|
2001
|
|
|
Haatik, bizi guztia opa izan zion euskarari eta kulturari. Basque Studies Program eratzen rol handia jokatu zuen, euskaldunez girotu zituen bere idazlan asko, eta liburu berrien aurkeztu eta sinatzerakoan beti
|
zuen
euskarazko hitzen bat" bihotzez" edo" agur", gehienbat, irakurlearentzat. Eta jendaurrean ere, izan literatur mintegian, izan bestelako ekitaldiren batean, nortasun kontuak eztabaidan zirenean, Laxalten iritzi ziurra:
|
|
|
3 Larramendik nahi
|
zuen
euskarak hitz altxor ugariagoa eta garbiagoa behar zuen izan. Ugaritasunaren bazterrak kanpotik ezarriak zeuzkan, aski baitzuen euskarak, baita gehiegixko ere, erdaraz Real Academiak agertu berria zuen hiztegiari ordain zuzenak ematea hitzez hitz. Garbitasunari zor zitzaizkionak ere kitatu behar ziren, ordea.
|
|
2002
|
|
|
Nafarroako Unibertsitate pribatuan (UN NU), horko irakasle, ikasle eta AZPkolankide euskaldunek ezin
|
dute
euskaraz hitz egin beren laneko orduetan, etaeuskarazko komunikazio bertikal osoa ez da %lera heltzen.
|
|
2004
|
|
|
Herriminez bizi izan da ama beti. Inoiz baztertu ez
|
dudan
euskaraz hitz egiten genion elkarri, euskal kanta eta abestiekin esnarazten ninduen, dantzak ere erakutsi zizkidan. Beti ere milaka kilometrotara zegoena hurbilago sentiarazteko asmoarekin egiten zuen, ni Euskal Herrian jaioa, baina Ameriketan hezia bainaiz.
|
|
|
Izan ere, honakoagatik betetzen du euskarak telebista lokalen programazioetan hain tarte murritza: iragarle gehienek ez
|
dute
euskaraz hitz egiten eta nahiago dutebe ren publizitatea gaztelaniazko edukiei atxikita joatea; eta Arabaren kasuan, gainera, ehuneko txiki bat ezik, ikus entzule gehienak gaztelaniadunak dira, eta beraz gaztelaniazko edukiak eskatzen dituzte. Canal Gasteizen saiatzen gara euskaldunen eskariari erantzuten, baina, egia esan, programazioaren %80 gaztelaniaz emititzen da merkatuak hala eskatzen duelako.
|
|
2005
|
|
|
Nire ikasketa prozesuaren puntu gorena hitzaldi bat eta ondoko mahai ingurua euskaraz egitea izan zen, Tolosako Galtzaundi Foroan. Orain ez
|
dut
euskaraz hitz egiten eta gauza gehiegi ahaztu ditut.
|
|
2008
|
|
|
Azkenik, guraso batek ere ez
|
duenean
euskaraz hitz egiten, lehen hizkuntza gaztelania duten seme alaben portzentajea %85etik gorakoa da adin talde guztietan; hala ere, A motako gurasoen igoerarekin bat datorren nolabaiteko beherakada bat nabaritzen da adin talde gazteenetan.
|
|
|
Gauden gaudenean, ordea, maiz nabaritzen dugu premia hori.
|
Badu
euskerak hitz sorbide ugari, baina baita ere huts nabarmen bat bederen aldameneko hizkuntzen ondoan. Ez dugu (des > eta horren antzekoren bat kenduz geroz) aurrizkirik(...) Erremedio bat baino gehiago izan dezake huts horrek, baina ongi pentsatu behar litzake gerora gabe nola joka.
|
|
|
Inkomunikatuak egon diren egunetan konfiantzazko medikuek bisita egin ahal izan diete egunero, baina baldintza «oso zorrotzetan» izan dela salatu du. «Guardia zibilak bertan gelditzen ziren, eta ezin
|
zuten
euskaraz hitz egin. Azterketei dagokienez, oso gainetik izan dira, eta grabazioak badaude, ez ditugu inoiz ikusi».
|
|
|
H, bleme en espa, ol?. Nola, erantzun nion, gure Herrian ere ez ote
|
dugu
euskaraz hitz egiterik. Horrelako leku batean ere euskaraz hitz egiteko baimenik ez badugu, non da errespetua?
