|
2000
|
|
|
Jarrera eta erabaki hoiek ez
|
dute
zerikusirik iazko irailean su etenaren aldarrikapena egiteko erabili ziren arrazoi eta gogoetekin, baina benetan larriak su etena bertan behera uzteko argitaratu dituzten arrazoiak dira. Alegia, eta arrazoi hauen artean nagusiki EAJ PNVren epelkeria irekitako prozesu politikoaren aurrean.
|
|
|
Ez
|
du
zerikusirik. Nik hitzaldietan eta, beti esaten dut gauza bat dela amets bat egitea, adibidez liburu bat amets bat da, eta gero dator psikiatra bat amets hori interpretatzera.
|
|
|
Horrek ere
|
badu
zerikusia irakurle potentzialarekin eta merkatuarekin. Liburu bat egin eta jakingo bazenu urtebetean horrekin 600.000 ale salduko dituzula, gauzak asko aldatuko lirateke.
|
|
|
Eta horrek ez
|
du
zerikusirik literaturaren kalitatearekin. Negozio bat da, azken finean.
|
|
|
Datu ugari ditugu hala izan zela sinesteko, Jose Miguel pertsona erreferentziala zen, interrogatorio zenbaitetan poliziak Naparrari buruz jakin beharrekoa bazekiela jakinarazi zien zenbait atxiloturi, Efe agentziaren muntaia poliziala (orduko Efeko norbaitek onartu zigun bezala)...". Bere garaian, ETAtik ere, erakunde honek' Naparra' ren desagerpenean ez
|
zuela
zerikusirik jakinarazi izan zaie behin baino gehiagotan familiako kideei.
|
|
|
borondatezko atxikimendua alde batetik eta udal zinegotzien elkarlana. Borondatezko atxikimenduak
|
badu
zerikusirik giza eskubideekin, eta kasu honetan giza eskubideen errespetuaren urraketa kualitatibo berezi bat izan zen. ETAk udal eta euskal ordezkaritzaren bi zinegotzi erahil egin zituen, Pedrosa Durangon eta Indiano Zumarragan.
|
|
|
Jadanik 2 urte pasa dira Lizarra Garaziko Akordioa sinatu zenetik. Gezurra dirudien arren momentu horretan esan eta egindakoek ez
|
dute
zerikusi askorik gaur egungo egoerarekin erkatuz gero. Bereziki bertan ziren hainbat alderdiren jarrera aztertzeko garaian, nahiz denek hitzarmenak duen gaurkotasuna beren azterketa eta planteamenduetan aipatu.
|
|
|
Une honetan lehendik idatzitako hainbat ipuin berridazten eta egokitzen ari naiz. Eta aukeratzen jardun naizenean konturatu naiz denek
|
dutela
zerikusia arteari buruzko eta komunikazioari buruzko gogoetarekin.
|
|
|
Kate honek 38 saltoki ditu estatuan. Berean da salmenta gutxienik apaldu eta Iparraldeko erosleek
|
badute
zerikusia honetan. Artean, saltoki handietan ardikia, txerrikia, untxi nahiz oilaskoen salmenta erruz igo da.
|
|
|
Zalantzarik gabe marinela aipatu ditugun idazle eta kritikoekin bat etorri beharra dago nabigatzailea edo itsasoratzen den, nahiz abiatzen den bidaiaren sinboloa da Sarrionandiaren poemagintzan nahiz narraziotan iraupen luzeenekoa eta nabardura gehien eskaintzen dituena, haren mundu ikuskerari buruz. Alde horretatik narrazio hauek bere aurreko eta ondoko idazlan poetikoekin
|
dute
zerikusi nabarmena: Ithakara iristear dagoela, etengabe bidaiatzea hobe duela erabakitzen duen Ulisses dugu Izuen gordelekuetan barrena liburukoa, Itaka beti gogoan duelarik, helburua hara iristea izanik ere, harantzako bidaian presarik ez duena, bidaia bera izango baita aberasgarria.
|
|
|
egunkarietan agertzen diren artikuluakzein eremuri loturik dauden, beti ere Euskal Herriarekin zerikusia duten artikuluenartean. Horrela, ikus dezakegunez, SUD OUEST egunkariak euskal errealitateaz argitaratzen dituen albiste ia guztiak (%93, 3) Ipar Euskal Herriarekin soilik
|
dute
zerikusia, eta ez Hegoaldearekin. Era berean, oro har Euskal Herriaz ari direnean, Hegoaldekoegunkariek ia ahaztuta dauzkate Iparraldeko herrialdeak.
|
|
|
Baina Lizarra Garaziko itunetiksortu den politikagintza hori gehienbat egitasmoen mailan burutzen den neurrian, gauzapenen mailan burutzen direnak oraindik ere daukagun egituraketa juridiko politikoari lotuta daude, eta hori islatzen da, besteak beste, ekonomiari buruzkoalbisteetan. Gai honen inguruan agertzen diren albiste asko erakunde administratiboekhartutako erabakiekin edota datuak bildu eta emateko erabiltzen diren estatistika sistemekin
|
dute
zerikusia. Eta horiek gaurko egituraketa juridiko politikoa islatzendute.
