|
2008
|
|
|
Eskariaren arazoak islatzen dituzten beste zenbait datu ere badaude ikerketa hauetan. Esate baterako, Eusko Jaurlaritzaren Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak egin duen ikerketan ikus daiteke
|
euskal
hedabideak kontsumitzen dituztenen artean ere islatzen dela euskararen hizkuntza erkidegoaren ahulezia (ikus 6 Grafikoa). Adibidez, Berria irakurtzen dutenen artean %46ak erantzun du errazago irakurtzen duela gaztelaniaz (HPS, 14).
|
|
|
Eusko Jaurlaritzaren Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak egin duen ikerketan ikus daiteke
|
euskal
hedabideak kontsumitzen dituztenen artean ere islatzen dela euskararen hizkuntza erkidegoaren ahulezia (ikus 6 Grafikoa).
|
|
|
6 Taulan ikus dezakegunaren arabera, Euskal Herrian oro har soilik euskaldunen %17, 3ak du lehen hizkuntza euskara. Aitzitik,
|
euskal
hedabideak kontsumitzen dituztenen artean gehiengo zabalak euskara du lehen hizkuntza. Hitza, Berria eta Euskadi Irratia kontsumitzen dituztenen artean hamarretik zortzi inguru dira.
|
|
|
Nolanahi ere, azalpen honetan ez genituzke nahastu nahi hizkuntza erkidegoaren nukleoa eta
|
euskal
hedabideak kontsumitzen dituztenen nukleoa. Bi nukleo ezberdin dira.
|
|
|
Euskal hedabideen kontsumitzaileen nukleoa zehazte aldera baliagarria izan liteke CIESen Euskarazko komunikabideen polikontsumoari buruzko azterlana. Ikerketa honetan
|
euskal
hedabideak kontsumitzen direnetz kontuan hartuz eta kontsumitzaileen artean zenbat hedabide kontsumitzen dituzten aintzat hartuz honako tipologia eraiki dute:
|
|
|
|
Euskal
hedabideak kontsumitzen dituztenen datuak adinaren arabera analizatzen baditugu (ikus 11 Taula), ezberdintasun nabarmenak ikus ditzakegu:
|
|
|
Honenbestez, datu hauek guztiak aztertu ondoren, esan genezake hedabide bakoitzak bere funtzioa betetzen duela. Euskal hedabide guztiak
|
euskal
hedabideak kontsumitzen dituzten ia kontsumitzaile mota ororengana iristen badira ere, batzuek gehiago iristen dira ezaugarri zehatz batzuek dauzkaten kontsumitzaileengana eta beste hedabide batzuek, berriz, kontsumitzaileak talde guztietan barreiatuagoak dauzkate.
|
|
|
Inguruko hizkuntzekin alderatzen badugu,
|
euskal
hedabideak kontsumitzen dituzten euskaldunen kopurua txikia da. Bi zentzutan da txikia:
|
|
|
Suposa genezake ezberdintasun honen oinarrian euskararen ezagutza erlatiboari dagozkion ezberdintasunak daudela: euskaldunen kopuruaz gain kontuan hartu litzateke euskararen ezagutzaren kalitatea; ondoriozta genezake ezagutzaren kalitate eskasagoa dutenek
|
euskal
hedabideak kontsumitzeko joera txikiagoa dutela. Beraz, herrialde bakoitzean dagoen euskaldun kopuruari buruzko emaitzak kontuan hartzen ditugunean ezinbestekoa litzateke euskaldun motak euskararen ezagutza mailaren arabera bereiztea.
|
|
2013
|
|
|
4 grafikoa.
|
Euskal
hedabideak kontsumitzen dituztenen artean gaztelaniaz irakurtzeko erraztasun handiagoa dutenen kopurua EAEn kontsumitzen duten hedabidearen arabera. EAE, 2007 (ehunekoak).
|
|
|
Liburuak euskaraz irakurri ohi dituztenen kopurua kalkulatzeko
|
euskal
hedabideak kontsumitzen dituztenen datuak erabiliko ditut orain, eta horretarako CIESen (2007a; 2007b) bi ikerketetan oinarrituko naiz. Lehenengoaren arabera (CIES, 2007a), EAEn 946.000 lagunek kontsumitzen dute eguneroko prentsa, biztanleriaren% 50,2k hain zuzen, hizkuntza kontuan hartu gabe.
|
|
|
Bestalde, erreferentzia erabilgarria da CIESen Euskarazko komunikabideen polikontsumoari buruzko azterlana. Ikerketa horretan
|
euskal
hedabideak kontsumitzen direnetz kontuan hartuz eta kontsumitzaileen artean zenbat hedabide kontsumitzen dituzten aintzat hartuz, tipologia hau eraiki dute:
|
|
2016
|
|
|
«Euskal hedabideen kontsumitzaileen nukleoa zehazte aldera baliagarria izan liteke CIESen Euskarazko komunikabideen polikontsumoari buruzko azterlana. Ikerketa honetan
|
euskal
hedabideak kontsumitzen direnetz kontuan hartuz eta kontsumitzaileen artean zenbat hedabide kontsumitzen dituzten aintzat hartuz honako tipologia eraiki dute:
|
|
|
– Aitzitik,
|
euskal
hedabideak kontsumitzen dituztenen artean gehiengo zabalak euskara du lehen hizkuntza. Hitza, Berria eta Euskadi Irratia kontsumitzen dituztenen artean hamarretik zortzi inguru dira.
|
|
|
– «Nolanahi ere, azalpen honetan ez genituzke nahastu nahi hizkuntza erkidegoaren nukleoa eta
|
euskal
hedabideak kontsumitzen dituztenen nukleoa. Bi nukleo ezberdin dira.
|
|
2019
|
|
|
Militanteak hor dira beti, kontrarioekin ez da egitekorik, indiferenteak dira giltza». Bada,
|
euskal
hedabideak kontsumitzen ez dituztenak indiferentziatik atera eta gurera erakartzeko, horixe, erakarmena landu behar dugu, besteak beste.
|
|
2020
|
|
|
Edozein kasutan, agerikoa da
|
euskal
hedabideak kontsumitzen dituen komunitatearen ezagutzan gehiago inbertitu behar dela. Kontsumitzaileen inguruko datuak, haien beharrak eta nahiak, zein diren biltzea eta egoki interpretatzea sistematikoki egin behar den zerbait da eta hor hutsuneak nabarmenak dira.
|
|
2022
|
|
|
Euskal Hedabideen Behategiak eman zuen jakitera, Eusko Legebiltzarrean: gazteen %69k ez du
|
euskal
hedabiderik kontsumitzen. Lagun batek zehaztu dit izaera nazionaleko hedabideez ari direla azterketan, hots, tokian tokiko hedabideek badutela jarraitzailerik adin horretan; nazionalek, ostera, ez.
|