2000
|
|
Euskal aurrezki kutxek, gaurko egunean, negozio independente bezala baino banku osagarri gisa erabiltzen dute Internet, haien ustez
|
euskal
hiritarrak harreman pertsonala bilatzen duelako sukurtsalean, betiko langilearekin edo betiko zuzendariarekin, hauek baitira askotan aurrezkiekin zer egin erabakitzeko orduan aholkuak ematen dizkiotenak. Hala eta guztiz ere, ez daude beste aldera begira; hurbiletik jarraitzen dituzte Interneten bilakaera bezala aurrezten dutenen ohiturak.
|
|
LEHENIK ETA BEHIN, UAk jorratutako bideari jarraituz, euskal nazio eraikuntzaren egitasmoaren desatxikimendua garbiki planteatzen du eta horretarako euskal nortasunaren indar soziala ukatzen dute (Arabako gehiengo zabal batek bere burua
|
euskal
hiritartzat jotzen badu ere, eta irakaskuntzan, euskaldun ereduak aukeratuenak izan arren), abertzaletasunaren indarra gutxietsiz (arabar hautesleen %40k indar abertzaleen hautua egiten du) eta Arabako eskualdeen errealitate soziologikoa desitxuratuz (Arabako zortzi eskualdeetatik espainolismoa soilik Gasteizen dugu nagusi).
|
|
Honaino iritsita, hain oinarri ezberdinetatik eraikitzen diren nortasunak berdinakote diren galde geniezaioke geure buruari. Esan nahi baita, banakoen mailan zein gizartearen mailan inplikazio bera ote dute hizkuntza, jatorri edo historiagatik euskaldunsentitzeak edo atxikimendu politiko edo are administratibo hutsagatik euskal herritar(
|
euskal
hiritar litzateke, agian, hemen termino egokiena, demokrazia liberalarenzentzuan) sentitzeak. Hitzek beraiek (euskaraz ari garela bederen:
|
|
Hautua ez da teorian ematen, praktikan baizik, Euskal Herriko beste biztanleen kasuan bezala. Euskal kulturarenaltxorraz jabe izaten dira (ez jaun eta jabe, orain arte saiatu diren gisan, ezagutuz etabere eginez baizik) ala
|
euskal
hiritarrak izango dira baina ez euskaldunak.
|
2001
|
|
A zer eskandalua! Ehundaka
|
euskal
hiritar torturatu zituen polizia frankistari domina ematearen aurka azaldu dira, PP izan ezik talde politiko guztiak 2001 urte hasiera honetan. Lotsagarria!
|
|
Espainiako Estatuko parlamentuak bozkatu eta onartu zuen torturaren praktika baimentzen duen inkomunikazioa eta atxiloketaren luzapena ezartzen duen legedi antiterrorista. Parlamentu berak, gai politikoengatik atxilotutako
|
euskal
hiritarren auziperatzea Entzutegi Nazionalaren esku utzi zuen ere. Gaur egun tortura kasu gehienak, guztiak ez esatearren, Legedi Antiterrorista eta Entzutegi Nazionalaren eskuduntzapean ematen dira.
|
|
Horren zerbitzura jar bitez maiatzaren 13ko emaitzak ere.
|
Euskal
hiritarroi zor zaigU.
|
|
Audientzia Nazionala bera da bere osotasunean ilegitimoa. Eta ez soilik, giza eskubideen urraketak ahalbidetzen dituelako, tortura babesten duelako, eta
|
euskal
hiritarron eskubide eta askatasunaren erasotzaile zuzen eta bortitzenetakoa delako, euskal hiritarroi inposatutako legalitatea aplikatzen zaigulako baizik. Beraz, lege antiterrorista bezalatsu zaigu arrotz, kode penala eta auziperatze kriminaleko legea bezalatsu.
|
|
Audientzia Nazionala bera da bere osotasunean ilegitimoa. Eta ez soilik, giza eskubideen urraketak ahalbidetzen dituelako, tortura babesten duelako, eta euskal hiritarron eskubide eta askatasunaren erasotzaile zuzen eta bortitzenetakoa delako,
|
euskal
hiritarroi inposatutako legalitatea aplikatzen zaigulako baizik. Beraz, lege antiterrorista bezalatsu zaigu arrotz, kode penala eta auziperatze kriminaleko legea bezalatsu.
|
|
Eta Konstituzioekin, noski. Hori guztia da ilegitimoa
|
euskal
hiritarrontzat, Baionako, Iruñeko ala Bilbokoa izan. Egun, legala izan arren.
|
|
Omen. Argi dagoena da, azken hamarkada hauetara so eginez bakarrik, Botere Judizial espainiarra eta frantsesa ez direla
|
euskal
hiritarrontzat eta Euskal Herriarentzat ezeren zutabe berme edo garantia, espainiar eta frantses inposaketa antidemokratikoarena ez bada. Euskal hiritarrak Euskal Herriratzen saiatzea ogibidetzat dugunok zehazki, modu dramatikoan ezagutzen dugu hori.
|
|
Argi dagoena da, azken hamarkada hauetara so eginez bakarrik, Botere Judizial espainiarra eta frantsesa ez direla euskal hiritarrontzat eta Euskal Herriarentzat ezeren zutabe berme edo garantia, espainiar eta frantses inposaketa antidemokratikoarena ez bada.
|
Euskal
hiritarrak Euskal Herriratzen saiatzea ogibidetzat dugunok zehazki, modu dramatikoan ezagutzen dugu hori.
