|
2001
|
|
|
Javier Martínezen ustez gutxi falta da gizarteak garraiora eta trafikora aplikaturiko teknologia berriak
|
hizkuntza
barnera dezan.
|
|
|
Erabiltzaileak autoan duen gailuan, bere
|
hizkuntzan
deskodeturik jasoko ditu mezuok.
|
|
|
Bestalde, kultur aniztasuna babestu eta bultzatzen du, tokian tokiko ohiturak, artea eta
|
hizkuntza
bultzatzeko ekintzen bitartez.
|
|
|
Gainera, CONSUMER aldizkariak eta Eroski Taldea Fundazioako berri eta ekimenak ere bost
|
hizkuntzatan
daude jasota: gaztelaniaz, euskaraz, katalanez, valentzieraz eta galizieraz).
|
|
|
Joandako garaietako filmei duten meritu handia aitorturik ere, zinema unean uneko adierazpena dela aldarrikatzen du; pelikulak jatorrizko
|
hizkuntzan
ikustea ezinbestekoa dela dio, bikoizketak lana funtsez aldatzen duelako eta bere lanaren meritua auzolanaren erdiespena dela defendatzen du: Talde osoaren lan eta ahaleginen ondoriozko emaitza da pelikula.
|
|
|
Musika, dantza,
|
hizkuntzak
, informatika, antzerkia, jolasak, ikasteko teknikak eta kirolak dira horietako batzuk, horien kostuak ere biziki desberdinak diren arren.
|
|
|
Antzerkia egin, jolasetan aritu edo
|
hizkuntzak
ikasteko ordaindu beharreko diru kopurua koaderno edo liburu baten prezioa baizik ez den bitartean, kirol jardueretan inbertsioa areagotu egiten da.
|
|
|
Aparatu hauek duten beste abantailetako bat: formatu horretan filma zortzi
|
hizkuntzataraino
bikoizturik gorde eta 32 hizkuntzatako azpitituluak ager ditzake.
|
|
|
Aparatu hauek duten beste abantailetako bat: formatu horretan filma zortzi hizkuntzataraino bikoizturik gorde eta 32
|
hizkuntzatako
azpitituluak ager ditzake.
|
|
|
Ezaugarri hau bereziki interesgarria dute
|
hizkuntzak
ikasten ari direnek edo, besterik gabe, pelikulak jatorrizko bertsioan ikustea nahiago dutenek.
|
|
|
Etxeko bideoaren alternatiba gisa sortu ziren, kalitate handiagoa (irudian, VHS aren bi halako eta soinuan CD aren pareko) eta aukera ugariagoak (8
|
hizkuntzatarako
bikoizketa eta 32 hizkuntzatako azpitituluak) agertzeko eta, batez ere, kopiatzea ezinezko bihurtzeko.
|
|
|
Etxeko bideoaren alternatiba gisa sortu ziren, kalitate handiagoa (irudian, VHS aren bi halako eta soinuan CD aren pareko) eta aukera ugariagoak (8 hizkuntzatarako bikoizketa eta 32
|
hizkuntzatako
azpitituluak) agertzeko eta, batez ere, kopiatzea ezinezko bihurtzeko.
|
|
|
Bideo erreproduzitzaile arrunt batek ez bezala, DVD hauek ezin dute grabatu baina, bestetik, aukera asko ematen dituzte: zeinahi eszena ikusteko sarrera berehalakoa, 8
|
hizkuntzataraino
bikoizturiko edukiak, 32 hizkuntzatan azpitituluak ezartzeko aukerarekin, zoom digitala, hainbat ikusmen angelu eta haurren babespenerako blokeoa.
|
|
|
Bideo erreproduzitzaile arrunt batek ez bezala, DVD hauek ezin dute grabatu baina, bestetik, aukera asko ematen dituzte: zeinahi eszena ikusteko sarrera berehalakoa, 8 hizkuntzataraino bikoizturiko edukiak, 32
|
hizkuntzatan
azpitituluak ezartzeko aukerarekin, zoom digitala, hainbat ikusmen angelu eta haurren babespenerako blokeoa.
|
|
|
Horregatik, guraso eta seme alaben arteko komunikazioari arreta, egiazaletasun handia eta denbora asko eskaintzea behar izaten da, alde bietatik; eta
|
hizkuntza
asertiboa, errudun sentimendua eta txantaje emozionala ez gertatzea, sarritan sartzen baititugu horrelakoak belaunaldi ezberdinetako kideen artean seme alaben emantzipazioarena bezalako gai sakonak ateratzen direnean.
|
|
|
|
Hizkuntza
ikasi aurretik barneratzen dira eguneroko harremanetako gauza horiek.
|
|
|
Herrian herriko
|
hizkuntzara
egokitzen da eta, horren arabera ere, hamaika aukera eskaintzen ditu.
|
|
|
|
Hizkuntzak
, ikastetxe elebidunetan.
|
|
|
Bi eratako ikastetxe pribatu elebidunak daude: estatuko ikasketa plana jarraituz gaztelania beste
|
hizkuntza
batekin bateratzen dutenak eta beste herrialde bateko ikasketa plan ofiziala ematen dutenak.
|
|
|
Bigarren horietan bermaturik dago bigarren
|
hizkuntza
(atzerrikoa) ikastea, baina kostua oso handia da ez dago edozeinen esku.
|
|
|
Ikastetxe elebidunaren aldeko aukera egiten bada, interesgarria izango da gaztelaniaz zenbat eskola eta beste
|
hizkuntzan
zenbat emango diren jakitea, hizkuntza horiek sartzen zein adinetan hasiko diren eta zein mailatan sartuko diren.