|
|
|
Ez
|
dute
zerikusirik
|
|
|
Gutxi gorabehera, emisio ordu guztien erdiak ez
|
du
zerikusirik gaietan, pertsonaietan edo produkzioan Euskal Herriarekin. Horren arrazoien artean dago, nola ez, ETB2n kanpoko produkzioak nagusi izatea.
|
|
|
Horietan Estatu mailako hedapena duten enpresak eta komunikabideak dira nagusi. Iparraldeak, berriz, merkatu berezitu gisa du garrantzia prentsan, eta bertako ekimen komunikatiboek gehiago
|
dute
zerikusia ekinbide sozialarekinpribatu komertzialarekin baino.
|
|
|
Politika, ekonomia eta kirol gaietan, ostera, nekez aurkitzen da euskarazidatzitako testurik Diario de Noticias egunkarian. Euskaraz argitaratzen diren apurhoriek, bestalde, beti
|
dute
zerikusi zuzena Euskal Herriarekin. Gure laginean, behinere ez dugu aurkitu euskaraz idatzitako testurik, Euskal Herriaren mugaz haragokogaia edo pertsonaia duenik.
|
|
|
Pirinio Atlantikoak izenekoan. Gaieigagozkielarik, euskaraz idatzitako artikulu gehienak kulturari buruzkoak dira etaEuskal Herriarekin
|
dute
zerikusi zuzena, lotura eta eragina ia ia soilik berton dutelarik.Pertsonaiei gagozkiela, euskaraz kultura mundukoek dihardute, ia modu esklusiboan.Hona hemen gure laginean agertu diren hiru itemen deskribapena.
|
|
|
1) Gizakien edozein mailatakoharremanak jasotzen ditu: gizabanakoen artean, taldeen artean, etab. 2) Harremanhauek senezkoak ez direlako, informatzaileak eta esanguratsuak dira; horregatik, kognizioarekin ere
|
badu
zerikusirik. 3) Kognizioarekin bai, baina bestelakozenbait prozesurekin ere badu zerikusirik; adibidez, psikologian eta psikologiasozialean aztertzen diren prozesuekin:
|
|
|
gizabanakoen artean, taldeen artean, etab. 2) Harremanhauek senezkoak ez direlako, informatzaileak eta esanguratsuak dira; horregatik, kognizioarekin ere badu zerikusirik. 3) Kognizioarekin bai, baina bestelakozenbait prozesurekin ere
|
badu
zerikusirik; adibidez, psikologian eta psikologiasozialean aztertzen diren prozesuekin: jarrerak, usteak, asmoak, motibazioak, irudikapenak, identitatea, etab. 4) Giza harremanak direlako, komunikaziogertaerek gizakien prozesuen eta portaeren arteko lotura ziurtatzen dute; zentzuhonetan, makroteoriaz gain, komunikazioa gizakia definitzen duen ezaugarrimoduan ere uler daiteke, edo giza bizitza definitzen duen ezaugarri moduan.
|
|
|
Era berean, azentusistemen bilakaeran erdal sistemaren intonazioaren eragina nabarmendu berri da (Hualde 1999). Azentudun silaban ez da derrigorrez tonurik altuena txertatzen; halaere, azentuaren inguruan zerbait gertatzen dela esan dezakegu; silaba azentudunak,
|
,
badu zerikusia tonu zehatz batzuekin.
|
|
|
Baiezka esatearren, izen adieradunen sortzea ere badago. Izenok, gainera, berez ez
|
dute
zerikusirik bertan gauzatzen den adierarekin. Halatan, adieramorfeman gauzatzen den ekintza dugu hemen, gizatiarra ezinbestean.
|
|
|
Irratian, ostera, notiziaren datu interesgarriak eta arreta pizten dutenak apurka apurka agertu behar dira. Autore batzuen ustez (Prado, Haye), irratitiko albisteen egiturak ez
|
du
zerikusirik prentsa idatzikoaren alderantzizko piramidearekin. Emili Prado-ren (1985, 49) ikusmoldea hona ekarriz, normalean ondoko eskemari jarraitu ohi zaio irrati albistea burutzeko orduan:
|
|
|
Guri ere arraroa egiten zaigu, ez dakit hori den hitzik egokiena baina. Ez hainbeste hasierako kolpean, baina orain badirudi entzuten dudan guztiak Eiderrekin
|
duela
zerikusia. Irratiko abesti guztiak eta...
|
|
|
Osaba Joanikoten erranetan, aitak Parisen ikasi zuen ikasi beharreko guztia: kontabilitateari eta ekonomiari zetxezkion hainbat gai, alde batetik, zeren finantzen munduan sartzea baitzen haren asmoa eta gutizia, diru egiteko eta aparrak bezala goiti egiteko; eta, bertzetik, estatuko handikiekin eta jende printzipalarekin erabili beharreko tratua, formak eta moldeak, zeinek ez
|
baitzuten
zerikusirik Urbiaingo jauregiko bizilagunen ohitura eta usantza landugabeekin. Izan ere, Paris berezia zen hartan, eta Paris berezi hark bereganatu zuen aita hatsarretik.
