|
2000
|
|
|
Eta irakurtzeko gaien artean, Andres Urrutiaren" Frai Bartolome, lapurretatik ekologiara: ohar laburra", Patxi Uribarrenek idatzitako" Aita Frai Bartolome Santa Teresaren Idazlan guztiak" eta" Aita Jose Luis Beobide Olivares", Patxi Juaristiren" Zer gertatzen ari da
|
euskal
herriko biztanlegoarekin?", J. Mª Arrizabalagaren" Donostiako kupulak (1)", Luis Arostegiren" Jainko bizikizunak gure gizartean", Andoni Olearen" Teresa Lisieuxkoa ta Teresa Neumann", Luis Baraiazarraren" Arantza eta larrosa", Ana Urkizaren literatur kritikak, askoren artean egindako kontakizunak eta Agustin Zubikarairen" Itxasmin eta bizimin&quo...
|
|
|
Euskal Herriko erakunde publikoek argitaratu duten Soziolinguistikazko Inkestakoazken datuen arabera1,
|
Euskal
Herriko biztanleriaren %22 elebiduna da.
|
|
2002
|
|
|
|
Euskal
Herriko biztanleriaren bilakaera 1975etik 1999ra bitartean
|
|
|
Hasteko, aipatzekoa da, Euskal Herriaren demografia eredua Bizkaiak eta Gipuzkoak izandako joerek zehazten dutela. Horrela, aipaturiko bi lurralde horietanbezala, Hego
|
Euskal
Herriko biztanleria XX. mendearen hasieratik hona 3,5 aldizbiderkatu da eta garapenik indartsuena 50eko eta 60ko hamarkadetan gertatu zen.Araba eta Nafarroaren kasuetan hazkundea hamarkada bat gehiago luzatu zen, nahiz eta aurreko urteetan izandako hazkunde bizia ez agertu.
|
|
|
Bilakaera honen ondorioz, gaur egun, nagusienek zein gazteenek biztanlerian duten pisua parekoa da (%17). Baina horrek ez du esan nahiHego
|
Euskal
Herriko biztanleria bereziki zaharkitua denik, Europako Batasunekobiztanlerian ere 65 urtetik gorakoek pisu bera baitute.
|
|
|
Beraz, Hego
|
Euskal
Herriko biztanleria, zaharkitua baino gehiago, heldua delaesan genezake.
|
|
2005
|
|
|
Euskalerritartasun politikoa sortu eta indartu egin zen, Bilbon Euskalerria elkartearen bidez, eta Nafarroan, euskaroen mugimenduaren indarrez. XX. mendean euskal naziotasun politikoa aldarrikatuko zuen
|
Euskal
Herriko biztanleriaren zati batek; aldarrikapen hori, XIX. mendean barrena, foruzaletasun politiko eta konstituzionalaren teoria politikotik abiatu zen. Euskal abertzaletasun politikoaren mugimendua ez da bat batean mende bukaeran sortutako asmakizun soila edo landare berria.
|
|
|
Desberdintasun horiek nabarmenak dira familia bidezko transmisioan, hizkuntza gaitasunean, galera irabazietan, euskararen erabileran eta euskararen erabilera sustatzeari buruzko jarreretan. Beraz, gutxi erakusten dute batez besteko irakurketek, besteak beste, EAEk
|
Euskal
Herriko biztanlerian eta euskaldunen kolektiboan duen pisuak »Euskal Herriko biztanleen ia hiru laurden eta euskaldunen %80tik gora bizi baita bertan» estali egiten dituelako Nafarroako eta Iparraldeko egoerak (ikus koadroa).
|
|
2006
|
|
|
Nafarroan, Kataluniako 3.000 lagun daude gutxi gorabehera eta Ipar Euskal Herrian ere katalan ugari dago.
|
Euskal
Herriko biztanleria kontuan hartuta, gure artean bizi diren katalanen kopurua altua da, dudarik gabe. Horietako bat Cristina Lage Manich dugu.
