2000
|
|
Frantzisko Jatsu Azpilikueta Xabier koak euskara
|
zuen
ama hizkuntza, baina beste zazpi ere bazekizkien. Hizkuntzez gain, bere bizitzako hainbat atal bildu du Iñigo Indartek" Xabierko Frantzisko, Erresuma zaharreko jesuita euskalduna" liburuan.
|
2004
|
|
Ramírez kapitaina, berriz, guztiz aproposa zen CIAren asmoetarako. Hori gutxi balitz bezala, gaztelania eta ingelesa
|
zituen
ama hizkuntza, eta alemaniera eta frantsesarekin aski ondo moldatzen zen.
|
2007
|
|
Gero eta gehiago euskara eta frantsesa dira haurtzaroko hizkuntzak. Gaurko gazteen adinartean %7k euskara
|
dute
ama hizkuntza bakarra eta beste hainbestek euskara eta frantsesa. ezberdintasunak ere agertzen dira herrialde batetik bestera. BaionaAngelu Biarritz (BAB) eskualdean bataz beste %12 dira ama hizkuntza euskara dutena, bakarrik edo frantsesarekin batera.
|
|
Baina zorionez alor honetan ere garapen bat ageri da. orain arte bi gurasoak euskaldun zirelarik haurrak %80 ziren euskaldun, baina guraso bat euskaldun eta bestea erdaldun, haurrak %20 ziren euskaldun. Gaur egun kasu berean, haurretan %44k euskara
|
dute
ama hizkuntza euskararekin batera. Guraso erdaldunentzat, anitz dira, ikastolak, eskola elebidunak eta elkarteak dira beren haurrak euskaltasunean sartzeko ateak.
|
2008
|
|
Gorrak ditut gurasoak, nola aita, hala ama. Alaba bakarra naiz eta zeinu hizkuntza
|
dut
ama hizkuntza. Bederatzi hilabetetan hasi nintzen lehenengo hitzak esaten.
|
|
Hortaz, aktibista frankofonoek Montreal uharteko demografia joeretan jartzen dute arreta, eta gutxietsi egiten dute frantsesa ama hizkuntza duten hiztunek Montreal Handiaren eskualdean duten gehiengo posizio indartsua. Horrez gain, aktibista frankofonoek adierazten dutenez, frantses hiztunak gehiengoa badira ere Quebecen (%80k frantsesa
|
du
ama hizkuntza), Quebeceko frantses hiztunak Kanadako biztanleria osoaren %25 baino gutxiago dira, eta Ipar Amerika osoa hartuz gero, berriz, Quebeceko frantses hiztunak kontiKultura autonomiaren eredua proposatzen du.
|
|
Gainera, eskolak ere gaztelera lantzeko betekizuna dauka". Horretaz gain," bigarren hezkuntzaren ikaskuntzaren arrakasta lotura zuzena
|
du
ama hizkuntza ondo jakitearekin". Sakanan integratzeko ohiturak eta identitatea ez direla alde batera utzi behar irakur daiteke liburuxkan.
|
|
• Beraz, banaketa horrek zer hausnartu ematen du, konfirmatu egiten delako euskaldun eta etorkinen nolabaiteko ukipen geografiko eskasa. Ukipenik ezean, hezkuntza sistemari dagokio soilik etorkinen artean euskara presente egitea, kontuan harturik etorkinen ia erdiak bertako erdara bat
|
duela
ama hizkuntza: gaztelania.
|
2009
|
|
" D" ereduari dagokionez, euskara da ikasteko eta irakasteko hizkuntza nagusia; alabaina, eredu horretan ikasi duten ikasleen hizkuntzaaniztasuna oso handia da. Batzuek euskara
|
dute
ama hizkuntza; beste batzuek, berriz, gaztelania; eta beste batzuk elebidunak dira txiki txikitatik. Gauza bera gertatzen da ikasle horien gizarte inguruan hitz egiten diren hizkuntzekin.
