|
2002
|
|
|
nafar ikasle euskaldunak erakartzen ditugu hola. Unibertsitateak normaltzat hartu behar
|
luke
euskara maila guztietan erabiltzea, eta luzera begira, dituen muga guztiak dituela, epe luzean horri behatu lioke.
|
|
2005
|
|
|
Anjeles Iztueta Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburuak berak onartu duenez, A ereduak ez ditu ikasleak euskalduntzen. Azken boladan, gainera, B eta ereduetan dabiltzanek eskuratzen
|
duten
euskara mailari buruzko zalantzak sortzen ari dira bulego bat baino gehiagotan.
|
|
2008
|
|
|
Halaber, 1916ko hitzaldi hartan esan zuenez, «Izkera batek, uritartzeko, nai ta ezekoa noraezekoa dau ikasguetan (eskoletan) bizi izatea»198 Horregatik burgesentzako euskal ikastetxeak ez ezik, klase sozial guztiek euskara ikasteko aukera izatea gura zuen, horretarako «Uri andietako[...] erdaleskoletan [eskola publikoetan] gure izkereari lekut, so on bat» eginez199 Euskara hiritartzeko asmoetan bada, maila apalak ere presente zituen Azkuek. Alta ukaezina da berariazko interesa
|
zuela
euskara maila sozial jasoetara eramatean. Broussain adiskidea gogaide zuen asmo horretan:
|
|
|
batetik euskarari buruz erdaraz egindako ikerketak idatzi zituen, eta bestetik zazpi probintzietako bertsolariei euskaraz aritzeko aukera ematen zien lore jokoetan. Hortik kanpo ez
|
zuen
euskara maila jasoagoetara eramateko aparteko saiorik egin (hezkuntzara, kazetaritzara, prosa literariora, etab.). Funtsean Abadiak eta garaiko elite euskaltzaleak nazioestatu nagusien baitan txertaturiko kultur proiektu erregionalista proposatzen zuten, ez egiazko alternatiba nazionalik. Horretarako, hasteko, euskara literario normatibizatu bat zen, eta saiotxo batzuk egin arren, gutxi ahalegindu ziren azpieredu dialektaletatik haratago euskaldun guztientzat (edo ahalik eta gehienentzat) balioko zuen estandarrik sortzen.
|
|
2010
|
|
|
Hizkuntzen 2004ko Ebaluazioa Europako Erreferentzi Markoan… %47, 3ak bakarrik gainditu zuen B2 euskera froga: 2004 urtean lehen aldiz ISEI IVEIk neurtu zuen nazioarteko erreferente bat hartuta derrigorrezko irakaskuntza amaieran, 16 urterekin, ikasleek
|
duten
euskara maila. Horretarako B2 froga homologatuak sortu ziren euskararentzat eta emaitzak espero zitezkeenak baziren ere argigarriak izan ziren:
|
|
2012
|
|
|
Hezkuntza arduradunak gaineratu zuen dekretuarekin euskaraz ikasten duten ikasleenganako" injustizia" amaituko dela, euskaraz ikasi ostean ez zaielako maila frogatzeko eskatuko, gaztelaniarekin horrelakorik ez dela gertatzen. Dekretuak ikasle askorentzat" askatzea" ekarriko duela," askok orain dirua eta denbora xahutu behar
|
dutelako
euskara maila frogatzen". Laster etorri ziren bestelako iritziak, euskararen aldeko normalizazio lanean gogorren ari diren sektoreetatik etorri ere.
|
|
2013
|
|
|
Koordinatzailearen papera Interesatuek, bai bidelariek bai bidelagunek, izena ematean,
|
duten
euskara maila, adina, zaletasunak eta euskaraz hitz egiteko ordutegia zehaztu behar dituzte. Koordinatzaileak datu horiek baliatuta, bidelari eta bidelagunen arteko bikoteak osatuko ditu.
|
|
2016
|
|
|
Lehentasuna hasierako mailak dira, haren ustez: «Ulertzen
|
badugu
euskara maila bateraino. B1 edo B2raino, ikasteko prozesu hori ikasle eraginkorrari doan edo ia doan aterako zaiola, horretatik gertu gaude».
|
|
2017
|
|
|
Komunikazio eta Gizarte Zientzietako ikasleen matrikulazio joeren analisia egiteko, EHUko sarbide berriko euskarazko matrikulazioak ikertu ditu kazetariak, eta ikasturteen arteko epean. Horrez gain, sei elkarrizketa egin ditu EHUko Fakultatean eskaintzen diren komunikazio arloko hiru graduetako lehen mailako ikasleekin, eta guztiek
|
dute
euskara maila altua.