|
|
|
Montaigne. ...geundela— egin dudanik, eneak ez baitu, alde batetik, harekin zerikusirik, ez forman, ez stiloan, ez kontatzen diren historietan, zeinak emaiten baitizkizut aditzerat nik oroitzen eta nik sentitu izan ditudan bezala, hainbat nobelatako protagonisten moldean, zeren eta, egiaren erraiteko, haiek bezalaxe sentitu izan bainaiz ni ere anitzetan, bizitzaren benturan benturaturik; baina, bertzetik,
|
badu
zerikusirik, zeren ene liburuak ere Montaignen galdegite bat izan baitu abiapuntu: Que sais je?
|
|
|
Hurrengo klasearen hasieran, maisua oso serio sumatu nuen, eta banekien egoerak nirekin
|
zuela
zerikusia. Maisuak Kandidori hots egin zion:
|
|
|
galdetu zuen andere tripoilak Â. Nire amak esaten zuenez, eguraldi onak ez
|
du
zerikusirik soldaduekin. Euria hasten denean, argi ilunagoak, baina biziagoak, indartsuagoak ikusi ohi ditugu.
|
|
|
Eta esango nuke orain Bruselarantza doan Rakelek eta, gutxi gorabehera, orain hilabetea EEBBetara joan zenak, elkarren artean apenas
|
dutela
zerikusirik. Koadernotik begirada altxatu, eta pantailan orduko 975 kilometroko abiadan goazela jakin arren, 10.025 metrotan gaudela eta kanpoko tenperatura zeropetik 42 gradukoa dela jakinagatik, lasai baino lasaiago gozo eta patxadatsu noa.
|
|
|
Alabaina, nola esango nuke, niregan jaso den higadurarik lurrikararik bortitzena eta bat batekoena gertatzear zegoen, eta, bidaia honetako lehenengoak bezala, Karmelorekin
|
zuen
zerikusia.
|
|
|
Gainera, nik zer izan zitekeen sumatu arren, ondo disimulatu du eta nik ez diot jarrera aldaketarik ttikiena ere igarri. Edozein modutan, ez dut ulertzen horrek Patxirekin izan ahal
|
duen
zerikusia.
|
|
|
Tira, ba, jakizu Bruselan kostatu egin zitzaidala Rakeli antzematea. Orain ilea motz motza du, garçon erara moztua, eta ez
|
du
zerikusirik postaz bidali zenidan argazkiko neskarekin. Ez al du nik oso gogoko dudan Juliette Binocheren aire apur bat?
|
|
|
EGMk 1999ko martxoan plazaratutako datuen arabera, azpimarra daiteke zibernautaren profilak ez
|
duela
zerikusirik betidanik ezagutu dugun prentsa irakurlearenarekin: Internetekoa gazteagoa da, maila ekonomiko handiagoa du, Autonomia Erkidego batzuetan kokaturik dago eta eremu hauek ez dira prentsa idatzia gehien kontsumitzen dutenak.
|
|
|
Egoitza zibilak ez
|
du
zerikusirik egoitza politikoarekin. Bata dateke, bestea ere izan gabe; andrazko eta adingabekoek egoitza zibila badute, egoitza politikorik gabe.
|
|
|
Oinarrizko perpausak eta enuntziatuak aurkitzeko asmo honek —errealitatearekin zuzenki lotuak—, ezagutza objektiboki oinarritzearen helburua zeukan. Gainera, oinarriztapen honek egiaren gaiarekin
|
zuen
zerikusi nabarmena. Schlickek," Uber das Fundament der Erkenntnis" [Ezagutzaren oinarriztapenari buruz] (1934) artikuluan99 —Carnapen eta, batez ere, Neurathen aurkako eraso zorrotza—, era honetan zehazten zuen:
|
|
2001
|
|
|
Zer gertatzen da? EAJk proposamen bat egin duenean ofizialki eta idatziz, ez
|
duela
zerikusirik horrekin, eta hor dago gakoa.
|
|
|
Beste batzuek ordea, bikoizketa" pixka bat arraroak" egiten dituztela aipatu digu, noizbehinka ETBn entzun daitezkeenak kasu. " Gure bikoizketek ez
|
dute
zerikusirik ETBkoekin. Zenbait hitzekin, adibidez, oso estuak dira, eta batzuetan ahotsak gaizki aukeratu eta pertsonaiek sinesgarritasun apur bat galtzen dute".
|
|
|
Esaten dugunean presoak bahitu politikoak direla, estatuek ETA bera txantajeatzeko erabiltzen dituela esaten dugu. Beraz, faktore guztiek
|
badute
zerikusia.
