2000
|
|
Giro ezinago apropos horretan, bada, ekiten diote argitaletxekoek bi idazleen aurkezpenak egiteari. Kontent azaltzen dira haiek plazaratu berri dituzten bi liburuekin, eta esan ere esaten dute, bi idazleek ez
|
dutela
aurkezpenik merezi, eta bi liburu hauek zein bere jeneroan, jakina izugarriak direla, nolabaiteko mugarri, lubakietan bizi diren idazle gazteentzat ipar eta artizar eta ibilbide, eta amaitzeko esaten dute, emozioz beterik, bi liburu hauek biharko klasiko ez ezik, gaurko klasiko ere badirela jada, eta azkar ibiltzeko, bada, liburuok erosteko tenorean.
|
|
K. L. idazle gazteari ematen diote hitza lehenik. Aukera primerakoa
|
duela
eta, sekulako hitzaldia prestatu du liburu berria aurkezteko. Hamasei folioko hitzaldi bikain, zorrotz eta eruditoa, liburu berberaren antzirudira.
|
|
Literatura da ene Jainkoa, hitza ene redentzioa". Alboan
|
duen
poetak, Molinero jaunak, negarrari ezin eutsian, baietz egiten du buruarekin, konforme dagoela, eta segidan haiku bat errezitatzen du: " Trena tunela/ eginez doa/ euri samurrean".
|
|
Diskurtso dotore eta ezinago hobe harilkatuan, liburuaren nondik norako, helburu eta tekniken berri ematen du. Noizbehinka jaiki, eta, atzean
|
duen
arbelan, hitz batzuk idazten ditu, nolabait liburuaren ezaugarri nagusi edo izan litezkeenak. Hauexek dira batzuk:
|
|
" jolasak, ingenioak, ironiak, subjetibitatea askatzen dute eta inkontsekuentziara bultzatzen". Alegia, esan nahian bezala asko
|
duela
liburuak jolasetik, jolasa delako askatasun osoa lortzeko era bakarra, eta jolasa delako, azken finean, paradisuaren ispilu. Eta bere teoria egiaztatze aldera, Nietzsche du orain:
|
|
Alegia, esan nahian bezala asko duela liburuak jolasetik, jolasa delako askatasun osoa lortzeko era bakarra, eta jolasa delako, azken finean, paradisuaren ispilu. Eta bere teoria egiaztatze aldera, Nietzsche
|
du
orain: " Ez dut egitasmo jasoei aurre egiteko beste erarik ezagutzen jolasa baizik".
|
|
K. L. idazle gazteak paperetik jasotzen ditu begiak; jendea adi dago, idazleak komunikatzeko
|
duen
gaitasun paregabeaz zorabiaturik, bere prosodiaz txunditurik. Ikusminean gozo, sarean leiho, itzal hotzean bero, begi sakonetan dir dir, lasai gozoan eder, idaz  leak irribarre maltzurrez botatzen du:
|
|
Ikusminean gozo, sarean leiho, itzal hotzean bero, begi sakonetan dir dir, lasai gozoan eder, idaz  leak irribarre maltzurrez botatzen du: " Ezen, jaunak, orrialde hauetan dena baita posible, dena baita egia eta gezur, dena errealitate eta amets, dena pasio eta eldarnio, dena literatura eta magia; edo agian ez, agian orrialde hauek guztiak jolas bat baino ez dira, jolas existentzial bat, non batek ez
|
baitu
euskarririk aurkitzen inon, eta oro zaio mozorro, oro labainkor eta sinestezin...". Eta ondoren, adierazi nahi duen ideiaren atari gisa, lau txiste kontatzen ditu, eta denak barrez lehertu beharrean jarri dituenean, beste azalpen hori irteten da bere ahotik, ezari ezarian:
|
|
" Ezen, jaunak, orrialde hauetan dena baita posible, dena baita egia eta gezur, dena errealitate eta amets, dena pasio eta eldarnio, dena literatura eta magia; edo agian ez, agian orrialde hauek guztiak jolas bat baino ez dira, jolas existentzial bat, non batek ez baitu euskarririk aurkitzen inon, eta oro zaio mozorro, oro labainkor eta sinestezin...". Eta ondoren, adierazi nahi
|
duen
ideiaren atari gisa, lau txiste kontatzen ditu, eta denak barrez lehertu beharrean jarri dituenean, beste azalpen hori irteten da bere ahotik, ezari ezarian: " Aldarte ona du bai liburu honen irakurleak, aldarte umoretsua, eta distantzia; baina beste gauza bat ere aitor dezadan:
|
|
Batzuek, egoeraren aurrean, irribarre egiten dute ezkutuan, egoera, ongi pentsatuta, irrigarria baita zeharo; baina hasieran laguntzeko gogoa handiagoa da irribarrerakoa baino. Atezainak ez
|
ditu
orroak eta oihuak aditzen, ez ateari ematen zaizkion kolpeak eta ostikadak ere. " Klaro, noski!
