|
2008
|
|
|
Beste gelakoekin beste horrenbeste egiten da.
|
Euskal
idazle garaikide baten kontakizun baten hasiera ematen zaie ikasleei eta, ondoren, egutegi zehatz bat eta hainbat baldintza jarraituz, istorioa ostzen joan behar dute:
|
|
2016
|
|
|
atala?.
|
Euskal
idazle garaikide bati buruz ari denean, edonola ere, hilda balego bezala tratatuko du,. Mirande, Aresti eta X existitu izan ez balira ni ez nintzateke idazle izango, gisako esaldiak erabiliz, non X aipatu nahi (ez) den idazle garaikidea, eta artean produktiboa?
|
|
2018
|
|
|
Liburua idazteko, hamar hilabetean ikasi omen zuen euskaraz. Ikerketak gai horren inguruko zalantzak agertu baditu ere, behin baino gehiagotan utzi du agerian Materraren hizkera ez dela bere
|
euskal
idazle garaikideek erabilitako berbera; alegia, ondoko lapurtar idazleek zenbait ezaugarritan bederen bestelako hautuak egin zituztela.
|
|
2020
|
|
|
Mende erdi pasako ibilbide literarioa, lau eleberri –horietako batek 1987ko Irun Hiria Literatura Saria eskuratua– eta hogeita hamar narrazio baino gehiago dituen Eñaut Etxamendiren (Ezterenzubi, Nafarroa Beherea, 1935),
|
euskal
idazle garaikidearen obra narratiboaren osotasuna aztergai dukegu lan honetan.
|
|
2021
|
|
|
Aurrerantzean ere bertsolaritzaz egiten diren irudikapen positibo nahiz negatiboetan funtsezkoak izango dira bi indar edo joera kontrajarri horiek. Horrela, XIX. eta XX. mende arteko urteetan euskal intelligentsian gailendutako interes faltaren, frankismoak lehen oldarraldiaren ondoren erakutsitako tolerantziaren edo
|
euskal
idazle garaikideen kritiken oinarrian, esaterako, mespretxu modernista legoke. Eta bertsolaritza sustatzeko egin diren ahalegin guztiek badute zerbait lilura erromantikotik.
|
|
|
2013an itzulpen habitusa aztertzeko hamasei idazle garaikideri pasarazi genien galdetegian oinarrituta, esan dezakegu
|
euskal
idazle garaikideentzat oso gertuko errealitatea dela literatur itzulpena, are gehiago gizarte eleanitz bateko kide diren aldetik (Ibarluzea, 2015). Futzionatzeko modu bat dela ere
|
|
|
Aurretik aipatutako galdetegiei jarraikiz,
|
euskal
idazle garaikideek euskarazko itzulpenak irakurtzeari buruz agertzen dituzten jarrerei dagokienez, badirudi gora egin duela euskarara itzulitako literatur lanak irakurtzeko joerak euskal idazleen artean. Uribek (2013), esaterako, sormen lanen aldean itzulpen gehiago irakurtzen dituela aitortzen du:
|
|
|
Ez da Atxaga euskal idazleen artean itzultzaile esoterikoaren ideia agertzen duen bakarra. 2013ko galdetegiei erantzunez
|
euskal
idazle garaikideek itzulpenaz aritzeko zerabiltzaten metaforak bildu genituen, eta hauxe zioen Harkaitz Canok: " Itzultzaileak badu ikertzailetik zerbait, ikertzaile intimo bat, inoren larruan sartzen den espezialista da:
|
|
|
Itzulpenari buruzko diskurtsoan arreta jarrita, historiografien bilakabidean itzulpengintzaz jarduteko modua aldatu dela ikusiko dugu, eta, oro har esanik, itzulpen ikasketek egindako bideari lotutako joerak nabari direla diskurtsoen bilakabidean. Horrez gain, etapaz etapa
|
euskal
idazle garaikideen itzulpenari buruzko pertzepzioez, jarrerez eta itzulpena irudikatzeko moduez jardungo dugu, eta ikusiko dugu zer nolako irudia jasotzen eta ematen duten euskal idazleek itzulpenaz eta itzultzaileez euren diskurtsoetan eta fikzio lanetan.
|
|
|
59). Gurean batez ere hizkuntza ekarpenaz jardun da, eta, arestian aipatu dugunez,
|
euskal
idazle garaikideek goratu egiten dute euskal itzultzaileen jarduna, hizkuntza erregistroei eta estilistikari dagokienez ekarpen handiak egin izan dituztelako. Ez hori bakarrik:
|
|
|
17). Beharbada are nabarmenagoa da auzia euskal literatura itzulia osatzen duen barne eremu transnazionalaren kasuan; izan ere,
|
euskal
idazle garaikideek, eleaniztunak izaki, autoitzulpenak egin izan dituzte, euren lanen itzulpen prozesuan parte hartu izan dute, itzultzaile dira lanbidez, enkarguzko itzulpenak egiten dituzte, ariketa legez egiten dituzte itzulpenak euren idazletza jardunean, itzulpenen bidez (eginez zein irakurriz) aberastu dute euren hizkuntza eta estiloa...
|
|
|
Euskal literatura itzuliaren funtzio kulturalaz denaz bezainbatean, batez ere hizkuntzari lotutakoa nabarmendu izan da;
|
euskal
idazle garaikideek aspaldion aldarrikatzen dutenez, euskal itzultzaileen jardunak elikatu egin du euskarazko hizkuntza erregistroen eta estilistikaren aberastasuna, eta ereduzko testuak sortu dira hizkuntzari dagokionez. Euskal literatur historiografien eraikuntzan, garai jakin batzuetako testuen urritasunari iskin egin eta itzulpenak ere barne hartuta literatura bazela agertzeko baliatu dira, zenbait genero literarioren fundazio testutzat jo izan dira; baina, literatura garaikideari dagokionez, gero eta gehiago azpimarratzen da itzulpena autoreen lanaren osagarri eta eragingarri, autoreen obra kokatzeko eta literatur joerak ezaugarritzeko, adibidez; izan ere, itzulpenek eragina izan dute zenbait euskal idazleren idazkeran ez ezik, baita inspirazio iturrietan.
|
|
2023
|
|
|
Anderground trilogia lau
|
euskal
idazle garaikideren testuetan oinarritutako hiru bakarrizketa dira: Sarah Saghiren Un minuto, aurrerago Aitor Zuberogoitiak euskarara itzuli zuena Minutu bakarra tituluarekin, haurraren pertsonaiarentzat; Josu Lartategiren Ardoaz, mozkorrarentzat; eta Mis rarezas dirías tú, Pedro Blanco eta Peru C. Sabanena, eroarentzat.
|