|
2000
|
|
|
Gainera beti sortzen dira gauza berriak: garai hartan ez
|
zuen
inork pentsatuko «Aizak hi mutil maiñontzi» doinuan edo «Habanera»n kantatzea, hau berria da oso. Orduan lau neurri erabiltzen ziren:
|
|
|
Ez, barkatu, erronkariera ez da desagertu, Erronkarin euskaraz egiten dutenak desagertu dira. Euskaraz hitz egiten jarraitzen badugu eta Zuberoan ez
|
badu
inork hitz egiten, euskaldunak desagertu dira eta euskara bera.
|
|
|
Azkeneko kronikan, mende amaierara helduta, euskararen egoeraren aurrean irakurleak «baikor agertu nahiko» lukela eta badagoela «pozerako arrazoirik» diozu, «Bilbo Unamunok ezagutu zuena baino hagitzez euskaldunagoa» dela. «Baina ehun kronikek markatu bidean zerbait ikasi badu hori da hain zuzen ere, Bilboko pozak ez
|
duela
inoren larria estaltzeko balio behar». Egungo errealitateari so, baikorra al zara?
|
|
|
Baina Lizarra Garaziko hitzarmenaz geroztik, joku arauak erabat aldatu dira gure artean. Hitzarmen honen eduki guztiz demokratikoa ez
|
du
inork zalantzan jarri, gatazka politikoari irtenbidea emateko metodoa guztiz demokratikoa dela ez du inork zalantzan jarri. Gatazka politikoari konponbidea aurkitzeko indarkeri mota guztien desagerketa eskatzen duela ez du inork ukatuko.
|
|
|
Horietako batek" nork ez
|
du
inor engainatzen?" galdera botatzen du. Eta protagonistak, Txemak," nik" erantzuten du.
|
|
|
Ez
|
dut
inor mindu nahi, baina batzuetan, nahiz eta hemen hogei urte eraman, oraindik kanpotartzat hartzen naute nire iritzia ematean. Egia latza da, baina" euskañola" nagusitu zaigula esanez gero, batzuk minduta bezala sentitzen dira.
|
|
|
" Konpromiso soziala eta etikoa oso kontuan hartuko dugu gure ekoizpen guztietan. Nire ilusioa bi punturen arteko oreka aurkitzea da, erdibide bat, hau da, ez
|
dugu
inor gutxi erakarriko duen antzezlanik nahi, baina ezta zerbait zeharo komertziala ere, konpromisoari uko egin gabe publikoarentzat erakargarria den zerbait baizik. Ez da erraza, baina saiatuko gara".
|
|
|
" Ematen zuen sormena dela' nik' sortzendudana,' nire' barruan dagoena,' ni' naizena; eta nik uste
|
dut
inor ezin dela izan besteak gabe. Indibidualismoa sartuta duzu, ez agian bizimoduan, baina bai pentsaeran.
|
|
|
inkorpora zaitez zu nigana, ni naizelako lehenengoa eta jatorrizkoa, ez??. Orduan, gure planteamenduan, Euskal Herri osoarentzat egiten da proiektupolitikoa, eta gero atxikimendu prozesua dator, ezin
|
duzulako
inor behartu prozesuan parte hartzera, eta ezin da eskubide kolektibo bat bermatu eskubide indibiduala zapalduz; aitzitik, biak lotu behar dira. Beraz, nahiz eta Nafarroako gehiengobatek gure prozesuan parte ez hartzea erabaki, gutxiengoak parte hartzeko eskubidea izango luke.
|
|
|
Errepikatuko dut berraragitze prozedura honek, urrundik egina delako, ez duelaatxikimendu handia, ez
|
baitu
inor sakonki inplikatzen; «light» dei genezake, batez erehurrengo adibideekin alderatzen badugu.
|
|
|
Txarto nago, ulertu behar duzu, laguntza behar dut. Kauensoria, ez
|
dut
inor, ostia!
|
|
|
" Baina engainatu... nork ez
|
du
inor engainatu?", segitu zuen Clayk berak. " Neuk!", bota zuen Txemak dudazko une baten ondoren, esandakoa laster zuzenduko zioten susmoaz.
|
|
|
Jabik askotan esaten zion pentsatzeko modu horrek harritu egiten zuela: ez
|
zuela
inor ezagutzen, Txema ez beste inor, arazo baten aurrean begien bistakoa ukatu eta komeni zitzaiona pentsatuko zuenik. " Begien bistakoa", hori zen Jabik behin eta berriro errepikatzen ziona.
|
|
|
Hegazkinera igotzerakoan nabaritu dut lehendabiziko atximurkada, eskaileretatik gora Sondikako lurra urruntzen zihoala. Aurreneko bi mailak lurrera begira igo baditut ere, egoera kursiegia zela iruditu zait, zentzua
|
duen
inork ez baitu atzera begira alde egiten. Eta horregatik burua altxatu eta gora egin dut begiekin, eta oraindik beste hamar maila edo ikusi ditut nire pausoaren zain, eta abioiko atea zabalik.
