|
2000
|
|
|
|
Euskal
Herrian gertatzen ari dena, Europa osoan gertatzen da, lehen esan dudan bezala: literatura katakunbetako jarduera bihurtzen ari da.
|
|
|
Azkenik, joan den urteko kolaboratzaileetako batzuk bertan izango dituzte lagun eta bestelako pertsonaia interesgarriak ere aktore, idazle, musikari, kirolari... gonbidatuko dituzte. Andoni Aizpuruk, bere aldetik, hainbat gai eta albiste aztertu eta azaltzeko adituak ekarriko ditu saiora, eta horrez gain, hainbat atal berri eskainiko digu, hala nola," supereuskalduna"
|
Euskal
Herrian gertatu bitxikeriei lekua uzteko. Euskadi Gazteako esatariak ere lagun izango ditu, azkeneko musikaren ingurukoak aditu ahal izateko.
|
|
|
Andoni Aizpuruk, bere aldetik, hainbat gai eta albiste aztertu eta azaltzeko adituak ekarriko ditu saiora, eta horrez gain, hainbat atal berri eskainiko digu, hala nola," supereuskalduna"
|
Euskal
Herrian gertatu bitxikeriei lekua uzteko. Euskadi Gazteako esatariak ere lagun izango ditu, azkeneko musikaren ingurukoak aditu ahal izateko.
|
|
|
GARAk, Baionan delegazioa eduki arren, oso informazio gutxi eskaintzen die, ordea, Iparraldeko biztanleei beren inguru hurbilaz: bere artikuluen %2, 6 baino ez (geroago ikusiko dugu, ordea, Ipar
|
Euskal
Herrian gertatu baina eragina Hegoaldean erebaduten gertakariek presentzia handiagoa dutela egunkari honetan). Gainerako egunkarientzat, Ipar Euskal Herria ez da erreferentzia eremua.
|
|
|
Datuen aniztasunak ondorio orokorrak ateratzea zailtzen badu ere, joera batzuetanantzekoak agertzen zaizkigu berriro EUSKALDUNON EGUNKARIA eta GARA: Iparraldearekiko joeretan hain zuzen. Bi egunkarietan, Ipar
|
Euskal
Herrian gertatutakoak aipatzen direnean, bereziki kultura eta euskararekin lotutako gertaerak aipatzendira, mota honetako albisteak Iparraldetik jasotako berrien erdia baino gehiago direlarik (%51 euskarazko egunkariaren kasuan eta %54 gazteleaniazkoarenean). Kontuanhartu beharra dago, bestalde, mota honetako albisteek %21 eta %19 osatzen dutela biegunkari horietan, hurrenez hurren.
|
|
|
Albisteetako gertaerak non jazo diren begiratzen badugu, ezer baino lehenagodatu bat nabarmentzen da: ETBko albistegiek
|
Euskal
Herrian gertatzen diren gauzeiburuz informatzen dute beste edozertaz baino areago. Albisteen heren bi baino gehiagoEuskal Herriko mugen barnean gertatutakoei buruzkoak dira.
|
|
|
|
Euskal
Herriarekin gertatzen ari den lurralde errepresentazio forma anitzareneskutik, bere identitate nazionalari eutsi ez eze identitate hori eraiki gura duen herria, gurea, aurrera egiteko oztopo ugarirekin aurkitzen da, zeren gaur egungo forma aniztasun horrek arriskutan jartzen baitu bihar etzi nazioartean ezagutua izango den euskalmapa politiko bateratua bera ere.
|
|
2001
|
|
|
" Garai hartan gazte batzuek metraileta hartzen zuten eta beste batzuek gitarra". Zenbait taldek garai hartako soinu banda originala egin genuen, bat egiten genuelako
|
Euskal
Herrian gertatzen ari zen pelikularekin.
|
|
|
XIV. mendean, esaterako, Ialiako hiri eta errepubliketan liskar biziak izan ziren eta hurrengo mendean Ingalaterran guda zibila izan zen, Gaztelan eta Aragoien ere egoera gatazkatsuak ezagutu ziren. Berezitasunak berezitasun, Erdi Aroko azken urteotan
|
Euskal
Herrian gertatutakoa Europako krisi eta gatazka sozialarekin parekatu daiteke.
|
|
|
Nolanahi, gaurkotasuna itotzen duen elikagaien krisia eskerga izanik ere, ez dezagun ahantzi
|
Euskal
Herrian gertatzen diren toxiinfekzio gehienen errudunak egoera txarrean dauden maionesak eta kutsaturiko tortillak direla.
|
|
|
Iztuetak (1992) idatzitako. Alfabetatze eta Euskalduntzearen prozesua hizkuntzanormalkuntzaren ildotik()? lanean,
|
Euskal
Herrian gertatu den Euskalduntze Alfabetatzearen ikuspegi historiko zehatza aurkeztu du.
|
|
2002
|
|
|
Bi oztopo bide daude zeregin horietan: bata, PSC bezain indartsua ez izatea; bestea,
|
Euskal
Herrian gertatzen dena guztiz erabakiorra dela Madrilen gobernatu nahi duenarentzat. Dirudienez, oraingoz PPk denbora baterako dena ondo lotua du Madrilen, eta, ahalegin mediatikoen gainetik, PSOEk ere dena ondo lotua du PSE EErekiko.