|
|
|
Kezka nagusi hori eginiko iruzkin eta gogoetetan bildu ez ezik, pertsonaien jardunetan ere islatu egiten da. Honela, Mikel Zabalegi Carrefour ean gora eta behera doala (36 or.), bere buruari agindu behar dio, bere burua behartu behar
|
du
euskaraz hitz egitera, bestela, gaztelerak egiten diolako ihes. Identitate diglosikoaren adibide garbia dugu hori.
|
|
2009
|
|
|
Kutxan ere ildo hori jorratu nahi dute. Hau da, langile helduenek jada ez
|
dute
euskara hitz egiteko moduan ikasteko indarrik gogorik edo dena delakorik, baina barne inkestetan dezentek adierazi du ulermena lantzeko prest egongo litzatekeela. Hori pauso polita litzatekeela uste du Irizarrek; gazteek badakite euskaraz eta erretirotik gertuen dabiltzan gaztelania hiztunek ez liekete gazteen jardunari oztoporik jarriko.
|
|
|
Orain, ondo moldatzen dira hizkuntzarekin, eta Betancourtek hitz eta esamolde ugari ikasi du euskaraz. Attona Joxek horrela deitzen dio Dorak Juanitaren senarrari buruko gaitza du duela lau urte pasatxotik, ahaztu egiten zaio zaintzaileak ez
|
duela
euskaraz hitz egiten eta hondarribiera jatorrean mintzatzen zaio. Are gehiago, Joxe Errazkini ez zaio gustatzen Betancourtek bizarra mozterik eta halakoetan purrustaka hasten da, euskaraz bereak eta bi esanez; hitz itsusi horiek buruan gorde eta etxeko andreari galdetzen dizkio zaintzaileak.
|
|
2010
|
|
|
Ezagutu nuen morroi asturiar ttiki bat Oñatin, kontrabando garaietan Arabatik astoan garia eta premia zutena gauez etxeratzen aritua eta aditua, bera lanean hartu zuen familiarentzat. Ez
|
zuen
euskaraz hitz egiten ikasi, ezta kontrabandoan ere, baina apaltasunak eta jartzen zuen aurpegitxoak, jendea erakartzeko edo limurtzeko senak sekula ez zuten kontrako bandoan sentiarazi gure artean zelarik. Izaera horrek mantentzen omen zuen zutik eta esna gaua ilunpetako lanean pasa eta goizean goiz jaiki behar izaten zuenean, soro edo belardira lanera gartsu agertzeko, bestela sardinzarrek (los sardinsarras bere hitzetan) agudo nabaritzen omen zuten nork pasa zuen gaua pasa behar ez zuena pasatzen.
|
|
|
Euskaraz ikastolan hitz egiten genuen, beti lagunen artean nahiz eta irakaslerik ez egon. Dena den, beste lagun batzuk ezagutzen genituenez eta hauek erdaldunak zirenez, ezin
|
genuen
euskaraz hitz egin haiek aurrean zeudenean, egokia iruditzen ez zitzaigulako. Euskaraz hitz eginez, euskara bultzatzen genuela oso garbi geneukan, ikastolan jasotako hezkuntzagatik baina etxean jasotako hezkuntzagatik ere bai(...) Zangotzan zailagoa da euskaraz aritzeko giroa aurkitzea eta egun asko nabaritzen dut, nik beste esperientzia oso ezberdinak bizi ditudalako nire klasekoekin edo Iruñeako lagunekin alderatuta. iruñerria eta hortik beherako hiriak oso erdaldunak dira (atarrabian %15 inguru euskaldun; barañainen, berriozarren, burlatan, iruñean, lizarran eta zizur nagusian %10; tafallan eta zangozan %5). hiri horietako gure gazte gehienei euskara eskolan/ ikastolan ikasi izanak ondorio batzuk ekarri dizkie. haietariko anitzendako euskararen esperientzia uharte moduko bat izan da:
|
|
|
• gazteek ez
|
dute
euskaraz hitz egiten eta horrek harridura sortarazten die
|
|
|
“Euskararen erabilera sustatzea da jai honen helburua”, bere esanetan. Arkupeetan egingo den bazkariaren inguruan, PSE EEk uste
|
du
euskaraz hitz egin eta euskal jantziz bertaratzea ez direla inposaketa, egunarekiko helburuak lortzeko antolakuntza batzordeak adostutako bidea baizik.
