|
2000
|
|
|
Baina hori nola egiten da euskalkia etxetik ateratzen ez baduzu? Neure buruari sarritan galdetzen diot jende aurrean nola hitz egin behar dudan eta uste
|
dut
askok izaten ditugula halako kezkak. Azkenean, erabaki nuen Iparraldean ezik gainerako lekuetan bizkaiera egingo nuela; etxean ondarrutarra egiten dut eta kalean ere bizkaiera egitea erabaki nuen, hori bai, bizkaiera osatua, horrela jendeak ikusi ahal izango du, dotore edo trajez jantzita dagoenak ere egiten duela bizkaieraz.
|
|
|
Horretarako, ezagutzek ez
|
dute
askorako balio, garrantzitsuena balorazio espazioak sortzea da. Nola?
|
|
|
Literaturan aurrera egin ez dutenek ere gogoratzen dituzte. Literaturaren barruan 3 edo 4 dibisioak dira, nork bere zelaian jokatzen dituenak, ez
|
du
asko ardura zer egiten duzun, txarregia edo onegia den... diluituta geratzen da taldean. Positiboa da, indibidualki ibili beharrean, batak bestearena irakurtzea, jendeak ez jakitea zer den zurea eta zer besteena, zein gordetzen den goitizen baten atzean...
|
|
|
San Mikel katedralean irakurri nuenez, natibo gazte bat ortodoxoen martiri saindua orain eriak moztuz ankerki torturatu eta odolustuta hil zuten gure herrikideek, bere fedeaz arnegarazi nahian. Orduan ere, tolerantziaren etsenplu
|
genituen
asko.
|
|
|
Gorlizko Legorarri edo Billano lurmuturraren aurrean kokatutako irla txiki honek itsasotik irteten ari den herensuge baten itxura
|
du
askorentzat. Harri irla txiki hau kostalde zati honen paisajearen elementurik bereizgarriena da zalantzarik gabe.
|
|
|
Han hezurren gainean askotan sumendi batek eztanda egin baldin badu hantxe zabaltzen dira errautsak eta errauts horiek tapatzen dituzte. Baina errauts horiek ez baldin badituzu ezin
|
duzu
askotan antzeko dataziorik egin. Nolanahi ere beste sistema batzuk sortzen ari dira.
|
|
|
Euskararen inguruan ezezagutza handia dago. Urbanismo planak ezagutzen dituzte, baina euskara EGA titulura mugatzen dela uste
|
du
askok. Gure eginbeharra politikoei plan orokorrez gain, partzialak ere badirela erakustea da.
|
|
|
Komunikazio horretan ez dago joan etorririk. Elkarbizitzarako, bi hizkuntza
|
ditugunok
askoz eskaintza handiagoa egiten ari gara bakarra duenak baino. Besteak beste, nik ezagutzen dudalako halakok eta halakok egiten duen lana, eta hark ezagutzen ez duelako nirea, baldin eta bere hizkuntzara itzultzen ez badut.
|
|
|
Felipe Juaristiren aburuz," Giro itxia da nagusi. Protagonistak, leihorik ez aterik gabeko etxeetan bizi dira, beren baitan bildurik, berak ez direnaz mozorroturik, ispilua
|
dutela
askotan lagun bakarra. Baina mozorroak, azken finean, haragia edo larrua baino benetakoagoak izan ohi dira." (Pergola 37)
|
|
|
Dagoeneko kontatu dugun bezala (ikus 54 orrialdea, eta bertan aipaturiko Henriette Walter-en liburua), Frantziako Estatuaren barnean XVI. mende hasieran erabaki zen pertsona bakoitza bere hizkuntzan epaitu beharra. Bazirudien behingoz bide egokia hartu zela, baina ez
|
zuen
asko iraun, eta geroztik hango hertsitasuna nabarmenagoa izan da.
|
|
|
Arabar jator batentzat ahaztu ezinezkoak dira Odon Apraiz zenak burututako hainbat ikerlan Arabako euskarari buruz, Erdi Arotik gure mende honetara arte. Ikusi besterik ez
|
dugu
askoren artean buruturiko Odon Apraizi omenaldia (1981), eta liburu ho netan irakur bereziki I. Baztarrikaren lana 9 orrialdeetan. Horrez gainera, ikus baita ere E. Knörr-ek 1978an Bol. de la Institución Sancho el Sabio ren XXII. liburukian argitara eman zuen lana.
|
|
|
Politikariek kontutan hartuko ote dute? Hala behar lukete1 Beren buruak abertzaletzat
|
dituzten
askok ere hobe dute euskara ikastea eta erabiltzea. Eta federalistatzat azaltzen diren sozialistek ere, azalpen horren arabera, hobe dute bi hizkuntzak ofizial diren Autonomia Elkargoan, hezkuntzari dagokion ekintza sailean, euskararen eredua onartu.
|
|
|
Aron ekiko adiskidetzak ez
|
zuen
asko iraun, baina Hyppolite ren nahiz Canguilhem en itzala nabarmentzen da beraren filosofian. Hala ere, Husserl-en fenomenologiaren bidez, gaur egungo moderniaosteko pentsamenduaren karia irekitzenlagundu zuela esan genezake.
