2001
|
|
Neure nobelan ari naiz, bada, gaurko
|
euskal
gizarteaz ere, eta ez naiz sekretubat argitzen ari. Otto Pette nobela analogikoa da, ez historikoa.
|
2004
|
|
Epelak ere hasi omen ziren berotzen egun haietan: . Epeletik gora egin behar luke
|
euskal
gizarteak ere, herri honen eraikiera zinez zein hizkuntzatan eta ze modutan ehundu nahi duen argi adieraziz. Eta epeletik gora jo behar lukete Erakundeek?. 414 Bihotz taupadak bizkortu eta euskaltzaleen odola borborka.
|
2005
|
|
ETAk egin dezakeen zerbitzu onena euskal gizarteari kasu egitea da, hau da, biolentziari uztea. Ekimen armatuak Batasuna ahitzen du, baita
|
euskal
gizartea ere. ETA estrategia espainolistaren aldeko ekimen onena da.
|
|
|
Euskal
gizartea ere goitik behera aldatzen ari zen garai hartan, eta, ondorioz, ugariak ziren desoreka sortzen zuten gertaerak; besteak beste, Melitón Manzanasen hilketa (1968), ETAren VI. Biltzarra (1970) eta Burgosko Epaiketa (1970) aipatu ditzakegu. 60ko hamarkadaren bukaera eta 70ekoaren hasiera garai oso nahasia izan zen Euskal Herriarentzat, baina baita garai sortzailea ere.
|
2006
|
|
Gizartearen antolaketa eta harremanetan laikotasun erradikala ezarri genuke. Eta urrutira gabe,
|
euskal
gizartean ere badugu honetan zer eginik: erlijioa nahasiegi daukagu kultura, festa, politika... baita kirolarekin ere!
|
2008
|
|
Ezezkoa «penaz» hartu duela ere onartu du Urkulluk. Beti izan dela koalizioaren aldekoa, orain ere hala dela, eta
|
euskal
gizarteak ere hori nahi duela uste duela.
|
2009
|
|
Halaber, errektore izateari utzi dion Perez Iglesiasentzat ere esker hitzak izan ditu. Egiteko asko dagoen arren, EHUren azken lau urteak oso emankorrak izan direla esan du Ibarretxek, baina ez soilik Unibertsitatearentzat, baita
|
euskal
gizartearentzat ere. Lan horren emaitza izan da, haren esanetan, EHUk nazioartean lortu duen tokia.
|
|
Eusko Jaurlaritzak erasoa gaitzetsi du agiri batean. Alderdi sozialistaren aurkako erasoa
|
euskal
gizartearen aurkakoa ere badela dio Jaurlaritzak. Bestalde, Bizkaiko PSEk esan du demokrazian bizi nahi ez dutenen eraso faxista izan dela.
|
|
Nolanahi ere, hitzaldiaren tarte zabalena gazteen arazoei eskaini zien Ibarretxek. Gazteen arazoak
|
euskal
gizartearenak ere badira. EAJren erronka gurasoen etxetik atera nahi duten gazteei laguntzea dela nabarmendu zuen.
|
|
Eman ez dioten arren hauteskundeetan parte hartu dutenei ere bai. Heldua den
|
euskal
gizarteari ere bai, eta alderdikideei. Errekonozimendu bereziena, halere, familiari eskaini zion, aurrean zuen emaztea hunkitu arazita.
|
|
Gaurkoa ez ezik bihar etziko
|
euskal
gizartea ere eleaniztuna izango da. Ez dugu zalantza izpirik aberatsagoa dela hori elebakartasunaren uniformetasun murritza baino; eta are aberatsagoa da, zer esanik ez, ahalik eta orekarik handieneko elebitasuna, elebitasun desorekatua baino.
|
|
|
Euskal
gizarteak ere ongizate gizartearen traza hartu du: segurtasun soziala eta babes instituzionalizatua.