|
|
Honekin guztiarekin batera, garai oso nahasia izan zela esan behar dugu, eta, horrela, urteetan lan gatazkatik frankismoaren aurkako borrokara pasatu zirela
|
euskal
hiritarrak. Erregimenaren azken garaietan langile mugimenduaareagotu egin zen.
|
|
Eta irratiko partean esan zuten gobernadore zibilak abisatu zuela kontrolak eta miaketak izango zirela hurrengo egunetan euskal probintzietan, Frantziatik infiltraturiko terroristak harrapatzeko, neutralizaturiko terrorista bien antzera beste batzuk sartuta egon zitezkeelako, Terroristas neutralizados esaten zuten irratian. Eta abisua ematen zitzaien
|
euskal
hiritarrei eta herriari jeneralean belarri gorra emateko bakea eta ordena soziala suntsitzeko eta subertsioa zabaltzeko ahaleginetan ari zirenen deiei.
|
|
Biztanle guztiei heldu zaie definitzeko garaia eta nork bere hautua egin du. Sentimenduak arrazonamenduak baino zintzoagoak direnez,
|
euskal
hiritarrek erraz jakin genuen non kokatzen den gure nazionaltasuna, poza edo etsipena sentitu baldin bagenuen maiatzaren 14an.
|
2002
|
|
77). Erbestetik Hego Euskal Herrian ziren
|
euskal
hiritarrei Jaurlaritzaren mezuak helarazteko bitarteko bat behar zutela eta sortu zuten irratia, Europako egoerak horretarako aukera ematen baitzuen, munduko gerran zehar nazien eta aliatuen arteko informazio eta propaganda gerra gertatu zen uhinetan, eta ezinezkoa zen egoera horretan irrati bat abian jartzea?.
|
|
VIII. BAIETSI DUGU hori horrela dela eta hainbat eta hainbat
|
euskal
hiritarrek eskubide horren egikaritza bermatzeko eskaria sinatu dutela.
|
|
Lehena. Beren burua espainiartzat edo frantziartzat duten
|
euskal
hiritarrek espainiar edo frantziar nortasun agiria duten bezala gure burua euskalduntzat dugunok euskal nortasun agiri bat izateko eskubidea aldarrikatzen dugu.
|
|
ELA Irakaskuntzan euskal gizartearen beharrei eta eskariei erantzungo dien heziketa sistemapropio baten alde gaude. Sistema honek
|
euskal
hiritar orori kalitatezko heziketa bat ziurtatu behar dio, 0 urtetik aurrera eta bizialdi osoan zehar jarraipena izango duena, unibertsitate mailako irakaskuntza barne dagoelarik. Unibertsit atea rena hezkuntzaren beste maila bat da, nahiz eta, dudarik gabe, berezko ezaugarri eta berezitasunak izan, bai etaoroko rreko heziketa sistemaren barruan estatus zehatz batere.
|
2003
|
|
Alderdi eta gizarte mugimenduak batzeko lekune fisiko bat izan zen, akordioak errekontziliazio iraunkorraren teorietara hurbildu nahi izan zuen. Eragile politiko guztiek baldintza berdinetan aritu behar zutela zioten,
|
euskal
hiritarren hitza errespetatzea funtsezkoa zela azpimarratuz.
|
|
Besterik da, ordea, euskaraz ez dakien gure herriaren zati gorrak eduki zuen jarrerak kazetari eta idazle elgoibartarraren baitan piztu duen sumindura. Izan ere, Bernardo Atxaga, Koldo Izagirre, Anjel Lertxundi, Ramon Saizarbitoria eta Joseba Sarrionandiaren gogoetak irakurri eta gero erdal komunitateko
|
euskal
hiritarrek errespetu gehiago edukiko zigutelakoan zegoen…
|
|
EGOERA larri eta erasotzaile honen aitzinean entzun dira ahotsak, han eta hemen, Euskal Herriaren nortasuna eta
|
euskal
hiritarren borondatea errespetatzen dutenen artean, politika bide bateratu bat, gutxieneko baldintzetan oinarritutako estrategia komun bat adosteko eta gauzatzeko. Bestela gureak egin du edo Euskal Herriak jai du, zioten ahots horietako batzuek.
|
|
Oraindik bizirik omen dago eta horregatik omen gaude gaudenean. Eta nola hori halaxe den, badirudi
|
euskal
hiritarrok genukeela herri bezala ez duintasunik izan, ez benetako demokraziarik eskuratu atentaturik gabe. Bada, mito horri, Bermeoko arrantzale zaharrek sardinaren estrategiaz diotenarekin erantzun diot nik.
|
|
Ezin dira munduko arazoak konpondu edo, besterik ez bada, arazohoriei aurre egin, tokiko errealitatean, zapaldutako herri? bat dagoenean, horreladefinitzen dute-eta
|
euskal
hiritar gehienek beraiek bizi duten egoera. Ikuspegi horiegoera berdintsu edo antzeko guztietara zabaltzen da.
|
|
Egunkaria ren itxierak lurrikara sorrarazi du, oro har Euskal Herrian eta oso bereziki euskalgintzan. Inork espero ez bezalako erantzuna eman zuten
|
euskal
hiritarrek kazeta itxi eta bi egunera, erresorte batek mugitu izan bailituen. Euskal gizarteak intuizioz nozitu zuen Egunkaria ren aurka jotzeak herri zantzuen aurka jotzea bezalakoa zela, eta erdaldunek ere —edo inoiz irakurri gabekoek, Pako Aristik zioen bezala(" Egunkaria eta San Eleuterioren miraria", Egunero, otsailak 26) — sentitu zuten beren izaera bera jartzen zela kolokan.
