|
2000
|
|
|
Akuikultura 80ko hamarkadako lehen urteetan hasi zen garatzen bai Espainian eta baita
|
Euskal
Herrian ere, non pertsonako arrain kontsumoa Europako garrantzitsuenetakoa den (urte eta pertsonako 42 kilokoa hain zuzen). Nolanahi ere, benetako hasiera Rias Galegas eko 50eko hamarkadako muskuilu haztegietan kokatu behar dugu, eta beranduxeago barnealdeko arrain haztegietako ortzadar amuarrainen hazkuntzan.
|
|
|
Beti falta da zeozer eta presoak etxera ekartzea da orain hemen falta dena. Penagarria da euskaldun askok Eguberriak kartzelan pasa beharra eta bai kristautasunaren aldetik, bai gizatasunaren aldetik, presoak etxera ekartzea gauza handia izango litzateke
|
Euskal
Herriarentzat. Baina hori dena hala izanik ere, esan behar da herri bezala asko aurreratu dugula.
|
|
|
Garai hura oso berezia zen:
|
Euskal
Herria tunel batetik irten zen eta jende berria sartu ginen.
|
|
|
«Helburu sinbolikoa du horrek, amak
|
Euskal
Herria ordezkatzen baitu eta alabak berriz, euskara»
|
|
|
HEGO
|
Euskal
Herrian bizi den giro politikoaren arabera atera dira 2000 urterako aurrekontu desberdinak. Eusko Jaurlaritzakoekin pozik agertu dira aurrera atera dituzten hiru alderdiak EAJ, EA, EH.
|
|
|
Denetik egin ei zuten berba, baina akordiorik zehaztu barik.
|
Euskal
Herriarekiko politika PPkoarengandik ondo bereizi gura dute sozialistek datozen martxoko Espainiako hauteskundeei begira. Horrez gain, estatu ereduaren erreforma dela eta hausnarketa sakona egiten ari da PSOE, eta tesi federalek indarra hartzeaz gain, Euskal Herriak, Kataluniak eta Galiziak beste erabateko estatus bat izan luketen ideia bultzatzen ari dira PSOEko zuzendaritzako kide batzuk.
|
|
|
Euskal Herriarekiko politika PPkoarengandik ondo bereizi gura dute sozialistek datozen martxoko Espainiako hauteskundeei begira. Horrez gain, estatu ereduaren erreforma dela eta hausnarketa sakona egiten ari da PSOE, eta tesi federalek indarra hartzeaz gain,
|
Euskal
Herriak, Kataluniak eta Galiziak beste erabateko estatus bat izan luketen ideia bultzatzen ari dira PSOEko zuzendaritzako kide batzuk.
|
|
|
Batetik egungo instituzioak eta, bestetik, marko berriaren bila bultzagile lana egingo luketenak: herri mailako Udalbiltza, Euskal Herri osoa hartuko lukeen batzar eratzailea eta,
|
Euskal
Herria osatzen duten herrialdeak ordezkatuko lituzkeen herrialdeen ganbara bat.
|
|
|
Oso dantza bereizgarria delako
|
Euskal
Herrian. XVI. mendeko artxiboko datu bakanetan behin eta berriz aipatzen da.
|
|
|
Koldo Lizarraldek aspaldian zuen buruan ideia hori, eta urteak eman ditu bere lana borobiltzen. Europa,
|
Euskal
Herria eta Elgoibarko datuak biltzen ditu. Izan ere dantza generikoa da, Europa osoan zabaldua, tokian tokiko berezitasunak dituena:
|
|
|
Izan ere dantza generikoa da, Europa osoan zabaldua, tokian tokiko berezitasunak dituena:
|
Euskal
Herrian baditu berezitasun batzuk, eta herri bakoitzekoak ere baditu bere ezaugarriak. Hizkeren modukoa da, euskara bat da Euskal Herri osoan, baina herri bakoitzak bere hizkera du.
|
|
|
Badago segidarik ene irudiko. Herri batean kantuak izugarrizko garrantzia du, ez soilik
|
Euskal
Herrian. Bai hemen bai Afrikan nahiz Asian zein Ameriketan, herriak borrokan ari badira, beti kantatuko da.
|
|
|
Ipar
|
Euskal
Herriarentzako geroa argitzen ari da; laborantzak zutik dirau. «Geroa gurea da» abestu zenuten.
|
|
|
Abertzaletasuna ez zela euskaltzaletasunaz aparte egiten ahal pentsatzen genuen.
|
Euskal
Herria behar zela salbatu euskaldunekin, euskaraz bizitzen zirenekin; Game herrian edo Larrainen. Guk taldearen «politika» abertzaleen mezua euskaldunen etxetaraino eramatea izan zen.