|
|
|
Ikastetxe elebidunaren aldeko aukera egiten bada, interesgarria izango da gaztelaniaz zenbat eskola eta beste hizkuntzan zenbat emango diren jakitea,
|
hizkuntza
horiek sartzen zein adinetan hasiko diren eta zein mailatan sartuko diren.
|
|
|
Zenbait ikastetxek argazkilaritza, narratiba eta
|
hizkuntzako
laborategiak ere izaten dituzte.
|
|
|
Musika, dantza,
|
hizkuntzak
, informatika, antzerkia, jolasak, ikasketa teknikak eta kirolak izaten dira adibiderik ezagunenak.
|
|
|
Atzerriko
|
hizkuntzak
|
|
|
Espainiako Estatuan oso atzera gaude oraindik atzerriko
|
hizkuntzen
ezagutzari dagokionez eta horixe da, hain zuzen ere, ikastetxe publiko zein pribatuen erronka handienetako bat.
|
|
|
Ikastetxe askotan bigarren edo hirugarren
|
hizkuntza
gero eta lehenago sartzen den arren, oraindik astean oso ordu gutxi eskaintzen zaizkio diziplina horri.
|
|
|
Egiaztaturik dago ikastetxean 6 urtetik 18ra bitartean astean hiru orduz atzerriko
|
hizkuntza
bat ikasi duen pertsonak hutsune handiak izaten dituela hizkuntza horretan moldatzeko, batez ere ahozko espresioan.
|
|
|
Egiaztaturik dago ikastetxean 6 urtetik 18ra bitartean astean hiru orduz atzerriko hizkuntza bat ikasi duen pertsonak hutsune handiak izaten dituela
|
hizkuntza
horretan moldatzeko, batez ere ahozko espresioan.
|
|
|
Horregatik, oso positiboa da ikastetxe batek atzerriko
|
hizkuntzari
Administrazioak ezarritako orduak baino gehiago eskaintzea eta eskolaz kanpo hizkuntza hori indartzeko ikastaroak edo ikasitakoa hobetzeko atzerriko egonaldiak antolatzea (udan edo ikasturte osorako).
|
|
|
Horregatik, oso positiboa da ikastetxe batek atzerriko hizkuntzari Administrazioak ezarritako orduak baino gehiago eskaintzea eta eskolaz kanpo
|
hizkuntza
hori indartzeko ikastaroak edo ikasitakoa hobetzeko atzerriko egonaldiak antolatzea (udan edo ikasturte osorako).
|
|
|
“Asko hitz egiten duten pertsonak, azkar hitz egiten dutenak eta urduriak direnak disfoniak izateko joera handiagoa dute”, dio Teresa Arenillas doktoreak, Foniatriako Elkarte Mediko Espainiarrak Bilbon egin berri duen zazpigarren biltzar nazionaleko lehendakariak. Bertan, besteak beste,
|
hizkuntza
arazoak diagnostikatzeko metodo berriak berrikusi dira. Ahotsa gaizki erabiltzearen arazoetako bat ahots kordetako noduluak dira.
|
|
2002
|
|
|
Gainerakoetan ez daude fabrikatzailearen edo inportatzailearen datuak (Vango, Ferrino, Salewa, Vaude, Coleman) edo, bestela, etiketako argibideak espainieraz bestelako
|
hizkuntza
batean agertzen dira (Vango, Salewa eta Vaude).
|
|
|
Ez dira
|
hizkuntzak
praktikatzeko izaten
|
|
|
Auzolandegi gehienak estatuan bertan izaten dira, baina atzerrira joateko aukera izaten da auzolandegien beste alderdi erakargarria, horrek
|
hizkuntzak
praktikatzeko eskaintzen duen aukeragatik.
|
|
|
Beste toki batzuetan,
|
hizkuntza
ezagutzea erabakigarria ez den arren, auzolandegiaren tokiko hizkuntzaren edo hizkuntzen (normalean bertako hizkuntza eta ingelesa) oinarrizko ezagutza izatea eskatzen da, taldeko kideen arteko komunikazioa bermatzeko.
|
|
|
Beste toki batzuetan, hizkuntza ezagutzea erabakigarria ez den arren, auzolandegiaren tokiko
|
hizkuntzaren
edo hizkuntzen (normalean bertako hizkuntza eta ingelesa) oinarrizko ezagutza izatea eskatzen da, taldeko kideen arteko komunikazioa bermatzeko.
|
|
|
Beste toki batzuetan, hizkuntza ezagutzea erabakigarria ez den arren, auzolandegiaren tokiko hizkuntzaren edo
|
hizkuntzen
(normalean bertako hizkuntza eta ingelesa) oinarrizko ezagutza izatea eskatzen da, taldeko kideen arteko komunikazioa bermatzeko.
|
|
|
Beste toki batzuetan, hizkuntza ezagutzea erabakigarria ez den arren, auzolandegiaren tokiko hizkuntzaren edo hizkuntzen (normalean bertako
|
hizkuntza
eta ingelesa) oinarrizko ezagutza izatea eskatzen da, taldeko kideen arteko komunikazioa bermatzeko.
|
|
|
Auzolandegia atzerrian baldin bada, hango antolakuntzak tokiko
|
hizkuntzaren
ezagupen maila bat eska diezaioke boluntarioari.
|
|
|
ospitaleak edo osasun asistentzia, zaurituen anbulantzia garraioa barne (albaitaritzako sendagai eta zerbitzuak ez dira sartzen hemen), gizarte asistentzia, eskola eta unibertsitate irakaskuntza, gradu ondokoa,
|
hizkuntzen
irakaskuntza eta eskola partikularrak.
|
|
|
Haurra
|
hizkuntza
bat ikastera beste herrialde batera bidaltzen baduzu, famili giroan bizi dadin, apunta ezazu arduradunaren telefonoa eta jakin ezazu haurra jasoko duen familiaren ohitura, ordutegi, harreman eta besteren berri.
