|
2001
|
|
|
arrazakeria, xenofobia, ETAren helburu berak, inposaketa, diskriminazioa, eskubideak pertsona renak direla eta ez kolektibitateenak... eta abar aipatuz. Euskara eta
|
euskal
kulturak bere lekua izatea" mehatxu" gisa izendatzea da modurik egokiena, kontraeraso bat antolatzeko. Justu euskaldunok erabil ditzakegun argumentuak erabiliz murriztu da euskararen estatusa Nafarroan.
|
|
2003
|
|
|
|
Euskal
kulturak bere nazioartekotasuna lantzeko modu bat da, eta txokokeria gisa ulertu gaituztenek ikusi dezatela ez bakarrik baditugula ahaideak, baizik kasu honetan ahaide horien erreferentzia gune ere izan gaitezkeela.
|
|
|
Seigarren puntuak, lotura zuzena zuen UEUk euskal gizartean zuen (falta zuen) oihartzunarekin. Zuzendariaren esanetan, zenbait sektore sozialetan eta erakunde ofizialetan ez zen aintzat hartzen ez UEUk egindako lana, ezta
|
euskal
kultura bera ere, azken horri errespetua eta prestigioa falta baitzitzaizkion.
|
|
2004
|
|
|
–Europa eta euskal kultura bikotearen etorkizunaz ez dut uste kezkatzeko motiborik izan behar dugunik. Ez, behintzat, Europa delakoari dagokionez; zeren, beti bezala, arriskuak eta mehatxuak izatekotan,
|
euskal
kulturaren beraren baitan izango baitira?. 141
|
|
|
Beste horrenbeste esango nuke euskal kulturari buruzko problema honetan ere: kulturaren balio sozialak eta etikoak gogoan izanik, eta gogoan ez ezik egitezko jardunetan hezurmamitzeko ahaleginak eginez, kultura korronte nagusien plazan egon behar du
|
euskal
kulturak bere adarretan banaturik, hor egoteak dituen eskakizunak zein diren jakinda ere. Ez dezagun euskal kulturaren plazan moralaren irizpidea bakarrik baliatu, boterearen ahalmenik gabe ez daukagu-eta zer eskuraturik.
|
|
|
Liburuaren gaztelaniazko bertsioa ren argitaratzearekin batera, aste osoa eman zuen bertan. Han eta hemen elkarrizketak eskainiz eta hitzaldiak emanez, eta Euskal Herriaz eta
|
euskal
kulturaz bere ikuspegia azalduz, benetako enbaxadore begitandu zitzaidan. Kultura baten enbaxadore, eta baita gure historia hurbilenaren azalpen oso baten enbaxadore ere.
|
|
2006
|
|
|
Ez dabeti hala izan. Euskal literatura?
|
euskal
kultura bera, euskara bera, askotarikoaeta guztiendakoa nahi genuke, edo bederen hala erraten dugu.
|
|
|
euskaldunen karakterea, pentsaera, mitologia, etab. Baroja beren beregi euskal arrazaren izpirituaren nobelista da, edo hori nahi du izan. Baina etnologikoki ere asko interesatu zaio
|
euskal
kultura bere berekia, antzinenekoa. Geure kolkoan itauntzen dugunean interes hori zergatik, uste izan liteke (motibo politikoengatik edo ez baita, eta gutxiago jakin min zientifiko hutsagatik) izpiritu hori latinoa ez izateagatik dela; eta, latinoa ez izanez, ez izateagatik semita ere; hots, azkenean, kristaua ez izateagatik.
|
|
|
Mailegutzaren aplikazioak endredo handia ekar lezake ikastetxeentzat, beraz, hezkuntza sektorearentzat, kudeaketa osoa beraien baitan geratuko litzatekeelako. Bestalde, liburu salmentaren murrizketa izugarria izango litzatekeenez, Euskal Herriko argitaletxeen iraupena oso kinka larrian geratuko litzateke eta, ondorioz,
|
euskal
kultura bera ere oso ahuldua, kanpoko argitaletxeen esku hartzeak eraginda. Abantaila handia izanik ere garapen bidean dugun euskal curriculumaren planteamendua finkatzea edota teknologia berriak hezkuntzaren curriculumean garatzea, arrisku handia letorkiguke ikasmaterialak, bertan sortu ordez, itzulpen hutsak bihurtzeko.
