|
2000
|
|
|
Euskal zinea ikertzeko zaletasuna izateaz gainera,
|
Euskal
Herriko errealitatea zinearen bitartez aztertzeko zaletasuna dutenei eskainia dago, batik bat," Ikusgaiak", Eusko Ikaskuntzako zine sailak aldiro kaleratzen duen aldizkari hau. Donostiako Zinemaldian aurkeztu zuten bere laugarren zenbakia, non, besteak beste, honoko gai hauek aztertuak dauden:
|
|
|
Garai zehatz baten islada eskaini arren, garai historiko horretan girotutako fikzioa besterik ez da Udarbe eta Urtuella lekuko nobela. Idazleak sortutako fikziozko pertsonaiak,
|
Euskal
Herriko errealitatean bizi izan zen bizi ohi den zenbait auzi planteatzen badituzte ere, fikzioa baino ez dira, fikzioari baino ez dagozkio. (Grandes, Leticia:
|
|
|
Bigarren multzoarentzat (hemendik SUD OUEST kanpoanutzirik) Euskal Herria Hegoaldeko lau lurraldeek osatzen dute, kasurik onenean ere.Lurralde penintsularrei emandako espazioa Euskal Herriari emandakoaren %93tikgora baitago guztietan, leku gutxi eginez bai Iparraldeari (ikusi dugun legez) baiEuskal Herria bere osotasunean hartzen duen ikuspegiari ere. Egunkari abertzaleetan, ordea, Hegoaldeak ez du agortzen
|
Euskal
Herriko errealitatea, baina bistan da aldenabarmenak daudela beren artean. Bereziki nabarmena dirudi EUSKALDUNONEGUNKARIAren kasuak:
|
|
|
Agerian dagoenez, alde handia dago EUSKALDUNON EGUNKARIAtik (albisteen hiru laurden Euskal Herriari baitagozkio) EL CORREOra (albisteen erdia diraEuskal Herriarekin lotura dutenak). Baina guztiek, baita Espainiaren batasunaren aldeko jarrera agerian dutenek ere, beren izaera lokala dela medio,
|
Euskal
Herriko errealitateaz ari dira neurri handi batean. Konstatazio honek honako galdera dakarkiguburura:
|
|
2001
|
|
|
EGINDAKO pertsonen hautaketa ikusita, Telemadrideko erreportajean
|
Euskal
Herriko errealitatera hurbiltzeko ahalegina somatzen da, eta halakorik edozein lekutan eskertzen da, areago Madrilen. Silvio Gonzalez Telemadrideko zuzendaria bere kargutik kentzeak, PPk bere eremuan desbideraketa informatibo txikiena ere onartuko ez duela erakutsi nahi du.
|
|
|
Pirinio Atlantikoak departamenduko Jean Jacques Lasserre presidentea eta Nafarroako Miguel Sanz lehendakaria azpiegituraz mintzatzeko bildu ohi dira, baita Alain Lamassoure eta Roman Sodupe Euskal Eurohiriaren karietara bildu ere komunzki. Ipar eta Hego
|
Euskal
Herriko errealitate historiko kulturalez bestera, interes eta harreman politiko ekonomiko komunak ari dira garatzen egun. Horiek baina ez dira modu natural batez islatzen hedabideetan. Mugaz gaindiko errealitate bat eraikitzen ari da, baina informazioa mugan gelditzen da.
|
|
2002
|
|
|
–ez da? Hego
|
Euskal
Herriko errealitate soziologikoari dagokiona, ez eta irakasleria garatzeko sistemarik onena eta proiekturik integratzaileena ere. Dena den, irakasleria euskalduna osatzen dugunok elebidunakgarenez gero, euskara hutsean funtzionatuko lukeen unibertsitate elebidunaezar genezake, edo. Ipar Euskal Herriko errealitatea integratuz?
|
|
|
Hego Euskal Herriko errealitate soziologikoari dagokiona, ez eta irakasleria garatzeko sistemarik onena eta proiekturik integratzaileena ere. Dena den, irakasleria euskalduna osatzen dugunok elebidunakgarenez gero, euskara hutsean funtzionatuko lukeen unibertsitate elebidunaezar genezake, edo. Ipar
|
Euskal
Herriko errealitatea integratuz, euskarahutsean funtzionatuko lukeen hirueletako unibertsitate nazionala, adibidegisa:
|
|
|
...enik, lanbide heziketaren arloan ere ekarpen berriak daudela gaineratu behar dugu, eta, zorionez, lehenagoko joera deskriptiboetako lanak (xehetasunez beteak baina ezergutxi aztertzen dutenak) gaindituz, Bizkaiko eta Gipuzkoako Lanbide Eskoletakoazterketa testuinguratua eskaini digu P. Davila irakasleak bere azken liburuan19.Hutsuneak hor daude, bereziki azpimarragarriak kokagune geografikoan Ipar
|
Euskal
Herriko errealitateari buruz, eta, gaiei dagokionez, berrikuntza pedagogikoan; baina begi bistakoa da aurrerapen nabariak egin direla.
|
|
|
Bainaho rren aplikazio zuzenak baditu" ghettismoarekin" zerikusirik duten arriskuak ere: ez da
|
Euskal
Herriko errealitate soziologikoari dagokiona, ez irakasleria garatzeko sistema onena, ezta proiektu integratzaileena ere.
