2000
|
|
Gaur egun ingurune naturalak babesten direnean beste arrazoi batzuk dira eskuartean. Gure gizartean ezarri den garapen eredu sozio-ekonomikoa, pixkana mundu guztian zabaltzen ari da, ondorioz, giza populazioaren hazkuntza neurrigabea ari gara bizitzen, gero eta baliabide gehiago behar
|
ditugu
bizitzeko eta azkenean honek guztiak, ondorio larriak ekartzen dizkigu. Arrazoi desberdinengatik balio handia duen hainbat paisaje natural, hondatzen ari gara.
|
|
Ez naiz liburuak saltzen ari. Aspaldi aurkeztu ziren, eta liburuek gaur egun
|
duten
bizi esperantza gero eta laburragoa kontuan izanik (hamabost egun, hilabete?) ezin esan bi liburuok gazterik hil zirenik.
|
|
3 artikulua. Norbanako guztiek
|
dute
bizitzeko, aske izateko eta segurtasunerako eskubidea.
|
|
Non Euskal Herriko hainbeste seme alaba eredugarrik adierazi ziguten bide egokia? Guztiok
|
dugu
bizitzeko eskubidea eta, ezbairik gabe, inork eta ezergatik ez du beste bati bizia kentzeko eskubiderik. Behin eta berriz oihu egin beharrean gaude:
|
|
Sarrerako hormetan araknido, barraskilo eta makina bat intsektu (euliak, tximeletak, kakalardoak...) egoten dira. Normalean, haitzuloetara hibernatzera edo ugaltzera joaten diren animaliak dira, baina ez
|
dute
bizi zikloa haitzuloan betetzen eta bertan, denboraldi bat soilik pasatzen dute.
|
|
nor ote jakintsuagoak, indiar ustez inorant haiek, skribatzen eta irakurtzen ere ez zekitenak eta bizitzeko deus guti behar zutenak, edo harat joan ziren konkistatzaileak, skribatzen eta irakurtzen jakin zezaketenak, baina deusekin asetzen ez zirenak? Nihil necesse sapienti est, erraiten zuen Senekak, eta baldin egia bada ezen jakintsuak ez duela deus ere behar, orduan, jakintsuagoak ziren indiar haiek konkistatzaileak baino, eta jakintsuagoa zen, halaber, don Fran tzisko bertze anitz jende baino, zeren eta honek ere deus guti behar
|
baitzuen
bizitzeko. Eta, baldin egia bada ezen jakintsuak bere burua ezjakintzat duela, nola erraiten baitzuen Publilio Siriarrak —Non pote non sapere qui se stultum intelligit—, jakintsua zen orduan don Frantzisko, zeren ikasleak baino gutiago dakiela aitortzen duen irakaslea, nola aitortu baitzuen berak, kontatuko dizut noiz, ez baitzitekeen bertzerik izan.
|
|
Eta egia da ez zebiltzala urrearen gutizian, baina egia da, halaber, ezen, halarik ere, urrezko aro batean bezala bizi zirela, zeren deus guti behar
|
baitzuten
bizitzeko eta zeren haietarik nornahi baitzegoen prest, baita bere buruaren ukatzeko ere, baldin hura guztien onerako bazen, nola manatzen baitu ebanjelioak, nahiz eta haiek ez zuten artean Kristoren hitzaren berri... eta, aitzitik, guk gizon zuriok bai, nahiz eta gero ez dugun haren hitzik betetzen, zeren ipintzen baitugu bat bedera eta bat bederaren probetxua bertzeenaren gainetik....
|
|
Baina, baldin haien paradisua ez osoa ez guztizkoa bazen, zeren, ororen buruan, lurrean egina lurrak kutsatua baita, halarik ere, haien bizimoldeak, hainbat alorretan, bekatuaren aitzineko paradisukoa oroitaraz zezakeen, eta, ondorez, nola indiar haiek deus ere ez baitzuten eta deus guti behar
|
zuten
bizitzeko, hala, nehork ez zuen bertzeen eritasunik edo heriotzarik desiratzen, heredentzia baten koberatzeko pentsuan, konparazione, gure artean gertatu ohi den moduan.
|
|
—Eta hau hiretako —Ximurrari—, baina mailegutan. Nola ostia nahi
|
zenuten
biziaren alderdi basatira bidaiatu behar bezalako musikarik gabe?
|
|
Nora joan behar
|
duzu
bizitzera?
|
|
Nora joan behar
|
duzu
bizitzera?