|
|
2007
|
|
|
Beherakada horiek, faktore soziodemografiko batzuei lotuak daude. Batetik, geroz eta gehiago, ipar
|
Euskal
Herriko biztanleria, kanpotik datozen zaharrek osatzen dute. Frantziako ipar eta ekialdetik datoz
|
|
|
Geroz eta gehiago, ipar
|
Euskal
Herriko biztanleria, kanpotik datozen zaharrek osatzen dute. Frantziako ipar eta ekialdetik datoz beraien erretiroa ipar Euskal Herrian igarotzeko, bizi kalitatea eta eguraldi ederra direla eta.
|
|
2008
|
|
|
Komunikabide guztiak kontuan hartuta, idatziak zein ikus entzunezkoak, euskararen erabilera ere minoritarioa da. Telebista da
|
Euskal
Herriko biztanleriak gehien kontsultatzen duen komunikabidea; %85ak aitortzen du egunero ikusten duela. ETB, euskarazko kanal publikoa, %9, 9ak ikusten du.
|
|
|
Datu hau ere ez da harrigarria: euskara erabiltzen duten ziberkomunikabideen artean, erdia gipuzkoarrak dira (50 komunikabide; Donostian 22), Bilbon
|
Euskal
Herriko biztanleriaren erdia biltzen bada ere (2.124.846 lagun 2006an, Eusko Jaurlaritzaren arabera). Adierazpena erraza da:
|
|
|
Mendebaldekoak ez diren herrialde eta eskualdeetako immigrazioa, nahiz eta
|
Euskal
Herriko biztanleria guztiaren portzentaje txikia izan, oso agerikoa da euskal gizartean; bai errazago hautematen direlako (kasu askotan bestelako fisionomia ezaugarriak dituzte), bai diferentzialtasunagatik (iritsi berri horietako askok orain arte ezagutzen ez genituen beste kultura, hizkuntza eta erlijio batzuk dituzte), egoera sozialarengatik eta eskubideengatik (Espainiako eta Frantziako Estat...
|
|
|
Gaur egun,
|
Euskal
Herriko biztanleria guztiaren %20 inguru Espainiako eta Frantziako Estatuetan jaiotako immigranteak dira, eta horiek immigrante guztien %80 baino gehiago dira. Bi estatu horietatik etorri eta Euskal Herrian bizi diren 780.000 lagun inguru horietatik, %17 gutxi gorabehera (700.000) Espainiako Estatuko zonalderen batekoak dira eta Hego Euskal Herrian bizi dira; eta %3 inguru (78.000) frantziar jatorrikoak dira eta Ipar Euskal Herrian25.
|
|
|
Indize horren arabera,
|
Euskal
Herriko biztanleriaren %74, 9k erdara bat baino ez du erabiltzen; %9, 8k erdara euskara baino gehiago erabiltzen du; %5, 4k euskara eta erdara maila berean eta %9, 9k euskara erdara baino gehiago. Euskara bakarrik erabiltzen duenik ez dago momentu honetan, ez behintzat hamasei urte baino gehiagokoen artean, beti ere inkestaren arabera.
|
|
2010
|
|
|
•
|
euskal
herriko biztanleriatik 16 urte edo gehiagoko guztiak kontuan hartuta, zera dio IV. Inkesta Soziolinguistikoak (hizkuntza politikarako Sailordetza, 2008: 221):
|
|
|
1.3
|
Euskal
Herriko biztanleria eta etorkinak: datu batzuk.. 20
|
|
|
1.3.1
|
Euskal
Herriko biztanleriaren bilakaera azken urte hoietan................................... 20
|
|
|
1.3
|
EUSKAL
HERRIKO BIZTANLERIA ETA ETORKINAK: DATU BATZUK
|
|
|
1.3.1
|
Euskal
Herriko biztanleriaren bilakaera azken urte hauetan
|
|
|
|
Euskal
Herriko biztanleriaren %20 inguru dira Espainiatik edo Frantziatik etorri diren immigranteak (immigrazio ez atzerritarra). Gainera Euskal
|
|
|
Emendatze hau ohargarria da.Hego Euskal Herrian, etorkin atzerritar horietarik %48, 7 amerikarrakdira, %29, 4 europarrak, %18, 1 afrikarrak, %3, 8 asiarrak.Immigrazio ez atzerritarrean, Espainiatik etorri dena, 700.000 laguninguru dira: Hego
|
Euskal
Herriko biztanleriaren %17 da guti gorabehera (P.Albite, Jakin, 165: 40). Immigrante espainiar horiek langileak ziren gehienak.
