|
2001
|
|
|
Aipatu federazio talde horretatik bultzatu zen era horretan garatuko zen lehen entrepresa, Asegarce. Caballeroren ustez, finantzaketa sendoago batean oinarrituz, pilotarien giza edo diru baldintzak asko hobetu zitezkeen, ondorioz gazte gehiago saiatuko zen maila horretara iristen, gure kulturaren kirolak zabaltzera egingo zuen eta, profesional horiez gain, pilota
|
Euskal
Herriko kale, eskola edo plazetan hedatuko zen.
|
|
2003
|
|
|
Zuberoako maskaradak:
|
Euskal
Herriko kale antzerkiaren aintzindari/ Las mascaradas de Zuberoa: pioneras del teatro de calle de Euskal Herria/ Les mascarades de Zuberoa:
|
|
2005
|
|
|
24 urte zituen komite antinuklearretako kideak. Ordurako
|
euskal
herrietako kaleak eguzki antinuklear hori gorriaren irudiz josita zeuden. Gladys hil zutenean, haietako askori irribarrea alderantziz ipini zioten, eta begietan malkoak margotu.
|
|
|
Berritzeak berekin dakar eboluzionatzea.
|
Euskal
Herriko kale festa, ez zegoen tokitara zabaldu da. Txarangak eta kaleko festa Erdi Arokoak dira, Euskal Herrian daude, baita Landetan eta Sorian ere.
|
|
2007
|
|
|
Euskal Herriko egoera soziolinguistikoaren adierazle garrantzitsuenetako bat da Soziolinguistika Klusterrak antolatzen duen Euskal Herriko hizkuntzen kale neurketa.
|
Euskal
Herriko Kale Erabileraren Neurketa Orokorra 1989 urtean egin zen lehen aldiz; geroztik lau urtez behin errepikatu da, eta 2001etik aurrera bost urtez behin. 2006an, beraz, Euskal Herriko hizkuntzen erabileraren kale neurketa egin da eta laster aurkeztuko dizkizuegu neurketa honen emaitza guztiak BAT aldizkariaren ale berezi batean.
|
|
|
|
EUSKAL
HERRIKO KALE ERABILERAREN NEURKETA. IKERKETAREN NONDIK NORAKOAK
|
|
|
|
Euskal
Herriko Kale Erabileraren Neurketak 17 urteko ibilbide luzea du dagoeneko. 1989an lehenengo aldiz egin zenetik, lau edo bost urteren tartearekin errepikatu da.
|
|
|
•"
|
Euskal
Herriko Kale Neurketak, Euskal Herri osoan, eremu publikoan ¾kalean¾, euskararen ahozko erabilera neurtzen du." soziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain 21
|
|
|
"
|
Euskal
Herriko Kale Neurketak, Euskal Herri osoan, eremu publikoan kalean, euskararen ahozko erabilera neurtzen du."
|
|
|
Kale Neurketa 1989an egin zen estreinakoz, eta geroztik lau urtean behin errepikatu da 2001era arte. Laugarren neurketa hartatik esku artean dugun bosgarreneraino bost urte igaro dira, eta hala jarraitzea erabaki da hemendik aurrera; alegia, bost urtean behin egingo da
|
Euskal
Herriko Kale Neurketa. Horrela, zentsu edo errolda urtearekin bat egingo dugu, eta, besteak beste, ezagutza eta erabilera datuen interpretazioak urte berekoak izango dira.
|
|
|
Laugarren aldikoz, Soziolinguistika Klusterrari esker, Ipar
|
Euskal
Herriko kaleetan euskararen erabilerari buruzko neurketa bat badugu, herrialde horrentzat lau urtean behinko neurketa hori 1993an hasi zelarik. Azken datuak 2006ko urrian bilduak izan dira.
|
|
|
Euskararen kale neurketaren laugarren saioa egin berri dela, eskuartean ditugu 12 urte hauetan
|
Euskal
Herriko kaleetan euskarak izan duen eta gaur egun duen errealitatea aztertzeko datuak. Urteen eboluzioari begiratuz, esan daiteke ez direla alperrik pasa urteak; datu orokorrei begiratuta itxaropentsuak dira emaitzak, euskara geroz eta gehiago erabiltzen baita.
|
|
|
Jarraitzeko gehitu diezaiogun, EHKNren Batzorde Zientifikoaren eskutik, Euskal Herrian aurreko hitz horietan aintzat hartu izan ez den kale erabilerari buruzko balantzea: "
|
Euskal
Herriko Kale Neurketa egiten hasi zenetik, hogeita bi urteko epean, 2,5 puntu egin duela gora euskararen erabilerak Euskal Herriko bataz bestekoan." Emaitza apalak dira baina, egile horien ustez, izpi baikorrez tintatuta: " Euskaldunen zenbatekoa kontuan hartuta, erabilera datuak estatistikoki espero zitezkeenak baino hobeak dira.
|
|
|
Laburpena. Inkesta Soziolinguistikoak zein
|
Euskal
Herriko Kale Neurketak kezka batzuei erantzutea bilatzen dute: Zertan da euskararen erabilera:
|
|
|
V. Inkesta Soziolinguistikoa ikerlanak euskararen analisi soziolinguistikoan ohikoak diren hiru alorrak gaitasuna, jarrerak eta erabileralantzen baditu ere, hemen
|
Euskal
Herriko Kale Neurketa ikerketarekin ikerlan horrek partekatzen duen eduki bakarrari erreparatuko diogu: erabilerari, hain zuzen.
