2000
|
|
|
Duela
urte gutxi hasi zinen zuzeneko emanaldiak eskaintzen. Zergatik hogei urte inguru zuzenekoak eman gabe?
|
|
Zorionez asko hobetu da azkenaldian.
|
Duela
urte gutxi baino askoz ere eskaintza handiagoa dago. Hori edozein musika motaren zabalpen handiagoan islatzen da.
|
|
Ganaduak urte osoan zehar erabiltzen du larre hauek emandako belarra, bai larratuz, eta bai moztu eta jaso ondoren lehortu den belarra janez.
|
Duela
urte gutxi arte, moztutako belarra soroan zabaltzen zen eguzkitan lehor zedin, eta behin lehortuta, baserrira eramaten zen, zuhatzak, edo, metak?
|
|
Harrobiko jardueren ondorioz kobazuloak kalteak izan bazituen ere, jarduera beroriengatik izan ez balitz, segur aski gaur egun ez zen ezaguna izango. Kontrolik gabeko bisitaldiek eta furtibismoak larriagotu egin zuten leherketek eta bibrazioek sortutako egoera, eta azkenik, kobazuloaren ondoan jarritako gehiegizko dinamitakarga batek kalte itzulezinak sortu eta gero, publikora itxi zen eta horrela jarraitu du
|
duela
urte gutxi batzuk arte.
|
2001
|
|
Eskualde hori, uda partean, behartuta dago mendien edo bortuen erabiltzea, bere ardi eta behien alagairako, neguarentzako belarrak egiteko moduan etxaldeko eremuetan.
|
Duela
urte gutti oraino, laborari askok ardi esnea gasnatzen zuten euren ola edo artzain txaboletan. Erran gabe doa, gaur ere, diru iturri garbi bat izaiten ahal litzatekeela mozkin hori, baina, zori txarrez, Zuberoan beste tokietan bezala, jende guttiago da laborari etxetan eta ezin da egin gasna bortuetan eta belarra etxetan, denboran berean.
|
|
Duela egun gutxi bukatu da Qatar-en izan den OMCren azken bilera, eta munduko merkataritza liberalizatzeko zortzigarren deia egin du. Horixe zen, hain zuzen ere,
|
duela
urte gutxi Seattlen izandako porrotaren ondoren, herrialde aberatsek (Iparra) lortu nahi zutena. Horrela, berriro ere, OMCk munduko ezberdintasunak eta gosea areagotzea besterik ez du egin.
|
|
|
Duela
urte gutxi arte, zurrunga egitea broma eta txistetarako arrazoia zen, eta batez ere, gauza gogaikarria zurrungagilea jasan behar duenarentzat.
|
2002
|
|
2.000 milIoiko arma esportazioa. Kontu iluna izan da eta da Espainiako estatuak beste herrialdeei egindako arma salmenta, hain arrea, non «estatuko sekretua» izan baita
|
duela
urte gutxi arte. Nahiz eta oraindik informazio gutxi argitaratu eta zenbaitetan aski nahasia gainera, ezagutzen den pixka erakunde bakezaleei eta gobernuz kanpokoei esker ezagutzen da:
|
|
Hamar hizkuntzatara itzuli dute, eta,
|
duela
urte gutxi arte, edizio gehien izan dituen euskal eleberria izan da Behi euskaldun baten memoriak. Haren kalitate literarioa egiaztatuta geratu zen 1994an IBBY (International Board on Books for Young People) delakoaren Ohorezko Zerrendan sartu zutenean, edo zenbait herrialdetan, Alemanian, esaterako, kritikaren aldetik izan zuen harrera bikainari esker.
|
|
|
Duela
urte gutxi (1996ko martxoan, hain zuzen), DHA erantsia duten arrautzak merkaturatzen hasi ziren.
|
|
Garbi dago, eragindako zauriak oso maiz gertatuko zirela gerra garaietan.XIX. mendeko Espainiako Independentzia Gerrako (1808tik 1813ra) aztarnategibat induskatu zen Tolosan
|
duela
urte gutxi. Igarondoko nekropolia Santa Klarakomentuaren inguruan zegoen kokatuta, gerra garaian ospitale gisa erabili baitzenkomentua.
|
|
Ingelesaren flexio morfologia sinplea dela-eta, ordenadorez egindako analisi/ sintesi morfologikoari ez zitzaion kasu handiegirik egiten. Programa eta ezagumendu linguistikoa nahasten zuten sistema primitiboak ziren ohikoak
|
duela
urte gutxi arte. Azken urteetan, aldiz, arlo honetan egindako lanak ugaritu egin dira hainbat arrazoi direla medio:
|
|
Gutxi dira istripuek, tumoreek edo garuneko hodietako gaixotasunek eragindako garuneko lesioei buruzko datu estatistikoak. Suspertze tekniketan izandako hobekuntzari esker,
|
duela
urte gutxi arte hiltzen ziren paziente askok bizirik irautea lortu dute, baina garun ondorio garrantzitsuekin. Horrek, biztanleria zahartzearekin batera, garuneko lesioen eragina nabarmen handitzea ekarri du.
|
|
Jeffrey aita, berriz, oso ahulduta dago Hodgkin-en gaitza dela eta (minbizia).
|
Duela
urte gutxi, Jeffreyk auto istripu larria izan zuenean, ospitalera iritsi zen, medikuei gaitz horren berri ematea eragozten zioten baldintzetan. “Trauma, nahasmena eta atzerapen frustragarria sentitzen ditugu Jeffen historia medikoari buruzko informazioa, larrialdietara eraman zutenean, berehala behar dena, ematen saiatzen garenean”, esan zuen Lesliek.