|
|
|
Udalekuak, udako eskolak,
|
hizkuntza
eta kirol eskolak...
|
|
|
Zaindarien begiradapean egiten dira txangoak, jolasak, sortze lanak, antzerkia, kirolak eta
|
hizkuntzak
ikasten dira.
|
|
|
Horrekin batera, beste hainbat jardueratan ere har dezakete parte, hala nola antzerki tailerretan, eskulangintza, kirol edo
|
hizkuntza
eskoletan.
|
|
|
|
Hizkuntza
ikastaroak
|
|
|
Geroz eta zaletu ugariago duen ekintza, kanpamendu, aterpetxe edo udalekuetan antolatzen diren
|
hizkuntza
ikastaroak dira.
|
|
|
Lau urtetik aurrera, haurrak udako oporraldien zati bat
|
hizkuntza
bat ikasten eman dezake, bestelako jarduera osagarriekin batera: tailer kulturalak, musika edota kirolak, adibidez.
|
|
|
Aukera sorta zabala da: nerabe eta aurre nerabeentzako barnetegietatik(
|
hizkuntza
eskolak, ibilaldi antolatuak, ikastetxeko lojamendua, adin txikikoez erabat arduratzen diren zaindariak) hasita, haur edo gaztetxoa familia batekin bizitzeko etxe partikularrak bilatzen dituzten erakunde pribatuetaraino.
|
|
|
Familian baitako egonaldiaren prezioa,
|
hizkuntza
eskolak eta antolatutako hainbat ekintza barne, 1.560 eurotik hasi (Frantzian hilabete) 1.953 euroraino doa (lau aste Ingalaterran).
|
|
|
Bi
|
hizkuntza
desberdin dira eta bietan, paregabea da Francescaren papera, lehen mailako aktoreak gogobetetzen dituen pertsonaia baita, zinemara eraman zuena Meryl Streep izateak erakusten duen moduan.
|
|
|
Ikasketa kredituek (gazteei zuzenduak, unibertsitate karrera, master, doktoretza,
|
hizkuntza
ikasketak eta antzekoak finantzatzeko) bi urterainoko hutsaldia izan dezakete.
|
|
|
Prozedura honi esker, billeteen aurrealdeko zenbait elementu erliebean inprimatuta daude, eta hori da euroaren billeteei erantsitako segurtasun elementuetako bat. Sistema horren bidez, Europako Banku Zentralaren siglak jaso daitezke ukituta, hainbat
|
hizkuntzatan
(BCE, ECB, EZB, EKT, EKP), billetearen balioa adierazten duten zifrak, euro hitza eta piezaren arrazoi nagusia osatzen duten atea edo leihoa. 200 eta 500 euroko billeteek beste ukipen marka berezi batzuk dituzte, ikusteko zailtasunak dituztenei identifikatzeko.
|
|
|
Batzuk medikuntzako profesionalentzat dira.
|
Hizkuntza
teknikoagoan idatzita daude, eta, beraz, biztanle gehienek ulertzeko zailagoak dira. Beste batzuek informazio orokorra dute, eta, horri esker, gaixotasun bati buruzko xehetasunak ezagutu edo familia medikuarekin kontsulta presta daiteke.
|
|
|
Prozesu horrek hainbat zailtasun sortzen ditu eguneroko lanak egiteko, eta zailtasun horiek areagotu egiten dira gaixotasunak dirauen bitartean. Hala, gaixoak ahazten hasten dira objektu jakin batzuk non gorde zituzten edo une horretan zer egin behar zuten, eta, pixkanaka pixkanaka, oroimen galera hori areagotu egiten da, maite dituzten pertsonen izenak gogoratzeko gai ez izan arte, eta, gaixotasuna aurreratuago dagoenean, baita
|
hizkuntza
bera ere. Alzheimerrak mugitzeko trebetasunei ere eragiten die, eta, aldi berean, izaera aldatu eta pertsona suminkor eta ezegonkorrari itzultzen zaio, gogo aldarte handiarekin.
|
|
|
Munduan hitz egiten diren 3.000
|
hizkuntza
galtzeko arriskuan daude
|
|
|
Arrazoia
|
hizkuntzen arteko
gatazka egoerak areagotzea da
|
|
|
Munduan hitz egiten diren 6.000
|
hizkuntzetatik
gutxienez 3.000 desagertzeko arriskuan daude, neurri handiagoan edo txikiagoan, hizkuntzen arteko gatazka egoerak ugaritu egin direlako, Hezkuntza, Zientzia eta Kulturarako Nazio Batuen Erakundearen arabera (Unesco). Arriskuan dauden hizkuntzen atlasaren bigarren edizioa, 1996ko edizioan baino askoz zehatzagoa, gaur zabaldu zen, nahiz eta bihar ofizialki aurkeztu, Unescok 2000 urtean eratutako Ama Hizkuntzaren Nazioarteko Egunarekin batera.
|
|
|
Munduan hitz egiten diren 6.000 hizkuntzetatik gutxienez 3.000 desagertzeko arriskuan daude, neurri handiagoan edo txikiagoan,
|
hizkuntzen arteko
gatazka egoerak ugaritu egin direlako, Hezkuntza, Zientzia eta Kulturarako Nazio Batuen Erakundearen arabera (Unesco). Arriskuan dauden hizkuntzen atlasaren bigarren edizioa, 1996ko edizioan baino askoz zehatzagoa, gaur zabaldu zen, nahiz eta bihar ofizialki aurkeztu, Unescok 2000 urtean eratutako Ama Hizkuntzaren Nazioarteko Egunarekin batera.
