2007
|
|
Horregatik euskararen" normalizazioa" —berori" beste hizkuntzen maila berean jartzea" (Ninyoles) 266—, funtsean, gure arteko komunikaziorako baldintza linguistikoak berdintzea da, eta, zentzu honetan, normalizazio hori etikoki inposatzen zaigun zerbait da. Beraz, egokiago dirudi, ikuspuntu etiko horretatik bederen, ez hainbeste"
|
euskal
hezkuntza elebidunaz", baizik eta batez ere" elebitasunerako euskal hezkuntzaz" hitz egitea: zentzu honetan beharrezkoa iruditzen zaio Iztuetari" ikastolen betiko helburua" gogora ekartzea, alegia," irakaskuntzaren bidez euskal gizarte osoa, Hegoa eta Iparra, hiri handiak nahiz txikiak, dena euskalduntzea" 267 Euskara da Euskal Herria egiten duena —hura galduz gero beste zerbait izango litzateke hori—, eta, horrexegatik, elebitasunaren aldeko diskurtsoa —erretorika errazetik urrunduz— euskararen berreskurapenaren aldeko neurri diskriminatzaileetan itzuli litzateke.
|
|
Kontua da, bada, aniztasun antropologikoaren diskurtso teorikoa gure errealitatera ekarri beharra dagoela eta, orduan, ezinbestean hitz egin behar dugula giza eskubide orokorren baitan kokatu eta ulertu beharreko euskal hezkuntza, hizkuntz eta kultur eskubideez. Horrela, bada, eta etika komunikatiboaren haritik, beharrezkoa dirudi gure
|
euskal
hezkuntza elebiduna, funtsean, elebitasunerako euskal hezkuntza bezala planteatzea, zeinak egiazko —bazterketarik gabeko eta baldintza berdinetan gauzatutako— elkarrizketa ahalbidetuko duen. Euskal hezkuntzaren inguruko gure azterketa, beraz, hezkuntzaren zentzu" paidetikotik" eta pedagogia linguistikoaren funtzio humanizatzailetik burututakoa izan da, bertan propioki gurea den problematikari —euskararen auziari— bakarrik heldu nahi izan diogularik.
|
|
Horixe bera gertatzen da, adibidez, euskal hezkuntzan sarritan aipatzen den elebitasunaren kontzeptuarekin, zeinaren adiera orokorra guk geuk ere gurera ekarri behar dugun: zentzu honetan, bada, garrantzitsua iruditzen zaigu gurea ez hainbeste"
|
euskal
hezkuntza elebiduna" bezala baizik eta batez ere" elebitasunerako euskal hezkuntza" bezala ezaugarritzea, azken horrek egoera egonkor bat baino gehiago prozesu baten noranzkoa aditzera ematen duelako. Gure hezkuntzak, bada, bere egitasmoak zehaztu behar ditu —hezkuntza oro, finean, helburuen araberako jarduera bat da—; eta, horren haritik, ezinbestekoa dirudi egiazko elebitasun sozial batera hurbiltzearen alde egitea, zehazki, euskaldunen kota absolutua eta erlatiboa handituz.
|
2009
|
|
Irakas hizkuntza aukeratzeko eskubidea, alde batetik, eta eskubide hori mugatzen duen" euskara ere behar adina" ikasteko obligazioa, bestetik, hara hor bikotea. Bikote horren gainean hezurmamitu da azken hogeita bost urteotako
|
euskal
hezkuntza elebiduna ahalbidetu duen adostasun soziala eta politikoa. Gizarteak, pixkanaka baina etengabe, argi eta garbi egin du hizkuntz murgiltze trinkoenen aldeko hautua.
|
2010
|
|
Azurmendik oso irakurketa sakona egin dio liburuari, bere eduki zabalak eta ikuspegi berriak zorroztasunez eskainiz. Bere ideia da
|
euskal
hezkuntza elebidunaren eta eleaniztunaren emaitzen inguruko eztabaida, testuinguruko emaitzekin erkatuz egin behar dela, eta Euskal Herriko hezkuntzaren egoera interesgarria dela nazioarte mailan ere.❚
|
|
Hamaikagarren kapituluan, honako hiru atal hauek garatu dira: 1)
|
Euskal
hezkuntza elebidunak eta eleaniztunak erakusten dutenaren laburpena; 2) Nola ulertu daitekeen eleaniztasuneranzko joera adieraztea; 3) Etorkizunerako gogoetak.
|
|
1
|
Euskal
hezkuntza elebiduna eta eleaniztunak erakusten dutenaren laburpena
|
|
SARRERAn aipatzen den lehen ideia, ardatza dena, honakoa da:
|
euskal
hezkuntza elebidunaren eta eleaniztunaren emaitzen inguruko eztabaida, testuinguruko emaitzekin erkatuz egin behar da. Izan ere, Euskal Herriko hezkuntzaren egoera interesgarria da nazioarte mailan ere, gehienbat, euskal kasua nahiko atipikoa delako munduko beste gutxiengoen hizkuntzetan gertatzen denarekin erkatuz.
|
|
|
Euskal
hezkuntza elebidunaren eta eleaniztunaren emaitzen inguruko eztabaida, testuinguruko emaitzekin erkatuz egin behar da.
|
|
4)
|
Euskal
hezkuntza elebiduna eta eleaniztunaren euskarazko hezkuntza haur eskolatik unibertsitateraino hedatzen da, eta ingelesaren presentzia ere handitzen doa. Horrek guztiak hizkuntza plangintzan eragina du, adibidez, euskararen, espainieraren eta ingelesaren irakaskuntza egiterakoan, aldi berean bertako gutxiengoaren hizkuntzaren garapena lortzeko, eta gero eta gehiago behar den ingelesa ere erabiliz.
|
|
223 Euskaraz eta gaztelaniaz alfabetatzen ditu oraingo eskola sistemak, baina euskararena azpimarratu nahi da, hori baita plusa: erdaraz, aurreko sistemak ere alfabetatzen zituen 224 Ez da kasualitatea, hiztun elkarte horiek (eta, oro har, atzerriko adituek)
|
euskal
hezkuntza elebiduna hain ahotan izatea behin eta berriro.
|