2000
|
|
Boni Urkizuk euskaratu du" Le point sur les strategies d' apprentisage d' une langue seconde" idazlan kanadiarra, orain HABEk plazaratzen duen hauxe. Bigarren hizkuntza baten irakaskuntza ikas estrategiei buruz egindako ikerketen datuak agertzen dira bertan, ikerketa horiei esker hobeto ezagutzen baita ikaslearen eginkizuna eta bigarren
|
hizkuntza
baten ikas prozesuan parte duten eragileen garrantzi erlatiboa. Ikasle bakoitzaren motibazioa, gaitasuna, ikasteko estiloa eta abar aztertzen dira lehen atalean.
|
|
|
Hizkuntza
bat ikasten ari garenean normala da hainbatetan arazotxoak aurkitzea: hitz bat nola esaten den ez jakitea, ondokoek ulertzen ez duten zerbait esatea, hitz egiten digunari ondo ez ulertzea, desanimatzea....
|
|
Neurathena proposamen neurri batean berritzailea izan zen, handik lasterrera Carnap erakarriko zuena. Neurathen ustez, soilik subjektuarteko
|
hizkuntza
bat ikas eta erabil daiteke, hau da, hizkuntza fisikalista:
|
2001
|
|
Nik ez dut erridikuluaren zentzurik batere, eta nahiz eta nik esandakoekin jendeak barre egin horrek ez ninduen lotsatzen. Horrek frogatzen du
|
hizkuntza
bat ikasi nahi duenak lortu dezakeela. Jarrera kontua da:
|
|
Egiaztaturik dago ikastetxean 6 urtetik 18ra bitartean astean hiru orduz atzerriko
|
hizkuntza
bat ikasi duen pertsonak hutsune handiak izaten dituela hizkuntza horretan moldatzeko, batez ere ahozko espresioan.
|
|
Beste
|
hizkuntza
bat ikasten hastean, ikaslea, nahitaez, interprete bihurtzen da; hau da, entzundakoa deskodetu, ulertu, mezu berria kodetu eta igorri du.Zertan esanik ez dago, interpretazioak oso teknika bereziak behar ditu, horietakobatzuk ikasten gaitzak direnak. Baina ikaslea ez da interpretea izango lanbidez, etaez ditu zertan ikasirik.
|
|
Oso gogoan izatekoak dira Steven Pinker irakasleak, buru hizkuntzaz, egindako ekarpenak, alegia, giza hiztunak halako mekanismo biologikoen sorta batduela eta horrelakoei esker txikitan hizkuntzak erraz samar ikasten direla. Zenbateta adinean aurrerago, beste
|
hizkuntza
bat ikasterakoan, hainbat eta gehiago kalkatubeharra izaten da hasierako edo jatorrizko hizkuntz sistemaren gainean. Azkenikerketen arabera, adina faktore erabakigarria da hizkuntza ikasteko ahalmenarenfosilizazioan.
|
|
Bigarren
|
hizkuntza
bat ikastea prozesua da, denbora eskatzen duen prozesua.Hizkuntza horretan ezer ez jakitetik nahi den trebetasun maila lortu arte, hilabeteakbehar dira gutxienez, helburua oso apala ez bada, behintzat?, eta kasu gehienetan urteak izango dira ikasteko denboraren denbora neurria. Eta hain denboraluzeko prozesua ezin da homogeneoa eta monotonoa izan; gorabeherak eta mugarriak izango ditu.
|
|
Hizkuntzen irakaskuntzan era askotan integratu izan dira eduki kulturalak.Zenbaitetan programetan atal berezi bat hartu dute, gainontzekoetatik aparte; beste askotan, berriz, gainerako edukiekin lotzeko saioa egin da. Batera edo besterajokatu, guztietan onartzen da
|
hizkuntza
bat ikasi nahi duenak derrigorrezkoaduela hizkuntza hori sostengatzen duen kultura ezagutzea eta kultura horren legepean aritzea.
|
|
1
|
Hizkuntza
bat ikasi nahi duenak, kultura jakin horrek ezarritako legeen araberaaukeratu behar ditu formak, benetako gaitasun komunikatiboa eskuratuko badu.Kultura bakoitzak hainbat forma ahalbideratzen ditu mezuak sortzeko, eta bestebatzuk kulturalki ezegokiak dira. Kulturen arteko kontaktuak interferentziaksortzen ditu, eta hizkuntzan ikusten badira ere, hizkuntzaren eta kulturaren artekolotura norabide bikoitzekoa izaki, interferentzia linguistikoek kultura edukienaldaketak sor ditzakete.
