|
2000
|
|
|
Profesional mundua alde batera utzita, zein baliabide
|
dituzte
gaur egun haurrek eta gaztetxoek pilotan aritzeko?
|
|
|
Egunkari ezberdinetan estiloari buruzko hainbat iritzirekin topo egin dugu. Juaristiren aburuz," ez da gaizki idatzitako nobela, areago esango nuke, erraz irakurtzen da, hasi eta buka esaten den bezala; baina ez
|
du
gaur egun euskal nobelagintzak batik bat lortu duen maila erdietsi." (Pergola 87) Garikoitz Berasaluze, ordea, honela mintzatzen da:
|
|
|
Mende erdi bat geroago, Sud Ouest lehen planoko hedabide bilakatu da. Correo taldearekin elkartu ondoren, multimedia arloko talde indartsu eta mugaz gaindikobaten ikur bilakatuta, egunkariak
|
badu
gaur egun 2.350 berriemailez osaturiko sare bateta 21 argitalpen, Akitania eta Poitou Charentes ko zortzi departamenduetan, hauetatiklau Bordeleko hiri aglomerazioan, eta Sud Ouest Pays Basque argitalpena, zeinenerredakzio agentzia Baionan dagoen (10 kazetari) 14 Sud Ouest Pays Basquek erebaditu bi bulego bi kazetari iraunkorrekin Biarritzen eta Donibane Lohizunen....
|
|
|
Horrekin batera, deszentralizazio prozesuen ondorioz, tokiantokiko aginteek ere. Autonomia Erkidegoek, Departamenduek zein Udalek? duelaurte batzuk ez zituzten aukerak edota eskumenak
|
dituzte
gaur egun arlo hauetan eragiteko. Baina, hala eta guztiz ere, oraindik, Estatuak dira irrati eta telebista sistemenegituraren erantzule eta arduradun nagusiak; alde handiz gainera.
|
|
|
Espainiar Estatuan, euskal gatazkari dagokionez behintzat, botere legegileakez
|
du
gaur egun botere exekutiboa kontrolatzerik, ez eta hori botere judizialetikbereizterik ere. Dena dugu gubernaculum (agintea), eta inola ere ez jurisdictio (estatu boterearen kontrola).
|
|
|
Karrantzako haranak 3.030 biztanle
|
ditu
gaur egun; jende gutxi bizi da, beraz, lurralde zabal honetan. Bizkaiko Lurralde Historikoarekin konparatuz, oso dentsitate baxuko eskualdea da.
|
|
|
Eta ibilgailuko zoko moko guztien miatzaile erotua bilakatzen naiz, zorioneko polizi bikoteak, estrategikoki kokatuta, bide ertzera geldiarazi eta autoko dokumentazioaren galdea egiten didanean. Aldiz, fraideeneko nire gelako ikasleen zerrenda buruz errepikatzen ahal
|
dut
gaur egun ere: ... Rekalde, Ripodas, Rota, Santesteban, Saragueta, Sarasa, Senosiain, Sola, Soria, Soroa...
|
|
2001
|
|
|
' Tarta beraren aurrean jatun gehiago gaude orain. Garai batean Hertzainak, La Polla edota Kortatuk lortzen zituzten salmenta zenbakiak, amets egiterik ere ez
|
dugu
gaur egun'. Diskoetxeentzat ez da erraza izango, urtean egiten dituzten disko guztiei buelta ematea.
|
|
|
Hori esanda ere, presoen egoera ez dela aldatu baieztatzen dut. Abokatua soila nintzela preso izandakoaren oraingo sasizilegitasunik gabe, alegia prentsan eta hedabidetan orduan adierazitakoek zeukaten balioa berdin berdin
|
dute
gaur egun.
|
|
|
Fase guztietan ez dira denak izango baina azkenekoan, akordioa lortzeko, denok izatea ezinbesteko da. Lizarrako akordioa izenpetu zenean esan nuenak balio
|
du
gaur egun ere: hemen ez daude denak eta ez baditugu falta direnak biltzen akordiora, akordio honek ez du aurrera egingo.
|
|
|
Bakoitza bereaz arduratu behar, eta hortan zintzo saiatzen zen Imanol Laspiur. " Euskarak etsai asko
|
du
gaur egun", azaltzen zuen deplauki, baina okerrena, kaltegarriena, zuzenean seinalatzeko: " Zerbait euskeraren alde egin ahal izan eta egiten ez duena.
|
|
|
Zorionez, gauzak aldatu egin dira eta gaur egungo bertako migrazio bakarrak baserritik erdigunera edo alderantziz eginikoak dira. Izan ere, ondoko Markinako Ikastetxeak eskaintzen dituen ikasketa profesional eta teknikoei esker eta bailaran bertan abian jarri duten Okamikako Industrialdearen laguntzaz, leatarrek oso bestelako egoera bizi
|
dute
gaur egun.
|
|
|
Pasa den mendeko arazoak izan baino lehen, Leako herritarrak betidanik bere premiak asetzeko gai izan zirela esan liteke, bertako gizarte nekazariak beharrezko zituen elementu oro (tresneria, jantziak, oinetakoak...) egiteaz norbera arduratzen baitzen; horrela, 1850 arte inguruan ez zen ia artisautza edo merkataritzarik ezagutzen, eta industriaren eragina burdinola eta errota (ugariagoak, garia eta artoa eho behar zuten neurrian) batzuetara mugatzen zen; gaizki komunikatua zegoen bailara honetan gizarte mota ere nahikoa itxia zen, botere politiko ekonomiko osoa kontrolatzen zuten leinu sendi gutxi batzuek eta hauen maizter aritzen ziren beste guztiek osatua, menpetasun harreman gero eta okerrago batean (uztaren eta jaunen menpe erabat). Gizarte egoerak jadanik ez du zerikusirik antzinakoarekin, jakina, baina jarraitzen duena leatarrek beren arazoak beraiek konpontzearen aldeko jarrera da, eta horren adibide nagusia
|
dugu
gaur egun 1983an sortutako Lea Ibarreko Udal Mankomunitatea. Horrek bertan bildutako udalerri bakoitzaren hainbat gastu murriztea ahalbidetu du, baina hori baino garrantzitsuagoa dena, bailararen hondoratze isila gainditu ahal izatea ekarri du, Okamikako Industrialdea bezalako ezinbesteko ekimenak aurrera eramateko gai izanez.