|
|
|
Immigrazio ez atzerritarrean, Frantziatik etorri dena beraz, 78.000 lagun inguru dira:
|
Euskal
Herriko biztanleriaren %3 guti gorabehera, baina Ipar Euskal Herriko biztanleen %30 (P. Albite, Jakin, 165:
|
|
|
Parke Naturalak izateaz gain, EAEn Europa mailan ezartzen ari den Natura sare ekologikoaosatzeko prozesua abian da8 Hoyos et al. ek (2008) Natura sareko parte den Jaizkibel mendiko (2.434 ha) Erkidegoko Garrantzizko Lekuaren (EGL) balio ez produktiboa balioztatu dute. Ikerketak hautaketa esperimentu metodoa erabili du, informazioa
|
Euskal
Herriko biztanleria guztiko (Hego Euskal Herria eta Ipar Euskal Herria) laginetik (636 galdetegi) jaso zelarik. Gunean identifikatutako atributuak, «kostuaz» gain, «paisaia», «flora», «hegazti fauna» eta «itsas hondoa» dira.
|
|
|
Soziolinguistikari dagokionez, gero eta prestakuntza handiagoa du
|
Euskal
Herriko biztanleriak. Agian ez biztanleriak bere maila orokorrean, baina bada kategoria profesional bat plangintza linguistikoarekin ohitura handia duena, eta ondorioz soziolinguistikari buruzko formazio gero eta sakonagoa duena.
|
|
2011
|
|
|
|
Euskal
Herriko biztanleria bere osotasunean kontuan hartuta, ikusi dugu adinak markatzen duela joera bat oso modu nabarmen eta argian: gazte koxkorrak (14 urte bitartekoak) dira komunikazioaren eta informazioaren teknologien erabilera mailarik handiena dutenak, beraiek dira teknologia horiekin eta teknologiok garraiatzen dituzten produktuekin denbora gehien ematen dutenak, beraiek dira zaletuenak.
|
|
2012
|
|
|
" Gaur egun,
|
Euskal
Herriko biztanleria guztiaren %20 inguru Espainiako eta Frantziako estatuetan jaiotako immigranteak dira, eta horiek immigrante guztien %80 baino gehiago dira...". 5 euskaratik urrun bizi den oro izan daiteke Auzokide, bertan jaioak, espainiar zein frantziar estatuetatik etorritakoak, europatik etorritakoak, nahiz munduko beste herrialdeetatik etorritakoak. Migratzeko arrazoiak anitzak izan daitezkeen moduan, lege marko eta baliabide aldetik ere aniztasuna dago.
|
|
|
Batzuetan aniztasun hori arazo moduan mahaigaineratzenden arren, gizarte homogeneoak fikzioa direla gogorarazi behar da. Areago,
|
Euskal
Herriko biztanleriaren osaera ez da, inguruko herrialdeekin alderatuta, osodesberdina. Estatuz kanpoko immigrazio berriari dagokionez, herrialdez herrialdeoso egoera desberdinak gertatzen badira ere, immigrazio kopuruak nahiko baxuakdira Europako hainbat herrialderekin zein gure ingurukoekin alderatuz gero.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzako Kulturaren Euskal Behatokiak egin zuen Kultura Ohiturak, Praktikak, Kontsumoa inkestak() datu desberdinak ematen ditu.
|
Euskal
Herriko biztanleria elebidunaren% 17,3 bertsolariak entzutera joan da azken urtean. Dena dela, ikerketa horren arabera, gutxiago dirabertsozale sutsuak.
|
|
|
Dena dela, ikerketa horren arabera, gutxiago dirabertsozale sutsuak. Hain zuzen ere,
|
Euskal
Herriko biztanleria elebidunaren% 8,1ek du bertsolariakentzuteko ohitura; hau da, azken hiruhilabetekoan, bertso emanaldietara joan dira. Inkesta horrenarabera, bertsolariak entzutera joaten direnen artean,% 24,4 hiru lau alditan edo gehiagotan joanda azken hiruhilabetekoan bertsolariak entzutera.
