|
2003
|
|
|
40 Ikas en helburua «Eskolan euskararen eta euskarazko irakaskuntza helburu duen iniziatiba oro bultzatu sostengatu eta materialki eta moralki (laguntzea)» zen, irakasleei «euskaraz irakasteko ahalen ematekoa». 1972 urtean Ikas berregitaratu egin zen eta kide berri eta gazteak sartu ziren, 1968ko maiatzeko giroan, hezi eta iratzartzen ari zen
|
euskal
kultura berriaren partaideak, hain zuzen. 1995eko abenduan sinatutako hitzarmenari esker, Akitaniako Centre Régional de Documentation Pédagogique erakundearen partaidea da.
|
|
2004
|
|
|
Bai, Center for Basque Studies en ordezkari etorri naiz, Joseba Zulaika gure zuzendariarekin batera, hemengo Euskal Herriari Renon egiten dugun lana eta argitaratzen ditugun liburuak erakusteko. Gure helburua da
|
euskal
kulturaren berri ematea ingelesez egiten duen munduari. Eta nola akademikoak munduan ingelesez dabiltzan, oso inportantzia handikoa da euskal gaiko materialak ingelesez izatea, bazterretan barrena zabaltzeko, izan Txinan, Hego Amerikan, Afrikan edo Europan.
|
|
2006
|
|
|
Eta hori gure kalterako dela iruditzen zait.
|
Euskal
kultura berria hedatzen lagunduko luke profesional gehiago izateak».
|
|
|
Hala izan zen euskaldunentzat frankismo denboran. Hor sortu zen
|
euskal
kultura berria, euskal berpizkundea. Baina orain, ia sinbolo hutsa da; fraideak guztiz zahartuta daudelarik, ez dago erreleborik eta garbi dago Arantzazuk iraun nahi badu aldaketa latzei aurpegi eman diela.
|
|
2009
|
|
|
1972an Zenbat Gara izeneko atala sortu zen. Euskal Herriko eta
|
euskal
kulturaren inguruko berriak biltzen zituen, bizi bizi, eta euskal irakurleen erreferente bihurtu zen berehala. Kazetari belaunaldi berria hasi zen aldizkarian idazten, kazetari estiloa euskarara ekarriz.
|
|
|
Gauza bera egiten dute Argiakoek Hari@ buletinarekin (nagusiki
|
euskal
kulturari buruzko berriak biltzen dituen doako buletina da).
|
|
|
Horrez gain, Espainiako eta Frantziako gobernuburuei liburua bidali die Aldundiak, baita Europako instituzioei eta Nazio Batuei ere. Haiek ere
|
euskal
kulturaren berri izan dezaten nahi du Aldundiak ekimenaren bidez. Sustapen neurriak behar dira euskarak egungo egoerari aurre egin diezaion.
|
|
|
Duela bospasei urte pentsaezina zen hainbat kontinentetako unibertsitateetan euskara ikasketak antolatzeko interesa piztuko zenik. Globalizazioaren mundu honetan, ingelesaren eta beste hiruzpalau hizkuntzaren eskutik guztia eta guztiok berdintzeko arriskua sumatzen den mundu honetan, arbaso euskaldunen ondorengoek izan ezik nork izan dezake euskara ikasteko eta
|
euskal
kulturaren berri izateko grinarik?: horra edonori sor dakiokeen galdera arrunt samarra.
|
|
|
Horrek guztiak izendatzaile komuna zuen efektu multiplikatzaile bat eragin zuen: iraganeko erroen artean miatuz,
|
euskal
kultura berriaren interpretazioa bilduko zuen diskurtsoa eraikitzeko behar ziren elementuak bilatzea. Berpizkunde horren kanta adierazgarrienen artean, honako hauek aipa daitezke:
|
|
2011
|
|
|
Ondo egin ditugun gauzak daude, baina baita gaizki egin ditugunak ere. Esperientziak balio du ideiak partekatzeko eta sorkuntza artistikoari dagokionez zentzua duten ekintzak egiteko.Etxeparek nola jokatu luke munduari
|
euskal
kulturaren berri emateko. Funtsezkoena erraza da, sinplea. Hau da, kultura eta hizkuntza propio baten zabalkundea egitea.