|
2010
|
|
3) Euskararen erabilera nola bultzatu daitekeen eskola barruan eta eskolatik kanpo ere planteatzen da, orain arteko ikerketen emaitzen arabera zer dakigun zehaztuz, eta, baita, oraindik ikertu beharrean daudenak ere azaleratzen, esate baterako, komunikazio modu berriak (texting, chatting, emailing,...) aztergai bezala kontsideratuz. 4) Immigrazioa dela-eta, etorkinen integrazioa nola egin daitekeen aztertzen da, bai hezkuntzan, eta baita
|
euskal
gizartean ere, ghettizazioa saihestu nahian, baita euskararen aldeko jarrerak eta aukerak bultzatzeko ere. Immigrazioko hizkuntzak kontuan hartzeko irizpideak ikusteko, jadanik zenbait egitasmo abian jarri direla erakusten da honako hizkuntzak erabiliz:
|
|
Immigrazioa dela-eta, etorkinen integrazioa nola egin daitekeen aztertzen da, bai hezkuntzan, eta baita
|
euskal
gizartean ere, ghettizazioa saihestu nahian.
|
|
Maiz adierazten ez den bezala, garaiz egin zen 1956ko Parisko biltzarra, arraseraldatzen hasiko baitzen 1958an eta hirurogeiko hamarkadan zehar Mendebaldeko herrialdeetako gizartea eta
|
euskal
gizartea ere bai noski; izan ere, JuanXXIII.ak antolatutako II. Vatikano kontzilioak (1962) eman zion eliza katolikoari bultzada eta giro berria, John F. Kennedy presidenteak (1961) susperturiko misilen krisialdiaren osteko Estatu Batuetako eta Sobiet Batasuneko politikagintzako aldaketak eragin zuzena izango zuen Guda Hotzaren berotzean, Mendebaldeko gizartean gauzaturiko garapen sozialak eta ek... helburu politiko berriak, Euskal KulturarenAlde (EKA) elkartearen eta beste hainbeste talde kulturalen eskutik ekintzakulturalaren bultzada, Eusko Gaztedi Indarra Caracas taldearen osaketa eta,, Venezuelako hiriburuko eusko etxean hirurogeiko hamarkadan zehar etadiktadorea hil arte bultzatutako ekintzak, lehenengo Aberri Egunak, ETArensorrera. euskal erbesteko garai berri baten hastapenaren isla ziren,
|
|
ETAk biktimei bizia kentzen zien, eta haien familiei bihotza hautsi.
|
Euskal
gizarteari ere bihotza hautsi izan dio ETAren zentzugabekeriak.
|
|
Europak ezin du bizi bere zilborrari begira, eta
|
euskal
gizarteak ere ez; lurreko baliabideen halako bi eta gehiago ari gara gastatzen, horixe da ekologiari egiten diogun ekarpena. Guztiek kontsumituko balute gure pare, bi Planeta eta erdi genituzke guztiok bizi ahal izateko, eta Lurra bakarra da.
|
|
Eta hala egin zuen Legebiltzarraren gehiengoak ere; PPk eta PSE EE PSOE k, aldiz, kontrako botoa eman zuten.
|
Euskal
gizarteak ere erreakzionatu zuen, babesa azaldu zien atxilotuei eta Euskaldunon Egunkariari; mobilizazio handiak izan ziren.
|
|
Krisi ekonomiko larria bizi dugu, guztioi eragiten diguna, baita
|
euskal
gizarteari ere. Baina egoera berezi hau gorabehera, ezin dugu ahaztu Euskadik historian zehar inoiz izan dituen errenta eta gizarte elkartasun mailarik gorenak lortu dituela.
|
2011
|
|
Beraz, normalizazioa, zentzu zabalean, alde anitzekoa eta konplexua izanik, botere banaketa eta antolamenduari egindako erronka bat da, edo bestela folklorea, itxura, propaganda. Botere erdalduna nonahi zalantzatan jarri gabe, baita
|
euskal
gizartearen barruan ere, ezinezkoa izango da aurrera egitea.