|
|
Ruben musu bat ematera hurbildu izan balitzait, erantzun egingo niolakoan nago. Bai, badakit hilabete batean ezin
|
dudala
bizi Dabidekin urtetan bizi izan ez dudana, baina, ez dakit nola esan. Amodio souvenir ak...
|
|
Nabaria da, beraz, Neurathek eta Schlickek
|
zituzten
bizitzeko moduak oso desberdinak zirela, baita bateragaitzak ere. Neurathek ez zituen gustuko Schlicken joera aristokratikoak, eta azken honek jasanezintzat jotzen zuen bestearen antz proletarioa.
|
|
Kide zaharrak atzeman nahian al zabiltza...? Haiek galdu dira, haiek zure imajinazioan beste inon ez
|
dituzu
bizi... Ez al dakizu erakundea bere azkenekotan dela, ez al zara ohartu?"; haren ezpain meheetan irribarre anker bat dibujatu zen;" edo beharbada", esan zuen," independentziaren kimera horrekin egiten duzu amets; he!
|
2001
|
|
Nik
|
badut
bizirik iraundakoaren sindromea. Heroinaren sarrera izugarria izan zen eta gainera droga hori oso idealizatuta geneukan:
|
|
Hau aspalditik ulertuta daukate ELB sindikatukoek eta" Ossau Irati" jatorri markaren alde borrokatzen dutenek. Bide honek soilik
|
du
bizitzeko ahala emanen laborantza ttipiari eta, bide batez, laborari gehienei.
|
|
Prozesu mingarria da eta uste
|
dut
bizi izan dugun guztiok pentsatu izan dugula hasieran asmoa bertan behera uztea.
|
|
Ustel kiratsa Danimarkan, beste hark esan zuen bezala. Ohituta gaudek ordea eta hori duk txarrena, ezin
|
dugula
bizi gure hileroko biolentzia faxista+ erantzun hipokrita+ kontraerantzun hipokrita+ debaldeko krispazio dosirik gabe. Bakoitza barrikada ezberdinetan eta denok eslogan igualtsuekin.
|
|
‘Zer, hemen geratu behar
|
duzu
bizitzen ala? ’ galdetzen zioten.
|
|
Egun guztiak, minutu guztiak, nire bizitzako unetxo guztiak nahi
|
ditut
bizi, gozatu, irentsi eta neureganatu.
|
|
Kezkatzen garen bitartean, amorru bizian elkarrekin sesioan ari garen bitartean, hizkuntza bizi da eta gu ere, euskaldun garen aldetik, bizi gara. Borrokarako gogoa eta kemena barrenen sutan
|
dugun
biziak ematen digu.
|
|
Haren gogo erne, beratx eta irrikor, bare eta aldartetsuak, eguzki eta laino, eta hodei ñabarrak zeruan barrena lasterka? opa
|
zuen
bizi eta heriotza hortxe dago, hitz gutxitan emana," Urte giro" en azken hogeita sei bertsoetan, eta ez luke inork, burdinaz eta tupikiz ondu nahi balu ere, irudi sendoagorik sortuko.
|
|
Biziak baino biziago, zenbait sortzaile trebek beren umeei muinetaratu dieten bizi iraunkor horrekin. Ez
|
dugu
biziagorik euskal literaturan. Eta horien ezpainetarik darion hizketaren gatza, Bizkaiko hizkerak berezko duen gatz larri xamar hori da.
|
|
Arreta gutxi opa diegu Euskal Herrian inoren oroitzapenei. Gogoan
|
dituena
bizi deino edo gehienez ere haren hitzen oihartzun laburrak diraueino irauten dute, eta ez gehiago. Pozik egon gintezke, beraz, horrenbeste eta horrenbeste betiko itzali beharrean zeudenean, Aita Apalategik gorde dituelako.
|
|
Nonbait idatzi zuen Garatek (eta buruz aldatzen dut mamia, hitzak oker daudelarik, alegia) barreiari agertzen dela euskal aditza: honek eskaintzen zion aditz pilo mardula ez
|
zuela
bizi osoan pertsona batekin bakarrarekin baizik (arrebarekin, noski) erabili. Nik ez dut arrebarik izan, eta adizki horiek erabiltzeko  paradarik ere ez.
|
2002
|
|
Batzuek modu batera ulertzen dute beren eginbeharra; eta besteek ordea, bestera. Adibidez, beneditarrek etxe barruan egin izan ohi
|
dute
bizia. «Otoitza eta lana da beneditarren bizitza», dio Emiliano Ozaetak.