|
|
|
—Hemengoez?
|
Baduk
inoren berri?
|
|
|
—Eta zer dela eta jakin behar
|
zuen
inork bigarren atalik zegoenik. Igandean erran hidan:
|
|
|
Asfaltoa ozeano beltz bat bezalakoa da (edo da nire begietan). Bakarrik nago, eta ez
|
dut
inoren beharrik. Izerdia itsaso bat bezalakoa da (edo da nire gorpu  tzean).
|
|
|
azken bagoia ginen. Eta orain ez
|
genuen
inor aurretik. Eta leihatilak eta ateak hermetikoki itxita zeuden, ongiegi itxita egon ere, pentsatu nuen nire kabutan ikuskapen zehatz mehatz baten ondoren; ez mailurik ez tresna puntadunik zegoen, ez halakorik leukakeen bidaiaririk ere, guztiz ezinezkoa gertatzen zen, beraz, beirarik haustea handik irteteko edo laguntza eskatzeko.
|
|
|
" Hauxe izan da ene sumendia, laba honen indarrak ehundaka sabel, ezpain, tunel, sarobe ernaldu ditu, ene gogoz kontrara, diru apur batzuen truk. Maria Magdalenaren leinuari fidel izan nintzen, egia da, baina orain, orain Gabriel goiaingerua nauzue, bere suzko ezpatarekin, eta nik salbatuko zaituztet bekatuetatik, kainendandik, judas gaiztoengandik, eta nire arbola, nire suzko kirtena ez
|
du
inork ebaki ahal izango, zeren, jakin bezate arerio guztiek, berau suntsituta ere, atzera loratuko dela zuhaitz bat bezala, gero eta ederrago, gero eta indartsuago". Jendeak eskuak lehertu beharrean txalotu zituen hitzok Hadesetik, eta halaxe erretirarazi zuten Abdul kaiolaratua.
|
|
|
Bakarrik zegoen eta alde batetik bestera zebilen. Migelek galarazia
|
zuen
inoren lagun  tzarik gabe igeri egitera joatea, eta ni nintzen Edurneren une hartako kezka nagusia. Hori uste nuen nik, behinik behin.
|
|
|
Legeek ezin
|
dute
inor behartu, aurretiaz ezagutaraziak izan gabe. Horrexegatik aritu gara lege horien aldarrikatze moldeaz.
|
|
|
Legeek ezin
|
dute
inor behartu, aurretiaz ezagutaraziak izan gabe. Horrexegatik aritu gara lege horien aldarrikatze moldeaz.
|
|
2001
|
|
|
Ministroak ez du jada MER delako gaiei buruzko osasun araudiaz erabateko jakineza agertu, baizik eta sukaldeko gaietan guztiz ezjakina dela ageri da. Benetan, ez dut ezagutzen txerri hezurrez edo behi bizkarrezurrez egindako salda bat hartzeko adore
|
duen
inor.
|
|
|
Bai batak zein besteak, dena den, argi uzten dute tratamendu guztiak medikuen gainbegiratuaz egiten direla, eta helburua ez dela inolaz ere medikuntza orokorra ordezkatzea, laguntzea baizik: " Hemen ez
|
dugu
inor engainatzen dio Ana Valeronek hau ez da Lourdes-eko ura eta guk ez dugu miraririk egiten, badaude osatu ezin ditugun gaixotasunak, baina oinazea arin dezakegu, eta hori ez da gutxi; jendea horren kontziente da, eta sinesgaitz datorrelako edo joaterakoan oso pozik uzten gaitu".
|
|
|
Baina hauteskundeetako lehian sartuta daudenak orain ez daude sakontasunetarako. Legebiltzarreko gehiengoen osatzeez urrunago ez
|
du
inork ezer ikusten, edo inork gu txik, eta horretara ausartzen denari hiritarraren arazoetatik urrun, estratosferan, ibiltzea leporatzen zaio.
|
|
|
Euskal gizarteak jakin badaki azken bolada honetan errepresioa areagotu egin dela eta Estatuaren bisaiarik ankerrenak agertu egin direla. Ez dut sinesten Euskal Herrian tortura existitzen ez duela pen tsatzen
|
duen
inor dagoenik. Batzuek onartzen dute zinikoki, beste batzuek entzungor eta ez ikustearena egiten dute, baina gizarteak badaki jakin torturatzen dela.
|
|
|
Ildoarena utzi eta Aralarrek indar politiko bat gehiago izatea erabaki du, ezker abertzaleko beste aukera bat beraiek zehaztu duten bezala. Erabakiak ez
|
du
inor harritu, eta Batasunaren mugak bere modu gordinenean agertu ditu. Orain ikusteko dago Aralarrek jarduera politikorako duen gaitasuna eta ezker abertzalearen baitan lor dezakeen sostengua norainokoak diren.
|
|
|
Aurten, berriz, bada datu erakargarri bat: iazko bigarren igandean ez
|
zuen
inork asmatu eta bildutako dirua, 144.000 pezeta, aurtengo estropadetarako geratu zen.
