|
2001
|
|
|
Konstruktu teoriko horien arteko erlazio kausalak aztertuz, hauxe ikustendugu: 1) badaude subjektuarengan garrantzitsuak diren zenbait aspektu (jaioterria, gurasoen lehen hizkuntza eta subjektuaren gertuko sareak
|
duen
euskararen ezagutza maila), eta aspektu horiek subjektuaren sare sozialari ematen diote bide, hau da, subjektuak gertuko nahiz urrutiko sarean eta erabilpen indibidualetan egiten dueneuskararen erabilpen maila aurrez aipatu ditugun aspektuek markatuta dago; 2) sarehorrek, aldi berean, subjektuarengan gertatuko diren azpiprozesu psikosozialetaneragingo du, eta sarearen arabera, identitate bat, jar... Horrela, orduan eta euskara ezagutza handiagoa izan subjektuaren sarean eta, ondorioz, erabilpen handiagoa egin, subjektuak identitate euskaldunagoa garatuko du, eta euskaldunekiko jarrera positiboagoaeta orientazio motibazional integratzaileagoa izango du; eta 3) amaitzeko, saresozialak eta aspektu psikosozialek subjektuaren portaeran, edo, bestela esanda, euskararen jabekuntza mailan eragingo dute.
|
|
|
Bigarren aldagai latentea (F2) sare sozialak osatzen du, eta aldagai horisubjektuaren gertuko sareak
|
duen
euskararen ezagutza mailak (X6) eta subjektuakgertuko nahiz urrutiko sarean egiten dituen euskara erabilpenek eta norbanakoarenkanpo nahiz barne erabilpenek (X7) osatzen dute. Kasu horretan programakproposaturiko aldaketa, subjektuaren gertuko sarearen euskara maila lehenengoaldagai latentean ere sartzea izan da.
|
|
|
Kasu horretan programakproposaturiko aldaketa, subjektuaren gertuko sarearen euskara maila lehenengoaldagai latentean ere sartzea izan da. Hori ere ulergarria da, izan ere subjektuarengertuko pertsonek
|
duten
euskararen ezagutza maila aldagai soziolinguistiko modura interpreta daiteke.
|
|
|
Sareak
|
duen
euskara ezagutzak: 1) lagin orokorrean orientazio integratzailean bakarrik eragiten du, eta tendentzialki.
|
|
|
Bi laginen arteko konparaketa eginez: ...erabili dugu eta, beraz, ez da beste populazioarekiko konparagarria), taldeen arteko ezberdintasunakhobekien adierazten dituzten aldagai psikosozialak euskararekiko eta euskaldunekiko jarrerak, subjektuaren sarean egiten diren erabilpen mota guztiak eta identitatea dira, eta aldiz transmisio kanpainako populazioan taldearteko ezberdintasunak batik bat identitateari eta subjektuaren inguruko sareak
|
duen
euskara ezagutzari zor zaizkio eta askozaz neurri txikiagoan sarean egiten den erabilpenari; 2) gainera, aipagarria da, guk espero bezala, lagin orokorrean polo negatiboenean kokatzen den tipoa instrumentala dela eta beste muturrean, aldiz, inte gratzailea+ irabazi pertsonalekoa eta integratzailea kokatzen direla; baina alderantziz, transmisio kanpainako tipoa populazioan ez da gauza bera gertatz... continuumaren mutur positiboenean instrumentala+ transmisiozkoa eta instrumentalakokatzen dira, erdialdean tipo integratzailea+ irabazi pertsonalekoa, eta polorik negatiboenean, berriz, irabazi pertsonaleko tipoa+ instrumentala, irabazi pertsonalekotipoa+ transmisiozkoa eta irabazi pertsonalekoa.