|
|
Ez dakizue gauza sinple horrek, zeure buruaz kontatzen duzun hori gero zeure bizitzan egiteak zer lasaitasun dakarkion pertsonari! Tamalez, arau sinple hau erabat desagertu eta deserrotu da politikan, eta baita
|
euskal
gizartean ere.
|
|
Gurea ez da posible den mundurik hoberena, urrun gaude hortik.
|
Euskal
gizartean ere, bazkal ordura gose itzelarekin heldu denaren jan beharraz, hasi zaizkigu zenbait jaki kontrako eztarrira joaten. Penduluak okupatu duen muturrak ez gaitu asetzen.
|
|
Nolanahi ere, izan badugu utopismo aingerutarra bezain antzua den joerarik,
|
euskal
gizartean ere uste baino hedatuago dagoena. Sarri entzuna dut elkarrizketa politiko ideologikoetan, gehienetan paradigma handien erortzea nolabaiteko saminez ikusi dutenen ahotik:
|
2012
|
|
Nortasunari eta kulturari eragiten dieten albisteetan, bertako ikuskera azaldu behar du. Albisteak dakarren nazio ikuspegia (AEB, espainiarra edo frantsesa) gainditu eta
|
euskal
gizarteari ere erreferentzia egingo diola ziurtatu behar du kazetariak (Basterretxea, 2003: 56; McQuail, 1992:
|
|
Giro horretan, lehendabizi 1808an eta geroago 1810, eztabaida konstituzionalen baitan, berriz ere, foru konstituzioaren izaeraz eta geroaz egitasmo berriak adierazi eta erabaki ziren. Iraultza liberalaren abiapuntua jadanik
|
euskal
gizartean ere erabat sustraitu zen.
|
|
Baina arerioa Euskal Herriaren baitan ageri zenean, legelari apologistak egiten zutenaren antzera gaztelaniaz bakarrik egitea ez zen nahikoa. Oraingoan gizartearen barrualdera ere begiratzen zen eta euskaraz adierazpenak egin beharra zegoen, etorkizuna
|
euskal
gizartearen baitan ere irabazteko.
|
|
Datu horiek, euskal gizarte politikoaren isla ziren. Aginte politikoaren prozesuan, gero eta nabarmenagoa zen Espainiar Estatuaren eragina eta garrantzia
|
euskal
gizartean ere, Foru Aldundiak lehiakide izan arren. Hautatuen soziologiari begira, sarritan familia batek barruti jakin bateko ordezkaritza patrimonializatzeko gaitasuna zuen.
|
|
Edozein gizartetan bezala
|
euskal
gizartean ere, beraz, egiazko unibertsalitatearen maila gauzatzen da gizartearen zati ezberdinen baztertuekiko harremanetan. Unibertsalitatea, horrela, baztertuekin identifikatzen da.
|
2014
|
|
Otegiren zain dira. Jaime Mayor Orejak
|
euskal
gizartean ere Kataluniakoa badatorrela iragartzen du. " Dagoeneko ez gaude ez autonomian ezta autodeterminazioan ere, apurketan baizik.
|
|
2011n PSEren Jaurlaritzak epaitegira bidalitako txosten batean esan zuen Egunkaria ri emandako laguntzak zuzenak izan zirela; 2013an EAJren Jaurlaritzak beste txosten bat egin zuen, aurrekoa baino zabalagoa, iruzurrik eza berretsiz. «Eta
|
euskal
gizarteak ere errugabe jotzen gaitu», dio Uriak. «Sufrikario hau luzatu egin du fiskaltzak».
|
2017
|
|
Dakiguna da, ostera, ikasle horiek ez direla desiratuak ikastetxe askotan, eta eskola segregazioa
|
euskal
gizartean ere gertatzen dela. Hezkuntza premia espezifikoak dituzten ikasleak dira (nahiz eta denek ez dituzGarrantzitsua dirudi familia etorkinen seme alabak euskarara erakartzeak.
|
2018
|
|
Beste gauza batzuetan eredu, horretan, justu behar genukeen horretan, ez.
|
Euskal
Gizarteak ere badu zeresanik, jakina. Eta hitzik.