|
|
|
Era berean, emanaldi bereziak eskaintzen ziren, Hego
|
Euskal
Herrian gertatzen ziren ekitaldi politikoen inguruan: grebetan, hauteskundeetan, Aberri Egunaren ospakizunetan, eta abarretan.
|
|
2003
|
|
|
Euskaldunon Egunkaria» ixten zuten egunean, Madrileko irrati bateko esatari aditu batek ondoko izenburua ipini zion aste horretan
|
Euskal
Herrian gertaturikoari: Aste beltza ETArentzat.
|
|
|
Bigarrenik,
|
Euskal
Herrian gertatzen ari den globalizazio prozesua ez da beste lurralde batzuetan gertatzen ari denaren desberdina eta berezia. Mendebaldekomunduan gure garaiaren ezaugarri nagusia den globalizazio prozesu bera dugu etaEuskal Herriak, bistan denez, industrian eta ekonomian indar handikoa izanik, garrantzi handia du Espainiar Estatuan.
|
|
|
Euskararen inguruko tentsioen ugaritzeak bi iturri nagusi izan zituen une hartan, biak egoera politikoarekin loturik. Lehenik eta behin,
|
Euskal
Herrian gertatzen ari zen normalizazio politikoaren aurrean hartutako jarrera. Izan ere, euskalgintzako sektore askok ez zuten onartu 1977ko hauteskundeek, 1978ko konstituzioak eta 1979ko autonomia estatutuak irekitako bidea, ezta erakunde berriek, Eusko Jaurlaritzak bereziki, zuten eskumena eta zuzendari lana, kultura politika finkatzeko.
|
|
2004
|
|
|
|
Euskal
Herrian gertatutako beste birmoldaketa batzuek zenbaitek bere buruaz beste egitea eragin zuten. Orain dela 24 urte, greba orokorra eginez lan eskubideak defenditzen ari ziren beste bost langile akabatu zituen Gasteizen Fraga Iribarne eta Martin Villak zuzentzen zuten poliziak:
|
|
|
Astakeria ederra esan dut!
|
Euskal
Herrian gertatu al da bada kolonizazio tankerako deusik?
|
|
2005
|
|
|
Baina mariaren produkzioa debekatuta dago. Hego
|
Euskal
Herrian gertatzen denaren antzeratsu: poliziek zuretzako adina belar atzematen badizute, ez zaizu ezer gertatuko, baina beste batzuek berentzako adina eduki dezaten produzitzen edo saltzen harrapatzen bazaituzte, akabo.
|
|
|
Eta aldrebes izan litzateke. Orain komunikabideetan dagoen ia informazio guztia praktikoki informazio berdina da, eta hori
|
Euskal
Herrian gertatzen denaren %1 baino ez da. Gatazka politikoari buruz eta inportanteak ez diren beste gauza batzuei buruz hizketan pasatzen dugu egun guztia.
|
|
|
eta hasten da erreakzio bat, sortzen da borroka armatua eta praktikamente borroka armatuak ideologiak bilatzen ditu eta eduki ditu fase diferenteak: marxistagoak, trotskystagoak. Nik uste dut
|
Euskal
Herrian gertatzen da, borroka armatuaren helburu bat badago: Euskal Herri libre bat lortzeko helburua dauka eta hor, proiektu horretan bukatzen da.
|
|
2006
|
|
|
Europako gizartean gertatzen ari diren aldaketa demografikoek euskal familian ere eragina dute, eta horrela, bizikidetasun eredu berriak leku hartzen doaz gurean ere. Europan eta
|
Euskal
Herrian gertatzen diren aldaketa demografiko hauen ezaugarri nagusia ereduen ugaritasuna da. Euskal Datuen Talaiatik ikerlanaren bigarren liburukian ikus daitekeen ondorioetako bat da hau.
|
|
|
Ez dezagun pentsa sublimazio nazionalistaren zuzeneko ondorioa indarkeria denik. Hori da
|
Euskal
Herrian gertatu dena, ados, baina salbuespen bat baino ez da. Urrutira joan gabe, Espainian bertan, gainerako adierazpen nazionalisten artean ez da gertatu.
|
|
|
Lerro hauetan aldaketak gertatzen ari direnaren baieztapenaren inguruko dudak planteatu nahi ditugu, baina ez dugu esaten aldaketak gertatzen ari ez direnik. Gainera, zoritxarrez, klima aldaketa ona izan daiteke eremu batzuentzat eta txarra besteentzat eta hau
|
Euskal
Herrian gerta badaiteke, zer esanik ez mundu mailan.
|
|
|
Ingalaterrako, Alemaniako eta Holandako zaldi heztegietan, esaterako, oso erabiliak dira. 1994 urtean, Frantzia aldean uste dut, pottoka arrazako zaldi batek irabazi zuen salto txapelketa, Ipar
|
Euskal
Herrian gertatu zen. Beraz, merezi duen irudia eman nahi diogu, hau da, zaldi kirolerako balio duela frogatu nahi dugu.
|
|
|
Testuinguru horretan, nobleziaren altxamenduen aurka egin zuten eta haien kontrolpera meneratu zituzten. Istilu horietako bat Bandoen Gerra izan zen,
|
Euskal
Herrian gertatzen ari zena, Bizkaia, Gipuzkoa eta Araban (Díaz de Durana, 2002). Horrela, aipatutako ermandadeen erreakzioa gertatu zen jaunen bortxa geratzeko, nekazariek aurrera eramandako jaurgoaren kontrako erreakzioekin batera.