|
|
|
«Fitxa hauek guztiek monumentuei buruzko informazioa gordetzeko balio dute, gero, profesionalen edota afizionatuen artean banatzeko, Nafarroako kasuan bezala edo Aranzadi Zientzia Elkartearekiko daukagun elkarlana kasu. Hala ere, aitortu behar
|
dugu
gaur egun darabilkigun asmoa datu base hau interneten jartzea dela, mundu osoarentzat eskuragarri uzteko. Baina, dedikazio eta finantziazio arazoak direla eta, momentuz ezinezkoa egiten zaigu nahiko genukeen abiaduran aurreratzea.
|
|
|
Eta hor zurekin bat nator Javier, horiei guztiei estatu ekoizle ahulak interesatzen zaizkie. Merkatuaz duten kontrolagatik, petrolioaren nazionalizazioaren garaiek sortu zizkieten oso gaindituta
|
dituzte
gaur egun eta, alde horretatik, konpainiek nahiko baliabide dute prezioa eta hornitze mailarekin jokatzeko; hori merkatuaren kontrolaren bidez, baina horrez gain beti dituzte beste bide ohikoago batzuk: estatu kolpeak, matxinadak, gerrak sorraraztea eta halakoak.
|
|
|
zenbat irakurle alfabetatuk irakur zezakeen Ene Jesus bezalako nobela bat? Zentzu honetan, literaturak eta sorkuntzak beste ingurunea bizi
|
du
gaur egun.
|
|
|
Aspaldian baino arrisku handiagoa ote
|
du
gaur egun jateak, eta antzeko galderek bisitarien arteko polemika suspertzen dute eta beraien artean elkarrizketan jarduteko gonbitea da.
|
|
|
Horretarako, Powellek adierazi zuen beharrezkoa dela kudeaketa eta komunikazio talde bat sortzea, bozeramaile bakar eta fidagarri baten bidez jendaurrean azaltzeko. Powellek uste
|
du
gaur egun kontsumitzaileei ez zaiela nahikoa janaria segurua dela entzutea, baizik eta hori horrela dela frogatzeko eskatu die. Adituaren aburuz, produktu bat “naturala” delako kontzeptua oso hedatuta dago, baina segurtasuna sortzeko, hori egiaztatzeko eta kontuan hartzeko gai diren laborategiak behar dira, “ez dela existitzen”.
|
|
|
euskara hizkuntza ahula da, eta aldamenean dituen erdaren aldean ez du indar nahikorik izango, ez orain ez denbora luze batean, haiekin lehian sartzeko. Era berean, uste dut euskaldunok nahiko zilegitasunik
|
badugula
gaur egun euskararekin inolako  harremanik ez dutenei eskatzeko, behingoz, uler dezatela euskararen normalkuntza arrazoiz eta tinko defendatzea bateragarria dela, guztiz bateragarria, jarrera moderno, liberal, kosmopolita eta demokratiko batekin.
|
|
|
Are gehiago: gainerakook ikerketaren goldea non pasatua
|
badugu
gaur egun, Zavalak alorra prestatu digulako da kasu askotan. Kontapoesia, herrina rrazioa, esaerazaha rrak... zer ez ote du Zavalak landu?
|
|
|
– Afganistango gizon boteretsuenetariko bat
|
duk
gaur egun. Kabulen ez zagok deus ere egiterik bere oniritzik gabe. Berak ia Afganistan osoko azpi ekonomia kontrolatzen dik:
|
|
2002
|
|
|
Hitzak betetzen hasi lukete, hau da, euskal instituzioek presoen eskubideak betetzeko pausoak ematean modu duinago batez agertu lukete. Estrategia politiko zehatz batean ari dira eta ez
|
lukete
gaur egun agertzen duten jarrera mantendu behar. Garai batean mugitzen ziren (interesatzen zitzaielako, agian) eta gaur, ETAren dinamika dela-eta, komeni zaie gelditzea.
|
|
|
Material eta tresna ezberdin ugari, joera franko, makina bat aldaketa izan ditu argazkigintzak sortu zenetik gaur arte. Eta zer esanik ez erreportari grafikoen lanak ezagutu dituen mudantzaz, Krimeako Gerra edo Txinako opioarena iruditan jasotzeko 300 kiloko ekipoa mando gainean karreatu behar
|
zutenetik
gaur egun darabiltzaten kamera arinetera. Baina bestela, zer nolako aldeak daude orduko argazkilarien eta oraingoen artean?
|
|
|
Orduan eremu formalari eman zitzaion garrantzia eta orain ikusten da eremu ez formalak duena, batez ere gazteengan; hau da, hiztun osoak lortu behar ditugula, eta ez bakarrik irakaskuntzarako hiztunak. Duela hamabost urte hasi zirenak ez
|
zuten
gaur egun izan dezakegun perspektiba hori eta gerora begira hobeto aritzeko aukera izango dugu: ikastetxeetako hizkuntza planak, planteamendu globalagoak, udalerri mailako plangintzak...