|
|
|
Munduan hitz egiten diren 6.000 hizkuntzetatik gutxienez 3.000 desagertzeko arriskuan daude, neurri handiagoan edo txikiagoan, hizkuntzen arteko gatazka egoerak ugaritu egin direlako, Hezkuntza, Zientzia eta Kulturarako Nazio Batuen Erakundearen arabera (Unesco). Arriskuan dauden
|
hizkuntzen
atlasaren bigarren edizioa, 1996ko edizioan baino askoz zehatzagoa, gaur zabaldu zen, nahiz eta bihar ofizialki aurkeztu, Unescok 2000 urtean eratutako Ama Hizkuntzaren Nazioarteko Egunarekin batera. Erakunde horrek uste du komunitate baten hizkuntza arriskuan dagoela haurren %30ek ez duenean ikasten, eta hori gertatzeko arrazoien artean, komunitatearen desplazamendu behartua, kultura oldarkorrago batekin harremana izatea edo kultura menderatzaile bateko kideen ekintza suntsitzaileak aipatzen ditu.
|
|
|
Munduan hitz egiten diren 6.000 hizkuntzetatik gutxienez 3.000 desagertzeko arriskuan daude, neurri handiagoan edo txikiagoan, hizkuntzen arteko gatazka egoerak ugaritu egin direlako, Hezkuntza, Zientzia eta Kulturarako Nazio Batuen Erakundearen arabera (Unesco). Arriskuan dauden hizkuntzen atlasaren bigarren edizioa, 1996ko edizioan baino askoz zehatzagoa, gaur zabaldu zen, nahiz eta bihar ofizialki aurkeztu, Unescok 2000 urtean eratutako Ama
|
Hizkuntzaren
Nazioarteko Egunarekin batera. Erakunde horrek uste du komunitate baten hizkuntza arriskuan dagoela haurren %30ek ez duenean ikasten, eta hori gertatzeko arrazoien artean, komunitatearen desplazamendu behartua, kultura oldarkorrago batekin harremana izatea edo kultura menderatzaile bateko kideen ekintza suntsitzaileak aipatzen ditu.
|
|
|
Arriskuan dauden hizkuntzen atlasaren bigarren edizioa, 1996ko edizioan baino askoz zehatzagoa, gaur zabaldu zen, nahiz eta bihar ofizialki aurkeztu, Unescok 2000 urtean eratutako Ama Hizkuntzaren Nazioarteko Egunarekin batera. Erakunde horrek uste du komunitate baten
|
hizkuntza
arriskuan dagoela haurren %30ek ez duenean ikasten, eta hori gertatzeko arrazoien artean, komunitatearen desplazamendu behartua, kultura oldarkorrago batekin harremana izatea edo kultura menderatzaile bateko kideen ekintza suntsitzaileak aipatzen ditu. Europan, Unescok arriskuan dauden dozenaka hizkuntza identifikatzen ditu, eta, bereziki, lapoien saami hizkuntzen egoera larria nabarmentzen du.
|
|
|
Erakunde horrek uste du komunitate baten hizkuntza arriskuan dagoela haurren %30ek ez duenean ikasten, eta hori gertatzeko arrazoien artean, komunitatearen desplazamendu behartua, kultura oldarkorrago batekin harremana izatea edo kultura menderatzaile bateko kideen ekintza suntsitzaileak aipatzen ditu. Europan, Unescok arriskuan dauden dozenaka
|
hizkuntza
identifikatzen ditu, eta, bereziki, lapoien saami hizkuntzen egoera larria nabarmentzen du. Espainiaren kasuan, mozarabiarra desagertu egin dela egiaztatzeaz gain, uste du leondarra “arrisku larrian” dagoela, galegoa, euskara, asturiarra, aragoiera eta gaskoia arriskuan daudela, eta katalana, berriz, “gero eta gehiago ari da indartzen”.
|
|
|
Erakunde horrek uste du komunitate baten hizkuntza arriskuan dagoela haurren %30ek ez duenean ikasten, eta hori gertatzeko arrazoien artean, komunitatearen desplazamendu behartua, kultura oldarkorrago batekin harremana izatea edo kultura menderatzaile bateko kideen ekintza suntsitzaileak aipatzen ditu. Europan, Unescok arriskuan dauden dozenaka hizkuntza identifikatzen ditu, eta, bereziki, lapoien saami
|
hizkuntzen
egoera larria nabarmentzen du. Espainiaren kasuan, mozarabiarra desagertu egin dela egiaztatzeaz gain, uste du leondarra “arrisku larrian” dagoela, galegoa, euskara, asturiarra, aragoiera eta gaskoia arriskuan daudela, eta katalana, berriz, “gero eta gehiago ari da indartzen”.
|
|
|
Espainiaren kasuan, mozarabiarra desagertu egin dela egiaztatzeaz gain, uste du leondarra “arrisku larrian” dagoela, galegoa, euskara, asturiarra, aragoiera eta gaskoia arriskuan daudela, eta katalana, berriz, “gero eta gehiago ari da indartzen”. Ameriketatik, azteken inbasioaren eta espainiar konkistaren “eragin katastrofikoa” gogorarazten da egungo Mexikoko
|
hizkuntzetan
, non 110 hizkuntza inguru desagertu baitira.
|
|
|
Espainiaren kasuan, mozarabiarra desagertu egin dela egiaztatzeaz gain, uste du leondarra “arrisku larrian” dagoela, galegoa, euskara, asturiarra, aragoiera eta gaskoia arriskuan daudela, eta katalana, berriz, “gero eta gehiago ari da indartzen”. Ameriketatik, azteken inbasioaren eta espainiar konkistaren “eragin katastrofikoa” gogorarazten da egungo Mexikoko hizkuntzetan, non 110
|
hizkuntza
inguru desagertu baitira.