|
|
|
P. AZPARREN. Guk ez
|
dugu
inoren maisu izan nahi. Edozein modutan, fisikak lege batzuk dituen bezala, desobedientziak ere baldintza batzuk bete behar ditu:
|
|
|
Aitortza dela diogu, jakina denez, aitortza egon dadin beharrezkoa baita lehenago delitu edo arau hauste bat egotea, eta kasu honetan, Bibliaren agindurik oinarrizkoenak dira hausten direnak: " ez
|
duzu
inor hilko; ez duzu adulteriorik egingo". Nobelako senar koldarrak, bikotearen arteko harremana amaituta dagoela onartu ordez, nahiago du mendeku hartu eta emaztea hil.
|
|
|
Kasu honetan testamentua baliozkoa da, hildakoak bere ondasun guztientzat oinordeko bakar eta unibertsal iloba bat izendatu baitzuen, nahitaezko izaera
|
zuen
inor ahaztu gabe eta, beraz, neba arrebek ez lukete herentzia jasotzeko eskubiderik eta ezer erreklamatzerik izango.Zenduaren guraso edo aitona amonek bakarrik izango lukete herentziaren zati bat eskatzeko eskubidea, halakorik balego.
|
|
|
Bai: elkarren beharrean gaude irakasleak eta hizkuntzaren zientzialariak.Batzuek eta besteek daukagu hitza, eta ezin
|
dugu
inor baztertu edo ahaztu. Berriroere, jarrera eta ikuspegi dialektikoa.
|
|
|
Aitortza dela diogu, jakina denez, aitortza egon dadin beharrezkoa baitalehenago delitu edo arau hauste bat egotea, eta kasu honetan, Bibliaren agindurikoinarrizkoenak dira hausten direnak: «ez
|
duzu
inor hilko; ez duzu adulteriorikegingo». Nobelako senar koldarrak, bikotearen arteko harremana amaituta dagoelaonartu ordez, nahiago du mendekua hartu eta emaztea hil.
|
|
|
Hura isilik geratu da, itsasoari gogor begira eta zuri ezin egona sortu zaizu, ezin dituzu zure lagunak burutik kendu, norbaiti kontatzeko beharra sentitu duzu, beste askotan ere gauza bera gertatu izan zaizu, baina ez
|
zenuen
inor ondoan, eta, beraz, gose hura asetzeko idazten basten zinen, burura etortzen zitzaizuna, poesia bat, kontakizun bat... Baina hori ez zen nahikoa.
|
|
|
Ez
|
duzu
inor, bakarrik geratuko zara.
|
|
|
–Ba al dakizu gauza bat? Ezin
|
dut
inoren aurrean lanik egin. Gehiegi axola ez bazaizu, zatoz pare bat ordutara.
|
|
|
Seme bakarra izan eta hura hilda. Ez
|
du
inor etxean. Ezta katurik edo txakur txikiren bat ere.
|
|
|
‘Nahi duzuna esango duzu, baina susmoa
|
dut
inor ez dela euskalduna frustraziorik gabe, etsipen sakon hori gabe. Horrelakoak zarete nik ezagutu ditudan euskaldunak, aita eta bere lagunak, Manuel, zuek.
|
|
|
The Red, esan du ume horrek. Eta oroimena galdu duela, eta ez
|
duela
inor ezagutzen, eta ez dela harrigarria ni ez ezagutzea, gaixotu zenetik Gorriak bere burua ere ez baitu ezagutzen.
|
|
|
Eguraldia hobetzen bada animaliak ikusiko dira airean, izotzaren gainean, uretan, iparralderantz doazela. Uso lako hegazti zuri zuriak helduko dira, bi azabatxe puntu bakarrik begitxoak eta bi grafito marratxo zangoak, eta ikusteko zailak izango dira giroko zuritasun lausoan, baina enbarkazioan pausatu eta edozein hondakinen bila hasiko dira, animalia antarktikoen mantsotasunarekin, biologikoki uste
|
baitute
inork ez diela minik egingo.
|
|
|
Itxi egin dute. Aitona amonak egoitzara joan dira bizitzera, ez
|
dute
inoren karga izan nahi eta. Aita gaixotu egin da, eta amak hogeitaka urtez gordeta eduki duen maistra titu  luari hautsak kendu dizkio oposaketak prestatzen  hasteko.
|
|
|
Penagarri da gure jendea atergabeko lan deslanean ikustea, baita lehenagoxekoek argi baino argiago ikusi zituzten auzietan ere. Lizardi ez dugu atzokoen artean ahaztuena, baina halere ez
|
du
inork aipatu hark zorrozki egin zuen bereizkuntza (Itz lauz, 1934, 146): " Ortarako...
|
|
|
Jakina, nabarmenagoa izaten da, aho literaturaren fruitu horiek nolabait gorde baldin badira. Bestela verba volant esaten zuten lehen, hitzak haizeak eramaten omen ditu, eta, nolabait gorde ez baldin badira, betiko galtzen dira eta orduan ez
|
du
inork horretaz kezkatzeko arrazoirik.