|
|
Lehen hitzak espainiar epaileen erabakia gaitzesteko izan ziren eta, aho batez, euskaltzale (alderdi eta gizabanako) guztiek salatu zuten gehiegikeria. Baina diskurtsoetan ñabardurak zeuden eta, nahiz eta Espainiatik
|
euskal
hiritar guztiak gauza bera direla uste izan —Ramon Etxezarretak zioen bezala(" ’ñabardurak kanpora’ oihukatuz, nahaspilatu egin gaituzte", Egunero, martxoak 7) —, ñabardurak berehala nabarmendu ziren diskurtsoetan. Egiatan interesgarria da horiei guztiei erreparatzea, kulturgintzan elkarbizitzen diren sentsibilitate ezberdinen argazki argia, oso, ematen digutelako.
|
2004
|
|
Hortik nire eskizofrenia:
|
euskal
hiritar gisa nobelan azaltzen den errealitate horrek indignatu egiten nau, baina nola uka idazle gisa ezin gozagarriagoa izan dela hau idatzi ahal izatea.
|
|
CD batez lagundurik plazaratu du Torturaren Aurkako Taldeak 2003ko txostena. Iazko urtean zehar torturatuak izan ziren 78
|
euskal
hiritarrek bere garaian egin zituzten lekukotzen laburpena jasotzen du. Kontakizun horiei beste hainbat datu gehitu dizkiote, hala nola atxiloketak non eta noiz egin ziren, zein polizia taldek burutu zituen, atxilotu bakoitza zenbat egunez egon zen inkomunikatuta, epaileek atxilotuaren egoerari buruz zer erabaki hartu zuten eta kontu horiek guztiak erabakitzeko ardura zein epailek izan zuen.
|
|
Laster beteko da ere Foru Hobekuntzaren urteurrena. Autonomien Estatua asmatu zuten estatu eredu gisa,
|
euskal
hiritarron askatasun nahiak itotzeko. Hitz batez, independentzia asmoak desagerrarazteko.
|
|
Militantismoaren garaia gainditzea desio dut, ekintza bolondresak lan profesionalari atea zabalik uztea; beldur naiz, ordea, horrek ez ote duen ekarriko, ate beretik euskararen aldeko jarrera sozial baikorrek ihes egitea. Desio dut
|
euskal
hiritarrek erabiliko duten hizkuntzaren hautakizuna libre egin dezaten, kontrol sozial eta ideologikorik gabe?. 186
|
|
Nafar izena Europako estatu bateko herritarren izate nazional, juridiko, zibil, sozial, politiko eta estatalari dagokio, eta estatu hori euskal herritarren bakarra izan da?. 304 Hemen, eta ondoren etorriko den zatian, Estatuaren alderdia nabarmentzen da oroz gainetik euskal nortasun antropologikoaren izaria haren mirabe izateko. Beraz, ez genuke Estaturik behar batez ere euskaldun izateko; aitzitik, Estatu izan behar genuke oroz gainetik
|
euskal
hiritar izateko.
|
|
Horra beste interpretazio bat, halakoxe espirituz jantzia, nahiz eta mirari itxaropenak kritikatu, Jose M. Zeberioren aldetik: . Mirari faltsuetan erori gabe,
|
euskal
hiritarrek jakin behar dute euskararen normalkuntzak belaunaldi bat baino gehiagoren lan eskerga duela bere aurrean marko politiko honetan edo beste edozeinetan. Jakin behar dute baita ere, ez dagoela erabateko harreman zuzenik hizkuntza normalkuntzaren eta marko politikoaren artean.
|
|
Euskararen normalkuntzak berak behar luke izan hizkuntza normalkuntzaren helburu eta ardatz nagusia. Azken finean, hizkuntza normalkuntzaren ikuspegitik, askoz ere garrantzizkoagoa baita
|
euskal
hiritar gehienen jarrerak konbentzimenduz euskararen alde aldatzea, marko politiko bat edo bestea eskuratzea baino?. 307
|
|
Oraingoan, gogoetaren lerrokada batzuetan Gari Berasaluze izan du hizpidean jarduteko lagun. . Inoiz ez dugu jakin izan nola jokatu
|
euskal
hiritarrak diren erdal idazleekin. Euskal idazleak izan ez direla ongi dakigun arren, erdaraz idatzitako euskal literatura ez da existitzen.
|
2005
|
|
Horren ondorioz, Euskal Herriko enpresak kontratatutako zerbitzura diharduten langile letoniar, poloniar edo dena delakoek jasoko duten soldata eta lan baldintzak Letonia, Polonia edo dagokion herrialdearen legediak aurreikusitakoa bete du. Jakina denez, soldatok eta baldintzok
|
euskal
hiritarrek dituztenak baino askoz baxuagoak dira.
|
|
Arimendiarrietak bultzatutako kooperatiben mugimendua filosofia honetan oinarritzen zen: «ekonomia gizakiarentzat da, eta ez gizakia ekonomiarentzat», eta beharginen, kontsumitzaileen eta, oro har,
|
euskal
hiritarren eskubideak babesteko alternatiba eraginkorra izan nahi zuen (Azurmerdi: 1984).
|
|
Informe anual de la comunicacion1999, Estado y tendencia de los medios en España, Zeta, Madril). Honek erakusten diguegunkariak erreferentzia puntu garrantzitsu direla
|
euskal
hiritarrentzat.
|
2007
|
|
Edozein
|
euskal
hiritarrek dakiena: ia dena.
