|
2000
|
|
|
Bestela, ez dut ulertzen zergatik inork ez dituen Epaitegi Konstutizionalera eraman Kataluniako 1981 eta 1993ko legeak. Areago, kontuan hartuz EAEn duela hamar urte onartu zen
|
Euskal
Kultur Ondareari buruzko legean (7/ 1990) espreski sortu zirela Agirigordetegi, Liburutegi eta Erakustetxeetako Nazio Mailako Erapidetzak (hots, Sistemas Nacionales de Archivos, Bibliotecas y Museos). Lege hori onartu zenean PSE Eusko Jaurlaritzaren kide zen.
|
|
|
Hori guztia aintzakotzat hartuta, Eusko Jaurlaritzak Euskal Autonomia Erkidegoko udalei dirulaguntzak ematen dizkie, udal liburutegi publikoakAb sys programaren bitartez automatizatzeko.
|
Euskal
Kultur Ondareari buruzko Legea onartu zenetik Euskal Autonomia Erkidegoan 169 liburutegi publiko informatizatu dira. Gaur egun gure sare barruan dauden 288 udal liburutegietatik 182 informatizatuta daude.
|
|
|
Kultura Sailak oinarrizkotzat jotzen du, esku artean darabiltzagun egitasmoen artean,
|
Euskal
Kultur Ondareari buruzko Legea garatzea dekretu baten bidez.
|
|
2001
|
|
|
Aniztasuna kontuan hartuta, beraz, modu ezberdinean bideratu dira esparru bakoitzeko laguntzak.
|
Euskal
kultur ondarea sendotzeko bidean, berriz, bertako sortzaileen lana eta literatura unibertsala euskarara ekartzeko ahalegina babestu behar da, kanpoko merkatuetan euskal sortzaileen bidea errazteko laguntzekin batera.
|
|
2002
|
|
|
Nafarroa oso lurralde emankorra da arkeologikoki, baina babes mailan eta batez ere babes hori gauzatzeko aurrekontuei dagokienez, ez dago aitzindari izateko moduan. EAEk, adibidez, 1990ean egin zuen
|
Euskal
Kulturaren Ondarearen Legea; Nafarroan babes hori Espainiako Ondare Artistiko Historikoaren Legearen garapenaren bidez egiten da. Ulergarriago egiteko:
|
|
2003
|
|
|
Euskal Herrian Frantzia eta Espainiako estatuen aldetik giza eskubideak eta
|
euskal
kultur ondarearen urraketen aurka dauden erasoak salatzeko lanean ari da IBO izeneko taldea (International Basque Organization For Human Rights). Ameriketako Estatu Batuetan (AEB) 2003ko honetan bertako euskal amerikarrek sortutako gobernuz kanpoko erakundea da IBO eta eskubideen urraketa salatzeaz gain, euskal gaiei komunikabideetan ematen zaien trataera eta ikuspegi desegokia salatzen ditu.
|
|
2009
|
|
|
Kolektiboak aldarrikatutako haitzuloaren babesari dagokionez, Blanca Urgellek, Kultura sailburuak, hegalak eta Praileaitzeko haitzuloak babes berezia behar dute, adierazi du;
|
euskal
kulturaren ondarearen bitxi bat direlako.
|
|
|
batetik, 1978ko Espainiako Konstituzioa, 105 artikuluko b) atalakondoko eskubidea aipatzen du: «Herritarrak artxibo eta erregistro administratiboetara sartzea, salbu eta estatuaren segurtasun eta defentsari, delituen ikerketari etapertsonen bizitza pribatuari dagokienez»; eta bestetik, Herri AdministrazioenAraubide Juridikoaren eta Administrazio Prozedura Erkidearen 30/ 1992 Legea, 37.artikuluaren arabera herritarrek artxibo eta erregistroetara jotzeko eskubidea dute.Halaber,
|
Euskal
Kultur Ondareari buruzko 7/ 1990 Legearen arabera, 50 urte bainogehiago duten dokumentuak, artxiboko funtsak eta dokumentu bildumak, titulartasuna edozein delarik ere, historikotzat jotzen dira; hortaz, artxibo publikoetakofuntsetarako sarbidea eta kontsulta librea izango da, ondorengo mugen kasuan izanezik: batetik, indarrean dagoen legeriaren arabera material klasifikatu gisaonartutakoak; pertsonen bizitza pribatuari eta intimitateari eragiten diotenak, etamerkataritza, industria edo zientzia arloko sekretuei buruzkoak; eta bestetik, aldibaterako hondatuta edota egoera txarrean dauden dokumentuak dirakontsultatu.