|
|
|
Ikasen historia ikertzeke dagoen arren, ez du ematen beste jardunaldi pedagogikorik antolatu zuenik 60ko hamarkadan. Baionako Euskal Asteekin Ikas berpiztuz joan zen, eta Mikel Aizpuruk dioenez, 1972 urtean berregituratu zen, «kide berri eta gazteak sartu ziren, 1968ko maiatzeko giroan, hezi eta iratzartzen ari zen
|
euskal
kultura berriaren partaideak, hain zuzen» (Aizpuru, 2003a: 29).
|
|
2012
|
|
|
Baina entzuna dute El codigo da Vinci eta Harry Potter deritzoten liburuak daudena, Shakira izeneko kantariaren berbak ozen errepikatzen dituzte edari goxoen berotan. zergatik? ...tasuna berezkoak baino eragindakoak direla onartzen badugu, kulturarekiko zaletasuna eragin egin behar dela ondorioztatuko dugu. harrokeria barik esango dugu egungo euskal sortzaileek proposatzen digutenaren kalitatea bizilagun ditugun kulturetakoenaren bestekoa dela, gutxienez, askoz hobea askotan. haatik, ez dugu lortzen euskaldunok horretaz jabetzerik. zein iTuRRiTaTiK JaSOTzen Dugu euSKalDunOK
|
euSKal
KulTuRaRen BeRRi, euskaldunok auzo zein munduko kulturek euren adierazpideak zabaltzeko eta kontsumiarazteko dituzten bitartekoen mailakorik ez dugunez, hurbiltasuna dateke gakoetako bat. egun, euskarazko herri aldizkari, irrati, telebista zein interneteko agerkarietan, euskal kulturari buruzko berriei protagonismo handiagoa eman dakieke, are gehiago lekuan lekuko kultur sorkuntzari. horrek, agian, gureaz arduratzeko beharrizana sortaraziko die euskal kultura ez beste kulturez arduratzen diren agerkariei. hedabide handien kamarak gureganantz enfokarazi behar genituzkeela uste dugu.
|
|
|
Behar izanik gabe ere, gura barik bada ere, informazio hori jaso egiten dutelako, eten barik, bonbardeo eternal baten gisa. euskal kulturari buruzkoekin ez da antzekorik gertatzen, ezta hurrik eman ere. zaletasuna berezkoak baino eragindakoak direla onartzen badugu, kulturarekiko zaletasuna eragin egin behar dela ondorioztatuko dugu. harrokeria barik esango dugu egungo euskal sortzaileek proposatzen digutenaren kalitatea bizilagun ditugun kulturetakoenaren bestekoa dela, gutxienez, askoz hobea askotan. haatik, ez dugu lortzen euskaldunok horretaz jabetzerik. zein iTuRRiTaTiK JaSOTzen Dugu euSKalDunOK euSKal KulTuRaRen BeRRi? euskaldunok auzo zein munduko kulturek euren adierazpideak zabaltzeko eta kontsumiarazteko dituzten bitartekoen mailakorik ez dugunez, hurbiltasuna dateke gakoetako bat. egun, euskarazko herri aldizkari, irrati, telebista zein interneteko agerkarietan,
|
euskal
kulturari buruzko berriei protagonismo handiagoa eman dakieke, are gehiago lekuan lekuko kultur sorkuntzari. horrek, agian, gureaz arduratzeko beharrizana sortaraziko die euskal kultura ez beste kulturez arduratzen diren agerkariei. hedabide handien kamarak gureganantz enfokarazi behar genituzkeela uste dugu. Berbarako, telebista zabaltzeko aro analogikoaren desagerpenak atomizazioa ekar lezakeela uste dute adituek, hurrekoaz berri emateak garrantzia handia hartuko duela, gaikako telebista kateak nagusituko direla aurreikusten dute. orokorkeriatik, efe agentzismotik ihes egiteko aukera ekar liezaguke euskaldunoi, berton ekoitzitako berton jasotzeko. ekoizpen era digitalak merketzea dakar, merketzeak eskuera.
|
|
|
Hirugarrenik, Kultura saila
|
euskal
kulturaren berri ematen zuen atal bezala agertzen zuen 1980ko hamarkadako Euskal Telebistak. Hortaz, zenbait arte diziplinaren inguruko albisteak eguneko garrantzitsuen artean zeuden eta kultur berrien ia erdia ziren.