|
|
Interpretazio logika horren arabera, aldez aurretik badakigu non bukatukodugun. Hizkuntza kulturaren baitako baldin bada, haren mirabe, ez dago baterearazorik euskaltasunaz haragoko kultura kontzeptua legitimatzeko eta ezartzeko, eta, azkenean,
|
euskal
hiritarra eta euskalduna parekatuz eta kidetuz, euskal kulturaeta cultura vasca berdinduz, euskal kultura espainolez ere egin daitekeela zuritzeko. Alegia, nazio estatuek hemen eta hemendik kanpo ezarria daukatenkulturaren politika totalitarioa legitimatzeko.
|
|
Gaur ere ez. Jakina, euskaldunak hirietan bizi izan dira, kaletarrak izan dira eta, urbanitak?. Baina ez duguezagutu historian
|
euskal
hiritar klasea, ez orain gutxi arte. Euskaldun hiritarrak bere buruaetnizaturik ikusi duelako:
|
|
Euskaldun hiritarra eta
|
euskal
hiritarra
|
|
Aztertu dudan diskurtso honetan bereizi behar ditugu ni euskaldun hiritarrraeta ni
|
euskal
hiritarra. Aurrenekoa bigarrenetik eratorri da:
|
|
Azalpen hipotetikoa eman dut: ni
|
euskal
hiritarraren tradizioangizarteratutako askok heterokategorizazio politiko eta dinamika sozialek ezarritakomugekin egiten dute topo, objektibaziorik eza dute ageri, normalitate falta. Etanazio norbanakoaren diskurtsoaren neurrira nahi dute identitate hori.
|
|
Abertzaletasunak asmatu duen
|
euskal
hiritar osoaren argitara euskalduneksubjektu osoak direla uste ahal izan dute. Egoerak, aldiz, irudikapen horrez beste, osotasun kultural eta politikoa ukatzen die.
|
|
Anbiguotasun horren sustraia ez daegoera bera, diskurtso horretatik egiten den egoeraren definizioa baizik. Euskaldunek beren burua
|
euskal
hiritar herritar gisa irudikatzen dutenean osotasun jakinbat nahi dute: kultura, hizkuntza, herri nazioa, gizartea eta gobernua nahi lituzketekomunitate batekoak.
|
|
Hala ere, gobernuaren errekurtsoak saihets zitezkeen, baina ez ordea erakunde pribatuenak, kaltetuak ateratzen zirela kontsideratzen baldin bazuten; haientzat ateak irekita geratzen ziren eta epaitegietara jo zezaketen Biltzar Nagusiek onetsitako Foru Arauen aurka, nahiz arautzeko gaitasun hau jasota egon Autonomia Estatutuan zein Ekonomia Itunean. Horrela heldu zaigu loapizazioa Ekonomia Itunera, zeina, bestalde,
|
euskal
hiritar oro bat beronekin, edozein izanda ere bere atxikipen politikoa.
|
|
Eta badaki, ondo jakin ere, bere nazionalismo espainiarraren ikuspegitik begiratuta euskal nazioak ezin duela Espainiatik irteteko aukerarik eduki.
|
Euskal
hiritar batek eduki ezin duen bezala bere nortasun politikoa aukeratzeko, nazioaren garapena ziurtatzeko, hizkuntzaren defentsarako, kultur ondare propioaren aldeko bermeak antolatzeko... eskubiderik. Eskubide horiek guztiak aitortzea (ematea?) saihestu nahian dabil Arteta, estaturik ez duen naziorik baden galdera erantzutea kontzienteki saihesten duenean.
|
|
Jarraian, bigarrenik," euskal lurralde eleanitza eta hezkuntza" izenburuko puntura pasatu gara: kontua da, aurrekoa oinarritzat eta erreferentziatzat hartuta ere, euskal hezkuntzak ezin duela ahaztu egungo euskaldunen egoera diglosiko glotofagikoa —ez bakarrik funtzionala—, zeinaren arabera
|
euskal
hiritar askok ez dakien euskaraz baina euskal hiztun orok erdaraz ere dakien. Euskal hezkuntzak, horrenbestez, aipatutako egoera eleanitza hartu eta onartu behar du abiatu aurretik, baina ezin du berori behin betiko egoera bezala ontzat eman; egiaz, bere gain hartu behar du euskararen normalizazioaren inguruan egiteko duenaren erantzukizuna.
|
2008
|
|
|
Euskal
hiritarron artean erabaki beharrekoak, gure herriaren antolaketari eta etorkizunari dagozkion zereginak dira. Horretarako, alderdi politikoez gain, euskal gizarte osoaren parte hartzea ezinbestekoa da, Ibarretxe jauna.
|
|
Eskubide hori noiz, nola eta zertarako garatzen den
|
euskal
hiritarren artean erabaki beharrekoa izanik, eskubidearen onarpena ziurtatu behar da. Euskal Herriak bere etorkizuna, askatasun osoz erabakitzeko ezinbestekoa baita.
|
|
Lurralde batasuna onartuz, eta instituzio mugak baliogabetuz. Gero lurralde batasuna nola taxutzen den, Euskal Herria nola antolatzen den,
|
euskal
hiritarren erabaki osoa izango da.
