|
2001
|
|
|
Bistan da hemen Karmelo Etxegarairentzat eta hitz hori orduan erabili zuten guztientzat euskaraz dakiena dela euskaldun. Hemen dugun kontua da nola deitu behar
|
ditugun
euskaraz ez dakiten, baina Euskal Herriko seme alde batetik edo bestetik diren erdaldunak.
|
|
|
Nire proposamenaren nondik norakoei buruz galdetu zidan gero. Gogoan
|
dut
euskaraz ez dakiten euskal herritarren hizkuntza harresia aipatu niola, besteak beste. Halaber, esan nion osasungarri litzatekeela, erdal hiztunen herritartasunarentzat bezala euskal hiztunon bertakotasunarentzat ere (euskara inoren aurka erabili baino, euskara geure buruen alde baliatu nahi dugun euskal hiztunontzat, alegia), euskal komunitate osoak gure arazo, kezken eta nahien berri izatea.
|
|
2003
|
|
|
Etsaigoa aprioristiko eta ideologizatua da, politikoa. Nahiago
|
lukete
euskararik ez balego. Nahikunde hori betetzeko prest daude.
|
|
2007
|
|
|
Alderdi espainolistek horixe egiten dute egunero egunero. Bainaalderdi politiko abertzale batek zer egin behar
|
du
euskara ez politizatzeko. Agianalderdi politikarik ez egin hizkuntza alorrean?
|
|
2008
|
|
|
–Benetan uste
|
dut
euskararik barik ez dela ez Euskal Herririk ezta nazio eraikuntzarik ere. Euskal Herriaz eta euskaraz ari garenean da, inoiz bada, izenarekin batera izana?.
|
|
|
Euskaldun jendea oso goian zuen, Unamunok bezala. Eta, hark bezala, uste zuen ondo Espainiari euskal izaeraren igurtzi sakon bat; dena den, kulturari dagokionez, uste
|
zuen
euskara ez zegoela prestatuta kultura modernoaren erronkari aurre egiteko, eta horretan ere Unamunorekin bat zetorren. Honela dio han eta hemen maiz plazaratutako iritzietako batean:
|
|
2009
|
|
|
Zerumugan, urruneko zerumuga batean bada ere, izan behar dugun helburua da euskaraz hitz egiten digunari euskaraz erantzuteko eta gaztelaniaz hitz egiten digunari gaztelaniaz erantzuteko prestutasuna izatera iristea denok normaltasun osoz, hizkuntza bat bestearen gainetik nahita edo ezinbestez inposatu gabe. Zalantza izpirik gabe uste
|
dugu
euskararenak ez duela izan behar inposizioaren bidea, zaila baita behartuta ezartzen den hizkuntza inoren begietara maitagarri gertatzea. Baina gauza bera diogu gaztelaniari dagokionez ere.
|
|
2010
|
|
|
Aurtengo ikasturtearen atarian, ez doaz eskolak ematera ikastetxeak bakarrik. Izan ere, Laudioko Udaleko Euskara arloak ikastaro bat prest
|
du
euskaraz ez dakiten gurasoek eskolako lanak egiten laguntzeko seme alabei. Hizlaria Ebete taldeko Iñaki Eizmendi izango da.
|
|
|
Aurtengo ikasturtearen atarian, ez doaz eskolak ematera ikastetxeak bakarrik. Izan ere, Laudioko Udaleko Euskara arloak ikastaro bat prest
|
du
euskaraz ez dakiten gurasoek eskolako lanak egiten laguntzeko seme alabei. Hizlaria Ebete taldeko Iñaki Eizmendi izango da.
|
|
2011
|
|
|
Geroxeago, Piarres Xarritonek bultzaturik, eta harekin, UZEI taldean lan egin nuen, filosofia mailan. Betidanik entzuna
|
nuen
euskara ez zela gai abstrakzioak adierazteko eta, garbiki errateko, ez nuen ezin gaindituzko oztoporik kausitu, salbu hizkuntza erabilera pertsonalari buruz, edozein gai izan zedin. Arazoa ez zen ikasmateria, baizik nire trakesia.