|
|
|
|
Euskal
Herriko biztanleriari erreparatuz (2 taula), euskaraz ez dakitenei edopixka bat dakitenei erreparatuz, ia erdiak dio(% 46) ez dela inoiz aritu euskaraikasten eta ez duela ikasteko asmorik. Jarrera hori are zabalduago dago Nafarroan, Iparraldean, 45 urtetik gorakoen artean eta etorkinen artean.
|
|
|
Gizarte babesaren gastua, ongizatearen beste parametrobat, ez da oso handia, bereziki Euskal Herriko hegoaldean. Internet maiz erabiltzendu
|
Euskal
Herriko biztanleriaren% 55ek baino gehiagok; halere, 2010 urteanerabileraren hazkunde bizia nabarmen apaldu zen.
|
|
|
12 koadroa.
|
Euskal
Herriko biztanleriaren banaketa 2010ean.
|
|
|
|
EUSKAL
HERRIKO biztanleriaren banaketa eremu metropolitarretan. Ehunekoak
|
|
|
Bizkaian (hor kontzentratzen da
|
Euskal
Herriko biztanleriaren% 50 bainogehiago), 2009an aurkeztutako PFEZaren aitorpenean, 205.570 pertsonak 113.200, tik beherako diru sarrerak deklaratu zituzten22, eta 90.000, tik gorako diru sarrerakdeklaratu zituzten zergadunak 8.708 izan ziren urte horretan23.
|
|
|
• Hego
|
Euskal
Herriko biztanleria zahartzen ari da, batetik, sortze tasa apala delako, esan nahi baita euskara gehien menperatzen duten belaunaldi berriak aurrekoak baino txikiagoak direla, eta, bestetik, bizi itxaropena etengabe gora doalako; horrek berreskuratze prozesua moteltzen du.
|
|
2013
|
|
|
Euskararen aldeko jarrerak gazteen artean dira batez ere. Ipar
|
Euskal
Herriko biztanleriaren %19ak nahi du haien haurrek euskaraz ikasi dezaten (Ikastoletan), eta %34ak elebidunean (euskara eta frantsesa).
|
|
|
Eusko Jaurlaritzako Kulturaren Euskal Behatokiak egin zuen Kultura Ohiturak, Praktikak, Kontsumoa inkestak() datu desberdinak ematen ditu.
|
Euskal
Herriko biztanleria elebidunaren %17, 3a, bertsolariak entzutera joan da azken urtean. Alegia, 115.000 pertsona bertsozaleak dira.
|
|
|
Dena dela, ikerketa honen arabera, gutxiago dira bertsozale sutsuak. Hain zuzen ere,
|
Euskal
Herriko biztanleria elebidunaren %8, 1ak du bertsolariak entzuteko ohitura; hau da, 54.000 pertsona (bertso emanaldietara joan dira azken hiruhilekoan). Inkesta horren arabera, bertsolariak entzutera joaten direnen artean, %24, 4 hiru edo lau alditan edo gehiagotan joan da azken hiruhilabetekoan bertsolariak entzutera.
|
|
|
Datuok iradokitzen dutenari jarraiki (ikus 1 taula), Gipuzkoan biziko lirateke hamarretik lau baino gehixeago, Bizkaian hamarretik hiru edo lau artean, Nafarroa Garaian hamarretik bat inguru, eta gainerakoetan (Araba, Lapurdi, Nafarroa Beherea eta Zuberoa, kopuruaren arabera hurrenkera horretan) hogeitik baten bueltan. Banaketa honek zerikusi zuzena du
|
Euskal
Herriko biztanleriaren banaketarekin: populazio handiena duten herrialdeek dute balizko irakurle gehien.
|
|
2014
|
|
|
Urte batzuk lehenago hasi baldin bazen ere, 1891tik aurrera
|
Euskal
Herriko biztanleriak izugarrizko hazkundea izan zuen eta bikoiztu egin zen. Gorakada horrek areagotu egin zuen eskualdeen arteko desoreka.