|
|
|
Euskal kultura molde bizienean bizi dute zuberotarrek, baina kontzientziarik ez dute edo beren kultura ez dute hainbatean ikusten euskal kulturaren barnean. Anitzek ez dute bere burua ikusten
|
Euskal
Herriaren osoaren barnean. Alta, zuberotarrak euskal kulturaren parte direla ohartzen ari dira.
|
|
|
|
EUSKAL
HERRIA KRISIAN
|
|
|
osoa eskaini du Salegik tribuaren alde, hots,
|
Euskal
Herria eta euskaldunen alde. Hainbat urtetan bizirik eta osasuntsu darrai bere 82 urterekin bizi eta nozitu dituen abenturek, ezustekoek, etsipenek eta desgraziek oro ez dute batere kikildu eta azkenaldi honetan egindako adierazpen batzuetan inoiz baino baikorrago zegoela adierazi zigun Euskal Herriaren egoerari buruzko galdera bati erantzunez, nahiz eta ikusitakoak eta ikasitakoak ziniko samar bilakatu omen duten bere burua.
|
|
|
osoa eskaini du Salegik tribuaren alde, hots, Euskal Herria eta euskaldunen alde. Hainbat urtetan bizirik eta osasuntsu darrai bere 82 urterekin bizi eta nozitu dituen abenturek, ezustekoek, etsipenek eta desgraziek oro ez dute batere kikildu eta azkenaldi honetan egindako adierazpen batzuetan inoiz baino baikorrago zegoela adierazi zigun
|
Euskal
Herriaren egoerari buruzko galdera bati erantzunez, nahiz eta ikusitakoak eta ikasitakoak ziniko samar bilakatu omen duten bere burua. Liburua aho zabalik irakurtzen den horietakoa da, erabat harrituta uzten baikaitu lehen orrietatik, ikusirik zer nolako bizimodu barojianoa eraman behar izan duen patuak hala nahita noski.
|
|
|
Aldaketa estrategiko horren ondorioak nabarmenak dira. Lehenik, badirudi ETAk sinetsi egiten duela egungo autogobernua alde batera utziz soberaniara eramango gaituen gehiengo sozial eta politiko konprometitu bat dagoela
|
Euskal
Herrian (duela hogei urte batzuk egindako hanka sartzeak zuzentzeko asmoa eta konpromisoa deitzen dio ETAk) eta ondorioz, badirudi baita ere, ETAk barneratu egiten duela kontestu horretan borroka armatuaren beharra gutxitu egiten dela. Alegia, gizarteari uzten diola lekua eta borrokaren protagonismoa politikagintzari dagokiola eta ez jarduera militarrari.
|
|
|
Larrañagak bere buruari zera galdetzen dio: "
|
Euskal
Herrian sagar mota nahikoa izango bagenu sagardoa bertako sagarrekin egingo zen?" Erantzuna zera da: prezioaren arabera.
|
|
|
Munduan zehar gehien heltzen den fruta da sagarra, baina
|
Euskal
Herrian oso gurea dugu. Grezian, duela 5.000 urte, aski ezagunak ziren bere ezaugarriak.
|
|
|
Elikagai bezala, litroko 400 kaloria ditu, hau da, mokadu batez jaten diren lau pasteltxoek adina. Sagardoaren historian, mendebaldeko herrien artean aitzindaria da
|
Euskal
Herria.
|
|
|
Dagoeneko, hauteskundeen ondorenera biltzen dira begirada gehienak, Madrilen PPk, PSOEk eta indar nazionalistek CiUk eta EAJk zer egingo duten ikusteko. Euskal gizartearen etorkizuna egituratzeko garrantzitsuena
|
Euskal
Herrian egin da, hori egi borobila da, zalantzarik ez. Baina Madrila eta Parisera begiratu dela ere bai; begiratu, ibili, negoziatu eta behar den guztia.
|
|
|
Baina Madrila eta Parisera begiratu dela ere bai; begiratu, ibili, negoziatu eta behar den guztia. Espainiako Segurtasun Indarrak Euskal Herritik ateratzeko ere,
|
Euskal
Herrian baino Madrilen egiten die eraso ETAk. Madril mundu guztiarentzat da garrantzitsu, antza denez.
|
|
|
|
Euskal
Herrian eskaintza zabala dugu ihauteriei dagokienez. Eta, hala ere, bada egun hauek pasatzera atzerrira joaten denik.
|
|
|
Bertan zegoela, maiz egin zituen Urrutia eta Txikito pilotarien marrazkiak. Segur aski, han piztuko zitzaion
|
Euskal
Herriarekiko grina.
