2001
|
|
Puntu honetan arlotekeriarik larriena aski hurbil dugu. Halaz guztiz ere euskal liburuak ez dira egin Euskal Herri osorako (eta hemen Euskal Herri osoak esan nahi
|
du
euskaraz egiten ziren eskualdeak), baizik zati edo herrialde baterako. Eta alde batean gauzak goraka zebiltzanean, beste aldean beheraka zebiltzan.
|
|
Eta honek guztiak esplikatzen du nire ustez azken urteotako astinaldia ere. Batetik astinaldiaren eragileak berak inolako eskrupulurik ez
|
duelako
euskararen kontra egiteko. Egun estatu espainiarrean boterean dagoen alderdiak ez du euskararen kontra disimuluekin aritzeko beharrik ikusten.
|
2004
|
|
Identifikazio honetan elementu ez linguistikoak kontuan hartzen dira; azken hauen artean itxurak garrantzia du bere eraginagatik: euskaldun itxura
|
duenari
euskaraz egingo diote; alderantziz, erdaldun itxura due nari gaztelaniaz. Honen ondorioz, baserritar edo nekazari irudia duenari euskaraz eta gazteei (edo hiri kutsua dutenei) gaztelaniaz.
|
2005
|
|
Gainera, familia eta lagunartea erdaldunak dituzte; beraz, hurbileko harreman sarean ez daukate behar beste euskaldunik euskaraz egiteko. Azken batean, ez
|
dute
euskaraz egiteko behar besteko aukerarik, erraztasunik ez dutelako edota norekin hitz egin ez dutelako (ikus koadroak).
|
2007
|
|
Hori oso positiboa bada ere, zaila da euskaldun berri horiek euskararen kale erabileran nola eta zenbateraino eragiten duten jakitea. Eragin eragiten dutela badakigu eta, batez ere, euskara lehen hizkuntza
|
dutenek
euskaraz egitea
|
2008
|
|
Orain, euskarak badu garrantzia, dudarik gabe, baina aisialdia eta umeek elkarrekin ondo pasatzea dira helburuak", esan digu Jone Larrañaga Antzuolako Udaleko Kultura teknikariak.Oñatiko Udalak euskararen garrantzia azpimarratu du: " Haurrek elkar ezagutuz, jolas giroan, euren arteko harremanak sendotzea, eta behar berezia
|
dutenei
euskaraz egiteko aukera ziurtatzea dira udalekuen helburuak. Txikienentzat eta guraso erdaldunen umeentzat oso lagungarri gertatzen da udaleku hauetan ibiltzea", esan digute.
|
2009
|
|
Ezin badu gaztelaniaz edo ingelesez. Teknikariek ez dute denborarik
|
ukan
euskaraz egiteko.
|
|
Harrigarria badirudi ere, Auzmendik (Ordizia, 1949) ez
|
zuen
euskararik egin bost urte zituenetik 22 bat izan arte," galdu" egin zuen euskara arrazoi desberdinengatik frankismoa, sentsibilizazio falta, kanpora ikasketak egitera... . 19 urte zituela Alacanten (Herrialde Katalanak) zela, gizonezko batek galdetu zion ea ba al zekien euskara?
|
|
Ez, bertan, Seminarioan bertan. Lagunak
|
bagenituen
euskaraz egiteko. Han ere klandestinitate antzekoa bazegoen.
|
2011
|
|
Azken boladan badirudi halako loraldi bat bizi
|
duela
euskaraz egindako zinemagintzak tira, film luzegintzak. Donostiako Zinemaldian ikusi ahal izan genituen ale zenbait.
|
|
Estatu euskaldun batek ez duela zentzurik ez
|
badu
euskaraz egiten eta ez bada benetan euskalduna, Liburu Zurian eta bestelako testuetan behin eta berriro esango du ETAk. Jatorrizko ETA post nazionala bazen Aranaren nazionalismoaren aurrez, Europako estatuen aurrez post estatala zen:
|
|
Zein hizkuntzatan egingo dugun galdetu diogu lehenbizi, euskara ez baita berarentzat jaiotetxekoa, nahiz eta batzuetan, Bidanian pasatako boladetan hartutako azentuari esker, halaxe ematen duen. Berak dio liburuak ere idatzi izan diren hizkuntzan irakurtzea gustatzen zaiola, eta euskaldunekin, eta ERLEA bezalako aldizkari batentzat, nahiago
|
duela
euskaraz egin, gehiago kosta arren. Ondoren, elkarrizketa bere estudioan egitea erabaki dugu, marrazki eta pintura artean.
