|
2000
|
|
|
Ikusitakoak ikusita, euskararen aldekoa baino areago, erdararen aldeko politika linguistikoa praktikatzen dute gure inguruko hedabideek. Gizartean bertan pairatzen duenegoera diglosiko bera bizi
|
du
euskarak hedabide idatzi nagusienetan.
|
|
2008
|
|
|
Bere irizpideen eta beharren arabera funtzionatzen dakiena da beregaina. Beregaintasun propioa diseinatu behar
|
dute
euskarazko hedabideek, erdal/ elebidun diren hedabideen imanetik aske ibiltzeko.
|
|
|
Horrekin guztiarekin esan nahi baita ezen ildo propioa bilatu behar
|
duela
euskarazko hedabideen sektoreak, ibili gabe beti erdal medioek zer esan eta zer egin.
|
|
|
8 Teknologia berrietan inbertitu behar
|
dute
euskarazko hedabideek. Indartsuago izateko, ekoizpen aukerak askotarikoak izateko, jende gehiagorengana heltzeko, errentagarritasun enpresariala eta profesionala ugaritzeko.
|
|
|
Nabarmena da, beraz, euskarazko hedabideak baliatzeko orduan, badagoela hutsune edo ahuldaderen bat: beste esparru batzuetan (etxean zein kalean hitz egiterakoan) baino askoz leku gutxiago
|
du
euskarak hedabide kontsumoan. Aldeak, gainera, ez dira nolanahikoak; hedabideTelebista ikusten ematen duten denboraren %20, 7 euskarazko telebistak ikusten egiten dute 5 eta 69 urte bitarteko zarauztarrek (kopuru hori %18, 4ra jaisten da haurrak albo batera utzi eta 15 urte bitarteko zarauztarrak aintzat hartuta).
|
|
|
Nafarroako Gobernuak partzialki desblokeatu berri du ekainaz geroztik blokeatua
|
zuen
euskara hedabideetan sustatzeko diru poltsa. Xede horretarako gordeta zituen 310.000 eurotatik, 240.000 banatuko ditu zehazki.
|
|
2009
|
|
|
a. Oro har, euskarazko hedabide pribatuetan ari diren beharginen lan baldintzak kaskarrak dira. Lan ordutegi luzeak eta finkatu gabeak
|
dituzte
euskarazko hedabide pribatuetako langileek, gehienetan 8 ordutik gorakoak. Jaiegunetan lan egiteak ez du aparteko eskubiderik ematen ezta gehiago kobratzeko eskubiderik ere.
|
|
|
2010eko laguntzen deialdia lehenbailehen abiatzea nahi
|
dute
euskarazko hedabideek
|
|
|
Ondorioa bistan dagoela uste dugu: euskarazko hedabideek gaztelaniazkoekin lehiatu behar dutenez, gaztelaniazkoei gozopilaren zati bat kentzen asmatzea izan behar
|
du
euskarazko hedabideen helburu nagusia. Euskarazko hedabideek badute eurak bakarrik partekatzen duten gozopila:
|
|
|
Euskaraz egotea bera ere balio erantsia izango da, baldin eta euskaraz egiten den horrek balio erantsirik baldin badu. Horrela, bada, euskarazko produktuek erakargarritasunaren balio erantsia
|
dutelako
euskarazko hedabideek gaztelaniazko hedabideekiko lehian hobera egiten badute, ez da dudarik gaztelaniazko hedabideek ere arreta handiagoa eskainiko diotela euskarazko sorkuntzari. Halako giroa ongarri baino ez litzaioke euskarari etorkizunean.
|
|
|
protagonista nagusia kontsumitzailea eta produktuaren ezaugarri funtsezkoena erakargarritasuna hartuta, berrikuntza prozesuen eskutik. Uste osoa
|
dugu
euskarazko hedabideen munduan asko direla, gero eta gehiago, auzi honi ikuspuntu berritzaile batetik atxikitzen zaizkionak, irakurle eta ikus entzule berrien bila doazenak produktua erakargarriago eginez, eta, betiko inertzietatik ihesi, errealitatea astindu nahi dutenak. Hori bera bada behar beste arrazoi etsipenari ateak itxi eta esperantzari leiho bat irekitzeko.
|
|
2010
|
|
|
Zer egin behar
|
dute
euskarazko hedabideek, gaur, Euskal Herrian, gaztelaniazkoei aurre egiteko. Aldaketaz baliatuta, ba al dago bidezidorrik?
|
|
2012
|
|
|
Horrenbestez, albiste arinak hartzaile berriak erakartzeko erabili ohi dituzte hedabideek. Informazio arinak gero eta leku handiagoa
|
du
euskarazko hedabideetan, oporraldietan batez ere. Horregatik, gai aniztasunak lagun dezake horikeriarik euskarazko hedabideetara zabal ez dadin.
|
|
|
Lehenengo eta behin, hedabideek lortu ez duten informazioaren osotasuna kolokan dago: bospasei kazetaritza galderen erantzuna bilatzeko («nork», «zer», «noiz», «non», «zergatik» edota «zelan») esku hartze mugatua
|
dute
euskarazko hedabideek. Bigarrenik, albistearen ikuspegi askotarikoak emateko ahalmena hedabideetatik informazioaren igorlearengana eskualdatzen da.