|
|
|
Inkesta Soziolinguistikoak zein
|
Euskal
Herriko Kale Neurketak kezka batzuei erantzutea bilatzen dute: Zertan da euskararen erabilera:
|
|
2008
|
|
|
2001eko Soziolinguistikako inkestaren arabera, euskara ongi edo asko ongi mintzatzen direnen kopuruak horiek dira Ipar Euskal Herrian: urtetik gorakoak %37, 46 urtekoak %29, 30 urtekoak %21, 16 urtekoak %22 Holako zerbait aurki dezakegu 2006ko
|
Euskal
Herriko Kale Erabileraren V. neurketan.
|
|
|
Ipar Euskal Herrian 69 000 hiztun baziren 1991an (%33) eta 54 500 2001ean (%25), Eusko Jaurlaritzak kudeatzen dituen soziolinguistikako inkesten arabera. Gure lurraldean, euskararen kale erabilera 1993ko %6, 5etik 2006ko %4, 6ra jaitsi da
|
Euskal
Herriko Kale Erabileraren V. neurketaren arabera. Baina, hiztun kopuruari baizik ez so eginez, iduri luke balizko hiztun kopuruaren emendatze gordin hori hizkuntzaren ezagutza eta erabilera berdintzea litzatekeela.
|
|
|
No time for love in the Basque Country esaldiak
|
Euskal
Herriko kaleak betetzen zituen bitartean sortu genuen gure istorioa, eta errealitatea etorri zaigu gainera. Kronometroa ezarri ziguten lehen egunetik, eta minutuak ordu bihurtu genituen eta egunak aste, baina denborak ez du atseden, amestutako etorkizuna iragana bihurtu delarik.
|
|
|
Genero indarkeriaren kontrako aldarriak hartu ditu
|
Euskal
Herriko kaleak. Erakundeetako ordezkari nahiz herritarrek genero indarkeria salatu eta hari aurre egiteko konpromisoa berretsi dute, Emakumeen Aurkako Indarkeriaren Kontrako Nazioarteko Egunaren karietara antolatutako ekitaldietan.
|
|
2009
|
|
|
bat da, Jainkoaren ideia natur elementuekin janztea; bestea, natur elementuetan beretan Jainkoa deskubritzea(, jainkozkotasuna?). Europa iparragoan negua
|
Euskal
Herriko kaleetan baino egiazkoagoa izaten da. Maiz elurra dago, eta ez dagoenean ere, lainoak eta euriak eguzki egun laburra behean estaltzen dute.
|
|
|
Milaka lagun bildu ziren atzo
|
Euskal
Herriko kaleetan, Maiatzaren Leheneko mobilizazioetan. Milaka lagun, milaka arrazoi manifestazioetan parte hartzeko.
|
|
|
Ricen belarrietara iritsi da Ertzaintza euskal presoen argazkiak
|
Euskal
Herriko kale eta leku publikoetatik kentzen ari dela, terrorismoa goraipatzea, delakoan.
|
|
|
–Lan horretan helburua da administrazio guztien elkarlana indartzea, kalea intoleranteei irabaztea eta Euskadin intoleranteentzat txoko bakar bat ere ez egotea?, esan du. . Biolentoak babestu eta oroitzen dituztenek jakin dezatela demokrata guztiak eta gizarte osoa izango dutela aurrean, eta ezin izango dutela
|
Euskal
Herriko kaleetan lasai ibiltzen jarraitu?.
|
|
|
|
Euskal
Herriko kaleetatik ETAren aldeko sinbologia ezabatzeko aholkatu diezue udalei. Ez al da lausoegia biktimen oroitzapena iraintzen duenaren eta ez duenaren arteko muga?
|
|
2010
|
|
|
Espainiara ez ezik, Hego
|
Euskal
Herriko kaleetara ere atera ziren atzo guardia zibilak, desfilea egitera. Iruñean egin zuten, herrialdeko agintariak ondoan zituztela.
|
|
|
ELA eta LAB buru, gehiengo sindikalak argi erakutsi zuen egungo krisi egoerari erantzuteko mobilizazioa funtsezkoa dela. Egoera datorren moduan, denak adierazten du datozen hilabeteetan berriz ikusiko direla
|
Euskal
Herriko kaleetan iazko maiatzeko irudiak.
|
|
|
Gure web-gunearen erabiltzaile ugarirentzat Burgoseko Prozesua urruneko historia da, beste askorentzat ordea oroimenean ondo gordeta dagoen garaia. Frankismoaren azken urteak, diktaduraren kontrako borroka eta presio garaia;
|
Euskal
Herriko kaleetan, Estatu Espainiarrean, nazioartean eta Vatikanoan bertan Espainian agintean zegoen erregimen frankistari egindako presioaren isla oroitarazten duen garaia.
|
|
2011
|
|
|
Maiatzaren 22an ospatzekoa den hauteskunde egunaren harira, hego
|
Euskal
Herriko kaleetan barrena kokatuta aurki ditzakegu alderdi politikoek beren afixa eta propaganda bitartekoak ezartzeko panelak. Panel zuri zuriak, egun gutxitan era guztietako mezu eta proposamenez beteko diren egurrezko xafla dotoreak.