|
|
|
Pasa den mendeko arazoak izan baino lehen, Leako herritarrak betidanik bere premiak asetzeko gai izan zirela esan liteke, bertako gizarte nekazariak beharrezko zituen elementu oro (tresneria, jantziak, oinetakoak...) egiteaz norbera arduratzen baitzen; horrela, 1850 arte inguruan ez zen ia artisautza edo merkataritzarik ezagutzen, eta industriaren eragina burdinola eta errota (ugariagoak, garia eta artoa eho behar zuten neurrian) batzuetara mugatzen zen; gaizki komunikatua zegoen bailara honetan gizarte mota ere nahikoa itxia zen, botere politiko ekonomiko osoa kontrolatzen zuten leinu sendi gutxi batzuek eta hauen maizter aritzen ziren beste guztiek osatua, menpetasun harreman gero eta okerrago batean (uztaren eta jaunen menpe erabat). Gizarte egoerak jadanik ez
|
du
zerikusirik antzinakoarekin, jakina, baina jarraitzen duena leatarrek beren arazoak beraiek konpontzearen aldeko jarrera da, eta horren adibide nagusia dugu gaur egun 1983an sortutako Lea Ibarreko Udal Mankomunitatea. Horrek bertan bildutako udalerri bakoitzaren hainbat gastu murriztea ahalbidetu du, baina hori baino garrantzitsuagoa dena, bailararen hondoratze isila gainditu ahal izatea ekarri du, Okamikako Industrialdea bezalako ezinbesteko ekimenak aurrera eramateko gai izanez.
|
|
|
Erdi Aroaz ari da Zumthor, egia da, baina bere zentzuaren deskribapenak
|
badu
zerikusirik, mantentzen du paralelotasunik gure gizartearekin. Hiri kapitalistak eta bere gizarte moldeak ertzak eta bazterrak eraiki dituzte.
|
|
|
Horrek ez
|
du
zerikusirik Internetekin berarekin, baina Interneten onurez baliatu ahal izateko irakurtzen eta idazten jakin behar da lehenik eta munduan 1.000 milioi pertsona analfabetoak dira oraindik.
|
|
|
Litro bat olio ekoizteko 4 kilo oliba zanpatu behar dira. Olibaren koloreak ez
|
du
zerikusi zuzenik barietatearekin, umatze edo heltze fasearekin baizik: oliba berdea da hasieran eta, heldu ahala, belztu egiten da.
|
|
|
Horrela, aparkaturiko ibilgailu batek albokoarem suak harrapatzean izan zituen kalteen erantzukizunaz aurkeztutako auzi baten aurrean, honakoa ebatzi zuen Epaitegi Gorenak, 2000ko urriaren 10eko epaian,: gertaturiko ezerk ez
|
du
zerikusirik ibilgailuen zirkulazioarekin, ez da zirkulazioaren ondorioz gertaturiko istripua eta, beraz, lekuz kanpo dago horren legeria espezifikora jotzea kalteak egoztearen arazoa konpontzeko.
|
|
|
Ikasleak metodo baten edota tutore baten, aginduak? jarraituz bere kasa ikasteak, ez
|
du
zerikusirik autonomiarekin. Aregehiago esango genuke:
|
|
|
Satrustegik oroitarazten digun bezala, Jaun Done Mikeli eskainitadauden basilika askok, santu babeslearen laguntzari esker zenbait pertsonaiek hildako mamuen inguruko pairatutako kondairak dituzte, Italiako Gargano mendiko etaTancia mendiko santutegiek, esate baterako. Irudi honek
|
badu
zerikusia antzinakoElizak Jaun Done Mikeli buruz zabaldutako irudiarekin: Satanen garailea etapaganismoaren aurkako borrokaren aitzindaria61 Frogatuta dago, Goñiko Teodosioren kondairaren sorrera berantiarra dela, bere kronologia Erdi Aroko bukaerankokatzen baita, eta Judas Iskariote, Jaun Done Albano, Jaun Done Gregorio, JaunDone Julian edo Vincula ko Jaun Done Pedroren kondairekin berdintasunak ditu, gainera62.
|
|
|
aginteen arteko harremanetan Erdi Arokoelizak zuen papera eta gaur duena erkatzea interesatzen zitzaidan: Erdi Arokogizartearen irudi estatikoan elizak
|
zuen
zerikusia aztertu nahi nuen, besteak beste, gaurkoan zer nolako eragina duen ere ikusteko.
|
|
|
Erdi Aroa izan da nobela historikoaren aro kuttuna. Genero historikoarenjaiotzak
|
badu
zerikusirik horretan; halaber, Erdi Aroak, bere sekretu ugariekin, aukera handia ematen du idazlearen irudimena pizteko.
|
|
|
Egia da, baita ere, pertsonaia interesgarrienaren mixeriak ere prebisibleegiak gerta dakizkiokeela irakurleari, baina trauma kolektibo sakonagoen faltan... Seguruenik, Tx. Lasagabasterrennostalgia igurtzi horrek
|
baluke
zerikusirik, R. Barthes ek, estrukturalismo gogorrenaren sasoi lehiatsuak jada baretuago bizi zituenean?
|
|
|
batekin(...). Egiaren uneak? ez
|
du
zerikusirik, errealismoarekin?. (...) ez genezan liburuaren funtsa egituran ezar, baizik eta, aitzitik, onar genezan obrak emozionatu egiten duela, bizi dela, erne egiten dela, lurreratze?
|
|
|
Japonian duten perfumearekiko sentsibilitateak ez
|
du
zerikusi handirik europarrek dutenarekin
|
|
|
Sistema linbikoak gure metabolismoa, sexu jarduera eta gizarte portaera erregulatzen dituzten hormonen ekoizpenean ere
|
badu
zerikusirik.