|
|
Slip a, gaur egun, ezinbestekoa da emakume askoren «ezbeharretan», bai hain ugari ez diren egunetan odol galerak xurgatzeko, bai baginako fluxua jasotzeko.
|
Duela
urte gutxi, ordea, ez zegoen oso zabalduta. Iñaki Letek dio «slip ak etengabe erabiltzeagatik narritadura asko» egin behar direla, orain marketin kanpaina oso sendoa baitago produktu honekin, eta, egia esan, ez da beharrezkoa.
|
|
Gaur egun, bakterioak ez diren gastroenteritisetatik isolatutako andui biral asko daude, Norwalk birusarekin zerikusia dutenak, eta “Norwalk like viruses” (NLV, Norwalk birusaren antzekoak) deitzen zaie. Ikuspegi taxonomikotik, talde biriko hori Caliciviridae familiako genero berri bat da
|
duela
urte gutxi. NLV izena behin behinekoa da eta etorkizun hurbilean aldatzea espero da.
|
|
Zuetako gehienekin gertatu zitzaidan bezala, ez nuen Alex denbora luzean ikusi ere egin.
|
Duela
urte gutxi batzuk arte. Lau bat edo.
|
2003
|
|
|
Duela
urte gutxi batzuk arte, Iparraldean hainbat kontserbategi zegoen; Donibane Lohizunen eta Ziburun, batez ere. Egoera hark arrantzarako merkatu ziurra suposatzen zuen.
|
|
|
Duela
urte gutxi haurrei masturbatzeak alopezia ondorioztatzen zuela irakasten zitzaigula gogora badakar norbaitek, inguruan irribarre mesfidatiak sortuko zaizkio baina, halaz ere, arras sustraiturik segitzen duten sinesmen faltsu batzuk zalantza izpirik gabeko egiak iruditzen zaizkigu.
|
|
Dependentzia inoiz baino handiagoa izango da, eta kutsadura eta arriskuakere bai; energia berriztagarrien bidetik hasitako bidaia eten eginda berriz ere. Diotenaren arabera, gas naturaletik ateratako energia garbia da, eta badakigu ikatzaeta fuel olioa baino garbiagoa dela; baina ez da berriztagarria eta gainera gureangeneukana, Kantauri itsasoan, Gaviota eta Albatros putzuetatik atera eta agortuegin
|
genuen
urte gutxitan. Beraz autonomia eta independentziarik ez!!
|
|
Aste honetan Txinako Zientzien Akademia Nazionalaren argitalpen batean azalduko den ikerketa horren emaitzek eztabaida etiko handia sortu dute dagoeneko; izan ere, zelula amak lortzeko suntsitzen diren giza enbrioiak erabiltzeko alternatiba gisa agertzen badira ere, giza hibridoak eta untxiak sortu eta bizirik mantendu behar dira hainbat egunez, eta emakumeen umetokietan ezartzeko aukera teoriko kezkagarria dago. Huizhen Sheng ikertzaile taldeak erabilitako estrategia ATC enpresa estatubatuarreko zientzialariek
|
duela
urte gutxi erabilitakoaren oso antzekoa da. Enpresa horrek giza zelulak behi obuluekin fusionatu zituen, baina azkenean sortutako enbrioiak ez ziren garatu zelula amak ekartzeko adina.
|
|
Eta zientzialari askoren arabera, makromolekula horietan datza giza biologiaren benetako konplexutasuna eta biomedikuntza iraultzeko gakoak. Botikak eta terapiak diseinatzeko estrategien artean, bioteknologiako enpresa batzuek ikerketa proteomikoaren alde egin zuten
|
duela
urte gutxi. Izan ere, gaixotasun gehienak ez dira geneen eremuan agertzen, proteinen eremuan baizik.
|
|
Emakumeek gutxiago sufritu dute, eta askoz ondorio arinagoak izan ditu. Baina fenomeno hori batez ere gizonezkoa zen
|
duela
urte gutxi arte. José Luis Díaz Pérez katedradunak dioenez, gero eta emakume gehiagok jasaten dute arazo hori “eta hori estatistika guztietan nabaritzen da”.
|
|
|
Duela
urte gutxi arte nortasun etno kulturalak eta jatorriak euskaldunen eta erdaldunen arteko hesia eraikitzen bazuten ere, gaur egun, horiek —oraindik oso garrantzitsuak izanik ere—" bigarren lekuan agertzen dira hizkuntz gaitasuna adierazteko(...)".
|
2004
|
|
Euskara bere zori txarretik onera ateratzeko saiakuntza horretan, hainbat irakaspen eta esperientzia ez zaizkigu alferrikako izan. Orain badakizkigu
|
duela
urte gutxi ez genekizkien oinarrizko gauza batzuk. Horien berri emateko, Koldo Zuazoren lerroalde hau aldatuko dut hona:
|
|
Hizkuntzaren estatusa dugu aztergai atal honetan, baina ez edozein abagunetan, gogoan dugun mintzaira asimilazioaren eta ordezkapenaren prozesuak jota dagoen hura baita. Europan bertan badira berrogeita zortzi hizkuntza murriztu, eta horien gainean Europako Batzordeak
|
duela
urte gutxi argitaratutako txosten batean mintzaira molde horien estatus tipologia jakin bat ageri zaigu.