|
|
|
Eta sei dantzarik aurkeztuko dute, hilaren 13an: Jon Maiak berak, Alain Maiak, Eneko Gilek, Nerea Vesgak, Urko Mitxelenak eta Eneko Gilek.Trapu ZaharraUmore absurdoa jorratuko du ostera ere
|
Euskal
Herriko kale antzerkiko talde esanguratsuenetakoa denak. Etorkizunera begiratuko dute:
|
|
|
Herritarrei sinetsarazi nahi zaie behiaren errapetik jetzita berehala eskuratutako esne gordin hori arriskutsua dela, osasun bermerik gabea. Hala desagertu zen
|
Euskal
Herriko kaleetatik, oraindik 4L zaharrarekin goizero atez ate tematzen diren baserritar bakanak salbu. Kanpaina horretan ari dira orain denetan, Txilen bezala Kenyan edo Txinan.
|
|
|
Bitartean dolu gabe, dolu gabe bizi gaitezen, osaba. Esaten didazu azken gutunean, egunen batez
|
Euskal
Herriko kaleetatik elkarrekin ibiltzen garenean, zuk kargatuko duzula nire akordeoia, lobak bikain zaintzen dituzten osaben moduan. Eskertuko dizu nire bizkarrak.
|
|
|
Azaldu duenez, galdera horri erantzun nahiak eraman zuen kale erabilera neurtzen hastera. Altunak
|
Euskal
Herriko Kale Neurketa zuzendu du azken lau edizioetan.
|
|
|
Etorri berrien kopurua gero eta handiagoa da, eta nahiz eta oraindik beste zenbait lurralderekin konparatuz baxua izan (Katalunia, esaterako), hizkuntzen presentzian eragin nabaria du.
|
Euskal
Herriko kaleetan euskara, frantsesa eta gaztelania ez ezik, bestelako hizkuntzak ere entzuten dira: wolofera, errumaniera edo tamazight, adibidez.
|
|
|
Gure gizaldiko desafio handiena kulturen arteko elkarbizikidetza da.
|
Euskal
Herriko kaleetan afrikarrak ikustea gauza nahiko normala da gaur egun; duela 30 urte, ez. Jendea gero eta gehiago mugitzen da.
|
|
2012
|
|
|
Larunbatean, haurrentzako perkusio tailerra emango du Mustapha Agharban marokoarrak, 12:30ean. Eskozia, Galizia, Senegal eta
|
Euskal
Herriko kale bandak ere ariko dira jaialdian. Gainera, Gune Solidarioa eta Munduko Terraza guneak egongo dira.
|
|
|
Bigarren irudian ikus daiteke,
|
Euskal
Herriko Kale neurketa egiten hasi zenetik, hogeita bi urteko epean, 2,5 puntu egin duela gora euskararen erabilerak Euskal Herriko bataz bestekoan. Hasierako edizio hartan, 1989an, %10, 8ko erabilera jaso zen, eta azken edizioan, 2011ean, %13, 3koa.
|
|
|
1.Taula.
|
Euskal
Herriko Kale neurketa eta inkesta soziolinguistikoa: Ezaugarri garrantzizkoenak
|
|
|
2 Taula.
|
Euskal
Herriko Kale neurketa eta Inkesta Soziolinguistikoa. Desberdintasun nagusiak eta proposamenak
|
|
|
Iturria:
|
Euskal
Herriko Kale neurketa
|
|
|
|
Euskal
Herriko kaleak geure ondarearen erakusleiho bihurtzea du xede. Une honetan, 175 interesgune baino gehiago biltzen ditu, eta ia 400 irudi eskaintzen ditu.
|
|
|
Euskomedia Fundazioak smartphone gailuetarako KulturMapp aplikazioa sortu du,
|
Euskal
Herriko kaleak gure ondarearen erakusleiho bihurtzeko asmoz. Horri esker, eta klik bat eginez, erabiltzaileak hirietako zein herrietako kultura, ondare edota turismo edukien gaineko informazioa eskuratzeko aukera ematen du modu arin eta erosoan.
|
|
|
|
Euskal
Herriko Kale Neurketa egiten hasi zenetik, hogeita bi urteko epean neurketaren lehenengo edizioa 1989an egin zen 2,5 puntu egin du gora euskararen erabilerak Euskal Herriko batez bestekoan.
|
|
|
Inposatzen ari diren neurri horien aurrean LAB sindikatuaren aldarrikapenak hauexek dira: Bankari diru gehiagorik ez. Euskal instituzioek murrizketak ez aplikatzea. Politika publikoetan errotiko aldaketa. Behingoz euskal instituzioak gizartearen zerbitzura jartzea.Egoera aldatzeko alternatibak egon badaudela dio LAB sindikatuak. Besteak beste, Espainiako Gobernuak aplikatu nahi dituen erabakiei jaramonik ez egitea, Euskal Herriko instituzioetan aurrekontuetan ezarritako murrizketak bertan behera uztea edota krisitik ateratzea ahalbidetuko duen plan instituzional integrala mahaigaineratzea.Hitza eta erabakia aldarrikatu ditu Mendezek agerraldiaren amaieran," Irailaren 26an
|
Euskal
Herriko kaleak bete behar ditugu gure esparruan aplikatzen ari diren politiken norabidea behingoz aldatzeko eta gure herria izan dadin hitza eta erabakia hartuko dituena".
|
|
2013
|
|
|
Noiznahi eta nonahi ari gara irakurtzen horrelakoak. Gutxi batzuetan baino ez dira euskara hutsean; euskaraz eta gaztelaniaz ageri ohi dira kartelak Hego
|
Euskal
Herriko kaleetan; eta sarri gaztelaniaz. Lelo horiek, kartelok, paisaia linguistikoa osatzera datoz.