|
|
|
Interneteko Edukia Sailkatzeko Elkarteak (ICRA, ingelesezko siglen arabera) iragazki bat jarri du abian sexuari, drogei edo gorroto
|
hizkuntza
duten web guneetara sartzea blokeatzeko, haurrak Interneten dagoen helduentzako materialetik babesteko. 1990eko hamarkadaren erdialdeaz geroztik, ICRA Estatu Batuetan eta Britainia Handian bulegoak ditu, eta lanean aritu da sareko gune nagusietarako Interneten borondatezko lehen sailkapen sistema ezartzeko.
|
|
|
Taldeak haurrak helduentzako Interneteko guneetan oharkabean ez sartzeko aukerak hobetzea espero du. ICRAren sailkapena ez da leku berean egiten, jatorrizko kodearen barruan baizik (programa idazteko erabili zen jatorrizko
|
hizkuntza
), eta horrek erraztu egiten dio iragazki softwareari helduen guneak detektatzeko edo blokeatzeko. Iragazkiak aukera ematen die erabiltzaileei zibergune “seguruen” zerrenda edo leku desegokien zerrenda “bahitua” biltzeko, eta, horrez gain, “on line” giro segurua sor dezakete adingabeentzat.
|
|
|
Autismoak, 1970 urtea baino lehen, kasu bat zuen 2.000 biztanleko, eta, AEBko Hezkuntza Bereziko Departamentuaren eta Madrilgo Unibertsitate Autonomoaren azken ikerketen arabera, 666 pertsonatik batean agertu da patologia gisa, eta 333 kasutik batean ere bai, biztanleria arloen arabera. Albert Enayati Medikuntzaren Teknologiako ikertzaile zientifikoak eta Boyd Haley Kentuckyko Unibertsitateko Kimika Saileko zuzendariak, besteak beste, txertoen merkurioaren eta sintoma autisten arteko harreman zuzenaren berri eman dute; besteak beste, komunikatzeko ezintasunetik hasi eta disfasiraino(
|
hizkuntza
nahasteak), hiperaktibitatera, kontzentrazio baxura edo arazo gastrointestinaletaraino. Enayatiren arabera, «autismo idiopatiko asko tiomersaletik datorren merkurioarekiko esposizio goiztiarrak eragiten ditu», eta, gainera, «disfuntzio immuneak, sentsorialak eta neurologikoak» eragiten ditu.
|
|
|
Emakume bat ere ez dago immunizatuta”. Elena Stoyanova bulgariarrak (duela hamarkada bat, 31 urte Espainian bizi zen) goi mailako ikasketak egin zituen, hainbat
|
hizkuntza
menderatu zituen eta interpretatzaile eta itzultzaile gisa esperientzia izan zuen. “Diario del miedo” liburuan, senar emazteen arteko tratu txarren infernuari buruzko testigantza eman zuen, lehen pertsonan, eta, beste hainbatek bezala, horrek erakusten du zentzugabekeriak ez dituela gizarte klaseak eta errenta mailak ulertzen.
|
|
|
Zientzialari granadino batzuk esne gazurarekin zenbait esneki aberasteko modua aurkitzen saiatzen ari dira. Esneki horiek soberan daude gazta egiteko prozesuan, eta behar bezala tratatuta, eraginkorrak dira zenbait minbizi motari aurrea hartzeko, hala nola kolonari,
|
hizkuntzari
eta birikei. Orain arte, produktu hori baztertu egiten zen gazta egiteko prozesuan.
|
|
|
Nahaste psikotikoak asaldura larriak dira haurrak ingurunean harreman afektibo eta emozionala izateko duen gaitasunean. Gaixotasun horien sintometako batzuk isolamendua, ingurunearekiko inplikazio falta edo
|
hizkuntzaren
alterazioak dira. Hala, haur autista isolatu egiten da eta bakarrik jokatzen du; eskizofrenia duen pertsonarengan, berriz, atzeratu egiten da espero den garapen maila edo gizarte harremanetan nahasmendua.
|
|
|
Ruizek dioenez, industriak ahaleginak egin behar ditu azken urteotan garapen bidean dauden herrialdeetan proiektu garrantzitsuak egin direla hedatzeko, horietako asko Latinoamerikan, fitosanitarioen erabilera arduratsua sustatzeko, hala nola ontzien kudeaketa edo iraungitako produktuen bilketa. «Industriak bere berrikuntzak kontsumitzaileengandik hurbilago dagoen
|
hizkuntza
batekin defendatu behar ditu», gehitu zuen. GEOak Enpresa fitosanitarioek teknologia berriei buruz ere eztabaidatu zuten, hala nola Genetikoki Eraldatutako Organismoen (GEO) garapena Afrikako herrialdeetan, Kenyan adibidez.
|
|
|
Agenda estua Haurren agenda gero eta estuagoa da. Gero eta jarduera gehiago egiten dituzte bai eskolan bai kanpoan(
|
hizkuntzak
, kirolak…). «Ongi dago haurrek jarduerak egitea, baina gurasoen beharrak eta haurren beharrak uztartu nahian», azaldu du Belastegik.
|
|
|
Hala, erromesek liburuak kontsultatzera etor daitezke, eta telebista bat ere badute bideoak ikusteko», ziurtatu zuen Pugliesek. Erakusketa berrian, hamaika
|
hizkuntzatan
idatzitako dokumentuak ikus daitezke: euskara, katalana, galiziera, gaztelania, portugesa, frantsesa, ingelesa, italiera, alemaniera, norvegiera eta baita japonieraz ere.