|
|
|
Baina muga bat badago; esan nahi dut, honenbeste hiztunetatik behera erabiltzen den hizkuntza txikia da eta txikia denez, eta hor dago kontua, besteren premian dagoena, edota hortik gora pasatzen baldin bada, hizkuntza handiagoen artean sartzen da eta ez du horrenbesteko besteren laguntzaren premiarik. Hizkuntzak berez ez
|
du
inoren premiarik; hizkuntzak berez, hizkuntza den aldetik, ez du inoren eta ezeren premiarik. Hori euskaraz baino erdaraz hobeki adieraz daiteke, guk erabiltzen dugun euskaraz hitz jokoak âHiribarrenek erabiltzen zuenean, bai, O mihi ederrena, hasteric gabea!
|
|
|
Baina muga bat badago; esan nahi dut, honenbeste hiztunetatik behera erabiltzen den hizkuntza txikia da eta txikia denez, eta hor dago kontua, besteren premian dagoena, edota hortik gora pasatzen baldin bada, hizkuntza handiagoen artean sartzen da eta ez du horrenbesteko besteren laguntzaren premiarik. Hizkuntzak berez ez du inoren premiarik; hizkuntzak berez, hizkuntza den aldetik, ez
|
du
inoren eta ezeren premiarik. Hori euskaraz baino erdaraz hobeki adieraz daiteke, guk erabiltzen dugun euskaraz hitz jokoak âHiribarrenek erabiltzen zuenean, bai, O mihi ederrena, hasteric gabea!
|
|
|
Hori euskaraz baino erdaraz hobeki adieraz daiteke, guk erabiltzen dugun euskaraz hitz jokoak âHiribarrenek erabiltzen zuenean, bai, O mihi ederrena, hasteric gabea! esan baitzezakeen, euskararekin ari zelaâ egitea zailago baita; alegia" la lengua no tiene lengua", hizkuntza bera ezin mintza daiteke, hizkuntza hori darabilten hiztunak mintzatzen dira, eta hiz  kuntzak ez du bere buruari laguntzeko eskurik eta hizkuntzak horrexegatik beragatik ez
|
du
inoren premiarik, premia dutenek hizkuntza hori dakitenak dira edota hizkuntza hori erabiltzen dutenak; beraz, beti hizkuntza diogunean hiztuna sartu nahi dugu; ez, esate baterako, gure kasuan, euskara bera, euskalduna baizik.
|
|
|
Eusko Ikaskuntzak, hona bestea, goian aipatu ditudan hitzak zituen armarrian. Herri elkarte izan zen hura ez
|
zuen
inork, oraindik orain besterik idatzi bada ere, debekatu, izendatuki bederen. Lazaroren gisa lurpean egona dugu, soil soilik, horrenbeste urtez.
|
|
|
Ez
|
nuke
inoren ametsik birrindu nahi (badakit, haatik, ezin birrinduzkoak direla Txillardegirenak), baina Eganen ahuleriak badu zapalkuntzarekin zer ikusirik ez duen arrazoirik: buruz eta zentzuz ari bagara, Â gainera, zapalduago ote zegoen gure hizkuntza 1966an 1956an baino?
|
|
|
gertakizuna poliki josia dagoela, holakoren lana harrigarrizkoa dela, besteak ere hainbestean egin duela, eta abar. André Cayattek ez
|
zuen
inoren jolaserako egin film hau, horren bidez mandatu bat âgaur esaten den bezalaâ zabaltzeko baizik. Ikusleak astindu nahi ditu eta lazki marruskatu, ez balakatu.
|
|
|
Hor azaldu dira, gogoangarrienetatik bat edo beste aipatzeko, Azkueren MorfologÃa vasca osoa âez da laburraâ eta Altuberen Erderismos eta El acento vasco, euskararen kaltean beharbada U. jaunaren ustez. Eta ez
|
du
inork aditzera eman, nik dakidanez, Euskerak, bigarren agerraldi honetan, bere ohiturak aldatuko zituenik. Ez zuen, bada, U. jaunak besterik itxaroteko eskubide handirik:
|
|
|
Onik ez lioke inori egingo, ezta euskarari ere. Ez Â
|
bailuke
inork euskaraz ikasiko bere lanak irakurtzearren. Zer erakutsiko luke, gainera, euskaraz idatziaz?
|
|
|
3 Ez
|
du
inork, ene ustez," nahasmendu hori (saltsa hemen, huelga han) aitzakiatzat hartu", Iraola jaunak idazten duenez. Aitzitik, nahasmendu hori, eta aitzakia nahasmenduarekin batean, zuzen okertzaileek berek sortu dute, guztiok dakigun bidez, gero oker zuzentzaile ager daitezen.
|
|
|
Gure Erdi Aroko historiaren hutsune nabarmen hori ez
|
du
inork oraindik bete eta ez dakigu gainera noiz izango den inor zertxobait bete  tzeko gauza. Etxaideri, jakina, ezin diezaiokegu horrelakorik eska, historialaria ez denez gero.