|
|
|
Nahiago zuen Connemaran gelditu harik eta ni etxera joateko eguna heldu arte. Hemen ederto gaudela, Ipar Irlandak ez
|
duela
askorik ikusteko eta, gainera, arriskutsua dela esanez desenkusatu da.
|
|
|
Begira geratu gara isilean, bera nire esnatu berritako aurpegi inuzenteari; ni bere begi handi lotsabakoei. " Zuri beha nago", aitortu dit ahots eztiz,"
|
duela
asko".
|
|
|
Kilikagarria izan da Rocíoren hitzak entzutea," zuri beha nago". Gehiago oraindik bolbora guztiak piztu dituen"
|
duela
asko" hori. Gero, bere ohetik irten eta azal ilun biluzia nire ohe ertzerantz hurbiltzen zuen neurrian," duela asko, bai", esan dit," eta zure lasaitasunean ikusi zaitut, penarik gabe, irri etengabean ametsetan, eta pentsatu dut agian neu nintzela lasaitasunezko irri horren arrazoia.
|
|
|
Gehiago oraindik bolbora guztiak piztu dituen" duela asko" hori. Gero, bere ohetik irten eta azal ilun biluzia nire ohe ertzerantz hurbiltzen zuen neurrian,"
|
duela
asko, bai", esan dit," eta zure lasaitasunean ikusi zaitut, penarik gabe, irri etengabean ametsetan, eta pentsatu dut agian neu nintzela lasaitasunezko irri horren arrazoia. Oker nago?", galdetu dit Rocíok ukondoak nire koltxoian jarrita, bion aurpegiak hurbil geratzen zirela.
|
|
|
Halaxe, bada, adierazi nahi dugu ez dakigula oso ziur eta ez
|
du
askorik inporta, ohartuko da irakurlea zer aldatu zitzaion lehenik Brown jaunari, ezker eskuko hatz txikiko azazkala, ala eskuin eskukoa; edota biak batera aldatu zitzaizkion, edo zein aldaketaz jabetu zen lehenago. Ez dakigu, era berean, zer eguraldi egiten zuen Brown jaunaren eskuan aldaketa txiki hura gertatu zen egunean, euria ari zuen ala eguzkia zegoen; badakigu, ordea, zein egun zen, eta hori jakinik, eguraldia ere nolakoa zen jakitea baino gauza errazagorik ez dago.
|
|
|
denak, luze. Eta orduan pentsatu zuen, gosal  tzen ari zelarik, hura haluzinazio baten ondorio besterik ezin zitekeela izan, eta hala izanik ere edo, hain zuzen, halaxe zelako, ez
|
zuela
askorik iraungo, ezin zezakeela askorik iraun, eta gehiegikerien sareetan ez erortzeko ahalegin guztiak egin behar zituela, eta egoera hura ahalik eta modurik naturalenean eraman. Eta zein zen modurik naturalena?
|
|
|
Alabaina, nik ez
|
dut
askoz gehiago ikusi, zeren bat batean Rubenek eskutik indarka heldu, eta, oraindik ez dakit nola, ni zulo jendetsu hartatik ateratzea lortu baitu (atera bidean, segurtasun zaintzaile erraldoi bat hurakan baten pare igaro da gure albotik). Kanpora irten garenean, sabelean halako bulkada bortitz bat sentitu dut, eta berehala tripei heldu, burua makurtu, eta, nire GMI aren kalterako, botaka egin dut.
|
|
|
Baina horrekin batera eta, hain zuzen ere oso gogorra iruditu zitzaidalako, nik ezin hobeki oroitzen dut nobelako pasarte hau: emakume gazte bat Leongo mendialdeko herrixka batera joan da irakasle; han jende gutxi bizi da baina, neguaren etorrerarekin batera, gero eta jende gutxiago ikusten du kalean, gero eta ikasle gutxiago joaten zaio eskolara; hala ere, horrek ez
|
du
askorik kezkatzen herrixkako arotz batekin maitemindu delako; halako batean, gau ilun batez, arotza ezustean joango zaio etxera eta berarekin joateko eskatu, baina irakasleak ezetz erantzun; harrezkero arotza ere desagertu egingo da eta, jakina, horrek bete betean kezkatuko du emakume gaztea; handik gutxira, kalexketan barrena dabilela, irakasleak etxe batetik irteten den arnasketa sakon eta sark... etxera sartu da, ganbarara igo, eta, han, sabaitik esekiak, bi zaku handi eta lirdinga  tsu ikusi ditu, barnean bizia dutenak eta arnasketa ikaragarri horren sortzaile direnak; gero, amona batek emango dio usadio bitxi horren berri:
|
|
|
Proxy a Internet eta sare pribatu baten arteko trafikoa zentralizatzen duen zerbitzari berezia da; zubiarena egiten duena, alegia. Honela, sarearen erabiltzaileek eskatutako orrialdeakproxy etan grabatuta gelditzen dira, beste norbaitek erabili nahi
|
baditu
askoz azkarrago sartu ahal izateko. Baina sistema honekin sare osoko bisitaldiak bat bakarra bailiran kontatzen dira.