|
|
|
zioen Tillac ek. Horren frogatzeko, bi mila euskal tipo artoski jaso zituen bere margoetan, nahiz eta aitortzen zuen egiazko euskal tipoa Ipar
|
Euskal
Herrian zegoela, Hegoaldean arraza nahasketak sakonkiago kutsatu bide zuelakoan.
|
|
|
«Bat» aldizkaria argitaratzen jarraitu eta soziolinguistikazko berripaper elektronikoa sortzea, 2001eko erabileraren neurketari ekitea eta urtebeteko epean institutuari buruzko gogoeta burutu eta kongresu edo batzar bat eratzea oinarriak erabakitzeko. Gainera,
|
Euskal
Herrian bertan nahiz hemendik at soziolinguistika arloan dagoenaren berri jasoko du datu base bat osatze aldera, kale neurketei ere jarraipena emango zaie eta aldian aldiko ikerketak bultzatuko ditu, besteak beste.
|
|
|
Bilduma hau sortu zen momentuan ez zegoen
|
Euskal
Herrian horrelako ipuinik. Jarraitutako ereduei dagokienez, Espainia mailan bazeuden gaztelania eta ingelesezko liburuak.
|
|
|
ATXILOKETAK egunetik egunera ematen ari dira Ipar
|
Euskal
Herrian. Juan Carlos Iglesias Chouzas `Gadafi' eta Kontxi Iglesias Tarnosen (Landak) atxilotu zituen poliziak; beraiekin zegoen lau urteko Julen izeneko haurra Iglesiasen semea zentru berezi batera eraman zuten.
|
|
|
HEGO
|
Euskal
Herrian ere estatu mailan IUk eta PSOEk lortutako akordioa gauzatuko bide da IU eta, PSN eta PSE EEren artean. Ez dirudi estatu mailako itunetan sinatutakotik haratago joango direnik eta, beraz, azalean bederen, ez da ezer berezirik ageri bizi dugun gatazkari dagokionez.
|
|
|
«Aktoreek euskara klaseak hartu zituzten, bidenabar Ana eta Ernestoren azentuek euskal doinua har zezaten. Jorge Oteizarengana ere eraman nituen,
|
Euskal
Herria ulertzen erakuts ziezaien»
|
|
|
Ba, hori bera nahi nuen gure filmarekin:
|
Euskal
Herrian gaudela nabarmentzea, baina ez modu bigun eta folklorikoan, ausarki baizik. Azken sekuentziak jartzen du, alboka, txalaparta eta gaitak batera sartuz»
|
|
|
Egoera horren aurrean, nazioarte mailako elkartasunezko mugimendu bat ari da sortzen, eta, nahiz eta oso hasi berria izan,
|
Euskal
Herrian ere ari da indartzen. Mugimendu horrek pobreziaren mundializazioa, pobrezia emakumeengan erortzea, gizarte bazterketa eta herrialde pobreen kanpo zor ordaintezina salatzen ditu, eta horren guztiaren eragile gisa merkatu librea eta kapitalen zirkulazio librea.
|
|
|
Herrialde hauen artean, dagoeneko, 17 milioi sinadura bilduak dira ekimen honen alde, eta horri Espainiako Estatuan bildu diren milioi bat sinadura inguru gehitu behar zaizkio.
|
Euskal
Herrian kanpaina honek oihartzun gutxi izan du orain artean. Hil honetan hasi da era antolatu batean funtzionatzen.
|
|
|
. XII. mende hasieran Ameryc Picaud frantziar erromesak
|
Euskal
Herria zeharkatu zuen Santiagorako bidean. Bertan topatutakoa idatziz jaso zuen («Codex calixtinus», 1132) eta pasarte labur bat ekarri dugu hona:
|
|
|
Urte t' erdiko su etena ez da alferrikakoa izan, herriarengan ilusio eta esperantza sortu dira, gatazka gainditu dezakegu, mahai baten ondoan negoziatzeko eseritzea nahi ez duten horiek, eseri araziko ditugu, guk, gure egia esplikatzeko ahaleginak biderkatu behar ditugu, gure hitza eta ahotsa isiltzen saiatuko dira, gure bidea luzea da, ezin dugu amore eman, eta are gutxiago herriari bizkarra eman. Martxoaren 12an beste urrats bat eman behar dugu, abertzaleok, Madrilen gure eskubideen aldeko lan itzela dugu aurrean, eta egun hori eta gero, gauza bera, etengabe
|
Euskal
Herriaren askatasunaren bila
|
|
|
Daxera eta Bordelera iritsita oparotasuna nagusi zela ohartu zen, ardoa eta ogia nahikoa zegoen. Baina
|
Euskal
Herrian sartu zenean ikusi zuenaren arabera, biztanleen ohitura basatien artean, beraien hizkuntza ulertezina omen zen garrantzitsuena. Herrialdea baso itxiz eta mendi altuz josita zegoen eta ez omen ziren existitzen ez ogi, ez ardo, ezta bestelako elikagaiak ere.