|
|
|
Horrela, ghettismoa ekidinez, euskal unibertsitateaeuskara hutsean funtzionatuko lukeen hirueletako unibertsitate nazionala (Ipar
|
Euskal
Herriko errealitatea integratuz) izan litzateke (adibide gisa: nederlanderaz funtzionatzen duen Lovainako unibertsitateak ingelesezere eskaintzen ditu karrera guztiak).
|
|
2003
|
|
|
A eredu horrek ez du euskalduntzen, umeak ez ditu
|
Euskal
Herriko errealitate kulturalarekin lotzen. Zenbaitek inposatutako eredua da, eta zelan edo hala eredu horren jarraipena bermatu behar da; noren bitartez eta, Euskal Herrira heldutako etorkinak bertan eskolatuz.
|
|
2004
|
|
|
|
Euskal
herrien errealitateak, bizipenak, ikusmoldeak eta esperientziak jaso nahi izan ditugu solasaldiaren abiapuntuan. Mahai ingurua bukatu ostean, solaskideetako batek bere burua amiñi bat zentsuratu duela adierazi digu.
|
|
|
Orson Wellesek 1955ean eginiko The Basque Countries lana ere tartean izango da. Proiekzio horiez gain, mahai ingurua egingo dute maiatzaren 13an, Galesko Unibertsitateko Rob Stone katedradunak gidatuta. Saio horretan
|
Euskal
Herriko errealitate sozial, politiko eta kulturala aztertuko dira.
|
|
|
Ni hemengo errealitatearekin abokatu lanaren bidez lotu nintzen. Ordura arte ni lainoetan bizi izan nintzen
|
Euskal
Herriko errealitatearekiko. Batxillergoa bukatu eta Deustura joan nintzen ikastera.
|
|
|
Manex bere garaiari, bere herriari engaiaturik bizi izan den idazlea izan da, eta haren obra herria ren bizi nahiaren eta ezinaren arteko gatazkaren emaitza da. Eleberrian nahiz olerkietan gizartearekiko kezka eta konpromisoa aurkitzen ditugu, kritika zorrotza eta salaketa, bai mundu osoan gudarik eta zapalkuntzarik bizi duten lurraldeei dagokienean, bai hurbiletik bizi duen
|
Euskal
Herriko errealitate gatazkatsuari dagokionean.
|
|
2006
|
|
|
Ikuspegi klasikoaren arabera ulertzen zuen barbariea, zibilizazioaren kontrakoa bezala. Baina elizgizon frantsesak egindako deskribapen horrek ez du XI. mende bukaerako eta XII. mende hasierako
|
Euskal
Herriko errealitatearekin bat egiten. Arrazoi ezberdinak aipatu dira Aymeric Picauden jarrera hori ulertzeko, hala nola, Europaren iparraldeko eta hegoaldeko biztanleen arteko ohiko liskarren ondorio zela, egileak erabili zituen iturriak zaharregiak zirela, edota VIII. mendean gertatutako Orreagako guduaren ondorioz baskoiek Europan zehar irabazi zuten fama txarraren emaitza zela49.
|
|
2007
|
|
|
Artetak horrela eraikitzen du euskal nazionalismoari buruzko bere ‘teoria’ filosofikoa, hura
|
Euskal
Herriko errealitate soziologikoari kontrajarriz: nazionalismoak sortzen du nazioa, nazioa nazionalismoaren atzetik dator, ez aurretik.
|
|
2008
|
|
|
Bi, ETAren jardun armatua desaktibatzea, lan isila amaitzen denean, jarduera armatua eta bloke honen lan publiko bateratua ez baita bideragarria. Hiru, hauteskunde dinamika gainditzea eta, epe ertain eta luzera begiratuko duen jarduera sozio-politiko orokorra barneratzea,
|
Euskal
Herriko errealitate anitzak kontuan izanda. Badakit gutxi esatea dela eta hori baino askoz korapilatsuagoa dela, baina lehen urratsik gabe, ezin besteak eman eta hiru printzipio horiek barneratu ezean, ahalegin berriak jai izango du.
|
|
|
Euskal gizartearen garapenean lagungarria litzatekeela eta, kontsuletxe birtual bat zabaltzeko eskatu dio Urkulluk Estatu Departamentuari. EAJk, izan ere, beharrezkotzat jotzen du «estatubatuarrek
|
Euskal
Herriko errealitatea era puntualean eta seguruago ezagutzea», eta horretarako eskatu du kontsuletxea irekitzeko.
|
|
2009
|
|
|
Agosti Xaho Kultur Elkartearen xedea euskara eta euskal kultura sustatzea da. Ipar
|
Euskal
Herriko errealitateari begirune bereziaz erreparatze aldera, Lapurdiko, Nafarroa Behereko eta Zuberoako idazleek eta euskaltzaleek egiten duten lana zabaldu nahi du, bai eta mugaz bi aldeen arteko loturak sendotu ere, beti ere kultura eta euskararen bitartez. Urtero, beste ekitaldi batzuen artean, Agosti Xaho saria banatzen du, Zuberoako Zohardia Kultur elkartearekin batera.
|
|
|
Dinamika berria martxan jartzeko, egun,
|
Euskal
Herriko errealitatearen hainbat arlo aztertu dituzte; Nafarroan, AHTaren finantzaketaren polemika, esaterako. UPN eta PSN alderdiek AHTa Nafarroan barna egiteko finantzaketa aurreratzeko akordioa egin dute, horrela Espainiako Gobernua estutzeko eta azpiegitura hori Nafarroan egiteko beharrezkoak diren tramiteak azkartzen ahalegintzeko.