|
2012
|
|
Eta nik ez nuen konplizitate handirik behar lagun izateko. Neure inguruetatik kanpo hamar erreal ematen ez
|
nituen
euskaragatik egiten genuen lotura hori. Erdaraz hitz egiten nuenean nafartzat hartzen ninduten muetico, cosica, dioskiakió, esaten nituelako, eta nik ez nuen ez nafarra eta ez Osasunakoa izan nahi.
|
|
Euskaldunok zergatik behar dugu gizarte mugimendu indartsuago bat gaur egun. M.I: Urrats handiak egin badira ere, hemen euskal hiztunak minoria gara eta euskara ez dago berdintasun egoeran, ezin
|
dugu
euskaraz egin gaztelaniaz edo frantsesez egin dezakegun guztia. Eta inertziak egoera hori egonkortu besterik ez du egingo.
|
2013
|
|
Udalek funtzio administratiboa bazuten, orduan, euskarari dagokionez Eskiularen kasuan ez zen euskararen aurkako mugimendurik, euskaraz egitea libre zen, eta batek euskaraz egin nahi
|
bazuen
euskaraz egiten zuen. Gero, paper ofizialetan beti frantsesez egin behar zen, nahitaez.
|
|
Hala jardutera animatu nahi ditut euskaldunak. Batez ere Abanto, Alonsotegi, Balmaseda, Etxebarri, Gueñes, Muskiz, Ortuella, Trapaga eta Zallakoak, eurenean ez
|
baitute
euskaraz egiteko aukerarik, baina baita Bilbo, Getxo, Barakaldo edo Basauri bezalako herrietakoei, kopuru sinbolikoetan baitabiltza.
|
2014
|
|
Erabilerarekin jarraituz, gurasoekin ikasleek duten komunikazioa anitza da eta% desberdinak ikusten dira emaitzetan. Ikasleen %66, 6k euskara ez den beste hizkuntza batez hitz egiten du gurasoekin; %28, 57k, gurasoetako batekin behintzat
|
badu
euskaraz egiteko aukera; eta %4, 76k, euskara hutsean.
|
|
Galdetegiaren ertzetan egin duten gogoeta honako hau izan da: " Lehen Hezkuntzan euskara gehiago egiten zutela edo barneratuago
|
zutela
euskaraz egitea Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan baino". Ikastetxetik kanpora, ikasleen %52, 38k egiten du euskaraz, baina baietz esan dutenen artean %19, 4k oso gutxi egiten duela aitortu du.
|
|
Herritarrak euskararen erabilerarako ezinbestekoak diren ezaugarri nagusien jabe dira: erraztasun handia
|
dute
euskaraz egin eta jarduteko eta, oro har, elebidunen dentsitatea etxean handia da.
|
|
Herrikoia bada, denek ulertuko dute. Guk pentsatu behar
|
dugu
euskara egin behar dugula elkarrekin komunikatzeko. Nire teoria hori zen beti.
|
2015
|
|
Edadetu bat etorri zitzaidan erdaraz galdezka, eta euskalduna zirudienez, euskaraz egin nion geroago. Ondoren, aitortu zidan Gasteizen bizi izan den 50 urteetan lehen aldia
|
zuela
euskaraz egiten zuena" toki ofizial" batean."
|
|
— Irakasleen iritziak, baita hainbat aurreiritzi ere, kezkak eta pertzepzioak (esate baterako, ikasleek ez
|
dutela
euskaraz egiten, euskaraz egiten dutena modu ez egokian edo traketsean dela).