|
|
Eta aukera hau nabarmena zen oso. Ezagutzen nituen beste familia batzuk, beste kultura batzuetatik etorritako guraso arrotzak zituztenak, hain zeuden bertokotuak non ahaztua
|
baitzuten
ama hizkuntza seme alabei helaraztea, beranduegi izan arte. Ume hauek ulertzen zuten hizkuntza galdua, zenbaitetan sen hutsez, baina sarritan lotsa ematen zien hitz egiteak, edo trebetasuna falta zuten.
|
|
Esaterako, askoz ere etorkin gehiago dago Bilbon: Estatutik etorritakoak (gaztelania
|
dute
ama hizkuntza), zein atzerritik etorritakoak (lehendabizi gaztelania ikasi ohi dute). Gainera, agerikoa da euskararen sustapenean Eusko Jaurlaritzaren hezkuntza politikek izan dutela askoz ere eragin handiagoa, udal mailako politikek baino.
|
|
Eskolaren zeregin nagusia niaren antolakuntza kulturala omen da. Hamasei urte nituela, eta bizi osoa eskolan pasatu eta gero?, nire ni kulturalak erdi galdua
|
zuen
ama hizkuntza: euskaldun elebakarra izatetik, erdaldun ia elebakarra izatera pasatu nintzen.
|
2010
|
|
Testuinguru horretan, Jose Luis Gorostidi zenak Euskaraz Bizi proiektua martxan jarri zuen Lizarrako ikastolan, 1985 inguruan. Gorostidi ikastola hartako zuzendaria zen orduan, eta ia ikasle guztiek gaztelera
|
zuten
ama hizkuntza. Beraz, Euskaraz Bizi egitasmoaren bidez, Gorostidiren helburua zen murgiltzetik hasi eta 6 urterako ikasle guztiek euskara erabiltzea eguneroko bizitzan, ikastola barruan nahiz ikastolaz kanpo.
|
|
Parte hartzaileen ezaugarri soziodemografikoei dagokienez, azpimarra daiteke oso perfil antzekoa aurkitu zela lau azpilaginetan (ikusi 2 taula); horrela, ama eta aita gehienek egin dituzte ikasketa unibertsitarioak(% 48 tartean), gurasoek beraien artean euskara darabilte beti edo gehienetan(% 37,5 tartean), haurrek% 90ean baino gehiagotan entzuten dute euskara(% 56), guraso gehienek euskara
|
dute
ama hizkuntza(% 57,9) eta haur gehienak lehenengo seme alabak dira(% 57,3). Oro har, esan daiteke lagina apur bat soslaitua dagoela gurasoen ikasketa mailan; non ikasketa unibertsitarioak egin dituztenek gainpresentzia duten; izan ere, EAEko datu estatistikoetan, biztanle gutxiagok egin dituzte ikasketa unibertsitarioak,% 21,5ek hain juxtu (EUSTAT, 2001).
|
|
Erdara
|
dut
ama hizkuntza:
|
|
Eta horrek ondorio argi bat du: ikerketak osotasun bezala kontsideratu behar
|
ditu
ama hizkuntza eta hizkuntza komunitatea. Beti ere, eta bestela, horrek esanahi bikoitza du:
|
|
1896an, Nafarroako Aldundiak euskaldunek pairatzen zuten egoera salatu zuen gogorki. Gutun batean adierazi zuen, besteak beste, ez zela legerik izan behar naturak emandakoaren aurka eta pertsonak ez
|
badu
ama hizkuntzan egitea haizu, eskubiderik gabe dagoela eta estatua sobera ahalguztiduna dela:
|
2011
|
|
Soberako azalpenik gabe edo behar diren azalpenak emanez, mintza gaitezen guhaur ere liburu honetaz, bere bi egileez, eta bakoitzak darabilen mintzairaz. Josu, trantsizioa deitzen den aldi horren ondotik sortu zen eta euskara
|
du
ama hizkuntza, halaxe deliberatu zutelako haren gurasoek, haurrak jin aitzin euskaldun berri bilakatu baitziren biak; euskaraz eginak ditu bere ikasketak, eta hizkuntzarekin zernahi egiten ahal duen artista da, ahoz, idatziz edo bertsotan. Haren euskaltasuna agerikoa bezain sakona da, nahiz eta lau aitatxi amatxietarik hiru 1940 hamarkadetan jin ziren Espainia aldetik Bizkaira, lan bila.
