|
2001
|
|
|
Azkenik, laugarren aldagai latentea (F4) eta menpeko bezala funtzionatzenduena, portaerari dagokiona da. Hori subjektuek lortutako euskara maila edo urratsak (X19) eta subjektuek euskaran dituzten trebetasunek (X20) osatzen dute (zenbaterainoko trebetasuna
|
duen
euskaraz irakurtzen, ulertzen, idazten eta hitz egiten).
|
|
|
Badirudi, irudikorregia ez banaiz, kargu hartzen datorkidala Amale, non eta Agur en, bere aitaz2 esan nituen zenbait gauza direla medio3 Egia da, bai, erdaraz eta Ugalderen bitartez, eta ez naiz Mikel Ugalde baketsu eta bakegileaz ari, mintzatua naizela oraingoan4 Lehenago, ez hain aspaldi, horrelatsuko zerbait idatzia nuen euskaraz. H dun euskaraz, ordea, eta Amalek ez bide ditu h
|
dun
euskarazkoak irakurtzen, h dun erdarazkoak nahiago dituelarik.
|
|
2003
|
|
|
Unibertsitatearen esparruan, aurrerago ikusiko dugunez, Euskal Unibertsitatearen aldarrikapenak bat egiten zuen, kasu gehienetan, euskarari eman beharreko bultzadarekin. Horren adibide
|
ditugu
euskaraz irakurritako lehen tesina eta tesiak: Angel Goenaga jesulagunak Madrilen irakurri zuen tesia euskaraz 1966an, nahiz eta gero gaztelaniaz argitaratu15; Sabin Barruetabeña pasiotarrak euskarazko tesina irakurri zuen Gasteizko Teologia Fakultatean (1973an); Jazinto Iturbe kimikariak te sina (1974an) Bilboko Unibertsitatean eta Rikardo Arrue sendagileak tesia, unibertsitate horretako Medikuntza Fakultatean (1976ko urtarrilaren 12an16).
|
|
2013
|
|
|
" Euskaraz publikatzen dena erakargarria ez dela ere entzun izan dut, baina erdaraz irakurtzen duenak zabor pila bat irakurtzen du eta tarteka bitxikeriaren bat aurkituko du. Aitzakiak dira, ohitura
|
bagenu
euskaraz irakurriko genukeelako liburua, eta gero epaituko genuke txarra iruditu zaigun edo ez", ondorioztatu du Gonzalezek.
|
|
|
Garaia dugu onuzkero txorakeri oiek al [bo] batera uzteko. Erriak ez
|
du
euskerarik irakurtzen, ez popularrik ez eta bertzerik, ain ederki Orixe' k esan zuenez. Beaz alper lan ori utzite, obe dugu gere bidetik euskera goi mailatara iasotzen ekin, bakoitzak bere almenaren neurriak.
|
|
2014
|
|
|
" Jendeari asko gustatzen zitzaion iniziatiba, baina euskarazko liburuak nahi ditu. Euskara ikasten ari diren heldu askoren kexa ere bada duten mailarekin ezin
|
dutela
euskaraz irakurri, eta uste dut irakurketa errazeko liburuek hutsune horiek beteko dituztela". Apirilaren amaieran argitaratuko dira lehen laurak, eta horren atzetik mugimendua sortzea espero du:
|
|
|
Ez dut libeloa edo auzi merkea helburu. Hil ala biziko ateka honetan benetako kritikaren muga gainditu behar
|
baitugu
euskaraz irakurtzen dakigunok. Erranak erran.
|
|
2019
|
|
|
" euskaldunon problema da, beti pentsatu izan diagu kanpotik etorri eta munduko gauzarik normalena dela euskara ikastea... eta guk alfabetatzea egin dugu? Zenbatek esaten dute ezin
|
dutela
euskaraz irakurri edota idatzi. Ze ahalegin egiten dugu ba guk?", pentsatzen jarri gaitu dinamizatzaile baten hausnarketak.
|
|
2021
|
|
|
Bide beretik, haien ikastetxeetan ere irakurketarako sistematizatutako espazioak zabaltzen direla esaten dute (IE3, HIR1, AIR1, BIR1), eta egunero edo ia egunero irakurketarako irakurketa libreaz hitz egiten dute tarteak txertatu dituztela haien egutegietan eta ikastetxeko antolaketan. Arratsaldero 1530 bat minutuko tartea dutela DBHko maila guztietan ikasleek nahi
|
dutena
euskaraz irakurtzeko adibidetzen dute HIR1 ek eta AIR1 ek, baina hala ere, argi uzten dute irakurmena eta irakurzaletasunaren lanketa eta sustatzeak bestelako urratsak eta egituraketa eskatzen dituztela. Dena den, hau oraindik beharrezkoago ikusten da murgiltze eredurik ez duten ikastetxeetan eta, halaber, euskararen egoera soziolinguistikoa indartsu ez dagoen testuinguruetan; Ipar Euskal Herriko ikastetxe askotan, esaterako:
|
|
|
" Eta, klaro, familia asko ez dira euskaldunak edo euskaldunak izan arren, ez
|
dute
euskaraz irakurtzen ez dutelako maila hori. Orduan normalean gurasoek eta erdaraz irakurtzen dute.
|
|
2023
|
|
|
Eta euskarazko liburuak horrenbeste ez irakurtzeko arrazoiez galdetzean, aldiz, arrazoibide nagusietariko bat hauxe izan da: ez
|
dute
euskaraz irakurtzeko ohitura edo erraztasunik. Bostetik bik baino gehiagok erantzun dute hori (%43).
|