|
|
Amodioa dugu, beraz, Arrainak ura baino eleberriaren leit-motiva, maitatzeko modu arriskutsua, izenburutik iradokitzen zaigun moduan: Simonek Rita arrainek ura baino gehiago behar
|
baitu
bizitzeko. Aurreko eleberrian baino metafora eta irudi aberatsagoak kausi ditzakegu eleberri honetan eta guztiz deigarriak dira kapitulu bakoitzaren amaieran egiten dituen konparazioak.
|
|
Horretaz gainera, aipagarria da argitaratzen denaren ia erdia liburu dendetan saltzen dela eta beste zenbait lekutan oso hedatuta dauden salmentamoduak (hipermerkatuak, internet, etxez etxeko salmenta...) azken urteotan hasi direla sartzen gurean. Aipatutako argitaletxeen erdiak arazoak
|
ditu
bizirik irauteko, eta horrek esplikatuko luke, segur aski, azken urteotan promoziora bideratutako aurrekontuak murriztu izana.
|
|
Bestalde, Europako Batasuneko arrantza ahalmenaren beherakada egonkorra izan bada ere, Estatu batzuek arauak bete dituzten bitartean, beste batzuek jaramonik ere ez dute egin. ...ntitateak (merkatuan balio nahikorik ez daukaten espezietakoak direlako) lehorreratzen dituztenak baino handiagoak direneanagertzen da?, zenbait Estatuk ez ditu serioski arrantza teknikak kontrolatzen, eztaatsedenaldi garaiak ere; etab. Horrez gain, arazo nahiko larria da, halaber, jarduerahauetan lan egiten duten pertsonen sarrera egonkorrak kontuan ez hartzea; eta,, langileek itsasoan jaso behar
|
dituzten
bizi baldintza eskasak direla eta, geroeta arazo gehiago daude bertako gazteak itsasoratzeko, besteak beste.
|
|
Egoera hori ahalbidetzen duten aldagaien artean daude, besteak beste, heziketa maila, lagunen eta familiaren elkartasun sareak edukitzea edo ez, eta lan prekarietatea ezagutu aurretik pertsona horrek
|
zituen
bizi baldintza materialen eta, habitat, aren aberastasun edo txirotasuna (Martínez eta Simón, 1997: 67).
|
|
Jatekoz gosea il ta maiak jaso ondorean, luzaro ari izan dira izketan galdutako laguneri buruz galdezka, bildur ta itxaropen artean zalantzaz: orain uste
|
dute
bizi dirala ta gero illak dirala, edo ta, dei egin arren, beren deirik ez dutela aditzen, iruditzen zaie. Enea biotz onak, batez ere, Oronte azkarrari ta Amiku, ri gertatua, Liku, ren zori gaiztoa, ta Gia ta Kloantu kementsuen adu gordiña negartzen ditu bere baitan.
|
|
Katilinaren zimarkua ren idazketa egunak K. a. 42 urteetan ezartzen baditugu, hogei urte lehenago gertaturikoak eta Salustiok berak hogeita hiru
|
zituela
bizitakoak dira lehen liburuaren kontagai. Literatura ikuspegitik kontakizun bizi eta interesgarria eskaintzeko material guztia berrantolatzen du, askotan pertsonaia nagusi eta ez hain nagusien erretratu eta hitzaldiak tartekatuz, bere iritzia azaltzen duten zatiekin batera.
|
|
García Quintana ikastetxeko ikasle batek leuzemia du, eta, hasiera batean, telefonia mugikorreko antena eremu batetik hurbil egoteari egozten zaio, nahiz eta gero ezin izan den harremana frogatu, muin emaile bat behar
|
du
bizia salbatzeko. Ez ahizpa, ez haren guraso edo senide zuzenenak ez dira bateragarriak, eta Carla txikiak, 6 urtekoak, Madrilgo Niño Jesús ospitalean jarraitzen du, beste adin txikiko askok bezala, hezur muineko emaile baten zain, haren immunitate sistema haren antzekoa baita.
|
|
«Seguru asko, kontrol neurriak hobetu litezke, baina, trafikoan bezala, ezinezkoa da polizia bat jartzea, asko jota edo kurba bakoitza egoera txarrean dagoen pertsona bakoitzaren atzean». Espainiako lehen legionela kasua diagnostikatu zuen Bouza doktoreak uste
|
du
bizi kalitatearen eta garapenaren alde ordaindu beharreko prezioetako bat dela. Zifrek, ordea, ez dute lasaitasuna pizten.