|
|
|
Hala espero dut. ETA desagertzen den unetik etorriko zaizkio aukera handienak
|
Euskal
Herriari: euskal abertzaleok zentzuzko gauzak elkarrekin egiten hasten garen unetik, gizarteari bere interesak hobekien defenditzen ditugunak gu garela erakusten diogun unetik...
|
|
|
Setien hurbilean irabazi egiten duen pertsona da.
|
Euskal
Herrian erreferenteak behar ditugu eta Setien erreferente erlijioso eta etikoa da. Ez da ohiko euskal nazionalista, baina bere diskurtsoa euskalduna da.
|
|
|
Azkenaldi honetan Europan, eta bereziki azken asteotan Almerian, gertatzen ari diren xenofobia eta arrazakeria gertakariak kontuan izanik, ez dirudi biztanleria oso prest dagoenik etorkinei behar den harrera egin eta integratzen laguntzeko. Hala ere, etorkinak geroz eta beharrezkoak izango dira Europan, eta beraz
|
Euskal
Herrian, egungo ongizate estatua mantendu nahi bada. Eta biztanleriaren sektore batek hainbeste gorrotatzen, hain gaizki tratatzen dituen eta gehiengo handi batek guztiz ahazturik dituen horiek dira gure pentsioak eta ongizate estatua ziurtatu eta bermatzeko lan egingo dutenak, eta, gainera, gaizki ordainduta eta baldintza oso kaskarretan.
|
|
|
Hori nabarmentzen da berriki egin diren Europako demografia azterketetan. Beti gertatu ohi denez, azterketa horiek egin dituztenentzat
|
Euskal
Herria ez da existitzen eta, beraz, bertako datuak Espainiaren eta Frantziaren osotasunean galtzen dira. Nolanahi ere, azterketa horiek baliagarri zaizkigu Euskal Herriko egoera ezagutzeko.
|
|
|
El Ejidon, Almerian, Levanten edota Kataluniako zenbait tokitan milaka eta milaka etorkin daude, hainbat herrialdetatik etorriak, eta urte osorako edo sasoikako langile moduan aritzeko. Inmigrazioa
|
Euskal
Herrian ere bada. Bai Europatik etorria gehien bat ekialdetik, bai Afrikatik Marokotik bereziki.
|
|
|
Beraz, 40.000 etorkin inguru bizi dela esan dezakegu, 7.000 bat Iparraldean eta gainerakoak Hegoaldean. Espainiako Barne Ministerioaren datuek diote bizileku baimena duten 30.000 atzerritar bizi dela Hego
|
Euskal
Herrian. Iparraldean, berriz, bizileku baimena 7.000 etorkinek dute; hauetatik 2.000 Espainiako Estatutik etorriak eta gainerakoak gehien bat magrebtar eta portugesak.
|
|
|
Nahiz eta
|
Euskal
Herrian ez den El Ejidoren gisako arazorik gertatu, eta etorkinak bertakotuagoak dauden, hemen ere egokitze, integratze eta harrera arazo larriak daude oraindik. SOS Arrazakeria, zenbait Gobernuz Kanpoko Erakunde (GKE), Gurutze Gorria, udaletako gizarte zerbitzu batzuk... dira pertsona hauen integratzearekin konprometituen daudenak.
|
|
|
Hego
|
Euskal
Herrian bada bestelako etorkin mota bat: urte sasoi zehatzetan mahatsa, patata, zainzuria eta beste produktuen uztan lan egitera Araba eta Nafarroara etortzen diren etorkinak.
|
|
|
Hori kontuan izanik, eta XXI. mendea euskararen mendea izatea nahi baldin badugu behintzat, 1998ko irailean abiatu zen prozesu politiko berriaren aurrean euskalgintzak ere jarrera bultzatzailea izan behar duela eta bere baliabide guztiak martxan jarri behar dituela ohartzen gara. Gogoeta honek presoenganako elkartasuna adieraztera bultzatu gaitu, horixe baita momentu honetan prozesua oztopatzeko Paris eta Madrilgo Gobernuek darabilten jukutria, hau da,
|
Euskal
Herriak demokratikoki erabakitzeko duen eskubideari jartzen dioten traba.
|
|
|
Euskalgintzaren beraren kokapena
|
Euskal
Herrian abiaturik dagoen prozesu politikoan.
|
|
|
Bestalde, arestian esan bezala orduko eta gaur egungo egoera politiko eta sozialen arteko aldaketak nabarmenak izan dira. Aldaketok,
|
Euskal
Herriaren normalizazioa bilatzen badute, hizkuntz normalizazioa barne dela, ez ote dauka, bada, euskalgintzak horretan zeresanik?