|
|
Atzerriko hizkuntza bat praktikatu nahi dutenentzat, Survivalek Londresko Nazioarteko Baliabideen sailean praktikak egiteko aukera ematen du. Kasu horretan, hautagaiek gaztelania, portugesa, frantsesa, alemana edo nederlandera izan behar
|
dute
ama hizkuntza, eta, horrez gain, ingelesaren maila oso altua frogatu behar dute. Lanpostu honetan egiten diren lanak estrategikoak dira; izan ere, Survival eko bulego batekin koordinatzen dira.
|
2012
|
|
Oso ondo moldatzen naiz berarekin, eta berari esker hobetu dut, hobetu badut.
|
Zuen
ama hizkuntzan hitz egiten al duzue elkarrekin. Bai, bai, grezieraz.
|
|
Liss Rourak aldiz, gaztelania eta katalana, biak neurri berean erabiltzen direla deritzo, eta Bartzelonako biztanleriaren zati handi bat Espainiako hainbat erkidegotatik etorri izanari egozten dio egoera hori. " Izan ere, unibertsitatera datorren hainbat ikaslek gaztelania
|
du
ama hizkuntza. Lleidako eta Gironako unibertsitateetan aldiz, katalanez mintzatzeko joera da nagusi, sentimendu nazionala indartsuagoa baita".
|
|
Pozarren hartu zuen agindua Galok. Urteak garrenera arte, ordea, ez zen konturatu dantzan ikasteko garaia iritsi izanak zer esan nahi
|
zuen
amaren hizkuntzan, koskortu egin zela, alegia.
|
2013
|
|
(15) — Bai, bai nik adibidez lotzen dut euskaldun izatea lehenengo ideia da Euskal Herrian bizitzea, baina gero hizkuntzarekin lotzen dut gehiago adibidez euskaldun berria deitzea edo. Nik adibidez ez dakit euskaldun berria naiz edo ez, ze euskara ez
|
dut
ama hizkuntza bezala eta euskalduna sentitzen naiz Euskal Herrian bizitzen naizelako bakarrik, baino..., hizkuntzarekiko ez dut lotura handia. (Gazte Do A, 477)
|
2014
|
|
Eskoziarra izatez, Iruñean bizi da azken 20 urteetan. Harro azaltzen duenez, bere semeak hirueledunak dira, eta euskara, gaztelania eta ingelesa
|
dituzte
ama hizkuntzatzat. Horregatik, eta ingeles irakaslea izandakoa delako, gertutik ezagutzen ditu hizkuntzen ikasketarako beharrak:
|
|
Iruñeko A Ikastetxean ama hizkuntzaren erantzunak oso anitzak dira gela barruan eta %ak asko aldatzen dira. %9, 52k euskara
|
du
ama hizkuntzatzat; %33, 3k, euskara eta euskara ez den beste hizkuntza bat;
|
|
Iruñeko B Ikastetxean ikasleen %19, 4k euskara
|
du
ama hizkuntza; %47, 6k, gaztelania; eta %33, 3k, euskara eta euskara ez den beste hizkuntza bat. Erosotasunaz galdetu zitzaienean, ikasleen %9, 52k euskara esan zuen; %19, 4k, euskara ez zen beste hizkuntza bat; eta %71, 42k, euskara eta euskara ez zen beste hizkuntza bat.
|
|
Honez gain, ezinbestekoa da kontuan harztea, hezitzaileen %77ak euskara
|
duela
ama hizkuntza eta hauetatik %46ª, oro har, euskara aritzen dela beti eta gainontzekoak euskaraz zein gaztelaniaz. Bada ordea taldean, ama hizkuntza gaztelania izan eta oro har, euskaraz aritzen denik (%3a) edota euskaraz zein gaztelania erabiltzen dituenik (%17a).