|
|
|
Euskal
hiritarron artean erabaki beharrekoak, gure herriaren antolaketari eta etorkizunari dagozkion zereginak dira. Horretarako, alderdi politikoez gain, euskal gizarte osoak parte hartzea ezinbestekoa da, Ibarretxe jauna
|
|
Ez zituzten aintzat hartzen hainbat biktimaren aitortzak lortzeko erabili zituen metodo basatien inguruko salaketak, eta teknika terrorista horietan oinarrituz ezarri zuen terrorearen estatua Gipuzkoan,
|
euskal
hiritarren bizitzaren eta heriotzaren jabe bilakatuta, abuztuaren 2a heldu zen arte, hil zuten arte. Gogoratu behar da bere heriotzaren albisteak zoriona zabaldu zuela hiritarren artean, haien joera politikoak zernahi izanda ere.
|
|
Manifestuari erreparatuta ez dirudi, Patxi Lopezek eta PSE EEk neure modu berean ulertzen dutenik euskaraz askatasunez aritzea. Izan ere, «enplegu publikorako sarbideak euskal gizartearen izaera anitz eta elebiduna islatu behar du, hizkuntzaren gaiak ezin ditu
|
euskal
hiritarren aukera pertsonalak modu erabakigarrian baldintzatu» dio hitzez hitz dokumentuak. Ez nago ados.
|
|
Azken batean, bai benetako Euskadiri, hiritarren Euskadiri». Hori guztia posible izan dadin,
|
euskal
hiritarrek PSErengan pentsatuko dutela ziurtzat jo du Lopezek.
|
|
Kontua da, autodeterminazioaren aldeko sektore politikoak gai izango ote diren, mende aldaketak eta esparru politiko berriaren eskaerak eragindako parametro berrien baitan, gure herrialdean abian dagoen prozesuaren barruan, kanpoan edo aurka kokatzeko pertsona horiek. Bizikidetzarako estrategiek argi eta garbiak izan behar dute eta horiek bultzatu egin behar dira, beste jatorri batzuetako eta orain
|
euskal
hiritarrak diren horiek bat egitea bahi badugu, edo, batik bat, euskal gizartea osatzen duten gehienen nahiekiko errespetua erakustea nahi badugu; hau da, gure hizkuntza nazional bateratua normalizatzea, haien hizkuntzak ere aitortzen direla; eta osatu nahi dugun esparru politiko berriari buruz erabakitzeko nahia adieraztea, beren identitate etno nazionalak errespetatzen direla.
|
2009
|
|
ezbehar kopurua murriztea eta errepideetan zirkulazioaren arintasuna areagotzea auto ilarak ekiditea. Errepideetara aterako diren bidaiari gehienak EAEko edo estatuko beste puntu batzuetara doazen
|
euskal
hiritarrak izango dira.
|
|
Bere ustez, bestela
|
euskal
hiritar guztiok ordainduko genituzkeBabes ofizialeko etxeek sortzen duten defizita bestela, euskal hiritar guztien artean ordaindu genituzkeela uste du Arriolak.Gainera, egun geldituta dauden bizitegi guneak urbanizatzeko aukera emango diete udalei.AHTAbiadura Handiko Trenaren lanetan galdutako denbora berreskuratu nahi duela eta AHT eraikitze lanetan ibiltzen diren enpresa eta langile guztiak ba... Bilboko metroaren 4 lineari dagokionez, zaila izango da zazpi edo zortzi urte baino lehen zabaltzea", esan du; hala ere, laugarren linea hori Saileko helburuenetariko bat dela gaineratu du.
|
|
Bere ustez, bestela euskal hiritar guztiok ordainduko genituzkeBabes ofizialeko etxeek sortzen duten defizita bestela,
|
euskal
hiritar guztien artean ordaindu genituzkeela uste du Arriolak.Gainera, egun geldituta dauden bizitegi guneak urbanizatzeko aukera emango diete udalei.AHTAbiadura Handiko Trenaren lanetan galdutako denbora berreskuratu nahi duela eta AHT eraikitze lanetan ibiltzen diren enpresa eta langile guztiak babestea helburu duela esan du Arriolak.Metroaren 4 lineaArabako erakundeekin akordioak lortuz Gastei... Bilboko metroaren 4 lineari dagokionez, zaila izango da zazpi edo zortzi urte baino lehen zabaltzea", esan du; hala ere, laugarren linea hori Saileko helburuenetariko bat dela gaineratu du.
|
|
Zientzia eta Teknologiaren gizarte iritziak eta irudikapenak euskal herrian izeneko ikerketa aurkeztu zen joan den astean Elhuyar Fundazioaren egoitza nagusian. Elhuyarrek eta Eusko Jaurlaritzaren prospekzio soziologikoen kabineteak elkarlanean egindako lan mardul horrek
|
euskal
hiritarrok zientziari buruz dugun iritzia ezagutu nahi izan du.
|
|
Auschwitzen hildako
|
euskal
hiritar bakarrenetakoari buruzko erreportajea argitaratu, argitaratu nuen azkenean. Baina idazten amaitu nuen egun beretik banekien zalantzak jarraitu egingo ninduela.
|
|
Burgos, Kantabria edota Errioxara goazen euskaldunok hango eguraldien berri izateko eskubidea baitugu. Ondo dago, horrela, Madril, Bartzelona eta Benidorm, hainbat
|
euskal
hiritarren bizileku, uharte gisa agertuko zaizkigu mapetan. Gero, iparraldetik Landetara, Bordele eta Pariseraino.
|
2010
|
|
Badago zer ospaturik, bai, eta egoera arretaz begiratuz gero, orainartekoa gogoan izanez gero,
|
euskal
hiritar orok ikusi luke eman den aldaketan ospatzeko arrazoirik. Ez ote lukete abertzaleek ere euskal gizartea subjektu politiko izatea nahi izan behar?