|
|
|
Erabileran dauden aldeak ulertzeko faktoreak aztertzen hasi aurretik, argitu behar dugu bi neurketetako unibertsoen artean badagoela alderik; kale neurketetan umeak eta gazteak ere sartzen diren bitartean, lanmunduan helduak bakarrik hartzen dira kontuan. Eta, jakin badakigu,
|
Euskal
Herriko kale neurketetako euskararen erabileran eragin positiboena haurrek eta gazteek dutela eta helduen euskararen erabileran ere modu positiboan eragiten dutela, Euskal Herriko azken Kale Neurketan ikusi den moduan.
|
|
|
Kale neurketetan umeak eta gazteak ere sartzen diren bitartean, lanmunduan helduak bakarrik hartzen dira kontuan. Eta, jakin badakigu,
|
Euskal
Herriko kale neurketetako euskararen erabileran eragin positiboena haurrek eta gazteek.
|
|
|
Aldarrikapen argiak, nekazarien eskutik Itota bizi dira euskal nekazari eta abeltzainak. Mila bider ikusi ditugu
|
Euskal
Herriko kaleetan euren animaliak eta traktoreak hartuta protestak egiten. –Egiten dugun protestaldi bakoitzean, geuk ere gizarte osoak eskatzen duena eskatzen dugu, hau da, gure lana onartzea eta duin bizi ahal izatea.
|
|
|
Gainera, Nafarroako Foru Komunitatearen mapa bat dago, eskualde osoko saltokiak nabarmentzeko.
|
Euskal
Herriko kale izendegiak. Emaús Gizarte Fundazioaren kontsumo kontzienteak hainbat kaletako kalezuloak egin ditu:
|
|
|
Hau horrela izanik, barruak min egiten dit gaur egungo herri edo
|
Euskal
Herriko kaleetan ikusten dudanarekin.
|
|
|
Horrekin guztiarekin, bi dei nagusi luzatu zituen Isazelaiak: batetik," deituko diren mobilizazio eta ekimen guztietan masiboki parte hartzea"; bestetik," presoen eskubideen aldeko aldarrikapena kaletik atera eta kriminalizatu nahi duten honetan,
|
Euskal
Herriko kaleak, gure etxeetako balkoiak eta txoko guztiak Euskal presoak eta iheslariak etxera lelodun txartel eta banderolekin betetzea".
|
|
|
2012. "
|
Euskal
Herriko Kale Erabileraren V.
|
|
|
Bordeleko kaleek alaiak ziruditen gerraostean. Gerra irabazita,
|
Euskal
Herriko kaleek ere, alaiak eman zuketen, baina hitsak ziren. Irabazle bizi bazen ere, galtzailea zen neska, baina hori nork zekien?
|
|
2014
|
|
|
Euskal kulturaren eta tradizioaren gordailua ere bada. Gabon gau egunean zein bezperan
|
Euskal
Herriko kaleetan barrena ibiltzen da kalejiran. Hala ere, zenbait tokitan oztopo dezente izaten ditu, Iruñean kasurako.
|
|
|
Aldatu dira dendetako erakusleihoak. Joan dira Gabonetako apaingarriak eta hamaika motatako jaiotzak, eta iritsi
|
Euskal
Herriko kaleak apainduko dituen hitz bakarra: merkealdia.
|
|
|
euskararen lurraldea nazioarteko fenomeno eta pertsona eredugarrien izenekin eta, batez ere, euskal kultur ondaretik ateratako erreferentziekin markatu behar genuke (honi buruzko hausnarketa sakonagoa in Unzalu, 2011); haatik, Arestik bere. Bilbaoko kaleak? ospetsua idatzi zuenetik urte dezente igaro den arren, euskara arbuiatu, edota are, zanpatu izan zuten jeneral, konde, almirante eta politikarien izenak zein beronen garapena oztopatu duten gertaera konkretuei erreferentziak ugariak dira oraindik
|
Euskal
Herriko kale izendegietan. Eta beste Azurmendi batek (1993) herri jakituriak lehenagotik formulatua (izena duen orok du izana) koxka bat estututa zioen moduan, gauzak izendatzea berauek sorgintzea da, berauei bizia ematea, bilbadura konplexu bat ehuntzen laguntzea.
|
|
|
Sistema demokratikoaren oinarriak jartzen ari zirela gertatu ziren ETAren bi adarren eta Comandos Autónomos Anticapitalistas direlakoen erasorik gogorrenak (ia 250 hildako 1978tik 1980ra bitartean). Horrez gainera, poliziaren gehiegikeriek eta eskuin muturreko kideek beste ehun hildako inguru utzi zituzten
|
Euskal
Herriko kale eta bazterretan. 1983an, Espainiako Gobernuko Barne Sailaren elementuek GAL taldea sortu zuen, Ipar Euskal Herrian bizi ziren ETAko kideak hiltzeko asmoz.
|
|
|
Udako arropa armairuko azken apalera igo dute amek –kasu gutxitan aitek– eta negukoa jaitsi ere bai. Ternuaren neguko kolekzioa laster izango da ikusgai
|
Euskal
Herriko kaleetan. Hala ere, beti egongo da bost gradu daudenean ere praka motzak jantzita dabilen ardi beltza.Oheko maindireak aldatzeko ere orain da garaia.