|
|
Bada ordea taldean, ama hizkuntza gaztelania izan eta oro har, euskaraz aritzen denik (%3a) edota euskaraz zein gaztelania erabiltzen dituenik (%17a). Gelditzen den %3ak gaztelania
|
du
ama hizkuntza eta horixe egunerokotasunean darabilena.
|
2016
|
|
Goxoa
|
dut
ama hizkuntza. Aberatsa.
|
|
6 Taldeko gehienek gaztelania
|
dute
ama hizkuntzatzat eta kasu horietan ilusioa, harrotasuna eta horrelako kontzeptuak adierazi dituzte seme alabek euskaraz aditzen dituztenean. Horrek adierazten du hizkuntzaren transmisioarena modu kontzientean bizi dutela, nahiz eta modu nabarmenean aipatu ez.
|
|
Apaiz baxenabartarra, ezizenez Sokorri (Baigorri, Nafarroa Beherea, 1926. Kanbo, Lapurdi, 2015), euskal idazlea, bertsolaria, euskaltzain osoa eta apaiza izan zen. Uztaritzen egin zituen erlijio ikasketak Belarrea baserriko seme zaharrenak, eskolan sartu arte ez zekiela frantsesik (euskara
|
zuen
ama hizkuntza). Laborantza maite zuen, baina apaiztea erabaki zuen azkenik.
|
|
ananwissing «Bere hizkuntza erabat galdu zuten Txinako neskatoen aktibazio garunaren eredua jaio zenetik txinera hitz egiten jarraitu zutenen parekoa da», azaldu du Lara Pierce psikologiako aditua den Lara Piercek, Montrealeko Unibertsitatean. Horrek esan nahi
|
du
ama hizkuntzak arrastoa uzten duela, garunean geratzen den irudikapen bat, nahiz eta hizkuntza ahazten den. Lanak frogatu zuen, halaber, garunaren erreakzioak handiagoak izan zirela txinera mandarinaren eraginpean denbora luzeagoan egon ziren adin txikikoetan.
|
2017
|
|
" Bai, bai nik adibidez lotzen dut euskadun izatea lehenego ideia da Euskal Herrian bizitzea, baina gero hizkuntzarekin lotzen dut gehiago adibidez euskaldun berria deitzea edo. Nik adibidez ez dakit euskaldun berria naiz edo ez, ze euskara ez
|
dut
ama hizkuntza bzala eta euskalduna sentitzen naiz Euskal Herrian bizitzen naizelako bakarrik(...)" (Ortega eta beste, 2013: 166).
|
|
Beraz, hiztun honek euskal herritartzat dauka bere burua, euskal kulturaren eta nazioaren identitatea aitortzen dio bere buruari, baina ez da hizkuntzari dagokionean identitatea zehaztera ausartzen, euskara ez
|
duelako
ama hizkuntza (euskaraz ari bada ere).
|
|
Euren etxeko hizkuntza gaztelania izateak daramatza auto perzeptzio honetara. Honen atzean, gaur egun indar handia (handiegia, akaso?)
|
duen
Ama Hizkuntzaren Ideologia dugu, non ama hizkuntza euskara dituztenak idealizatzera, mitifikatzera daramatzan.
|
|
Gaur egun ez dago adostasunik Patagoniako galeseradunen kopuruaren gainean. Estimatu egin da 5000tik 12000ra lagun direla galesera
|
dutenak
ama hizkuntza, eta beste 25 000 bigarren hizkuntza gisa dutenak, denak ere Trelew eta Trevelin hirietan kontzentratuta bizi direlarik. Nolanahi ere, aipagarria da bai hasieratik bertatik Patagoniako galeserak fusio dialektala jasan zuela(" dialectal fusion", Buenos Airesko euskarak bezala edo), sustut eskolaren eta elizaren eraginez, eta patagoniar galesera gaur egun galeseraren dialektotzat jotzen dela.
|
|
Har dezagun, adibide gisa, paristar bat. Frantsesa
|
du
ama hizkuntza (A) eta bera da oinarrizko eskolan eta geroko ikasketetan landu duena (B), AB hiztun osoa da, beraz. Lana dela medio, Alemana ikasteari ekin dio; denbora baten buruan ulertzen du aski ongi eta moldatzen da emeki (B).