|
|
|
Hirugarrenik, Kultura saila
|
euskal
kulturaren berri ematen zuen atal bezala agertzen zuen 1980ko hamarkadako Euskal Telebistak. Hortaz, zenbait arte diziplinaren inguruko albisteak eguneko garrantzitsuen artean zeuden eta kultur berrien ia erdia ziren.
|
|
2014
|
|
|
Berdin dio erdaldun elebakarrak badira. Aitzitik, autobus gidariei, kale garbitzaileei, izozki saltzaileei eta kartak botatzen dituen sorgin, azti edo igarleari euskara eskatzen diotenek
|
euskal
kulturaren berri eman nahi duen proiektua gidatzeko euskara jakitea ez galdegitea... Bruselaren agindua bete behar zen:
|
|
2015
|
|
|
Euskaldadea euskalduntasun mitiko bat litzateke, kanpoaldean euskal kulturatik espero den kultura partikular eta folklorikoa, hots, kultura subordinatu (Galfarsoro, 2009) bat, esango genuke gaurko hitzekin. Euskaldadearekin hausteko
|
euskal
kultura berri bat sortu behar zela zioten, espazio berri bat" konkistatu" behar zela. Konkista hori, gainera, euskal kulturaren baitatik sortu behar zen, kultura" unibertsalak", hots, adjektibo gabeko kulturak ez zuelako euskal kultura bat bere partikulartasunetik aterako.
|
|
2016
|
|
|
Horrek exijitzen du, sentsibilizazio kanpainez gain, gizartearen erdigunean jartzea euskaraz bizi den herri bat:
|
euskal
kulturaren berri eman, gure sortzaile euskaldunak ikusarazi, eskuragarri jarri haien lanak...». Erdaldunekin ere lan egin behar dela uste du:
|
|
2018
|
|
|
Bi arrazoik bultzatu zuten Oteizari lotutako obra bat egitera, azaldu duen moduan: Batetik, Suitzan ikasten ari nintzenean, ikuskizun bat aurkeztu behar nuen, eta Oteizaren lana helduleku egokia iruditu zitzaidan han
|
euskal
kulturaren berri emateko. Bestetik, ikasketa garaian inoiz ez didate Oteizaren inguruko azalpenik eman, eta ikusi nuen modu bat izan zitekeela harengana hurbiltzeko.
|
|
2020
|
|
|
Albistegietan Kataluniaren independentzia lortzeko nahiaz hitz egiten hasi zirenean. Horren ondorioz, galdetzen hasi nintzen, eta
|
euskal
kulturaren berri izan nuen, oso azaletik. Jakin mina sortu zidan, eta, gehiago ezagutzeko, euskara eta euskal kultura jorratzen dituen hautazko ikasgaia aukeratu nuen unibertsitatean.
|
|
|
Folklorearekin eta tradizioarekin lotuta egon den aurreko belaunaldiaren ulerkuntza mugatua gainezkatu nahi dute. Europako eta munduko kultura gorenen parera igo
|
euskal
kultura berria. Miranderengan ezin argiagoa da asmoa:
|
|
2021
|
|
|
Bertsolari gazte haiek aurrekoek zutenarekiko bestelako kultura batetik zetozen: "
|
Euskal
kultura berri bat urazaleratzen ari zen. Aurrekoarekin erabat apurtzen zuen euskal hiztun profil berria, rockanrolari lotua, euskarazko telebistari, gazte mugimendu abertzale berriei, informatikaren hastapenei, drogari, bideo jokoei, surfari edo literatura berriari..." (Maia, 2017:
|
|
2022
|
|
|
Aitzol Salaberria 2018an Argentinara joan zen, han egin ezagutza batzuk ondoko urtean Euskal Herrira etorri ziren. Honara jin zirelarik joaldunen kultura ezagutu zuten, Olentzeroren tradizioaren berri zerbait zeukaten, proposamena egin zuten urrian Macachinen iragaiten den" Semana Vascara" etortzea,
|
euskal
kulturaren berri emaiteko. Hazparneko joaldunekin aipatu ondoren, 2020an harat joaitea adostu zen.
|