|
|
Arestian, dispositibo mugikor horri zentzua deitu diot eta esan dut kolusioari dariola neurri handi batean, kolusioa hainbat jendek diskurtso eta praktika batzuetan duten sineste praktikoa den aldetik. Hitz sinpleagoetan esango nuke praktikek berezko zentzua behar dutela beste zentzurik ez dutenean; esaterako, inork ez du euskaraz egingo, inguruko hizkuntza predeterminatua erdara denean, ez
|
badu
euskaraz egiteak (berak) balio eta zentzu gehigarriren bat eramaten berekin. Eta gehien gehienetan, gehigarriak egiturazko determinazio osoari, Egiturako Identitateari, beste unibertso oso bat aurrejartzeko tamainakoa izan du.
|
2016
|
|
" Jarrera pertsonal hau auzoko beste hainbatekin konpartituko dudala jakiteak egiten du kitzikagarri ekimen hau. Plazara atera gara euskara ahoan, eta ez
|
dugu
euskararen alde egiten den ohiko festa baten eskeman gelditu nahi. Euskaraz ariko gara, eta xinple xinple"
|
|
Aian egindako inkestek erakusten dutenez herritarren gehiengo handiak
|
du
euskaraz egiteko gaitasuna. Alabaina ia erabat euskalduna izan den herrian eragiten hasteko moduko aldaketa sozioekonomikoak gertatzen ari diren irudipena dut.
|
|
Gainera horrela jokatzeak ekar lezake guraso euskalduna erreferente linguistiko egokia izatea seme alabentzat," ahal
|
dudanarekin
euskaraz egiten dut ahal den guztietan" eskema erreproduzitu egingo bailitzateke.
|
|
Gauzak horrela, Aren eraginkortasun indizea 75ekoa izango da eta Brena, berriz, 16,7koa. Alde horrek adierazten du An euskaldunek joera handia
|
dutela
euskaraz egiteko, Bko euskaldunek baino askoz handiagoa.
|
|
... Ni hasi nintzen egiten antzerkiak nahastekotz harrak eta emeak. Lehena eskandala izugarria izan zen eta obispoa abisatu zuten zer egin zen, eta orduan atrebentzia bainuen esan nion nik ez nuela denborarik zozokerietan ibiltzeko eta gauzak ziren bezala eta toki guzietan bezala nahi
|
nituela
euskaraz egin ere, eta pakea ukan nuen, baina luzaz apaiz asko kontra ukan nituen.271
|
|
Nik euskaraz egingo diot. Nik nahi
|
dudalako
euskaraz egin. Berak nahi duena egiten duela ere.
|
|
Kepa Martikorenak, Etxepare lizeoaren izenean, presentatu du kanpaina, hunen helburua eta egutegia. Roger Gamoy auzapezak azpimarratu du berak eta Kontseiluak beti axola
|
dutela
euskararen alde egitea: adibidetzat eman ditu Ikastola eta euskararen erabilpena Herriko Etxeko komunikazioan.
|
2017
|
|
Hobeto edo okerrago, baina egitea. Euskaraz bizitzeko gaitasuna nahi
|
duenak
euskaraz egin beharra du; jardunean zuzenduko ditu okerrak eta eskuratuko ahalmenak. Horixe da mintzalagunen zioa:
|
|
Beti gabiltza horretan: " Hemen kantatu gura
|
baduzu
euskaraz egin behar duzu", esaten dutenean," Zergatik?" galdetzen dut nik. Beti gabiltza berdin.
|
|
Euskaldun kategoriaren alde izugarrizko lan diskurtsibo eta praktikoa egin da, horren ondorioz balio erantsi sinboliko handiak ditu kategoria honek. eta asko dira zuzen edo zeharka etekin eta hobari sinboliko horiek beretzat nahi dituztenak. halaber, oso motibagarria izan zaio askori, bai euskara ikasteko, bai euskaraz egiteko ere. alabaina, kategoria (kategorizatze sozialaren bidez edota buru kategorizatzearen bidez) behin lortuta, euskaraz egiteko premia inguruko eragileen eraginera mugatu ohi da. kategoria praktikatik (euskaraz egitetik) askatuta, etiketa sozial huts bihur daiteke eta, ondorioz, auto aurkezpenerako eskuragai diren beste ikur, zeinu edota jokamoldeen bitartez aiseago eskuratu. hori da gure ustez euskaldun kategoriari gertatzen ari zaiona, gero eta zailagoa baita praktikan euskaraz egitearekin identifikazio itxia egitea: euskaldunek maiz ezin
|
dutelako
euskaraz egin, edo ez dagoelako behar sozialik, edo onura sinbolikoak bestela ere lortu daitezkeelako...