|
|
Errioxako profesional medikoen talde batek, fibromialgia duten gaixoen Errioxako elkartearekin (Fibro Errioxa) hitzarmena sinatu ondoren, azterketa kliniko bat egin du, eta ondorioztatu du, jarduera moderatuak hobetu egiten duela gaitz hori
|
dutenen
bizi kalitatea. Ariketak ez luke bi ordu baino gehiago pasatu behar astean hiru saiotan banatuta, eta goiz erdian egin litzateke, gaixo horien berariazko baldintzak direla eta; izan ere, jaikitzean gaizki daude, eta arratsaldeko azken orduan lukete horrelako saioei aurre egin.
|
|
Urmaelaren tamainaren arabera sar daitezkeen arrainen gehieneko kopurua zein den jakiteko mantendu liratekeen neurri batzuk honela laburtzen dira: 5 zentimetroko luzera duen arrain batek 30 x 30 zentimetroko azalera behar
|
du
bizitzeko. Beraz, proportzioan, 3 metro karratuko urmael batean 170 zentimetro arrain egon daitezke.
|
|
Zer esango zion, ba? Mirarik bere jantzi koloretsuek aldarrikatzen zuten moduko hippya izan nahiko zukeen, maitasun librea, askatasuna eta horrelako hitz potoloek adierazi nahi
|
zutena
bizi. Baina etsita zegoen ameslari urardotua baizik ez zela; nahi eta ezinaren irudi bakartia.
|
|
–Ez zekinat nork esan zuen, baina droga benetan
|
dun
bizitzeko era bat eta estilo bat, drogatik kanpo ezin uler daitekeena...
|
|
Kontu hauetaz kexu agertu izan dira idazle eta euskaltzale zenbait. Euskara erdararen mende da aspalditik, euskarak euskalkiek ematen zioten bizitasun eta kolore hura berreskuratu behar
|
du
biziko bada... Geroago itzuliko naiz puntu honetara.
|
2003
|
|
Baina horietariko bakoitzak dauka gure hizkuntzak bezain egitura konplexua, gurearengandik bereizten duen mundua ulertzeko modua, eta bakoitza da bere giza taldearen nortasun etniko eta kulturalaren adierazpena. Beraz, horietariko bakoitzak
|
du
bizirik iraun eta bere giza taldearen kultura eta bizitzeko eraren adierazpena izaten jarraitzeko eskubidea. Eta inork ez dauka eskubiderik hizkuntza bati egoera diglosikoa ezartzea erabakitzeko, nahiz zoritxarrez hori egunero egiten den eta ia mundu osoan.
|
|
Finkoa zen duela gutxi arte telefonoa eta telefono konpainia ere bakarra, Telefonica. Orain sakelako telefonorik gabe ezin
|
du
bizi askok eta Internet erabiltzaileak urtez urtez gehiago dira. Telefono konpainietan zer esanik ez, monopolioa hautsi da.
|
|
Ezin da ukatu nutrizioak bizi ziklo osoan duen garrantzia. Guztiaren ondoren, jan egin behar
|
dugu
bizitzeko. Izan ere, gero eta garrantzi handiagoa ematen zaio nutrizioari hazkundearen, garapenaren eta zahartzearen etapa espezifikoetan.
|
|
Bota edo transformatu. Baina horrela ezin
|
zuen
bizi.
|
|
30 urte egingo ditut aurki.
|
Badut
bizitzen ikasteko ordua, ez duzu uste?
|
|
Beti bezain abila zara, Alkibiada! Ageri
|
du
bizitzen enekin ikasi duzula. Segur nago zure hitz ederrez jendaldea berriz gerlaren alde bilduko duzula.
|
|
Hau da, ez ziren errentagarritasun kapitalistaren irizpideekin ustiatzen. 1795etik aurrera, baserri arrunt batek jada ekoizten zuena baino gehiago behar
|
zuen
bizitzeko; baserritarren familiak, gehienetan maizterrak, ez jabeak, gero eta lan gehiago egin behar zuen; beren arbasoek baino gehiago.
|
|
Ez da modu ezberdinean interpretaturiko balioen adierazle argia, hori izanik bioaniztasunari eta kultur ezberdintasunei aberastasuna ematen diena. Oso makina perfektuak fabrikatzen dira seriean, berdin berdinak, baina ez
|
dute
bizirik. Izaki bizidunak ezberdinak dira.