|
|
|
Alta, ez dut uste zuzena denik ETAri gehiegizko itzala aitortzea. ETAk esplika dezake neurri handi batean Bernardo Atxagaren idazlanen bilakaera, baina inola ere ez
|
euskal
kulturarena bere osotasunean. Aitzitik, uste dut pisu gehiago dutela Retegik aipatzen dituen fenomeno sozioekonomikoek, ETAren itzaletik oso kanpo egon direnak beti, hala nola badirudien erraz froga daitekeela ETAk eragin handia izan duela Euskal Herriko politikagintzan, baina oso txikia gure ekonomiaren bilakaeran azken hamarkadatan.
|
|
2007
|
|
|
Iparraldean festibalek arrakasta handia dute gazteak eta ez hain gazteak bilduz. Batzuk osoki euskaldunak dira, hala nola aste kulturalak, baina maizenik
|
euskal
kulturak bere tokia egin behar du, pozgarri euskaldunentzat eta agian erakargarri erdaldunentzat. urtean zehar festibalak badira bakoitza bere gunean eta unean: Bi harriz lau xori, Dilin dalan, Errobi, Euskal Herria zuzenean, Hartzaro, Jazz in college, Uso pop, Xirula eta kultura asteak edo egunak Baigorrin, Bidarten, Donibane Lohizunen, Donapaleun, Hazparnen, Hendaian Kanbon, Maulen... euskal ondarea, herrietako eraikinek eta edergailuek bai eta ere herriaren historiak eta mitologiak osatzen dute. herritar eta kanpotar anitz ibiltzen dira euskal erakustokietan, Baionan, donibane Garazin ala donapaleun.
|
|
|
Hau da, txalo jotzea da une honetan gure mirespena erakusteko daukagun modurik zabalena munEtorkizun hurbilari begira, eta gerora ere bai, euskaldunok jakin behar dugu moldatzen mundu zabaleko txoko guztietatik datozkigun aldaketen arabera, eta euskaldunok jakin behar dugu, ez badakigu horretara moldatzen, geure burua galduko dugula. duan, baina esan behar dugu hori ez dela bakarra kultura guztietarako. Are gehiago, Mendebaldeko kulturen erakusgarria da, eta, ikuspegi horretatik,
|
euskal
kulturak berea zuen keinua laga du alde batera, kanpotik etorriko beste bat jartzeko haren lekuan. Txarra al da?
|
|
|
Euskal Herritik kultura europarrari zer eskain diezaiokegun aztertzekotan, aldiz, uste dut erantzun erraza dugula:
|
euskal
kultura bera eskaini behar diogueuropar kulturari. Gure herriaren egoera hiru zatitan hain desitxuratuta izanik, hiruadministrazioren esku, alegia, Europan zaharrena den herriaren kultura (hizkuntza, ohiturak, zuzenbidea, folklorea, etab.) egituratzea eta eskuragarri bihurtzea litzateke gure eginkizun nagusia.
|
|
|
masa, hots, izengabeko jendetzak pasibo behar du izan, aktiboak (eragileak) izendun artegileak eta markadun korporazio pribatuak izango dira. Masakontsumoan edo arte jasoan
|
euskal
kulturak bere lekua behar du, dudarik ez, bainaikusita eremu horietan dagoen mundu mailako lehia eta botere kontzentrazioa, kultur politika horretara mugatuz gero, nondik aterako da euskal kulturgintzagauzatu eta gozatuko duen jendea?
|
|
|
apaiz egin eta berehala Kubara joana (1927), bizitzera ez zen itzuliko Penintsulara 1949a arte, eta orduan Probintzia osoko Nagusi aukeratua izan zelako. Etorri bezain laster, Salbatore Mitxelenaz baliatu zen
|
euskal
kulturari bere lekua ematen hasteko (Arantzazu poema, 1949; Arantzazuko euskarazko historia: Ama semeak Arantzazuko kondairan, 1951); biak Leteren erabakiz argitara emanak, azken hori gainera haren mandatuz idatzitakoa.