|
|
" Klaro, noski! Nola entzungo ditu, gaur jai-eguna
|
zuen-eta
!", adierazten du arduradunak, harritzen hasirik.
|
|
" Sikiera gure artean bertsolariren bat egongo balitz", kexatzen da Don Justino, lurrean kizkur kizkur etzanda dagoela, bi eskuak sabel oparoan birjin. K. L. idazle gazteak hitzaldiarekin jarraitzeko tentazioa
|
du
, baina Molinero poeta aurreratzen zaio: " Aitonaren/ eztula/ eta elurra".
|
|
Baina jende asko ez dago konforme planteamenduarekin, dagoeneko bi ordu pasatu baitira, dagoeneko joan baita eguerdia eta hasi baita jendea gosetzen, seko gosetzen; eta jendea ez dago batik bat esandakoarekin konforme, akademiko xaharra hil egin baita dardar gordinen artean, betiko esaldia ahoan lore
|
zuela
: " Jainkoak estutu bai, baina ez du sekula itotzen".
|
|
Arrazoi bila ari dira guztiak. Bat batean, intelektual famatu batek kamera ezkutu anker horien moda aipatu du; ez zaiei gainerakoei argudio kaxkarra iruditu eta, segituan, goitik behera miatu dute gela; ez
|
dute
, ordea, inon kamerarik aurkitu. Eta orduak aurrera ahala, bost zentzuak zorroztu zaizkie han harrapatuta daudenei, irtenbide baten peskizan.
|
|
Eta, hala, arrazoi politikoak aipatu dira, arrazoi soziologikoak, arrazoi etiko erlijiosoak... Eta horiek guztiak luze eztabaidatu ondoren, guztiek baztertu dituzte, ez
|
dutelako
ez hankarik ez bururik; ekintza haren errua intsumisoei edota feministei egoztea ere ez zaie bidezkoa iruditu; ezen, ba al dute, egiaz, salaketa haiek jaurtitzeko froga argi eta erabatekorik?
|
|
Eta, hala, arrazoi politikoak aipatu dira, arrazoi soziologikoak, arrazoi etiko erlijiosoak... Eta horiek guztiak luze eztabaidatu ondoren, guztiek baztertu dituzte, ez dutelako ez hankarik ez bururik; ekintza haren errua intsumisoei edota feministei egoztea ere ez zaie bidezkoa iruditu; ezen, ba al
|
dute
, egiaz, salaketa haiek jaurtitzeko froga argi eta erabatekorik?
|
|
Agure Sabindarrak, atzera, ilara nahasketarena aipatu du; alegia, gizasemeak eta emakumezkoak denak nahastuta eseritzeagatik gertatu dela zoritxarra, hots, Jaungoikoaren legeak ez errespetatzeagatik. Bien bitartean, K. L. idazle gazteak berean jarrai  tzen
|
du
, sorgor eta itsu, ezer gertatuko ez balitz bezala. Esaten du:
|
|
Noren izenean?". Jendeak lehor sentizen
|
du
ahoa. Isilik dago entzuleria, ikaraturik, eta Molinero poetak, abagunea aprobetxatuz, beste haiku bat irakurri du:
|
|
" Untxiak bezalaxe bai, ongi esan duk... Ze, ongi begiratuta, hementxe biltzen baitira herri honetako burmuinik argienak, eta ez
|
duk
oso azkarra izan behar jakiteko dirutza ikaragarria eskainiko lukeela edozein herrialde atzeratuk geure burmuinen truke. Auskalo zenbat milioi dolar!".
|
|
Bada, hemen gauza bera! Zuek
|
duzue
zuek imajinazio bihurri eldarniotsua! Errealitatea bera ere nahastu egiten duzue-eta!
|
|
Nik pasatu ditudan kaleak behintzat jendez gainezka zeuden-eta! Beraz, isil zaitezte eta egon patxadan, aurki
|
ditugu
hemen gure bila etorriak eta!". Baina jendeak gogor erasotzen dio idazle errealistari:
|
|
" Hik, beti bezala, itxi egiten dizkiok begiak errealitate latzari. Hauek ez
|
dituk
ez asmazioak ez eldarnioak; eta gu ez gaituk paranoiko batzuk. Kontuz, amigo!