|
|
Sanchez Carrion. Txepetx? (1987) autorearen ustez, hizkuntza bat hiru oinarrizko faktorerengatik ikasten da, alegia, motibazio, ezagutza eta erabilpenagatik.Motibazioa
|
hizkuntza
bat ikastera bultzatzen duten arrazoi, desio edo interesbezala ulertzen du autore horrek. Ezagutza, hizkuntza honen funtzionamenduaulertzeko prozesu eta gaitasun bezala azaltzen du.
|
|
Horrela bada, motibazioan interesatzen zaiguna bere gaitasuna da, ikaskuntzara bultzatuko duen gaitasuna.
|
Hizkuntza
bat ikasteko behar pertsonala sortzen dutenak bakarrik daukate nahikoa intentsitate edo sakontasun.
|
|
1 Aldeko edo kontrako jarrerak, ukipen egoeran dagoen
|
hizkuntza
bat ikasteko eta erabiltzeko erabakiarekin erlazionatzen dira; motibazioak, berriz, (integratiboak edota intrumentalak) bigarren hizkuntzan lortzen den gaitasun mailarekin lotzen dira. Clement eta Noels ek (1990) talde pertenentziari garrantzi berezia ematen diote, prozesu psikosozialak, talde menperatzaileetan eta menperatuetan ez baitira berdin gertatzen:
|
|
Nola esplikatu, bestela, euskara ikastea, guraso erdaldunek haurrak ikastolara bidaltzea? Arrazoi horiengatik ez bada ezin daiteke ulertu horren interes eta etekin gutxi duen
|
hizkuntza
bat ikastea. Ondorio hark premisa edo aurrebaldintza hau behar du, arrazoimenak funtzionatzen duen herrian bederen, ezta?
|
2002
|
|
Haurra
|
hizkuntza
bat ikastera beste herrialde batera bidaltzen baduzu, famili giroan bizi dadin, apunta ezazu arduradunaren telefonoa eta jakin ezazu haurra jasoko duen familiaren ohitura, ordutegi, harreman eta besteren berri.
|
|
Lau urtetik aurrera, haurrak udako oporraldien zati bat
|
hizkuntza
bat ikasten eman dezake, bestelako jarduera osagarriekin batera: tailer kulturalak, musika edota kirolak, adibidez.
|
|
Dakigunez, ikasle guztiak ez dira estrategikoak, eta estrategiak erabiltzendituztenek ere ez dituzte estrategia berdinak erabiltzen; horren ildotik ditugu hainbat autorek aztertutako ikaste estiloak. Bestalde, hor ditugu ere ikaslearen usteakhizkuntza bat ikasteko teoriari buruz, pertsona gehienek uste dute badakitela zeregin behar den
|
hizkuntza
bat ikasteko?.
|
|
Horiek guztiak kontuan izanik, ikaslea bere ikaskuntza prozesuaren erantzulebihurtu nahi badugu, ikaskuntzaren teoriaz hitz egin behar dugu berarekin, adostu egin behar dugu hizkuntza ikasteko erabili dugun metodologia, estrategiak, etab.?, eta baita
|
hizkuntza
bat ikasteko garatu eta erabili behar diren estrategiez ere. Estrategia horiek asko ikertu dira azken urteotan eta hemen horietakobatzuk aipatu baino ez ditugu egingo:
|
|
Deboziozkoak ez diren orrihauek kontrakoa esatera datoz: hizkuntza gertaerak gramatikaren edo testuarenikuspegitik aztertu partez, kaosaren isla moduan aztertzea proposatu nahi dute, baihiztunen arteko harremanak azaltzerakoan, bai beste
|
hizkuntza
bat ikasi nahi duenikaslearen aldetik.
|
|
Ikerketa horien emaitzak kontuan hartuta, nahiko adostuta dago, eztabaidakeztabaida, hiru direla
|
hizkuntza
bat ikasteko bete beharreko baldintzak, ikasle guztientzat baliagarriak direnak nahiz eta estilo kognitibo ezberdinak izan: aurkezpena, erabilera eta motibazioa.
|
|
beste
|
hizkuntza
bat ikastearren
|
|
Hizkuntzaren historia soziala, gizarte taldearen beraren historia da, eta gizarte historia, beste batzuen artean, hierarkia kuestioa ere bada, izan. Ez du funtsik
|
hizkuntza
bat ikasteak, hizkuntza horri eusten dioten hierarkia harremanak zein diren ikasten ez baldin bada. Hizkuntzak gizarte errealitatea islatzen du, eraikitzen du eta zuzentzen du.