|
|
|
NBEaren aurrean Espainiako Estatuak argudiatu izan du erakunde horrek ez duela behar bezala ezagutzen
|
Euskal
Herriko errealitatea.
|
|
|
Erabilera zein aitormen soziala guztiz irregularra edo desberdina da, gainera, Euskal Herriko zonaldetik zonaldera. Euskararen ezagutzari eta erabilerari dagokienez, askotarikoa da
|
Euskal
Herriko errealitate soziolinguistikoa, eta, jakina denez, askotarikotasunak neurri diferenteak eskatzen ditu, eta ahaleginak dibertsifikatzea ezinbesteko egiten du.
|
|
|
Lurralde horietan, ordea, ez da homogeneoa euskararen presentzia eta bizi indarra; ez da sekula izan. Askotarikoa izan da beti, eta hala izaten jarraitzen du
|
Euskal
Herriko errealitate soziolinguistikoak. Lurralde horietan, gainera, ez da bat eta bera euskarari aitorturiko lege estatusa, ez eta herri aginteen aldetiko hizkuntza politika.
|
|
2010
|
|
|
Ba ote dago loturaren bat
|
Euskal
Herriko errealitatearen eta fikzioan idazten duzun eleberriko. Euskal Herri, ko egoeren artean? `Benetako?
|
|
|
Horren harira, ikusle hutsa izateko asmorik ez dutela ziurtatu zuen atzo LABek. Gaineratu zuen ez dutela onartuko
|
Euskal
Herriko errealitate politikoa eta soziala aintzat hartzen ez dituzten erakundeek inposatutako lan erreforma.
|
|
|
Philippe Herbet belgikarrak, adibidez, jendeak eta eguneroko bizitza osatzen duten memento galdu horiek ditu gustuko.
|
Euskal
Herriko errealitateen ezagutzea garrantzitsua zitzaion egunez egun, bidean gurutzatu herritarren bidez. Zortzi bider zortzi argazki tresnarekin, klixeeetatik kanpo murgiltzen den Euskal Herri bat ematen du begiratzera. Eguneroko bizitik hartu eszena batzuk ditu islatu.
|
|
2011
|
|
|
Patxi Lopezen hitzetan, ez diogu kanpaina egin behar merezi ez duenari. Ezker abertzaleak erantzun egin du lehendakaria
|
Euskal
Herriko errealitatetik oso urruti dagoela esanez.
|
|
|
Lehendakariak larunbatean biktimaren papera etengabe jokatzea leporatu zion ezker abertzaleari eta horiek kritikatu egin dituzte Patxi Lopezen hitzak. Ezker abertzaleko bozeramaileen ustez, lehendakaria
|
Euskal
Herriko errealitate politiko eta sozialetik oso urruti dago.
|
|
|
–Zentzugabekeria izan zen: Euskal Herrian giroturiko thriller bat, baina
|
Euskal
Herriko errealitatearekin zerikusirik izan gabe. Hori bai, ikasi nuen ez nuela gehiago egingo gustuko ez nuen zerbait?.
|
|
|
Urte haietan
|
Euskal
Herriko errealitatetik urrundu egin bazen ere, Uribek euskal gatazkari heldu zion berriro Días contados filmean (1994). Garai hartan opera entzuten hasi zen eta Carmen obra pelikula bilakatu behar zuela sentitu zuen, baina bere Carmen, protagonista, yonkia izango zen.
|
|
|
Orain garai batean baino argiago ikusten du:
|
Euskal
Herriko errealitatea ez da euskaraz soilik, Kaliforniako errealitatea bakarrik ingelesez konta ezin daitekeen bezalatsu, hango chicano kopuru handia dela-eta. –Hori onartu eta abantaila bihurtu; horra zer egin behar den?.
|
|
2012
|
|
|
Horrenbestez,
|
Euskal
Herriko errealitate kulturalaren azterketa abiapuntutzathartu eta gaur egun mundu teorikoan eztabaidagai diren auzi garrantzitsuetan arretajarririk, hainbat gai jorratzeari ekin zaio ondoren datozen testuetan: estatuarenbotere sinbolikoaren nondik norakoak, globalizazioak, kultura merkatuen garapenaketa kultura jario transnazionalek estatuaren kultura subiranotasunean eragindakoondorioak, euskal kulturaren adierazpideen azterketa, euskal hezkuntza sistemariburuzko gogoeta eta euskararen egoeraren diagnostikoa, besteak beste, aztertudituzte Ane Larrinaga, Josu Amezaga, Patxi Juaristi, Fito Rodriguez eta IñakiMartinez de Luna irakasleek.
|
|
|
Berrikuntzahoriek ia bere osotasunean ETAk gauzatu zituen eta EAJ PNVren estrategia ezarierantzunez sortuko dira hasiera batean. Abertzaletasun berri hau, ia ezerezetik, bideberri bat eraikitzen hasiko da; lehenik abertzaletasun klasikotik edanez eta pixkanakaerreferentzia berriak bilatuz eta hauek
|
Euskal
Herriko errealitateari txertatuz.
|
|
|
Berrikuntzahoriek ia bere osotasunean ETAk gauzatu zituen eta EAJ PNVren estrategia ezarierantzunez sortuko dira hasiera batean. Abertzaletasun berri hau, ia ezerezetik, bideberri bat eraikitzen hasiko da; lehenik abertzaletasun klasikotik edanez eta pixkanakaerreferentzia berriak bilatuz eta hauek
|
Euskal
Herriko errealitateari txertatuz.