|
|
" Hik, beti bezala, itxi egiten dizkiok begiak errealitate latzari. Hauek ez dituk ez asmazioak ez eldarnioak; eta gu ez
|
gaituk
paranoiko batzuk. Kontuz, amigo!
|
|
" Bada, bai, nik bazakiat bizitza zer den: bizitza, adiskideok, tonbola bat, ton ton tonbola bat
|
duk
; eta oinazeari buruz esango dizuet, zera, oinazeak orduak luze dituela, hara!".
|
|
" Bada, bai, nik bazakiat bizitza zer den: bizitza, adiskideok, tonbola bat, ton ton tonbola bat duk; eta oinazeari buruz esango dizuet, zera, oinazeak orduak luze
|
dituela
, hara!".
|
|
" Bukatzeko, jaun adiskideak, nire liburua bi hitz dotoretan laburbildu banu, hauxe esango nuke: nire liburua soineko bat da, egunerokotasunaren absurduan ehundua, ironia sotilaren urrezko hariz josia, eta jolasa
|
du
titare, injenioa anteojo, trajedia gerriko, eta ezustea andere lirainaren gorputz... Horixe da, eta ez dago gainera hobeto esaterik".
|
|
Zertarako? Nor
|
dugu
hor kanpoan zain. Zenbat dira?
|
|
Zenbat dira? Zer nahi
|
dute
gugandik. Zer gelditzen da guk ezagutu genuen hiriaz?
|
|
Asfaltoa ozeano beltz bat bezalakoa da (edo da nire begietan). Bakarrik nago, eta ez
|
dut
inoren beharrik. Izerdia itsaso bat bezalakoa da (edo da nire gorpu  tzean).
|
|
Baina nigan bi kontzeptu aurkako horiek aspaldi aurkitu zuten neurgailua. Maitasunarekin lotura
|
duen
oro patxada adierazle da; gorrotoarekin zerikusia duen oro, aldiz, presazkoa da, zalua. Neurgailua, noski, ez da hutsezina, gehiago baitago emana nahikarietara gertakarietara baino.
|
|
Eta gero, esatari ahots sudurkariak iragarki hainbaten berri ematen du. Ezinbestean, eguraldia
|
du
hizpide jarraian. Eta, horretan ari dela, trumoitsu dagoela adierazi nahian edo, zeru berundua esamoldea erabiltzen du euskara gazteleratuz.
|
|
Zer egin behar dudan ongi jakin gabe, autotik irteten naiz arnasestuka. Atzetik datozkidan autoak geldiarazi nahi
|
nituzke
, bazterrera daitezela esan. Zein arrazoi edo aitzakia dela medio, ordea?
|
|
Errepidearen erdian? Ez; ez
|
nuke
martxan jarria dena gelditzerik lortuko, ez nioke patuari saihesbiderik aurkituko. Hitz esanak ez du atzerabiderik.
|
|
Ez; ez nuke martxan jarria dena gelditzerik lortuko, ez nioke patuari saihesbiderik aurkituko. Hitz esanak ez
|
du
atzerabiderik. Eta, gainera, arriskuaz jabetuta ere, babesleku aproposean ote nago ni neu?
|
|
Eta, gainera, arriskuaz jabetuta ere, babesleku aproposean ote nago ni neu? Zer abantaila
|
dut
nik, hortaz, arduragabeki aurrerantz dihoazenekiko. Nola jakin non eta zenbaterainokoak izango diren metaforaren ezuste mingarriak?
|
|
Debekatuta dago hau, bai, esplizitoki, aldi berean, espiraletan jardutea edo espiralki jokatzea; ajerezaren arauen arabera, espirala, puntu batean sortzen dena, biziaren iturri baita, itzuliak eginez infinituraino luza daitekeena. Hori horrela izanik, espiralak konotazio zuzenak
|
ditu
ekologiarekin, naturarekin eta sorkuntzarekin, eta ajerezak, kontzeptu horiek deuseztu ez, baina ez ditu onartzen, garaietan aurrera egin ahala eta bere praktika asko zabaldu eta herrikoitu delarik, ikuspegia zertxobait malgutu den arren. Praktikan, baina, espiralki joka  tzea guztiz debekatuta dago, non edo non ez gaur, ez hemen, mugimendu horren aurrean itsuarena egiteko joera ikusi bada ere.