|
|
|
Dio belaunaldi galdukoa dela. Bere garaian ezin
|
zuen
euskaraz hitz egin, zigortua zelako, eta, alta, euskaraz amets egin izan du beti. Emaitza Joan etorri deitu du:
|
|
|
Jazzaldiaren hasiera ekitaldian, gainera, hondartzako inguruneak edota kontzerturako denbora mugatuak behartuta, ez zuen poesiarik errezitatu, eta ihes egin zien xehetasun populistei. Ez
|
zuen
euskaraz hitzik esan, ez zuen Realaren kamiseta jantzi, eta ez zion, hala esanda bazuen ere, Till Victory kantua Espainiako futbol selekzioari eskaini. Hori bai, hirian duela hiru urte eman zuen kontzertutik abiatuta, inprobisatzera ausartu zen une batean, euriari ere dei eginez.
|
|
2011
|
|
|
Norberak erabakitzen du zer hizkuntza mintzatu(= zer komunitatekoa izan); erabaki sentimentala baina, batez ere, arrazoitua lukeena. 3) Beraz, bere burua euskalduntzat
|
duenak
euskaraz hitz egiten du, hala erabaki duelako. 4) Hizkuntza batek eduki dezakeen babesik onena ez da ofizialtasuna, erabilera baizik.
|
|
|
Autokia ulertzeko euskara jakin behar da auto, tokia delako, baina erdaldun batek autoki ikusiko du arazo barik, «» hori nondik agertu den galdetu barik ere. Kasu lazgarriagoak
|
ditugu
euskarazko hitzak edo esaldiak, esan nahi dutenari guztiz sor, hautsi egiten dituztenetan: Leioan «Euskal Etxeen Plaza» izeneko plaza bat dago, erdaraz oso arrunta da ikustea «Plaza Euskal Etxeen», berdin gertatzen zaio Basauriko «Gudarien Etorbideari», erdaraz Avenida Guradien ematen baita.
|
|
2012
|
|
|
Gogoratzen naiz, esate baterako, Barriako barnetegira joan ginela behin, ikastolatik, euskara erabiltzeko programan. Ez
|
genuen
euskaraz hitz egin, ordea, eta andereñoak ez nahikoa jarri zigun euskaran. Nire lehen suspentsoa izan zen.
|
|
|
Ohikoa da eremu erdaldunetan. Askotan
|
badute
euskaraz hitz egiteko gaitasuna, baina hala egiteko ohiturarik ez. Hala ere, erdal giroan egindako saioek xarma badutela uste du, eta Bizkaiko Igorreko eta Santurtziko ikuskizunekin gogoratu da:
|
|
|
artifiziala da euren inguruko mundua (umwelt delako hori bezala) eta artifiziala da haren euskaltasuna. esan genezake, euskaldun transgenikoak direla halakoak. Berez baino, beren erabaki ondo pentsatuaz direla euskaldun,
|
dutela
euskaraz hitz egiten, zaiela euskara gustatzen... halako euskaldunari meta euskalduna iritziko diot, edo Nietzscherena kopiatuz, gain euskalduna. esplikatuko dut zergatik: Modernitatean erdaraz egin da euskararen gaineko lana, euskararen aferak ebazteko gunea erdara izan da, beregain izan nahi duen euskalduna, bere ahalmenaz jabetu delarik, subjektu izaten hasten da meta euskalduna den neurrian, hau da, euskarari buruz euskaraz pentsatzen eta erabakitzen hasten den neurrian eta horrela, euskarari buruaskitasuna aitortzen dion neurrian.
|
|
2013
|
|
|
Lagunartean, zoritxarrez gaztelaniaz hitz egiten dugu normalean. Gelan 20 bat ikasle gara, elkarrekin bost bat lagun ibiltzen gara, baina beste ikastetxeko lagun batzuekin ibiltzen garenez kalean, eta haiek euskaraz ez dakitenez, ba ezin
|
dugu
euskaraz hitz egin. Nahiago nuke euskaraz hitz egiten ibili, baina ezin dut".
|
|
|
Gelan 20 bat ikasle gara, elkarrekin bost bat lagun ibiltzen gara, baina beste ikastetxeko lagun batzuekin ibiltzen garenez kalean, eta haiek euskaraz ez dakitenez, ba ezin dugu euskaraz hitz egin. Nahiago
|
nuke
euskaraz hitz egiten ibili, baina ezin dut".