|
|
|
epeltasuna dela-eta
|
Euskal
Herrian ederki bizi ohi dira zuhaitzok.
|
|
|
Ipar Euskal Herriko 180 erakundek bat egin dute Bai Euskarari akordioarekin. Euskal Konfederaziokoek adierazi dutenez, «euskararekiko atxikimendu handia» agertu da Ipar
|
Euskal
Herrian. Aurretik izenpetu dutenez gain, hauek dira, besteak beste, akordioarekin bat egin dutenak:
|
|
|
Orain arte bederen inork gutxik azaltzen du, publikoan zein pribatuan, non egon litekeen honen logika eta onura. Dauden azalpen ahaleginak,
|
Euskal
Herriak bizi duen gatazkara mugatzen dira ezaguna dena baina horrek ez du tankerako atentaturik esplikatzen.
|
|
|
Milaka arabarrek hautatu zuten Fernando Buesa, milaka sozialistak, herri honetako herritarrek. Nola eraiki
|
Euskal
Herria horiek guztiak barik. Gizalegea aparte, kalkulu politiko hutsetik ere, PSE EE eta bere militante eta guztiak pieza klabea dira gizarte honen etorkizunean, eta garrantzi horren arabera jokatu behar dute gatazka gainditzeko bidean, aktore politiko guztiek hala onartuta.
|
|
|
|
Euskal
Herrian ez dugu horren parekorik izan. Eta izan zitekeen:
|
|
|
mundu osoan biblioteka sistema guztien buruan biblioteka nagusi bat jartzen bada, areago, Espainiako Erresumako erkidego autonomo guztietan sistemaren burua izateko biblioteka bereziak sortzen badira, ez ote da izango ezinbestekoa delako? Ala pentsatu genuke
|
Euskal
Herrian inon baino aurreratuagoak gaudela, hain aurreratuak non eta leku guztietan behar dena hemen ez dugun behar. Baina, eta orain bigarren esplikazioaren txanda, hemen arazo politiko bereziak omen daude.
|
|
|
Gau eskolez gain,
|
Euskal
Herriak hizkuntzaren berreskurapenean nabarmendu duen beste tresna baten sorreran eta garapenean ere partehartze zuzena izan zuen eibartar honek. Gipuzkoako Ikastolen Federazioko talde bateragileko partaidea izan zen 1971 urtean.
|
|
|
Horien ezaugarri nagusia autoritarismo errepresiboa izan da, eta jarrera horrekin kutsatu dituzte erakunde unibertsitarioaren partaide eta gestio organo asko eta asko; gainera, horrekin batera eta aldi berean, izugarrizko sumisioa agertu dute espainiar estatuko botere zentralen aurrean. (...) Aurreko hamar urte horiek lotsagarriak izan baitira,
|
Euskal
Herriaren eskari nazionalekin zerikusirik izan duten arazoak elkarrizketa bidez ebazteko inolako ahaleginik egin ez delako unibertsitatean egin behar litzatekeen modura. Hemendik aurrera UPV EHU gobernatu nahi duen taldeak, ez luke ahantzi behar unibertsitate hau Euskal Herrian kokaturik dagoela, eta gure herriaren zerbitzurako izan behar lukeela(...)».
|
|
|
(...) Aurreko hamar urte horiek lotsagarriak izan baitira, Euskal Herriaren eskari nazionalekin zerikusirik izan duten arazoak elkarrizketa bidez ebazteko inolako ahaleginik egin ez delako unibertsitatean egin behar litzatekeen modura. Hemendik aurrera UPV EHU gobernatu nahi duen taldeak, ez luke ahantzi behar unibertsitate hau
|
Euskal
Herrian kokaturik dagoela, eta gure herriaren zerbitzurako izan behar lukeela(...)».
|
|
|
Nola ikusten da oraingo
|
Euskal
Herria 70 urterekin?
|
|
|
EH, EA eta PNVkoak gauza askotan behintzat bat zetozen, eta orain berriz ikusten ditut nahiko sakabanatuta dabiltzala. Nik uste dut
|
Euskal
Herria bere tokira eramango baldin bada, horiek denek elkarrekin joan behar dutela. Nahiz gauza batzutan hain ondo etorri ez, uste dut elkarrengandik hurbil ibili behar dutela.
|
|
|
Su etenaren haustura eta EHren abstentzio eskaeradunak izango dira bigarren hauek objetiboki begiratuta. Emaitzek eta etorkizunak esango dute zein neurritaraino eragiten duten
|
Euskal
Herrian 98ko irailean hasitako prozesuan.