|
|
Bada, neronek ikusi nuen jauzilariak ere preparazio berbera egin bide zuen bere kirol bizimoduan; ala beharbada ez, hori ez dago sekula ziurtasun erabatekoz jakiterik, batik bat halako kirol berezi bati buruz hitz egiten dugunean. Tira, nolanahi izanik ere, ziur dakit (han eta hemen galdetu nuelako) nik ikusi nuen eski jauzilariari, Marius Lippiri alegia, izugarri gustatzen zitzaiola Paul Delvaux pintore belgikarra, eta Jaume Muxarten koadro bat baino gehiago
|
zuela
zintzilikaturik bere etxeko egongela funtzionalean. Marius Lippi Ipar Europakoa zen, Siziliakoa oker ez banago.
|
|
Nolanahi ere, ez zen hura izan istripuaren ondoren erabili nuen estreinako buruhaustea. Estreinakoa, agure adiskideaz arduratzea izan nuen; huraxe, hilotz aurkitu nuena bi ilara harantzago, irribarre idor bat
|
zuela
aho zilarrezkoan. Niregana erakarri nuen bortizki, kemenez, soil soilik lo zegoela pentsatu nahian, eta konturatu nintzen, nire ezusterako, bagoiaren zoru grisean zetzan gorpu hura ez zela gizon bat, trapuzko panpina bat baizik, izugarri ongi egina, hori bai, baina zainetan odol arrastorik ere ez zuena.
|
|
Estreinakoa, agure adiskideaz arduratzea izan nuen; huraxe, hilotz aurkitu nuena bi ilara harantzago, irribarre idor bat zuela aho zilarrezkoan. Niregana erakarri nuen bortizki, kemenez, soil soilik lo zegoela pentsatu nahian, eta konturatu nintzen, nire ezusterako, bagoiaren zoru grisean zetzan gorpu hura ez zela gizon bat, trapuzko panpina bat baizik, izugarri ongi egina, hori bai, baina zainetan odol arrastorik ere ez
|
zuena
. Trapu eta zerrauts besterik ez, oro gezur, eta min eman zidan arimak eta irainak.
|
|
" Zer gertatzen da?, zer gertatzen da?". Inork ez
|
zuen
eran  tzun eta airea lazgarria egin zen. Eztulen eta imintzio gehiegizkoen artean erre nuen zigarroa.
|
|
Eztulen eta imintzio gehiegizkoen artean erre nuen zigarroa. ...uten, guztiz bere baitara bilduta eta honi eta hari hortzik gabe irribarre eginez, zinez istripurik izan ez zelako zeudela halaxe; eta, bene benetan zerbait gertatu bazen, ez zela inondik ere istriputzat hartzeko moduko zer bat, are gutxiago oraindik ezbehar lizuntzat edo kontaezintzat, hasiera batean nik egin nuen gauza bestalde, nire irakurketek eraginda eta hiperbolerako eta neurrigabekeriarako
|
dudan
erraztasunaz bultzaturik, duda izpirik gabe. Gertakaria, bada, hoztasun gehiagoz gogoratzea erabaki nuen, distantziaren zuhurtasunarekin, eta jarduera haren ondorioz ohartu nintzen urrunegi joan nintzela nire epaietan, ez zela izan halako burrunbarik ez lizunkeriarik, bai noski zimurdura akordeonistiko hura, baina akordeonistikoa hain prezeski, ezen istantean bagoia bere onera etorri baitzen hauspo erraldoi ikusezin batek bultzatuta bezala, eta, beraz, kaskateko edo zauri arinen bat izan ezik, denak bere hartan jarraitu zuen, ezer gertatu izan ez balitz bezala.
|
|
Baina, zergatik?, galdetu nion ene buruari, zergatik gu? Ez nuen erantzuna ezagutzen, ezin jakin nezakeen ezta ere zein helburu
|
zuten
edo nork (edo nor  tzuk) mugitzen zituen hariak isil gordeka. Gustura hartuko nituen galdera haien guztien erantzunak, noski, arerioa ezagutu egin behar baita, ahalik eta egokien hari aurre egin nahi bazaio, baina segituan jabetu nintzen inoiz ez nituela erantzunak jakingo.
|
|
Ez nuen erantzuna ezagutzen, ezin jakin nezakeen ezta ere zein helburu zuten edo nork (edo nor  tzuk) mugitzen zituen hariak isil gordeka. Gustura hartuko nituen galdera haien guztien erantzunak, noski, arerioa ezagutu egin behar baita, ahalik eta egokien hari aurre egin nahi bazaio, baina segituan jabetu nintzen inoiz ez
|
nituela
erantzunak jakingo. Sekula ez.