|
|
|
Hala ere, euskara oso urrun dago egoera normalizatu batetik, eta oraindik ahula da oso, maila askotan. Esate baterako, populazioaren %50, 6k ez
|
du
euskaraz hitz egiten EAEn, eta %32 elebidun pasiboak dira, hau da, euskara ulertzen duten arren, ez dute hitz egiteko gaitasunik (Eusko Jaurlaritza 2012). Euskararen ahulezia erakusten duen beste datu bat da euskararen kaleko erabilera ez igotzea ezagutzaren mailaren proportzioan (Soziolinguistika Klusterra 2012).
|
|
2014
|
|
|
EGA sekulako polemiken erdian da hego zein iparraldean, gai zabala da eta benetan euskara eta euskal sozietateari lotua. Sortuz geroztik istorioak badira, badakigu EGA dutenek ez
|
dutela
euskaraz hitz egin nahi ardura lana horrekin lortuz geroz eta errefusatzen zaie paper hori euskaraz bar bar bar ari direnei. Erraten badu, bigarren sentsuan, on dela bakarrik ipurdiaren xahatzeko, espresio arras usatu bat baliatuz, zortziko ttipian gainera hizkuntzaren trinkotasunaren baliatzeko lekuan, zazpi probintzietan hau ez da bertso arrunta baina ona.
|
|
2015
|
|
|
Esanahirik, zentzurik eta baliorik eman behar diogu horretarako. Zehatzago esan, sentitu behar
|
dugu
euskaraz hitz egitea askorekin komun dugun zerbait dela. Sentipen hori lortzeko lehendabiziko urratsa euskara definitzea da, edota berba gizenago bat erabilita, euskara ontologizatzea.
|
|
|
artifiziala euren euskaltasuna eta euren inguruko euskal mundua. Euskaldun transgenikoak direla esan dut, berez baino, erabaki ondo pentsatuaz direlako euskaldun,
|
dutelako
euskaraz hitz egiten, zaielako euskara atsegin. Praktiketan baino ez den euskaldunari metaeuskalduna deituko nioke, edo Nietzscherena kopiatuz, gaineuskalduna.
|
|
2016
|
|
|
Lankideekin ez naiz inoiz horrela sentitu, eta nire inguruan ohitura
|
dut
euskaraz hitz egiteko, bai etxean eta bai lagunekin. Diskriminazio hori ez dut inoiz izan.
|
|
|
Gu euskaldun. Ez
|
dugu
euskaraz hitz egiteko, euskaldun sentitzeko beste arrazoirik, gure nortasun euskalduna baino, eta gure hizkuntza nortasun honen bihotzean, euskara, gure arbasoekin eta gure historiarekin lotzen gaituena. Ez daukagu besterik munduari eskaintzeko.
|
|
|
Bonifazio fraideak onartu Origen de la nacion bascongada y de su lengua, de que han dimanado las monarquias Española y Francia y la npublica de Venecia que existe en el presente. ...sta amorratua, euskararen geografia Iberiar penintsulaz haratago aisa gainditzen zuen; izaniko lanbidea zela eta, Europa gehiena sobera kurritua zuen, eta Espainian, Frantzian, Italian, Grezian, Asiako Iberian, Germanian, zein Norvegian aditutako toponimo ugarien esanahia euskararen bitartez azaltzen ahalegindu zen; alabaina, etimologien argitzaile moduan zeharo mesfidagarri agitzen da, eta hortxe
|
dugu
eskuara hitzarena diogunaren erakusgarri: " Escuara viene de ascogara, bay asco gara".
|
|
2017
|
|
|
euskarazko komunikazioa egotea. Ulertzen ez dutenei tresnak eskainiko dizkiegu gutxieneko ulermen maila izan dezaten eta" belarriprest" rolean [partaide horrek ez
|
du
euskaraz hitz egiten baina ulertu bai, eta parekoa gonbidatzen du berari euskaraz egitera] parte hartu dezaten.
|
|
|
" Nik adibidez etxean beti hitz egin dut euskaraz gurasoekin eta, baina gero ere Iruñean bizitzearekin pues jendeak normalean ez
|
du
euskeraz hitz egiten(...) baina, hala ere, etxean euskaraz hitz egiten badut gero nahiko ondo" (H3) ezagutzaren inguruan, gainera, euren buruaren diagnostikoa egin ez ezik, ingurukoena ere egin dute, euren pertzeptzioak erakutsiz. gasteizetik datozen ikasleek huhezira iritsitakoan euskara maila baxuagoa zutela aitortu dute eta ikasturteak aurrera egin ahala, ezagutzan aurrerapausoak eman dit...