|
|
4 inTegrazioa eTa Bi munduKo egoeran erdaldunen artean euskarak duen balio integratzaileari dagokionez, orain arte gizarte nortasunean balioa ematen zaiola baina gizabanakoaren nortasun mailan ez dela ezinbesteko antzematen ikusi da: ez
|
euskal
hiritar ez euskal gizartean integratuta sentitzeko ez da euskara derrigorrezko elementutzat jotzen. Mendeetan gutxitze egoeran egon den hizkuntzak, tresna balio apartekoa ere izan ez duen hizkuntzak, bestalde, itxuraz behintzat, hain balio integratzaile txikia izatea harrigarri suertatzen da. gainera, hirugarren atalean esan den bezala, hizkuntza gutxituak bizirauteko balio integratzaileak berebiziko garrantzia duela gauza ezaguna da. hori dela-eta, partaideen lekukotasunak beste kontzeptu baten bidez aztertu dira, bi mundu (bi munduko egoeran bizi) kontzeptuaren bidez, hain zuzen, euskarari eta euskarazko ekoizpen kulturalari erreferentzia egiten dietenean besteekin, nirea ez denarekin aurrez aurre jartzen direlako. dimentsio horrek zera adierazten du:
|
|
Bere esanetan,
|
euskal
hiritarren artean hitzarmen sozial berria lortu behar da, aske bizi nahi eta herria elkarrekin eraiki nahi duten pertsonen arteko akordioa.
|
|
PNVk postura horrekin jarraitzen badu, dena edo ezer, ez du ezer lortuko. Espainiako gobernabilitatean PNV egotea oso positiboa da baina PSE edo
|
euskal
hiritarren kontrako erabakiak hartzen badituzte Eusko jaurlaritzatik, ez dute onartuko..
|
|
Europa Press albiste agentziari egindako adierazpenen arabera, gaur jeltzaleen eta sozialisten artean lortutako akordioa oso ona da EAJrentzat eta
|
euskal
hiritarrentzat.
|
|
lehenik, euskal nekazari ugari baserritik kalera heldu ziren, baina migraziorik handiena Gaztela, Extremadura eta Galiziatik euskal lantegi eta portuetara iritsitakoa izan zen. Arrago hauetan batzen ziren pertsonak,
|
euskal
hiritar berriak, Euskal Herriak bizi zituen aldaketa sakonen protagonista izan ziren. Mendebaldeko Europan gertatzen ari ziren aldaketa ekonomikoak eta sozialak, une berean, Hego Euskal Herriko lurraldeetan ere gertatzen ari ziren.
|
|
Amaitzeko, ordura arte, euskal agintari eta erakundeek mugan egindako lanaren emaitza guztiak kontuan hartuta, Lehendakaritzako funtzionario honek, Frantzia eta Espainiaren arteko Kataluniako marra hartatik igarotako euskaldunenkopurua honela laburbiltzen zuen: «Inongo gehiegikeriarik gabe, Kataluniatik aldeegitea lortu duten
|
euskal
hiritarrak 10.000 inguruan kalkulatu daitezke». ez zebilen oker6.
|
|
1 Elkarrizketa eta alde orotariko akordioa, Euskal Herri osoan eta
|
euskal
hiritar guztiontzat, bazterketarik gabe.
|
|
1. Elkarrizketa eta alde orotariko akordioa, Euskal Herri osoan eta
|
euskal
hiritar guztiontzat, bazterketarik gabe.
|
|
BIGARRENA: Euskaldunek Gernikako Estatutuan berretsi zuten Itun Politikoa osorik eta premiaz bete behar dela errebindikatu eta exijitzea, eta, 1995eko urriaren 20an Eusko Legebiltzarrean onartutakoaren arabera,
|
euskal
hiritarren borondatea errespetatzen dela azaltzeko, bere baliozkotasuna aldarrikatzea.
|
|
Askatasuna, koakzio, jazarpen eta hilketaren mehatxurik gabe bizitzeko,
|
euskal
hiritar guzti guztiei, inolako salbuespenik gabe, pertsona bezala dagozkien giza eskubide guztien erabilpena gure gizartean berma dakien.
|
|
|
Euskal
hiritarrek aldaketarako tartea nahi dutela adierazi dute, eta berori askatasuna defendatzeko aukera paregabea da, baita bakea, berdintasuna, elkarbizitza tolerantzia eta aniztasun politikoa lortzeko ere. Eta hori guztia elkarrizketan, akordioan, adostasunean oinarritutako ekintza politikoaren bitartez».
|
2011
|
|
Beraientzat, hemen dauden hiritartasun eta subiranotasun bakarrak espainiarra eta frantziarra dira. Badakite, hala ere,
|
euskal
hiritarra soilik izan nahi duen jendea badagoela. Eta horregatik erabiltzen dituzte gure artean, hemen bezainbeste inon erabiltzen ez diren pluraltasuna eta transbertsalitatea hitzak.Herri bat existitzen da, botere bat duela erakusten duen artean; gureak askatasun gosea du, eta horrek, botere bat duela adierazten du.Zergatik, beraz, askatasuna edo autodeterminazio eskubidearen ordez, erabakitzeko eskubidea eta estatus politiko berria bezalako terminoak hain maiz erabiltzea gure artean?
|
|
Metapostak postontzia eta kutxa gotor elektronikoa abiaraziko ditu Interneten,
|
euskal
hiritarrek agiriak doan jaso eta gordetzeko aukera izan dezaten.