|
|
Historian zehar Baztan, Frantziako mugatik hurbil kokatzeak, leku estrategiko eta kontrabando leku bihurtu du. Kontrabandoa baztandarren artean oso sartua egon da eta bertakoek gaueko lana deitzen zioten,
|
duela
urte gutxi amaitu zen aratxeen kontrabandoa, orain bertokoek jakin ez arren, droga, emigranteak edo auskalo zer, pasatuko diren mugetatik.
|
|
Espezie horren izena “Kimberella” da, eta duela 543 milioi urte bizi izan zen. Mikrofosil txinatarrak geruza geologiko berean aurkitu ziren,
|
duela
urte gutxi zelula anitzeko izaki bizidun ezagunenen hondakinak agertu ziren lekuan. Belakiak, enbrionikoak eta helduak ziren, eta neurri mikroskopikoa ere bazuten.
|
|
“Valentziatik Houstonera esportatu zen zilbor hesteko odolezko zelula amen lehen unitatea, 2001ean, Dorre Bikien atentatuen ondoren”, azaldu zuen María Ángeles Soler doktoreak, Zatikatze eta Kriozaintza Zerbitzuko buruak, bankuaren mende baitago.
|
Duela
urte gutxi arte, haurtxoaren zilbor hestea moztu eta zaborretara botatzen zen plazentarekin batera. Hondakintzat jotzen zen.
|
|
Lurgintzan
|
duela
urte gutxi batzuk kargu politiko baten prepotentzia, inposaketa, mehatxua eta zigorra ezagutu genituen, jokabide hauek ez dira berriak guretzat. Zoritxarrez baserritarrok horrelako pasabideak askotan jasan behar izan ditugu.
|
2005
|
|
|
Duela
urte gutxi batzuk, Europako Batzordeak hiritarren zergetatik jasotzen duen dirua kudeatzeko modua aldatzea erabaki zuen, proiektuak onuradunengandik ahalik eta gertuen kudeatzeari lehentasuna emanez. Ekimena Devolution edo Desconcentration bezala ezagutzen da.
|
|
Eskaera formala apailatzen ari dira eta laster bidaliko diote. Izan ere, Azkunak eskola ofiziala jarriko zuela agindu zien
|
duela
urte gutxi Bilbon antzerkiari buruz egin zen biltzar batean eta ordutik ez dute berririk izan. Idatzia bidaltzeaz gain, antzerki munduko aktore, zuzendari nahiz teknikariek batzorde bat eratuko dute Bilbon eskola jartzearen alde.
|
|
Oro har, legez kanpoko trafiko mota horren hazkundea% 9koa izan da, baina erregistratutako kasuena% 41ekoa. Europar Batasuneko exekutiboa kezkatuta dago pirateoko mafiak kontsumo handiko artikuluetan kontzentratzen ari direlako, luxuzko artikuluen kalterako,
|
duela
urte gutxi arte negozio hobi kutuna baitziren. Hala, orain, faltsifikazio ohikoenak jostailuak (%1.000 gehiago), elikagaiak eta botikak dira.
|
|
|
Duela
urte gutxi batzuk Amaia Lasak aldarrikatzenzuen beste hizkuntza bat, eta orain Miren Agur Meabek egiten du hori, Azalaren kodea aldarrikatzen du berak, gorputzak hitz egin dezala nahi du, sentitzen duena azaleratuz. Iñaki Zubeldiak egiten duen Meaberen poesiaren deskribapena oso argia da:
|
2006
|
|
Madeirako iparraldeko kostaldea da... uharteko gunerik zirraragarrienetako bat.
|
Duela
urte gutxira arte, uharteko eremu honetara iristea zinez odisea zen. Gaur egun, errepide on askoak daude, baina oraindik ere suma daitezke garai bateko sentsazioak, usainak.
|
|
Entziklopedia eta hiztegiak,
|
duela
urte gutxi arte orokorki harpidetzaz eskuratu eta hileroko kuotetan ordaintzen baziren ere, pixkanaka pixkanaka Internetera igarotzen ari dira eta, bertatik, kuota jakin bat ordainduta edo dohain kontsulta egiteko eskura ditugu.
|
|
Ordenagailuen potentzia gehikuntza esponentzialak ere lana erraztu du.
|
Duela
urte gutxi, segundo hamarren baten talka sinplearen simulazioak superkonputagailu handi baten lanegun oso bat eskatzen zuen. Gaur egun, konputagailu ahaltsuek, konputazio paraleloaren bidez milioika datu prozesatuz, ordu gutxiren buruan zenbait ibilgailuren arteko talkak simula ditzakete, haien osagaien erreakzioak eta bidaiariengan dituzten ondorioak erakutsiz.
|
|
Lupusaren diagnostikoa eta tratamendua,
|
duela
urte gutxi arte diagnostikatzen zaila zen eta mila pertsonatik zazpiri eragiten zion gaitza, hobetu egin da aurrerapen zientifikoei esker. Immunologian egindako aurrerapenei esker, “lupusa gero eta hobeto ezagutzen dugun gaixotasuna izaten lagunduko digun oinarri zientifikoa sortu ahal izan dugu”, esan zuen Sevillako Virgen del Rocío ospitaleko gaixotasun sistemikoen buru eta Lupuseko V. Biltzar Nazionaleko zuzendari zientifiko Julio Sánchez Románek.
|
|
|
Duela
urte gutxi, hegazkinez bidaiatu daiteke trenez eta autobusez egiten diren konpainien antzeko prezioetan. Kostu txikiko hegaldiak eskaintzen dituzten airelineez gain, konpainia tradizionalek eskaintza lehiakorrak ere merkaturatzen dituzte.