|
|
Bizitzaren naturaltasuna beti. Hugok natura behar
|
du
bizitzeko, libre sentitzeko. 1834az gero ohitura hartu du Julietterekin Paristik norabait bidaia egiteko hilabete urtero.
|
|
Bestalde, euskal hiztunen komunitateak
|
duen
bizi indar etnolinguistikoari ere erreparatu behar diogu. Gogoan izan, bizi indar etnolinguistikoaren alderdi objektiboan atal hauek ditugula:
|
|
Hori dela eta, euskal hiztunen komunitateak
|
duen
bizi indar etnolinguistikoaren araberakoa izango da bihar etziko erabilera. Baina hori, euskalgintzaren esku daudeneremuetan soilik, ez guztietan.
|
|
Askoz urrutiago dator literatura, helduena, %13, 7rekin. Honek esan nahi
|
du
bizi itxaropena duen liburua hiru hauetan dagoela, eta, jakina, batez ere haur eta gazteei zuzenduta dagoenlibu ruan, testua izan, irakurgaia edo literatura izan. Bestelako liburu ia guztiek lehen edizioan bukatzen dute berebizialdia.
|
|
Eta Perikles ala beste hizlari onei entzuterakoan ondo hitz egiten zutela uste nuen, ez nuen ordea horrelakorik jasaten eta nire arima ez zen aztoratzen ezta haserretzen ere esklabotzan nengoelakoan. Baina Marsias honen eraginez egoera batera heldu naiz askotan, nagoen bezala egonik ezin
|
nuela
bizi uste izateraino. Eta hori guztia, 216 Sokrates, ez duzu esango egia ez denik.
|
2004
|
|
Eragile bakoitzak ikusi du zer egin behar
|
duen
bizi dugun une politikoa benetan historikoa izateko, eta denok asko eman dugu. Segur aski gehien eman eta ematen dutenei gehien jartzea tokatuko zaie, beti bezala.
|
|
Hausturazkoa eginda ere posible zen ezer ez lortzea, baina biziak salbatzeko posibilitate bakarra zen. Hala ere akusatu haiek ez
|
zuten
bizia salbatu nahi, horren lekuko izan nintzen, haiek segi nahi zuten auzitegian ere Euskal Herriaren alde borrokan. Heriotz zigorrak ipini zizkietenean poztu egin ziren," oraingoan bai erori direla, euskal populua jazartu egingo da" esaten zuten pozik, frankistek hanka sartu zutelakoan.
|
|
Gatazka giza izaeraren parte bat dela onartzea: garapenera begira suspergarria da, aurrerakuntza eta aldaketak gertatzeko lagungarria eta, gainera, bera aldean daukagula ikasi behar
|
dugu
bizitzen.
|
|
Egun nola bizi
|
dugun
bizi zikloa.
|
|
Geure buruaren ongizate eta zoriontasunarekin konpromiso harturik bizitzea
|
dugu
bizitzeko arteaz irakaskuntzarik hoberena.
|
|
Zurekin izerditu nahi dut, zure larrua dastatu, gastatu, urtu. Nire barruan sentitu nahi
|
zaitut
bizirik. Erotzeraino gozaraziko dizut.
|
|
Hegoaldeaz bezainbatean, bi hizkuntza ditugu, baina kultur ikuspegi bat, espainierarena alegia. Azken batean, euskarak bere independentzia behar
|
du
bizirik iraungo badu, zeren, kultur ikuspegi bakarra erdararena baldin bada, euskara soberan dago, eta soberan dauden hizkuntzak desagertu egiten dira beti. Euskarak bere ahotsa behar du.
|
|
Moztu dioten eskumen hori dela kausa, hizkuntza komunitateak bere espazio geografikoaren barruko bizitza soziolinguistikoa du kudeatu eta kontrolatu. Barne trinkotasuna galtzen hasiko da, oinarritzat
|
duen
bizi espazioan beste hizkuntza eta kultura bat hedatzen hasiko delako, eta, hala, historian zehar izan duen identitate kohesioa alde batetik eta bestetik zartatzen hasiko zaio. Lurraldea, ikusten dugunez, barne trinkotasunaren berma da izatez, espazio fisiko hutsa baino areago.
|
|
Nobita baldarra da oso, eta Doraemonen laguntza behar
|
du
bizitzeko.