|
|
|
Haren gogo erne, beratx eta irrikor, bare eta aldartetsuak, eguzki eta laino, eta hodei ñabarrak zeruan barrena lasterka? opa zuen bizi eta heriotza hortxe dago, hitz gutxitan emana," Urte giro" en azken hogeita sei bertsoetan, eta ez
|
luke
inork, burdinaz eta tupikiz ondu nahi balu ere, irudi sendoagorik sortuko.
|
|
|
Horren sentikorra ote da oraingo jendea? Ez ote
|
du
inork marxistarik Eibartik kanpora ikusi. Lastima da, benetan, horrako zuzentzaile horrek liburua zuzendu duen bezain erraz mundua ezin zuzendu ahal izatea.
|
|
|
Are gehiago, uste dugu kritikorik onenak ere baduela, izan, zimendu sendoen premia, eta zimenduak gehienbat behealdean egon ohi dira eta ez teilatu aldean. Okerrenean ere, ez
|
du
inork, ezta ikertzaile goitarrenak ere, inolako kalterik hartuko gure peoi lan apala dela medio.
|
|
|
Nornahik aski harrigarri deritza iraute etengabe horri, eta horrela iritzi behar ere. Artean bederen ez
|
du
inork, jende piloa saiatu delarik, esplikazio oso beterik aurkitu.
|
|
|
Mezu hori positiboa da, ez
|
du
inor kaltetuko, eta, horrexegatik, gizartean hedatuko balitz gaur egun euskalduntasunetik urrun daudenenganaino iristeko egokia litzateke. Gainera, eta planteamendu honen haritik, euskara hizkuntza aurreindoeu ropa rra izanagatik gure hizkuntzak duen balio kulturala ez da ahuntzaren gauerdiko eztula; arrazoi sendoak ez dira falta bere balioa goraipatzeko.
|
|
|
1998ko irailaren 2an, ETA erakunde armatuak zera idatzi zuen: " Gure Herrian ez du tokirik euskararen desagerpena helburu
|
duen
inork. Euskararen etsaiek ez dute gure Herrian bizitzeko eskubiderik".
|
|
|
El asesino escucho al necio, dictaminando aquello de" Gure Herrian ez du tokirik euskararen desagerpena helburu
|
duen
inork. Euskararen etsaiek ez dute gure Herrian bizitzeko eskubiderik".
|
|
|
Filosofiak ematen dizkigun arrazoien gaitzespen hura sendoagoa da gaur nigan. Eta zientzia aldetik, emaztearen benetako izaera objektiboa —eta bere subjektiboa— nigana heltzen dela, nire buru eta gogoraino, ez dakit zenbat mezulari eta mezuren (fisikazko, biologiazko, psikologiazko eta abarren) bitartez, eta nik zuzen eta osorik eskuratzen bururatzen dudala, hori baiestea ez dagoela uste
|
dut
inoren zentzumenetan edo adimenean, lehentxeago esan dugunez. Ez dago inongo zientziatan.
|
|
|
Hori da legearen arduradun den gizaki epaileak ebazten duena; eta zigortu egiten du gizaki egilea. Baina etikaren munduan ez dugu legerik, ez dugu maitatzea beste metrorik, ezin
|
dugu
inor bere egiteez epaitu, are gutxiago kondenatu; metro horrek, berriz esan, ez duelako inolako neurririk. Bi galdera zeharo desberdinak dira:
|
|
|
kontuz, erabat txotxinduta dago; txotxinduta, suabe esateagatik; ganbara hartuta dauka, burmuinek beste harako hark San Cristobal urtuta egin zituen joareek baino kulunka gehiago egiten diote; Iratiko oihanean dagoela uste du eta zubereraz baizik ez da mintzo; zaintzen zuten andereñoak uxatu zituen zantarkeriak esanez, lotsariak erakutsiz, buztana tente zuela haien atzetik lasterka abiatuz; liburutzar bat eskegi du bere parteetatik; liburutzarrak traba handia egiten dio, eta jauzika eta saltaka dabilenez, izter guztiak zauriz beteta dauzka. Andereñoak uxatu zituenetik, halako sukar mistikoak hartu dio kaskoa, eta malama praktikatzen duela esaten du; izena ere aldatu du; jada ez
|
du
inork Kolko deitzea nahi, Jondoni Pettiri Abdul deitzen dela dio; hotz ala bero, heze edo lehor, lastozko kamaina batean etzaten da, zerua aterpe; kamaina inguruko zuhaitzen erdietan hitz bakarreko inskripzio hau idatzi du: KARMA; eta beste erdietan, beste hau:
|
|
|
– Ezin
|
duk
inor pasa. Kasua oraindik sumariopean baitago.
|
|
|
Ordurako, kasuan jarraitzeko jendeak zituen arrazoi altruistekin nazkatzen hasia nintzen. Zergatik ez
|
zituen
inork aipatzen formulak eman zitzakeen botere eta dirutza ikaragarria. Denak hain jator eta borondatetsu izateari errezelo txarra egina nion erabat.