|
|
|
EHren abstentzio eskaera da hauteskunde hauetako ezaugarririk nagusiena
|
Euskal
Herrian. Franco hil ondorengo lehenengo hauteskundeen aurrean ere, 1977an, abstentzio eskaera egin zuten ezker abertzaleko erakunde eta alderdi desberdinek.
|
|
|
Ohi legez, abertzale eta ez abertzaleen arteko lehia da Hego
|
Euskal
Herrian, baina abertzale eta estatalistek ere badituzte lehia bereziak beren baitan. Abertzaleen artean hor da tira-bira:
|
|
|
EA ere ahalegin berdinean ari da, eta Nafarroan bereziki izan dezake bere uzta, EHko batzuk bozkatzera badoaz behintzat. Sozialistak atera ziren nagusi Hego
|
Euskal
Herrian 96ko hauteskundeetan. Oraingoan, lehia hiru alderdiren artean egongo bide da, PSOE, PP eta EAJ.
|
|
|
Azter ditzagun,
|
Euskal
Herrian ditugun babes figura ezberdinak. Iparraldean, Hendaia inguruko Abaddia izango dugu legez babesturik aurkituko dugun ingurune erdinatural bakarra, «Itsasertzaren eta aintzira bazterren kontserbatorioa» da bere babes figura.
|
|
|
Gaur egun, pultsua elkarrizketa eta isolamendua ereduen artekoa da. Zorionez,
|
Euskal
Herriaren gehiengoa lehenengoaren aldekoa da
|
|
|
|
Euskal
Herrian, elizgizonek izan ezik, inork ez du dokumentazio eta informazioaren bilketaren kultura izan, are gutxiago transmisio bidea ahozkotasuna izan den kasuetan. Horregatik, zaila izan da neurri batean bertsolariak eta bertsozaleak egunero sortzen duten horren bilketaren beharraz jabetaraztea.
|
|
|
|
Euskal
Herriaren bihotzean, Nafarroako ipar mendebaldean dago Leitzako udalerria. Arizko mendietako bi isurialdeetan lurreratzen diren urek bi erreka eratzen dituzte.
|
|
|
|
Euskal
Herria berez herri bat izan da? (da?).
|
|
|
Ba ez. Marioren ustetan
|
Euskal
Herria Sabino Aranak asmatutako aparamen batean datza. Ez gehiago ezta gutxiago ere.
|
|
|
ARABA ez da Euskadi berdearen paradigma; aranistek asmatu modelo berde eta estua baino zabalagoa da, mendietako bi isurialdeetan zabaltzen den
|
Euskal
Herriaren osakin historiko eta naturala. Amaren altzoan euskara ikastearekin identifikatzen den multzoan ez bezala, kasteilanoa du hizkuntza herrikoia eta euskara dugu jatorria, presentzia eta aukera.
|
|
|
ORAIN
|
Euskal
Herriaren beste modelo bat ofizialdu da, behintzat ezker abertzalean, zabalagoa, egiatiagoa, eta Nafarroakoaren buztanari lotuak zerbait egokitu zaigu arabarroi. Gaur onartzen da alor berdetik kanpo sortu garenok, amaren altzoan euskara ikasi ez dugunok, horiek ere Euskal Herriko jendea garela.
|
|
|
Urnietako Sarobe Arte Eszenikoetarako Gunea,
|
Euskal
Herrian zinemagintza garatzeko azpiegiturarik ez zegoela ikusita, Zinealdea proiektuaren inguruan hasi zen hausnartzen. Hausnartu ezezik, proiektua mamitzen ere hasi zen.
|
|
|
Proiektuaren sustatzaileek ikusi zuten horrelako proiektu bat martxan jartzeko momentu egokia zela hainbat arrazoirengatik. " Ez dakit zein arrazoi dela medio, meteorito bat erori zitzaigulako edo,
|
Euskal
Herrian zinemagile kopuru ikaragarria daukagu. Horrezaz gain, zinemazaletasun handia dago, horren adibidea da Donostiako Zinemaldia.
|
|
|
Oarsoaldea Garapen Agentziako gerente Nebredaren hitzetan," film batek lanpostu tekniko eta artistikoez landa, bestelako 250 lanpostu inguru sortarazten ditu". Halaber, eskualdeko turismoa sustatuko luke, baina ez soilik eskualdekoa; oro har,
|
Euskal
Herriaren irudi berria hedatzen lagunduko luke.
|
|
|
Mujikak autoebaluazioan eta erabilera esparruen sortzean ahaleginak egingo dituztela dio, baita ikerkuntza munduan ere,"
|
Euskal
Herrian ezer gutxi egin baita euskalduntzearen ikerkuntza mailan".