|
|
2010
|
|
|
Altzaga baserria
|
Euskal
Kultur Ondarearen zerrendan sartu dute
|
|
2012
|
|
|
«Berandu hasi zen folklorea biltzeko lana Euskal Herrian, baina lana ongi egin dela esango nuke». Javier Kaltzakorta herri literaturako aditu eta Labayru ikastegiko kidearen hitzak dira?
|
euskal
kultur ondarea gizarteratzeko lanean aritzen da Labayru?. Tradizio bat da, dioenez, tradizioak biltzea ere; ez orain dela hainbestekoa ere, ordea.
|
|
|
Kultura Ondasun Kalifikatuak (KOK) dira Euskal Kultura Ondarea osatzen duten ondasunen artean babestea guztion interesekoa dutenak, duten garrantziagatik edo balio bereziagatik, eta hala adostua dutenak (7/ 1990 Legea, 1990eko uztailaren 3koa,
|
Euskal
Kultur Ondareari buruzkoa, 10 artikulua).
|
|
2013
|
|
|
" argumentuak eman behar dira euskara jakiteak dakarren onuren inguruan eta erabilera sustatzeko duen motibazioa aktibatu behar da esparru guztietan" esanez; diskurtsoa berritzearen beharrean, honako oinarriak aipatzen dituzte euskararekiko: 1) euskararen ezagutzak aukera berdintasunerako atea zabaltzen du; 2) euskara
|
euskal
kulturaren ondare adierazgarriena da; 3) aukera berdintasuna bideratzen den neurrian, herritarrak kohesionatzen laguntzen da; 4) euskarak ezagutzeak onurak dakartza, ez du inongo kalterik; 5) euskarak komunikaziorako tresna eragingarria izan behar du; 6) eskolatik espero dena adieraziz; 7) euskararen izaera modernoa erakutsiz.
|
|
2014
|
|
|
Halaxe jokatu genuke geuk ere: euskararen lurraldea nazioarteko fenomeno eta pertsona eredugarrien izenekin eta, batez ere,
|
euskal
kultur ondaretik ateratako erreferentziekin markatu behar genuke (honi buruzko hausnarketa sakonagoa in Unzalu, 2011); haatik, Arestik bere. Bilbaoko kaleak, ospetsua idatzi zuenetik urte dezente igaro den arren, euskara arbuiatu, edota are, zanpatu izan zuten jeneral, konde, almirante eta politikarien izenak zein beronen garapena oztopatu duten gertaera konkretuei erreferentziak ugariak dira oraindik Euskal Herriko kale izendegietan.
|
|
2015
|
|
|
Eta entzun genituen Laboa, Xabier Lete eta Benito gure artean baleude bezala. Elkarrizketatu genituen hainbat lagun, eta, batez ere, esperientzia oso bat jaso genuen; ziurrenik, Euskal Herriaren irudia eta pertzepzioa aldatuko dizkiguna, eta
|
euskal
kulturaren ondarea zabaltzen lagunduko diguna.
|
|
|
cien años fabricando papel, 1902, Echezarreta S.A., Legorreta.Euskal Autonomia Erkidegoa. 7/ 1990 legea, uztailaren 3koa,
|
Euskal
Kultur Ondareari Buruzkoa. EuskalHerriko Agintaritzaren Aldizkaria [EHAA] 1990/08/06, 157.Eusko Jaurlaritza, Hezkuntza, Hizkuntza Politika eta Kultura Saila.
|
|
|
Gurasoek nazkatua daukate, lau ikastarotan dabil eskolatik harat: txalaparta, trikitixa, bertsolaritza eta
|
euskal
kulturaren ondare intangiblea. Lantzean behin piper egiten du eta amamarenean azaltzen da, gaur bezala.