|
|
2001
|
|
|
Zure albiste lerroak
|
badute
askotan gatz eta piper, eta, egia esan, atsegin aundiz irakurri oi ditut. Bakoitzari berea.
|
|
|
Gorpuak sandalo egurrez erre behar dira eta horrek arazo bat dakar, egur hau urria eta garestia baita. Horrek esan nahi
|
du
askotan gorpuak ez direla guztiz erretzen Gangeseko uretara bota baino lehen. Batzuetan gorpu osoak ere topatuko ditu bisitariak.
|
|
|
Bere kreditu txartela eskuan daramala, barra atzetik zerbitzaria bistatik desagertzean inolako eragozpenik ez duen erabiltzaileak mesfidantza agertzen du txartel horren zenbakia Interneten tekleatzeko unean.Motiborik izateke uste
|
dugu
askotan Sarea ez dela toki segurua.
|
|
|
Inguru hauetako ikasleek behar, artifizial? gisasumatzen
|
dute
askotan euskara ikastearena, lana aurkitu ahal izateko ezinbestekogiltza moduan, edo gainditu beharreko ikasgai moduan. Kalean eta gizarte bizitzaren edozein arlotan, euskararen presentzia hutsaren hurrengoa da, eta erdalhiztunak ez du inolako eragozpenik eroso asko bizitzeko.
|
|
|
Horrela, irakurmenean, mintzamenean eta lexikoa ikastean zituzten arazoez hausnartzeko, ataza bana prestatu nuen. Baina ikas estrategien berri jakinarazteak ez
|
du
askorako balio, ikasleei, autonomian, jokatzeko aukera ematen ez bazaie.
|
|
|
Beraz, ez dago ezer aztertu eta aldatu beharrik, norbere zilborra ederresteko ez bada. Ostrukaren joko horregatik, ez
|
dut
askorik espero PSEko sozialisten neguko biltzarretik, aldez aurretik, nabigatzaileentzako abisu argi gisa Estatutu eta Konstituzioaren esparrutik ez direla irtengo lau haizeetara aldarrikatu baitute, Dantek infernuaren atean ezarri zuen lasciate ogni speranza haren antzera. Begien bistan denez, eta salbuespenak salbuespen, Euskal Herriko PSOEn ez da euskaltzalerik, ez euskal sentiberatasunik ere, eta alderdi batean aldaketak gertatzeko, gutxieneko masa kritikoa behar da, eta sozialistek horixe dute falta.
|
|
|
Legitimaterik ezak beste iturburu bat ere
|
badu
askorentzat, espainieraren aurka doala euskararen, katalanaren eta gailegoaren normalkuntza, alegia. Autonomi Estatutuek eman zuten horretarako bide.
|
|
|
Juliaren gorputza guztiz zurrunduta zegoen, eta neurea ere bai ziur asko. Ez
|
genuen
asko gozatu baina nerbioak, neurri batean bederen, lasaitu egin genituen.
|
|
2002
|
|
|
Amaitu da beste Bertsolari Txapelketa Nagusi bat, Garazitik Donostiara, Lizarran gelditu barik bertsogintza eta, bertsolaritzaren, bidegurutze izan ohi den lau urtean behingo ibilbidea. Gauza asko esan da Txapelketa honen gainean, onak, oso onak, txarrak, oso txarrak eta nondik heldu ez
|
zuen
asko ere bai. Gauza bat da ukatu ezin dena, Bertsolari Txapelketa Nagusia jokatzen den bakoitzean, eta gehienbat Belodromoko finala urreratzen den neurrian, hainbat aditu eta ez hain adituren jomuga bihurtzen dela komunikabide askotan.
|
|
|
Euskal prosaren arloan uste dut denok
|
dugula
asko ikasteko, hizkuntza egin gabe dagoelako oraindik. Seguru askorik arazorik larriena ez da lexikoa, sintaxia baizik, euskara argi eta egokiarena.
|
|
|
Lehen nolabaiteko tabu bat bazegoen adopzioaren inguruan, zailagoa zen asumitzen. Gaur haurrak biologikoki izateko ezintasuna
|
dutenek
askoz errazago hartzen dute adoptatzeko erabakia.
|
|
|
Paraleloan bai, baina ez berdin: Loren Arkotxa Ondarroako alkatea lehendakari
|
duenak
askoz gorputz handiagoa egin du hilabete hauetan Jon Jauregi Beasaingoarenak baino. Hala ere 2002 urteko aurrekontuak mamitzen badira, urtea neurri parekatuagoetan buka dezakete.
|
|
|
\ Bai, baina lasai. Zuk baino bista hobea
|
duen
asko joango da mundutik zuk baino gutxiago ikusita. Hemengo jendeak ez daki Xoldo magalean laku bat dagoenik ere.