|
|
ALH DHA organismoan ekoizten ez den omega 3 serieko gantz azido bat da, eta, beraz, horrelako lipidoetan aberatsak diren produktuen kontsumoaren bidez eman behar da, hala nola arrain urdinen bidez. Baina elikagai jakin batzuk baino gehiago dituzten elikagai guztiekin gertatzen den bezala, gehiegikeria kaltegarria izan daiteke. Arrautza mota horren jatorria
|
Duela
urte gutxi, 1996ko martxoaz geroztik, hain zuzen ere, kaloria, gantz eta azukre gutxiko produktuei, produktu naturalekin edo bitamina gehiagorekin bakarrik egiten direnei, beste modalitate bat gehitu zitzaien: DHAz aberastutako arrautzak.
|
|
Handik laster, baina, Barley ren ikerketa lanak bitarteko, dowayoen tradizio haren azalpen zehatzagoa jaso genuen.
|
Duela
urte gutxira arte dowayoek gizon bat hil, eta haren burezurra txiki txiki egiten zuten, harri batekin joz. Makabroa iruditu zitzaidan tradizio hura.
|
2007
|
|
Txertoak eragindako poliomielitis agerraldi larriena izan dute Nigeriaren ipar ekialdean. Inguru hartan bertan,
|
duela
urte gutxi batzuk, txertoaren segurtasunaz zituzten zalantzek txertaketa kanpaina
|
|
Txertoak eragindako poliomielitis agerraldi larriena izan dute Nigeriaren ipar ekialdean. Inguru hartan bertan,
|
duela
urte gutxi batzuk, txertoaren segurtasunaz zituzten zalantzek txertaketa kanpaina eragotzi zuten, eta orain agerraldia gertatu izana kolpe latza da gaitza munduan desagerrarazteko kanpainarentzat.
|
|
Ultrarinak izan dira, agian, eboluziorik ikusgarrienetakoa izan duten hegazkinak. Izan ere,
|
duela
urte gutxi arte, oso hegazkintza amateurra izan da ultrarinena. Nork bere garajean egiten zituen, aluminiozko hodiak, oihalak, zura eta horrelako materialak erabiliz.
|
|
“Sumatraren endemikoa da, eta duela ia mende bat hilda jaso eta hainbat museotan gordetzen diren zortzi ale besterik ez dira ezagutzen”, azaldu zuen. “Kuku espezie hori
|
duela
urte gutxi arte desagertutzat jotzen zen”, esan zuen aditu britainiar horrek, eta ehiztari batek nahi gabe harrapatutako ale bat tranpa batean harrapatu zuela eta 1997an aske utzi zuela argazkia egin ondoren. Hala ere, kukua ez zen zabaldu duela hiru urte arte, norbaitek ehiztariaren argazkia ikusi zuenean, hegaztia ezagutu eta komunitate zientifikoa ohartarazi zuenean.
|
|
Lehen lerroan, Oscar sarien banaketa ikustea, nazioarteko espazio estaziora bidaiatzea, Afrikako oihanean eguzkia sartzen denean birentzako afaria, benetako jauregi flotatzaile batean bizitzea edo 1 Formularen munduko txapelketan parte hartu duen ibilgailu bat gidatzea,
|
duela
urte gutxi arte, kimerak ziren turismo esklusibo eta ez konbentzionala maite dutenentzat. bidaiariaren beharren arabera, 5.000 eurotik hasi eta astebetera arte ordain daiteke, gurutzaldi tradizional batean. Hala ere, duela urte batzuetatik hona, “neurrira” egindako eskaintza hori ugaritu egin da luxuzko edo eliteko bidaiak diseinatzen dituzten agentzien sorrerarekin, diru kopuru handien truke eskaera bitxienak asetzeko gai baitira.
|
|
Formula berriak
|
Duela
urte gutxi arte, aseguru etxeek merkaturatzen zuten gehienbat produktu hori, baina orain banku eta aurrezki kutxa askok eskaintzen diete bezeroei. Eta, are garrantzitsuagoa dena, mota horretako produktu berriak diseinatzen eta berritzen ari dira, aurrez esleitutako biztanleria segmentuei zuzenduak:
|
|
Horrela amaituko zen etxebizitzaren prezioetan ohiz kanpoko hazkundea, eta horrela zuzenduko zen azken urteotako poza.
|
Duela
urte gutxi etxe bat erosi zutenek beren etxea gutxietsi egin zela ikusi zuten, eta, beraz, beren etxeen balioa baino hipoteka handiagoak ordainduko zituzten. Baina erosle berrientzako aukera ere bada.
|
|
Sanja Gjenero Gaur egun, kontsumitzaile askok txerri haragiaren oso ikuspegi negatiboa dute oraindik, batez ere, duen gantz kantitateagatik. Arrazoia ez zaie falta,
|
duela
urte gutxi arte mota horretako haragia oso koipetsua eta kolesterola baitzen, eta, horregatik, adituek haragi mota horren kontsumo mugatua eta noizbehinkakoa gomendatzen zuten. Baina azken urteotan egindako ikerketek erakutsi dutenez, nutrizioaren ikuspegitik, eta batez ere gantzaren kalitateari dagokionez, haragi hori uste baino hobea da.