|
|
|
«Konstruktu teoriko hauen arteko erlazio kausalak aztertuz hauxe ikusten dugu: 1) badaude subjektuarengan garrantzitsuak diren zenbait aspektu (jaioterria, gurasoen lehen hizkuntza eta subjektuaren gertuko sareak
|
duen
euskararen ezagutza maila) eta aspektuhoriek subjektuaren sare soziala ahalbidetzen dute, hau da, subjektuak gertukonahiz urrutiko sarean eta norbanako erabilpenetan egiten duen euskararen erabilpen maila aurrez aipatu ditugun aspektuek markatuta dago; 2) sare horrek, aldiberean, subjektuarengan gertatuko diren azpiprozesu psikosozialetan eragingo du, eta, sarearen arabera, identitate bat, jarrer... Horrela, orduan eta euskara ezagutza handiagoa izansubjektuaren sarean eta, ondorioz, erabilpen handiagoa egin, subjektuak identitateeuskaldunagoa garatuko du, euskaldunekiko jarrera positiboagoa eta orientaziomotibazional integratzaileagoa izango du; eta 3) amaitzeko, sare sozialak etaaspektu psiko sozialek subjektuaren portaeran edo, bestela esanda, euskararenjabekuntza mailan eragingo dute.
|
|
2002
|
|
|
Irakasleek
|
duten
euskara ezagutzari buruzko daturik duen unibertsitate bakarra EHU da, eta hortik atera ditugu Zientzia Fakultateko datuak (6 taula). Bertanirakasle euskaldunen proportzioak gora egin du, eta gaur egun irakasle guztien%27k irakasten dute euskaraz.
|
|
2008
|
|
|
Honek zera esan nahi du: edozein izanda ere bakoitzak
|
duen
euskararen ezagutza eta erabilera maila eta desberdinak izan arren famili testuingurua edota inguru linguistikoa, euskararen existentzia, bere baitan dakarren unibertso kulturalaren eta sozialaren gaineko irudi positiboa eskainiko duen telebista egiBaina kanal bien arteko bereizketa linguistikoa eginda, kanal bakoitza populazioaren zati bati zuzentzeko joera nabarmendu zen....
|
|
2009
|
|
|
Ez baita nahikoa euskararen ezagutza eskatzea, erabiltzea denez helburua. Gauza bat da, hortaz, zein lanpostutan izan behar
|
duen
euskararen ezagutzak beharrezko, eta beste bat da zenbat lanpostutan izan behar duen beharrezko. " Zeinetan" erabakitzerakoan, lanpostu bakoitzerako, helburu moduan bada ere, aurreikusten den euskararen erabilera hartu behar da kontuan;" zenbatetan" erabakitzerakoan, berriz, administrazio bakoitza kokatzen den barruti geografikoko euskararen ezagutza tasak hartu behar dira kontuan, azken urteotako arauetan jasota dagoen bezala.
|
|
|
Zeinahi izanda ere praktikan jartzen den hizkuntza politika, eraginkor izan nahi badu, helburu guztien artean helburu nagusi izango ahal
|
du
euskararen ezagutza eta erabileraren arteko tartea pixkanaka gutxituz joatea, eta euskararen errealitate sozialaren argitan, gainera, tarte hori batez ere esparru ez formaletan murriztea, hots, lagun artean, auzo giroan, etxeko salan eta hedabideen kontsumoan. Alde horretatik begiratuta, azken urteotan lortutako elebidun gehikuntzak neurriko jarraipena luke hedabideen kontsumoan.
|
|
|
100 puntu eskuratu daitezke azterketan; esperientzia profesionalagatik, 45 puntu; medikuntza lizentziaturaz gain (hori ezinbesteko baldintza baita) eskuratutako prestakuntza eta egindako ikerketa edo irakaskuntza lanengatik, 25 puntu; eta, azkenik, euskararen ezagutzagatik, 17 puntu (eskatutako ezagutza maila altuena baldin bada) edo 8,5 puntu (eskatutako ezagutza maila apalagoa denean). Honek esan nahi
|
du
euskararen ezagutzari izendatutako puntuazio altuena gainerako proba eta merezimenduen %10 dela kasu batzuetan, eta %5 gainerakoetan. Horrela dira kontuak.