|
|
|
Hasteko, ez gaude Historia Sozialaren barruan koka daitekeen lan baten aurrean. Aitzitik, elite politikoen gaineko ikerketa bat egitea da helburua eta, ondorioz, ez du
|
Euskal
Herriko errealitate osoaren argazki bat eskaini nahi; areago, funtsean XIX. mende luzean() garatzen den gatazka politikoa xehe xehe arakatzen duelarik, elite politikoaren asmoak eta ekintzak dira aipatzen diren bakarrak, ia salbuespenik gabe. Gizartea bere osotasunean gutxitan aipatzen da, baina behin baino gehiagotan azpimarratzen da elite horiek gizartearen legezko ordezkariak zirela, orduko prozedura politikoen arabera hautatuak.
|
|
2013
|
|
|
Aireportutik atera bezain laster
|
Euskal
Herriko errealitatetik oso desberdina den gizarte batera iritsi dela konturatuko da bisitaria La Pazen. Taxi ilara luze bat dago irteeran, bidaiariak noiz aterako irrikan.
|
|
|
Abenduan aurkeztu genuen, baina lehenago alor askotatik interes berdintsu bat zegoen aniztasunari balio positiboan heltzeko. Ekimenaren helburua Euskal Herriak duen jatorri askotako mosaikoa onartzea, aitortzea eta bultzatzea da, jatorri guztiak
|
Euskal
Herriko errealitate direla aitortuz eta eskubide, betebehar eta aukera berdintasuna aldarrikatuz.
|
|
|
Nola bizi duzue
|
Euskal
Herriko errealitatea Txiletik. Beti era baikorrean.
|
|
|
Ildo beretik jarraituz, nahiz eta liburuxkan Aljeriako FLN edota Vietnameko gerrillaren ereduak goraipatuak izan, ETAk Euskal Herriko ezaugarri geografiko, politiko eta sozial berezietan aplikagarria litzatekeen estrategia iraultzaile baten eraikuntzaren beharraz arduratzen da. Logika horren ondorioz, ETAk bere gain hartu zuen Krutwigek gerrilla moten inguruan esandakoa, hau da,
|
Euskal
Herriko errealitatea ikusita, asfaltoko gerrillak izan behar zuela gerra iraultzailearen motorra6 Koadernoan aipatzen den beste elementu garrantzitsu bat instituzio edo hierarkia paraleloak dira. ETAren aburuz, behin behineko instituzio horiek hurrengo funtzioa hartu behar zuten bere gain:
|
|
|
Werten hezkuntza politika gaitzetsi, eta herriko ikastetxeek garbi dute zer nahi duten: "
|
Euskal
Herriko errealitatera egokitzen den hezkuntza sistema izatea". Ea ba, luze baino lehen, urek bide hori hartzen duten.
|
|
2014
|
|
|
Bi irakasleok hezkuntza sistema osoa aldatu behar dela uste dute. Espainiako Gobernuak iaz aurkeztu zuen LOMCE lege berria, baina euskal hezkuntza komunitatean hasieratik sortu ziren desadostasunak,
|
Euskal
Herriko errealitatetik eta ikasleen benetako beharretatik urrun dagoen legea delako. Horri erantzuteko, bihar manifestazioak egingo dira Hego Euskal Herriko hiriburuetan; Iruñean Antoniuttitik aterako da, 17:30ean.
|
|
|
Portaera oldarkorra" ez dela erreala" esateak (egituratu gabeko elkarrizketetan)
|
Euskal
Herriko errealitate soziolinguistikoa isla dezake: nagusitasunezko jarrerak ez dira erakusten euren hizkuntza gaztelaniarekiko nagusitasun posizioan hautematen ez duten euskaldunen artean, eta elkarrizketatuek oso argi daukate 2 eszenan ikusten den gisako portaera oldarkorrak ez direla egunerokoan gertatzen.
|
|
|
Frantziako Iraultzaren garaitik aurrera oso desberdinak izan dira Ipar Euskal Herriko eta Hego
|
Euskal
Herriko errealitate instituzionalak. Bidasoaz haranzko lurraldeek ez dute aitortza ofizialik Frantziako estatuan, eta Pirinio Atlantikoko departamenduaren barruan sailkatu zituzten, bertako tradizio politikoak, administratiboak edo kulturalak aintzat hartu gabe.
|
|
|
|
Euskal
Herriko errealitate sozioekonomikoa modu erabilerraz eta osatuan ezagutzeko doako baliabidea sareratu du Gaindegia Euskal Herriko ekonomia eta gizarte garapenerako behatokiak. Klik bakarrean, zazpi lurraldeei buruzko hainbat datu bistaratu, kontsultatu eta deskargatzeko aukera ematen du atariak, modu askotan: grafikoak, mapak, taulak...
|
|
2015
|
|
|
Baina bada garaia Madrilen esandakoetatik harago ideiak eta proposamenak tokian tokira egokitzeko. Eta orain artean Podemos Ahal Dugu ren behin behineko bozeramaileek beren diskurtsoa
|
Euskal
Herriko errealitate soziopolitikora egokitzeko egin dituzten ahaleginak etsigarriak izan dira. Ia ia zuzenketak egin behar izan dituzte hitz egin duten bakoitzean.Herritarrek aukeratu dituzte Podemos Ahal Dugu ren buruzagiak:
|
|
|
|
Euskal
Herriko errealitatea kontuan harturik, beraz, zera litzateke euskal nazionalismoaren paper berria euskarari dagokionez (ik. ere Zabalo, 1994: 25):
|
|
|
Eta zer diosku
|
Euskal
Herriko errealitateak gai horri dagokionez. Batzuek Frantzia, besteek Euskal Herria, eta azkenek Espainia hartzen dutela naziotzat, denak lurralde marko berean bizi izanda.