|
|
2012
|
|
|
%85 ingururi arazo iruditzen zaio euskara galtzea, uste duelako hizkuntza guztiek garrantzia bera dutela eta biziiraun dezaten neurriak hartu behar direla. Bestalde, uste
|
dute
euskara ez dela zama bat enpresentzat. Beraz, azken batean, eta gure ikerketarako, esaldi bakarrean laburtu daitezke ikerlan honen emaitza nagusiak:
|
|
|
Euskalgintzan dihardutenak, eragileak, mota askotakoak dira, esate baterako, hizkuntzalariak, irakasleak, idazleak, kazetariak, euskaltzaleak, euskararen militanteak..., baina lehen sailkapen bat egitean bi multzotan bana ditzakegu guztiak, bi jarrera kontrajarrien arabera: batzuek uste
|
dute
euskara ez dela euskal nazio identitatearen osagarri gisa hartu behar; eta bigarren multzoan sar daitezkeenek pentsatzen dute euskara euskal identitatearen osagarri gisa hartu behar dela. Hizlariak aurrera egin ahala, eta gaia politikaren esparrura hurbiltzen hasi orduko, entzuleen arteko zenbait aurpegi itxuraldatzen hasi ziren zertxobait, nahiz eta edukazioak eskatzen duen gisan ez zen aparteko imintzio eta zalapartarik nabaritu (gure herrian izan zen hitzaldi hori eta bertan denok elkar ezagutzen dugu).
|
|
2013
|
|
|
Amurrioko alkate andreak
|
baditu
euskara ez beste diren kezka, lan eta egitekoak.
|
|
|
Oro har, aforismo ona unibertsala da, eta, ondorioz, hizkuntza guztietara itzultzeko modukoa. Uste
|
dut
euskara ez dela, ez hobea, ez okerragoa aforismoak egiteko. Batzuetan, gertatzen da sorburu hizkuntzako aforismoa itzuli eta beste hizkuntza batean egokiago edo musikalago geratzea ere!
|
|
2014
|
|
|
XVI. mendetik aurrera, erromantzez idatzitako ordukoagirietan euskarazko esaldi eta irainak agertzen dira. Horiek nahikofidagarriak dira; izan ere, lekukotasun hauek askotan salaketa baten frogatzathartzen ziren eta, beraz, kontu handiz transkribatzen saiatzen ziren, edota bestelako arazorik egon ez zedin; hala ere, gerta liteke agiriaidatzi
|
zuenak
euskararik ez jakitea eta beste batek esanak zer dioen jakingabe biltzea.
|
|
|
Erlantz OrtizKOADERNO BERDEKO POSTALAK 31Baketsu eta jostalari dabil aitona igerilekuan zortzi bat urteko ilobarekin. Ezagun
|
du
euskara ez duela jatorrizko hizkuntza, baina hala ere hainbat esaldi eta hitz euskaraz esan dizkio mutikoari, goxo, igerian zipriztindutako jolas alaian. Ilobak ere apal hitz egiten du, ez da oihuka mintzo den mutil koxkor horietakoa.Igerileku ertzera joan dira halako batean, erdian nahiko jolas egin ondoren, nonbait.
|
|
|
Bartzelonako Omnium Cultural en esan zuten: " Uste
|
genuen
euskarak ez zuela literaturarik eta, joe, zer da hau?". Herri txikia da, baina hauxe ari da ematen herria, eta oraindik eman dezakeena.
|
|
|
Bai, gure Euskal Herriak mendi, oihan eta ibar xoragarriak ditu. Gure herri ttipiek ahozkatzen
|
duten
euskara ez dea pollita. Milesker etorri zirezten guzieri eta helduden urte arte. P.U
|
|
2015
|
|
|
Ikasle gehienentzat ingelesa, eta noiztenka gaztelera. " Erran nahi
|
du
euskara ez dela agertzen irakaskuntza komunen artean. Beraz, ez da irakasgai bat bezala kontsideratua", salatu du Marie Jo Pedron Zitadela kolegio publikoko Euskara eta Historia Geografia irakasleak.
|
|
|
Nik ulertzen dudana da Sailburuordeak adierazi nahi zuela eta erraztasunak, hots, baldintza egokiak behar zituztela gazteek, ikasten ari direna gauzatzeko. Datuen interpretazio zurrunak ezkutatzen duena digu adierazten komentarioak, kopuruen azpia erakusten du, euskara eskolan jasotako gazte askok ez
|
zuten
euskara ez atsegin, ez erraz, ez baliagarri, alegia, ez ziren ez hiztun konpetenteak eta ez zeukaten euskaltasunaren kontzientziarik. Euskara, azken finean, ikasgai askoren arteko bat zuten, besterik ez.