|
|
|
Ezkontza harremanak, berarekin dakartzan afektu pertsonal eta familiarrez gain, beste errealitate bat sortzea dakar, garrantzi handiko ondorio ekonomikoekin, eta horri ezkontzaren araubide ekonomikoa deitzen diogu. Erregimen hori, printzipioz, ezkontza loturei aplikatu behar zaie, legez eratutako izatezko bikoteei aplikatzeko aukera baztertu gabe, bikotea bizi den komunitatean berariazko araudi bat dagoen ala ez kontuan hartuta,
|
Euskal
Herrian gertatzen den bezala. Senar emazteen arteko harremanak garrantzi ekonomiko handia izan arren, kasu askotan ez dute senar emazteek hori zehazten.
|
|
2008
|
|
|
Munduan zehar familian transmititu ez diren hizkuntza gutxituen babesteko nahian irakaskuntza lehen edo tresna bakarra dela ohartzen da. Hori da Ipar
|
Euskal
Herrian gertatu dena ere. Euskararen eta euskarazko irakaskuntzaren historia ez dugu hemen eginen21 Asmoa horren ebaluapen labur bat egitea litzateke, bereziki hizkuntza politikaren helburuei begiratuz.
|
|
|
Batzuentzat, gehienentzat, gaur egun arte, erromanizatze prozesua
|
Euskal
Herrian gertatu ez zen ezkero, latinaren eragina euskaran (hona hemen beste liburua ren titulua, Luis Mari Mujikak 1982an eginekoa) V VI.garren mende aurretik ezinez koa izan zen haientzat, VII.garren mendez geroztik baizik; Mitxelena zenak berak ere gauza bera uste zuen, nahiz eta nere lanarekin aurrera egiteko esan hainbeste aldiz (eta ez esan bakarrik, baita idatzi ere eskuz3).... Baina asken urte hauetan gero eta argia go azaltzen da erromatarrak Euskal Herriaren bihotzeraino ailegatu zirela, eta ez aile
|
|
|
Uztailean eta abuztuan Hego
|
Euskal
Herrian gertatutako auto istripuen ondorioz zendu diren pertsonen kopuruak gora egin du, iazko aldi bereko datuekin alderatuta. Guztira 31 lagun hil dira Hegoaldeko errepideetan, iazko udan baino 11 gehiago.
|
|
|
Iparla Komunikazioak, komunikabideen eremuan ibilbide txikia egin duen Nafarroa Behereko elkarteak, bultzatzen du Kazeta.info. Kazetari talde ttipia izan arren, egitasmoa sortu bezain azkar osaturiko lagun sare anitzak ahalbidetuko du arratsaldero
|
Euskal
Herrian gertatutakoen gainean bere irakurketa zabaltzea, beti ere Donibane Garazin finkatu dugun egoitzatik.
|
|
|
Atxiloaldiaren zein behin behineko espetxealdiaren denbora murrizteko neurririk hartu duen, eta atxilotuei konfiantzako abokatua zein medikua aukeratzeko eskubidea bermatzeko neurririk hartu duen ere galdegin diote Espainiari, Giza Eskubideen Batzordeak horixe gomendatu ziola gogoratuta. Halaber, Estatuak
|
Euskal
Herrian gertatzen diren adierazpen askatasun urraketak zein neurritan justifika ditzakeen azaltzeko eskatu diote.
|
|
|
Lotsagarria da gure
|
Euskal
Herrian gertatzen zaiguna. Ni munduan zehar bizitakoa naiz, eta egon naizen lekuetan herritarrak beraien hizkuntzan ari dira jator; hemen, ordea, oraindik espainolaren menpe bizi gara.
|
|
2009
|
|
|
Azken finean, Europako Batasunari, oro har, hartutako argazkia ez da Euskal Herriaren argazki orokorretik gehiegi bereizten. Zoomarekin gerturatuz gero, ordea, abardura asko daudela ikus daiteke;
|
Euskal
Herrian gertatzen den bezalaxe.
|
|
|
Badago kasu bat, eredugarria, eta gainera
|
Euskal
Herrian gertatua. Laburra izango naiz.
|
|
|
Izan ere, Mujikarena ez da izan Ipar
|
Euskal
Herrian gertatu den lehen bahiketa. GALen denborak zauri sakonak utzi ditu oroitzapenetan, eta hori nabari zen atzo arratsaldean, Askatasunaren agerraldian, deialdia berandu bidali arren, kazetari ugari bildu zelako bertara.
|
|
|
Euskal Herrian ez zen gerrillari talderik antolatu, baina pasabide garrantzitsua gertatu zen Asturias, Kantabria edo Aragoira joan nahi zutenentzako. Makien artean euskal gerrillari gutxi izan zen horregatik, baina
|
Euskal
Herrian gertatu zen, esaterako, borrokalarien arteko ihesaldirik garrantzitsuena, Ezkaba mendiko San Kristobal gotorlekukoa. Eta Faustinoren Bordan esaterako, Ollate mendian, Nabaskozeko lehen etxeetatik kilometro gutxi batzuetara, han ziren dozena erdi bat borrokalari, Francoren armada osoaren aurka borrokatzeko prest, 1944an.