|
|
Haurtzaroko lagunekin topo egitea, lehen senargaia edo andregaia zein hiritan bizi den jakitea, institutuko ikaskideekiko harremana berreskuratzea, soul binilo zaharrak haiekin trukatzen baitziren; edo, are gehiago, karreraren adiskideek lan egiten zuten enpresa kokatzea,
|
duela
urte gutxi arte, ez zen hain zehatza, kalean aurkitu zituztelako kasualitatez, eta aktiboki ikertzeko ahalegin ikaragarria egin zutelako. Gaur egun, teknologia berriekin, gero eta aukera gehiago dago jendea aurkitzeko, eta, aldi berean, ahalegina esponentzialki murrizten da, bilatzaile, blog, sare sozial eta beste zerbitzu askori esker.
|
|
Izan ere, garraiobideen garapenaren ondorioz, bizimodu motorduna sortzen da, izaera sedentarioko enpleguen etengabeko hazkundearekin bat egiten duenean. Azterlanaren beste arrazoietako bat elikagaien ugaritasuna da,
|
duela
urte gutxitik existitzen dena. Gainera, energia balio handiko elikagaiak dira.
|
|
Teknika horren bidez, muineko lesioa eta gerrialdeko min kronikoa duten pazienteen diagnostikoa eta tratamendua hobetzen da, eta ehun neurala ikertzeko bide berriak irekitzen dira. Erkidegoen Batzordeak prentsa ohar batean adierazi duenez, mieloskopia epiduroskopian oinarritzen da, Estatu Batuetan eta Europan
|
duela
urte gutxi erabiltzen den teknikan. Besteak beste, abantaila hauek ditu:
|
|
Euskarazko hedabide lokalek denbora behar izan dute Inernetera salto egiten, baina informazio lokalak Interneten badauka lekua. Azpeitiko Uztarriakoek oso ondo asmatu zuten
|
duela
urte gutxi batzuk. Barren ek ez du denbora askoan urratsik eman, baina eman duenean oso ondo eman du.
|
2008
|
|
Burmuinean ditugun" ispilu neurona" deiturikoen lana da hori.
|
Duela
urte gutxi aurkitu zituzten, eta iraultza handia eragiten ari dira emozioen eta erlazio pertsonalen azterketa zientifikoan.
|
|
|
Duela
urte gutxi izan nintzenean, herrialdeko bi zatik benetako gobernu baten zimenduak zituzten jada. Erdialdeko Puntland ek Garowen zeukan hiriburua, eta bisitatu nahi nuen iparraldea," Somalilandeko Errepublika", nahiko ongi moldatzen ari zen.
|
|
|
Duela
urte gutxi arte, etxean bertan lan egitea ia pentsaezina zen besteren kontura ari ziren langileentzat.
|
|
Horiek horrela, jo dezagun orain politiko abertzale batzuen asmoak eta helburuak aletzera, beren lehentasunak zehaztera. Iñaki Petxarroman kazetari eta idazleak, beste batzuen artean, honako lau buruzagi abertzale hauek elkarrizketatu zituen
|
duela
urte gutxi, gidari abertzale horien kezka nagusiak zertan diren jakin nahirik: Karlos Garaikoetxea, Patxi Zabaleta, Arnaldo Otegi eta Joseba Egibar, hurrenez hurren.
|
|
Ethernet protokoloan oinarritutako sareak abiadura desberdinetan ibil daitezke, kable mota eta sare txartelen arabera.
|
Duela
urte gutxi arte, 10 Megabit segundoko (10 Mbps) abiadura baino lortzen ez bazen ere, gaur egun 100 Mbps abiadura ohikoa da. Gigabit Ethernet izenarekin ezagutzen den teknologiarekin 1 Gbps abiadura ere posible da, gastua gehiegi handitu gabe.
|
|
Azido fitikoak lagundu egiten du hestean kobrea behar bezala xurgatzen, eta lagundu egiten du mineral horren kantitate irenstea dagokion biltegietara iritsi eta han lan egiten.
|
Duela
urte gutxi arte, fitatoak negatibotzat jo dira, funtsezko mineralen bioerabilgarritasuna murrizteko duten gaitasunagatik. Balear Uharteetako Unibertsitateko zientzialariek asko aztertu duten ezaugarri bat da kaltzio gatzen kristalizazioa inhibitzen duela, hala nola fosfatoak eta oxalatoak, eta ez dela metaketa mineral patologikorik sortzen, hala nola giltzurrunetako harriak.
|
|
Hala ere, gizakiok ezin dugu elikagaiez ahalik eta gehien baliatu; digestio aparatuak ez ditu behar diren substantziak (hesteetako fitasak) azido fitikoa hausteko eta barruan dagoen fosforoa askatzeko. Nutrizioaren ikuspegitik,
|
duela
urte gutxi arte, fitatoak negatibotzat jo dira, funtsezko mineralekin (zinka, burdina, magnesioa eta kaltzioa) konplexuak eratzeko duten gaitasunagatik. Hori dela eta, osasunerako hain garrantzitsuak diren elikagai horien bioerabilgarritasuna murriztu egin da.
|
|
Zer da familia ugaria? Espainian,
|
duela
urte gutxi arte, familia ugariaren ohiko eredua hiru seme alaba edo gehiago zituen aurreko batek edo bik osatzen zuten, komunak izan ala ez. Hala ere, egungo legeriak" ugaria" kalifikazioa ematen dio beste baldintza batzuk betetzen dituen familiari.
|
|
Finantza produktu tradizional bat garaietatik atera bada, aurrezki libreta besterik ez da.