|
|
Sekula ez. Zalantza izpirik ere gabe jakin nuen, era berean, hura konplot, makinazio edo sabotaje bat zela, ondorio erremediaezinak
|
zituena
. Zerk eraman ninduen hura pentsatzera?
|
|
Zerk eraman ninduen hura pentsatzera? Zein datu erabakior
|
nituen
halako izugarrikeria bat adierazteko?
|
|
Eroarena egin nuen, jakina; areago oraindik: bagoian bizi
|
genuen
barne giro sasimistiko hura aprobetxatuz, erabaki nuen zigarrokina itsuaren esku batean itzaltzea, argi jakin zezan nork agintzen zuen han; eta halaxe egin nuen; hura ez zen zipitzik ere kexatu, eta, beraz, nik pentsatu nuen edo gogo ahulekoa zela oso, edo bestela niganako mendekotasun erakusgarri gisa jokatu zuela hala. Itsu hura masokista nazkante bat ere ondo asko izan zitekeela gogoan neukan, ordea.
|
|
gerrikoa kendu eta hogeita hamar edo berrogei bat aldiz astindu nuen; amorrurik gabe baina irmoki, buruan nahiz soin adarretan. Ez zen behin bakarrik ere kexatu, ez
|
zuen
txintik ere esan, eta asper asper eginda utzi nion zigorketari, itsuak astinduarekin gozatu zuen edo ez guztiz argitu gabe, baina; zalantzak, bestalde, nahikoa alditxartu ninduen, egia esan behar baldin bada.
|
|
desestekatuak izan ginen, auskaloko zein ordokitan bertan utziak. Ekintza hark ez bide
|
zuen
eragozpen tekniko handirik: azken bagoia ginen.
|
|
azken bagoia ginen. Eta orain ez
|
genuen
inor aurretik. Eta leihatilak eta ateak hermetikoki itxita zeuden, ongiegi itxita egon ere, pentsatu nuen nire kabutan ikuskapen zehatz mehatz baten ondoren; ez mailurik ez tresna puntadunik zegoen, ez halakorik leukakeen bidaiaririk ere, guztiz ezinezkoa gertatzen zen, beraz, beirarik haustea handik irteteko edo laguntza eskatzeko.
|
|
Zergatik txulatu zizkigun txartelak bost aldiz? Zergatik desbideratu zen trena hainbat aldiz eguneroko ibilbidetik, lanen eta greben eta matxuren aitzakian, azken hogei urtean halakorik sekula egin ez
|
bazuen
–Non geunden orain?
|
|
Ba ote zekiten tren hura ez zihoala inora? Zergatik esan zidan txartel saltzaileak zeina, izan ere, ez baitzen betikoa, beste bat baizik, garaiagoa eta lotsagabeagoa eta libertinoagoa inondik ere, nik ordura arte sekula ikusi ez
|
nuena
bidaia on bat izan nezala, ez baninduen ezagutzen. Gizalege hutsez?
|
|
Nolanahi ere, ikuskizuna zirraragarria zen: inor ez zen bere lekutik mugi  tzen, inork ez
|
zuen
ezer galdetzen itsuak bakarrik, inork ez zuen angustiaz edo itobeharraz edo negarrik egiten. Jabetu nintzen orduan ezinezkoa dela hain pasibo izatea zorigaitza edota heriotza hain hurbil dagoenean, sortasun hain ageriko hura ezin zitekeela iruzur bat baino izan; hau da, bidaiari haiek guztiek bazekitela liberatuak izango zirela, edo, bestela, txarrenera jota, kondenaren ondorioak ez zituztela jasango; hortik ekartzea zegoen bidaiari haiek guztiak edo inpartzialak edo arerioak zirela; inpartzialak, jukutria edo, hobeto, trajedia hura antzezteko kontratatuak edo agian behartuak edota bahituak izan ziren neurrian; arerioa, ni, zuzenki nahiz zeharbidez, akabatzeko agindua izan zezaketen neurrian.
|
|
Norbait hil ote nuen? Legeren bat
|
hau
 tsi. Jainkoa ukatu?
|
|
Edo agian zen ikaratu nintzen nire ipuinak gusta  tzen ez zitzaizkiolako, edo zitzaizkielako? Zuhurra eta onargarria al zen pentsatzea akabatu egin nahi
|
nindutela
nire ipuin erromantiko edo endetxa edo serbentesio edo liren kausaz. Gorde al zezakeen giza arimak bere baitan horrenbeste gorroto?