|
|
|
Bertako informazioaz gain, Euskal Herritik kanpo jazotakoaren berri ere eman behar
|
dute
euskarazko hedabideek, Politika, Ekonomia eta Mundua sailetan, batez ere. Horrenbestez, albiste horiek euskaratzeko ez ezik, euskalduntzeko ere eskatzen du Euskarazko Komunikazio Esparru autozentratuak:
|
|
|
Euskal Herrian erakunde publikoek zein pribatuek ez dute euskaraz iragartzeko beharrik. Aldi berean, erakundeek eurek abiatzen dituzten publizitate kanpainek ez
|
dute
euskarazko hedabideetan erdarazkoetan bezain agerpen handia. Egoera horretan eragiteko asmoz, Tokikom eko hedabideek iragarle handien publizitate bateratuetarako ahalegina egin gura dute (Fernandez Ostolaza, 2005:
|
|
|
4.1 Iker galdera: Zein ezaugarri
|
dituzte
euskarazko hedabideek plazaratzen dituzten albisteek?
|
|
|
Bertako informazioaz gain, Euskal Herritik kanpo jazotakoaren berri ere eman behar
|
dute
euskarazko hedabideek, Politika eta Ekonomia sailetan batez ere. Horrenbestez, albiste horiek euskaratzeko ez ezik, euskalduntzeko ere eskatzen du Euskarazko Komunikazio Esparru autozentratuak:
|
|
|
Gainera, Espainiako EFE eta Frantziako France Press albiste agentziak estatu horiek diruz babestuak dira. Beraz, albiste iturri identifikaturik ez dakarten berriak euren horretan ematean, gobernu horien propaganda zabaltzen ari direla ohartu behar
|
dute
euskarazko hedabideek.
|
|
|
Lehenengo eta behin, hedabideek lortu ez duten informazioaren osotasuna kolokan dago: bospasei kazetaritza galderen erantzuna bilatzeko (nork, zer, noiz, non, zergatik edota zelan) esku hartze mugatua
|
dute
euskarazko hedabideek. Bigarrenik, albistearen ikuspegi askotarikoak emateko ahalmena hedabideetatik informazioaren igorlearengana eskualdatzen da.
|
|
2013
|
|
|
Bi aukera badira. Bata, abertzaletasun klasikoko indarrei esatea" sortu zuek
|
zuen
euskarazko hedabide pribatuak", bide batez onartuz orain dauden asko" besteenak" direla, eta bikoiztasun horretan banatzea euskarazko hedabide ez publikoentzat etorkizunean dagokeen meloi zatia. Bestea, alde desberdinak (des) eroso sentiaraz ditzakeen lerro editorial autonomoetan oinarritzea euskarazko hedabide nagusiak.
|
|
|
Aurreko ataleko bi aukeretan bigarrenetik joz gero, galdera beste modu batean planteatu behar da. Bloke politiko baten agenda neurri handian erreproduzituko ez
|
duen
euskarazko hedabide bat egin liteke. Bi bloke abertzaleen erosotasuna eta deserosotasuna modu orekatuagoan probokatuko lukeen lerro editorial bat posible da?
|
|
2014
|
|
|
Berria taldekoek edo Argia-k, adibidez. Zer garrantzi du
|
zuentzat
euskarazko hedabideek. eus domeinua beraien egiteak?
|
|
2015
|
|
|
Horrenbestez, hedabideek komunitatearen aniztasun soziogeografiko horri erantzun diote, leku bakoitzean euskaldunen kopuruaren araberako helburuak planteatuz eta edukiak tokian tokiko egoeraren arabera moldatuz. Hots, Moring ek (2007) asymmetric tasks deitu zuen hori bete behako
|
dute
euskarazko hedabideek, eta horren lekuko Goienako Iban Arantzabalek aldizkari honetan bertan idatzitakoa:
|
|
|
EITBk, nolanahi dela, aparteko gogoeta merezi du, bai irismen handiena
|
duen
euskarazko hedabide taldea delako, bai berak daukalako aurrekonturik altuena; hurrengo lau urteetan, gainera, gora egingo du aurrekontu horrek, aldirako kontratu programa tarteko; edozelan ere, Aranbururen ustez (2016),? 2016 eta 2019 artean diru-laguntzak gorakorrak izango diren arren, zifrak, zenbaki absolututan, 2003 aurrekontuak baino txikiagoak dira?.
|
|
2016
|
|
|
8.100 elkarrizketa egin zituzten. Ikerketa haren arabera, 690.000 euskal herritarrek
|
dute
euskarazko hedabideak kontsumitzeko adinako gaitasuna. Barandiaranek dio «hutsune handiak» dituela azterlan horrek, batez ere herrietako hedabideen kasuan.
|
|
2019
|
|
|
zenbatekoa da sare sozialen erabilera Euskal Herrian. Komunikabideek nola jokatu behar dute beste batzuen eskuetan dauden tresna horietan? Zeregin behar
|
dute
euskarazko hedabideek Facebook, Twitter edo Instagram sareetan. Galderahorien erantzunak bilatzeko abiapuntua zehazteko asmoz landu da artikulu honen muina.
|
|
2023
|
|
|
ez zen Galesekoaren antzeko kanpaina herritarrik egon (bottom up), gobernu autonomikoetako agintariek beharrezko instrumentutzat zituzten eta hasieratik eman zieten bultzada (top down). Edonola ere, agintarien egitasmoa izateak ez du esan nahi gizartean bestelako jarrera zegoenik, garaiko gizarteak ere beharrezkotzat
|
baitzituen
euskarazko hedabideak (Kelly Holmes et al. 2009, 230).
|
|
|
Alabaina, jakin nahi
|
duenak
euskarazko hedabideek egunerokotasun informatiboari nolako segimendua egin zioten eta zein eratako testuak idatzi izan zituzten, zailtasun handiagoak izango ditu. Hau da, hedabideen historia ikertu da, baina hedabide horiek nolako kazetaritza egin zuten, ez hainbeste; ikerketa gehienetan ageri dira edukiei buruzko azalpen orokorrak, baina gutxitan topatzen dira erabilitako kazetaritza generoei eta estiloari buruzko xehetasunak.
|