|
|
|
‘Barrankoa, errekarroa, amildegia’ Fonnin eta Barbagiako beste leku batzuetan. Esanahi berdina
|
du
euskarazko hitzak. Top. EH.
|
|
|
Errespetu
|
zenuen
euskararen hitzaz
|
|
2018
|
|
|
1991n euskaldunen herenak (%34, 6) erraztasun handiagoa
|
zuen
euskaraz hitz egiteko. 2016an, euskaraz erraztasun handiagoa duten euskaldunak laurdena dira (%26).
|
|
|
1991n euskaldunen herenak(% 34,6) erraztasun handiagoa
|
zuen
euskaraz hitz egiteko. 2016an, euskaraz erraztasun handiagoa duten euskaldunak laurdena dira(% 26).
|
|
|
Generoa funtsezko aldagaia da, eskola genero sistema erreproduzitzeko, indartzeko eta sendotzeko tresna delako.
|
dute
euskaraz hitz egiten, euskaragatik ez direlako kezkatzen, ez zaie euskara inporta" azpimarratzen zuten ikastetxe horretako zenbait neskek (13 urte).
|
|
|
Arestiko paragrafoan genioen euskara erabiltzen dela beharrezkoa den eremu eta egoeretan, baina gutxitan erreparatzen diogu euskararen mirariari. Hau da, hainbeste kezka eta zalantza dugu ikustean gehien bat jendeak ez
|
duela
euskaraz hitz egiten, baina gutxitan galdetzen diogu geure buruari euskaraz bizitzea erabaki dutenek zergatik hartu duten bide hori. Oker ez banago antzeko zerbait planteatzen zuen Dabid Anautek aspaldi Leitza inguruko gazteen hizkuntza jokaerak aztertzean.
|
|
|
Hori bai, faborez, ez jarri horri ere basque izena (benetan ez
|
dugu
euskara hitza plazaratzeko gaitasunik?). Hori diot, horixe delako halako konpainien eginbidea:
|
|
2019
|
|
|
...upenarekin itxaropentsuak dira hiruak. kontziente dira, hala ere, euskarak zailtasunak dituela aurrera egiteko, eta zentzu horretan gazteen hizkuntza ohituretan sumatu dute gabezia handiena. horregatik, nahiz eta itxaropentsuak diren, hizkuntzaren geroaren inguruko kezka azaldu dute. eurei dagokienez, euskararekiko jarrera positiboa daukatela agerian geratu da emandako erantzunen arabera, eta ahal
|
dutenetan
euskaraz hitz egiten dutela diote. kasu horretan, Arakistain eta Andresek erraztasun gehiago dute hizkuntzaren erabilera hori egiteko, inguruko elkarrizketak euskaraz egiteko traba gutxiago dituztelako. euskararen testuingurua ahula den eremuan, hala ere, gero eta gehiago erabiltzen dela aipatu du etxezarretak, eta horregatik bere hizkuntza ohitura ere apurka aldatzen ari direla dio. horregatik e...
|
|
|
Irabazi nituenean bizi nintzen lekuan daude.Zer egiten duzu erlaxatu beharra duzunean. Hondartzara joan, Mediterraneora.Zerk ematen dizu beldurra. Ingurukoak edo neu larri gaixotzeak.Eta amorrua. Beti eman izan dit amorrua hipokrisiak.Zerk eragiten dizu barre. Edozerk, erraz ateratzen zait irribarrea.Zerk ematen dizu lotsa. Denak, oso lotsatia naiz! Horregatik ez
|
dut
euskaraz hitz egiten ...Euskaltegian ibili zinen, bada... Bai, baina hiru urte pasatuta, ez nuen adorerik lortu hitz egiteko, eta utzi egin nuen. Asti falta ere izan zen, entrenamenduak garai hartan gero eta gogorragoak zirelako.Ikusiko zaitugu berriro euskaltegian. Nagia ematen dit...
|
|
2020
|
|
|
–Nire familiarekin bakarrik hitz egingo dut euskaraz. Ez
|
dut
euskaraz hitz egingo euskaraz hiltzen duen jende horrekin eta ezta idazle horiekin eta ezta Euskaltzaindiarekin ere, ez baitu inoiz kondenatu biktimei mehatxu eta salaketak egiteko euskara erabiltzea?, esan omen zuen.