|
|
Gogoan
|
dut
giza arimaren kontu horrek grazia egin zidala, eta, aldarte on hura aprobetxatuz, erabaki nuen nire arerio izukaitz haien aurrean barrez lehertzea. Barre karkara luze azantzatsu bat izan zen, egiazkoa ia, neurosi puntu batez zipriztidua.
|
|
Barre karkara luze azantzatsu bat izan zen, egiazkoa ia, neurosi puntu batez zipriztidua. Ez nuen, ordea, ezer lortu; ez zen bidaiari bakar bat ere hunkitu, inork ez
|
zuen
jarreraz aldatu, inor ez zen gogaitu, inork ez zuen txintik ere esan. Ondo ederki zeukaten ikasita gidoia, eta inor ez zegoen inprobisatzeko prest.
|
|
Eta orduan barre egiteari utzi nion, eta ulertu nuen soilik torturaren bidez lortuko nuela mertzenario saldo haren aitorpena. Argi zegoen, baina, haiek ere ez zirela nolanahi torturatzen utziko, eta, era berean, jakinaren gainean egongo zirela halako gauza bat gerta lekiekela, eta, gertatuko balitzaie, ze modutara jokatu behar
|
luketen
. Litekeena zen, bada, gauzak okertzea eta ni jipoitzea, edota zakur zehatu mixerable bat bezala jo eta akabatzea; baina, pentsatu nuen jarraian, balio ote zuen zerbaiterako bizitza hark?
|
|
Gauzak horrela, lehenbailehen jarri nuen egitasmoa martxan. Zer xume baina sotil bat zen, militarretik gutxi eta poetatik asko
|
zuena
. Gorrotoak begiak itsutzen zizkidan.
|
|
Menderatuta neuzkan; ez zitzaidan, ordea, oraindik garaipenik ospatzea komeni. Banekien lan luze nekosoa
|
nuela
aurretik.
|
|
Psikiatrak lotura estua ikusten du. Nik, dena dela, honetaraz gero ez
|
dut
interes berezirik argitzeko doktorearen tesia zuzena ala okerra den. Eta interesik ez dut, honezkero ez delako arazo, plazer iturri baino.
|
|
Nik, dena dela, honetaraz gero ez dut interes berezirik argitzeko doktorearen tesia zuzena ala okerra den. Eta interesik ez
|
dut
, honezkero ez delako arazo, plazer iturri baino. Zertarako, orduan, buruhausteetan jarraitu?
|
|
Enuresia baldin bada arrazoia, bedi. Aurkikuntza horretara eraman gintuen bide luzeaz nahiago
|
dut
ez hitz egin. Barkatuko zait ahalkea.
|
|
Barkatuko zait ahalkea. Nolanahi ere, esan nahi
|
nuke
kabalen munduarekin zerikusi gehiago ikusten diodala terapia modu horri, medikuntzarekin baino. Konforme nago psikiatrarekin.
|
|
Beraz, begi bistatik galdu dut. Badakit behar
|
dudana
. Aski dut horrekin.
|
|
Badakit behar dudana. Aski
|
dut
horrekin. Rimbaudek esan zuen ez dakiguna terriblea izanen dela akaso.
|
|
Niretzat arazo bakarra ura zen. Ura kantitate handitan, esan nahi
|
dut
. Eta hala, bada, hasi nintzen neure kasa, ezkutuan (lagunengandik ezkutuan, batik bat), lehen saiotxoak egiten.
|
|
Ikasketa prozesua, jakina, luzea izan zen. Lehen lehenik, nire gelako ohean, zazpi urte
|
nituelarik
, egunero egunero, ordubetez, teknika ongi antzera ikasi artean. Crawla.
|
|
Ondorio horretara iritsi gara doktorea eta biok saio ugariren buruan. Eta konforme nagoela esan dudala uste
|
dut
. Uste dut esan dudala; uste dut konforme nagoela.
|
|
Eta konforme nagoela esan dudala uste dut. Uste
|
dut
esan dudala; uste dut konforme nagoela. Dena den, plazer iturri bilakatu zait buruhaustea.
|
|
Eta konforme nagoela esan dudala uste dut. Uste dut esan dudala; uste
|
dut
konforme nagoela. Dena den, plazer iturri bilakatu zait buruhaustea.
|
|
Brankiek eta kimek, intziri nahasmen zoroan, desioa piztu zuten uharte aspaldian esploratu gabeetan. Gerri behea, aldi berean, gizatiarrago jokatuz, ahalegin neurtuan saiatzen zen akoplatze lanetan, baina pasiozko sukar hark hartuak
|
zituen
jada zainik txikienak ere. Han, ez zegoen treguarik.