|
|
2018
|
|
|
Dena den, bestelako faktore asko egon daitezke herritarren hizkuntza hautuan eragingo dutenak: batetik, herritarrari berari dagozkionak, hala nola, herritarrak
|
duen
euskara maila, euskara erabiltzeko ohitura, euskararekiko jarrera, zerbitzu horretan aurretik izandako esperientziak, egin beharreko izapideari ematen dion garrantzia, izapidea euskaraz egin nahi izateagatik penalizazioren bat jasotzeko beldurra...; baina bestetik ere erakundearen jardunari dagozkionak, hala nola, langilegoaren euskara maila, edo erakundearen irudia bera:... erakundearen kanpo komunikazioan hizkuntzari ematen zaion trataera, langilegoaren adina (zenbat eta gazteagoak izan, euskaldunak izateko probabilitate handiagoa dago)," Euskaraz badakigu" moduko kartelak, eta abar.
|
|
2019
|
|
|
Hori guztia, irakasle berriek plaza lortzean, une honetan, aurten, benetan
|
duten
euskara maila zein den egiaztatu barik: duela bi, bost, hamaika urte zutena baino ez da kontuan hartuko.
|
|
|
Hau da, jendea euskaraz edo edozein hizkuntzaz ez bada ongi moldatzen hiztegi eta gramatikarekin, hizkuntza horretan nekeza da eguneroko solasa gauzatzea. Orduan, euskaldun kopurua handitu da Lapurdin, baina ez
|
du
euskara maila aski eroso aritzeko. Erdizkako euskara batekin ezin da egin euskaldun komunitate sendo bat, gainera, badira euskara ontsa menperatzen dutenak, baina beren lana dela eta, Euskal Herritik kanpo bizi dira.
|
|
2021
|
|
|
Erakasleak, ikasleekin batera, Gau Eskolen altxorrik garrantzitsuenak direlako. AEKrentzat, jendeak nahi
|
duen
euskara mailaraino heltzeko, erakasleak bidelagun onenak dira. Erakasleak gai direlako ikasleak ikasprozesuan aitzina egin dezan, euskaraz bizi denaren pasioz, euskaltegian izena eman duen pertsonak, nahikariarekin ikas dezan.
|
|
|
Ume eta nerabe guztiek aukera berdin berdinak dituztela esan ohi duten arren, aukera berdintasun hori ez da hasieran bermatzen, helmugan jarri baita, ukatzen omen den uniformizazioa gauzatuz. Sinpleki esanda, ikasle guztiek hasieratik ez
|
badute
euskara maila bera, ikasle batzuek beste batzuek baino hobeto hitz egiten eta idazten baldin badute, jaitsi dezagun maila beheraino desberdinkeria bidegabe horrekin bukatzeko. Berdin fisikarekin, historiarekin, biologiarekin edota bestelako ikasgairen batekin, guztietan gertatu baita" piloaren" txikitze bera, desberdinkeria horrek lekukoa pasa diezaion aipatu uniformizazioari.
|
|
2022
|
|
|
Atzerrira duela hogei urte joan nintzenean Hegoaldean talde kultural handi bi genituen; bat euskalduna, bestea gazteleraduna. Ez orduan eta ez orain, ereduko ikasle guztiek ez
|
zuten
euskara maila berbera. Ikasle etorkinen eta orokorrean erdaldunen kopurua (etxetik euskararik ez dakartenena) hazi egin da ereduko sare publikoan, eta gaztelera bilakatu da harreman hizkuntza nagusi eta ia bakar.
|
|
2023
|
|
|
Handia. Bestalde, Lanbide Heziketatik egoitzetara praktikak egitera datozen guztiek bermatu behar
|
dute
euskara maila egokia daukatela, ahozkoa behintzat. Hainbat eskola —Donostiako Easo Politeknikoa, adibidez— zaintzaile ikasketak ereduan eskaintzen ari dira, lan munduak hori eskatzen duelako.
|
|
|
Beste gai zenbait hizpide hartuta ere egiten dute taldeek alde horiek erakusteko ahalegina. Araba, Bizkai eta Gipuzkoarako Hezkuntza Lege berri bat egiteko EAJk, EH Bilduk, PSE EEk eta Elkarrekin Podemos IUk lortu zuten akordioan, esaterako, oinarrizko adostasun bat lortu zuten ikasleek derrigorrezko eskolatzea bukatzean lortu behar
|
duten
euskara mailari buruz, baina orain, legea ontzeko prozesuan hori lortzeko erari buruz agertu dira ñabardurak.
|
|
|
Ikasleei, hain zuzen, horren inguruko inkesta egin nien. Batzuek uste
|
zuten
euskara maila ona dutela, eta testuinguru informaletan aritzeko gai direla, baina gero gelan praktiketan ez nuen hori ikusi. Uste dut askotan uste dugula euskaraz egiten dugun baino hobeki aritzen garela.
|
|
|
Tamalgarria da epai horietan erabiltzen den argumentazioa. Juridikoki ez da onargarria, adibidez, euskara munduko hizkuntzarik zailenetako bat dela adieraztea, justifikatzeko sei urtez euskara eskolak hartu ondoren ez dela lortu lanpostuak finkatuta
|
duen
euskara maila; edo, udaltzainak bikoteka patruilatzen duten heinean, nahikoa dela bietako batek euskaraz jakitea, justifikatzeko ez dela beharrezkoa oposizioan ateratzen diren plazek derrigorrezko hizkuntza eskakizuna izatea. Epai horiek hauxe ahazten dute:
|