|
|
2015
|
|
|
Alegia, kreditu txartelarekin ordaintzeko erabiltzen den makinara hurbildu, eta, segurtasun kodeen beharrik gabe, erosketa egiten du. Hego
|
Euskal
Herriko kaleetan ikus daiteke jada.«Adibidez, korrika egitera joan eta zer edo zer erosi nahi bada, txanpon batzuk behintzat dira. Orain, ordea, pentsa:
|
|
|
gaitasun maila horiek ahalbidetzen duten matematika itxaropenetik baino nabarmen gorago dagoela euskarazko jarduna. Izan ere, Hizkuntzen Kale erabileraren azken Neurketaren datuen arabera, 2011n
|
Euskal
Herriko kaleetan orduan entzundako solasen %13, 3 euskarazkoak ziren.72 Euskal Herriko herritarren euskara gaitasun kopuruei erreparatuta, ordea, %4, 9 izango zen euskarazko solasaldien kopurua, euskaldunek elkarri beti euskaraz hitz eginik, eta herritarren arteko harremanak ausazkoak izatera. Horrenbestez, Neurketaren aztertzaileek ondorioztatu bezala," euskaldunok hizkuntzarekiko fidelak gara, bestela, eta probabilitate estatistikoen arabera, are gutxiago erabiliko genuke euskara". 73 Gainera, adin taldeka behatuta, haurrak eta gazteak dira, hurrenkera horretan eta herrialde guztietan, euskaraz gehien aritzen direnak:
|
|
|
Ni ume nintzelarik gizartearen alde ilunak ikaragarriak ziren, anomaliak eskasak, eta uniformatzea kasik erabatekoa: noiz jakin izan genuen jende homosexualak ere izan bazirela, noiz transexualak, noiz hasi ziren arrunt bilakatzen azal beltzeko jendeak
|
Euskal
Herriko kaleetan, noiz gazteleraz eta frantsesaz besteko erdaraz entzuten, noiz katolizismoaz gainerako erlijioen gurtze tokiak irekitzen.... Egia da identitate bakar eta bakunaren defendatzaileak asko direla, baina erabat aldatu zaie eszenatokia, ezin dira bizi identitate horretan lasai asko, aitzitik, hura gartsu defendatu beharra dute.
|
|
2016
|
|
|
Sona handiko ontzigileak eta ontziak sortu eta landu dira
|
Euskal
Herriko kale, portu eta ibai ertzetan. Hondartza eta labarretatik harago barnealdea ere ontzi eraikuntzari begira hazi zen garai luze batean, historia, kultura, gizartea eta ekonomia gidatu zituen sektore indartsua belaunaldiz belaunaldi, mendez mende, eskutik eskura iraunaraziz.
|
|
|
Iturria: EUSTAT eta IEN, Biztanleria eta Etxebizitzen zentsua, 2011 eta 2001 (Nafarroako herri txikiak); SOZIOLINGUISTIKA KLUSTERRA,
|
Euskal
Herriko Kale Neurketa, 2011.
|
|
|
Edonola ere,
|
Euskal
Herriko Kale Neurketan jarraitutako metodologia ez dago pentsatuta udalerrikako azterketa xehea egiteko. Oinarrian dagoen eredu estatistikoak Euskal Herria osorik hartzen du, eta erabiltzen diren laginek EH osorako bermea ematen dute.
|
|
|
|
Euskal
Herriko Kale Neurketa egiten hasi zenetik, hogeita bi urteko epean, 2,5 puntu egin du gora euskararen erabilerak Euskal
|
|
|
2011ko udazkenean burututako kale neurketan, euskararen erabilera %13, 3koa izan da.
|
Euskal
Herriko Kale Neurketa egiten hasi zenetik, hogeita bi urteko epean, 2,5 puntu egin du gora euskararen erabilerak Euskal Herriko batez bestekoan. Azken hamar urteko epea hartuz gero, erabilera trabatu egin dela esan behar da.
|
|
|
|
Euskal
Herriko kale erabilera hori hainbat herritan neurtu izan du Soziolinguistika Klusterrak eta lekuan lekuko emaitzak argitara emanik daude han hemen. Argitalpen monografikoei dagokienez oso kontuan hartzekoak dira, gure lan honen xedea kontuan izanik, Bermeoko, Gernikako, Lekeitioko, Ondarroako, Baztango, Altsasuko, Andoaingo, Errenteriako, Tolosako eta Zestoako kale neurketen emaitzak.
|
|
|
Inkesta Soziolinguistikoaren emaitzak kaleratu berri dira Euskal Autonomia Erkidego mailan, eta aurrerago jakinaraziko zaizkigu Euskal Herri osokoak. Bestetik,
|
Euskal
Herriko Kale Neurketaren datuak oraintsu bildu ditugu 137 herritan; ikerketa horretan 165.000 elkarrizketa baino gehiago behatu dira. 2017ko uda aurretik ezagutaraziko diren emaitzek erakutsiko dute zein den egoera, eta neurri batean zer eman duen orain arteko bideak.
|
|
|
2017ko uztailean argitaratu ziren Hizkuntzen Erabileraren VII. Kale Neurketako datuak. Artikulu honetan jaso ditugu
|
Euskal
Herriko kaleetako euskararen ahozko erabileraren 2016ko datu berriak. 1989 urtetik Euskal Herriko euskararen erabilerak 2,5 puntuko igoera izan bazuen ere, azken hamar urtean behera egin du.
|
|
|
Euskal Herri osoko erabilera datuak aztertzerakoan, pare bat iturri esanguratsu ditugu: Inkesta Soziolinguistikoa batetik, eta
|
Euskal
Herriko Kale Neurketa bestetik. Erabileraren inguruan informazio interesgarria eskaintzen digute biek ere, eta gainera, denbora serie luzeak ditugu bi iturrietan.