|
|
|
Inkesta bat bestearen atzetik eginez eta adibide zehatzak eskainiz Internet adikzioa egiaz kezkagarria dela argi
|
dute
askok. Estatubatuarrek IAD (Internet Addiction Disorder) erakundea dute, Internet adikzio desordena, alegia.
|
|
|
" Bai, gure erriak ez buru eta ez anka ari dira azten. Etxeak egin eta jendea pilatuz gero, aurrera goazela uste
|
dute
askok. Mila bizilaguneko erria aurreratzeko, amar amabost ogei milako erria egitea dela onena uste du askok.
|
|
|
Etxeak egin eta jendea pilatuz gero, aurrera goazela uste dute askok. Mila bizilaguneko erria aurreratzeko, amar amabost ogei milako erria egitea dela onena uste
|
du
askok. Ez dira azteak dakazkien arazoez garaiz jabetzen.
|
|
|
Nire ustez gazte berri asko bide horretan barna joateko prest dago, hala ere, beste hainbat borroka armatuaren bidea saiatzeko gisan ere badago. Herri honen legezko eskaerei ezezko borobil bat ematen zaiela ikusirik, herri mugimenduaren aldetiko erantzun bortitzik gabe ezin dela aitzina egin pentsatzen du gazte askok, oraino ere erantzun eraginkor bakarra borroka armatuaren bidez baino ez dela burutzen ahal uste
|
du
askok.
|
|
|
Aberats eta pobreen arteko desberdintasunak, langile eta nekazarien bizitza baldintza eskasen salaketa... dira eleberriotan kausi ditzakegun gaiak. Horiekin batera, egoera politikoaren salaketa ere burutu ohi
|
du
askotan mota honetako eleberriak (ad: Peru Leartzakon gatazka existentzialista ez ezik, euskal gatazka politikoa ere garrantziko gaia da).
|
|
|
Ezinbestekoa zaio aurretik gaiaondo prestatzea eta begiratzea, bestela zaila izaten da aurrera eramatea. Irakasleakegiten dizkion bat bateko galderek ekidin nahi dute dena prestatuta egotea; bainamakuluak, parafrasiak, eta beste hainbeste behar
|
ditu
askotan aurrera egiteko.
|
|
|
bat lehenago hitzez elkar joka ibili zirenek bakeaegiten zuten, ezer gertatu izan ez balitz bezala. Eztabaida horiek jarraitzeko aukeraizan
|
genuenok
asko ikasi genuen, edo behintzat, inpresio hori izaten genuen. Izanere, aurrerapen zientifikoa bultzatzeko, ikerketek ekarritako emaitzen aurkezpenaeta eztabaida kritikoa baita ezinbesteko baldintza.
|
|
|
Haien helburua, euskal gizartearen arazoak argitzea da, eta aurretik jar zitezkeen lurraldearen eta nazioaren definizioak tokiz kanpo omen daude. Eta hala dirudi, beraien burua ez abertzaletzat
|
duten
askok, Ipar Euskal Herria eta Nafarroakontuan hartzen dituzten lan kolektiboetan parte hartzen dutenean38 Anekdotatikharago, hauxe gogoratu behar da: «No existe una historia, neutral?, no nacionalista, esterilizada y aseptica de España, ni de Cataluña, ni del Pais Vasco»39.
|
|
|
errege odoljatorriko, ene igesleku bigun ta dirdai deduzko: leiaz opa
|
du
askok goitar autsa astindu, gurpil goriz orobat mugarik ez iku eta garaitz abarrez nausitu alairik, lur jabeak, Jainko lez, gora eraikirik. Ikus or ori, pozik, bera iru aintz deduz goretsi naiz, zaldun sail txepela ba, dakus.
|
|
|
“Hospital imaginario” GKE bat da, eta bost lagunek osatzen dute. Astero joaten dira Logroñoko San Millán ospitale gunera, ospitaleratutako haurren egonaldia alaitzeko “ipuin kontalariaren” ohiko lanaren bidez. Orain, erakunde horrek uste
|
du
askoz pertsona gehiago egon daitezkeela beren borondatez zaletasuna partekatzeko, eta, hala, haurrak gehiago bisitatzeko. Hori dela eta, boluntario berriak erakartzeko sustapen kanpaina jarri du abian.
|
|
|
Damurik, ez
|
du
askok otsoentzako maitasun handirik.
|
|
|
–Ez
|
zenuke
askorik galduko: ez bainaiz metro erdia...
|
|
|
Kalebarrin behera abiaturik, etxeko ataritik irten eta Seat 124 zurira sartzen ikusi zuen Rikardoren aita. Gizon hark ez
|
zuen
asko pen  tsatuko iluntzean ez zela, egunero legez, etxera itzuliko. Are gutxiago pentsatuko zuen, iluntzean ez ezik, hurrengo hiru egunetan ere ez zuela bere etxera itzultzerik izango.