|
|
|
Ingalaterrako 32 haur itzuli dira,
|
hizkuntza
ikastaroan irregulartasun larriak izan dituztela salatu baitute
|
|
|
Joan den 8an, Alacanten, Bartzelonan, Bilbon eta Madrilen bizi diren familiak salaketa jarri zuten ikastaroa kontratatu zuten enpresaren aurka, baldintzak bete ez zirelako. Kexen arabera, haur batzuk beste espainiar batzuekin batera bizi ziren, beste hispanorik gabe bizi zirenean,
|
hizkuntza
baldintza onenetan ikasteko. Salaketek, Madrilgo Gaztelako Epaitegietan guraso batzuk jarri dituztenak, besteak beste, adierazi dute 15 ikasle bakoitzeko monitore bat jartzeko EFek hartutako konpromisoa «erabat bete gabea» izan zela, 50 laguneko talde batentzat bakarra baitzegoen.
|
|
|
Nerbio zuntzezko sortak dira, eta, eskualde horretan, hizketaren artikulazioarekin eta plangintzarekin lotutako zentroak konektatzen dituzte, eta seinaleak gaizki transmititzeak hizketaren ekoizpen arina lortzeko zailtasuna azalduko luke. «Anormaltasun hori
|
hizkuntzaren
eta hizketaren eskuratze goiztiarreko aldian garatuko da ziurrenik, eta denbora horretan haur askok hitz totelezko aldi iragankor bat biziko dute. Gure metodoekin jakin genezake zergatik garatzen dituzten haur batzuek hitz toteltasun iraunkorra, beste batzuek ez», dio Sommer ek.
|
|
|
gaiari buruzko ezagutza nahikoa duena Plateren kartak: ingelesez eta frantsesez, gaztelaniaz eta autonomia erkidegoko berezko
|
hizkuntzan
, bezeroen eskura Bertako aparkalekua edo Etxezainen zerbitzua 4 sardexka Osasun zerbitzuak: sartzeko ate bikoitza duten langileengandik bereiziak.
|
|
|
bat gutxienez Kalitatezko altzariak, lentzeria eta tresneria Langileen uniformetasuna Jantokiko arduraduna: gaztelaniaz eta autonomia erkidegoko berezko
|
hizkuntzan
arreta egokia emateko behar den ezagutza. Plateren gutunak ingelesez eta frantsesez, gaztelaniaz eta autonomia erkidegoko berezko hizkuntzan Aparkaleku propioa edo hitzartua 3 Tenedorea3 Katiluak Osasun zerbitzuak:
|
|
|
gaztelaniaz eta autonomia erkidegoko berezko hizkuntzan arreta egokia emateko behar den ezagutza. Plateren gutunak ingelesez eta frantsesez, gaztelaniaz eta autonomia erkidegoko berezko
|
hizkuntzan
Aparkaleku propioa edo hitzartua 3 Tenedorea3 Katiluak Osasun zerbitzuak: langileengandik bereiziak Emakumezkoen eta gizonezkoen komunak:
|
|
|
Altzariak, lentzeria eta tresneria lokalaren kategoriarekin bat etorriko dira. Langileen uniformetasuna Plateren kartak ondoko
|
hizkuntzetan
, gaztelaniaz eta autonomia erkidegoko berezko hizkuntzan: Ingelesa eta frantsesa, bezeroen eskura Eguneko menua (jatetxea) – Eguneko plater konbinatua (kafetegia), prezio globalean, bi plater barne:
|
|
|
Altzariak, lentzeria eta tresneria lokalaren kategoriarekin bat etorriko dira. Langileen uniformetasuna Plateren kartak ondoko hizkuntzetan, gaztelaniaz eta autonomia erkidegoko berezko
|
hizkuntzan
: Ingelesa eta frantsesa, bezeroen eskura Eguneko menua (jatetxea) – Eguneko plater konbinatua (kafetegia), prezio globalean, bi plater barne:
|
|
|
kalitate handikoak Langileen uniformetasuna Jantokiko arduraduna: gaztelaniaz gain, ingeles eta frantses
|
hizkuntzetan
arreta egokia emateko behar diren ezagutzak. Edarien Zerbitzuko arduraduna:
|
|
|
Opening English School
|
hizkuntza
akademiako ikasleek salatu dutenez, Espainiako lurralde osoan zehar dauden 132 zentruak behin betiko itxi eta klaserik gabe uzten dituzten Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Konfederazioa (CECU) salatu dute, nahiz eta kreditua kreditu baten bidez ordaindu. CEAC taldea (egoitza Bartzelonan duena) 30 milioi euroko zorra du.
|
|
|
Elkarte horrek 1998an modu erregularrean biltzen dituen datuetan oinarrituta, komunikabideen azterketa orokorraren arabera, gizonek gogokoen dituzten eta beren profilean kontraste handiak dituzten 14 titulu gizonek gehien atsegin dituztenak dira. Emakumeak, berriz, film erromantikoekin gehiago sintonizatzen dira Anaren eta erregearen %60, 4, Jodie Foster, emakumezkoena– Ikusleen adinari dagokionez, American Pie 2 izeneko komedia gamgamerra da adin txikikoa, eta 25,3 urte ditu; aldiz, tximeleten
|
hizkuntza
, José Luis Cuerdak zuzendua, ikusle helduenei gehien gustatu zitzaiena izan zen – batez besteko adina 36,2 urtekoa izan zen. Haurren ekoizpenei dagokienez, batez besteko adina altua da, zinemara haurrekin doazen helduei bakarrik egiten baitie elkarrizketa.
|
|
|
Espainia osoko Opening
|
hizkuntza
zentroetako 45.000 ikasle inguruk dirua itzultzeko kredituak dituzte, enpresak porrot egiten badu. Rafael Macías Opening English Schooleko zuzendari nagusiak atzo jakinarazi zuen, eta gainera, CEAC talde kataluniarrak (Opening) bere zentroetako ateak behin betiko itxiko dituela iragarri zuen, astebetean bankuekin eta Kataluniako Generalitatearekin akordiorik lortzen ez badu.