|
|
|
Beren mundua arraunarena izanagatik ere, eta, askotariko pentsaerak? izan arren,
|
Euskal
Herrian gertatzen diren, hainbat injustiziak, ere kezkatzen dituztela diote.
|
|
|
dituzten arraun munduko hainbat lagunek, lehengo ostegunean. Prentsaurrekoan argi utzi zuten arraunaren inguruan mugitzen diren herritarrak direla, baina
|
Euskal
Herrian gertatzen ari diren hainbat, injustiziak, kezkatu egiten dituztela.
|
|
|
|
Euskal
Herrian gertaturiko tratu txarren kasu baten eta bi sententziaren berri eman du AIk atzo aurkezturiko txostenean.
|
|
|
Gure elkartasuna adierazi nahi diegu epaituko dituzten bost kide horiei. Ez da ez hau
|
Euskal
Herrian gertatzen den injustizia bakarra. Nahikoa da!
|
|
|
Goizeko egunkariek
|
Euskal
Herrian gertatutako hiru hilketen berri, hirurak genero indarkeriak eragindakoak. Halako kasu bati buruzko nobela bat idazten ari naiz, kasu erreal batean oinarritutako istorio bat.
|
|
2010
|
|
|
F. Geneseeren ustez, hezkuntzan eleaniztasunaren mota ezberdinak garatu dituen kasua delako da interesgarria, elkarren artean lotuta dauden hiru bide hauek gurutzatzen baitira: 1)
|
Euskal
Herrian gertatutako bilakaera aztertzen da, hizkuntzarekiko, hizkuntzekiko, eta baita gizartearekiko ere; 2) Hezkuntza elebiduna eta eleaniztuna aztertzerakoan erabiltzen den teorizazio zabala eta nazioartekoa aplikatzen; 3) Erabiltzen den dimentsio anitzeko metodologia, beharrezkoa da hezkuntza eleaniztuna fenomeno konplexua gisa ulertzeko. Zentzu horretan, Geneseek ondo adierazten du zeintzuk diren landu beharreko gai nagusiak.
|
|
|
Arratsaldeko 3etatik iluntzeko 8ak arte, bost orduko magazin klasikoa da, arratsaldero euskaldunen etxeetara hurbilduko dena. Oihan Vegak aurkeztuta, publiko zabalari zuzendua, eduki anitzeko saio honek eguneko gai nagusiak jorratuko ditu,
|
Euskal
Herrian gertatu direnei arreta berezia eskainiz, gertutasuna baita saioaren zeinu garrantzitsuena. Esperientzia handiko kazetari eta solaskideak ekarriko dituzte, adituak, kolaboratzaile ezagunak, testigantzak, zuzeneko konexioak...
|
|
|
Immigrazio hori ez da, ordea, gure herriak jasotzen duen lehena, ezta, momentuz, garrantzitsuena ere. Artikulu honetan, Euskal Herrian bizi izan zen aurreko migrazio prozesu batean ipiniko dugu arreta, 1950 eta 1980ko hamarkaden artean Hego
|
Euskal
Herrian gertatutakoa, hain zuzen ere. Oso prozesu garrantzitsua, ondorio nabarmen eta sakonak utzi zituena, baina, gure ustez, behar eta merezi zituen azterketak baino gutxiago jaso dituena.
|
|
|
– Eta noren itzala izango nintzen, zurea, tabernarik taberna? Politikari buruzko argibideak gura nituen,
|
Euskal
Herrian gertatzen zena ulertzeko gakoak. Pertsonak arrazoi politikoengatik hiltzen zituzten, torturak sistematikoak ziren, polizien jazarpena itogarria.
|
|
|
|
Euskal
Herrian gertatzen ari diren aldaketen inguruan Patxi Lopez lehendakariak ez du jarrera egokia hartu Jesus Egiguren PSE EEko lehendakariaren irudiko. Vocento taldeko egunkariek argitaratu dutenez, Egigurenen ustez ezker abertzalean gertatu diren mugimenduen inguruan, jarrera aktiboagoa eduki luke Lopezek.
|
|
2011
|
|
|
Eta nik pentsatu nuen: zer ikusi daukate
|
Euskal
Herrian gertaturiko hilketa polizial batekin. Gai horri buruz asko idatzi da Euskal Herrian.
|
|
|
Hitzaldia eman behar nuen goizean Gara n aurkitu nuen Ibarretxeren hitzaldiaren laburpen bat, zuzendari den Iñaki Sotok idatzia. Kuriosoa da, zeren Ibarretxek euskaraz eman zuen hitzaldia Sotok espainolera itzuli zuen artikuluan,
|
Euskal
Herrian gertatzen diren gauza gutxienez berezi horien zerrenda aberastuz, Lehendakariak zuzenean espainolez hitz egitea nahiago bagenu bezala sujerituz.
|
|
|
Alderdikrazia estatu batek antolatzen duen botere jokalekua dela esan dizuet. Hor dago kakoa,
|
Euskal
Herrian gertatzen ari den guztiarena: Espainiak dauka estatua.
|
|
|
Oraingoz, egunsentiak hodei beltz gehiegi ditu?. Joseba Intxausti,. Mirari bat da garai batetik hona
|
Euskal
Herrian gertatu dena?, Argia, Mirariekin jarraituz, Miquel Gros Lladosen iritzia. Batetik:
|
|
|
|
Euskal
Herrian gertatzen ziren gatazka ideologiko guztiak politika arloan ez ezik kultur arloan ere bizi bizi islatzen ziren: ikastolak, gau eskolak, aldizkariak, kantagintza eta Euskaltzaindia izan dira, besteak beste, borroka horien guda zelaiak.