|
|
|
Bide errazera jotzea da onena eta etxean eta herrian, oharkabean, ikasi dugun hizkera da bide erraza. Geure hizkerarekin eta batuarekin nahikoa
|
dugu
gaur egun; ez dago herrialdeko euskalki baturik sortzen eta ikasten jardun beharrik".
|
|
|
" Idatzi egiten dut eta, egindako lanarekin gustura geratzen banaiz, lehiaketa batera bidaltzen dut". Irabazteak frogatzen dio bere egiteko erak ere
|
baduela
gaur egun tokia eta balioa.
|
|
|
Marokon «mugitzen dena elkarteak dira» dio Maria Angels Roquek, eta bere analisiei kasu egin behar badiegu, Aljeria eta Tunisian ez bezala Marokon bertako aginteak eskua zabalago erabili du kudeaketa administratiboa, nortasuna, ekologia edo txirotasunaren inguruan antolatu den asoziazionismoaren aurrean. Horrela, aginteak solaskide berriak
|
ditu
gaur egun, lehengo notableen ondoan hirietan bizi baina beren jaioterriei lagundu nahi dieten unibertsitario eta profesionalak. Eta hauetako asko, amazigh nortasuna, kultura, hizkuntza eta giza egituren alde ari da inplikatuta.
|
|
|
Penintsulako hiru herrialdeetako literaturaren egoerak jarreraren bat erakustera behartzen gaitu egunero: laido historikoak ohiko bilakatu dira, eta industria editorialak irakurle militantearen transformazio etengabeari egin behar izan dio aurre, zeinek plazera, entretenimendua edo lilura nahi
|
baititu
gaur egun.
|
|
|
Edonola ere, dudarik ez dago, inoiz baino kritika publiko gehiago egiten dela gaur egun eta behiala ezinezko ikusten ziren hainbat errealitate (telebista, irratia, Internet...) orain eskura dauzkagun tresnak direla. Euskal literaturak inoiz baino presentzia handiagoa
|
du
gaur egun komunikabideetan. Komunikabideen arloa aztertzerakoan, 1980ko hamarkadaren amaieran desagertu ziren Eguna edo Hemenekin batera, 19861995 bitartean El Diario Vasco egunkariak kaleratu zuen Zabalik gehigarria nabarmendu genuke lehenik.
|
|
|
Nik uste
|
dut
gaur egun ez dagoela arrazoirik elikadura kateaz mesfidati izateko.
|
|
|
Unibertsitatearen itzalak ez du ikerketa zentrorik babestu, ez masterrik edo doktorego programarik antolatu, eztagradu ondoko diplomaturarik ere. Manuel Montero EHUko errektoreakbere kargu jabetze ekitaldian EAEko lehendakariaren aurrean esandakohitzek hutsaren hurrengo balioa
|
dute
gaur egun. Unibertsitateetakoagintariek erakutsitako arduragabekeria handia bada ere, ez dezagun ahantzunibertsitatea unibertsitario orok egiten dugula egunez egun. Beraz, autokritika sakona egin behar da, baina guztiontzat. Denok publikokiaitortu behar dugu ez garela egon euskal gizarteak, gai honen inguruan, exijitzen digun mailaren parean.
|
|
|
d) Testu horien ezaugarri nagusiak dentsitatea eta kontrol kontzeptuala dira.Espezialista bera da, testuan azaltzen diren kontzeptuak ulertzen, lantzeneta azaltzen dituena; eta kontu handia izan behar dugu testua aldatu etabirformulatzean. Kezka handia
|
dugu
gaur egun, zientziaren zabalkundeaherritarrengana zuzen iristen ote den eta kontzeptuak ulergarri gertatzen otediren. Izan ere, osasun arloko agindu edo kontsignak oso aldrebesturik jasoditzake herritarrak kontzeptu horiek argi aurkezten ez badira (esate baterako, antibiotikoak erabili behar ote dira birusen eragindako eritasunetan?)
|
|
|
Eta erakusten dute gaur egun dagoen batasunik eza. Batasun falta horren ondorioz, nahiko egoera nahasia bizi
|
dugu
gaur egun:
|
|
|
Ia berrehun emisora txiki
|
ditut
gaur egun zerrendatuta, batzuk desagertuak dira dagoeneko, eta beste batzuen existentzia ezin izan dut frogatu, bidean geratu ote diren jakin ezinik, egitasmo soilak izan direlako, edo oso epe laburrean existitu direlako edota izen ezberdinak hartu dituztelako?, edota, jarraitzen duten batzuei buruz,, ikerketan agertu direnei buruz, adibidez?, izena eta kokapena besterik ezin izan ditut jakin, ah... Beste batzuek, berriz, seguru aski ezkutuan jarraituko dute, nire asmoa izandako guztiak agerraraztea izan den arren.
|
|
|
Hasieratik zituzten helburuak berak
|
dituzte
gaur egun irratiaren bultzatzaileek: «Iruñerriko euskaldunen komunikazio tresna»6 izatea, alegia.
|
|
|
Hedabideek euren isla propioa eduki dute eta
|
badute
gaur egun ere harreman komunikatibo horietan, eduki sinbolikoen elkartrukatze lan horietan, hain zuzen ere.
|
|
|
Hedabideak, gainerako enpresa guztiak bezala, gero eta pastel zati handiagoa gura izan dute, eta halaxe nahi
|
dute
gaur egun ere. Horren arabera, asko eta asko izan dira enpresen arteko lehiak besteen pastel zatiak jateko, merkatu kuotak bereganatzeko, beste ororen gainetik.