|
|
Metapostak postontzia eta kutxa gotor elektronikoa abiaraziko ditu Interneten,
|
euskal
hiritarrek agiriak doan jaso eta gordetzeko aukera izan dezaten. Euskadi Informazio Gizartean 2010 Planaren baitan jorratutako proiektua da.
|
|
–Preso ohiak eskubide guztien jabe diren pertsonak dira, eta
|
euskal
hiritar guztiek bezala zeresana dutenak zabaltzen ari den ziklo politiko berrian. Nolanahi ere, berriro esan nahi dut albiste nahasiak iritsi direla orain arte, eta iturri ofizialetatik bakarrik.
|
2012
|
|
Eleberri honek euskal literaturan jorratzen ziren baserri gaiekin bukatuzuen, lehenengo aldiz
|
euskal
hiritar bat jarri zuelarik protagonista. Kontatzen denistorioak ez du zerikusirik euskal bizitza tradizionaleko inongo gairekin.
|
|
" Hitz gutxitan, hau da Euskadi Ta Askatasunak ontzat ematen duen proposamen politikoa: Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa eta Zuberoako
|
euskal
hiritarrek libre eta demokratikoki hautes eremu bakarrean legebiltzar konstituziogile subiranoa hautatzea. Hots, euskal hiritar bakoitzaren bozak berdin balio dezala Euskal Herri luze zabalean.
|
|
Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa eta Zuberoako euskal hiritarrek libre eta demokratikoki hautes eremu bakarrean legebiltzar konstituziogile subiranoa hautatzea. Hots,
|
euskal
hiritar bakoitzaren bozak berdin balio dezala Euskal Herri luze zabalean. Testuinguru horretan eta prozesu konstitugile horretatik indarrean ezarriko diren instituzio desberdinen sendotasun eta egonkortasunaren testuinguruan ETAren deliberoa da Euskal Herriaren eskubideen defentsan erabilitako arma bidezko borroka alde batera uztea.
|
2013
|
|
Besteak beste, mozioak jasotzen dituen honako puntuak onartu ditu, Zaldibarko Udalak: " Espainiako gobernuari, PSOEri eta PPri eskatzea zaldibartar eta
|
euskal
hiritar gehienon eskubidea errespeta dezatela ordezkari gisa ikusi nahi ditugun sinboloak eraiki ditzaten libreki". Espainiako gobernuari gutuna bidaliko dio Zaldibarko Udalak," inposizio honen aurrean desadostasuna adierazteko".
|
2015
|
|
Ez dago zakilik ez alurik ez odolik. Hiritarrak soilik (eta imasdemasia). Beraz,
|
euskal
hiritarra izateko, kosmopolita bilakatzeko, kokapenik, ideologiarik, usainik, naziorik, ezgaitasunik eta titirik gabeko ugaztuna izan behar duzu. Zure partikulartasunak, kasu honetan, bai kastaren bai kasta kritikatzen dutenen zakila, zuritasuna, goiertainklasetasuna, kapitala, jatorria eta naziotasuna ezkutatu behar.
|
|
Baina denok maila berean gure ideia politikoak defendatuko ditugun justiziazko herri bat lortu arte, faxismoa borrokatzea duk aukera etiko bakarra. Eta
|
euskal
hiritar guztiek erabaki ditek lubakiaren zein aldetan ipini, edo biktimekin edo borreroekin. Baina gogoratu, Patxi, ezin duk biekin batera egon.
|
|
Bestalde, gorilen antzekoak gara hegoaldeko
|
euskal
hiritarrok agintariak aukeratzeko orduan: Arzalluz, Sanz, Mayor, Otegi, Karrera, Knörr, Redondo, Urrutikoetxea, Rabanera, Egibar, arras dira antzekoak:
|
|
bere bizialdi osoak ageri du herrigintza buru bihotzetan daramala, analisi politikoak egiteko eta azaltzeko gaitasun itzela du, zintzoa dirudi... Alta bada, hain da xelebrea bere itxura, hain du ikusgarria ahuntz ero baten antza, hegoaldeko
|
euskal
hiritarrok, lotuegiak animaliari, hurbilegi primatea, ez baitugu egundo agintari aukeratuko, aldaketa sakon bat gertatzen ez bada bederen herriaren ariman, halakorik balego.
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoak eskumen hau jaso du eta, horrela, esan daiteke Zerbitzu Sozialen Zuzendaritzak zerbitzu sozialen euskal sistema publikoa garatzea eta sendotzea duela helburu. Lurralde osoan sistema bateratu bat nahi da,
|
euskal
hiritar guztiei zerbitzu sozialen aurrean segurtasun juridikoa eta berdintasuna emateko. Euskadin, zerbitzu sozialen gaian, ondorengo legeak dira aipatzekoak:
|
|
Beraientzat Euskadik ez du existitzen. Euskal herritarrak oso gutxi gara, jakin badakite
|
euskal
hiritarren botoek ez dituztela Moncloara eramango". Era berean, EAEn kudeatzen dutena" bermatuta" dagoela azaldu zuen," bermatuta dago hezkuntza.
|
|
Era berean, abenduaren 20ko hauteskundeen ondoren PPren eta Ciudadanos taldearen arteko akordioren bat emango balitz, bat egite horrek EAEra" ondorio txarrak" ekarriko lituzkeela ohartarazi zuen Urkulluk," autogobernuarentzat,
|
euskal
hiritarren ongizaterako, bakearen eta bizikidetzaren finkapenerako finkatzera...". " PPrekin, txarto; PPrekin gehi Ciudadanosekin, okerrago.