|
|
|
Hitz egin behar da hizkuntz asimilazioaz.
|
Euskal
Herrian gertatzen den gaztelania eta frantsesaren hedatze sozial izugarriaz. Bereizi behar dira, zein den hizkuntza horien zati onuragarria, euskal herritarrentzat, euskaldunentzat eta Euskal Herriarentzat, eta zein zati asimilagarria.
|
|
|
Liberalismoaren ideiak, Frantziako Iraultzaren funtsean zeuden ideiak eta Erregimen Zaharrekoak kontrakoak ziren. Eta bi polaritate horietan oinarrituko dira XIX. mendean Penintsulan eta
|
Euskal
Herrian gertatu ziren gatazkak. Karlistadak ere, nire ustez, ez ziren izan erregeak edo erreginak nork izan behar zuen Fernando VII.aren ondorengoa.
|
|
|
|
Euskal
Herrian gertaturiko gerra hauen atzeko aldean, Erregimen Zaharraren eta Ilustrazioaren funtsezko ideien arteko gatazka dago. Bi muturreko joera hauen aldarrikapena bi pertsonaiaren bidez gauzatuko dira.
|
|
|
Baina izendapen ugari izatea ez da bakarrik
|
Euskal
Herrian gertatzen. Joseba Sarrionandiak argitaratu berri duen ikerketa sakon bezain ederrean, Moroak gara artean?, Arrifeko herri eta jendearen gizarte antolaketa, hizkuntza eta izendapen desberdinak ageri zaizkigu.
|
|
|
Eleberriak zati nagusi bi ditu: batetik, protagonistaren gaztaroa eta haurtzaroa eta, bestetik, kontakizunaren azken gorabeherak, horiek
|
Euskal
Herrian gertatzen direlarik. Thriller itxurako eleberri honetan, mertzenario baten gorabeherak kontatzen dizkigu:
|
|
2012
|
|
|
3 Euskal Herriaren zati bat gara, noski, eta Frantziako estatua ere gatazkan partaide da, izan errepresioan, izan Ipar Euskal Herriaren izaera ukatuz. Beraz, Hego
|
Euskal
Herrian gertatzen dena eta bereziki normalizaziorantz egindako urrats guztiak ontzat hartu behar dira Ipar Euskal Herriarentzat ere. Militanteok aparte, kargudun batzuk ere hasi dira Hego Euskal Herriari begiratzen; horrek erakusten du momentu historiko batean garela.
|
|
|
perspektiba orokor baten araberako dinamika bat egin behar da, eta kontutan hartu behar dira eremu horietan dauden errealitate instituzionalak eta errealitate soziopolitikoak. Ipar
|
Euskal
Herrian gertatzen ari dena eredu bat da Hegoalderako. Ez litzateke gehiegikeria bat esatea azken urte honetan gehiago aurreratu dela Ipar Euskal Herrian azken hamar urteetan baino.
|
|
|
Aiete, bakerako aukera, Frantziaren inplikazioa, presoak, Lurralde Elkargoa... Urtetan amestu dugun herri gisako erantzuna Ipar
|
Euskal
Herrian gertatzen ari da. Salatu duzue presoen auzian gobernuek ez dutela urratsik egin nahi.
|
|
|
Estatu baten existentziak ekartzenditu herritartasunaren inguruko polemikak eta hitzarmenak, kontsentsuaren bilaketaeta balizko desadostasunak. Estaturik ezean,
|
Euskal
Herrian gertatzen den bezala, erabakitzeko ahalmena murritza da oso herritartasunaren inguruko arazoetan etaalferrikako bihurrarazten ditu horien inguruan gerta litezkeen ika mikak. Zenbat etademokratikoagoa izan estatu hori, are eta sakonagoak eta aberatsagoak izango diraarazoak, eztabaidak eta horien inguruko ebazpenak.
|
|
|
Hori da, azken batean,
|
Euskal
Herrian gertatu dena. Batez ere XVIII. etaXIX. mendeetako gertakariek ezinegona eragin zuten Euskal Herrian, eta XX.mendetik aurrera, biztanle batzuek herritartasunaren definizio berriarekin erantzunzuten:
|
|
|
Edonola ere, herri bat, nazio bat edo lurralde bat estatua ez izateko arrazoinagusia, ia kasu guztietan, beste estatu baten inposizioa izan ohi da. Hori da, adibidez,
|
Euskal
Herriari gertatzen zaiona: Frantziako eta Espainiako estatuekinposatzen diotela euren zati izatea.
|
|
|
|
Euskal
Herrian gertatzen ari dena jakiteko ez dugu gizarte erakusle argirik eta aukera politiko bakoitzak herriarengan zer erakarpen duen neurtzeko ez da bueltarik gabeko metodo zientifikorik. Nire ustez (eta uste bat da, mugatua), iraultzaileen kopuru eta indarra estutzen ari da.