|
|
|
Mota honetan hizkuntza euskal nazioaren ezaugarri nagusia da, goikoan bezala, baina hemen ez da determinatzailea (askotan horrelaxe iragarri arren),
|
Euskal
Herriko errealitate soziologikoak oso zaila egiten baitu jarrera horri oratzea, eta, orduan, ñabardurak ipintzen zaizkio, euskal herritar gehienek euskaraz ez egitea ulergarri eta justifikagarri egin dadin. Euskararen eta Euskal Herriaren subiranotasunaren aldeko jarrera erakustea bihurtzen da euskal nazionalistaren ezaugarri nagusia, eta euskaraz ez egitea aitzakia desberdinez saihestea lortzen da:
|
|
|
Eskualdez eskualde gorabeherak izan arren, ezin uka, beraz, sasoi hartan euskararen aldeko giroa eta dinamika izan bazirela. Datu hotzetara etorrita, berriz, esan dezagun
|
Euskal
Herriko errealitate soziolinguistikoari buruzko datu asko plazaratu zirela Gara jaio eta hilabete gutxira. IV, adibidez, Euskal Herriko II. Inkesta Soziolinguistikoa aurkeztu zuten, lurraldeka banaturik.
|
|
|
Ipar
|
Euskal
Herriko errealitate soziolinguistikoa ahotan hartuz gero, ezinbesteko lana da estreina bertako egoera demografiko bereziari erreferentzia egitea. Hortaz, lan horri lotuko gatzaizkio ezer baino lehen; Hemen kazetaren 80 zenbakian (2001eko azaroa) agerturiko. Ipar Euskal Herriko biztanlegoa?
|
|
|
Lapurdin 45.000 inguru; Behe Nafarroan 19.000 inguru; Zuberoan 8.000 inguru.? Garai horretan bertan, bestalde, Xipri Arbelbide ere Ipar
|
Euskal
Herriko errealitate soziolinguistikoaz mintzo zen (1996: 294):
|
|
|
Iparraldeko harremanetan jasotako pertzepzioek zalantza bat baino gehiago eragiten zioten ELAren zuzendaritzari sindikatua bere horretan mugaz bestaldean ezartzeko aukeraz; horregatik, urratsa huts egin baino lehen, Ipar
|
Euskal
Herriko errealitate sozial, ekonomiko eta politikoaren ezagutzan sakontzea erabaki zuen: Manu Robles Arangiz Institutuak hitzaldi eta mintegiak antolatu zituen sindikatuko koadroentzat; hainbat azterketa ere argitaratu zituen; 1064 jarduera hauen karietara, maiztu egin ziren ELAko arduradunen eta Iparraldeko pertsona esanguratsuen arteko harremanak, eta elkarlanerako aukerak mamitzen joan ziren.
|
|
|
Orai, ordutegi berri batean aireratuko dute, Laura Nobile buru dela. Ekainaren 3tik aitzina asteazken guzietan Argentinan 17:00ak direlarik, eguerdia Euskal Herrian, zuzenean irratiz, ala internetez Fmlatina981.com. ar helbidean segitzen ahal da, beti ere elkarrizketak, berriak, musika eta euskal kultura eta Argentina eta
|
Euskal
Herriko errealitatea islatzen. Lehenengo saioan, helduden asteazkenean, Mariana Domine euskal kantari arrecifestarra Maral taldeko ahotsa eta Maria Carmen Rodriguez izanen dira gobidatuak.
|
|
2016
|
|
|
Izan ere, Aitzolek zioen bezala ez baita deus ezerezetik sortzen. Haria aurkitzen saiatu gara eta Ipar
|
Euskal
Herriko errealitatera hurbiltzen. Zertan oinarritu zen antzerkigintzaren berpizkundea?
|
|
2017
|
|
|
Hizkuntza batek eremu fisiko eta sozio funtzional jakin batzuk hartzen ditu eta, besteak, beste batzuk. Horrelakoa izan zen, adibidez,
|
Euskal
Herriko errealitate soziolinguistikoa XVI XIX mende bitartean. Euskaraz, herrietako nekazari, arrantzale, artisau eta abarrek hitz egiten zuten.
|
|
|
" Hemen jaio naizelako [sentitzen naiz euskaldun], hizkuntza erabiltzen dotelako euskera, gaztelera bebai baina ohiturengatik eta" (H5) beraz, identitatearen mugaketan hizkuntzak leku zentrala hartzen badu ere (Joly eta uranga, 2010),
|
euskal
herriko errealitate soziolinguistiko konplexuak arazoak sortzen ditu hizkuntza nortasunean. ikasleek euskararen ezagutza eta erabilera hautu izatera subordinatu dituzte eta identitatea hizkuntzarekin lotu baino, sentimenduarekin lotu dute. ildo honetan, zapatak (2007) honakoa dio: " egoera gutxiagotuan dagoen talde etnokulturalaren kasuan hizkuntzak duen funtzio sinbolikoa ezagutzatik hara
|
|
|
3.1 Ikerketa galderak oinarri teorikoak aztertuta, badakigu
|
euskal
herriko errealitate soziolinguistikoa gero eta konplexuagoa bilakatzen ari dela. euskarari dagokionez, aipatu da egun eaen indarrean dagoen legea 1982.urtekoa dela. horrela, bada, ezagutzaren paradigma azken hamarkadetan landua izan bada ere, erabilerari erreparatzeko beharra sorrarazten da hizkuntza gutxituaren normalizaziorako. beste hitz batzuetan esanda eta euskararen aholku batzordeak aipatu...