|
|
|
Espainiako Opening eko 59 frankizietako 40.000 ikasleri dagokienez, haien etorkizuna zertxobait hobea da, zentro horietako gehienek enpresatik bereizteko eta erabiltzaileei zerbitzua ematen jarraitzeko borondatea adierazi baitute. Opening sistemak eta beste
|
hizkuntza
akademia batzuek – helduei denbora errekorra ematen dieten eta multimedia materiala eta horara malgutasuna duten beste hizkuntza akademia batzuk – kreditu erakunde bat kontratatu behar dute ikastaroak finantzatzeko. Prezioak erabiltzaileak behar dituen hilabeteen araberakoak dira, zentroaren zenbatespenaren arabera, bere ikaskuntza metodoaren 13 mailan ingeles maila jakin bat lortzeko.
|
|
|
Espainiako Opening eko 59 frankizietako 40.000 ikasleri dagokienez, haien etorkizuna zertxobait hobea da, zentro horietako gehienek enpresatik bereizteko eta erabiltzaileei zerbitzua ematen jarraitzeko borondatea adierazi baitute. Opening sistemak eta beste hizkuntza akademia batzuek – helduei denbora errekorra ematen dieten eta multimedia materiala eta horara malgutasuna duten beste
|
hizkuntza
akademia batzuk – kreditu erakunde bat kontratatu behar dute ikastaroak finantzatzeko. Prezioak erabiltzaileak behar dituen hilabeteen araberakoak dira, zentroaren zenbatespenaren arabera, bere ikaskuntza metodoaren 13 mailan ingeles maila jakin bat lortzeko.
|
|
|
Aurrekariak Opening aren kasua ez da bakarra gure herrialdean. Wall Street Institute
|
hizkuntza
akademiak, irakasteko eta ordaintzeko sistema oso antzekoa duenak, 7.000 ikasle utzi ditu kalean otsailetik aurrera, Espainia osoan taldearen 28 frankizia itxi ondoren. Enpresak bere bezeroei proposatu zien eskolak beste zentro batzuetan jarraitzea, baina gehienek ez zuten onartu eta eskatu zuten dirua itzultzea; ikastaroak finantzatzen dituzten kreditu erakundeek, berriz, ordaintzen jarraitzeko eskatu zieten.
|
|
|
|
Hizkuntza
etiketetan
|
|
|
Hala ere, etiketa osatzen duten elementu edo datu guztiak ez dira oinarrizkoak. Irizpen horri esker, autonomia erkidegoetako
|
hizkuntzak
sar daitezke etiketetan, Auzitegi Gorenak berriki emandako epai baten arabera.
|
|
|
Horrenbestez, Espainian merkaturatzen diren elikagaien etiketetan gutxienez gaztelaniaz adierazi behar dira argibide horiek. Arauak, ordea, ez die eragiten
|
hizkuntza
ofizial propioa duen Autonomia Erkidegoan bakarrik landu eta banatutako produktu tradizionalei. Hala finkatu du Auzitegi Gorenak, 2002ko ekainean emandako epai batek, Elikagai Industrien eta Edarien Enpresaburuen Federazioak (FEIAB) elikagaien etiketatze, aurkezpen eta publizitatea arautzen dituen arau orokorra onetsi zuen 1999ko Erregelamenduko zenbait aginduren aurka gai horri buruz planteatu zuen auzia ebatzi duenak.
|
|
|
Europar Batasuneko arauak nahitaezkotzat jotzen dituen zehaztapenak Espainiako arauak oinarrizkotzat ezartzen dituenak dira (osagaien zerrenda, kontserbaziorako jarraibideak eta erabiltzeko modua), bai eta fabrikatzailearen banakatzeari, produktuari, produktuaren ezaugarriei (salmenta izendapena, kantitate garbia aldez aurretik ontziratutako elikagaiak badira, jatorrizko edo jatorrizko lekuari buruzkoak ere, horrelakorik egin ezean, gutxieneko bolumena, iraungitze data eta fabrikatzailearen identifikazioa izango dira. Bestalde, Europar Batasuneko arauaren arabera, ez da nahitaezkoa produktuen zehaztapenak gaztelaniaz adieraztea, berezko
|
hizkuntza
ofiziala duen Autonomia Erkidegoan bakarrik landu eta banatutako produktu tradizionalak badira. Gai juridiko bat baino zerbait gehiago, planteatutako gaia gai juridiko zorrotz bat baino gehiago da, beste batzuk nahasten baitira, hizkuntza, ekonomia eta kontsumitzailearen osasuna babestekoak.
|
|
|
Bestalde, Europar Batasuneko arauaren arabera, ez da nahitaezkoa produktuen zehaztapenak gaztelaniaz adieraztea, berezko hizkuntza ofiziala duen Autonomia Erkidegoan bakarrik landu eta banatutako produktu tradizionalak badira. Gai juridiko bat baino zerbait gehiago, planteatutako gaia gai juridiko zorrotz bat baino gehiago da, beste batzuk nahasten baitira,
|
hizkuntza
, ekonomia eta kontsumitzailearen osasuna babestekoak. Izan ere, Estatuak “bestelako zehaztapenen” oinarrizkotzat hartzen ez dituenez, autonomia erkidegoek arauak eman ditzakete gai horri buruz, eta beste hizkuntza batzuk erabiltzeko baimena eman dezakete, gaztelaniaz ez direnak, elikagaiak etiketatzeari eta ontziratzeari dagokienez, “kontsumitzailearen desinformazioarekin eta osasunerako arriskuarekin”, FEIABek zioenez.