|
|
327. "
|
Euskal
hiritarren artean eztabaidatu eta hitzartu beharrekoa: euskal hiritarroi soilik dagozkigun gaiak erabakitzeko zabaldu beharreko prozesu demokratikoan, sindikatu, elkarte, giza mugimendu, alderdi, maila guztietako instituzio, eta azken finean gizarte osoak hartu behar du parte, horretarako aukerak, eztabaida eta erabaki guneak zehaztuz.
|
|
327. " Euskal hiritarren artean eztabaidatu eta hitzartu beharrekoa:
|
euskal
hiritarroi soilik dagozkigun gaiak erabakitzeko zabaldu beharreko prozesu demokratikoan, sindikatu, elkarte, giza mugimendu, alderdi, maila guztietako instituzio, eta azken finean gizarte osoak hartu behar du parte, horretarako aukerak, eztabaida eta erabaki guneak zehaztuz. Prozesu horretan zehar gutxienezko gai hauek zehaztu lirateke:
|
|
Ezker Abertzaleak" dinamika egozentriko eta ideologizatuegiak" gainditu behar zituen, eta gizartera irekitako beste fase bati ekin, zeinean Ezker Abertzaleak gauza izan behar zuen nazio proiektu eraldatzaile baten aldeko indarrak bere inguruan bildu eta alternatiba eraginkorra osatzeko. Urte bete geroago, 1995ko udaberrian, ETAk KAS Alternatibaren eguneratzea zen Alternatiba Demokratikoa kaleratuko zuenean, erakunde armatuak ere, Estatu espainiarrarekin negoziatu beharrekoa zehaztu ondoren —Euskal Herriaren ezagutza, azken finean—,"
|
euskal
hiritarroi soilik dagozkigun gaiak erabakitzeko" prozesu demokratikoa zabaltzera deitzen zituen" sindikatu, elkarte, giza mugimendu, alderdi, maila guztietako instituzio, eta azken finean gizarte osoa". 327 ETAk, beraz, eragile sozial eta politikoei onartzen zien Euskal Herria nola antolatu behar zen erabakitzeko eskubide osoa; are gehiago, langintza horretara gonbidatu eta animatz...
|
|
Euskal erakundeei ere" ekimen honen helburuekiko atxikipen aktiboa eurek egokien irizten dioten moduan adieraz dezatela proposatzen zaie". " Inork ez dezake
|
euskal
hiritarren borondate askea ordezkatu, ez eragotzi", eta" Bakea eraikitzen, Euskal Herriak du Hitza" esaldiekin bukatzen da agiria.
|
|
" Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi. Nafarroa eta Zuberoako
|
euskal
hiritarrek libre eta demokratikoki hautes eremu bakarrean legebiltzar konstituziogile subiranoa hautatzea, hots, euskal hiritar bakoitzaren bozak berdin balio dezala Euskal Herri luze zabalean" (Gara,). EAJ eta EA EHko ordezkariekin negoziatzen ari zirela iragarriko zuen ETAk meniaren amaiera.
|
|
" Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi. Nafarroa eta Zuberoako euskal hiritarrek libre eta demokratikoki hautes eremu bakarrean legebiltzar konstituziogile subiranoa hautatzea, hots,
|
euskal
hiritar bakoitzaren bozak berdin balio dezala Euskal Herri luze zabalean" (Gara,). EAJ eta EA EHko ordezkariekin negoziatzen ari zirela iragarriko zuen ETAk meniaren amaiera.
|
|
Otsailaren 11n osoko bilkura egin zuen Lizarra Garaziko foroak Bilbon, lehena Ezker Batuak hura utzi ondoren.841 Arren eskatu zien Foroak" alde guztiei" euren erabakiak berraztertzeko, eta
|
euskal
hiritarrei dei egin zien prozesuan parte hartzera; parte hartze hori sustatzeko, hain zuzen ere, iragarri zen behin hauteskunde garaia pasa ondoren, Lizarra Garazik" dimentsio handiko ekimen sozial bat" bultzatuko zuela". 842
|
2016
|
|
Hizkuntza behar dugu herri edo talde bezala bizirauteko, baina historian zehar euskaldunek beste elementu definitzaile batzuk hartu izan dituzte ikur moduan. Esate baterako, nazionalismoaren sorreran, XIX. mendean, hizkuntzak baino garrantzi gehiago zuten bestelako elementu batzuk
|
euskal
hiritarrak edo euskal pertsona ezaugarritzeko: esate baterako, odola (arraza nozioa ere, erruz erabiltzen zen orduan) edota fedea, erlijioa (sinesmena) (Tejerina 1992).
|
|
Baina, lehenengo eta behin, eta
|
euskal
hiritarroi dagokigunez, Euskal Herrian ez dago Eskubide Estaturik, eta Demokraziarik ere ez. Herri gisa bizitzeko eskubidea denoi ukatzen zaigulako.
|
|
[1.2
|
Euskal
hiritarrei etorkizun politiko eta instituzionalari buruz erabaki libre eta demokratikoak hartzea ahalbidetuko dieten mekanismoei buruz
|
|
|
Euskal
hiritarrek beren etorkizun politikoari buruz libre eta demokratikoki hartzen dituzten erabakiak Estatuko erakundeek errespeta ditzaten defendatzeko konpromisoa hartzen dugu. Erabaki horiek batere bortxa eta hertsapenik gabeko egoeran hartuko dira, arau eta prozedura legalak jarraituz, eta metodo demokratikoak eta hiritarren eskubide eta askatasunak errespetatuz.
|