|
|
diru konturik tartean ez balego, ez litzateke hobea izango eskolak beste hizkuntza batean ematen diren ikastetxe batera bidaltzea umea? Horrela, etxetik duten euskara galdu gabe, eta ahuldu gabe ere, beste
|
hizkuntza
baten ikasteko gai izango lirateke.
|
|
Beti galdetu izan diot nire buruari gure artean horrenbeste euskaldun izanik zergatik izan duten hizkuntza kontuetan hain pisu handia euskaldun berriek. Ez dut deusik ere hauen kontra, eta badakit baloratzen
|
hizkuntza
bat ikasteko egin behar den ahalegina, baina hemen beldur naiz ez ote ditugun lezioak alderantziz eman. Hizkuntza kontuetan, batek bere sakoneko iturriko uretik edan behar du, ur hori gustatuko litzaigukeen bezain garbia ez bada ere (euskarak ere baditu orban zikin batzuk gero!), eta ez etiketa inguruan duen botilako ur gardenetik, munduko edozein hizkuntzalarik aski ongi dakien gisa, hori baita hizkuntzalaritzan erakusten den lehenbiziko gauza, ez baita ez kopiarik ez aldakirik jatorrizkoa baino seguruagorik eta fidelagorik, nola baita sehaskako mintzotikakoa, Sarako medikuak zioena niretako bilduz orain.
|
|
E rrealitate gordin horrek ez ote digu irakasten hizkuntza bateko hiztuna izatea hizkuntz eduki batzuk barneratzea baino askoz gehiago dela? Izan ere,
|
hizkuntza
bat ikastea gizabanakoaren mailako gertakizuna bada, hizkuntza horren hiztun osoa izateak izaera soziala du: pertsona ez ezik, gizartea ere tartean sartzen da, ezinbestez.
|
2003
|
|
Gainera, haurren garapenean nolabaiteko garrantzia izango duten beste bi irakasgai daude. Lehenik eta behin, nahiz eta atzerriko
|
hizkuntza
bat ikastea ez den derrigorrezkoa izango Lehen Hezkuntzako lehen mailara arte, “ondorio esperimentaletarako” Haur Hezkuntzako etapan ere ikasi ahal izango da. Bigarrenik, Erlijioa hasieratik eszenaratuko da, eta haurrek oinarrizko prestakuntza izatea nahi da, hiru gai nagusirekin:
|
|
Hori jakinik, Osman-ek Oya eta Derya Istanbuleko karrika zahar batetako neska eskola batetan sartu zituen, pentsatu gabe ere sobera zaila izanen zela bere alabentzat, oraindik tutik menperatzen ez zuten
|
hizkuntza
batetan ikastea. Aldi horretan ere ez gaixoek ez zuten hitzik erran ahal izan.
|
|
Horren inguruan, puztuki handia puztu zen gure gizartean. Baina
|
hizkuntza
bat ikastea gauetik goizera lortu ezin den gauza dela ikusirik, husten hasi zen puztukia. Ikasle askoren utziera ez ezik, argiro agertu zen irakasle askoren norabide aldaketa ere.
|
|
|
Hizkuntza
bat ikastea neketsua da. Bestalde, euskalduntzearen eta alfabetatzearen emaitzak ez dira onak:
|
2004
|
|
Adibideak eman nahi ditut, aditzen erregimenaz, esaldien antolamenduaz, eta abar. Hori oso garrantzitsua da
|
hizkuntza
bat ikasteko. 200.000 edo 150.000 lema inguru jaso nahi ditut.
|
|
|
Hizkuntza
bat ikastearen kostuari dagokionez, prezioen zerrendan denetik sartzen da.
|
|
hain zuzen, euskarazko gaitasun eskasaren azken arrazoia ez baita euskara ikasten jo eta su aritu den euskaldun berriaren bizkar dagoen erantzukizuna, baizik eta euskaldun berri horri sarritan euskara erabiltzeko ukatu zaion aukera. Erabilera aukera urria duen
|
hizkuntza
bat ikasi izana larrutik ordaindu behar izan dute euskaldun berri anitzek. Hala ere, ordea, sehaskatik bertatik zetorkion ahozko mintzairaren ondarea kultura alorrera moldatzeko nekerik hartu ez duen euskaldun zahar ez gutxik ez du inolako lotsarik izaten hitz deitoragarriok jaurtikitzeko:
|
|
|
Hizkuntza
bat ikasteko orduan indar jardunean dabiltzan motibazioen kokagunea izozmendiaren gainean hauteman dezakegu. Euskaltegira datozen ikasleei luzaro gabe hasten gatzaizkie galdezka hau eta bestea, euskara ikastea zer eratako jarrerak eta interesak eragin dioten jakin nahirik.