|
|
|
horixe da dakizun guztia. Eta ez
|
duzu
askoz gehiago jakin nahi, bestela gaizki pasatuko zenuke, ez duzu gogoeta ilunetan burua puskatzeko gogorik, kausa galduen alde joka  tzeko zure joerak galdu egiten zaitu-eta. Ez zara inolaz ere trapitxeroarekin identifikatzen, beldurra diozu drogaren mundu horri.
|
|
|
Garai hartan euskara gain behera zihoan, eta zure adin ginenean izan genuen horri buelta ematen hasteko aukera eta gogoa. Uste
|
dut
asko aurreratu den, zuk ez baituzu inola ere guk sentitu genuen behar hura sentitzen egun, hain da egoera desberdina eta hain zarete zuek ere desberdinak. Hau argi ikusten ez duena, lehenago esan dudan gisa, ez da mundu honetan bizi.
|
|
|
Bigarren bide honek, egia da hori, badu arrisku handi bat, eta arrisku hori da gauzak inoiz ere ez egitearena, garbi mintza gaitezen. Baina aukera egin behar badugu, garbi mintza gaitezen hemen ere, uste
|
dut
askoz ere egokiagoa dela bigarren bidea hautatzea, plangintza bat pentsatu, eta egin, ongi betetzen baldin bada bederen.
|
|
|
14 urteko mutil batek: " Nahi
|
nuke
askoz ere gehiago egin, baina hain traketsa naiz... Ikasgai gisa bakarrik dut, eta batzuetan hamaika aldiz gehiago nahiago dut ingelesa ikasi, euskara ikasi beharrean.
|
|
|
Salmentetan arrakasta edukitzeko 200 orritik beherakoa behar dik liburuak. Totxo horiek idaztean hik ez
|
duk
asko saltzea bilatzen, beste zerbait duk, testamentuarekin zerikusi handiagoa duena".
|
|
|
Egoera hori aldatzea ez da erraza. Orduan euskal unibertsitatea aldarr ikatzen
|
zuten
asko EHUko irakasle dira egun, eskolak euskaraz ematen dituzte, tesinak eta tesiak euskaraz zuzentzen dituzte... Euskal unibertsitatea aipatzen zaienean ezkor azaltzen dira horietako batzuk.
|
|
2003
|
|
|
Ibilbidearen kutsu erlijiosoak eta bi erromes hauek frantziskotarrak izanik erlijioarekin duten loturak ez du zerikusirik gehienetan bidean izaten diren ibiltarien ezaugarriekin. Iturriozek berak ere argi
|
du
asko eta asko, abentura bila edota kirola egiteko asmotan abiatu eta erromes bihurtu direnak ere badaudela. Bere ustez, Santiago bidea ez da fededunen bidea" Santiago hor egotearena legenda hutsa da.
|
|
|
F. G. Eskubideak arrazoizkoak izatekotan, elkarrekiko behartzen gaituzten zorrak bezala ulertu genituzke. Zor horiek, edukiz eta formaz, historikoki geureganatu ditugu, baina ez
|
dute
askorik balio, erabaki etiko sendoan sustraitu gabe.
|
|
|
Ulomek begietara begiratu zion, irribarre maltzur batez aurpegia okerturik. Baina ez
|
zuen
asko behar izan ulertzeko Bulmaren hitzek ez zutela atzerabiderik uzten. Txarto neurtu zuen jokoaren azken aurreko mugimendua, eta galtzea gustuko ez bazuen ere, ondo zekien unea ezagutzen.
|
|
|
hastapenean Frantziako iraultzaren buru agertu ziren legelari, abokat, apez eta apezpikuen artean bazen jende onik. Ez ote
|
ditugu
askotan herritarrek goretsi, Salbat Monhok berak bezala, Uztaritzeko Garat bi anaiak?
|
|
|
Orduz geroztik
|
badute
asko erranik, hizkuntzari eta hizkuntzei buruz, ala san Agustinek ala Leibnizek ala Rous seauk ala Herder edo Humboldtek, eta, gutarik hurbilago, Saussure, Jakobson, Sapir, Martinet edo Chomskyk.
|
|
|
Sustantzia hau batez ere piperren hazi eta zainetan aurkitzen da, eta bere barietate eta prestakinek izen ezberdinak dituzte: piperminak, piperrak (gorriak, berdeak, pikanteak, morroiak), ajisak, txileak (txipotlea, serranoa, habaneroa, zuhaitza, jalapeñoa…, hogei barietate baino gehiago, Mexikon bakarrik), prika, piperrautsa, tabaskoa, etab. Ezaugarri osasungarriak Piperminek eta gainerako piper minek zitrikoek baino bitamina gehiago dute (100 g piperminak 25 miligramo ditu bitamina horretatik), baina ez
|
dute
asko laguntzen elementu horren eguneroko beharrak betetzen, kantitate txikitan kontsumitzen baitira. Mexikon, gastronomiaren zapore minagatik nabarmentzen den herrialdean, baieztatu gabeko herri sinesmen ugari daude piper minaren edo txilearen sendatze bertuteei buruz.