|
|
Hau ezaguturik, bidea aipatutakoa da: hiztunek osatu beharra
|
dute
ama hizkuntzan (AB) lehenengo eta ondoren bakarrik elebitasun pertsonalaren abantailei ireki. Berdin balio du honek denentzat; Euskara ikasteak ezin du inolaz ere ama hizkuntzan egin beharreko garapena oztopatu.
|
|
" lingala" ipar ekialdean, Mobutu diktadoreak herrialde osoko administrazioaren hizkuntza bezala inposatua," kikongo" mendebaldean," swahili" ekialdean eta" tshiluba" zentroan, frantsesa dutela hizkuntza ofiziala. Graciak" kikongo"
|
du
ama hizkuntza, zehazkiago erraiteko" munukutuba", kikongoak baititu dialekto desberdinak.
|
2018
|
|
Eta posible da, bizitzan zehar, euskara ama hizkuntza bilakatzea, euskaraz pentsatzen ikastea. Bide horretan zatoztenoi miresmen eta goraintzi, eta norbaitek esaten baldin badizue zuek euskaldun berriak zaretela, edo euskara ez dela
|
zuen
ama hizkuntza, esaiozue zaharra izatea ez zaiola inori gustatzen, eta bide batez, esaiozue, ama hizkuntza ez dela lehenik ikasten den hura, pentsamendua sortzen duen bakoitzaren hizkuntza baizik. (Arzallus,)
|
|
Eta horrek ez du prozesua oztopatzen. Ez, umeak jada ikasi duelako bere ama hizkuntzan gutxiengo diskurtsoa garatzen. Hitz egiteko arazo asko dituzten 2 urteko umeak izaten ditut kontsultan, gaztelera
|
dute
ama hizkuntza, baina egun euskaraz hitz egiten dugu eta ez dute inolako arazorik izan. Trabak ez dira handitzen hizkuntza batetik bestera salto egitean.
|
2019
|
|
Eta posible da, bizitzan zehar, euskara ama hizkuntza bilakatzea, euskaraz pentsatzen ikastea. Bide horretan zatoztenoi miresmen eta goraintzi, eta norbaitek esaten baldin badizue zuek euskaldun berriak zaretela, edo euskara ez dela
|
zuen
ama hizkuntza, esaiozue zaharra izatea ez zaiola inori gustatzen, eta bide batez, esaiozue, ama hizkuntza ez dela lehenik ikasten den hura, pentsamendua sortzen duen bakoitzaren hizkuntza baizik.
|
|
Nik beti gomendatu izan dizuet
|
zuen
ama hizkuntza lantzeko, baina espainiarra eta euskal herriaren maitale naizen heinean, derrigorrezkoa zait zuei gehiegikeria orok dakartzan arriskuez ohartaraztea. Esan nahi dut ezin dela izan euskara ikertzea zuen zeregin bakarra,[?] zuek guztiok, guztiok, gaztelania ezagutu behar duzue; euskara iker dezakezue eta ikertu behar duzue, baina gaztelania ere ikertu behar duzue.
|
|
Emaitzen artean, aurrekarietan aipatutako joera baten kontrakoa aurkitu da gure gurasoetan: guraso gehienek gaztelania
|
dute
ama hizkuntza, eta hala ere, %70a euskara erabiltzen du haienseme alabekin.
|
|
Elebidun izateak, nire belaunaldia erdaretan eskolatua izanak, gure irakurketen parte dezentea beste hizkuntzetan egiteak ia atsedenik gabeko itzultzaile automatiko bihurtzen gaitu; hizkuntza batetik bestera gabiltza etengabe... Ez
|
dugu
ama hizkuntza guztiz nagusi duen lurralde bateko idazle elebakarraren sosegurik. Horrek, ordea, badu alde onik, eta alde on gehienek zer ikusi handia dute alerta egotearekin.
|
|
hautamen formalez aparte, bion gaztelaniek iturri, historia eta praktika desberdinak dituzte. Berak gaztelania
|
du
ama hizkuntza. Nik, ez.