|
|
2010
|
|
|
iparraldeko eta nafarroako herri aginteen jarrera aldatzea komenigarria ez ezik, beharrezkoa da. iparraldean azken urteetan herriaginteek ekin diote, apalki bada ere, eepren eskutik hizkuntza politika egiteari. nolanahi ere, lege babesa beharrezkoa da. nafarroan bada neurri bateko lege babesa, oso eztabaidatua eta mugatua, baina, kontuak kontu, legearaudi horrekin berarekin egin litzateke beste hizkuntza politika sustatzaileago bat, nafarren borondatea behartu gabe, baizik eta nafarren borondatearekin bat letorkeena eta bizikidetzarako positiboa izango litzatekeena. ondorioa bistan da, nire irudiko: herri aginteek jarraitu behar
|
dute
euskararen ezagutza bermatzeko neurriak hartzen eta euskararen erabilerarako aukera errealak sendotzen eta zabaltzen. ezinbestekoak dira herri aginteen hizkuntza politika eraginkorra eta legezko babesa. baina, kontuz! azken hitza, eta azken aurrekoa ere, herritarrak dauka:
|
|
2017
|
|
|
Hala eginez helburua gauzatzeko bidean abiatuko gara. Honetan abiadura baino norabidea da garrantzizkoa eta, norabide zuzenean, guztiok dugu zer egin, norberak
|
duen
Euskararen ezagutza zernahi dela.
|
|
2018
|
|
|
Batetik, esandako datuen arabera, herritarren kontsumo ohituretan zuzenean eragiten duen gunea dugu aztergai, herritarren (eta herriz kanpoko) bisitari kopuru handia erakarriz. Bestetik, saltokien eta udaletxearen arteko tramiteetan ere eragiten du, saltokien kontaktu asko atzerritarrak baitira, eta, beraz, ez
|
dute
euskararen ezagutzarik. Hortaz, Lintzirinek komunitatearen kultur eta gizarte bizitzan intentsitate maila ertainean eta altuan eragiten duela erabaki da, negatiboki bietan, eragin hedatua baitu (bezeroengan eragiten duela eta baita udaletxearen tramiteen hizkuntzan), baina etengabeko eragin ertainarekin, erdigunetik aldentzen den gunea delako hau.
|
|
|
Zehatz dezadan hau: laguntza horiek ez dute berez eta oroz gain langilearen euskararen erabilera saritzen, baizik langile edo ikasle horrek
|
duen
euskararen ezagutza formala (ezagutza horren neurtzea zuzen egiten den edo ez bertze eztabaida bat da). Ez dute segurtatzen euskara jakinik ere benetan hizkuntza hori ibiliko dutela eguneroko jardunean, inguruneko egoera bera aldekoa izanik ere.
|
|
2021
|
|
|
Dobaranek gogoratu zuenez, udalek
|
dute
euskararen ezagutza eta erabilera sustatzeko eskumena, baina, haren ustez, garrantzitsua da adostea bakoitza zertan ibiliko den eta zer egingo duten elkarrekin. Udalek egin duten bidea ezinbestekoa dela dio, eta adierazi beste pauso batzuk emateko garaia dela, elkarlanean.
|
|
2022
|
|
|
– LHn eta DBHn
|
zuen
euskara ezagutzan, erabileran etab. aldaketarik nabaritu zenuten. Nolakoa zen euskararen erabilera garai hartan, gelan, korridorean edo patioan?
|
|
2023
|
|
|
azken hamar urteotan, euskaldunen ehunekoa bi puntu eskas handitu da Nafarroan, eta Euskararen Legeak ezarritako zonifikazioak eragin handia du horretan. Txostenean irakur daitekeenez, herritarren jaioterriak eragina
|
du
euskararen ezagutzan: eremu euskaldunean jaiotakoen ia %74 euskaldunak dira; kontrara, eremu ez euskaldunean jaiotakoen artean, euskaraz dakitenak ez dira %3ra iristen.
|
|
|
Hain zuzen, gazteen artean nabari da ezagutza datuen igoera progresibo handiena. Hala, 1986an euskaldunak ziren 14 urtetik beherakoen %11, 8, eta euskaldun hartzaileak, berriz, %3, 7 Azken txostenean, berriz, euskaldunak dira %26, 7 eta euskaldun hartzaileak, berriz, %21, 4 Nafarroako haurren ia erdiek, beraz,
|
badute
euskarazko ezagutzaren bat.
|