|
|
|
Gizarte harremanetan, sinboloen elkartrukatzea elkarbizitzarako oinarri komunikatibo zentrala da. Hedabideek euren isla propioa eduki dute, eta
|
badute
gaur egun ere, harreman komunikatibo horietan, eduki sinbolikoen elkartrukatze lan horietan, hain zuzen ere.
|
|
|
Kulturek eta identitateek inoiz izan duten elkarren arteko aditzerik sendoena
|
dute
gaur egun. Besteei buruzko berri inoiz baino gehiago dugu gaur egun. Kulturartekotasunetik eta identitate aniztasunetik hitz egiten ikasi beharra du gizaki modernoak.
|
|
|
Kulturek eta identitateek inoiz izan duten elkarren arteko aditzerik sendoena dute gaur egun. Besteei buruzko berri inoiz baino gehiago
|
dugu
gaur egun. Kulturartekotasunetik eta identitate aniztasunetik hitz egiten ikasi beharra du gizaki modernoak.
|
|
|
Diaz Rubio doktorearen arabera, melanomaren eragina% 2 eta% 4 artean hazten da urtean. Hala ere, hilkortasunak bere horretan dirauela gehitu du, eta horrek esan nahi
|
du
gaur egun melanoma azkarrago diagnostikatzen dela. Iaz, ehun mila biztanleko hamaika melanoma kasu diagnostikatu ziren Espainian.
|
|
|
Mundu osoko 246 milioi adingabek
|
dute
gaur egun gaitz hori.
|
|
|
Vademecumak 836 espezialitate farmazeutiko generiko
|
ditu
gaur egun
|
|
|
Beraz, ekoizpena berriro hasteko baimena jaso zuen. Japoniak hogei zentral elektriko nuklear
|
ditu
gaur egun, 53 erreaktorerekin, eta haien geografia osoan banatuta daude. Horietako asko Munduko Futbol Txapelketan parte hartuko duten selekzioetatik hogeita hiru daude.
|
|
|
Arantza Belastegui psikologoak esan du «seme alabekin harreman lasaia izan behar dela». «Haurrek ondasun material asko
|
dituzte
gaur egun, baina ez dute dedikazio handirik gurasoen aldetik». Hondartzan maskorrak eta karramarroak aurkitzea ikasteko modu handia da.
|
|
|
Ekimen hori 2001eko abuztuan sortu zen, Hiritar Boterea konturatu zenean doako laguntza juridikoko zentroen lana ez zela nahikoa. Proiektu horrek 100 abokatu boluntario
|
ditu
gaur egun, eta horiek beren gain hartu zuten hori aurrera eramateko ardura, aholkularitza eta/ edo babes juridikoa eskainiz, izapidean dauden interes publikoko 60 kasu baino gehiagotan ordainsariak kobratu gabe, non eskubide kolektiboak urratzen baitira. Orain arte, abokatu horiek landu dituzten kasuak honako hauekin lotuta daude:
|
|
|
Nola da posible euskaltzain batek horretan ere, beste gauza askotan bezala, zalantzarik izatea eta halako nora ezean ibiltzea? Bada, nik zalantzak
|
ditut
gaur egun, urteetan eta urteetan gure umeak eredura bidali ondoren, esperientziak erakusten didana kontuan hartzen badut. Zeren, Euskal Herriko toki askotan behintzat, ume euskaldunek, gure umeei gertatu zaien gisa, eta beharbada zuri ere gertatu zaizun moduan, ikastolan ikasi baitute erdara.
|
|
2003
|
|
|
Talde eder bat aritu zen Amuriza gidari hartuta, eta hortik sortu zen oraindik eten ez den soka hori. Bertso munduko batzuk pixka bat kritiko agertu izan dira, baina uste
|
dut
gaur egun erabat demostratuta dagoela bertso eskolako bertsolariak erabat bertsolari direla. Orain bertsolari on gehiago dago, baina oso onak oso gutxi, orduan bezala.
|
|
|
Ideologia desarrollista horrek izugarrizko hedapena
|
du
gaur egun; alabaina, gizartearen martxa edo bilakaera modu lineal horretaz irudikatzea etenik ez duenprozesu automatikoa eta aurretik determinatua baieztatzea da. Azken batean, balizko eboluzio natural baten arabera, aurrerapen geldiezinaren fede idilikoa elikatzeada.
|
|
|
“Oraindik bide luzea dago egiteko patologia hori konpontzeko”, esan zuen Jordi Monések, Bartzelonako Unibertsitate Autonomoko irakasle elkartuak (UAB). Hala ere, uste
|
du
gaur egun zenbait tresna daudela gaixo horien bizi kalitatea hobetzeko. Hala, terapia fotodinamikoa aipatu zuen; duela lau urte inguru sortu zen, eta ikusmen galera larria saihestea lortzen du askotan.
|
|
|
Zeregin hori amaitu egin zen, autonomia erkidegoen mende dago orain. Bestalde, Nenuco (Reckitt and Benkiser) enpresa fabrikatzaileak atzo jakinarazi zuenez, “loteek J1000 eta J2224 arteko kodeak dituzte, 2002ko abuztua baino lehen fabrikatutako produktuei dagozkienak; beraz, uste
|
dugu
gaur egun ez dela lote horien %1, 9 baino gehiago geratzen merkatuan”. Kode horiek ontzien atzeko etiketan identifika daitezke.
|
|
|
Aurkikuntza horrekin, gaur “Proceedings” aldizkarian zehaztua, zelula amak dituzten enbrioiaz kanpoko ehunen zerrenda zabaldu da. Zelula ama horiek teoriko potentzial zientifiko handia
|
dute
gaur egun sendaezinak diren gaixotasun askoren aurkako tratamendu berriak diseinatzeko. AEBetako Osasunaren Institutu Nazionaletako Songtao Shik zuzendutako taldeak zehaztu du zelula horiek 7 eta 8 urteko haurren esne ebakitzaileen mamitik isolatu zituela.