|
|
|
Eta gero gauzak aldatzen hasi ziren niretzako. Liburu hau planteatu nuen
|
Euskal
Herrian gertatuko zena ikertzeko, eta bi gauza aztertuz: bata, Euskal Herriko eta Estatu Espainoleko egoera politiko ekonomikoa nondik joango zen eta bigarrenik, nire hipotesien arabera Estatu Espainolean gero eta gehiago Europan integratuko zela ikusten nuela, eta oso inportantea zen ikertzea nolakoa zen gaurko Europa, bere krisi ekonomikoarekin eta politika molde autoritarioekin.
|
|
|
Gero momentu historiko batean, borroka armatuaren eredu batean noiz gelditu edo luzatu erabakitzean huts estrategiko eta politiko handiak egin daitezke. Hori izan da
|
Euskal
Herrian gertatu dena. Nik esango nuke aldatzeko lehen urratsak 1980ko hamarkadan behar zirela.
|
|
2013
|
|
|
Nafarroan, Araban eta Gipuzkoan, 2011 urtearekiko, etxegabetzeak gutxitu egin ziren. Horrenbestez, Hego
|
Euskal
Herrian gertatutako ehun kasutik 57 Bizkaian izan ziren, hemezortzi Araban, hamalau Gipuzkoan, eta 11 Nafarroan. Hipoteka exekuzioak ere igo dira 2008tik, baina ez horrenbeste.
|
|
|
zerbitzuen pisua bost puntu handitu da okupazioan.
|
Euskal
Herriari gertatu zaion prozesuaren oso antzekoa izan da Europako mendebalde osoan. Izatekotan, apur bat atzeratuta dago bide horretan.
|
|
|
Gertakariak errepikatzen direlako. Duela berrehun urte
|
Euskal
Herrian gertatu entzungo dugulako. Donostia Al Kairo izan daitekeelako; edo Arbizu Damasko.
|
|
|
Paul Riosek, berriz, uste du tokian tokiko erakunde eta eragileek eginkizun garrantzitsua eduki dezaketela gatazkak herri mailan utzi dituen gorroto eta bestelako sentimenduak ixten. Prozesuetan krisi une asko daudela eta hori orain
|
Euskal
Herrian gertatzen ari dela gogoratu ostean, herritarren parte hartzea sustatzeko deia egin zien alderdi eta instituzioei. «Herritarren aldetik ez badago kezkarik edo parte hartzerik, politikoen artean ere ez da bultzadarik egongo.
|
|
2014
|
|
|
Elkarte gisa lan egin aurretik, duela bi urte kultur etxean biltzen hasi zen herritar talde bat, grina berarekin: 36ko estatu kolpearen ondorioz
|
Euskal
Herrian gertatu ziren sarraskiak argitu nahi zituzten, hau da, irakatsi ez zieten beste historia entzun nahi zuten, galtzaileena. Hala, orain gutxira arte ezagutu gabeko herriko iheslari, desagertu eta errepresaliatuen izen abizenak idazten hasi ziren.
|
|
|
80.hamarkadan
|
Euskal
Herrian gertatutako jazoera gogorrez filmak, nobelak ari dira agertzen orain, horietako bat da" Gerra Txikia". Beharra dago historiaren pasarte ilunak gogora ekartzea?
|
|
|
" Burgosko prozesuko laguntza bileretan ezagutu nuen Oriol, eta ETA VI ko arduradun batek esan zigun fronte bat ireki behar zela Bartzelonan. Hasi ginen pentsatzen nola egin borroka armatua Bartzelonan,
|
Euskal
Herrian gertatzen zenarekin lotuta. Horrela sortu zen MIL", azaldu zuen Rouillanek Aritz Galarragak Argian egindako elkarrizketa batean.
|
|
|
Haren iritziz, filmak balio luke jendeari erakusteko Lasa eta Zabalaren tankerako kasu gehiago izan zirela. «Filmak behar du izan argi bat
|
Euskal
Herrian gertatu zena, sufrimendua, azaltzeko». Ikusleari hori transmititzen ez bazaio desilusionatu egingo dela dio.
|
|
|
Mundu mailan hainbat ihesaldik izan duten ospea ikusita, beti deitu dit atentzioa
|
Euskal
Herrian gertatu direnei buruz ze literatura gutxi dagoen. Horregatik, euskal gatazkari lotuta, azken 50 urteetan gertatu diren hamar ihesaldiren kronika proposatu gura dizuet hurrengo orrialdeetan.
|
|
|
Mundu mailan hainbat ihesaldik izan duten ospea ikusita, beti deitu dit atentzioa
|
Euskal
Herrian gertatu direnei buruz ze literatura gutxi dagoen. Horregatik, euskal gatazkari lotuta, azken 50 urteetan gertatu diren hamar ihesaldiren kronika proposatu gura dizuet hurrengo orrialdeetan.
|
|
|
Oso pozik nengoen Sarrionandia ez topatzearen frakasoa estaltzeko neure buruari kontatu nizkion azalpen deterministekin. Baina, bestalde, zelan utzi ihesaldi liburu batetik kanpo
|
Euskal
Herrian gertatutako ihesaldi mitikoena. Bertsolari txapelketen historiatik Xalbadorri jotako txistuak baztertzea lez izango zen.
|
|
|
Hauek aspalditik argazki munduan lan egiten dute eta badituzte argazki liburuak agerraraziak eta horrat ekarriko dituztenak. Bideoetan, Beñat Laxaguek badu film asko agerturik Youtuben eta hor pasatuko ditu zenbait, denak
|
Euskal
Herrian gertatuak direnak. Frantxua Teillagorrik biltzen ditu aspalditik, iragarki eta liburuak, historian zehar argitaratuak, Euskal Herria gaitzat dutenak.