|
|
|
Jarduera hauen artean, zientzia eta arautze mailan, Euskaltzaindiak dauzkan tresnak garatu nahi ditu (hiztegiak, gramatikak, atlasa, literatura, toponimia, termino logia), paperezko euskarrian edo elektronikoan, betiere Ipar
|
Euskal
Herriko errealitateari egokituz, hunkituak diren erakundeekin batera. Lankidetza multzo bat proposatzen da jarduerak sakontzeko erakunde zenbaitekin, hala nola unibertsitateak, kultura munduko eragile nagusiak, herriko etxeak, EEP, EKE, IGN eta beste.
|
|
|
Hasteko, ostiralean, Bartzelonako egoera ezagutzeko aukera izango da Assemblea de barris per un turisme sostenible lantaldearen bitartez (18:00). Ondoren, 19:00etan,
|
Euskal
Herriko errealitatean murgilduko dira Igor Ahedo, Makel Ormazabal, Asier Basurto eta Amets Jauregizar. Gertutik ezagutzen dituzten kasuak izaki, Bilbo, Donostia eta Bakioko egoera aztertuko dituzte batik bat.
|
|
|
E.B: Uste dut tesi horrek balio izan dezakeela ulertzeko bereziki Hego Euskal Herriko eta Ipar
|
Euskal
Herriko errealitateak zergatik diren hain desberdinak. Ipar Euskal Herrikoek gerlak egin zituzten Frantziarekin, etsai komun baten kontra.
|
|
2018
|
|
|
La Angelak eta beste epaileek ETAren itzal temati eta erronkaria ikusi dute Bateragune auzian epaitutakoen atzean. Epaiketa eta haren prozedura zuzenak izan balira ere, auzitegiak bazuen epaia
|
Euskal
Herriko errealitate politiko berrira egokitzea, zuzenbideak halako interpretazioak egiteko aukera ematen baitu. Ez du egin, baina.
|
|
|
Bizkitartean, etxegintzaren gaia Lapurdiko aktibismoaren ardatz nagusia izateak ez zuen islatzen
|
Euskal
Herriko errealitatea: ematen zuen etxegintzaren arazoa Lapurdiko arazoa zela, eta beste lekuetan ez zegoela arazo hori.
|
|
2019
|
|
|
Adibidez, ez zait oso normala iruditzen zenbat aldiz erantzun behar izan nuen ea Rocio Juradoren fana nintzen. Nik zer musika entzuten dudan, edukiko du norbaitek kuriositatea horretaz, baina Madrilen eskumak dauka gehiengo osoa, han gaude alderdi bateko zazpi euskal herritar, beste alderdi bateko beste bost, saiatzen gara diskurtso batzuk lantzen, mozioak egiten,
|
Euskal
Herriko errealitatea mahai gainean jartzen, eta zuri ardura dizun bakarra da ea nik Rocio Jurado entzuten dudan ala ez. Iruditzen zait momentu konkretu batean errespetu falta bat, eta hori ez da gertatzen gizonezko abokatu edo ingeniariak sartzen direnean politikan.
|
|
|
Espainiako Estatuko despopulazioak enplegua eta zerbitzuak barnebiltzen dituzten tamaina ertaineko hirien osasunaren garrantziaz ohartarazten digu.
|
Euskal
Herriko errealitatera ekarrita, funtzionalki eskualdeburuak dira lurralde orekari eusten diotenak.
|
|
|
Errautsak, Hamlet eta Francoren bilobari gutuna dira aurreko obren izenburuak. Iraganari heldu eta orainaldira ekarri ohi dituzte lantzen dituzten gai guztiak,
|
Euskal
Herriko errealitatea kontatu eta ikuslegoa bertan kokatu nahian. Azken lan hau ere oinarri berberetan dago eraikia.
|
|
|
Ondorioz, euskal literaturari dagokionez, 1980 hamarkadan eleberrigintza fantastikoa gailendu ondoren, euskal idazleek errealismo subjektiborako bira egin zuten (Olaziregi 2002: 143146). Izaro Arroitak ere, bere doktorego tesian adierazten duen moduan," oro har euskal literaturaren eklektikotasuna nabarmendu den arren, errealismorako bira orokor bat ikusi dute euskal literatura kritikariek;
|
Euskal
Herriko errealitate historiko politikoaz idazteko joera orokor bat" (2015: 25). Beraz, esan bezala, oso errealismo ezberdinak garatzen joan dira euskal autoreak eta kasuz kasu aztertu litzateke autore bakoitzak adierazi nahi duen errealitate hori zer nolako errealismo motan sartzen den, azken batean sailkapenen funtzio esplikatzaileak ez baititzake egileen erregistro eta estiloen barietateak prototipoen arabera desitxuratu.
|
|
|
Langile borrokaren aldeko joera nagusitu zen horrela ETAren barruan 1965ean (maiatzaren 1a tarteko) eta halaxe segitu zuen 1966ko abendura arte. Norabide aldaketa nabarmena gertatu zen ETAren diskurtsoan; hortaz, Espainiako Estatua osotasunean hartuta egin zituen analisi politikoak eta Hego
|
Euskal
Herriko errealitatearen azterketa bigarren mailan utzi zuen. Edonola ere, etakide asko kolonizatutako herrien ikuspegi antikolonialistari atxiki zitzaion (Jauregi:
|
|
2020
|
|
|
Nolakoa da
|
Euskal
Herriko errealitatea?