|
|
|
Janari guztia, nolabait, funtzionala da, organismoak behar dituen energia eta mantenugaien zati bat ematen baitu, baina suediarrak izan ziren jaki jakin batzuen aparteko funtzioa, balio erantsia, arautzen lehenak kalitate kontrola pasatzeko orduan. Suediako Administrazioak egiaztatutako elikagai guztiek osasunarekin lotutako berariazko funtzioren bat dutela egiaztatu behar
|
dute
gaur egun. Industriak joera hori nabaritu du, eta Europako supermerkatuetan ugaritzen hasi dira haurrentzako zerealak eta aleak, kaltzioarekin, C eta bitaminekin edo zuntz dietetikoarekin aberastuta. Ogian ere soja edo liho hazien lehiaketa bilatzen da.
|
|
|
BASF, adibidez, North East enpresa txinatarrarekin elkartu da bitaminaren ekoizpenean, eta Roche Sunve enpresa txinatarrarekin elkartu da C, E, A eta B6 bitamina konplexuak fabrikatzeko. Hala, Roche/ DSM, BASF eta Txinako ekoizleen korporazioak munduko beira merkatuaren %90 baino gehiago
|
dute
gaur egun. Estatu Batuetako akusazioa AEBetako industriak. ez dira batere ondo egokitu Eurasiako nagusitasun berri hori, bitaminen ekoizpenari eta salmentari dagokienez. Baina haserrea urrutitik dator.
|
|
|
Aurten, hezur muinaren 70 erauzketa inguru egin dira, eta 35 paziente tratatu dira horiekin. Bankuek 25.000 zentimetro koadro larru eta 290 kornea
|
dituzte
gaur egun. Material hori eskura izan arren, oraindik profesional askok erosten dituzte inplanteen ordezkoak enpresa bioteknologikoen bidez, hala nola animalia jatorriko hezurrak edo bihotz balbulak. Granada eta Almeriako Odol Transfusiorako Zentro Erregionaleko zuzendari eta mediku hematologoarentzat, Antonio Fernándezentzat, “medikuak sentsibilizatu egin behar dira doan dituzten baliabideak gehiago erabil ditzaten”.
|
|
|
Espainian, 14 urtetik gorako biztanleen ia erdiek ez dute inoiz erre edo erretzen, Eroski Taldea Fundazioaren Kontsumo Barometroaren arabera. Zehazki, lan horren arabera, %21ek ez
|
du
gaur egun erretzen, baina duela gutxi erre zuen, %26k maiz erretzen du eta %4k kasu berezietan bakarrik. Ondorio hau ateratzen da:
|
|
|
Gainera, testura eta zapore berriak lortzen laguntzen du, lehen ezinezkoa baitzen horiek lortzea, produktuaren nutrizio balioa kaltetu gabe. Modan dauden beste teknologia batzuk, hala nola pultsu elektrikoak edo magnetikoak, batez ere partikula esekiak dituzten zukuak edo likidoak kontserbatzeko egokiak direnak, arazo bat
|
dute
gaur egun: ekipo bideragarriak, errendimendu handikoak eta merkeak lortzea industriarako, eta hori, Guamisen arabera, lau edo bost urtean lortuko da.
|
|
|
gitarra elektrikoa, motorra, formula 1, auto zaharrak... Horren ondoan euskarazkoan zer genuen eta zer
|
dugun
gaur egun. Lehen begiratuan ikusten den datua, orain 25 urte baino urrunago gaudela proportzioan. Antzeko zerbait ari zaigula gertatzen telebista kate desberdinek egiten duten eskaintzan ere.
|
|
|
Gutxitutako hizkuntzan argitaratutako testuek ez dute euskalduna komunikaturik ahalbidetzen. Zail
|
du
gaur egun euskaldunak komunikazioaren munduan lehen mailako agente izatea. Eragile izateko ezintasun horrek herren bihurtzen du euskalduna abiadura handian bizi den gizarte modernoan.
|
|
2004
|
|
|
Berriak 13.000 harpidedun
|
ditu
gaur egun eta 21.000 ale saltzen ditu egunero. " Euskaldunon Egunkariak baino 7.000 harpidedun gehiago ditu Berriak eta 6.000 ale gehiago saltzen ditu.
|
|
|
Naturaltasuna galdu duela, erromantizismoa... litekeena da, baina azken batean, bilakaera logiko bat besterik ez da. Garai batean, taldeek ez
|
zuten
gaur egun duten pisurik. Beharbada gaurko txirrindularitzari egotzi diezaiokedan akatsetako bat da morrontza lanean aritzen diren zenbait txirrindulari lider izateko modukoak direla, eta kontua da pelotoiak edo talde jakin batek gaitasun handia badu asko lotu dezakeela ziklista eta lotura horrek ikusgarritasuna kenduko diola lehiari.
|
|
|
Utopia ere izan zen aurretik gauza asko eraman zituen hondeagailua. Eta nik kontatu nahi izan ditut aurrera eraman zituen gauza horietatik batzuk eta baita ere pertsonaiek gauza horiekiko zer harreman mota
|
duten
gaur egun.
|
|
|
euskararen, euskaltasunaren eta euskal kulturaren garapen bermerik ez dago harik eta abertzaletasunak nazio identitatearen ezaugarri horiek bere jardunaren helburu nagusitzat hartzen ez dituen bitartean. Are gehiago, euskal identitatearen eraikuntzan bazter izaera nabarmena
|
dute
gaur egun izendatu berri ditugun zeinu antropologiko horiek. Eta, hala eta guztiz ere, hortik ez litzateke ondorenik atera behar Atxagak eta Saizarbitoriak egiten duten sentiduan.