|
|
Lau hankak, itzal onirikoak eraikiz, lubakira bidean saiatu ziren, errukirik gabe. Gaua
|
genuen
konplize, udaz  kena begirale. Nik zigarro bat piztu nuen goizaldera, eta pentsakor gelditu nintzen sabaira begira.
|
|
Bozgorailua gainean zeukan. Gizaseme adintsuak lehen egonarri
|
zuena
, orain mugimendu bortitz zuen. Hipnositik espasmora pasatu zen minutu baten gorabeheran.
|
|
Bozgorailua gainean zeukan. Gizaseme adintsuak lehen egonarri zuena, orain mugimendu bortitz
|
zuen
. Hipnositik espasmora pasatu zen minutu baten gorabeheran.
|
|
Begiak ireki ireki egin, eta begitartea guztiz ubeltzen hasi zitzaion. Ez
|
zuen
, hala ere, txintik esaten. Zer egin jakin ezean, sabai aldera begiratu nuen atzera; orduan konturatu nintzen:
|
|
Lasai sentitzen zen han, kalean ez bezala. ...azaleratzeko ordu haiek guztiak ez zirela alferrekoak, egonean zerbait egiten ari zela, laster argituko zitzaion eginkizunen bat; eta beste egun batez, argi izpi gorrizta haien pean, whiskya lagun, Fontaine abizena heldu zitzaion belarrietara, blues sen  tsual batean bilduta;" ongi, Fontaine, ederki", eta, gorputza jiratu ere gabe, jakin zuen berarekin ari zirela, aspaldi entzun gabea
|
zuen
abizen hura berea zela, eta irribarre batez erantzun zion Fontainek agurtzera zetorkion gizaseme ezagunari: " kaixo, Rimouski, nola zu hemen, nork bidaltzen zaitu?", eta Rimouskik, era berean irribarretsu, baina Fontainen galdera erretorikoak entzun izan ez balitu bezala, maleta bat uzten dio barra gainean kontu handiz," bihar, gaueko hamarretan, 4 moilan, hitz egin bezala", eta lepoaldea estutu zion gero pixka bat, agur gisa segur aski, ez mehatxu gisa.
|
|
Ilun dago. Maleta aldean
|
du
. Halako batean, hamarretarako bi minutu eskas besterik falta ez direnean, argi foko batzuk jartzen zaizkio parez pare.
|
|
Nik: Inporta ez bazaizu, zurekin batera ikusi nahi
|
nuke
partidua. Polita izan liteke.
|
|
Hark: Nahi
|
duzun
moduan, lagun. Baina nik, agian, alde egin beharra izango dut.
|
|
Nik: Nor
|
zaitut
–
|
|
(Harriturik) Ez al dakizu? Ni Onuzki
|
nauzu
, azpildu gabeko bihotzaren jabea.
|
|
Baina ez dago, zoritxarrez, zer eginik. Aspaldian joana
|
nauzu
adi mugaz haruntz erbeste itzalera.
|
|
Eta tabernara joateko jaiki nintzenean, txaloka eta oihuka hasi zen ikusleria, pozaren pozez. Nonbait etxekoek sartua
|
zuten
lehen gola.
|
|
Zeruaren amildegian berdeak ikusten zaizkit begiak, esan ohi
|
zuen
William Lang paraxutistak, hegazkinetik jauzi egin aurretik. Errezo moduko bat zen, amuletoa.
|
|
Errezo moduko bat zen, amuletoa. William Langek, ordea, marroiak
|
zituen
begiak, ez berdeak. Zergatik esaten zuen orduan berdeak ikusten zitzaizkiola begiak?
|
|
Zergatik esaten zuen orduan berdeak ikusten zitzaizkiola begiak? Arrazoi asko leudeke itaun horri taxuzko erantzun bat emateko, baina nork berak aurki beza gustukuen
|
lukeena
, nik ez dut-eta sekretu hori argituko. Gehiago interesatzen zait zeruaren amildegia; izan ere, norentzat da zerua amildegi bat, paraxutista batentzat ez bada?
|
|
Eta bihotzeko junturak? Zenbat denbora behar
|
du
giza-hegalari ausartak lurraren muina musukatzeko. Ba al dago gudurik urdin goi ederrean?
|
|
Baina utz ditzadan burubide hauek; Will Langekin ari nintzen. Eta zer esan dezaket nik, bada, William Langez, neuk gizon hura sekula ikusi ez
|
banuen
–Ezer handirik ez.
|
|
Nora joan ote zen? Asetuko al
|
du
egiak jendearen irudimen sukartsua. Isilduko al ditu egiak esames gaizto burugabeak?