|
|
2009
|
|
|
Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailak Kulturaren Atari Interaktiboa webgunea sortu berri du,
|
euskal
kultura bertako zein kanpoko guztien eskura ipintzeko helburuarekin. Ataria praktikan ipini aurretik, Sailak kultur alorreko 3.500 profesional, aditu eta eragile bilduko ditu lau bileratan, webgunearen osaketan lagundu eta parte har dezaten.
|
|
2010
|
|
|
Hainbat ekitaldi izango dira hirian zehar programatuak. Hala ere, Baionako jaietan
|
euskal
kulturari bere egiazko tokia ematen diona, Jacques Portes plaza iragaten de Karrikaldi ospetsua izango da.
|
|
|
Baina, Baionako jaietan
|
euskal
kulturari bere egiazko tokia ematen diona, Jacques Portes plazan iragaten den, Karrikaldi ospetsua da. Uztailaren 30etik abuztuaren 2ra, egun guztietan, 16: 30etatik 23:00etara, nahi duen bakoitzak euskal dantzak edo kantuak ikasteko parada izango du giro herrikoi eta gozo batean.
|
|
|
1991n Ikaspilota proiektua abiatu zuten Gipuzkoako hainbat ikastola eta herri eskolatan, Joxean Unsainen ardurapean eta Euskadiko Euskal Pilota Federazioaren eta GIEren arteko hitzarmenaren ondorioz. Bertsolaritzarekin urte batzuk lehenago gertatu zen bezala, irakaskuntzan euskal pilota zabaltzea zen helburua, horren bitartez
|
euskal
kultura bera ikasleen eta gazteen artean indartzearren.
|
|
|
Pazientzia agortu bide zitzaion. Josetxo Lizartzak Herri Irratian kultur tertulia bat zeukan, eta biak gonbidatuta geunden saio haietako batean nahiko haserretuta esan zidan nire belaunaldiak ez zuela ulertu zein egoera kaskarretan egin behar izan zuen
|
euskal
kultura bere belaunaldiak. Auskalo zer esan nion horrela jar zedin.
|
|
2011
|
|
|
Dena dela,
|
euskal
kultura bere osoan hartuta, arlo bat nabarmendu baldin bada urte honetan, zinema dugu hori. Urte askotan egon gara euskarazko estreinaldi bakar bat ere gabe; bat izan dugunean, pozik, eta birekin zer esanik ez.
|
|
2012
|
|
|
Ez ote da euskararen eta euskal kulturaren kalterako izanen? eta 2 Zer egin euskararen erabilera eta
|
euskal
kultura bera herrian indartzeko?
|
|
2014
|
|
|
XIX. mendean nola, euskal kolorea aberastasun modura onartzen balute bezala ari dira. Baina euskarari eta
|
euskal
kulturari bere gune elebakarrak ukatuz, frantsesaren eskubideak nagusi direla ulertarazi nahi dute. Eta euskara ez dela beharrezkoa komunikaziorako.
|
|
|
Nago euskal kultura, euskal kultura ofizialdua, adostua, argitaratua, identifikatua, bederen, immigrazioaren eta generoaren (gorputz) memoria partikular, askotariko eta oparo horren faltan badela, baina horretarako, emakumeen zeingizonen narratibei entzun genieke euskal nortasuna (k), euskal memoria (k) zabaldu eta jantzi ahal izateko. Beraz, lekukotza horiek biografia osoen zatitxoakbesterik ez badira ere, ildo bereko azterketa sakonago baten antzeko emaitzek euskalkulturaren kartografiak,
|
euskal
kultura bera berrikusteko eta berrosatzeko bideanbaliagarriak izan litezke.
|
|
2015
|
|
|
Cummins ek (1979) dioen bezala, bakoitzaren kultura eta hizkuntza mantentzea garrantzitsua da, era berean horrek eragin positiboa duelako bigarren hizkuntza ikasterakoan. Hortaz, integrazio eta kulturen arteko bideak erabili ditugu etorri berriek beren hizkuntza eta kultura galdu gabe, euskara eta
|
euskal
kultura beregana ditzaten.