|
|
|
Adibidez, Alcalá de Henaresko Unibertsitateko Farmakologiako katedradun Francisco Zaragozak mandragora eta “Duboisia myoporoides” aipatzen zituen. Salmenta librearen amaiera 197 landare, sustrai, onddo, hazi edo hostoetatik gutxik
|
dute
gaur egun merkatuan presentzia nabarmena. Oskola sakratuaren ondoan, seguruenik salduenetako bat, oso urrutira agertzen dira boj, iratze arra, huntza, konsoltea, tanazetoa eta mihia, arteria tentsio baxua gutxitzeko erabilia.
|
|
|
Aramberrik azaldu duenez, “errefrakziokirurgia egin ondoren, kornearen potentzia aldatu egiten da. Hau da, pazienteak 35 dioptria
|
ditu
gaur egun, bere garaian hamar kendu baitzioten miopian jarduteko”. Hala ere, oftalmologoek orain arte aplikatu duten kalkulu sistemak Lasik en ondoren korneak zuen balio aldatua hartzen zuen erreferentziatzat, eta ez jatorrizkoa; horregatik, potentzia lente baxuagoa ematen zuen beti emaitza gisa.
|
|
|
Hori dela eta, arazo horiekiko interesa handitu egin da, eta horrek, aldi berean, pazienteen eskaria handitzea ekarri du. Hizketaren patologiak prebenitu, diagnostikatu eta tratatzeko, otorrinoek ahots korden bibrazioaren irudi bikainak lortzeko metodoak
|
dituzte
gaur egun. Horien artean, nabarmentzekoa da fonokirurgia izeneko teknika bat, “ahots kordetan jarduera zuhurragoa eta mugatuagoa eskatzen duena, ahotsaren emisioa hobetzeko edo aldatzeko”, azaldu du Zaragozako Miguel Servet Unibertsitate Ospitaleko Otorrinolaringologia Zerbitzuko Rafael Fernández Liesa doktoreak. Beste sistema bat estroboskopioa da, ahots kordak argi batez argiztatzen dituen ekipoa.
|
|
|
WWF/ Adenak “aztarna ekologikoa” (gizakiak Lurrean duen eragina) ugaritzeaz hitz egiten du, eta “2, 5 aldiz handitu da 1961etik”. Kontzeptu horren arabera, gizaki bakoitzak 2,2 hektarea lur behar
|
ditu
gaur egun dituen beharrak asetzeko; Lurrak, berriz, 1,8 hektarea besterik ezin ditu eman (landu daitezkeen 11.300 milioi hektareek eta itsas eremuek 6.100 milioi gizaki elikatu behar dituzte). Are kezkagarriagoa da “energia aztarna”, erregai fosilekiko mendekotasuna dela eta.
|
|
|
2004ko lehen hiruhilekoan, Espainiako familien zorpetze maila% 19 hazi zen aurreko urteko epe berarekin alderatuta. Horrek esan nahi
|
du
gaur egun etxeen %56k arazo ekonomikoren bat dutela hilaren bukaerara iristeko, batez ere etxebizitzaren prezio handiak eragindakoa. Datu horiek atzo eman zituen prentsaurrekoan PSOEko Batzorde Betearazle Federaleko Gizarte Ongizateko idazkariak, Matilde Valentínek, eta kontsumitzaileei informazioa emateko eta haiek babesteko Gobernuak hartuko dituen politikak azaldu zituen, familien gainzorpetzea bereziki kontuan hartuta.
|
|
|
Bakoitzaren bilakaera kontsumitzaileen portaera aldaketen araberakoa da. Hala, edariek eta haragiek pisu baliokidea
|
dute
gaur egun, 2001ean elikagai ekoizpen osoan: %17, 78 eta %17, 70, hurrenez hurren.
|
|
|
Gaur egun marrazki bizidunak euskaraz egiten dituenik bada adibidez, orduan ez bezala. Zorionez euskarak jarraitzaile asko
|
ditu
gaur egun, gutxiegi oraindik batzuentzat hala ere. Garai berean, asko kostata baina Printze txikia edota Asterixen lehen lau liburuak euskaratzeko baimena lortu eta kaleratu genituen.
|
|
|
Horrelakoak
|
ditut
gaur egun gogoratu ere nahi ez nituzkeen pasarteak, askotan gaurko perspektibatik erridikuluak gertatzen baitzaizkit kontatzeko ere!
|
|
|
Euskal Herriko erakunde autonomikoak eta udal mailakoak, berriz, ez dira gauza izan telebistagintza lokalaren garrantziaz garaiz ohartu eta haien beharretara egokitutako politikak bideratzeko. Ekonomikoki itota, talde handiekiko babes legalik gabe, tokian tokiko ekimenek, gizarte taldeek zein enpresa txikiek bultzatutakoek arazo larriak
|
dituzte
gaur egun garatu eta nabarmentzeko; arazo are larriagoak izango direnak datozen urteetan, Madrilgo Gobernuak ezarritako azken lege aldaketekin. Erakunde autonomikoak ere euren eremu etan ikus entzunezko arloa antolatzeko oraindik ere eskumen gutxiagorekin aurkitzen dira.
|
|
|
Hasiera batean, ederki eman genituen kolpeak, nik asko eta La Vachek gehiago, eta hogeita hamar hezur hautsitako behia naizela esan ahal
|
badut
gaur egun, harrotasun hau festa hari zor diot batez ere. Ordea, herritar asko ziren, mila eta gehiago ziren, eta ezparak bezala inguratzen ziren guregana, etengabe, zikin, mingarri.