|
|
|
Izan ere, bi rol dituzte mintzalagunen taldeetan: bidelariek euskara praktikan jartzeko jo ohi dute mintzalagun taldeetara, ez
|
dutelako
euskaraz hitz egiteko espaziorik inguruan, normalean; eta euskaraz maiz hitz egiten dutenek, bidelagunek, bidea egiten laguntzen diete bidelariei. Baina Agirrek argi utzi du zein den euren rola:
|
|
|
Ez dakigu zer arrazoi egon diren aldaketa horren atzean. Deigarria da bereziki ikasle baten kasua, aldaketa 14 urterekin herriz aldatzean gertatu baita, ikusita gainera gaitasun handiagoa
|
duela
euskaraz hitz egiteko. Horrelako kasuak seinaleak dira irakasleentzat:
|
|
2021
|
|
|
Mokoroa); Horrelaxekoa duzue kopenhagetarrek, eta Kurlowicz’ek, eta baita ere, hizkuntza tipologiari buruz, Jakobson’ek, maiz ahotan hartu duten delako isomorfismoa (Mitxelena); Ez da asmo eta burubide txarra: baina ezta erreza ere (Erkiaga);
|
Badu
euskarak hitz sorbide ugari, baina baita ere huts nabarmen bat bederen aldameneko hizkuntzen ondoan (Mitxelena). Molde eta adibide horietan guztietan juntagailua dagoen neurrian, honek bere lekua, juntatzen duen osagaiaren burukoa, gorde luke.
|
|
|
Asko ez, gutxi dira euskaradunak beren herrialdeetan. Nekezia handian
|
dituzte
euskaraz hitz egiteko tarteak. Bellaren kasuan, alabaina, lau euskara irakasle dira Montevideon eta gutxi asko egunero jarduten dute euskaraz whatsappez edo bideo-deiak eginez.
|
|
|
Bestalde, gaztelania jatorrian lehen hizkuntza dutenen artean, are modu bortitzagoan bizi
|
dute
euskaraz hitz egiten ikasi beharraren gaia; eskakizuna presio modura bizi dute, eta horren aurrean kexa edo gaitzespen mezuak garatu dituzte. Euren iritzian migratzaileengan jartzen den eskakizun maila ez ei da bidezkoa, izan ere, badakite asko eta asko direla euskaraz hitz egiten ez dakiten Gipuzkoako biztanleak, jatorri atzerritarrekoak ez badira ere.
|
|
|
...tez ikasi dute, esate baterako, jatorri atzerritarreko biztanleekin lan egiten duten elkarteek burutako programen bitartez; ikasketa prozesua hasi dutenentzat oso esperientzia positiboa izan dela adierazi dute, baina garbi dute, haur edo gazte ez izateak eta sozializatzeko sareen gabeziak nabarmen zailtzen duela euskaraz hitz egiten ikastea, eta, beraz, motibazio gehigarri eta indartsua beharrezko
|
dutela
euskaraz hitz egiten ikasteko.
|
|
|
Batzuek nahiago
|
dugu
euskaraz hitz egin eta euskaraz idatzi erdaraz baino, eta ez daukagu inork esan beharrik euskaraz egiteko, eta halakoak badaude udalerri euskaldunetan eta ez euskaldunetan ere, eta hala jarraituko dugu/ dute, baina ez zait koherentea iruditzen helmuga bezala guztiz ezinezkoa den elebitasun orekatua duten erakundeetako ordezkariek udalerri euskaldunetako euskaldunei koherenteak izatea galdegitea....
|
|
|
Hurrengo mendean amets erromantiko horrek erakarri zituen gurera George L. Steer, Andre Malraux, Orson Welles, Ernest Hemingway eta Jose Bergamin, Intelektual Antifaxisten Koalizioko burua, 27ko milizia poetikoaren erresistente xamurra137 eta Espainiako desertu erromantikotik Euskal Herrira erbesteratua, Eva Forest eta Alfonso Sastre bezala. " Nik ez
|
dut
euskaraz hitz egiten ez dakidalako" esan zuen Bergaminek," baina badakit halaber, jakin gabe ere euskaraz hitz egiten dudala" 138.