|
|
Egoitza Eibarren duen enpresa bat administrazio prozedura batean parte hartzen ari da Estatuko Administrazio Orokorraren aurrean, eta jakin nahi
|
du
euskaraz egin dezakeen hori. Zer arautzen du legeak horri buruz?
|
2018
|
|
2 Aldagaiak honakok izan dira: ...n behar da, hobe da jendeak ingelesa ikastea euskara ikastea baino, Administrazioan sartzeko euskara jakitea beharrezkoa litzateke, ezinbestekoa da haur guztiek euskara ikastea, irrati/ telebistek programa gehiago behar lukete euskaraz, euskara galtzeko arriskuan dago, G21 tipologia, euskara beharrezkoa da jendearekin komunikatzeko, euskarak ez du sekula izango gaztelaniak duen garrantzia, nahiago
|
dut
euskaraz egiten duten dendetara joatea, oro har hurbilagokoak sentitzen ditut euskaldunak, euskaldunek ezezagunei lehen hitza euskaraz, euskaldunok beti euskaraz nahiz eta guztiek ez jakin.
|
|
Horrek ahalbidetu egiten du elkarrizketa batean partaide bakoitzak bere euskara mailari eustea: dakienak dena euskaraz eta besteak ulertzeko ahalegina eginez esaterako, edo maila baxukoek, ahal
|
zutena
euskaraz eginez eta ezina etorritakoan baimena izatea beste hizkuntza batean aritzeko. Horrek aukera ematen du komunikazioari eusteko euskarari bizkarra eman gabe, euskarazko gaitasun mota guztiei etekina atereaz.
|
|
Egia esateko, euskaldunok oro har leialtasun handia erakusten dugu, edo hori dio behintzat Txillardegik asmatutako formula matematikoak. Formula horrek neurtzen du matematikoki euskaldun batek zenbat aukera
|
dituen
euskaraz egiteko leku zehatz bateko euskaldun kopurua aintzat hartuz. Ba, herri gehienetan erabilera formula horrek adierazten duena baino handiagoa da.
|
|
Gainera, lehenengo erronka hau bigarrenarekin estu estu lotuta dago: lehen hizkuntza euskara izateak lotura zuzena
|
du
euskaraz egiteko erraztasunarekin, eta batak eta besteak eragin handia dute erabileran.
|
|
Joseba Gabilondo. Euskaraz hasi zitzaidan eta, sinistu behar didazue, nik erdaraz erantzun nion, ezin niolako euskaraz egin, inoiz ez
|
nuelako
euskaraz egin nire jaioterritik eta bailaratik kanpo, euskara niretzat etxeko, jaioterriko eta, asko jota, bailarako hizkuntza zelako, Aizpurutxotik Zestoarainokoa gutxi gorabehera. Eta baiki, karrera bukatu eta gero, nahiko ondo alfabetatuta ordurako, lanean hasi nintzen, euskara irakasle, eta harrezkero, beste lanbide batzuetan aritu arren, euskara (batua, estandarra) izan dut beti lan tresna nagusietako bat.
|
2019
|
|
Erronka hartu aurreko egoeraz galdetuta, %33, 1ek dio" gehienetan, ez beti, euskaraz egiten duela" pertsona edo talde horrekin. Gehienak" erdi eta erdi euskaraz/ erdaraz egiten dut" aukeran kokatzen dira (%43, 6), eta beste %17, 2k dio gutxitan edo inoiz ez
|
duela
euskaraz egiten. Alderantzizko norabidean, erronkaren hartzaile den talde edo pertsona horrek euskaraz mintzatzeko joera gutxiago duela ikusten dugu:
|
|
Erronka hartu aurreko egoeraz galdetuta, %33, 1ek dio" gehienetan, ez beti, euskaraz egiten duela" pertsona edo talde horrekin. Gehienak" erdi eta erdi euskaraz/ erdaraz egiten dut" aukeran kokatzen dira (%43, 6), eta beste %17, 2k dio gutxitan edo inoiz ez
|
duela
euskaraz egiten.