|
|
|
Euskaraz bizi nahi ez
|
dutenek
euskarari ez normaltasunaren izatea eman diote. ‘Arazo identitarioa’ eta euskara lotzetik hasi eta euskaraz bizi nahi izatea kapritxotzat jotzeraino, euskararen ez normaltasuna azpimarratzen duten argumentuek segida luzea dute.
|
|
2016
|
|
|
– Herritarren% 13 inguru ausartzen da bere burua ia euskalduntzat aitortzen (h.d. bere burua euskaldun eta ia euskaldun aitortzen duten% 58,48 herritarren laurden eskasa?% 23?), aldi berean aitortuz ez
|
duela
euskara ez ongi, ez nahikoa ongi ulertzen, baizik eta zertxobait. Eta ez da erraza jakiten zenbat izan litekeen ulertzen duen zertxobait hori aldi berean bere burua ia euskalduntzat aitortzen duenean, zehazki, ia euskaldun alfabetatu, alfabetatu gabe edo pasibo?.
|
|
2017
|
|
|
Batzuetan, oraindik eta hemen, entzun behar
|
dugu
euskarak ez duela ezertarako balio, denok dakigula gaztelera, eta, gainera, ingelesa baliagarriagoa eta beharrezkoagoa dela. Batzuetan entzun behar izaten dugu, hori ere bai, euskarak diskriminatu egiten duela.
|
|
|
Euskarak bi gaitasun eman dizkit, balio handia dutenak. Bata, Euskal Herria hobeto ulertzeko ahalmena, zeren ezin da Euskal Herria ondo ulertu euskara jakin barik (uste
|
dut
euskara ez dela euskal kulturaren osagai bat, baizik eta bere oinarria). Begirada batean euskal ohiturak nahiko sinpleak direla iruditu arren, euskal kultura askok uste duten baino sakonagoa da, eta euskara behar duzu horretaz konturatzeko.
|
|
|
Ahozkoan gaizki ibiltzeak, ez du esan nahi funtzio lokal informaletan dagoenik euskararen arazoa. Esan nahi
|
du
euskarak ez duela oraindik benetan mintzaira etnikotik hizkuntza nazionalera dagoen koska gainditu. Ahozko gaitasun komunikatiboaren galera euskararen estatus eta funtzio etnokulturalean datza; besterik litzateke gaitasun horren osasuna, funtzio nazional formalak bereganatuak balitu.
|
|
|
—Eskola, frantsesa ikasteko egina da. Gure haurrek ikasketak egin ditzaten nahi baldin badugu eta geroan lanpostu on bat ukan dezaten, hobe
|
dute
euskara ez jakitea. Bestenaz gu bezalako astoak izanen dira.
|
|
|
Ondorioz: "... gehienek uste
|
dute
euskaraz ez daitekeela jakintsun izan, ez daitekeela jakinduriarik irakatsi" (Larreko 1916), hizkuntzari egozten dio errua eta" [jendearen ustez]... eskuara sukaldetik kanpo ez daike atera. Bego han, supazterrian, atsoentzat, zaharrentzat" (Manezaundi) dela pentsatu; hala A/ BA izatetik 0/ AB izatera pasako da, hots, Euskara galtzera, erdaldun elebakarra bihurtuz.
|
|
|
Jakina da, liburuetarik eta erakasleetarik baitezpadako beharra
|
dutela
eskuara ez dakitenek eta eskualdunekin mintzatzen ahal ez direnek. Bestenaz, nola abia, nola begiak idok, nola ikasten has?".
|
|
2019
|
|
|
Entzun nahi
|
dut
euskaraz ez dakitenek
|
|
|
Transmisioa, identitatea eta kultura kontzeptu ezinbestekoak ditugu etorkizuna jorratze aldera, betiere, ikuspegi dinamiko eta eraldatzaile batetik landuta. Euskaltzaleen mugimenduak eta euskalgintzak oro har asmatu behar
|
dute
euskararena ez ezik, euskaltzaletasunaren transmisioa elikatzen, identitate ireki eta integratzaileak eraikitzen eta kultur testuinguru egokia eta aberatsa eskaintzen euskaraz bizi eta euskaratik sortu nahi duten guztiei. Erakundeen eta administrazioen elkarlana ezinbestekoa izango da alor honetan ere, hizkuntza hegemonikoen presioari aurre egin ahal izateko eta euskarazko eskaintza bermatu ahal izateko, maila honetan aparteko garrantzia hartuko dutelarik ingurune digitalak eta ikus entzunezkoen eskaintzak.