|
|
2002
|
|
|
Mikela izeneko igel txiki hori azkarra da, baina lotsati samarra ere bai, eta jakina, horrek baditu bere desabantailak. Adibidez, abestea izugarri gustatzen zaio gure igeltxoari, baina hain lotsatia denez, ez
|
du
inork bere kantua entzuterik nahi, eta ezkutatu egiten da bere gelan, krokrokro aritzeko. Gauza da, berak hori uste ez izan arren, etxekoek ederki entzuten dutela kanta eta kanta, eta kokoteraino dauzkala kantu etengabe harekin.
|
|
|
Josu Goikoetxeak euskaratuak dira Cadizen jaio eta Madrilen bizi den Elvira Lindo idazleak buruturiko Manolito Laubegiren abentura berri hauek, «Trapu zikinak» izenburupean kaleratu direnak. Carabanchel Alton bizi da Manolito Laubegi, eta han egia aurpegira esatea maite dute, ezin
|
du
inork bestea engainatu. Oraingo honetan, bere anaia txikiaren urtebetetzea jasan du Manolito Laubegik.
|
|
|
Eta ez gara gai izan gauza batzuk egin dira noski formulazio berri horiekin nagusitzeko, Tuteran adibidez. Ez
|
nuke
inork hau gaizki hartzerik nahi. Beterri elkarte honek, adibidez, lan handia egin du eta egin dezakegu egin diren lan eta eginahalen zerrenda bat.
|
|
|
«Madrilen min egin du, itxuraz behintzat, Joseba Sarrionandiak," Lagun izoztua" nobela dela bide, Espainiako Literatur Kritikarien Elkartearen eskutik euskarazko narratibaren alorreko Kritikaren saria jaso izanak. Etzanarazi egin ditut jaso eta eskutik hitzak, berez sari hori irabazten duten idazleek ez
|
baitute
inoren eskutik deus ere jasotzen; liburuak hartzen duen bultzada mediatikoa da, berez, sariaren funts bakarra, nik dakidala behintzat. Beharrik!
|
|
|
Agian, batzuek egonkortasun instituzionala bermatu nahi zuten, beste batzuek Udalbiltza eta antzeko prozesuak indartu nahi zituzten... Gaia konplexua da baina nik uste
|
dut
inork ez ziola heldu gure oraingo proposamenarekin markatzen diogun bideari, nahiz eta ez dugun esan nahi guk markatzen dugun bezala heldu behar zaionik. Hala ere, dokumentuan proposatzen ditugun zenbait gairi heldu behar zaiela uste dugu.
|
|
|
Euri garaian leku hura ibiltezina izango dela iruditu zitzaigun, lokatzetan galtzeko modukoa. Ehiztariekin kontuz ibiltzeko aholkatzen zuen seinale triste bat ikusteko aukera izan genuen; baina... ez al dira ehiztariak berak kontuz ibili behar
|
dutenak
inori tiroren bat oparitu gabe. Mundua aldrebes dago, zeharo.
|
|
|
Izan ere, ez
|
du
inork minik egiten tabu hori ez da oraindik hautsi Gaiztakeriaren izenean; aitzitik, Hoberena ibiltzen da ezpain artean, hitz politena, patetikoena, zentzuz beteena. God is love omen zeramaten idatzita Cromwellen kainoiek.
|
|
|
Kontuan izan dezagun, hala ere, cookies horiek erabiltzeko obligaziorik ez
|
duela
inork ere.
|
|
|
Baina ez
|
dugu
inor aurkitzen altzariak apurtu gabe arazoak konpontzeko gai denik, altzariak erreforma egin zigun enpresaren esklusiboak baitira.
|
|
|
Horretan ez
|
du
inork zalantzarik.
|
|
|
Unibertsiteteetan ez dago horri buruzko daturik, etaberaz, hemen guk bildutakoak sartuko ditugu, argi utzita borondate onenarekin, nahiz eta askotan urrutitik begiratuta? egin dugula eta ez
|
dugula
inoren lana edojarrera epaitzeko asmorik.
|
|
|
Nahiz eta. Euskal Herriko Unibertsitatea? gure herriaren etorkizunerako oso onuratsua izan (hau ez
|
du
inork ukatzen, gauzak alde praktikotik hartuz gero behintzat), hori Euskal Unibertsitatea ez dela opportune et importune esango dut nik, izen trukehorretan arrisku handia ikusten bait dut». (Ibidem.
|
|
|
Baina, era berean, ulerterrazago ere bai, agian. Zelan daki jendeak urrun bere beharra
|
duela
inork. Komunikazioak badu horretan ere erantzuna, eta erantzukizuna.
|
|
|
–Hoa atzera, gizagaixo hori, hago ahalik urrunen nire laratzetik, ezen nire sugarrik ttikienak hire pittinik xemendreena ere ukitu orduko, hezur mamiraino erreko haiz, eta ez
|
duk
inor hire erresumina itzaltzeko gai izango, neu izan ezik, hain okela saltsa gozoak prestatzen ditudan, eta hain airoso lapikoa nola ohea astintzen ditudan hau.