|
|
Horrela, alderdi kontzienteari begiratuta, nerabeen artean" Ondarroako tokiko euskaradun" agertzeak duen balorazio positibo argiaz edota euskara batuaren balorazio ez hain positiboaz ohartu gaitezke, Eneritz Albizu eta Goizane Aranak (2018) adin tarte ezberdinak aztertuz aurkitu zuten" tokiko euskararekiko harrotasunaren" ildotik. Zentzu berean, euskal hiztun legitimoen ikerketan Ortega eta bestek (2013) esandakoari jarraituz, ezaugarri bi
|
dituzte
euskaraz egiten duten hiztun berrien artetik euskaldun estatusa lortzen dutenek: euskara testuinguru informalean erabiltzeko gai dira eta euskalkia daukate.
|
2020
|
|
Baina konta ditzagun gogoan dituen oso hurbileko bi sorpresa on. Batetik, euskaldunak eta erdaldunak dauden kuadrillan, gehienetan erdaraz hitz egiten dute, eta jakinda ariketa egiten ari zela, ahal
|
dutenek
euskaraz egin diote eta ez dakitenekin erdarazko hizketaldian euskarazko hitzak eta esaldiak erabili ditu. Babesa jaso du, bai kuadrillan, baita orokorrean ere.
|
|
Aipatu nien zuzendaritza aita Onaindiak hartuko zukeela, euskara batura joko genukeela ere bai. Eta artikuluak bakoitzak nahi
|
zuen
euskaran egin zituela.
|
|
euskaldunen herenak dira jada, eta gazteenen artean, gehiengoa. Oztopoak
|
dituzte
euskaraz egiteko: batetik, gaitasun aldetik, aiseago moldatzen dira erdaraz; eta, bestetik, inguruari dagokionez, erdarazko eremuetan bizi dira gehienak, etxetik bertatik hasita.
|
|
Deigarria iruditu zaigu, adibidez, Euskal Autonomia Erkidegoko gazteak izanda honelakoak erantzutea: " nire kuadrillan batzuek ez dakite euskara" edo" gazte batzuekin ezin
|
dugu
euskaraz egin, ez dakitelako". Bestetik, gazteek euskararen erabilera eta familia lotzeko joera dute.
|
2021
|
|
Euskaraz gainera, gure amak beti samurtu nahi
|
ninduenean
euskaraz egiten zidan, euskara xantaia emozional modura polito erabiltzen zuen-eta. Baina geure aitaren aurrean beti erdaraz barra barra, eta oso noizean behin bakarrik, erdi ezkutatuta edo, euskarazko zer edo zer esan ohi zigun, agian gure aitaren aginduen zurruntasuna biguntzearren.
|
|
Praktika horren emaitza ezaguna bezain penagarria da: haur euskaldunek euskaraz egiteari uzten diote, eta haur erdal hiztunek ez
|
dute
euskaraz egiteko bidea erraztuko dieten ikaskiderik, guztiek erdaraz jarduten dutelako. Hala, gaztelera bilakatu da eremu erdaldunduetako ikastetxeetan hizkuntza ia bakarra ikaskideen artean, euskara irakasleen jardunera kasik mugatuta.
|
|
Eus Ele taldeko ikasleak euskaldunen dentsitatea handia den gune soziolinguistikoetan bizi dira, ohitura
|
dute
euskaraz egiteko eta euskararen aldeko hautua egiten dute. Ikasturte hasieran besteen hizkuntza hautuaren aurrean amore ematen badute ere egokitze estrategia erabiliz, ikasturteak aurrera egin ahala, euskaraz egiteko hautuari eusten diote; besteek euskaraz dakitela badakite, euskarari eusten diote eta bi eletako elkarrizketak onartzen dituzte.