|
Duela
urte gutxi aurreztu ahal izateko aukera finantzario bakarra zorigaiztoko samarra geratu da orain, produktu oldarkorragoak eta interes handiagoak eskaintzen dituztenak agertu baitira. Gordailu mota horrek ia ez du errentagarritasunik eskaintzen, eta interes berezia du:
|
|
Zerealen prezioaren igoerak edo petrolioaren eboluzioak herritar guztiak kezkatzen dituzte beren familia ekonomian izan ditzaketen ondorioengatik. Baina orain, produktu horien igoerei errentagarritasuna atera dakieke, edozein erabiltzailek kontrata baititzake lehengai horiei dagozkien gordailuak, eta hori pentsaezina da
|
duela
urte gutxi. Finantza erakunde talde txiki batek ohiko merkatutik urrun dauden gordailu batzuk diseinatu ditu, bi joera bultzatuz:
|
|
Baina azkenaldian, krisiaren jatorriaren arabera, rol hori betetzeko baldintzak betetzen dituzten beste balio batzuk agertzen ari dira.
|
Duela
urte gutxi pentsaezinak ziren balio horiek; esaterako, Telefónicaren (hazkunde itxaropen bikainak baititu) eta Repsol YPFren kasuan, petrolio gordinaren prezioaren igoera nabarmena jaso baitezake. Dibidenduak dakartzaten balioak kontratatzea:
|
|
|
Duela
urte gutxi arte, urritasuna duten pertsonek beren izaeraren ezaugarri berezietara egokitutako produktuak eskura izateko aukera oso urria zen. Hala ere, badirudi finantza mundua bere beharrekiko sentsibilizatu dela, eta erakunde batzuek haientzat diseinatutako pentsio planak dituztela.
|
|
Horiek guztiek babesteko asegurua behar dute.
|
Duela
urte gutxi arte, elur kiroletarako polizetan eskiarekin zerikusia zuten jarduerak soilik sartzen ziren, baina beste aseguru batzuk ere aurki daitezke, elur kirol alternatiboetarako arriskuak estaltzen dituztenak. Oraingoz, eskaintza ez da oso zabala, eta aseguru etxe nagusiek ez dute orokortu, baina egiten dituztenentzako berariazko produktu bat eskaintzeko helburua betetzen dute.
|
|
Abokatu batengana jotzea, zalantza legalak edo juridikoak argitzeko,
|
duela
urte gutxi arte, kostu handia zuelako, ia enpresa eta diru sarrera ekonomiko handiak zituzten pertsonen ekimena zen. Gaur, teknologia berriek demokratizatu egin dute laguntza juridikoko zerbitzu hori.
|
|
Egia esan, hau ez da lehen aldia zentroko gela batean aurkitzen naizena. Oroitzen dut, oraindik,
|
duela
urte gutxi gaurkoa bezalako lehen egun bat izan nuela. Zentroko zuzendariak, bienvenidos a Proyecto Hombre?
|
|
Kapera txikiak bi fatxada ditu, eta horietako batek kapitel asko ditu, guztiak dekoratuak gainera.
|
Duela
urte gutxi egindako indusketa batean, antzinako hilobi batzuk aurkitu zituzten. Guztiak Portugalgo agintarienak ziren.
|
|
Proba ez berdinak egiten ari gara". Zenitagoiak adierazi duenez
|
duela
urte gutxi batzuk Gasteizko enpresa batek ordulariaren makineria garbitu eta txukundu egin zuen. Orduan, udal langileei ordularia atzeratu edo aurreratzen zen kasuetan zer egin erakutsi zieten.
|
2009
|
|
Ezinbestekoa da enpresak berritzea merkatuan arrakasta izateko, bereziki elikagai sektorean. Horrek behartu egiten ditu ekoizleak teknologia berriak aztertzera eta produktu berriak ekoiztera, hau da,
|
duela
urte gutxi arte ezezagunak ziren eta kontsumitzaileen benetako beharretara egokituko diren elikagaiak eskaintzera.
|
|
Ezinbestekoa da enpresak berritzea merkatuan arrakasta izateko, bereziki elikagai sektorean. Horrek behartu egiten ditu ekoizleak teknologia berriak aztertzera eta produktu berriak ekoiztera, hau da,
|
duela
urte gutxi arte ezezagunak ziren eta kontsumitzaileen benetako beharretara egokituko diren elikagaiak eskaintzera.
|
|
Hain iruditu zitzaion berebizikoa, besteek ere ikus zezaten nahi izan zuen. Harainoko lehenengo bidea egin zuen pala eta pikotxarekin, eta zaindu ere berak zaindu du
|
duela
urte gutxi arte.
|
|
Alex Steffler Animalien epitelioarekiko alergia gero eta hedatuagoa dago, maskotekin bizi diren pertsonen kopurua handitzen ari baita.
|
Duela
urte gutxi arte, sentsibilizazio handia eragiten zuen katua Europako etxeetan nagusi zen etxe animalia zen, eta orain, areagotu egiten dira erreakzio alergikoak eragiteko gaitasuna duten maskotak. Horien artean, hudoak eta iguanak daude.
|
|
Eta inbertsiogileentzat garrantzitsuena 2008an krisi ekonomikoa hasi zenetik, prezioek %11tik gorako gainbalioak izan dituzte, eta positiboa izan den finantza merkatu bakarretako bat izan da.
|
Duela
urte gutxi arte, urretan inbertitu nahi zuten inbertitzaileek erosketa fisikoaren bidez soilik egin zezaketen, lingoteen bidez, edo bitxigintzaren sektoreak kanalizatuta. Baina metal horiaren eboluzioaren ondorioz, inbertsiogile txikiek inbertsio mota hori errazago kontratatzeko ahaleginak bikoiztu egin dira, eta duela urte batzuetatik hona, munduko meatze enpresa garrantzitsuenetan kokatutako inbertsio funtsen bidez eros daiteke.