|
|
|
Izan erabakitzeko proiektuan batez ere esaten da
|
Euskal
Herriak nahiko gaitasun eta ahalmen duela bere etorkizuna erabakitzeko, euskaldunok autodeterminaziorako eskubidea dugu. Guk geuk jarri behar dugu mahai gainean Estatu espainiar eta frantsesekin zein harreman mota nahi dugun, eta gure barnean zein eratako harremana eta antolaketa nahi ditugun ere bai.
|
|
|
Guk geuk jarri behar dugu mahai gainean Estatu espainiar eta frantsesekin zein harreman mota nahi dugun, eta gure barnean zein eratako harremana eta antolaketa nahi ditugun ere bai. Dauden proiektu guztiak mahai baten inguruan eztabaidatzea proposatzen dugu eta gero, ateratzen dena erreferendum batera eraman
|
Euskal
Herriak erabaki dezan.
|
|
|
Pentsa, Espainiako Konstituzioa bera 140 urte lehenago zegoen gatazka bati buruz ari da hizketan. Horrez gain, Estatutuaren Bigarren Xedapen gehigarriak dioenez, Estatutua onartzeak ez du esan nahi
|
Euskal
Herriak bere historian zehar izan dituen eskubideei uko egiten dienik. Indarkeriarik gabeko egoeran, alderdi politiko bakoitzak bere proiektu politikoak mahai gainean jarri eta, beharrezkoak izanez gero, egungo markoan aldaketak egiteko bide ematen zuen Ajuria Eneko Akordioak.
|
|
|
Eta zer da Estatutua egokitzea? Konstituzioaren arabera duela 150 urte
|
Euskal
Herriak bere jatorrizko boterea bazuen, hori gaurkotuta zer da. Zer da horren baliokidea?
|
|
|
Horiek dira horrelako mahai batean eztabaidatu liratekeenak. Guretzat lehenbiziko aitortza da,
|
Euskal
Herria sei lurraldez osatuta dagoela eta sei lurralde horiek, marko juridiko politiko berri bateko kide izateko eskubidea dutela. Gero, erritmoen arabera, lurralde bakoitzak marko horretara egokitzeko aukera izan dezake.
|
|
|
ETAk, halaber, izugarrizko erasoa egin dio abertzaleen arteko batasunari. Baina ez gaitezen jarri urduri,
|
Euskal
Herriak garai berriak espero ditu eta.
|
|
|
Iparraldeko Pinareseko herrialdean euskal baserrien antzeko etxeak daudela dio Jose Tudelak, 1923an" La Voz de Soria" n idatzitako artikuluetan. Bertako klimak antza handia du Euskal Herrikoarekin eta ondorioz, etxeak egiteko harlandua eta egurra erabiltzen dituzte,
|
Euskal
Herrian bezala
|
|
|
Antonio Ruiz Vegak Soria eta
|
Euskal
Herriaren arteko harremanak aztertu eta liburu batean bildu ditu. " Las relaciones entre Soria y Euskadi" liburuan, historian zehar harreman horietaz idatzi duen hainbat idazleren aipamena egiten du, hizkuntza, historiografia, toponimia, mitologia, folklorea, jaiak, ohiturak, zuzenbidea eta erakundeak aztertuz.
|
|
|
Mari edo" Maya" (aitzinan esaten zen legez)" Villar de Maya" Soriako herrian ere ageri da. Hauxe da Soria eta
|
Euskal
Herriaren harreman estua frogatzen duten bitxikerietako bat. Baina beste hainbat bildu du liburuan Antonio Ruiz Vegak.
|
|
|
Dirudienez, XVII. mendean Sorian eta baita Gaztelan ere ezkerreko eskuarekin jotzen zen musika tresna bat zegoen. Honi laguntzeko danborra izaten zuten zintzilik txistulariek,
|
Euskal
Herrian egiten den legez. Musikaren ildotik, 5/ 8 ko erritmoa zortziko euskaldunaren erritmotzat hartua izan da beti.
|
|
|
Alor honetan bi urte baino gehiagoko gordailuak nabarmendu ziren, fiskalitateak nozitutako hobekuntzari esker. MCC taldeko finantza entitateak duela lau urte diseinaturiko hedapen egitasmoarekin jarraitu zuen 1999an,
|
Euskal
Herriarekin muga egiten duten lurraldeetan bere presentzia areagotuz. Duela bost urte Logroñon eman zitzaion hasiera hedapen politika honi, eta egun zortzi bulego ditu hiri honetan.
|
|
|
|
Euskal
Herrian Euskarazek Euskal Herri osoan euskarak hizkuntza ofiziala izan beharduela aldarrikatzeko martxa abiatu zuen. Baionan hasi zen apirilaren lehenean eta hilaren 15ean iritsiko da Bilbora.