|
2022
|
|
2020an emakumezkoak izan ziren parte hartzaileen bi heren eta 30 urte artekoak nagusitu ziren. Asmoen artean, gehienek euskararen erabilera handitzea izan dute helburu, eta belarripresten artean, pisu handiagoa
|
du
euskaraz egiteko aukera berriak bilatzeak.
|
|
Zeren, begira: nahi
|
dugu
euskaraz egin dezaten eta ez erdaraz, baina mugarik ezarri gabe nahi dugu erdaren erabilera murriztu; hizkuntzak ez direlako berez txarrak, baina min ematen digu haurrak espainolez edo frantsesez entzuteak; eta ez diegu hala ere min horren arrazoia azaltzen, hori politika litzatekeelako, eta haurrak politikatik at utzi behar baitira, badakizue; baina arrazoi politikorik gabe, zer argudio egon lit... Baina ez, ez, gu ez gaude kontra, hizkuntza guziak dira aberasgarriak, baita hemengo erdarak ere, hori bai, euskara denen artean hobetsita....
|
|
Ez gaitu inork derrigortu elurpean, hotzez edota gauez korrika egitera. Inork derrigortzen ez
|
gaituen bezala
euskaraz egitera, euskaraz idaztera. Izatekotan, aurkakoa.
|
|
...steak beste, parlamentuetako presidenteek, bai diskurtso publikoan, eta batez ere erabaki politikoetan, euskararen unibertsalizazioaren beharraz hitz egin behar dute behin eta berriz, eta hura lortzeko plangintza zorrotzak burutu, jarraipen estua egin eta jendaurrean horren berri eman, euskal herritarrak argi ikus dezan euskalduntzearena serio doala Euskal Herrian, eta euskara ikasteko betebeharra
|
duela
euskaraz egin nahi duena ez oztopatzeko, eta euskaldun osoa sentitzeko, behingoz, kontxo!
|
|
Eskatzen den maila horrek bermatzen al du ertzain horiek euskaraz egin nahi
|
duenari
euskaraz egingo diotela. Hizkuntza eskakizun hori egiaztatua dutenen artean, euskaldun mota ezberdinak egon daitezke.
|
|
Beraz, uste izatekoa da deialdi honetan plaza lortzen duten 700 ertzain horietatik erdia ere ez direla gai izango euskaraz hitz egin nahi
|
duenarekin
euskaraz egiteko, eta horrenbestez, lehen hitza euskaraz egiteko eta jarraitzeko; segur aski gaztelaniaz hasi eta buka egingo dutela.
|
|
Helburuan ere antzeman dute alderik: «Parte hartzaile gehienek euskararen erabilera handitu nahi dute, eta belarripresten artean pisu berezia
|
du
euskaraz egiteko aukera berriak bilatzeak».
|
|
Oso atzean geunden. Euskaldun gehienek uste
|
zuten
euskararenak egina zuela. Adibidez, ama hizkuntza euskara zuen emakume batengana hurbildu, eta galdetu nion zergatik hitz egiten zien seme alabei beti frantsesez.
|
|
Igortzen ahal dituzte langileak euskarazko formakuntzetara, edo euskara munduko elkarteak gehiago diruztatu. Herriko etxeak berak proposatzen ahal ditu ekitaldi batzuk euskaraz, edo lehenesten ahal
|
ditu
euskaraz eginen diren antzerki edo kontzertuak. Herriko etxeak baditu anitz manera euskarari presentzia handiagoa emateko, eta plazan eta publikoki leku bat emateko.
|
|
Eta etortzen dela argentinar bat, eta egiten duela filma euskaraz: Akelarre. Eta Eugene Greenek, Parisen bizi den amerikarrak, bi film
|
dituela
euskaraz eginak, eta bidean duela hirugarrena. Nik horiek hurbilago sentitzen ditut Bilbon jaioagatik ere Madrilen edo Parisen filmak hango diruarekin, hango aktoreekin egiten dituen zuzendaria baino.
|
|
Ildo horretatik, Yolanda Olasagarre, Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentuko euskara teknikaria, ikastetxearen hizkuntza plangintza lantzearen alde azaldu zen. " Ikasle askok barne gatazka sentitzen dute, nahi
|
dute
euskaraz egin, baina ezin dute. Ahalduntzeko baliabideak eman behar dizkiegu.