|
|
Esloveniera
|
zuela
ama hizkuntza, eta amorrua ematen ziola hizkuntza nagusia alemanera zuela aitortzeak, baina hala zela bere sorterrian. Ingelesa ezinbestean ikasi omen zuen; zuk zeuk bezala —esan zidan—, munduak bezala.
|
2020
|
|
Kezkaz bizi dut egun horri eduki politikoa kendu izana. Kezkaz bizi
|
dut
ama hizkuntzaren nazioarteko eguna marketinerako egun bihurtu izana. Kezkaz bizi dut egun munduan milioika herritarrek berezko hizkuntzan bizitzeko ukazioa pairatzen dutela jakin arren, otsailaren 21eko adierazpenetan horien guztien inolako aipamenik egin ez izana.
|
2021
|
|
Hori aipatzerakoan bi publiko desberdin zituen gogoan, adinetako pertsonak eta haur gazteak (3/ 4 urte arte). Bestalde, mediku baten ikustera abian den edozein pazientek, dituen arazoaz mintzatzeko, bere intimitatean sartzen da, sentitzen dituen gauzak errazago erraiten ahal
|
ditu
ama hizkuntzan. Horrez gain, Xan Berterretcherentzat euskararen erabiltzea normala izan behar da, edozein alorretan bezala, osagarri munduan ere.
|
|
Zenbaitetan, beraz, euren errealitatera daramate euskararen aldeko diskurtsoak euren hizkuntzaren erabilera defendatzeko. Gehien gehienek gaztelania
|
dute
ama hizkuntza, eta, hala aitortua izan dadila eskatzen dute, eta haren erabilera defenditzen dute ahalduntzeprozesu baten ondorioz.
|
|
kabardera txerkesera. Adigeraren ahaide hurbila da kabardera txerkesera, eta 516 mila lagun inguruk
|
dute
ama hizkuntzatzat Errusian. Erabilerari dagokionez, karatxaiera balkarera bezala, zaurgarri dago, eta umeek bakarrik ikasgai gisa ikasteko aukera dute.
|
|
Esan beharra dago, lehen aipatu ditugun arrazoi historikoengatik, ukrainera edo errusiera lehen hizkuntzatzat duten pertsonak geografikoki eremu desberdinetan kokatzen direla Ukrainan: mendebaldeko eta erdialdeko eskualdeetan bizi direnen artean, gehiengoa dira ukraineraren hiztun natiboak; aldiz, ekialdeko eta hegoaldeko eskualdeetako biztanleek eta, batez ere, Krimeako errepublika autonomokoek errusiera
|
dute
ama hizkuntza gisa. Hizkuntza horien erabilerari dagokionez, herrialde osoari begiratzen badiogu, oso antzekoak dira beren egunerokotasunean ukrainera, errusiera edota bi hizkuntzak erabiltzen dituzten pertsonen kopuruak:
|
|
Bielorrusian, bielorrusiar eta errusiar natsionalnosta dutenez gain, poloniarrak, ukrainarrak eta juduak dira gutxiengo etniko nagusiak. Hala ere, erroldetako datuen arabera, gehienek errusiera, edo, neurri txikiago batean, bielorrusiera
|
dute
ama hizkuntza eta etxeko hizkuntza moduan9 Polonieraren ama hiztunak 20.000 inguru dira, eta ukrainerarenak, 55.000 inguru; gainerako hizkuntzetan hitz egiten dutenak 6.000 baino gutxiago dira, kasu bakoitzean. Hainbat hizkuntza (poloniera, ukrainera, yiddish hizkuntza, hebreera, lituaniera, armeniera, georgiera, tatarera etab.) ikastea kultura elkarteek antolatzen duten ikastaroen bidez da posiblea (Rybakov, 2015).