|
|
2005
|
|
|
Euskal Herrian gatazka bortitza bizi
|
dugu
gaur egun, eta egoera hori gainditu ondoren ere, seguruenik Euskal Herria eta Espainia edo Frantziaren arteko gatazka politiko hori hor izango da. Europako Batasunak lagun dezake gatazka bideratzen?
|
|
|
Einsteinek ez zuen beti aurreikusi haren ikerketaren ondorioa. Baina, haren paperen arrastoan segi eta hamaika erabilgarritasun
|
dugu
gaur egun".
|
|
|
Jaio nintzen bezala hilko naiz ni. Uste
|
dut
gaur egun ematen duena baino ezkertiar gehiago garela. Agian ez gara oso borrokalariak.
|
|
|
Aldiz, bi mila urteren buruan beti hor dago Jesusen Berri Ona, erroak gero eta barnago. Eihartzeko partez, gure haitzak gero eta hedadura handiagoa hartzen ari
|
du
gaur egun oraino. Mendez mende gure gizarteak ezagutu dituen aldaketa eta iraultza guzien gainetik, beti sinesgarri da miliar bat eta erdi jenderentzat.
|
|
|
Lokailu izenpean jaso diren beste batzuek, ordea, lokailu delako testu mailako funtzio hori baizik ez
|
dute
gaur egun, jatorrizko funtzioa erraz susma daitekeen arreo: behintzat, adibidez, behin eta tzat prolatiboaz osaturik egon arreo, gaur egun bederen nekez erabil daiteke izenki predikatu gisa, prolatiboa eskatzen duen aditz batekin (jo, hartu, eduki...), behin hori ez baita tzat hartu ohi duten izen edo izenondoen kategoriakoa.
|
|
|
Zenbait intelektualek 1919 urtean Alardearenaldeko eginiko apustuak nolabaiteko legitimitatea ematen dio maila sozialean, gehienbat burgesiari dagokionez; hala ere, oraindik ez da, inondik inora, jai jendetsua (urte hartan 700 parte hartzaile inguru izan zituen). Alarde barruko protagonistek ere, ez
|
zuten
gaur egun duten osperik; jeneralaren aipamena egiten da, baina ez kantinerena. Uniformeari dagokionez, batasunik eza da nagusi; horrilotuta, aldaketa asko jasan zituen urte haietan eta kantineraren uniformearenkasuan, esaterako, oso nabaria da.
|
|
|
Baimendutako elikagai berriak Europar Batasunaren Aldizkari Ofizialean onartu eta argitaratu diren baimen erabakiek genetikoki eraldatutako organismoekin (GEO) bat ez datozenak kanpoan utzita ez dute hamabostaldia gainditzen. Izan ere, elikagai enpresek segurtasun juridikorik eza handia
|
dute
gaur egun, arauaren beraren termino anbiguoak eta interpretazio posibleak kontuan hartuta, eta EBko elikagai agintariek gero eta irizpide murriztaileagoa dute elikagaiak eta osagai berriak katalogatzeari buruz. Hori dela eta, ez zaie batere interesgarria elikagaiei aplika dakizkiekeen produktu edo teknologia batzuei aplika dakizkiekeen legezko prozesuetatik igarotzea.
|
|
|
Gure iritziz, bai Brundtland Bartzordeak 1987an argitaratu zuen" Gure Etorkizun Komuna" izeneko txostenak eta bai 1992an Rio de Janeiroko Goi bileran onartutako dokumentuek balio handia
|
dute
gaur egun ere. Egia da, goi bilera, dokumentu adostu eta abarretan hain ugariak izan diren azken hiru hamarkada hauetan egin denaren balantzea ezkorra dela:
|
|
2006
|
|
|
Kanpamenduetan geundenak berriz, marokoarren beldur ginen, eta haima azpietan zulo handiak egin genituen, bonbardatzen bagintuzten edo, bertan ezkutatu ahal izateko. Garai hartan ez
|
genituen
gaur egun ditugun etxeak. Oihal oso finez egindako haimak besterik ez genituen.
|
|
|
Protokoloa hierarkiarenganako begirunea baino gehiago da ordea. Azken batean, irudi bat ematea da helburua, eta horrek are garrantzi handiagoa
|
du
gaur egun, ekitaldi bakoitzean hamaika kazetari dagoen honetan. Nor bere kamerarekin gainera.
|
|
|
Duela 3.400 milioi urte agertu zen, azken kalkuluen arabera. Horri esker, Lurreko atmosferak oxigenoa du eta erregai fosilak
|
ditu
gaur egun. Klorofila kolore berdeko pigmentua da, eta fotosintesia egiteko behar den argia xurgatzen du. Fotosintesia erabiltzen duten organismoak eguzki argiaz ura eta karbono dioxidoa xurgatzeko aprobetxatzen direnean hasten da prozesua, eta substantzia organiko energetikoak sortzen dituzte, hala nola glukosa; hala, argi energia energia energia kimiko bihurtzen da.
|
|
|
Itsaspekoak detektatzeko Lehen Mundu Gerran garatutako ultrasoinuen teknologiak hainbat aplikazio
|
ditu
gaur egun elikagaietan. Ultrasoinuak 20 kHz-etik gorako frekuentzia duten soinu uhin entzunezinak dira.