|
|
2022
|
|
|
Euskaraldiaren helburua da egunerokotasunean euskaraz. Baina horretarako parean
|
duguna
euskaraz hitz egiten duen edo ez, jakinean ez izanez, gehienetan erdaraz mintzatzen gira. Usaia hori galdu beharrean, bi astez iraunen duen kanpaina hunek," Ahobizi" euskaraz mintzo duenak eta" Belarriprest" ulertzen duenak, txapa bat soinean ukanen du.
|
|
|
Parte hartzaileek Lizarrako euren egunerokoan, hau da, gurasoekin, nahiz koadrilakoekin, ez
|
dute
euskaraz hitz egiten edo oso gutxi egiten dute, nahiz eta batzuk erabiltzen saiatzen diren.
|
|
|
Erabilerari dagokionez, hasteko, parte hartzaileek Lizarrako euren egunerokoan, hau da, gurasoekin, anai arrebekin nahiz koadrilakoekin, ez
|
dute
euskaraz hitz egiten edo oso gutxi egiten dute (1), nahiz eta batzuk erabiltzen saiatzen diren. Hau da, gehiago hitz egin nahi dutela adierazi digute (2).
|
|
|
Batzuek nahiago
|
dugu
euskaraz hitz egin eta euskaraz idatzi erdaraz baino, eta ez daukagu inork esan beharrik euskaraz egiteko, eta halakoak badaude udalerri euskaldunetan eta ez euskaldunetan ere, eta hala jarraituko dugu/ dute, baina ez zait koherentea iruditzen helmuga bezala guztiz ezinezkoa den elebitasun orekatua duten erakundeetako ordezkariek udalerri euskaldunetako euskaldunei koherenteak izatea galdegitea....
|
|
|
Azkar erdalduntzen dira, eta kasu askotan gure taldekideen seme alaba askok uste etsigarriak sortu dituzte hizkuntzaren inguruan: " euskarak ez du ezertarako balio"," nire lagunek ez
|
dute
euskaraz hitz egiten", eta" euskaraz egiten badut, ez naute onartuko". Batzuentzat gogorra izan da.
|
|
2023
|
|
|
Parkean Euskaraz egitasmoa 86 praktikatu; praktikatu ezik, ez
|
dute
euskaraz hitz egiteko gaitasuna behar bezain ongi garatuko, eta gaztelaniara joko dute lagunekin eta ingurukoekin komunikatzeko. Erabilerarako aukerak sortu behar ditugu, eskolaz haratago, aisialdian eta familian.
|
|
|
Ezezagunei euskaraz egitea edo elkarrizketa elebidunak izatea bestelako arau sozialak ere irekitzeko bidea da. Hala nola, erdaraz aritzen diren herritarrek barneratzea ohikoa eta zilegi dela hala nahi eta ahal
|
duenak
euskaraz hitz egitea. Euskararen hautua normalizatzea, edonon eta edonoiz.
|
|
|
Era berean, arretaz begiratu behar da etxeko erabilera elebiduna eta, haurrek
|
duten
euskaraz hitz egiteko gaitasun erlatiboa, aldagai horiek erabakigarriak baitira euren euskararen erabileran bai esparru formalean eskolan, eta, baita, lagun arteko aisialdiko sozializazioan.
|
|
|
Horien artean daude ikerketan parte hartu duten LH4ko haurren euskararen erabileran antzeman den erabilera nabarmen baxuagoa, edota aisialdiko zenbait eremutako euskararen erabilera apala. Era berean, arretaz begiratu behar da etxeko erabilera elebiduna eta, haurrek
|
duten
euskaraz hitz egiteko gaitasun erlatiboa, aldagai horiek erabakigarriak baitira euren euskararen erabileran bai esparru formalean eskolan, eta, baita, lagun arteko aisialdiko sozializazioan.
|
|
|
«Bigarren mailako herritarrik gabeko Euskal Herri batekin amesten duen oro» irudikatzen dute sarean: «Berdin
|
du
euskaraz hitz egiten duten edo ez». Bat dator Frantsesena:
|
|
|
Oso ondo moldatu naiz eurekin, eta euskaraz harremandu izana asko baloratzen dut. Ez dakit Araban gertatzen den zerbait den, edo orokorragoa den, baina nik ez
|
dut
euskaraz hitz egiten nire lagunekin, ez dute gogoko. Irakasleekin bakarrik egiten dut esuakraz.
|