|
|
|
Zuk, Fede On, ez iezaiozu inori ezagutarazi nire urrea zure tenpluan dagoela. Ez
|
dut
inork
|
|
|
Hori esanaz batera eskaintza egiten hasteko zen aldare ondora hurbildu ninduen, eta beste guztiengandik urrun, hari oratuz, sekula ez nintzela erromatarren lagun izango zin egiteko agindu zidan. Nik, aitari egindako juramentu hori nire bizitzako adin honetaraino gorde izan dudan modura gordeta, ez
|
luke
inork zalantzan jarri behar gerora ere jarrera berean mantenduko ez naizenik. Horregatik, erromatarrenganako adiskidetasun pentsamendurik izango bazenu zuhur jokatuko zenuke isilik gordeko bazenit; baina guda prestatzekotan ibiliko bazina, hango buruzagi neu jarriko ez baninduzu, zeure buruaren kaltetan ibiliko zinatekeen.»
|
|
|
Berry Brazelton Diziplina eta zigorra bereizi egin behar dira, ulertu ahal izateko haur batek portaera jakin batzuk izan behar dituela bere burua kontrolatzeko. “Diziplinarik gabeko mutiko bat zoritxarreko haurra da, ez
|
baitu
inor kezkatzeko”, azaldu du Brazeltonek, “ume mimatu batek ez baitu mugarik”. Haur batek gezurra esatea, diru zorrotik dirua lapurtzea edo ohean pipi egitea aurreikus daitezkeen arazoak dira, eta, horregatik, gurasoek ez diete haurrari gehiegizko kezkarik egin behar eta haurraren adinari dagokion zerbait dela ulertu behar dute.
|
|
|
–Ez dago zer eginik. Hortik, egon seguru, ezin
|
du
inork bizirik atera.
|
|
|
musika kendu, motorra itzali, ondorengo isiltasuna. Ez
|
zuen
inork ezer esan; ez zen inor mugitu. Hiru buruk marmolezko estatuen mugimendu bera zuten.
|
|
|
Hasieran ez
|
zuen
inork barrerik egin, baina azkenean bat hasi zen, eta atzetik beste guztiak jarraitu zitzaizkion, Bayer etxeko ordezkariren bat izan ezik. Baina, ororen buruan, buruko minarekin bukatu nuen gau hartan.
|
|
|
Josu R k ilunabarra irentsi zuen, eta ilunabarrak bere baitan murgiltzera gonbidatzen zuela deliberatu zuen. Eta hala, gonbit hari amore emanez, ez
|
zuen
inorekin hizpiderik bilatu, eta arreta nonbait finkatu beharrez, bere oinen erritmo geldoari jarraitzera bere baitaratu zen.
|
|
|
Pixkanaka, ordea, neure burua behartu, eta jendeari aurpegira begiratzen hasi nintzen. Ez
|
zuen
inork niregan erreparatzen, ez ninduten egunkariko argazkiarekin lotzen. Norbaitekin gurutzatu, eta ikusten nuenean ez zidala begiratu ere egiten, arnasa hartzen nuen sakon, murgilaldi luze batetik atera banintz bezala.
|
|
|
Bai baitago hor, inork ere aipatu ez arren, halako itun ezkutu bat, soinekoaren binperra erakutsian uztea debekatzen diguna. Gure abeniko isil horren azpian ez
|
du
inork ere bere izena jarri, baina guztiek errespetatzen dugu, hor egiten baitugu denek ohorezko abaro: zuek, beste errealitaterik ezagutu gabe, itzalpe horretan biltzen zaretelako, eta guk, gure gogoan genuen berreskuratze distiratsu hartaz ahaztuz, ezinbestean nahiago baitugu gerizpe goxo horretan lokartu.
|
|
|
Gaztelania ere gurea da, eta gaztelaniak aberastasuna ematen digu, ikaragarria gainera. Hizkuntza kontuetan nik ez
|
dut
inor ere ito nahi, ez dut dudan aberastasun bati uko egin nahi: gehitu nahi ditut, ez dut kenketarik nahi kontu hauetan, eta saiatuko naiz jendeak hau pentsa dezan.
|
|
|
Nahi bainuke euskara guztiona, ez bakar batzuena bakarrik, izan dadin, orain eta beti. Nahi
|
bainuke
inork ere oraka ez baleza gure hizkuntza, hizkuntzarekin zerikusirik ez duten eta hizkuntzak maite ez dituen ñabardura arrotzak nahi edo ez nahi hizkuntzari atxikiaraziz, ustez edo irozgarri egokiak direla, ez baitira batere hala. Eta nahi bainuke hau guztia orain gerta ledin erauntsia pasatu ondoren ez da guardasola hedatu behar, gure mintzo zaharra azkenekoz arras zerraldatu gabe, hil eta ondoan zopa ahora eramateak ez baitu deustako balio.