|
|
Era berean, Europako zuzentarau berrien arabera, ibilgailu handi horiei eragiten dieten kutsadura gehiago murriztuko da 2011rako. Diesel motor berriak
|
duela
urte gutxi baino %90 garbiagoak dira Horregatik, automobilgintza eredu berriak hobetzeko ahalegindu da. Diesel motor berriak duela urte gutxi batzuk baino %90 garbiagoak dira, Health Effects Institute (HEI) ikerketa independenteko taldearen eta Ordinating Research Council (CRI) erakundearen arabera.
|
|
Diesel motor berriak duela urte gutxi baino %90 garbiagoak dira Horregatik, automobilgintza eredu berriak hobetzeko ahalegindu da. Diesel motor berriak
|
duela
urte gutxi batzuk baino %90 garbiagoak dira, Health Effects Institute (HEI) ikerketa independenteko taldearen eta Ordinating Research Council (CRI) erakundearen arabera. Industriak eta AEBetako gobernu agentziek sustatu dute erakunde hori.
|
|
Herritarren artean finantza kultura handiagoa izateak inbertsio itxiak zabaldu ditu,
|
duela
urte gutxi arte adituei, profesionalei eta dirutza handiei mugatuak. Gaur egun, edozeinek inbertitu dezake burtsan edo inbertsio funts bat eros dezake eskarmentu handiko kudeatzaile batek egiten duen erraztasun berarekin.
|
|
Zuku naturala edo komertziala da gehien aukeratzen den edarietako bat.
|
Duela
urte gutxi, Western Ontarioko Unibertsitateko ikertzaile talde batek ohartarazi zuen arriskutsua dela sendagai batzuk fruta zukuekin nahastea, besteak beste, sagar, laranja eta pomeloarekin. Azken horiek zenbait botiken eraginkortasuna murrizten dute, hala nola fexofenadina (antihistaminikoa), etoposida (antikanzerigenoa), atenolola, zeliprolola eta talinolola (infartuak prebenitzeko eta arteria hipertentsioa tratatzeko erabiltzen diren betablokeatzaileak), ziklosporina (organo transplantea egin ondoren errefusa prebenitzeko erabiltzen dena) eta zenbait antibiotiko.
|
|
Konplexuak eta engainagarriak
|
Duela
urte gutxi, bankuen eskaintza hipoteketara, kredituetara, gordailuetara eta txartelen jaulkipenera mugatzen zen. " Swap" bezalako kontzeptuak, egituratuak edo lurzoru bidezko hipoteka ez ziren agertzen finantza hiztegian.
|
|
Erabili ezin den arren, dagoeneko egin da gastu ekonomikoa: garraioa, ostatua, instalazioak, etab. Diru hori, lehenago, berreskuraezina zen, baina
|
duela
urte gutxi itzuli zen, baldin eta aukeratutako patuak eskia edo neguko beste kirol batzuk egiteko adina elur ez badu. Hala ere, egoera hori gertatzea zaila da; izan ere, urtaroak saiatu egiten dira egoera hori saihesteko, gehienek instalazio modernoak baitituzte, puntako teknologiako arroilak dituztenak, eta elur artifiziala sortzeko sistema berriak, eskasia bat konpontzeko.
|
|
Bada, futbol zelaiko lehian Racing izan da nagusi azken denboraldiotan.
|
Duela
urte gutxira arte aldea zegoen bi taldeen artean. Athletic gehiago zen, eta gehienetan emaitza onak biltzen zituen Racingen aurka.
|
|
Eski jauziak gainera ez ziren atzo goizean sartu olinpiar egitarauan, 1924az geroztik jokatzen baitira.
|
Duela
urte gutxira arte, ordea, urriak ziren emakumezko jauzilariak, baina egun egoera aldatu da eta beste kirol asko baino parte hartzaile gehiago ditu.
|
|
horiei.
|
Duela
urte gutxi asmatutako beste hitz bat denok asimilatu dugu: EED edo Enplegu Erregulazio Dosierra delakoa.
|
|
Eta musikariak ere bai.
|
Duela
urte gutxi berritu zuten, eta mundu osoko turistak joaten dira, heriotza ospakizun bihurtzera. Hilerriko mausoleoan obrak antzezten dira urtean zehar, jazz emanaldiak izaten dira eta zinemarentzako gauak antolatzen dituzte.
|
|
Jaiotako tokian hiltzea nahiko arrunta zen
|
duela
urte gutxi arte. Etxean, alegia.
|
|
Dena den paperezko liburuak desagertuko diren eztabaida hau ere antzua da; borroka honetan, beste arlo batzuetan bezala merkatuak markatuko du bidea, merkatuak alde batera joz gero, jai baitaukagu irakur zale tradizionalen baloreak defenditzea, diskoetako binilo entzule amorratuei
|
duela
urte gutxi gertatu zitzaien bezala. Oker izan naiteke (oker banintz poz handia hartuko nuke) baina susmoa daukat jarrera nabaria dela liburu elektronikoen alde, hasierako bidean izan bagara ere.