|
|
|
125). Ondorio ekonomiko, demografiko, kultural zein politikoak garrantzitsuak izan ziren; eta, gaur egun, Hego
|
Euskal
Herriko biztanleriaren% 20 inguru Espainian jaiotakoa da (Aierdi, 2011).
|
|
|
Immigrazio prozesu horren esangura adierazteko, hona datu bat: 1973an Hego
|
Euskal
Herriko biztanleriaren% 53 zen bertan jaiotakoa eta guraso biak ere bertakoak zituena (Jáuregui, 1981: 69).
|
|
|
Oraingoan,
|
Euskal
Herriko biztanleria datuak bildu ondoren egingo duzue piramidea.
|
|
|
4 Aztertu dituzuen datuen arabera, zer aurreikuspen egin daitezke
|
Euskal
Herriko biztanleriari buruz?
|
|
2015
|
|
|
Eta ez edonolakoak: Ipar
|
Euskal
Herriko biztanleriaren zati garrantzitsu bat ordezkatzen duen Euskal Kosta Aturriko auzapezek publikoki adierazi dute ez daudela prefetak egindako proposamenaren alde.Haien hitzetan, ez daude hirigune elkargoaren kontra, baina horretara iristeko proposaturiko moduak ez zaizkie egokiak. Batetik, Hautetsien Kontseiluak Acadie kabinetearekin batera egindako ikerketa ez da «argia», haien ustez.
|
|
|
Hori dela eta, talde zabalagoa osatzen da kasu honetan. Edozein modutan ere, talde horretako kidetzak ez du
|
Euskal
Herriko biztanleria guztia hartzen, eta kanpoan geratzen den erdal taldeak, erreakzioz, lehiakide gisa barnera lezake euskal taldea. Zentzu politiko zuhurrez jokatzen ez duen edozein (euskal) nazionalismoren arriskua izan daiteke, nazioa oinarritzeko baliabideek ez baitute uzten aukerarik biztanleria osoa bil dadin.
|
|
|
nazioa kontzeptu ezin objektiboagoa da, abizenek erabakia, eta ez dago borondaterako lekurik. Ondorioz, euskal nazionalismoak uko egiten dio, hasieratik,
|
Euskal
Herriko biztanleriaren zati bat euskal nazioan integratzeari, eta erdeinua eta alde egiteko eskaera baizik ez dizkio opa. Arrazaz gain, beste ezaugarri etniko kulturalak ere aintzat hartzen dira, baina erdal arrazekiko desberdintasuna markatzeko helburuz erabiltzen dira.
|
|
|
89 Hara Artasok (Pello Zubiria), 1982ko errolda oinarri hartuta, Argiaren 948 zenbakian() emaniko datuak: ? 1975etik honuntza Ipar
|
Euskal
Herriko biztanlegoa 235.000tik 237.000ra igaro da, %1 doi doi. (...) Lapurdik zazpi urte hauetan 184.000tik 191.000rako gorakada egin du, ehuneko ia 4 beraz.
|
|
|
Ipar Euskal Herriko errealitate soziolinguistikoa ahotan hartuz gero, ezinbesteko lana da estreina bertako egoera demografiko bereziari erreferentzia egitea. Hortaz, lan horri lotuko gatzaizkio ezer baino lehen; Hemen kazetaren 80 zenbakian (2001eko azaroa) agerturiko. Ipar
|
Euskal
Herriko biztanlegoa, izeneko artikulua (Xole Mariluzek onduriko lana) baliatuko dugu horretarako.
|
|
2016
|
|
|
Boto eskubidea duen Hego
|
Euskal
Herriko biztanleria:
|
|
|
Bizkaiaren kasuan (8 grafikoa), erabilerak 1997ra arte gora egin eta urte bitartean bere horretan mantendu ostean, azken hamar urteetan behera egin du. Bizkaian
|
Euskal
Herriko biztanleriaren %40 bizi den heinean, kontuan izan behar dugu Bizkaiko erabileraren bilakaerak zuzenki eragiten duela Euskal Herriko euskararen kale erabilerarenean ere.