|
|
Rortyren ustez, usteek crrealitate independente bat deskriba dezakctela esatca, akatsabaino gehiago, errore izugarria da, cta arestian aipatu den teoriak bezaia egia egokitasun gisaulertz.ea ere, errore handia da. Eta errore horiek ez baldin badira saihesten eta errefusatz.cn, epistemologiak ezin
|
du
bizirik iraun. Rortyren altcmatiba konduklismo episiemologikoareneskutik dator.
|
|
Bizia zer den definitzea ez da erraza, Eguneroko bizitzan ez dago zalantzarik, intuitibokiatzematen dugulako izaki bat bizirik dagoen aia ez; biziduna zuzenean ezagutzen dugu, Baina zientziak ez
|
du
biziaren definizio zehatzik. Filosofian esan ohi da sorta kontzeptuadela, biziaren propietatea bera ezaugarri askoren bitartcz azaltzen baita, bizidun bakoitzakdenak bete behar ez baditu ere.
|
|
Afrikako hogei bat herrialdetako milioika pertsonak elikagaien laguntza behar
|
dute
bizirik irauteko
|
|
Gainera, oro har, Afrikako mendebaldeko merkatuak ongi hornituta daude, eta zerealen prezioak jaitsi egin dira. Hala ere, FAOk zehaztu du Afrikako hogei bat herrialdetako milioika pertsonak elikagaien laguntza behar
|
dutela
bizirik irauteko. Ginean, Liberian eta Sierra Leonan, besteak beste, arazoak dituzte oraindik ere elikagaiak behar dituzten lekualdatuekin eta errefuxiatuekin.
|
|
Ureztatzeko premiei dagokienez, kaktusak direnez, neguan bakarrik behar du hilean ureztatzeko, atsedenaldian baitago; apiriletik aurrera, berriz, astean behin ur biguna eman behar zaio. Erabat okerra da kaktusak ureztatu beharrik ez dutela dioen sinesmen herrikoia; izan ere, nahiz eta haren hosto arantzatsuek sustraietatik jasotzen duten ura lurrundu ez dadin, likidoaren beharra
|
dute
bizirik irauteko, are gehiago hezetasunik ez duen lorontzi batean garatzen badira. Era berean, pazko kaktusak (Rhipsalidopsis) ez ditugu muturreko tenperaturetan jarri behar, udako eguzki gogorrak eta neguko izozteek kalte egiten baitiete.
|
|
Mediterraneoko dietara egin nahi den bira hori da etorkizunean egin, elikagaien industriaren lankidetzarekin ez bada. Eta hori garrantzitsua da; izan ere, gaur egun
|
dugun
bizi erritmoarekin, egunero hainbat ordu janariak erosteko eta betiko prestatzeko erabiltzea bereziki konplexua da. Hori saihesteko, bereziki garrantzitsua izango da aurrez prestatutako osagaiak izatea, plater tradizionalen antzeko osaera eta ezaugarriekin.
|
|
Guk, ordea, separatistaz gain abertzale geranok, euskal etnia, Euskal Herria, nahi
|
dugu
bizi arazi. Hori dala ta, Euskadi’ko erresuma libroa nahi dugu eraiki.
|
|
–Ongia hedatu behar
|
duzue
bizi zareten artean.
|
|
Peter Laing, zientzia alorreko Segurtasun Nazionaleko Kontseilaria, zeruaren gorriminari begira geratu zen, miretsita. Bennett bezalakoek ezin
|
zuten
bizia gozatu. Beti kezkaz.
|
|
nahi
|
zuen
bizi,
|
|
" Kristorekin piztu zaretenez gero, bila itzazue zeruko gauzak. Jarri zeuen gogoa goiko gauzetan, ez lurrekoetan, hilik baitzaudete, eta egiazko
|
zuen
bizia Kristorekin dago Jainkoarengan gordea", Paulok Erroman heriotzara ezpataz kondenatua izateko aginean kartzelatik kolosotarrei idatzi gutuneko hitzak, eta Bitorianok, lurra inork ez bezala maite izan duenak, minbiziaren kartzelan orain bera, hartu paper orria eta bolaluma eta, itxaropenez jasorik," lurraren gaineko/ hegazti zauritu,/ libertate mina/ ezin dut gozatu/ lurraren gainea...
|
|
Okerrena zen behi bakar bat ere ez zela ikusten, belazeak bakanduta zeudela zeharo. Gure garai bateko adiskideek galdua
|
zuten
bizia hortzaundi gose haien erruz.