|
|
2018
|
|
|
Horiek horrela, aldaketa
|
euskal
kultur ondarearen funtzionalitatea berriztatzearen eskutik gara zitekeen. Bihurtze horren oinarrian, batetik, euskal kultur eremuan bilduriko isla kolektiboaren baliagarritasuna zegoen:
|
|
2021
|
|
|
16 Gandarak lan eskerga egiten du estatubatuarraren metodoa
|
euskal
kultur ondarearen azterketarako egokitzen, eta aurreraturiko teorizazio lan horrek, ikertzaile bataren nahiz bestearen ekarpena sintesi arin batean jasotzearekin, indarrak bestelako alorretan jartzeko aukera eskaintzen du. Horrela, ikerketa honen ekarpen gisa prozesuaren testuinguru zabalak jorratzeko aukera ireki da, eta kasu praktikoaren, bertsolaritzaren bilakaeraren, azalpen zabalago bat ere eskaini ahal izan da, testua kontakizun historiko gisa harilkatuz.
|
|
|
Gertuagoko testuingurura etorrita, bertsolaritzaren inguruko proiektuak euskal kulturgintzaren proiektu orokorrarekin izandako harremanak aztertzeko, Ane Larrinagaren euskal kulturgintzari buruzko tesia (2006) suertatu da erreferentziala. Ana Gandararen tesiak (2015), berebat, ahozko
|
euskal
kultur ondareak bizi izandako moldaketetan etnosinbolismoak edo Thompsonek egindako ekarpenak txertatzeko bidea erakutsi digu. Edo, Harkaitz Zubiriren lanei (2016, 2018) esker, bertso munduak azken hamarkadetan Bertsozale Elkartearen bueltan ardaztu duen autoeraketa gizarte mugimendu kulturgileen teoriekin lotu ahal izan da, nagusiki Melucciren ekarpenekin (1994, 2001).
|
|
|
Testuan salatzen denez, ustez Bilboko Hiri Antolamendurako Plan Orokorreko bi artikulu hausten ditu Fosterren proiektuak,
|
Euskal
Kultur Ondareari Buruzko Legeko zortzi, eta Espainiako Estatuko legediko hiru. Horrez gain, babes maila horren arabera egin beharreko hainbat ikerketa egin gabe daudela ere salatu dute, eta baita Agravitas proiektuak lehiaketako oinarriak urratzen dituela ere, Casilda Iturrizar parkerantz luzatzen den hegal batek gainditu egiten dituelako lehiaketaren oinarrietan ezartzen ziren mugak.
|
|
2023
|
|
|
Ildo berean, esan ohi dugu euskal kulturgintzan transmisio arazoak ditugula: arazoa ez da soilik nekez ezagutarazten dela eskolan, hedabideetan ala familietan
|
euskal
kulturaren ondarea, mendez mende eraiki den ezagutza metatua. Arazo nagusia da ondare hori euskal gizarteak izan dituen identitate eraikuntza, errepresentazio modu eta sailkatze moduengandik bereizita agertzen dela, zentzuz hustuta.
|
|
|
Eragile pribatu baten esku baitaude gainerakoak, Balenciaga Paris markaren esku.
|
Euskal
kulturaren ondarea osatzeko, beraz, Jaurlaritzak aberasgarritzat dauka eskuratu berri duen bilduma.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzako Kultura eta Hizkuntza Politikako sailburu Bingen Zupiriak adierazi duenez, «Balentziagaren mota horretako lehen bilduma da, eta arlo publikoaren esku dago; beraz, ondarearen ikuspegitik oso aberasgarria da
|
euskal
kultur ondarea eratzeko».
|
|
|
Bestetik, oso garrantzitsua da curriculum hartan
|
euskal
kulturaren ondarearen eta genealogien inguruan egituratu ziren edukiak eta ikuspegiak birpentsatzea, begirada kritiko batetik, ondare horren inguruko diskurtso kritikoak garatzeko, baita begirada berrituak garatzeko ere, gaur egungo gizarte kezkekin eta premiekin lotzeko, eta ikasleei ere ondare horrekiko askotariko harremanak izan ditzaketela adierazteko. Euskal kulturaren ikuspegiak, ideologiak eta imajinarioak birpentsatu behar ditugu kritika feministaren begiradatik, kritika ekologikoaren begiradatik, kritika antirrazistatik... eta betiere klasearen aldagaia ere ardatz hartuta.
|