|
2023
|
|
Haren hitzetan, pare bat ideia badituzte, baina hasteko" ahalik eta modu fidelenean" jaso nahi dute emanaldia, gordeta gera dadin. " Uste
|
dut
euskaraz egiten den stand up komediari balio bat emateko modu bat dela. Atzetik datozenek izan ditzaten erreferentziak eta ikus dezaten gauza txukunak ere egiten direla euskaraz komediaren arloan".
|
|
Administrazio Publikoa euskararen arnas-gune bihurtuko bagenu, euskaraz bizitzeko bidearen tarte handia egina genuke. Baina, ez dezagun ahantz, Euskararen Herriko zazpi lurraldeetako zatirik handiena kudeatzen duten Espainiako eta Frantziako administrazioek ez
|
dute
euskaraz egiterik modu ofizialean. Euskara ez da ofiziala Lapurdi, Nafarroa Beherea eta Zuberoan, ezta Nafarroako lurraldearen zatirik handienean ere eta Arabako lurraldearen barruan kokatuta dagoen Burgos probintziako administrazioaren kudeaketa peko Trebiñu Konderriaren lurraldean ere ez.
|
|
Batzuek uste zuten euskara maila ona dutela, eta testuinguru informaletan aritzeko gai direla, baina gero gelan praktiketan ez nuen hori ikusi. Uste dut askotan uste
|
dugula
euskaraz egiten dugun baino hobeki aritzen garela. Hori ikusi dut.
|
|
Beste ikasle batek azterketa batean adierazitakoa ekarri du bere esanak berresteko: «Azaldu
|
zuen
euskaraz eginez gero etarra eta vasquito irainak jasan behar dituztela. Azaldu zuen iraintzaileak gutxi batzuk direla, baina eurek agintzen dutela, eta lortzen dutela euskaldunek euren artean erdaraz egitea».
|
|
O Corno filma galizieraz egina dago, tarteka portugesezko hitz batzuk sartzen direla, eta gaztelaniazko azpitituluek lagunduta oso ondo jarraitzen zaio; gaztelaniaz egina izan balitz, ordea, ez luke hartarainoko egiazkotasun eta sinesgarritasunik izango. Eta horrela konturatu naiz, behin berriro, euskal film batek ere derrigorrezkoa
|
duela
euskaraz egina izatea. Hizkuntza ez da gramatika eta soinu hutsa; hizkuntza nortasunaren osagai eta ezaugarri funtsezkoa da, banakako mailan bezala, esparru kolektiboan.
|
|
Zenbait ikasle ekainaren amaieran edo irailean hasiko dira Lanbide Heziketako formakuntza dualarekin –dual intentsiboa–, eta Geikek –Arrasateko euskalgintzako eragileak batzen dituen lankidetza mahaia– eta Debagoieneko Mankomunitateak bat egin dute Gipuzkoako Foru Aldundiaren, Eusko Jaurlaritzaren eta Laneki elkartearen Lanbide Heziketa
|
Duala
Euskaraz egiteko egitasmoarekin. Debagoieneko enpresak animatu nahi dituzte ekimenean parte hartzera.
|
|
Mondragon Goi Eskola Politeknikoko irakaslea eta eskolaren ordezkaria da Xabier Sagarna Geiken, eta, haren ustez,
|
duala
euskaraz egiteak hurbiltasuna eta konfiantza ematen dio ikasleari, eta ikaslearen nahia gogoa eta eskubidea bermatzen dira. Aldarrikatu du ikasle euskaldun bat euskararen erabilera horrenbestekoa ez den enpresa batean sartzen bada, aukera ona izan daitekeela eraldaketa sortzeko enpresan.
|
|
– Baina nola gauzatu ahal izanen dute euskaldunek eskubide hori herrietara joaten diren apezek ez
|
badute
euskaraz egiteko gaitasunik, hots, seminarioko ikasketa guziak latinez eta erdaraz egin badituzte, euskara ez badakite edo, jakinda ere, hizkuntza bera eta euskal kultura eta literatura landu ez badituzte?
|