|
|
2015
|
|
|
1950 hamarkadetan hasi ziren argitaratzen, oso momentu onean, 2 Gerra Mundiala bukatu ondoren eman zelako deskolonizazio prozesu zabala (Afrikan, Asian, Polinesian, Errusian,...), estatu berriak sortu ziren eta horietan nazio ezberdinak sartu ziren, hizkuntza aniztasuna eta hizkuntza ukipena gertatuz; egoera nahasi horiek aztertu, eztabaidatu, plangintzatu, eta abar, egin beharra zegoela, eta autore hauek parte hartu zuten hauetako kasu askotan. Mugimendu hau ez zen
|
Euskal
Herrian gertatu, Euskal Herria Espainia eta Frantzia estatuek bertan sartuta mantendu zutelako, eta ez zuen ere balio izan harremanak hobetzeko, eta Euskara indartzeko, baizik alderantziz, Frankismo garaian ginelako. Hala ere, 1960 hamarkadan Euskararekiko lortu zena nahiko izan zen (miraria izan al zen?):
|
|
|
ETAren kasua ere sartuko luke Weinbergek transformazio kasuen artean, liburua idatzi zuenean
|
Euskal
Herrian gertatzen ari zenaren berri izan balu, mugimendu errepublikarrari buruz zioena esan baitaiteke ezker abertzaleaz eta ETAz ere, bi ereduen arteko aldea agerikoa den arren, bata negoziazio prozesu baten arrakastaren ondoren gertatu baitzen, eta bestea negoziazio prozesu baten porrotaren ondoren. Izan ere, beharrak ekarri dezake transformazioa, behar larriak, hondamendiaren atarian egoteak.
|
|
|
|
Euskal
Herrian gertatzen den bezala, hizkuntz arazo nabaria agertzen denean, gizakiak jarrera biren artean hautatu beharra izaten du: funtzioaren arrazoia, batetik, eta sentimendu eta nahitasunaren arrazoia, bestetik.
|
|
|
euskal, espainiar eta frantziar kulturak, eta gaskoia, aukeran. Eta ohar bedi kasu guztietan
|
Euskal
Herrian gertatzen direla eta, hortaz, Euskal Herriko espainiar edo frantziar kulturak esatea litzatekeela zehatzagoa, Euskal Herriko ohiturek eta ezaugarriek kutsu berezia ematen baitiete hemen egiten diren kultura mota bi horiei. Horiek lirateke, aldaerak aldaera, tradizio nahikoko kulturak.
|
|
|
Ordura arte, tankera horretako auzietan
|
Euskal
Herrian gertatu ez zen protesta masibo moduan gorpuztu zen mugimendua Donostian, hain zuzen, erresistentzia baketsuan. Esperientzia berritzailea izan zen, besteak beste, borroka molde zaharretatik askatu eta bide berrien esperimentazioa praktikara eraman zuelako.
|
|
2016
|
|
|
Liburuan diozu: " Euskal Kanta Berria, Ikastolak, Abertzaleak… Nolanahi ere den, ekintza euskaltzale edo abertzale hauek guztiek ez dute erdietsi Ipar
|
Euskal
Herrian gertatzen ari den berezko hizkuntzaren galera saihestea".
|
|
|
ARGIA iritsi dadin
|
Euskal
Herrian gertatzen diren gai gehiagori jarraipena egitera eta jende gehiagori ahotsa ematera, proiektua gehiago indartu nahi dugun jendea bagara. Nola indartzen dugu ARGIA?
|
|
|
e)
|
Euskal
Herrian gerta litezkeen ondorioak azaldu ditu.
|
|
|
' Iñigo eta biyok Gozategiz' izeneko emanaldia egin zuten talde ezagun horretako Iñigo eta Asier kideek Oñatiko gaztelekuan. Taldea sortu zenetik
|
Euskal
Herrian gertatu direnak eta euren egoera pertsonalak abestietan nola jaso dituzten azaldu zuten musika tresnak eta argazki eta bideoak lagundua. Lizargarate Trikitizale Elkarteak gonbidatuta etorri ziren.