|
|
|
Abuztuaren 15 eko bazkalondo eta Manu Militari eleberrietan, zantzu autobiografikoak dituzten osagaiak lantzen ditu. Arrietaren kezketan
|
Euskal
Herriko errealitate politikoaren deskribapena agertzen da, Gerra Zibilaren edota Francoren diktadura, besteak beste.
|
|
|
«Arras balorazio positiboa» egin du Ipar Euskal Herriko Asanblada Feministako kide Jenofa Berhokoirigoinek ere. «Ez gara milaka batu, Ipar
|
Euskal
Herriko errealitatea kontuan hartu behar delako, baina jendea hurbildu da, eta gu pozik gaude», zehaztu du. Kualitatiboki ere «pozik» agertu da:
|
|
|
Sindikatuei gutxiegi iruditzen zaie gutxieneko lan soldata 950 eurora igotzea, eta 1.200era igotzea aldarrikatu dute. Era berean, gogoratu dute pentsioak %0, 9 igotzea ez datorrela bat
|
Euskal
Herriko errealitatearekin, Hego Euskal Herrian KPIa %1, 2 igo delako.
|
|
|
Gonzalezen izendapenak, gure ezjakintasuna agerian utziz, «nor dau hau?» aurpegiarekin harrapatu gaitu. Zaila izango da, Kataluniako eta
|
Euskal
Herriko errealitate nazionalak kudeatzeko orduan, Gonzalez Borrell baino estuagoa izatea; baina ezin izango dugu asko espero urte hauetan guztietan seinalerik eman ez duen goi mailako funtzionario batengandik.
|
|
|
Orokorrean, gauzak zelan eta zergatik diren jakiteko jakin mina daukat. Ikerketa mundura hizkuntzen atetik sartu nintzen eta behin bertan, beharbada
|
Euskal
Herriko errealitate linguistikoa dela-eta, elebitasunean zentratu naiz.
|
|
|
Autonomiak edo independentziak ez du interesik izango, baldin eta bere zeregina politika neoliberal baten transmisio uhala izatera mugatzen bada, ziur asko klientelismo ukitua izango duena, eta horrek lagundu egingo du biztanleria de facto bere benetako burujabetzaz gabetzen. Baina elikadura, energia, kultura eta bestelako burujabetza proiektu bat kolektiboki definitzen badugu, behar faltsuengandik askatasunean eta ingurumen sostengagarritasunean oinarritua, tamalgarria litzateke horri edukia emango lioketen erakunde politikoak ez edukitzea, esate baterako Laborantza Ganbara, Ipar
|
Euskal
Herriko errealitate ekonomiko eta kulturalarekin bateraezina den nekazaritza eredu batetik emantzipatzeko proiektu baten zerbitzura jarduten baitu. Oro har, erakundeei dagokienez, burujabetza politikoa eraikitzea, gure ustez, gure bizitzako baldintzen gaineko kontrola berreskuratzea eragozten duten mugetatik askatzeko bitartekoak bilatzea da.
|
|
|
Hiruki gatazkatsuaren azterketak, batik bat,
|
Euskal
Herriko errealitateari eta, bereziki, Hego Euskal Herriko errealitateari egingo dio erreferentzia. Hala ere, ez da fenomeno isolatu bat, beste errealitate batzuetan topa dezakegu; gainera, berau ulertzeko begirada zabaltzea eta beste prozesu batzuekin erlazionatzea ezinbestekoa dugu.
|
|
|
Hiruki gatazkatsuaren azterketak, batik bat, Euskal Herriko errealitateari eta, bereziki, Hego
|
Euskal
Herriko errealitateari egingo dio erreferentzia. Hala ere, ez da fenomeno isolatu bat, beste errealitate batzuetan topa dezakegu; gainera, berau ulertzeko begirada zabaltzea eta beste prozesu batzuekin erlazionatzea ezinbestekoa dugu.
|
|
|
Garrantzitsua da XX. mende hasieran Euskal Herriko hirien morfologia zein zen eta euskal idazleek harekiko zeukaten jarrera ezagutzea, euskal eleberrigintzaren eta hiriaren arteko harremana hobeto ulertzeko. XX. menderako, industrializazioak eta kosmopolitismoak oinarri sendoak zituen Europako hiritarren pentsamenduan, baina horrek, ordea, talka nabarmena egiten zuen
|
Euskal
Herriko errealitatearekin, baita euskal literaturak Mendebaldeko literatura hegemonikoekin ere. Frantzia, Alemania edo Ingalaterrak eta are Espainiak, nahiz eta gainerako potentzia handien parean aldez landatarragoa izaneuren mundu literarioa modernitatean berreraiki eta hirietan ardaztua zuten, hiriburuetan, bereziki.
|
|
2021
|
|
|
Beharrik ere, garai guzi horretan izan ditugula apez euskaldun kartsu batzuk, munduari, gaurkotasunari eta Euskal Herriari irekiak, beren euskaltasuna ahalkerik gabe aldarrikatzen dutenak, lagun proximoari eskua zabalduz, batzuk preso egoterainokoan. Moleres Apezpikua ere, etorri berritan bederen,
|
Euskal
Herriko errealitatea errespetatzeko xedetan zen. " Les basques sont ici chez eux" bere Sud Ouest egunkariko artikuluak izan zuen oihartzun.