|
|
|
Ile luzea uzten genuen guk, bizarra ere zenbaitek, eta gona laburrak neskek. Eta barkatuko didazu txotxolokeriekin hasten banaiz, adin kontua izango da, baina lepoa, bekainak edo mihia ez
|
zituen
inork ere zulatzen, ez sudurra metalezko uztaitxo distiratsu batekin josten, gorputzak sortzetik dituen zuloak aintzat hartzen baikenituen eta aski izan zitezkeelakoan bakean uzten: egunen batean azaldu didazu nola arraio konpontzen zaren katarroa edo hotzeria bildu ondoren burutik beheitikoarekin hasten zarenean.
|
|
|
Ondo dago alderdi politikoetako ordezkariekin hitz egitea, sindikatuekin, enpresaburuekin (bide batez, ba ote da Europan beste herrialderen bat enpresaburuek Gobernuari hortzak hain gogor erakutsi dizkiotenik? Kezkagarria da egoera, benetako autoritatea
|
duen
inoren kontra ez baita agertzen sekula kapitala. Ibarretxeren tokian, Haziendako inspektoreak bidaliko nizkieke nik, ez enpresetara, euren etxeetara baizik, ELA sindikatuak urtero esaten duenez, enplegatuek baino askoz diru gutxiago aitortzen omen dute-eta euskal enpresaburuek).
|
|
|
Ikerkuntza elkarlana da, edo komunikazio jarioabede ren. Ez
|
dut
inor ezagutzen harreman sare hauek eratzerakoan hizkuntza ezertarako kontuan hartu duenik (honezke ro esan dut, nonbait, gizarte elebidunean bizi garela...). Hautsiko genituzke orain euskaldunok bakarrik osatutako sailetan aritzeko?
|
|
|
Ordea, lehen ere esan dugun bezala, gure planaren arabera eraikitako espetxea erasotzeko modurik ez
|
du
inork aurkituko, eraso horrek ez luke-eta batere arrakastarik lortuko. Gizatasunak exijitzen duen baldintza oinarrizkoa dugu atentatuak aurreikustea, horiek ezinezko bihurtuz; krudelkeriak eta zuhurgabetasunak bat egiten dute, justiziak ahul jokatu eta gizagaixoren bat behar ez den zerbait egitera bultzatzen duenean.
|
|
2003
|
|
|
Guzti honek, AEBek ez
|
dutela
inori arrazoirik emateko beharrik ikusi adierazten du, seguruenik hala sozialki nola politikoki aurkari gutxi zegoela ikusten zutelako. Horrela, azkenik, eta harrokerian oinarrituta, NBEko 1441 erabakia onartzea lehenetsi zuen.
|
|
|
" ETAk mehatxatutakoak beldurtuta bizitzeari utzi eta ETAren aldekoak beldurtzea lortu behar dugu", zioen gutxi gora behera (paperak prezintatuta dauzkat, eta buruz ari naiz). Eta badakigu ETAren alde egon beharrik ez dagoela, beldurtu nahi
|
gaituztenek
inor ETAren aldekotzat hartzeko. Ez nau filosofoak beldurtu, barka gauzak nahasten ari banaiz, baina beldur naiz estrategia hau diseinatzen eta gauzatzen ari denak ideia hori ez ote duen ardatz.
|
|
|
ESPAINIAKO Fiskaltza Nagusiak begiz jota du AuB eta bere suspentsio eta ilegalizazio eskaera aztertzen ari dela zabaldu du. Eskaera eta informazioak ez
|
du
inor ezustean harrapatu eta, gainera, berretsi du beste susmoetakoa, ezker abertzaleko herrietako plataforma batzuk ere hauteskundeetatik kanpo utz ditzakeela. Zabaldutako zenbait informazioren arabera, hilaren 31n Jesus Cardenal Estatuko Fiskal Nagusia Euskal Herriko hegoaldeko lau herrialdetako fiskalekin bilduko da eman beharreko urratsak koordinatzeko.
|
|
|
Auzitegiek egunen batean Alarde tradizionala delakoak ezin
|
duela
inor kanpoan utzi ebatziko dutela espero dugu. Zuzenbideak horrela dio eta orain hori beteko duen epailea behar da", dio Maribel Castellok.
|
|
|
Ez dago jakiterik. Armeniarrek ez dute elkarterik osatzen, ez
|
ditu
inork zerrenda ofizialean ezartzen, ez dute erregistro agiririk. Ezin, beraz, jakin zenbat diren.
|
|
|
Medemen erreakzioa lasaitasunez beteta etorri da, pelikula ikustea eskatu du, eta horrekin batera bere intuizio bat azaldu digu, hau da, batzuek akaso ez dute filma honetan parte hartu nahi izan, gero beraiek falta zirela esan ahal izateko. Baina, hala eta guztiz ere, ez dago horretan gakoa, film hau beste gauza bat delako eta berez ez
|
duelako
inoren faltarik. Egia da politikariak eta intelektualak ikusten ditugunean, normalean ez ditugula «ikusten»; irakurri edo entzun egiten diegu, hitzen hizkuntzan geratzen gara.
|