|
|
|
Hizkuntzen Erabileraren Kale Neurketan,
|
Euskal
Herriko kaleetan entzuten den hizkuntza erabilera behatzen da. Hau da, ikerketa honek hiztunen kale erabilera du aztergai, eta datu bilketa hori behaketa teknika bidez egiten da; neurtzaileek entzuten dena jasotzen dute kalean dabiltzan hiztunei ezertxo ere galdetu gabe, alegia.
|
|
|
Hizkuntzen Erabileraren
|
Euskal
Herriko Kale Neurketa ibilbide luzeko ikerketa lan bat da. Erabilera neurtzeko metodoaren sortzailea Siadeco Ikerketa Taldea izan zen (Iñaki Larrañagaren gidaritzapean etorri zen oinarri hau); izan ere, 1981eko EAEko zentsuak estreinakoz jasotako hizkuntza gaitasunari buruzko datuak euskararen egoera soziolinguistikoa deskribatzeko nahikoa ez zirela nabarmendu zen garai hartan.
|
|
|
Azken urteetan metodologiak izandako hobekuntza eta garapen teknikoei begiratuz, bi dira aipagarrienak: alde batetik,
|
Euskal
Herriko Kale Neurketaren VI. edizioan (2011 urtean), lagin akatsa kalkulatzeko eredu matematiko bat egin zen, eta bestetik, jarraian, telefono mugikorrean datuak jasotzeko aplikazioa sortu zen.
|
|
|
Beste hainbatetan, esparru desberdinetatik euskararen egoera soziolinguistikoaren diagnostikoa ezagutu nahian jaso izan ditugun eskaerak tarteko,
|
Euskal
Herriko Kale Neurketa burutzeko erabiltzen dugun metodologia hau behar berezietara egokitu izan da gune bereziagoetan neurketak bideratzeko. Hau da, datu hauen baliagarritasuna kontuan hartuz, gero eta interes handiagoa dago metodologia hau beste esparruetan aplikatzeko ere, eta ondorioz, azken urteetan Soziolinguistika Klusterrak ondorengo egokitzapen hauek ere burutu ditu:
|
|
|
2.2
|
Euskal
Herriko Kale Neurketa: metodologia
|
|
|
|
Euskal
Herriko Kale Neurketan erabiltzen den metodologiaren azalpena Hizkuntza erabilera behaketa bidez neurtzeko Gida Metodologikoa argitalpenean jasotzen da (Altuna eta Basurto, 2013). Hala eta guztiz ere, ondorengo lerroetan metodologiaren ezaugarri nagusiak bilduko ditugu.
|
|
|
Neurraldiei dagokienez,
|
Euskal
Herriko Kale Neurketan 2006tik aurrera datu bilketa neguko ordu aldaketa baino lehen egiten da, eguneko argi orduak gehiago diren heinean kalean jende gehiago beha dezakegulako. Hego Euskal Herrian, asteazkenetan 18:00: 00 bitartean, eta larunbatetan 11:00: 00 eta 18:00: 00 bitartean burutzen dira neurketak; eta Ipar Euskal Herrian, berriz, ordutegia aurreratzen da:
|
|
|
Ikerketa honen bidez lortzen ditugun kale erabileraren datuak
|
Euskal
Herriko kaleetan entzuten ditugun elkarrizketek eskaintzen digute. Dena den, emaitzak aztertzerakoan ez dira behatutako elkarrizketa horien hizkuntza erabilera datuak aurkezten, baizik eta elkarrizketa horietan parte hartu duten solaskide kopuruarekin kalkulatutako datuak aurkezten dira.
|
|
|
Hasteko, ezin dugu esan datuek euskal herritarren kaleko erabileraren datuak eskaintzen dizkigutenik; izan ere, kalean topatzen ditugun solaskide guztiak ez dute zertan Euskal Herrian bizi direnak izan. Horregatik, zuzenagoa da
|
Euskal
Herriko kaleetako hizkuntzen erabileraz hitz egitea.
|
|
|
Aurrez esan bezala, gaur egun Euskal Herriko euskararen egoera soziolinguistikoa hobetze aldera ditugun erronkak zehazteko, ezinbestekoa da diagnosi batetik abiatzea. Diagnosi hori osatu dugu atal honetan Hizkuntzen Erabileraren
|
Euskal
Herriko Kale Neurketek eskaintzen dizkiguten datuak kontuan hartuz.
|
|
|
Zenbatekoa da hizkuntzen egungo ahozko kale erabilera?
|
Euskal
Herriko kaleetan entzundako elkarrizketetako solaskideen %12, 6 euskaraz ari zen 2016an; %76, 4 gaztelaniaz eta %8, 3 frantsesez ari ziren; eta azkenik, %2, 7 zen beste hizkuntza batean ari zena. Dena den, ezberdintasun handiak daude lurraldeak kontuan hartuz gero.
|
|
|
Kalealdia Bilboko Kaleko Antzerki eta Arteen Jaialdiaren zuzendaria da Pedro Ormazabal (Igorre, 1966), eta urteak daramatza Bilboko Udalean programatzaile. Era berean, Artekale
|
Euskal
Herriko Kale Arteen Elkartearen lehendakaria da. Bateko zein besteko jardunari esker, ongi ezagutzen du Euskal Herriko kale arteen panorama.
|
|
|
Era berean, Artekale Euskal Herriko Kale Arteen Elkartearen lehendakaria da. Bateko zein besteko jardunari esker, ongi ezagutzen du
|
Euskal
Herriko kale arteen panorama.
