2009
|
|
Ez genuke sekula garenaren neurria ahaztu behar.
|
Euskal
hiztunen erkidegoa txikia gara munduan; hazi gintezkeen guztia haziko bagina ere, beti izango gara txiki, eta ez gara handiak geure gizartean bertan ere. Izan gintezkeen" handiena" izatera iristen garenean ere, eleaniztunak izango gara, elebidunak gutxienez, hizkuntza indartsuago bat edo bi bikotekide ditugula.
|
|
Euskal hiztun direnak gero eta hiztunago ez badira, gero eta jariakortasun eta naturaltasun handiagoz erabiltzen ez badute hizkuntza, nola lortuko da euskara bigarren hizkuntza moduan eskuratzen dutenak euskararen erabiltzaile aktibo bihurtzea?
|
Euskal
hiztunen erkidegoa sendotzea eta pixkanaka haztea ez ote da aldez aurretiko baldintza euskara neurri batean ezagutzera iristen direnen zati bat bederen egiazki euskal hiztun izatera iristeko. Egoera ahulean dagoen hizkuntza bat etengabe eta modu iraunkorrean indarberritzeko nahitaezko eta lehentasunezko baldintza ez al da hura esparru formaletan bezala ez formaletan ohikotasunez erabiltzen duten hiztunen komunitatea indartzea?
|
|
Chomsky-ren hitzak geureganatuz esango dugu," ezin da hizkuntzen etorkizuna aurreikusi, herritarrek egiten dutenaren esku baitago" (El Mundo,). Partida honetan, euskararekiko atxikimendua indartzea da hizkuntza pluraltasunaren balioan sinesten dugunoi bete betean dagokigun jokaldia, eta, hasteko, badakigu euskararekiko atxikimendua handitzeak besteak beste euskara eta
|
euskal
hiztunen erkidegoa gero eta neurri handiagoan eta gero eta jende gehiagorentzat erakargarri egitea eskatzen duela.
|
|
Euskararena, soilik euskal hiztunen arazoa bailitzan tratatzea ekarriko luke horrek. Modu horretan,
|
euskal
hiztunen erkidegoa gutxiengoa izaten jarraitzera kondenatuko zuten betiko.
|
|
isolamendua. Esan dezagun, ordea,
|
euskal
hiztunen erkidegoak Historiaurreaz geroztik bizirik iraun baldin badu, eta euskarak oso indartsuak diren gaztelania eta frantsesaren ondoan hainbat mendetan bizirik iraun baldin badu, ez dela izan" mundutik aparte" isolatuta egon delako, hori ez baita sekula horrela izan, topikoak besterik badio ere.
|
2010
|
|
4 euSKara BiziBerriTzen JarraiTzeKo aurrean diTugun erronKa naguSiaK laburtu beharrez esan dezagun besteak beste hiru dema nagusi ditugula euskara etorkizunez beteriko hizkuntza izatea nahi dugunok: hizkuntza hegemonien diskurtsoa eta paradigma gainditzea;
|
euskal
hiztunen erkidegoa trinkotzea; euskararen ezagutzan eta erabileran aurrera jarraitzea, hots, euskararen hazkunde soziala ahalbidetzea.
|
|
Hizkuntza politika eraginkorra eta euskararen sustatzailea egiteak legitimitate politikoa, etikoa eta soziala ditu. giltzarria da euskarentzako arnasguneak zabaltzen jarraitzea eta
|
euskal
hiztunon erkidegoa sendotzen eta trinkotzen jarraitzea. ek, saihestuz neoliberalismorik zurrun eta gogorrenaren haritik erregulazioa inposizioarekin eta esku hartze ez legitimoarekin lotzen duten diskurtsoak, gizarte demokratikoan ezin baitira sinonimotzat jo erregulazioa eta inposizioa, ez hizkuntza politikan ez berdinkidetasuna sustatzeko beste politika sozialetan. interes orokorra, berdinkidet... " horrek esan nahi du hizkuntza politika hori gaztelaniaren morroi dela eta ez duela balio euskara indartzeko", diote mutur batetik;" horrek erakusten du herritarrek ez dutela horrenbeste euskara nahi, hizkuntza politika nazionalisten luxu bat eta inposizio bat dela, dirua alferrik gastatzea", diote beste muturretik. paradoxikoa ez bada, gero!
|
|
euskaldun zaharren %86k etxean nagusiki erabiltzen dute euskara; euskaldun berrien %89k, ostera, gaztelania erabiltzen du. gune soziolinguistikoaren arabera ere alde nabarmenak daude, ezagutzari lotuak, euskararen erabileran: ...nahitaezkoa da herri aginteek elebitasunaren aldeko sentsibilizazio lana etengabea egitea (herritarren borondatearen neurrian baina konplexurik eta aitzakiarik gabe), euskara erakargarritasunarekin uztartuz eta aberastasun pertsonala, kulturala eta soziala darizkion komunikabidea eta ondarea dela azpimarratuz. ildo horretan sakonduz, giltzarria da euskarentzako arnasguneak zabaltzen jarraitzea eta
|
euskal
hiztunon erkidegoa sendotzen eta trinkotzen jarraitzea. izan ere, erabakigarria da, esaterako, euskararen bizi indarra trinkotzeko ahaleginean aurreratu daitekeena, etxetik euskal hiztun direnek euskara esparru guztietan, eta bereziki ez formaletan, ohikotasunez gero eta gehiago erabiltzen badute, horrela bakarrik izango baitira euskara adierazkortasunez, bizitasunez eta naturaltasunez erabiltzen... beraiek bezala euskaraz bizi nahi duten herritarrek.
|
2014
|
|
Hauxe dugu etorkizunaren gako nagusia. 4
|
Euskal
hiztunen erkidegoa trinkotzea, euskararen erabilerarako sare operatibo presentzialak zein birtualak hedatuz eta indartuz. 5 Bilbon euskara erabiltzeko aukerak areagotzea, familia euskaldunei, gazteei eta haurrei lehentasuna emanez.
|