|
|
|
Izan ere, Usurbil euskal tradizioa eta modernitatea ederki uztartu dituen herria da, baita euskal sorkuntzarekin konprometitutako herria ere. Inon baino hobe islatzen da 60ko hamarkadan
|
Euskal
Herrian gertatu zen kultur eztanda eta inon baino hobe islatzen da 60 hamarkadako kultur eztandaren ondorena. Usurbilek dituen altxor ezkutu horiek ezagutarazteko, Harria Hitz bisitaldia egin zen urrian, sorkuntza eta ondarearen arteko harremana aztertuz nola kultura kontzeptuen hedapena azalduz. Horretarako, artista ezberdinen herrian dituzten obrei erreparatu zitzaien:
|
|
|
Herri honek dituen hainbat altxor ezkutu ezagutarazi nahi dira bidean zehar." Usurbil euskal tradizioa eta modernitatea ederki uztartu dituen herria da, baita euskal sorkuntzarekin konprometitutako herria ere. Inon baino hobe islatzen da 60ko hamarkadan
|
Euskal
Herrian gertatu zen kultur eztanda eta inon baino hobe islatzen da 60 hamarkadako kultur eztandaren ondorena. Usurbilek dituen altxor ezkutu horiek ezagutarazteko, Harria Hitz bisitaldia egingo da, sorkuntza eta ondarearen arteko harremana aztertuz nola kultura kontzeptuen hedapena azalduz. Ibilbideak, herrigunean ikus daitezkeen zenbait elementuren bitartez, Usurbilek euskal kultura garaikidearen susperraldian jokatutako papera ezagutaraztea du helburu. Horretarako, artista ezberdinei erreparatuko zaie:
|
|
|
Jaz, 54 langile hil ziren Hego
|
Euskal
Herrian gertatu lan ezbeharretan Euskal Autonomia Erkidegoan eta 12 Nafarroako Foru Erkidegoan, aitzineko urtean baino 10 gehiago, ELA sindikatak egin kondaketaren arabera. Ildo horretan, ELAk salatu du estatistika ofizialek ez dutela arazoaren errealitatea erakusten; lanprekaritate egoeran dauden langile askok ez dituzte ezbeharrak salatzen, lana galtzeko edo errepresioaren beldur direlako.
|
|
2017
|
|
|
Baina demokrazia II. Errepublikak ekarri zuen, Trantsizioak frankismoari zilegitasuna eman besterik ez zion egin". Horregatik, 1936 urtetik aurrera
|
Euskal
Herrian gertatutakoa deskribatzeko ez du gogoko gerra zibila terminoa. " Estatu kolpe bat izan zen.
|
|
|
Rufi Etxeberria (Gatazkaren Ondorioen batzordearen Sortuko arduraduna): . Katalunian gertatzen ari dena eta ETAren armagabetzearekin Ipar
|
Euskal
Herrian gertatu dena pare parekoak dira. Herri dinamika indartsu bat bietan, eta, une zehatz batean, haren eta bertako instituzioen elkar hartze bat.
|
|
|
urratzeak. Horretarako, erabili
|
Euskal
Herrian gertaturiko giza eskubideen urraketei buruz
|
|
|
Tesia lan honen ikerketak Euskal Herrian 1960tik 2013 arte izan diren tortura kasuak ikertuko ditu. Nazioarteko eta Gobernuz Kanpoko Erakundeen (GKE) bidez, baita ere elkarrizketa zuzenei esker
|
Euskal
Herrian gertatu diren tortura kasuak ikertuko dira. Bide beretik azalduko da Espainiar Estatuak legedi antiterroristen bidez tortura ahalbidetu duela.
|
|
|
|
Euskal
Herrian gertatutako tortura kopuruak eta kasuak perspektiban jartzeko, konparaketa bat eginen da dokumentuzko ikerketaren bidez eta elkarrizketen metodoa erabiliz immigraziotik etorri pertsonek eta beste militanteek (sindikalista, nazionalista etab.) jasan dituztenekin. Horren bidez aztertuko da tratu berezi bat izan denez euskal gatazkari lotutako kasuentzat edo praktika orokortua denez.
|
|
|
1 Binaka, aztertu Euskal Herrian 1960ko hamarkadatik aurrerako testuinguru historikoa eta giza eskubideen urratzeak. Horretarako, erabili
|
Euskal
Herrian gertaturiko giza eskubideen urraketei buruz Ekigunean duzuen txosteneko eta bideoko informazioa.
|
|
|
Krisi ekonomikoari lotuta edo
|
Euskal
Herrian gertatu diren zenbait gaieri lotuta, –ETAk borroka armatua alde batera uzteko erabakia, adibidez–, gure burua birkokatzen joan gara, eta balore oinarriak birdefinitu ditugu: gure ildo editoriala markatu dugu, eta definitu dugu zer den kazetaritzatik elikatu nahi duguna.
|
|
|
Guk esaten genien garrantzitsua zela bertso eskolak sortzea, dakitena transmititzea...
|
Euskal
Herrian gertatu den bezala. Hasieran ez zuten argi esaten, baina kontua da profesionalek ez zutela interes handirik, alderantziz, agian trabak jarriko zituen inprobisazio ikastaldiak emateko, kalkulua egiten zutelako zenbat eta gehiago izan orduan eta saio gutxiago izango ditut nik.
|
|
2018
|
|
|
Ahantzi gabe Baionako Herriko Etxeak hartu ardura obra ezartzeko. Bake Bidearentzat inportanta da obra hori hor izaitea, ondoko belaunaldiek jakin dezaten
|
Euskal
Herrian gertatua.
|
|
|
Nazioartekotzeko estrategietan euskarak leku urria izateak marka gisa joka dezakeen rola «ukatzea» dela uste du Galder Unzalu Etxabek (Bilbo, 1977). Halaber, ingelesezko izenen erabilera euskarari «toki zentralak emateko erresistentzien» adibide dela dio.Zer dago eraikinei, egitasmoei eta halakoei ingelesezko izenak jartzearen atzean. Korronte globala da, ez da soilik
|
Euskal
Herrian gertatzen den fenomenoa. Nolanahi ere, gurean baditu osagai lokalak, eta, hain zuzen, gure erakunde publikoek Guggenheim museoa ikur duen Bilboren eraldatze eredua ñabardurarik gabeko arrakastatzat hartu eta saltzeak eman dio indar eta abiada berezia joera orokor horri.
|