|
|
|
Gai juridiko bat baino zerbait gehiago, planteatutako gaia gai juridiko zorrotz bat baino gehiago da, beste batzuk nahasten baitira, hizkuntza, ekonomia eta kontsumitzailearen osasuna babestekoak. Izan ere, Estatuak “bestelako zehaztapenen” oinarrizkotzat hartzen ez dituenez, autonomia erkidegoek arauak eman ditzakete gai horri buruz, eta beste
|
hizkuntza
batzuk erabiltzeko baimena eman dezakete, gaztelaniaz ez direnak, elikagaiak etiketatzeari eta ontziratzeari dagokienez, “kontsumitzailearen desinformazioarekin eta osasunerako arriskuarekin”, FEIABek zioenez. Alde horretatik, errekurtso egileek uste dute Europar Batasuneko arauak ezarritako zehaztapen guztiak kontsumitzailearentzat erraz ulertzeko moduko hizkuntza batean adierazi liratekeela, eta ez soilik oinarrizkotzat jo diren hizkuntzetan, kasu honetan “norberaren hizkuntza duten autonomia erkidegoek beren hizkuntza produktuen etiketetan ezartzeko aukera ematen baitu”.
|
|
|
Izan ere, Estatuak “bestelako zehaztapenen” oinarrizkotzat hartzen ez dituenez, autonomia erkidegoek arauak eman ditzakete gai horri buruz, eta beste hizkuntza batzuk erabiltzeko baimena eman dezakete, gaztelaniaz ez direnak, elikagaiak etiketatzeari eta ontziratzeari dagokienez, “kontsumitzailearen desinformazioarekin eta osasunerako arriskuarekin”, FEIABek zioenez. Alde horretatik, errekurtso egileek uste dute Europar Batasuneko arauak ezarritako zehaztapen guztiak kontsumitzailearentzat erraz ulertzeko moduko
|
hizkuntza
batean adierazi liratekeela, eta ez soilik oinarrizkotzat jo diren hizkuntzetan, kasu honetan “norberaren hizkuntza duten autonomia erkidegoek beren hizkuntza produktuen etiketetan ezartzeko aukera ematen baitu”. Gainera, argudiatzen da Konstituzio Auzitegiak zehaztu zuela Estatuak jakien etiketetan agertu behar duten datuak diziplinatzeko eskumena duela, eskainitako informazioak kontsumitzaileen osasunean izan ditzakeen ondorioak direla eta.
|
|
|
Izan ere, Estatuak “bestelako zehaztapenen” oinarrizkotzat hartzen ez dituenez, autonomia erkidegoek arauak eman ditzakete gai horri buruz, eta beste hizkuntza batzuk erabiltzeko baimena eman dezakete, gaztelaniaz ez direnak, elikagaiak etiketatzeari eta ontziratzeari dagokienez, “kontsumitzailearen desinformazioarekin eta osasunerako arriskuarekin”, FEIABek zioenez. Alde horretatik, errekurtso egileek uste dute Europar Batasuneko arauak ezarritako zehaztapen guztiak kontsumitzailearentzat erraz ulertzeko moduko hizkuntza batean adierazi liratekeela, eta ez soilik oinarrizkotzat jo diren
|
hizkuntzetan
, kasu honetan “norberaren hizkuntza duten autonomia erkidegoek beren hizkuntza produktuen etiketetan ezartzeko aukera ematen baitu”. Gainera, argudiatzen da Konstituzio Auzitegiak zehaztu zuela Estatuak jakien etiketetan agertu behar duten datuak diziplinatzeko eskumena duela, eskainitako informazioak kontsumitzaileen osasunean izan ditzakeen ondorioak direla eta.
|
|
|
Izan ere, Estatuak “bestelako zehaztapenen” oinarrizkotzat hartzen ez dituenez, autonomia erkidegoek arauak eman ditzakete gai horri buruz, eta beste hizkuntza batzuk erabiltzeko baimena eman dezakete, gaztelaniaz ez direnak, elikagaiak etiketatzeari eta ontziratzeari dagokienez, “kontsumitzailearen desinformazioarekin eta osasunerako arriskuarekin”, FEIABek zioenez. Alde horretatik, errekurtso egileek uste dute Europar Batasuneko arauak ezarritako zehaztapen guztiak kontsumitzailearentzat erraz ulertzeko moduko hizkuntza batean adierazi liratekeela, eta ez soilik oinarrizkotzat jo diren hizkuntzetan, kasu honetan “norberaren
|
hizkuntza
duten autonomia erkidegoek beren hizkuntza produktuen etiketetan ezartzeko aukera ematen baitu”. Gainera, argudiatzen da Konstituzio Auzitegiak zehaztu zuela Estatuak jakien etiketetan agertu behar duten datuak diziplinatzeko eskumena duela, eskainitako informazioak kontsumitzaileen osasunean izan ditzakeen ondorioak direla eta.
|
|
|
Izan ere, Estatuak “bestelako zehaztapenen” oinarrizkotzat hartzen ez dituenez, autonomia erkidegoek arauak eman ditzakete gai horri buruz, eta beste hizkuntza batzuk erabiltzeko baimena eman dezakete, gaztelaniaz ez direnak, elikagaiak etiketatzeari eta ontziratzeari dagokienez, “kontsumitzailearen desinformazioarekin eta osasunerako arriskuarekin”, FEIABek zioenez. Alde horretatik, errekurtso egileek uste dute Europar Batasuneko arauak ezarritako zehaztapen guztiak kontsumitzailearentzat erraz ulertzeko moduko hizkuntza batean adierazi liratekeela, eta ez soilik oinarrizkotzat jo diren hizkuntzetan, kasu honetan “norberaren hizkuntza duten autonomia erkidegoek beren
|
hizkuntza
produktuen etiketetan ezartzeko aukera ematen baitu”. Gainera, argudiatzen da Konstituzio Auzitegiak zehaztu zuela Estatuak jakien etiketetan agertu behar duten datuak diziplinatzeko eskumena duela, eskainitako informazioak kontsumitzaileen osasunean izan ditzakeen ondorioak direla eta.
|