|
|
|
Bi probek mugak dituzte, eta errepikakortasun zaila dute. Azkenik, azpimarratu behar da gerta daitekeela ECVTk eragindako kolitis hemorragikoaren maiztasuna gutxietsita egotea, bai muga teknikoengatik, bai beherako odoltsua eragiten duten serotipoek ez
|
dutelako
zerikusirik koadro kliniko honekin (O157: H7) maizenik lotzen denarekin. Azken hori, gainerako serotipoek ez bezala, erraza da lagin klinikoan antzematea; hala ere, egileek uste dute orain arte argitaratutako gorabeherak errealitate epidemiologikoaren isla fidela direla, eta, behar handirik ez duten arrazoiengatik —horien artean, ez da azpimarratzekoa haien bilaketa zehatzagoa—, benetako hazkunde txiki bat gertatzen ari dela.
|
|
|
Ikasturte honetarako eskola menu berriek berritasunen bat aurkezten dute, eta horrek ez
|
du
zerikusirik haien osagaiekin, haiek arautzen dituzten arauekin baizik. Joan den urteko abenduaren amaieran, janari prestatuak prestatu, banatu eta saltzeko higiene arauak onetsi ziren.
|
|
|
Alegiek
|
bazuten
zerikusia irakaskuntzarekin, nondik zuten ez badugu ere orain ongi ikusten. XIX. mendean, mende mugaren aldamenean gehienez, Mogeldarrenak ditugu eta gero, Lafontaine eta Samaniegoren atzean maizenik, Zabala, Iturriaga (1842), Goihetxe (1852), Arxü (1848) urte berean, nola ez ba, Kantu patriotikak argitara zituena eta, geroxeago, Uskara eta franzes gramatika, 1852an lehen aldiz eta 1868an hirugarrenez.
|
|
|
Jakin badakigu, eta aldez aurretik azaldu behar gainera, askok aurpegiratuko digutela euskarak eta gaztelaniak ez
|
dutela
zerikusirik, gizarte egoerari dagokionez behinik behin. Hala da.
|
|
|
hizkuntza plan baten legitimitateaz galdezka. Hizkuntz politika justifika daitekeen kasuren bat edo beste aipatzen du, baina jarraian garbi utziz Espainian aplikatzen diren hizkuntz politika nazionalistek ez
|
dutela
zerikusirik kasu horiekin. Legezkoa izateak ez omen du esan nahi legitimoa denik.
|
|
|
Euskarak komunikaziorako tresna baliagarria izan behar du. Herritar batek hizkuntza bat ez mantentzea eta hurrengo belaunaldiari ez uztea aukeratzeko arrazoiak izateak, ez
|
du
zerikusirik berak hizkuntza horrekiko duen gutxiespenarekin, baizik eta sentimendu pragmatiko batekin, zeinak hizkuntza honen gaitasuna eta erabilera, nagusitzat hartzen den beste hizkuntza baten erabilerarekin konparatzen duen.
|
|
|
lerroa marraztean bai espazioaren bai denboraren jarraitasuna azaltzen dira. Espazioaren eta denboraren arteko loturak, beraz, subjektuaren ekimenarekin
|
du
zerikusia: lerroa marraztean puntuen aniztasunei ezartzen zaien sintesia; 3) Denbora agerpen ororen apriorizko baldintza formala da.
|
|
|
Newtonengan eta Leibnizengan denbora espazioaren ondoan agertzen zen, arreta berezirik jaso gabe, baina bestela Kantengan. Espazioa kanpoko sentsua da, kanpoko hautemapenekin bakarrik
|
du
zerikusia; denborak barneko sentsu gisa hautemapen guztiekin du zerikusia, hautemapen denak dira azken finean denborazkoak. Horrela, denbora eta subjektibitatea estuki lotzen dira.
|
|
|
Newtonengan eta Leibnizengan denbora espazioaren ondoan agertzen zen, arreta berezirik jaso gabe, baina bestela Kantengan. Espazioa kanpoko sentsua da, kanpoko hautemapenekin bakarrik du zerikusia; denborak barneko sentsu gisa hautemapen guztiekin
|
du
zerikusia, hautemapen denak dira azken finean denborazkoak. Horrela, denbora eta subjektibitatea estuki lotzen dira.
|
|
|
Azkenik, judizio orok modalitatea ere badu. Judizio hauen bereizgarria da judizioaren edukiari ez diotela ezer gehitzen, zeren kopularen balioak oro har pentsatzearekin duen harremanarekin
|
baitute
zerikusia. Judizioa agian egiazkoa da, edo benetan egiazkoa da, edo halabeharrez da egiazkoa.
|
|
|
zenbakien katea denboran gertatzen den batuketa baten bidez sortzen da. Geometriak zuzenki
|
du
zerikusia espazioaren begiespenarekin; Aritmetikak, berriz, kantitatearen adigaia begiespenean errepresentatzen bada soilik. Ez dago, bada, zuzenean denborari dagokion zientziarik (kronometria ez du kontuan hartzen).
|
|
|
Arkitektonika sistemen artea da. Arkitektonikak ezagutza solteak sistema bat bihurtzen ditu eta, horrenbestez, gure ezagutzan zientifikoa denarekin
|
du
zerikusia; ondorioz, metodoaren irakaspenean egon behar du nahitaez.