|
|
|
Gurasoen inplikazio urri horrek, haurren soziologoen arabera, eskola porrotaren ehuneko handia eragiten du. Hala ere, familiek uste
|
dute
asko laguntzen dutela etxeko lanak egiten. Izan ere, hala uste dute hamar gurasotatik zortzik, eta hamar haurretik lauk bakarrik, INCEren arabera.
|
|
|
Ez
|
zuen
asko iraun, hala ere, Matiasen inopia une horrek, eta berehala bueltatu zen lanera. Bigarren etxean grabatutako zinta entzun zuen.
|
|
|
Kontraste gizona zenik ezin uka: seigarren agindua ez
|
bazuen
askorik errespetatzen eta moral kontuetan lasai samarra bazen ere, hainbat apaiz euskaltzaleren adiskidea izan zen (Pascual Iturriaga, Lardizabal...); bestetik, euskal tradizio zaharra eta baserritarraren bizimodu umila mila eratara goretsi bazituen ere, liberalismoak eta hiriko bizimoduak ikaragarri erakartzen zuten.
|
|
|
Esan bezala, ez dugu nabarituko atzerakadarik administrazioan aurrera joan ez ginelako, baina sinbologian eta aurrera begirako posibilitatean ordea aldaketa handia dakar onartutako dekretuak. Legea ez zela betetzen salatzeko aukera bazen, eta oraintsu arte, gainera, euskara jakitea beharrezkoa zela uste
|
zuen
askok. Funtzionario izateko —gaur denek funtzionario izatea dute amets— ez da euskara beharrezko, eta honek jendeari euskararen balio eza ikustarazten dio:
|
|
|
Bestalde, gure zilborrari begira egotea ere ohiko ezaugarria dugu. Egia da nahikoa lan
|
dugula
askotan gure ingurune hurbileko egoerak ulertzen eta bertan eragiten saiatzen, baina euskara ez da soilik Arbizuko hizkuntza, Nafarroako mendialdekoa, edo Nafarroakoa. Euskara Euskal Herriko hizkuntza da eta bere lurralde osoan da hizkuntza minoritario eta minorizatua.
|
|
|
Bigarren aldiz, Mauletik irten eta berehala sartu baitzen nafar lurrean lasterketa. Baina oraingoan, Lizartza atzean utzi eta Araizko balletik barrena sartu da, oraingoan penintsulaz ari gara hizketan eta ez kontinenteaz, eta badirudi penintsulaz haratago ikusi nahi ez
|
duen
asko eta asko dagoela herri honetan. Ikusten ez dutenak bai behintzat.
|
|
|
Baina horretan guztian egiak ez du zeresanik, edo horrela dirudi. Egia, Popperren ustez, beregana pixkanaka hurbilduz goazen baina sekula ukitzen ez dugun muga baldin bada —eta horregatik hain zuzen nahiago
|
du
askotan egiantzekotasunaren teoriaz mintzatu—, Kuhn askoz ere bortitzagoa da ‘egiaren bilatzaileekin’, nahiz eta" egia" hitza apenas aipatu Egitura n. Honek mina ematen die egia eta objektibotasuna lortu nahi dutenei, zientziaren baitako modei balioa emateagatik Kuhn kritikatzen dutenei, hauen ustez Kuhnen modak berak ere ez duelako luze iraungo.
|
|
2004
|
|
|
Garai batean, taldeek ez zuten gaur egun duten pisurik. Beharbada gaurko txirrindularitzari egotzi diezaiokedan akatsetako bat da morrontza lanean aritzen diren zenbait txirrindulari lider izateko modukoak direla, eta kontua da pelotoiak edo talde jakin batek gaitasun handia
|
badu
asko lotu dezakeela ziklista eta lotura horrek ikusgarritasuna kenduko diola lehiari. Esate baterako, Roberto Heras, berez garaile izan daitekeen txirrindularia, norbaiten aginduetara jartzen badugu, txirrindulari on bat galtzen ari gara.
|
|
|
Eguzkizalea da, egunean sei ordu edo gehiago gustura hartuko ditu eta lurra dela eta ez da mizkina, ia edozein lurretan biziko da azido punttua
|
dutenetan
askoz ere mardulago haziko bada ere.
|
|
|
Beste liburu bat bihurtu da jantzi horrekin. Nik uste
|
dut
askoz hobea dela liburu hau nire originala baino.
|
|
|
Gure emozio hori argumentuz janzten dugu aurrean dugunarentzat ulergarri eta, noizbehinka, konbentzigarri ere izan dadin. Ondo ikus gaitzatela nahi
|
dugu
askok, batez ere honegatik edo hargatik, guretzako kontu eskale izan daitezkeen horiek. Gure barrenak, segun eta ze harrera emozional ematen dion edozein asunto berriri, aldeko edo kontrako iritzia eraikiko du.
|
|
|
Antzina danbolinaren soinuan dantzatzen ziren jai haiek berreskuratu nahian azkenaldian egindako lanak zeresan handia eman du. Gazte eta helduen enkontrurako gune ziren haien moldea deskubritu uste
|
du
askok eta horren harira jaiak antolatzen dituzte. Egokitzea ezinbestekoa dela uste dute, iraungo badute.