|
|
Bakardadea nahitaezkoa
|
dugula
bizian
|
2005
|
|
Etxetik kanpo bizi zen neska mutil talde bat ezagutu zuten arte. Eta adiskide berriak lapurreta
|
zutenez
bizi bide, besteenaren jabe egiten ahalegindu ziren anai alemaniarrak ere.
|
|
Eta erraten didatelarik eni, ni oso baikorra naizela, bai egia da, baikorra naiz, pisatzen baitut zer den beherakada, eta zer den sortzen ari dena. Eta nik uste
|
dut
bizi garela orain memento eder batean, eta hemendik hamar urteren buruan ikusiko dugu, beharbada nik ez, 92 urte ukanen baititut, baina nik pentsatzen dut gauzak aldatuko direla. Ez dut sobera baikor izan nahi, baina hala naiz.
|
|
Baina erantzuna prest dute: «Gure lagunen artean beti izan gara' arraroak', gehienentzat alokairuan bizitzea dirua botatzea da; guk uste
|
dugu
bizi kalitatean inbertitzeko modu bat dela». Iñakik esandakoarekin bat dator Eva:
|
|
" Zatozte ni ganat nekatuak eta zamapean zirezten guziak eta nik pausua emanen dizuet. Har zazue nere uztarria eta ikas nere gandik, eztia eta bihotz apala bainaiz, eta
|
zuen
biziarentzat aurkituko duzue pausua, jasan erretxa baita nere uztarria eta arina nere zama." (Mt 11,28)
|
|
Zoriontsu zuek eztiak. Zer jende motarekin nahiago
|
dugu
bizi, eztiekin ala bortitzekin. Senarra bortitza ala eztia nahiago du emazte batek?
|
|
Beha zaude irratiko boz goxo hark noiz erranen ote dion, jadanik ezkondua denaz gain, lehen emaztea maite duenaz gain, haurra maite duenaz gain, utz dezan gizon hori eta beste bat bila. Gutienez haur ttipi hori ez dadien betikotz, edo aita edo ama etxean
|
ukan gabe
bizitzera kondenatua izan. Bainan ez.
|
|
Nolaz esplika bestenaz, hain zuzen Herrialde giristinoetan dela emaztea emantzipatuena? Non nahiago
|
lukete
bizi emaztek. Iran, Irak, Aljeria, Sudanen... ala apur bat bederen giristino den mendebalean?
|
|
Diruaz ere hitz bat erran nahi nuke. Kalkulatua
|
dut
bizi naizen parropia soilean urte bakoitz, girixtino familia bakoitzak 300 euroz goiti ematen diola Elizari. Bai ongi ulertu duzue, hirurehun euroz goiti!
|
|
duela 30 urte, euskara hil zorian zegoen. Gehienek uste zuten, euskara mintzo
|
zutenak
bizi zireno entzunen zela gure mintzaira zaharra, baina epe laburrik barne euskararenak egina zuela, lur azaletik desagertzera kondenatua zela.
|
|
Garai haietan zenbat apezpikuk ez
|
zuten
bizi ederra eramaten Versailles hiri sonatuko jauregian, diozesako mozkinak berentzat atxik eta lana han nonbait la France Profonde delakoan zegoen bikario nagusiarentzat!
|
|
Gantz edo lipidoak ezinbestekoak
|
ditugu
bizitzeko, energi iturri izateaz gainera, hormonak sintetizatzen laguntzen baitute, gure erraiak babesten dituztelako, etc.
|
|
Gantz edo lipidoak ezinbestekoak
|
ditugu
bizitzeko, energi iturri izateaz gainera, hormonak sintetizatzen laguntzen baitute, gure erraiak babesten dituztelako, etc.
|
|
Harreman sinbiotiko batzuk iragankorrak diren bitartean, adibidez zorrien eta beraien ornodun ostalarien arteko harreman parasitikoa, beste batzuk gutxi aski iraunkorrak izaten dira. Bestetik, sinbionte batzuk fakultatiboak diren bitartean, beste batzuek ezin
|
dute
bizi ostalaririk gabe, eta sinbionte hertsiak direla esaten da.
|
|
b. Arrazoi fisiologikoak: zelulak medio akuatiko salinoa behar
|
du
bizi ahal izateko, eta, hain zuzen, animalien barne medioak itsaso antzestrala gogorarazten du gatz konposizioari dagokiola. Gogoratu suero fisiologikoak itsasoko uraren antza duela.