|
|
|
Ni proba egin gabe nago, noski, baina esaten dute Pyrophorus bakar batek ematen duen argitan irakurtzea badagoela. Argia emate honek, eta hau zientzialarien iritzia da, sexu erakarmenarekin
|
du
zerikusia.
|
|
|
dirua irabazi, hondartzara joan, mozkortu... Baina, orduko hartan, laster ikusi nuenez, Berlusgoñiren kezkak ez
|
zuen
zerikusi handirik aukera sexualekin.
|
|
|
Baina gure artean inork apurtzen ez zuen isiltasunak garbi erakusten zuen arazoak ez
|
zuela
zerikusirik euskararen aldaera diatopiko edo diakronikoekin, ez erdararen presioak eragindako isoglosa ezabatze tamalgarri batekin, ez euskal bokalismoaren galerarekin, ez autogorrotozko agerpen batekin, ezta mintzagaiaren auzi ia metafisiko eta hainbeste eta hainbeste aldiz eztabaidatuarekin ere.
|
|
|
Barrena eduki behar zinan, gero, aita akabatu ondoren alabarekin amodio jolasetan ibiltzeko. Honek ezinegon ikaragarria sorraraziko zionan gure mutilari eta, ziur asko, honek ere
|
badu
zerikusirik Pablok autopistan bere buruaz beste egiteko burutu zuen ahaleginarekin. Baina, nahiago badun, pentsa dezaken azken hau Pabloren beste antzezpen bat gehiago izan zela, eta bihotzik izan ezean ezin sentimendurik gorde bertan.
|
|
2002
|
|
|
Bidezidor horietako batetik arrantzaleen portura (port de pecheurs) jaitsiko gara. Kai txiki honek xarma berezia du, bere etxe zuri eta txikiek ez
|
dutelako
zerikusirik hirian zehar ikusgai ditugun jauregi handiosoekin. Dena den, gaur egun gehienak turistentzako jatetxe edo dendak dira.
|
|
|
X. AIZPURUA. Bilakaera moteltzea kezkagarria dela esatea gauza bat da, eta ni horrekin ados egon naiteke, baina horrek ez
|
du
zerikusirik hizkuntzaren desagerpenarekin ezta arriskuan dagoela esatearekin ere. Gaurko egoeran hiztunak nabarmen gehitu ezean eta dakitenek etengabeko erabilera egin ezean, erabilera ez da asko haziko.
|
|
|
Elkarte horretako arduradunek diote eskaerak ez zaizkiela berdin murriztu enpresa guztiei, produktuak berak ere
|
baduela
zerikusia eta, horregatik, kasu batzuetan bakarrik jaitsi dela salmenta %30 Horrenbestez, nahiz eta datozen hilabeteetan Estatu Batuek, Alemaniak eta antzeko herrialde handiek gehiago kontsumitzea espero duten, kezkati dabiltza, zeren eskaeren gutxitze horrek bere horretan iraunez gero, sektoreak egun latzak ezagutuko ditu berriz ere. Dena dela, aditu batzuen iritziz, litekeena da, irailaren 11ko gertaeren urteburua igaro eta gero, 2002ko azken hiru hilabeteetan inbertsioak indartzea.
|
|
|
Halaber, ingurumenaren arazoak zeintzuk diren adierazi eta konponbideak zehazten dira. Naturarekiko maitasun igortze honek,
|
badu
zerikusirik ikuspegi ekologikoaz ikasleak kontzientziatzeko nahiarekin. Izan ere, ingurumenak bizi dituen arazoen aurka aritzeko aktiboki parte hartzeko aukera eskaintzen baitzaie bertan.
|
|
|
Izuaren presentziak, zeina baita konstante bat Atxagaren ibilbidean, eragiten dizkio ilusioak eta fantasiak. Baina haiek ez
|
dute
zerikusirik Obaban munstroak irudikatzen zituztenekin. Carlosen fantasiak ametsetan, gertakizunetan edo fikzio iragarleetan gauzatzen dira.
|
|
|
Denbora proustiarra nagusitzen da testuan, eta denbora horretan, errepikapen eta asoziazioen bidez, protagonistaren iraganaren berri jasotzen da. Horregatik dira garrantzitsuak oroimena abiarazteko balio duten elementuak (giltza, odola...), zeinek kasu honetan ez
|
baitute
zerikusirik usaimen edo dastamenarekin, objektuen formarekin baizik.
|
|
|
Horri gaineratzen badiogu hariaren sinpletasuna edo kausalitate falta, K. Mitxelenak aipatu bezala, ezin ukatuko dugu oraindik ohiturazko poetikaren alorrean sartzen dela. Rojoren aburuz, Joanak joanek ez
|
du
zerikusi handirik aurreko eleberri historikoekin, eta, hori delaeta, ohiturazko eleberrigintzatik gertuago dagoela esaten du eta Domingo Agirreri egindako omenaldi gisara kontsideratzen.
|
|
|
Orraitio, ez dugu noski Altuna gurea zanik idatziko, baiña bai ordea," Gernikako arbola" kantu ezagun eta maitagarriaz, ba
|
duala
zerikusi andirik gure sorterri onek.