|
|
|
–
|
Duela
asko?
|
|
|
Baina gero eta gehiago. Egoera honek ezin
|
du
askorik iraun. Lortzen badugu protestak mundu osora zabaltzea, Estatu Batuek eta Israelek beste jarrera bat hartu dute.
|
|
|
euskararen garapen kuantitatiboak ez dakar berez eta besterik gabe euskararen garapen kualitatiborik. Ikuspegi mekanizista batek ez
|
du
asko usteko hori horrela gerta litekeenik, ugari izateak kalitatearen tasunean ezinbesteko eragin onuragarria duelakoan edo. Hala ere, euskara bezalako mintzaira minorizatuaren garapen ezaugarriak gogoan dituenak ez luke zalantzan jarri behar Garziaren burubidea:
|
|
|
Esanak esan, egiatik ez
|
du
askorik gure artean, batez ere azken bolada honetan, behin eta berriz aditzen dugun honek: kosta ahala kosta euskaldungoaren biziraupenean horrenbesteko garrantzia izan duten bertatik bertako komunikazio sareei eutsi behar zaiela gauza guztien gainetik.
|
|
|
Euskal hiztunen koherentziaz ideia hobea dutenek ez
|
dute
asko usteko, baina euskaldunak errazegi jotzen du erdarara. Joxean Ormazabal ere gogaide dugu iritzi horretan:
|
|
|
Iñaki Agirreazkuenaga: . Euskaltzaleak uste
|
du
askotan eskubide naturalak existitu egiten direla, eta euskara babestu egin behar dela. Baina ez dago eskubide naturalik, eskubideak irabazi egin behar dira?.
|
|
|
Greenpeaceren iritziz, Islandiako gobernuak “arrantza zientifikoko” politika horrekin jarraitzea “akats larria” da, eta herrialde horretako turismo industriari kalte egiten dio, elkarte kontserbazionistaren arabera, haren kanpaina babesten baitu. Turismo naturala maite
|
dutenek
asko estimatzen dute Islandia, glaziarrak, geyserrak eta mendi malkartsuak baititu. Gainera, azken urteotan baleen behaketa herrialdeko jarduera turistiko ezagunenetako bat bihurtu da, irabazi handiak sortu ditu eta uhartearen irudi positiboa sortu du.
|
|
|
Azken bi hamarkadetan, Kataluniako Unibertsitate Politeknikoko (UPC) informatikako ikasleak iritsi dira esparrura. “Ez
|
genuen
asko pentsatu behar izan. Berehala planteatu zen" capella" leku aproposa izango zela", dio Valerok, telekomunikazioetako ingeniariak.
|
|
|
1) Sintaxis aldetik, kontuz ibilli bear da, erdal joskera bait
|
dute
askotan antziñako liburuak.
|
|
|
Ezin zuela esan ezetz. Tourrik ez badago, eta Girorik ere ez, irabazteko geratzen den gauza inportante bakarra dela etorkizunik ez duen jendeari etorkizuna ematea, horrela esan zuen Ciccillok, eta Pablok barre egin zion, esanez hori egiteagatik ez dizutela muxurik ematen azafata bik, eta, berriz ere esan zion igual Ginok ez
|
zuela
askorik galtzeko, baina irabazteko ere apenas, eta pentsatzeko ondo Ginorengana joan baino lehen.
|
|
|
Ulertzen zituen lagunak. Bizitzak" jiji" eta" jaja" behar
|
zuen
askotan. Baina beste batzuetan...
|
|
|
Gertatzen dena da naturak bezainbat baldintzatzen gaituela kulturak. Ai, beren burua heterosexualtzat
|
duten
asko eta asko ikusi nahi nituzke zirkunstantzia berezietan: kartzeletan eta, adibidez...
|
|
|
Rortyk filosofiaren bukaeraz ari denean, ‘eskuliburuko’ arazo horiei buruz ari da batez ere. Esan behar
|
dut
askotan Rorty ez dela oso garbia, edo behintzat urteetan zehar tesi desberdinak gurutzatu dituela, nahastea sortuz. Zaila da benetan berak birringailuan sartzen dituen pentsalari horiekin guztiekin konpota ederra ateratzea. Baina, dena den, esan nahi duena uler daiteke, eta hor koka dezakegu tesi argi bat, alegia:
|
|
|
Inozokeria bai, beraz, baina gaituenaren adimena ere harrapa dezakeena eta bakarrik zalantzaren metodoaren bidetik gainditu ahal izango dena. Lehen inpresio batek, itxuran, ezagutza sentimenetatik datorrela diotenei arrazoia ematen dien arren, horrek ez
|
du
asko iraungo azterketa zorrotz bat egiten badugu gaiaren inguruan; eta hori erakusten ahaleginduko da Descartes harira ekarri dugun bigarren meditazioan.