|
|
Nazioarteko hamabi artista denbora luzez hainbat instalazio prestatzen aritu ondoren, uztailaren 11n ireki zuten erakusketa Donostiako Tabakaleran, eta jada soinuek gidatzen duten erakusketa honetaz gozatzeko azken egunak dira. Kultura Garaikidearen Nazioarteko Zentroa bilakatu zuten
|
duela
urte gutxi garai batean tabako lantegia izan zena. Geroztik zenbait erakusketa eta jardunaldi egin badira ere, hau izan da orain arte izan den erakusketarik zabalena.
|
|
Baziren behin,
|
duela
urte gutti eta hemendik oso hurbil, Herri ttiki aunitz...
|
|
Horrexegatik du euskarak beharrezkoa" Interneteko hizkuntza" izatea.
|
Duela
urte gutxi arte, estatu hizkuntza izatea zen munduan hizkuntza pisuduna izateko baldintza nagusia, baina gero eta erabakigarriagoa izaten ari da sareko hizkuntza izatea, eta hala izango da etorkizunean ere. Horrela, bada, adibidez Google ko lehen hirurogeita hamar hizkuntzen barruan dagoena, estatu hizkuntza ez izanda ere, hainbat jardueratarako erreferentziazko hizkuntza izango da munduan, estatu hizkuntza askoren aurretik, gainera.
|
2010
|
|
Tobin tasa munduko kapitalen fluxuaren gaineko zerga da eta, ezarriz gero, urtean 700.000 milioi euro inguru bilduko lirateke planetaren behar larrienei erantzuteko. Hil honen bukaeran Kanadan bilduko den G gai hori landuko du.Nazioarteko transakzio finantzarioetan zerga bat sartzea, hau da, Tobin tasa deritzona ezartzea, ezker erradikalenaren, globalizazio kapitalistaren aurkako taldeen kontua zen
|
duela
urte gutxi arte. Proposamena erradikaltzat jotzen zen eta aldekoak, iraultzailetzat.
|
|
Sarritan, irudirik gabeko errautsak bezala, tokiak, lekuak ematen du markaren neurria.
|
Duela
urte gutxi, lehenengo aldiz Gernikara joan nintzenean deigarria iruditu zitzaidan, euskaldunen juramentuen arbola historikoaren ingurua izan ezik, dena berritua izan zela. Kasik ez dago alde zaharrik hirian.
|
|
Bestetik, bistakoa dirudi kapitalismoaren logikak, merkatuaren ulermenneoliberal zehatz bat oinarritzat hartuz, desberdintasunak sorrarazten dituela eta, edozelan ere, ekitatearen helburuak erdiestea ez dela egungo gizartearenlehentasunetariko bat.
|
Duela
urte gutxi, berdintasunarekiko kezka aintzat hartuzCallinicos ek zioen (2003: 159) sozialismoaren gainbeheraren ondoren gutxidirela kapitalismoaren alternatiba bideragarriren bat edo sozioekonomikoki erakargarria izan daitekeen ereduren bat existitzen dela sinesten dutenak.
|
|
Azken batean, Bizkaiko arkitektura erlijiosoak, bai tenplu berrietan, bai zaharberritze lanetan, egun duena baino azterketa zabalagoa merezi du. Horrela soilik lortuko dugu
|
duela
urte gutxi arte existitzen ez zela zirudien ondare aberatsa balioetsi eta kontserbatzea. Horrela soilik iritsaraziko diegu gure ondoren etorriko diren belaunaldiei Bizkaiko historiaren garai garrantzitsuenaren sentipena:
|
|
Espainian,
|
duela
urte gutxira arte, garai hartako arkitektura kontzienteki ahaztu du historiografia artistikoak. Gure lurraldean ere pentsamendu hura zen nagusi, baina 1980ko hamarkadan hasi zen gure hirien irudiaren elementu nagusia den ondarearen aberastasuna aldarrikatzen.
|
|
Gordailuak, seguruenak Merkatu hobiak zabaltzeko helburu argiarekin, aseguru etxeek beren ohiko polizei beste finantza produktu batzuk gehitu dizkiete,
|
duela
urte gutxi arte bankuak eta aurrezki kutxak bakarrik merkaturatzen zituztenak. Errenta aldakorrarekin lotutako gordailu eta aktibo finantzarioak hautatzen diren produktuak dira oraingoz.
|
|
Udalerri batzuetan, hala nola Montgain (Lleida), olio erabiliak biltzeko sistema jarri dute martxan, gero xaboi bihurtzeko.
|
Duela
urte gutxi etxean xaboia egiteko aprobetxatzen zen. Gaur egun, etxean garbiketa ekologikoa egitearen aldekoek horrelako xaboiak erosten dituzte edo beraiek egiten dituzte, edozein drogeriatan lor daitekeen soda kaustikoarekin.
|
|
Azken belaunaldiko telefonoek
|
duela
urte gutxi arte kamara trinkoen sektorearentzat gordetako argazki teknologiak dituzte
|
|
Erronka nagusiak IEOko ikertzaileak baikorrak dira beren helburuak betetzeaz hitz egiten denean: atun gorriaren hazkuntza integrala, itxuran,
|
duela
urte gutxi ezinezkoa zirudien. Errealistak dira, halaber, zailtasunak planteatzeari dagokionez, batez ere larba egoeran dagoen atuna elikatzeari eta laranja eta gazte populazioen hilkortasun handiari dagokionez.
|
|
|
Duela
urte gutxi arte, minbizia bereizi gabe borrokatzen zen: kimioterapiak zelula osasuntsuei eta tumore zelulei erasotzen die, toxikotasun maila handiarekin, eta minbizi guztiak antzeko tratamenduekin erabiltzen ziren.
|