|
|
|
Amaitzear da, euskararen ofizialtasuna aldarrikatzeko asmoz,
|
Euskal
Herrian Euskaraz elkartea" Hizkuntza bat, lurralde bat, legeri bat: Ofizialtasuna" lelopean Euskal Herrian zehar egiten ari den bira.
|
|
|
Amaitzear da, euskararen ofizialtasuna aldarrikatzeko asmoz, Euskal Herrian Euskaraz elkartea" Hizkuntza bat, lurralde bat, legeri bat: Ofizialtasuna" lelopean
|
Euskal
Herrian zehar egiten ari den bira. Izan ere, EHEren arabera, euskaldunon hizkuntza eskubideen aldeko aldarrikapenek euskal herritarren atxikimendu ugariak izan dituzte, eta botere politikoak ez du eskaera hori aintzat hartu.
|
|
|
Izan ere, EHEren arabera, euskaldunon hizkuntza eskubideen aldeko aldarrikapenek euskal herritarren atxikimendu ugariak izan dituzte, eta botere politikoak ez du eskaera hori aintzat hartu. Eta areago, euskararen normalkuntzaren aurka gogor egiten duen zatiketa juridikoa ezarri diote
|
Euskal
Herriari. Hala, EHEk euskararen ofizialtasunaren aldeko martxa honetan parte hartzeko deia egin dio gizarte osoari.
|
|
|
|
Euskal
Herrian Euskarazek, martxa honen bidez, Euskal Herri osorako legeri berri bat aldarrikatu nahi izan du, gaur egun Frantziako eta Espainiako Estatuetako legeriek ezartzen duten zatiketa gaindituz. Unai Brearen hitzetan,
|
|
|
Ansuategik, bestalde, Iruñetik pasa zen apirilaren 8ko etapan moldaketak egitera behartu zituen martxalariak. Horri aurre egiteko,
|
Euskal
Herrian Euskarazek bi helegite aurkeztu zituen Nafarroako Justizia jauregian. Break adierazi duenez," esan zuten ibilbide berria proposatu behar genuela, baina oso denbora tarte estu batean, guk planteatutakoa desitxuratzeko asmoz, kotxerik gabe eta megafoniarik gabe".
|
|
|
Euskal herritarrak gara
|
Euskal
Herrian bizilekua daukadun guztiok, hemen erroldatuta gaudenok oro. Beraz, Nigeriako tribu batean sortutako bat Bilbaoko San Frantzisko karrikan erroldatuta badago, euskal herritarra da, eta euskalduna eskuara ikasi badu, baina nehola ere ez baskoa.
|
|
|
Txosten hori ekonomia aztertzen duen" Dinero" aldizkarian aurkeztu zen gazteleraz, eta hortik atera ditugu datuok eta jarraian aipatzen ditugunak. Logikoa denez, aldizkari amerikarrak Amerikako kontinente osoan bizi den egoera aztertzen du, baina Internet gizartean txertatzen den neurrian, joera hori berdina izango da, arian arian, nola
|
Euskal
Herrian hala munduko beste lurraldeetan.
|
|
|
Interneten negozioak dagoeneko badu oihartzuna
|
Euskal
Herrian. Negozioa Internetera zabaltzeko apustuaren erakusgarri gisa euskal enpresa biren bi proiektu zehatz aukezten ditugu orriotan:
|
|
|
Gainera, komeni zen distantzia geografikoa egotea. Disketeko artxiboak
|
Euskal
Herrian irekiz gero, lasaitzeko etxera joan eta negar apur bat egin dezakezu. Baina atzerrian bakarrik zaude
|
|
|
MAIATZAREN 7a arte luzatuko da 2000 Kultur@l@, apirilaren 28an hasi zen Urruñako kultur astea. Lehen egunetik Jagoba Manterola prentsa argazkilariaren" Prentsa argazkilaria
|
Euskal
Herrian" izenburuko erakusketa dago ikusgai. Erakusketak 1997tik 1999ra bitarteko prentsaren laburpena eskaintzen du.
|
|
|
Baina hala ere, Espainiako eta Frantziako gobernuek trufa eta muzin egin diote behin eta berriz euskal gizartean nagusitu den aldarrikapenari. Ondorioz, jokoan dagoena ez da soilik euskal presoen eskubideen berma (berez garrantzitsua dena), baizik eta
|
Euskal
Herriaren hitza eta erabakia ere jokoan dago.
|
|
|
" presoen gaiaren giltza Madrilen dago, eta egoera orokorrean aldaketarik ematen ez den bitartean ez dira mugituko". Beraz,
|
Euskal
Herria ez da gai bere hitza eta erabakia errespetatu arazteko. Presoen afera bideratzeko gai ez bagara, edozein aldaketa, baita gatazka orokorrari dagokionez ere, PPren oniritziarekin izan da?
|