|
|
|
Euskal kutsuko espainiar eta frantziar kulturak eta
|
euskal
kultura bera lirateke Euskal Herriko kulturak, hortaz, lurralde irizpidearen arabera.3 Beste gauza bat da hirurak maila berean ipintzea edo baten bati lehentasun mailaren bat ematea. Euskal kulturaren egoera larria ikusita, harengan konfiantza berezia ipintzea erabaki lezakete herritarrek, eta zuzena izango litzateke, orduan, hiruretatik bati arreta gehiago opatzea.
|
|
2016
|
|
|
Gerraondoko
|
euskal
kulturak bere gisako ereduak behar zituen bizirik zegoela egiaztatzeko, eta beharbada horregatik onartu zuen hain sutsuki Loidiren nobela. Gerraondoan argitaratu ziren lehenengo liburuetako bat izanda, gainbalio bat hartu zuen Loidiren eleberriak, gaur arte ondo atxiki duena.
|
|
2017
|
|
|
Euskara eta
|
euskal
kultura bere diskurtsoaren erdigunean kokatu zituen ETAk. Abertzaletasun berri bat ekarri zuen, arraza alboratu eta euskalduntasuna naziotasunaren oinarrian jarri zuelako.
|
|
2019
|
|
|
Nolanahi den, onartzen joan dugu egungo euskal kulturaren tradizioaren zati garrantzitsu batek, euskarazkoak barne, funtsean ez duela bere gertuko jatorria XX. mendearen lehen hereneko autonomismoan, ez abertzaletasun errepublikanoan, ezta erbesteko nahiz barnealdeko antifrankismoan ere, baizik eta pertsona eta erakunde eskuindar nahiz frankistetan. Diktadurak errepublikanismoa eta abertzaletasun politikoa ez ezik,
|
euskal
kultura bera ere (kontzertu ekonomikotik hasi eta herri hizkuntzaraino) suntsitzeko asmoa agertu zuenean, euskal eskuin garailearen eta elizgizonen zati bat, karlismora mugatzen ez zena, desegite hori oztopatzen saiatu zen, bereziki euskararen arloan Gerra Hotzeko abertzaletasun posibilistarekin bat eginda. Beti areagotu litzatekeen euskal kulturaren pluraltasun historiko horri egiten dio erreferentzia behinola L. Michelenak erabili zuen esaldi biblikoak:
|
|
|
Ez ote da euskararen eta euskal kulturaren kalterako izanen? eta 2 Zer egin euskararen erabilera eta
|
euskal
kultura bera herrian indartzeko?
|
|
2020
|
|
|
Azurmendik erakutsi digu, pentsamendua eta filosofia euskarara ekartzeaz gain, euskaraz ere sor daitekeela.
|
Euskal
kulturak bere filosofia propioa garatu du. Azurmendi ez da izan hori egiten lehena azkena ere ez da izango, baina esaterik dago bere ekarpena bereziki oparoa eta emankorra izan dela.
|
|
|
Bula moduko bat eskuratzeagatik? Euskararen eta
|
euskal
kulturaren aldeko bere eguneroko jarrera eta ekintzen atal bat delako. Kanguru, ez da erraza jakitea...
|
|
|
Beste hitz batzuetan, espazio urbanoek arrotz izateari utzi zioten gutxinaka eta
|
euskal
kulturak bere lekua bilatu zuen horietan, belaunaldi berriekin batera berrituz. Sarri modernizazio hori prozedura literarioen eraberritzearekin lotu izan da soilik, eta sinkronizazioaren kontzeptua erabili da Europako literaturen erritmora iritsi zela adierazteko.
|
|
2022
|
|
|
Xaretan hori gertatu da, frogatuz mugarik ez dela!". Plazer ukan du ikustea harreman guzia euskaraz egina izan dela,
|
euskal
kulturari bere egiazko zentzua emanez.
|
|
2023
|
|
|
Euskaraz eraginkortasunez eta behar besteko bizitasunez aritzeko gai izango diren ikasleak trebatzea dugu helburu,
|
euskal
kultura bere adierarik zabalena oinarri hartuta heziz, eta euskal kultura aberasteko lanean eragile direla eta izango direla gogoan hartuz.
|