|
|
Normalizazioak, moda postmodernoaren aurka, boterearen arazoari adorez heltzea eskatzen du, gai hori saihestea orokortzen ari den garai batean. Botere erdalduna nonahi zalantzatan jarri gabe, baita
|
euskal
gizartearen barruan ere, ezinezkoa izango da aurrera egitea. Eztabaida politikoa ere bada, noski.
|
2019
|
|
Eta hau idazten nagoela, galdetzen diot neure buruari ea ez ote gauden
|
euskal
gizartean ere ‘akats berean jausten’, ustez aurrerakoia den taktika bat baliatzen, behin eta berriro jartzen ari baikara (ama) maitasuna giza, gizarte eta herri eskubideen ‘aurretik’, edo, hobe esanda, (ama) maitasuna gehiegi baliatzen. Esate baterako, preso politikoen eta euren senideen egoera tamalgarriaren gainean arreta publikoa deitzeko, ama maitasuna edo amen beharra nabarmentzen dugu behin eta berriro.
|
2020
|
|
Urteko batzarrean, sindikatuko presidenteak, Iñaki Goenagak, hartu du hitza eta Familia Nekazaritza defendatu du euskal ekoizleentzat baina baita
|
euskal
gizartearentzat ere egokiena delako. " Familia Nekazaritza da defendatu eta egunerokoan egiten duguna, kalitatezko elikagaiak eta egurra ekoiztean gure ingurunea zaindu eta herri txikiak bizirik mantentzen ditugulako", esan du dio Goenagak.
|
|
Neskek diote beren sentimenduez hitz egiten dutenean eta egoera pertsonalak partekatzen dituztenean nahiago dutela arabiera erabili gaztelania edota euskara baino. ...enentzia sentimendu bikoitza erakusten dutela eta horrek adierazten duela integrazio kulturala gertatzen ari dela" bikulturalitate" aren estrategiaren barruan, eta ez" ihesaldi etniko" aren estrategiaren barruan (Suarez Orozco; Suarez Orozco 2003); gazte horiek ez diote beren jatorriari uko egiten, eta onartzen eta mantentzen dute beren errotzea jatorrizko kulturan, baina baita
|
euskal
gizartean ere.
|
2022
|
|
Gas, gasolina eta argindarra sekula ikusi gabeko garestitzea izaten ari direla igarri eta dagoeneko sufritzen baitute herritarrek eta enpresek, hala autonomoek nola konpainia handiek. Urkulluk aditzera eman du
|
euskal
gizarteari ere badagokiola Ukrainaren alde eta Putinen aurka ahalegin ekonomikoa egitea eta zerbait galtzea, beste agintari europarren antzeko mezua helarazita. Josep Borrell Europako Batasunaren erroen egungo zaindari oldarkorrena bihurtuta azaltzen da Hegoaldeko telebista kateetan, ordu erdiro edo mantra berarekin.
|
|
«Gaur egun, munduan, unibertsitateko lau ikasletik bat online ari da», azaldu du Sarasolak. «Ingelesez eta gaztelaniaz badaude horrelakoak, eta
|
euskal
gizarteak ere sareko unibertsitate bat merezi du. Gu gai gara datozen hiru urteetan bi gradu online eskaintzeko:
|
|
EAEko Arartekoak ere agiri bat argitaratu du, azaroaren 25ean «generoagatiko bereizkeria irmoki gaitzesteko». Ohar horretan, arartekoak gogorarazi du emakumeen aurkako indarkeria «giza eskubideak erabat eta larriki urrazea dela, mundu osoan hedatua dagoela eta
|
euskal
gizartean ere bizirik dirauela». Azken urteetan, indarkeria mota horri aurre egiteko legezko tresnak ugaritu eta hobetu direla uste du erakundeak, baina hala ere, azpimarratu du «emakume eta neska mutil gehiegik jasaten dituzten indarkeria matxistako egoerak direla irauli, baldin eta pertsonen berdintasunaren aldeko borrokan gizonen eta mutilen konpromiso eta lankidetza aktiboa sustatzen ez bada».
|