|
|
Hasteko, georgiera eta errusiera hiztunez gain, azerbaijanera eta armeniera hiztun talde handiak bizi dira: 2014an 231 000 pertsonak baino gehiagok azerbaijanera
|
zuten
ama hizkuntza, eta 144 000k baino gehiagok armeniera19 Bi taldeak batez ere hegoaldeko eta ekialdeko Georgian bizi dira, herri txikietan, eta hauetatik askok ez dakite edo oso gutxik dakite georgieraz. Azerbaijaneraz eta armenieraz ikasteko hainbat eskola daude Georgian (2013an 85 eta 117 eskola, hurrenez hurren); ikastetxe horien hezkuntza kalitatea askotan georgierazkoena baino baxuagoa da (Tabatadze, 2019).
|
2022
|
|
Hogeita bi hilabete nituela adoptatu ninduen familia euskaldun batek, nire bi anai arrebekin batera, Maxim eta Nina. Euskara
|
dut
ama hizkuntza, Moskutik natorren arren. Bi urterekin etorri ginen, edo ekarri gintuzten Tolosara.
|
|
2020ko otsailaren 21ean, Ama Hizkuntzaren Nazioarteko Egunean, Eusko Jaurlaritzak ikerketa baten emaitzak argitaratu zituen. Plazaratutako emaitzen arabera, Euskal Autonomia Erkidegoko 25 urtetik beherako hiru gaztetik batek euskara
|
du
ama hizkuntza. Biztanleriaren azken errolda erreparatuz gero (2016), 5 urte arteko gazteen %37, 73k euskara edo euskara zein gaztelania ditu ama hizkuntza (%20, 59k euskara soilik eta %13, 14k biak, euskara eta gaztelania).
|
|
Plazaratutako emaitzen arabera, Euskal Autonomia Erkidegoko 25 urtetik beherako hiru gaztetik batek euskara du ama hizkuntza. Biztanleriaren azken errolda erreparatuz gero (2016), 5 urte arteko gazteen %37, 73k euskara edo euskara zein gaztelania
|
ditu
ama hizkuntza (%20, 59k euskara soilik eta %13, 14k biak, euskara eta gaztelania). Gipuzkoa da euskara ama hizkuntza duten gazte gehien dituen lurraldea, %51, 53, hain zuzen ere.
|
|
Bizkaia eta Araba datoz ondoren, %26, 4 eta %17, 44ekin, hurrenez hurren. Araba Bizkaia eta Gipuzkoan, %61, 95ek dute gaztelania ama hizkuntza eta %4, 33k, berriz, beste hizkuntza bat
|
du
ama hizkuntza. 1991an, duela ia 30 urte, euskara ama hizkuntza zuten 25 urtetik beherako gazteen kopurua %22, 31koa zen.
|
|
" Kurduentzat iraina da esatea: ‘Atzerriko hizkuntza bezala ikas dezakezue
|
zuen
ama hizkuntza, baldin eta ordaintzen baduzue’", esan zuen Gultan Kisanak BDPko buruak. " Neurri sorta honekin ez dugu gaindituko bake prozesuaren blokeoa".
|
|
Ingelesa
|
zuen
ama hizkuntza, baina frantsesez ere moldatzen zen, apur bat traketsago, nolanahi ere. Ez zen gure asmoa horren azkar ekartzea Beckett Euskal Herrira, baina, hara, oharkabean heldu zaigu uste baino lehenago, elebitasunaren trena hartuta.
|
|
Irakas esperientziari beha, laginaren batezbesteko denbora 18,6 urtekoa da, izanik 4 hilabetekoa laginaren esperientzia minimoa klaseak ematen eta 40 urtekoa maximoa. Lehenengo hizkuntzari dagokionez, 174(% 41,6) irakaslek euskara
|
dute
ama hizkuntza, 190ek(% 45,5ek) gaztelania, 52k(% 12,4k) euskara eta gaztelania eta 2k(% 0,5ek) beste hizkuntza bat.
|
2023
|
|
Talde honetako kideek hainbat eskubide linguistiko dituzte, besteak beste, alemanez irakasten den eskola batera joateko aukera. Hala ere, aleman hiztun komunitateko kide gehienek daniera
|
dute
ama hizkuntza. Aleman komunitatea gutxiengo linguistiko baten adibide da, baina ez dute hizkuntza gutxiturik (Haberland 1991, 181).
|