|
|
Inork ezin dezake esan zenbat urte
|
dituen
, ez baitaki noiz hilko den. Poeta handi bati irakurri berria nion esaldia behin eta berriz errepikatuz nindoan, stadiumera iritsi nintzenean.
|
|
Handik hamar bat minutura, gutariko zaharrena zen ikusleak, esperientziaren ahoz, isiltasun txuri hura hausteko ausardia izan zuen. Esaldi terrible bat entzun ahal izan genuen orduan, kirolari haren patuari buruz zalantzabiderik uzten ez
|
zuena
.
|
|
Bagoia akordeoi baten antzera ximurtu zen, eta leihatilan pausaturik zeuden euliek sexu jotzeari utzi zioten. Alarma urrunen batek jo zuen orduan, militarretik edo desegokitik zerbait
|
bazuena
, ez dakit ongi; begiak ireki nituen, ezbaikor, segur aski garunetatik azaleratzen zitzaidan izerdiaz blai, eta ikusi nuen, begiratu erdi hauskara erdi urdin batez, esku odolez beteetatik erori zitzaidan liburua, eta poztu ere egin nintzela egia da. Baina ez zuen luze iraun poz hark; nire solaskidea agure ile urdindu bat, sorbalda erorixe eta begiratu aratz garbikoa hilotz zen zoru grisean bi ilara harantzago.
|
|
Eta adierazi, hain zuzen ere, ordoki lohi bat zeharkatzen ari ginelarik, non begiztatu ahal izan baikenituen gizairudi gogoangarriak eta aitzurketa axolagabean ziharduten aurpegi luzangak. Ikuskizun hura aipatu nion orduantxe, eta isiltzeko agindu zidan hark, ezker besoa falta
|
zuela
, eta ezintasun hark zeharo mingosten ziola aldartea. Nik, gauzen alderdi ona ez ezik komikoa besterik ikusten ez dakien honek, galdetu nion, irrimirri apur batez baina betiere errespetuz, ea zein aldartez ari zitzaidan, kosmikoaz ala beste batez, probintziar idazle gaixo bat besterik ez nintzela eta azal ziezadala arren astiroago puntu hura.
|
|
Ubel eta triste jarri zen, eta ilean artesia egiten hasi zen abilezia txalogarriz. Gero, barre egin zuen begi guztiekin eta gogoan
|
dut
une batez bagoi osoak egin zuela barre haren barrearekin. Oraintxe, esate baterako.
|
|
Ikuskatzaileak bosgarren aldiz txulatu zizkigun txartelak, eta mamu harrigarri baten antzera desagertu zen gero. Labur labur komentatu genuen desagertze txundigarria; biok, segur aski, gauza bera pentsatu genuen, ezer adierazi ez
|
bagenuen
ere. Binbilinketa apur bat baretu zen; ez, ordea, sargoria, eta agurea sortasun astun batek jo zuen.
|
|
Bi euli ikusi nituen beiraren kontra sexu jotzen, doilorki, maitasunik gabe. Leihatilaz kanpora begiratu nuen azken aldiz, eta begiz jo nituen jada gogoan ez
|
ditudan arren
txori irazekiak, paperezko loreak eta aingeruren bat lurraren ezki berandutuen gerizpean. Eta orduantxe, istripua.
|
|
Mutikoak esan zion neskatoari jaits zedila bere begietatik. Gizagaixoa, pentsatu nuen nire kabutan, hori esaten duenak oinaze esanezinetarako prestatu behar
|
du
bere burua. Baina neskatoa isilik gelditu zen.
|
|
Nik, nolanahi ere, ez nuen ikusleen asaldura edo izualdi edo erruki berantiar harekin bat egin; ez. Nik, ezjakintasunez ez ezik borondate on guztiarekin, txalo egin nion jaurti  tzaile burugabetuari, zinez uste
|
baitut
horixe espero zuela hark gugandik: loriazko azken segundo ahaztezin batzuk, betikotasuneranz  ko bidaia betiere ezezagunean lagungarri izango zituenak.
|
|
Nik, nolanahi ere, ez nuen ikusleen asaldura edo izualdi edo erruki berantiar harekin bat egin; ez. Nik, ezjakintasunez ez ezik borondate on guztiarekin, txalo egin nion jaurti  tzaile burugabetuari, zinez uste baitut horixe espero
|
zuela
hark gugandik: loriazko azken segundo ahaztezin batzuk, betikotasuneranz  ko bidaia betiere ezezagunean lagungarri izango zituenak.
|
|
izan nahi
|
nuke
.
|