|
|
|
Penintsulako urtegiek edukiera osoaren %53, 4
|
dute
gaur egun
|
|
|
Ikuspegi hori oso positiboa izan arren, espainiarren %60k ez du uste gauzak eskuratzeko une egokia denik. Aldiz, %37k baietz erantzuten du, eta %4k, gutxienez, uste
|
du
gaur egun aukera bikaina dagoela erosketak egitera joateko. Bizitzeko ezinbestekoak diren gastuak ordaindu ondoren, espainiarrek soberako diru guztia hainbat helburutarako erabili nahi dute.
|
|
|
Dokumentu hori ekainaren amaieran argitaratu zen eta aurrerapen handia ekarri du. Asturiasko zentro teknologikoak 6 ikertzaile
|
ditu
gaur egun W3C aren barruan, irisgarritasunaren, web semantikoaren eta mugikortasunaren arloetan. Mugikortasuneko web aplikazioak garatuta, erabiltzaileek hainbat gailu erabil ditzakete informazioa eskuratzeko.
|
|
|
Estalki horiekin batera, EAEko ardoen hiru jatorri deituren bat ager daiteke Cariñena, Calatayud eta Campo de Borja. Ardo horiek alkohol graduazio txikiagoa
|
dute
gaur egun, eta duela urte batzuetakoak baino ñabardura gehiago dituzte. Horregatik guztiagatik, egun hauetan, Zaragozak aho zapore oso ona utziko dio bisitariari, usaimena barne, eta usaimena Ama Birjinari eskaini ohi zaion lore usainaz bustita geratuko da.
|
|
|
Adibidez, esan zuen gaixotasun horrek Europan duen eragina %10 eta %50 bitartean hazi dela azken hamar urteetan. Espainian, biztanleen erdiak gehiegizko pisua
|
du
gaur egun. AESAko kideak haur eta gazteen obesitatea ere aipatu zuen, azken 20 urteetan bikoiztu egin baita, biztanleen %5etik %14ra pasa baita. Arrazoiak:
|
|
|
Espainiako populazioaren erdiak gehiegizko pisua
|
du
gaur egun
|
|
|
Guraso bakarreko familiek pobrezia tasa handienak
|
dituzte
gaur egun. Espainian, 1.400.000 etxe daude, semeak eta haren aitak —gehienetan amak— osatuak. Horietako hirutik batek 9.000 eurotik beherako diru sarrerak ditu urtean, La Caixa Fundazioak egindako azterlan baten arabera, erakunde publikoek erantzun bat eman behar dute kostu pertsonala eta soziala gutxitzeko eta familia horien ongizatea hobetzeko.
|
|
|
alde batetik, UM mota batzuetan agerraldien kopurua eta intentsitatea mugatzen dute; bestetik, beste batzuk agresiboagoak dira eta ez dago ezer horiei aurre egiteko. Baina kontuan izan behar da esklerosi anizkoitza duela 15 urte diagnostikatutako beste pertsona batek baino aukera hobeak
|
dituela
gaur egun. Badirudi botikek gaixotasunaren bilakaera aldatzen laguntzen dutela, eta diagnostikatu berriak badira, oso ondo egonda ere, badirudi lehenago baino gehiago kontrola daitekeela gaixotasuna. Une itxaropentsua da, baina oraindik asko dago egiteko.
|
|
|
Altzateko eta Eztegarako egoitzak
|
ditu
gaur egun Labiagak eta 200 ikasle baino gehiago. 1994 urtera arte ziklo guztiak legeztatuta zeuden ikastolan, baina Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza ezarri zutenetik, ziklo hori legearen babesik gabe gelditu zen.
|
|
|
Deeren historiak
|
baditu
gaur eguneraino iritsi diren printza batzuk, etsenpluen liburu, esoterismo ikasgai eta biografia berrituen hitzezko zipriztinetatik kanpora. Deek erabilitako zenbait objektu, adibidez, gure egunetaraino iritsi dira.
|
|
|
Liburuan Chief Joseph() buruzagi ospetsuaren testigantza dago bildurik. Bada, lekuak izena zein ere
|
duen
gaur egun, Joseph horren sorterrira iritsi gara. Hiru egunez eta hiru gauez berton emango digute aterpe.
|
|
2007
|
|
|
Ez dago zalantzarik, gero eta jende gehiagok egiten du kirola gurean. Tolosako (Gipuzkoa) kirol instalakuntzetan, esate baterako, 7.500 bazkide
|
dituzte
gaur egun, inoizko daturik onenak. Iñaki Arratibel kirol medikua hainbat futbol, eskubaloi, txirrindularitza eta traineru taldetako mediku izandakoa eta kirolarien artean oso ezaguna kirol instalakuntza horietako arduradunetako bat da, eta kirolari buruzko gogoeta hauxe egin digu:
|
|
|
Horrelaxe deskribatzen du Pruden Gartziak Lazarragari buruzko bere liburuan Jose de Palacio Saenz Biteri legutiarra(). Bere iloba bati El Quijote euskaratzeko mandatua eman zion eta hark horrelaxe egin, baina lan hura desagerturik
|
dugu
gaur egun. Gerraren ajeak. Arkitekto eta abokatu ere bagenuen Jose de Palacio, ez dakigu ordea bere euskaltzaletasuna ogibide horretan aplikatu ote zuen.
|
|
|
Eta ez nago ados Gorkak esan duen gauza batekin,' puntu com' enpresek porrot egin zutela, alegia. Nik uste
|
dut
gaur egun 2000 urtean baino enpresa gehiagok dituztela webguneak eta gero eta etekin hobea ateratzen dietela. Badakite Internet behar dutela beren produktua ezagutzera emateko eta Interneteko atari edo webgune korporatiboaren gero eta behar handiagoa ikusten dut.
|
|
|
Uste
|
duzue
gaur egun telebista erasotuta sentitzen dela?
|