|
|
|
Garaiko euskal zuzendari gazte garrantzitsu guztiek hartu zuten parte, eta proiektu berritzailea izan zen:
|
Euskal
Herriko errealitatearen inguruko dokumentalak egitea zen asmoa, medio profesionalekin (Laboral Kutxaren finantzazio garrantzitsua izan zuen proiektuak), nazio ikuspegi batekin eta euskaraz. Ikuska 18 honek prestigioa eta modernotasun kutsua eman zion bertsolaritzari.
|
|
|
Mendigurenek Argia aldizkarian egindako kritikan zioenez: " Intrigaren, eskuizkribuen xarma eta
|
Euskal
Herriko errealitatearen isla barregarria elkartzen ditu egileak artoski" (Argia,); alegia, Euskal Herriko literatur sistema irrigarri antzeratzen du egileak.
|
|
|
Elixiri oraino Atherbeako zuzendaria zen. «Mobilizatu ginen hautetsiei erakusteko zein zen gaur egungo Ipar
|
Euskal
Herriko errealitate soziala. Sail horrek zuen pisua ekonomian; deslokaliza ez daitezkeen enpleguak baitira».
|
|
|
Gatazka honetan adinaren faktorea agerikoa da, eta egia da, agian, gure belaunaldiaren baitan izan dela agerikoena (gure diodanean, 90eko hamarkadatik goitik jaiotakoez ari naiz). Hala ere, ez dut uste belaunaldi baten haizeak direnik;
|
Euskal
Herriko errealitate politiko, sozial, ekonomiko eta kulturalaren ondorio eta eragile da antolakuntza sozialista.
|
|
|
Askapen estrategia orok kontuan izan behar ditu
|
euskal
herriaren errealitatea eta berezitasunak. Hego Euskal Herrian egindako borrokak ezin dio ezikusia egin Ipar Euskal Herrikoari".
|
|
2022
|
|
|
" Pairatu dugun inboluzio ideologikoa ikusita, pribilegioa da niretzat
|
Euskal
Herriko errealitateaz hain kontakizun gordin baina zorrotza jaso izana"
|
|
|
Bada, pairatu dugun inboluzio ideologikoa ikusita, pribilegioa da niretzat
|
Euskal
Herriko errealitateaz hain kontakizun gordin baina zorrotza jaso izana, ttipi ttipitatik jaso ere. Nire kasuan bederen, lezio hauxe dagoelako euskarari hain irmoki heldu izanaren motibazioaren oinarrian:
|
|
|
Horregatik, eremu euskaldunei egokitutako curriculuma sortzeko ahaleginak egin lirateke, euskal hiztun osoak hezteko helburu lukeena. Osatze lan horretan, EAEko curriculumean oinarritzeaz gain,
|
Euskal
Herriko errealitate soziolinguistiko antzekoak dituzten gertuko komunitateko curriculumak ere har daitezke eredutzat.
|
|
|
Akademiatik kalera: «Saiatzen gara gai potolo horiek
|
Euskal
Herriko errealitatera, euskal gizartearen parametroetara jaisten».
|
|
|
Plataforma unitario horiek egindako presioaren ondorioz, aurrerapen handiak lortu dira 2007ko legearekin alderatuta. Beraz, gure helburuei heltzeko aukera emango diguten ekintza batasunak bultzatzen jarraitu behar dugu,
|
Euskal
Herriko errealitate politiko eta lekukoetara egokitutako jarduera zehatzekin, eta, nazioarteko komunitateak eskatzen dituen aldaketa juridiko eta administratibo estrukturalak exijituz, honako hauek bereziki: 1977ko amnistia legearen artikuluen deuseztapena (gizateriaren aurkako krimenen eta genozidioaren zigorgabetasun egoeraren oinarri juridikoa baita); auzitegi frankistak legez kanpokotzat jotzea, eta zigor epai guztien benetako deuseztatzea (ondorio sozioekonomiko eta patrimonialak barne); sekretu ofizialen legearen pean gordetako informazio iturriak mugarik gabe aztertu ahal izatea; eta behartutako desagertuak lurpetik ateratzeko lan prozedura guztiak modu urgentean judizializatzea (delituaren froga izaera baliogabetzen edo kaltetzen duten ihesbideak behin betiko ekidinez).
|
|
|
Beharrezkoa da zaintza lanen atzean dauden harreman sozial, ekonomiko, instituzional eta sinbolikoak sozializazio prozesuan jartzea. Prozesu hau kokatua izan behar da,
|
Euskal
Herriko errealitate eta borroketatik abiatu behar da.
|
|
2023
|
|
|
Okabek ondo ezagutzen du
|
Euskal
Herriko errealitatea, duela urte batzuk Iruñean bizi izan baitzen familiarekin, eta, haren esanetan, europar askorentzat «bizitzeko behar diren baliabideak lortzeko bidea» da lana. Baina, Japonian, «historiak eta tradizioak herrixka gisako gizarte bat sortu dute, eta norbanakoek ezin dute bizirik iraun ez badaude talde jakin bati lotuta; horregatik, japoniar askorentzat, lana ez da finantza baliabideak eskuratzeko bide bat soilik:
|
|
|
Molinak (2002)
|
Euskal
Herriko errealitatean kokatuta, atzerritar jatorria duten ikasleez dio, ikasle horien integrazioa dela gakoa. Horrela, bazterketarik gabe elkar elikatuz aberasten den hezkuntzaz hitz egiterakoan, asimilazioa eta integrazioa ezberdintzen ditu.
|