|
|
|
Nire liburuak etika barrutik zedarritzen du, nolabait esan, eta ziur nago hori dela modu zuzen BAKARRA horrela zedarritzeko. Labur esanda, uste
|
dut
askok berriketan egiten dutena nabarmen utzi dudala honen aurrean isilik geratuz. Hori dela eta, oker ez banago, zuk zeuk esan nahi duzunari buruz pilo bat esango du nire liburuak.
|
|
|
" Guk holako gutxi," esan zuen Txemiñek; berak behintzat, etxera lanetik neka neka eginda heldu eta gogorik ez
|
zuela
askotan izaten; lehengoan hala ere, emaztea eta biak ohean zirela, egunero bezala telebista piztu eta inkesta baten berri ematen ari ziren, esan zuten amerikarrek astean behin egiten zutela, astean behin, hi, eta hori adituta telebistako presentadoreek barre egin zuten, noski gutxi zelakoan, eta emazteak ere aditu zuen hura eta, zer egingo zuten ba, asteguna baldin bazen ere, egin zutela saioa...... Eta zerbait gehiago esatera zihoan baina kanpoan arrantza batzuk entzun zituzten eta hormaren kontra ostiko batzuk, Erdoi eta Kako atera ziren eta atzetik Txemiñe eta Tolo ere bai, basoa kolpean hustuta Ander ere eta Lañuak barra utzi eta bera ere zabuka eta atzetik Pepe ere bai oraingoan.
|
|
|
Bai. Haren gizona, Juan Mari edo nola da, orain kalean ardo txuria aurrean
|
duela
asko ikusten da."
|
|
|
" Ez
|
duk
asko baina, hori etorri duk. Eta:
|
|
|
Orain dela gutxi egin dira lagunak. Horrek ere, ez
|
du
asko hitz egiten baina, behinik behin, kasu egiten dit; ez beste batzuk bezala... Bere etxean paliza ederrak hartua izan behar du.
|
|
2005
|
|
|
Ikurrak eta diskurtsoak gauza bat esan eta zabaltzen dute, beste zerbait egiten den bitartean. Uste
|
dut
askotan salatu izan den euskal eskizofrenia iruditzen zaiguna baino gaixotasun arriskutsuagoa dela.
|
|
|
Guregandik hurbilago ere horrelako irudi kanpainak nola antolatzen diren ikasi nahi
|
duenak
asko ikasiko du The New Statesmaneko artikuluarekin. Hor erakutsi dute energia nuklearra darabilten industriek hauteskunde britainiarren garaia une egokitzat ikusi zutela public relations kanpaina handi bat burutzeko.
|
|
|
Iñaki Antiguedadek dio euskaldunok 400 litrotik gertuago gaudela dio, horretarako datu zehatzik ez badu ere: «Gurean datu horiek lortzeko CSI lana egin behar
|
duzu
askotan. Bilboko Ur Partzuergoak, esaterako, urtero argitalpen eder bat ateratzen du, baina bilbotar batek egunean zenbat kontsumitzen duen ikusi nahi baduzu, ez dizute daturik ematen».
|
|
|
Senar emazteen artean CDI egiten dute. Langileak behar
|
du
askotan bere nagusia jasan eta gostatzen zaio. Zenbat aldiz ez zaio gertatzen isil isila egotea bere tripako minarekin?
|
|
|
Orain, oro har, ez
|
dut
asko asko irakurtzen, bizitzan dezente irakurri dut baina, une bateraz gero, aukeratu, hautatu egiten duzu.
|
|
|
Hitz honen euskal ordaina historiaurre da, burua azken hizkuntza baita gurea. Parasintetikoetan ageri diren erdal aurrizkien ordainek ere postposizioak
|
dituzte
askotan euskaraz: encarcelar 1 espetxera tu; desnatar 1 gaingabetu.
|
|
|
Irudien kasuan, formularik ohikoena posta elektronikoz nahi den kontaktura bidaltzea da. Oro har, irudi bakar batek ez
|
du
asko pisatzen, edo edizio programa batekin uki daiteke, irudi hori arintzeko. Hala ere, besteak argazki album oso bat ikustea nahi bada, posta kanal motel eta ezegonkor bihurtzen da, artxiboak pisu handia baitu.
|
|
|
Galdetutako zerbitzu guztien gainean %90tik gorako poztasun maila agertzen dute, hala nola, gimnasia, kafetegia,, podologia, ikastaroak eta hitzaldiak eta txangoak bezalako jardueretan. Datu hauen arabera, podologia –Presidentzia zinegotziaren ustez “seguruenik zerbitzua erabili nahi
|
dutenak
asko direlako”, eta ekintzak egiteko gunea dira hobetu beharreko zerbitzuak.
|
|
|
Eta noiz itzuli behar duzun ere ez dakigu. Badakit zeuk ere normaltasunera ahalik eta azkarren itzuli behar duzula, on egingo dizula –xamurki bota dio purrustada, laztan minez haserre baino areago– Eta Naroaren presa ere... astebete gurean emanda ez
|
zuen
asko galduko, pozik edukiko genuen, eta opariren bat prestatu ere bai, osaba izekoentzat. Nire ahizpa ez balitz legez.
|