|
|
2017
|
|
|
Urte hauetan"
|
Euskal
Herriko kaleak internazionalismoz bustitzea" izan du helburu Askapenak, eta, hori ardatz izanda," hamaika" ekintza egin dituzte. Valenciak azaldu duenez," etorkizuneko Euskal Herria eraikitze bidean, munduko herrien askapen prozesuen bidelagun izateaz gain, gure herriko askapen nazional eta sozialari ere ekarpena egin nahi izan diogu, joan etorriko elkartasuna oinarri".
|
|
|
...nahia. oro har, alderaketa kuantitatiboetan tentazio induktiboak baztertu lirateke. kasurako, kale neurketan neurtzen denarekin konformatu, edota serieak mamitsuagoak egin erregistrouneak ugalduz eta praktiken zentzua zehaztuz (adibidez, etnografia intentsiboak eta egoerari lotuagoak eginez22). alabaina, erregistroak, berez, badu nahikoa baliorik. ez da datu bilketa hutsala, esate baterako, 2011ko
|
euskal
herriko kale neurketan 154.277 elkarrizketa eta 363.616 hiztun erregistratu ziren. horrek badu zentzurik hizkuntzaren erabilerari buruzko jakintzan. eta metodoa hobetzen da erregistro horiek testuinguru jakin eta zehatzetan eginez gero, hau da, praktika kopuru osoa erregistratzeko aukera ematen digutenetan. hala eta guztiz ere, metodo honen bertute nagusia, gure ustez, azterketako unitatea bera d... elkar hizketak, bistan da:
|
|
|
%13, 7 ziren euskaraz aritzen zirenak 2006 urtean eta 2016an, berriz, %12, 6 egia da gipuzkoako datua nabarmen positiboagoa dela eta populazioaren ia heren batek erabiltzen duela euskara, hala ere, hemen ere puntu eta erdiko aldea izan da azken bost urtekoan, %32, 6 ziren 2011ko kale neurketan euskaraz aritzen zirenak eta %31, 1 dira 2016an erabili dutenak (Soziolinguistika klusterra, 2017). huheziko datuak aztertzerakoan, kontuan hartu behar da ingurune euskalduna dela eta bertan ikasle oro dela elebiduna; horrek badu eraginik noski, elebidunen proportzioa erabileraren menpeko aldagaia dela argitu baitute hainbat ikerketek (isasi eta iriarte, 1988). euskararen sustapena oinarri izan du fakultateak irakasle eskola sortu zenetik. hortaz gain, arestian aipatu da gizartea euskalduntzeko eskolan jarri duela fokua 1982.urteko legeak. Fakultatean etorkizuneko maisu maistrak hezitzen diren heinean, testuinguru honek euskararen ezagutzan, erabileran eta kulturaren transmisioan badu bere ardura. gauzak horrela, egia da bertako datuak Soziolinguistika klusterrak 2016ko
|
euskal
herriko kale neurketan lortutakoak baino positiboagoak direla, baina, testuingurua zein den kontuan hartuz gero eta 2009tik izandako bilakaerari erreparatuta, bidea guztiz beherakorra izan da eta beherakada gizartean izandakoa baino askoz ere bortitzagoa izan dela aztertu da.
|
|
|
Duela 40 urte bezala, «amnistiaren eta askatasunaren» aldeko aldarriak entzun ziren atzo arratsaldean Errenterian (Gipuzkoa), Kalera Kalera euskal preso ohien talde batek bultzatu duen dinamikak deitutako manifestazioan. «Borrokan» jarraitzera deitu zuten, presoak eta iheslariak «etxeratzeko», eta xede hori «independentziaren aldeko estrategiaren» barruan kokatu zuten.«Presoak, iheslariak eta deportatuak
|
Euskal
Herriko kaleetara lehenbailehen itzultzeko eredu bat behar dugu, eta, duela 40 urte bezala, borroka eginez lortu behar dugu. Borroka ez da eten, aurrera jarraitzen du», adierazi zuen martxaren amaieran Juan Mari Olano ezker abertzaleko militante eta Kalera Kalera dinamiko bozeramaileak.Bi aste iraungo duen mobilizazio kanpainako ekitaldietako bat da atzoko manifestazioa.
|
|
|
Aresti edota Gandiaga bat euskaldun guztiok maitatua arbola sakratua bezala nire burmuineko zelulak iluntasunean nahasiko dira inork ez nau ikusiko
|
Euskal
Herriko kaleetan barna nire krimen lotsagarriak beteko ditudanean eskalada itsusi bat izanen da garrantzi gabeko hilketa bat hasiera batean baina kate eraile bihotzgabea bilakaturik harategi bat egiteko moduko sarraskiak eginen ditut nire poesia lur honetakoa izan ez dadin gorrotatzen baitut erdal amateur prosa
|
|
2018
|
|
|
Batez ere, indarra. Milaka eta milaka emakumek
|
Euskal
Herriko kaleak leporaino bete zituzten grebaren egunean, munduko hamaika bazterretan bezala.
|
|
|
Argazki orokorra da, ez haatik herri mailako bereizmena duena. Esan nahi baita
|
Euskal
Herriko Kale Erabileraren Neurketan jasotzen den laginaren tamaina ez dela aski herri mailako ondorio xeheak ateratzeko. Besteak beste, euskararen ezagutzaren eta erabileraren arteko erlazioa sakonago aztertu nahi izatera, elkarrizketa gehiago behatu behar dira, eta horrek ordu gehiagoko datu bilketa eskatzen du.