|
|
|
Osasunerako Mundu Erakundearen arabera, jarduera fisikorik ez egitea da hilkortasunaren laugarren faktore arriskua. Ikerketen arabera, berriz,
|
Euskal
Herriko biztanleriaren %31a da sedentarioa. Horregatik, ostiralerako antolatu duten ekitaldiak" osasuna eta kirola batu zein sendentarismo maila gutxiagotu eta jarduera fisikoa sustatzea du helburu", Osasuneko zinegotzi Miren Letamendiak azaldu duenez.
|
|
2017
|
|
|
–Jendeak ez zuen ikusten problematika hori; batik bat, Miarritze, Angelu eta Baiona aldean?. Ipar
|
Euskal
Herriko biztanleriaren %40 inguru hiru udalerri horietan bizi da. –Bakearen eta bizikidetzaren gaia aipatzen zenien lagunei eta ostatuan, eta zertaz ari zinen erantzuten zizuten?.
|
|
|
Bainan, partzuergoan bide berri bati lotu aitzin, ikerketa egitera ohitu da gaurko gizartea. 1991n lehen inkesta soziolinguistikoa egin zenetik gaurrera Ipar
|
Euskal
Herriko biztanlegoa aldatu da, azkarki emendatu kanpotik etorri hamar milaka erdaldunekin, eta denbora berean gure hizkuntzaren altxor ziren euskaldun elebakarrak kasik desagertu. Herriak jadanik emanak ditu azken inkesta zehatzaren berri larrienak.
|
|
|
INSEE estatistika institutuak jakinarazi duenaz, Ipar
|
Euskal
Herriko biztanlegoaren 300.000ko marra gainditua da. Zenbakiak 2014ko urtarrilekoak dira.
|
|
2018
|
|
|
Hori dela eta, Euskal Gobernuak San Ferminak eta independentziaren 50 urteurrena ospatzeko prestaturik zeuden ospakizun guztiekin jarraitzeko asmoa agertu du. Halaber,
|
Euskal
Herriko biztanleriari lasaitasuna eta orain arte bezala, naturaltasun osoz, jarrai dezan eskatzen dio.
|
|
2020
|
|
|
Zahartzaroari bideratutako gastua joeraz handitzen joan da eta, 2013az geroztik, gastua BPGren %10, 4an egonkor mantendu da. Bien bitartean, Hego
|
Euskal
Herriko biztanleria biziki zahartzen joan da, eta EAEn dagoeneko 476.115 dira adinekoak (65 urte edo gehiago), horietatik, 237.995k 75 urte edo gehiago dauzkate (EUSTAT eta INE, 2017 urteko udal errolda). Proportzionalki, joera berdina ikus dezakegu NFEn, nahiz eta gastua baxuagoa izan, eta ez horrenbeste Iparraldean, non gastua handiagoa den eta ez den apenas aldatu 2012tik.
|
|
|
Kopurutan, hau da aldea: euskara 223.000 herritar gehiagok dakite —1991n 529.000 ziren, eta 2016an, 752.000—, eta etxean 43.000 gehiagok erabili ohi dute —1991n, 369.000, eta 2016an, 412.000—
|
Euskal
Herriko biztanleria areagotu egin da urteotan, eta horrek dakar etxeko erabilera kopurutan igo izana ehuneko bera izanik ere. Ezagutzaren igoera eta erabilerarena alderatuta, hara ondorioa:
|
|
|
2019an Hego Euskal Herriak biztanleria bolumena handitu egin du(+ 15.346). Izan ere, INEk aurreikusitakoaren kontra, 2012/ 15 epealdiko Hego
|
Euskal
Herriko biztanleriaren galera murritzaren ondoren jaiotza tasa apala eta zahartzearen ondoriozko heriotza tasa altua izan arren, laugarren urtez egin du gora herritarren bolumenak, Espainiar estatutik kanpo jaiotako etorkin fluxuei esker. Alde horretatik, euskal herritarren jatorri aniztasuna handitzen ari da. Egun euskal herritarren %55, 3a hiriguneetan eta %27, 3a bitarteko hiriguneetan bizi da.
|
|
2021
|
|
|
Barnealdean, tokiko garapenaren bila ari dira herri bat baino gehiago, elkargoaren txostenaren arabera, eta hutsik diren eraikin handiak arraberritzeko erronka dute. Oro har, Ipar
|
Euskal
Herriko biztanleriaren zahartzea aipatzen du diagnostikoak. Azkenik, garraio publikoaren eskaintza urriegia dela dio, eta, ekonomia dinamikoa izanik ere, nagusiki Euskal Kosta Aturri lurralde eremuan egituratua dela.