|
|
2020
|
|
|
Emakume hura ez zen bereziki abertzalea, baina modu naturalean eusten zion antzinako euskaldunen hizkuntz komunitatearen kontzeptuari: argi
|
zuen
euskararik gabe ez zela vasca. Haren ustez, vasco izatea euskalduna izatea zen, hizkuntzaren jabe izatea.
|
|
2021
|
|
|
N|uu hizkuntza desagertuz munduko hizkuntza zaharrenetarikoa, baita aberatsenetakoa ere, litzatekeelako desagertuko. 114 fonema edo ahozko soinu
|
ditu
euskararena ez atzemanik, frantsesean ala ingelesean demagun 40 inguru dira. Hizkuntza klikduna ere da, mihiarekin ahosabaia joz edota ezpainen bidez sortzen diren 45 klik soinu ezberdin ditu!
|
|
|
Zergatik argitaratu da Patria? Erdaraz idazten duten guztiek uste
|
dutelako
euskaraz ez dakigula idazten eta ez daukagula literatura sendorik. Eta begira, Ramon Saizarbitoriak idatzi zuen hori 1976an[...].
|
|
|
Garbi dugu immigrazioa ez dela ezeren erruduna. Kanpotik datorrenak ikusten
|
du
euskara ez dela beharrezkoa, eta, hori hala izan ez dadin, hizkuntza politika ausartak behar ditugu, euskara lehen lerroan jarriko dutenak eta euskara beharrezko egingo dutenak. Ikusi dugu bitartekoak jarriz gero —bai ekonomikoak eta bai pertsonalak— kanpotik datorrenak euskararekiko jarrera proaktiboa izaten duela normalean.
|
|
|
" Jendeak argi eduki behar
|
du
euskara ez dagoela salbatuta, eta euskara salbatu behar dela. Zertan atzera egin dugun ere ondo aztertu behar dugu, eta aurrera egiteko progresio politikoak hitzartu"
|
|
|
Jendeak argi eduki behar
|
du
euskara ez dagoela salbatuta, eta euskara salbatu behar dela. Erdarek dena dute eginda, erdarez blai gaude.
|
|
|
Suzuko Ainhoa Tamura bilakatuko zena 1982an hasi zen euskara irakasten Waseda Unibertsitatean, hasieran era ez ofizialean, eta, batez ere, ikasia
|
zuen
euskara ez ahaztearren; alabaina, gerora ikastaro ofizial bihurtu zen, eta nahikoa arrakastatsua, haren ikasle izandakoak direlarik Sho Hagio eta Hiromi Yoshida, besteak beste. Suzuko arkeologo batekin ezkonduta zegoen, eta seme alaba bi eduki zituen.
|
|
|
Eta azentuak kanbiatzen baitzuen hitzaren adiera edo zentzua. Jendeek erraiten
|
dute
euskara ez dela errexa; egia da, bainan Asiako hizkuntza gehienek zailtasun handiagoak badituzte.
|
|
2022
|
|
|
Agirrek uste
|
du
euskararentzat ez ezik beste hizkuntza gutxitu batzuk dituztenentzat ere baliagarria izan daitekeela egiten ari direna, hots, haiek ahalduntzeko balio dezakeela, euskararen kasuan islatuta ikusi ondoren. «Badakigu akaso ez daudela euskararen egoera berean eta ezkutatu egiten dutela hizkuntza gutxitu hori daukatenik.
|
|
2023
|
|
|
(hau da, gu ez bezalako hiztunekin enpatia sortzea). Hortaz, betiko desagerrarazi behar
|
ditugu
euskara ez erabiltzeagatik botatako mespretxuzko iruzkinak, askotan gazteen identitatearen kontra jotzen dutenak. Izan ere, desegokiak izateaz gain, ez dira eraginkorrak, presio egoeran ez baitira jarrerak aldatzen, sendotu eta finkatu baizik.
|
|
|
Erosketak egitean, hedabideak kontsumitzean, lagunartean edo administrazioaren aurrean «kezkarik, beldurrik nahiz lotsarik gabe» egin nahi dute euskaraz. Uste
|
dute
euskarak ez duela «misteriorik» behar, «etorkizunarekiko ikusmira» baizik. Ez baita museoko pieza bat, egunerokoan erabiltzeko hizkuntza baizik.
|
|
|
Nire ustez, kontua da garbi izatea zer nahi dugun: nahiago
|
dugu
euskaraz ez egin, ala gaizki bada ere euskaraz aritu. Hori da kontua.
|