|
|
|
Azidotasun horrek eta dastatzen proban hautematen den garraztasunak ez
|
dute
zerikusirik.
|
|
|
Ez
|
du
zerikusirik adinarekin
|
|
|
Zutitze edo erekzioa fenomeno konplexua da eta era askotako faktoreek
|
dute
zerikusia: ikusmenaren, ukimenaren estimuluek, psikogeno, kardiobaskular eta hormonalek...
|
|
|
Prezioak ez
|
du
zerikusirik Europan kostatzen denarekin eta zer esanik ez Estatu Batuetakoarekin.
|
|
|
Gainera, zerbitzuen diferentziak teknologia edukian eta produkzioaren sofistikazio mailan ereagertzen dira: garbiketa zerbitzuek ez
|
dute
zerikusi handirik telekomunikazioekinedo ingeniaritza informatikoarekin.
|
|
|
Zerbitzu enpresa bakoitzeko batez besteko enplegua hiru landunekoa zen, gutxi gorabehera, 1997an10 Urtebete lehenago, enpresen %97k hamar langiletik behera enplegatzen zituzten eta horietatik %71k bi landunetik behera. Alegia, jarduera hauetannagusi dira enpresa txikiak, eta batzuetan industriatik kanporatutako enpleguarenbabesleku izateak
|
badu
zerikusirik horrekin; baina, aldi berean, badira tamainahandia duten enpresa gutxi batzuk ere; eta batzuetan kanpoan jatorria duten enpresa talde handiagoekin lotuta daude. Tamainarekin lotuta dago enpresentzako zerbitzu jardueren dinamismoa.
|
|
|
Bestalde, soldatadunen tasaren bilakaerak
|
badu
zerikusia enpresek beren aktibitateak kanporatzearekin edo azpikontratatzearekin. Krisi garaian, enpresek berenlangileak enpresatik kanpo birkokatzeari ekin zioten.
|
|
|
Industria enpresaren tamainak euskal ekonomiaren kanpo merkataritzarendinamikotasunean
|
duen
zerikusia aipatuko dugu, hasteko5 Datuak EAEko esparrura mugatuta egon arren, Hego Euskal Herriko ekonomia guztira zabal daitezkebere esangura gordinean.
|
|
|
Erdaldunen %36 katedradunak dira, baina euskaraz irakasten dutenen %5ek bakarrik lortu dute maila gorena. Era berean, erdaldunen %44 dira titular, baina soilik euskaldunen %28 Datu horiek irakasle euskaldunak unibertsitatera beranduago sartu direla islatzen dute, eta noski,
|
badute
zerikusia irakasle horiek unibertsitate barruan duten boterearekin, edo proiektuak etaikerketa taldeak zuzentzeko dituzten aukerekin.
|
|
|
Zutabe bakoitzean, dagokion hizkuntzan ikasten diren irakasgaiak edo ikasleak bakarrik hartu ditugu batezbesteko balioak kalkulatzeko. Dena den, argi gerabedi taula horretan adierazitako batez bestekoek ez
|
dutela
zerikusirik irakasle bakoitzaren irakas zamarekin (ordu edo kredituekin). Esate baterako, irakasgai batzuetan talde bat baino gehiago daudelako gaztelaniaz, edo batzuetan irakasle elebidunek gaztelaniazko taldeetan ere lan egiten dutelako.
|
|
|
eginbehar den, estatuaren izenean, eta estatuaren zerbitzurako, preseski??, tarteanhierarkiaren onarpen erabatekoa eskatuz, izendapenean bertan sinbolikoki egitenden legearen defentsaren aldeko zin egiteaz bermatu nahi dena, eta gaur egunespainiar konstituzioaren aldeko zin egitea egitera behartzen duena. Gure ustez, zin egite horrek ez
|
du
zerikusirik ekimen unibertsitarioarekin, eta muga ideologikohutsa da, are nabarmenagoa eta latzagoa dena une honetan, Euskal Herrirakoirakaskuntza sistema propioaren eskubidearen aldarrikapena bera oztopatzen baitu.Eta zin egite horren aurreko ukazioa izan zen, 1988 urtean UPV EHUko zenbaitirakaslek aurkeztutako dokumentuaren muina, zeinean beren kontzientzia eragozpena aurkeztu zuten publikoki, ... Muga ideologiko latza baitzen berentzat.
|
|
|
Argi gelditzen da, indusketa batean aurkitzen ditugun gauzakiek eta horietatik ateratzen direnemaitzek ez
|
dutela
zerikusi handirik kontserbazio baldintza oso bereziak gertatu diren kasuekin; ezhorrenbeste, elementu batzuen kopuruagatik edo aberastasunagatik, lehengai galkorrezko gauzakiengatik baizik. Adibidez, Lorca (Murtzia) inguruko haitzulo batean bi helduren eta hiru haurrengorputzak zeuden (Ayala Juan, 1990) eta honako hilobi atu hau zegoen:
|
|
|
zuzenki hilotzekin eta horien inguruko hiletekin erlazioandauden elementuak izango lirateke. Eskuarki, ganberan kausitzen den harrizko industria ondo definituta dago tipologikoki (gezi puntak, geometrikoak, ijekiak, apaingailuak); eta aurkitzen diren harrizko materialen proportzioek ez
|
dute
zerikusirik bizileku batean gertatuko litzatekeenarekin, ez eta tumuluan agertuko direnekin ere; eta nabarmentzen den ezberdintasunetako bat da, hemen ia lanketa hondakinik ez dela idoro.