|
|
2022
|
|
|
Azkarate, Lekarroz, Angelu, Irisarri, Maule, Jaizkibel, Senpere, Baiona… Urtero laborantzak ehunka hektarea lur galtzen ditu betirako, eta aldi berean etxebizitzaren garestitzeak ikaragarriko heina gainditu du. Logika kapitalista eta espekulatibo horrek estutasuna eta ezinegona sortzen ditu ipar
|
Euskal
Herriko biztanleriaren parte handi batean. Alta, lurraren alde mobilizatzerako orduan, betikoak dira barrikadetan.
|
|
|
Euskal Hirigune Elkargoa sortu aitzineko hamar herri elkargoen herentzia nabarmendu du lehenik. Ordutik eratorritako funtzionamendu gastuen %64 eta zorraren %72 Euskal Kosta Aturri hiriguneari dagozkio —Baiona, Angelu, Miarritze, Bidarte eta Bokale biltzen zituen— Alta, Ipar
|
Euskal
Herriko biztanleriaren %42 bizi da eremu horretan. Hego Lapurdi herri elkargotik eratorritako zorrari gehituta, %90ekoa da emaitza, eta biztanleriaren %60 ordezkatzen dute.
|
|
|
Gaztelania hiztunen eskubideak euskara hiztunen eskubideen gainetik daudenean, ez dira euskararen aurkakoak, euskara hiztunen eskubideen aurkakoak baizik, euskaldunen aurkakoak dira. Errealistak izan gaitezen, ezinezkoak eska ditzagun,
|
Euskal
Herriko biztanleriaren zati baten hizkuntza jarri nahi den ikusezintasun egoeratik irteteko gure nahiei aurre egiteko esaldia izan litzateke. Kontua ez da euskara Euskal Herrian zein mugaren menpe jarri behar den adostea, baizik eta neurri argiak hartzea euskarak kosk egiten duen bukle horretatik ateratzeko:
|
|
|
Biztanleria prospektibak aurreikusten duenaren arabera, hurrengo 15 urteetan
|
Euskal
Herriko biztanleriak hazten jarraituko du: 2035 urtean biztanle kopurua 3.360.000 ingurura iritsiko da, gaur egun baino %5 gehiago.
|
|
2023
|
|
|
Biolurren egin dugun kalkuluen arabera, gaur egungo
|
Euskal
Herriko biztanleria eta Espainiako Elikadura eta Nutrizio Segurtasun Agentziako (AESAN) oinarrizko dieta baten datuak kontuan hartuta, 400.000 hektarea inguru genituzke autokontsumoa bermatzen hasteko. INEko eta Laborantza Ganbarako azken nekazaritza datuen arabera, Euskal Herrian ia 900.000 hektarea nekazaritza lur erabilgarri daude.
|
|
|
1950eko hamarkadatik aurrera, hazkunde ekonomikoarekin batera, hazkunde demografikoa gertatu zen. Gipuzkoan 1950etik 1970era,% 27,88koa izan zen demografia hazkundea[...] 1973an Hego
|
Euskal
Herriko biztanleriaren% 47 immigrazioaren oinordeko zen, maila batean edo bestean (Zabalo et al. 2010b, 18). Halere, prozesu horrek eten garrantzizko bat izan zuen ondoren, 1975etik hasi eta 1980ko hamarkadan, batez ere, 1973ko Petrolioaren krisiaren eraginez.
|
|
|
Herritarren %85 baino gehiago erdaldunak dira, eta azken hogei urteetan euskaldun proportzioa ez da mugitu. Datu azpimarragarria da, Ipar
|
Euskal
Herriko biztanleriaren kasik %40 biltzen baita hiru hiri nagusi horietan. Lapurdin azken urteetako beheranzko joera gelditzear dela iduri luke, 2016koaren hein berean ageri baitira proportzioak.
|
|
|
1
|
Euskal
Herriko biztanleriaren bilakaera
|