|
|
|
Jone Miren Hernandez-en hitzetan Inkesta Soziolinguistikoak eta
|
Euskal
Herriko Kale Neurketak argitaraturiko datuek fase berri bat abian jartzeko une egokia dela iradokitzen dute. Hala ere, berak dioen modura, ideia hori ez da berria, azken urteetan inpresio hori hedatu baita euskalgintza osoan.
|
|
|
(7)
|
Euskal
Herriko Kale Erabileraren VI. Neurketa (2011), Soziolinguistika Klusterra.
|
|
|
Alargunak plazara ateratzen dira bizitza ospatzera, kantura, dantzara, solasaldira... eta baita protesta egitera ere, beltzez janzten dena pentsioa baita aspaldi honetan. Azken hilabeteetan
|
Euskal
Herriko kaleak eta plazak bete dituzten milaka pentsiodun haserretuen artean bi besterik ez dira Eugenia Iriondo (Zestoa, Gipuzkoa, 1940) eta Begoña Taberna (Errenteria, Gipuzkoa, 1938); bi besterik ez, baina pentsiodunen arteko multzorik ahulena ordezkatzeko bezainbeste: alargunak.«800 euro pasatxo jasotzen dut hilero; 1998an alargundu nintzen, eta azken hamar urteetan apenas ikusi dudan igoerarik.
|
|
|
Polizia nazionalaren eta guardia zibilen jarrera, narkotrafikoa, ETAren hilketak, hildako gazteen kopurua, heroinaren munduan ibilitako testigantza pertsonalak… Helduleku asko ditu A los pies del caballo Txalapartak argitaratutako liburuak.Idazleak onartzen du garai hartan euskal gazteriaren zati batek errealitatetik ihes egiteko heroina kontsumitu zuela. Baina halaber, iruditzen zaio beharrezkoa izan zela polizia indarren konplizitatea droga hori
|
Euskal
Herriko kaleetan barra barra eta gupidarik gabe mugi zedin.Egileak tesi hori datuekin eta testigantzekin plazaratzeko ahalegina egiten du. Liburua idaztean, baina, bigarren helburua bilatu ahi izan du:
|
|
|
EUSKO JAURLARITZAREN 2019rako AURREKONTUAKLehenik eta behin esan, komunikabideek alde batera uzten gaituztela eta denbora asko daramatela gure mobilizazioak ezkutatu nahirik. Baina ezin da eguneroko zerbait ilunpean utzi, gu astelehenero kalean gaude Hego
|
Euskal
Herriko kale eta plaza garrantzitsuenetan. Araban; Gasteizen, Laudion, Amurrion, Agurainen... astero kalean.
|
|
2019
|
|
|
Laburpena. jada ez da hitanoa lehen adina entzuten
|
euskal
herriko kaleetan eta entzuten den gehiena toka izan ohi da, eta ez noka. desoreka horretaz ohartuta eta hitanoak azken urteetan izan duen beherakadarekin kezkatuta, lan honen helburua Azpeitiko gazteek hitanoaren inguruan dituzten hizkuntza ideologietan, usteetan eta balioetan murgiltzea da. horretarako hiru eztabaida talde egin dira herriko hainbat neska mutilekin.... Bildutakoak bilduta, badirudi hitanoa ulertzeko beste era bat datorrela belaunaldi berriekin, orain arte ezarritako arau sozialak eta hitanoaren inguruko sinesmenak aldatzen ari baitira gazteen artean. horrez gain, gazteek kezka berriak dakartzate mahai gainera eta hitanoaren biziraupena kolokan ikusten dute.
|
|
|
6); eta, era berean, Soziolinguistika Klusterrak egindako hizkuntzen erabileraren VII. Kaleneurketak (2017: 5)
|
Euskal
Herriko kaleetako euskararen batez besteko erabilera% 12, 6ankokatu zuen?. Alegia, balizko erabiltzaile potentzialak gero eta gehiago diren arren, egunerokoeuskal hiztunak eta, horrenbestez, euskaraz bizi diren herritarrak, ez dira erritmo berean haztenari.
|
|
|
Era horretan, Trantsizioaren hasieran sumatzen zen norabide politiko eta kultural berriarekin, esan daiteke iraganeko xede hori nolabait lortu egin zela. Izan ere, testuinguru politiko berrian,
|
Euskal
Herriko kaleetan ikurrina eta haren koloreak, baserriko erremintak edo txalaparta moduko ikonografia tradizionala ageriagoak bihurtu ziren heinean, norabide berari jarraitzen zioten ikur berriak, modernoak, hasi ziren sortzen eta gizartean finkatzen, hala, aldaketaren iruditegi gaurkotu bat espazioan eraikiz.
|
|
|
Gure kasuan, esan bezala, Trantsizio garaitik aurrera Gaur taldeko partaideen obrak
|
Euskal
Herriko kale eta bideetan zabaltzearekin, nortasun herrikoia edo publikoa lortu zuten artelanek. Baina iruditegi horren izaera herritarra maila teorikoan ere landu zen.
|
|
|
Zentsu horretan, Feminismoak erakutsi digu errealitate bat aipatzeak ikusgai bihurtzen duela. Azkeneko urteetan, milaka emakumek hartu dituzte
|
Euskal
Herriko kaleak, aski dela ozen esateko; milaka emakumek planto egin dute emakumerik gabe mundua gelditzen dela bisibilizatzeko; eta beste horrenbestek aldarrikatu dute sistema judiziala patriarkala dela eta emakumeak babestu beharrean ardura haien bizkar uzten ari dela esan dutenak, erasotzaileak justifikatuz.
|