|
|
Isolamendu arazoak dituzte, eta horrek arriskuan jartzen du espezie horren biziraupen zaila. Sei hilabete baino gutxiagoko aleen %60 hiltzen da, eta hiru urte bete baino lehen, %87 Doñanako populazio txikia, untxien eskasiak (zapoaren elikagai nagusia) eta amu pozoituen eskasiak handituta, areagotu egiten da emeen urritasunagatik, habia egiten duten bikoteek ahalegin biologiko handiagoa egin behar
|
baitute
bizirik irauteko, eta horrek handitu egiten du ar zatitzaileen kopurua, hau da, ugaltzeko gai ez direnen kopurua. Horregatik aktibatu da proiektu hau, Espainian aitzindaria, eta hurrengo bosturtekoan urtero Doñanara hiru oilasko eme eramango ditu, espeziearen habiagintza handiagoko eremuetako soberakinak.
|
|
Berritu edo hil. Bizirik irautea, askotan, espezie horrek berez ez dituen dietetara egokitzean datza, organismoari behar
|
dituen
bizi mantenugaiak ematen baitizkio.
|
|
Bere ametsak errealitate bihur zitzakeen. Hori pentsatzearekin bakarrik, nahikoa
|
zuen
bizitzeko.
|
|
Hortxe dago euren errakuntzaren gakoa, zuzenbidean ez baitute besterik ikusten hark duen onura baino; hori begien bistakoa da herritarren kasuan, ahulak baitira horiek euren buruak defendatzeko bakartasunean. Herri handiek, aldiz, uste
|
dute
bizitzeko behar duten oro badutela eta horren ondorioz, ez dutela kanpora begira dagoen eta justizia izena duen bertutearen beharrik.
|
|
Hiriko karrikan amil zegoela, ardo botila aldamenean, ez arras amoinaka baina kasik, bikote zuhur baten erasiak jasan zituen. Hauek ez
|
zutela
biziari deus ulertzen iritzi eta laidoztatzera utzi zituen: jende izugarri onak, alaina txapelaren hondoan euro bat pausatu zioten, hogeita hamazazpi urte eta erdi lanean ari izanik, ederki merezitako erretretara helduak ziren sekula, eta mailukatzen zuten hori, sekula beraz, greba egun bakar bat ez herrokaturik, nagusiaren ez kexarazteko, eta sindikatuetako adiskideei esplikatuz etxe berrirako hilabetesari garratzen ordaintzeko ez zutela lanaren uzteko ahalbiderik:
|
|
Man-en aixolbean zebilenean, Graxik nabaritzen zuen, maitasun istoria hori ez zuela oroitzapenen lerroan sekulan kokatuko. Ez
|
zuen
bizia biderkatzen, ildozkatzen eta neurkatzen zion zurrunbilo horren azkenik antzematen, bukaerarik gabekoa baitzen, mundua adina zabala, zerura iristeko orratz zuloa bezain txikia halaber. Man-ekiko harremana, iragana salba eta orain ibiltaria baltsa araz zezakeen geroaldi amestuan mintzo zutitzen zen, denboraren harilka mantsoan.
|
2006
|
|
Bai, baina herri mugimendua ez bada arraberritzen akitzen da. Herri mugimenduak alimaleko kolpeak jasotzen baditu, ezin
|
du
bizi. Sistemak ez du laguntzen herri mugimendua bizirik irauten eta izaten, alderantziz.
|
|
Etxe babestuen eskaintza egokia %50 izan litzateke. Bestelakoan, gazteek inguruko eskualdetara joan behar
|
dute
bizitzera. Nik neuk hori egin behar izan dut.
|
|
Zenbaitek erraten didate, «ah, zu filosofoa», baina denak gara filosofoak. Bakoitzak
|
badu
biziari buruz bere filosofia, amodioari buruz, lanari buruz, politikari buruz, denek baditugu ideiak, eta ideia horien bilduma da gure ikuspegi filosofikoa. Baina horretarako jendeak behar du bere adimena trebatu, botereek ezjakina maite baitute.
|
|
Baina demagun diru laguntzak jasotzen dituen argitaratzaile horrek esaten duela berak ez
|
duela
bizia hortik ateratzen, ez duela etekinik jasotzen, baina bere lanari esker bestela jasoko ez litzatekeen produkzio literario bat merkaturatzen dela.
|
|
Oinak lurrean
|
ditugula
bizitzeko zoria dugu bertsolariok. Bertso bazkari eta afarietan, ingurukoa oro oso gertutik ezagutzeko parada izaten dugu.
|
|
Egun Espainian mandorik bada, Rocio erromeriara doazen karroei tira behar
|
dutelako
bizi dira.
|