|
|
|
Lur geruza horretan, sarritan, ganberatik ateratakoak diren materialak agertzendira (adibidez Otsaarte), baina baita mendeetan toki horietan bizitako biztanleentresna eta lurrontzi zatiak ere. Azken urteetan egindako indusketek (Trikuaizti I, Larrarte, Mandubi Zelaia eta Zorroztarri) nahiko argi utzi dute ia soilik harrizkoindustria azaltzen dela, baina honen ezugarriek ez
|
dute
zerikusirik ganberakoekin.Harrizko objektuak ganberan baino ugariagoak dira; hauen artean gehienbatlanketa hondakinak eta etxeko tresnak aipatu lirateke (marruskak, mozturak, zulagailuak, etab.; gezi puntak edo geometrikoak salbuespenak dira). Horienpresentzia bertan egin ziren jardueren ondorioz uler daiteke.
|
|
|
guztiz ohoregarria ote zen? Era berean, armadaren antolaketak eta prozedurek
|
bazuten
zerikusirik Erdi Aroko teknologia maila eta gizarte egitura jakin batekin.
|
|
|
Dena den, arkeologia mota horrek ez
|
du
zerikusi handirik gaur egun egitenden edo egin litzatekeen hiri arkeologiarekin. Izan ere, benetako hiri arkeologiaren abiapuntua Ingalaterran dago 1940ko hamarkadan, hain zuzen.Han, Mundu Gerra zela-eta jasandako bonbardaketen ondorioak aprobetxatu zirenlehen interbentzio arkeologikoak egiteko.
|
|
|
Ugaritasun sinkroniko eta diakroniko horrek ba ote
|
du
zerikusirik aniztasunaren ideiagaz. Ezetz dio batek baino gehiagok.
|
|
|
Edo agian gizagaixo hark ez
|
zuen
zerikusirik izan eta geuk erabili dugu geure kalterako
|
|
|
Ahoan llagak maiz agertzeak, kasu askotan, zenbait bitamina eta mineralen urritasunarekin
|
du
zerikusia. Azter dezagun, beraz, gure dieta.
|
|
|
nerabezaroan garrantzi berezia duten mineralak kaltzioa, burdina eta zinka dira. Horietako bakoitzak hazkundearen alderdi zehatz batekin
|
du
zerikusia: Kaltzioa hezur masaren hazkundearekin lotuta dago.
|
|
|
Ordutik aurrera, prozesuak aurrera jarraitu du etengabe eta modu atzeraezinean, gizakiaren ekintzaz gain. Talde hori, Brenda Hall geologoak zuzendua, konturatu zen gizakia dela Antartikaren inguruan itsasoan flotatzen duten izotz plaken atzerapenaren erantzulea, baina ez
|
du
zerikusirik glaziarren urtzearekin, zeren glaziarrak lehorrean oinarritutako izotz masak baitira eta kontinente horretan dagoen ur gehiena adierazten baitute. Hall eta bere taldea karbono moluskuen fosilak datatuz iritsi ziren ondorio horretara.
|
|
|
NPY maila handitu egiten da goizean eta estres egoeretan. NPY maila altuak karbohidratotan aberatsak diren elikagaiek neurriz kanpoko desio batekin
|
du
zerikusia. Galanina mailaren gailurra gaua baino handiagoa da, eta elikagai koipetsuak ugaritzearekin lotuta dago.
|
|
|
gingibitisa eta periodontitisa (jendeak piorrea esaten diona). Gingibitisa, hau da, hortzoien hantura, bakterioek eragindako infekzioa da, eta ahoko higienerik ezarekin
|
du
zerikusia nagusiki. Inkesta helduen ehuneko ehunean eta 15 urteko gazteen erdietan aurkitu dute.
|
|
|
Baina ez gehigarriengatik, beste arazo batzuengatik baizik. Nolanahi ere, istripuz edo legez kanpo erabiltzeagatik substantzia toxikoak egoteak ez
|
du
zerikusirik gehigarriekin, legez eta kontzienteki erabiltzen baitira. Legez kanpoko substantzien erabileraren arazoa azienda gizentzean datza, ez elikagaiak eraldatzeko industrian”, adierazi dute Zaragozako Unibertsitateko Elikagaien Teknologia Sailak.
|
|
|
Haren iritziz, zaporea da alde nagusia. Eta ez
|
du
zerikusi handirik tamainarekin. “Hobe da lanperna txiki eta gazte bat handia eta zaharra baino”.
|
|
|
Eta bere edertasun propioa du. Irriaren gaineko irriak ez
|
baitu
zerikusirik oinazeari ostutako irriarekin. Irriaren gaineko irria axaleko bihur daiteke, finean; oinazeari ostutakoa, aldiz, inoiz ez, oinazeak egiten baitu hura beti ere kontrastean sakon.
|