2003
|
|
Esaten da: " kultur ezarpena, hizkun  tzaren edo osagai etnikoen ezarpena baino harago doa, ez delako gelditzen hizkuntzak berezko
|
duen
mundu ikuskeraren ezarpenean, ez eta hizkuntzari loturiko elkartasun eta bereizgarritasun irizpideen izenean37". Baliteke... eta, horrela, nora goaz euskaldunak?
|
2007
|
|
Ondoriozta daiteke, hizkuntza bakoitzak bere hotsak bezala bere keinuak ere hala dauzkan moduan, bakoitzak halaber
|
duen
mundu ikuskera ere, «esan beharraren» egoera kitzikatu hartatik, alegia, herri bakoitzaren barne betetasun berekitik ilkia izanen dela hau ere.
|
2008
|
|
Baina integraziotik asimilaziora tarte txikia izaten da batzuetan. Nola lortu kulturen arteko bizikidetza zuen izaera,
|
zuen
mundu ikuskera galdu gabe?
|
|
Herri indigenen artean mendebaldeko zibilizazioarekin zerikusirik ez
|
duten
mundu ikuskerak eta bizimoldeak daude. Sherpa familia batzuetan, adibidez, emakume bakarrak senar bat baino gehiago izan ditzake.
|
2009
|
|
Atzera begiratuz gero ikusiko dugu nola gure etxeko tradizio kulturaletako asko kantatuak ziren, eta, beraz, zeresan handia
|
zuten
mundu ikuskera eta memoria kolektibo baten eraikuntzan eta ahozko transmisioan. Pentsa dezagun sardanetan, adibidez.
|
2011
|
|
Urte askotako lana da. Artista bat ondo imitatzeko bere baitan sartu behar duzu, bere nortasuna xurgatu, berak
|
duen
mundu ikuskera zeureganatu. Egunak eman ditzaket bere baitatik atera gabe, eta ateratzen naizenean heldulekurik gabe sentitu ohi naiz, nor naizen ez baneki bezala.
|
2014
|
|
eta osatutako bikoteak iritzi dio testuak ez
|
dituela
mundu ikuskera eta balio positiboak islatzen. Guri, aitzitik, iruditzen zaigu mundu ikuskera eta balio positiboak islatzen dituela.
|
2017
|
|
Zentzu horretan, literatura modernista eta postmodernistaren arteko funtsezko aldea errealitatearen zerizan ez esentziala ukatzean edo onartzean datzala esan daiteke. Oinarrian
|
duen
mundu ikuskera modernoari jarraiki, modernismo literarioak esentziak aurkitu nahi ditu errealitatean, azken honen gainean eredu ideal bat proiektatzen duelarik. Horrela, errealitatea itxita suertatzen da, proiekzio horren barruan tokirik ez duenari ezikusia egiten zaiolarik.
|
2019
|
|
Tamalez, zenbait liburu agertu ziren' arazo etniko nazionalaz', baina guk beti esan dugun moduan indigenok ez gara arazoa, zibilizazioa gara, dagozkion elementu guztiekin.
|
Badugu
mundu ikuskera berezkoa, espiritualitate ez erlijiosoa, energien konexioaz diharduena, gizakion eta unibertsoaren artekoa, lurraren eta elementuen artekoa. Egiazkoa dela frogatu da gainera, baieztatu baita eguzkiak lurrean eragiten duela, elkarri lotuta daudela lurra eta izaki guztiak.
|
|
Galderak egiten segituko du Berbelitzek: euskararentzat abantaila ote den genero marken presentzia apala; horrek eraginik ba ote
|
duen
munduaren ikuskeran; markarik ezak eragindako anbiguotasunak mesederik ba ote dakarren literaturarenak ez diren alorretan...
|
2020
|
|
Ez da erraza suizidioaren fenomenoari tokia, zentzua edo esanahia topatzea bakoitzak
|
duen
mundu ikuskeran. Izan ere, heriotzari ez ohi diogu aurrez aurre begiratzen eguneroko bizitzan; hori dela eta, nekeza egiten zaigu heriotzaz hausnartzea eta norberaren kosmobisioan kokatzeko ahalegina egitea.
|
|
Gainera, gorputzetik, sentimenduetatik eta bizipenetatik aparte, intelektualki ere maila aparta duela erakutsi dit: nola aztertu dituen bere nebak idatzitako poema batzuk, nola esplikatu duen beraien gaztaroko Euskal Herria, nola erabili duen Bianditz mendiaren metafora beraiek
|
zuten
munduaren ikuskera niri ulertarazteko.
|
2023
|
|
Urtetan teoria (akademia) eta praktika filosofikoa bereizita egon dira, eta duela 40 bat urtetik praktika filosofikoaren baitan ugaritzen joan dira tailer filosofikoak, kafe filosofikoak, aholkularitza filosofikoa (psikologora joan ordez norbera autoezagutzeko prozesua egin dezakegu filosofo baten kontsultan) eta baita haur filosofia ere. Gaur egun, oro har hobesten dugu praktika eta teoria bereiziko ez dituen kultura filosofikoa, dualismo faltsua delako, gizaki guztiok baitugu dimentsio filosofikoa, kontzienteago edo inkontzienteago, denok
|
dugu
mundu ikuskera bat, eta haurrak garenetik landu daiteke dimentsio hori, txikitatik espazioak sor daitezke hori lantzeko. Zein ezberdintasun dagoen haur eta helduen arteko filosofia praktikan?
|
|
Hezkuntza sistemak izan behar
|
luke
mundu ikuskera, ekosistema, baten eroale, Urberen zein Iratxeren ustez, eta horrek lotura zuzena du hizkuntzarekin. Urbe:
|
|
Saio hari esker, Alkaizari are eta ikusgarriagoa egin zitzaion «hitzaren indarra». «Fonema batek, edo esanahi batek, edo hoskidetasun estu batek, edo soinu batek nola balio
|
duen
mundu ikuskera oso diferenteak irudikatzeko eta ekartzeko. Bere xumean, inongo artifiziorik gabe.
|