|
|
Bataren (jakitearen) eta bestaren (erabileraren) arteko elkarreragina ezin da hauteman modu sinple horretan, haren eta honen izaera ez direlako zur berekoak.
|
Hizkuntza
bat ikastea gizarte dinamika mota bati dagokio, eta hizkuntza bat bizitzaren mintzabide bihurtzea, zeharo bestelako bati. Ez ditzagun gorago mintzagai izan ditugun icebergaren gaineko axala eta barren hondoko dinamika sakona nahastu.
|
|
Cassanyri esker jakin ahal izan dugu, atal honen hasiera aldean,
|
hizkuntza
bat ikasteak izan ditzakeen baldintzapen batzuk. Bigarren hizkuntzaz jabetzea, hizkuntza hori minorizatua denean, ez baitago nornahiren eskuetan, halako eskakizun batzuk bete ezean bederen.
|
|
“80ko hamarkadaren amaiera arte ez zen gai hori zaintzen hasi, eta horregatik goaz zizarera”, dio baikortasunez. Gutxienez, aitortzen du espainiarrak jabetzen direla beste
|
hizkuntza
bat ikasteak duen garrantziaz: bostetik bat horretarako ikasten ari da.
|
|
" Txikitatik hobeto barneratzen da, adituen esanetan, hizkuntzaren fonetika eta intonazioa. Gainera, 0 eta 6 urte bitarteko epea da egokiena bigarren
|
hizkuntza
bat ikasteko". Hain zuzen ere, 2 eta 3 urteko umeei dago zuzenduta kanpaina.
|
|
Eta hitz hauek Martinet’ek ere: " Beste
|
hizkuntza
bat ikastea, ez da gauza ezagunei etiketa berriak ezartzea, gure adierazkizunak, gure azaldu beharrak, beste era batera aztertzen ikastea baizik". (Martinet, Éléments, 16).
|
2005
|
|
Segurtasun eta ongizatea erdiesteko lanaren bila abiatzeko sorterria utzi, beste kultura batera egokitu, inoiz beste
|
hizkuntza
bat ikasi eta bere burua azterlan, polemika, berariazko lege eta neurri sozial berezien objektu izatea onartu behar izan dute.
|
|
Txikikeria iritzi diezaioke norbaitek kontuari, baina ahozkoan garrantzi handia du, Matematikaz edo Fisikaz mintzatzean behin eta berriro agertzen den hizkia baita. Gainerontzean, zailagoa da kode aldaketa hizkuntza idatzi eta zainduan, mintzatuan eta zaindu gabean baino; batez ere beste
|
hizkuntza
batean ikasi ditugun erakundeen edo geografia izen propioen kasuan gertatu ohi da.
|
|
Lotsagarria iruditu zait azken egunetan ikusi duguna. [...] Larrua behintzat sendo dute beraien adinarekin; izan ere, urteak igaro ostean irakasle moduan ez dute interesik izan ofiziala den
|
hizkuntza
bat ikasteko. [...] Zuon jarrera lotsagarria iruditzen zait, irain bat[...].
|
2006
|
|
Sebastia Serrano Bartzelonako Unibertsitateko Linguistika Orokorreko katedradunak dioenez,
|
hizkuntza
bat ikasteko %70 gogoa da eta %30, berriz, gaitasun intelektuala. Hori aintzat hartuz, aditu batzuen ustez, hizkuntza jarreren inguruko gogoeta egitea ez legoke sobera helduen euskalduntze prozesuari begira.
|
|
Haur Hezkuntza Haur Hezkuntza ikasturtean arautuko da. Ikasleen “garapen integrala eta harmonikoa” bilatzen du maila “fisiko, motor, emozional, afektibo, sozial eta kognitiboan”, eta atzerriko
|
hizkuntza
bat ikasten goiz hastea bultzatzen du. Irakaskuntza hori borondatezkoa izango da, baina doakoa, eta ikaskuntza integratuko hiru arlotan antolatzen da:
|
|
Bidezkoa da pentsatzea aukera horren arrazoia linguistikoa, kulturala eta esfortzuaren ekonomiarena izango dela. Latinoamerikatik edo Magrebetik datozenak, beharbada, nahiko lan badute
|
hizkuntza
bat ikasten beren" bizimodua konplikatu gabe", bi hizkuntza berri ikasi beharrean.
|
2007
|
|
Datu hauek argi adierazten digute jendearen gustuko programak direla hauek, motibazio ezberdinetatik abiatuta mintzapraktika egitasmoetara gero eta gehiago hurbiltzen baitira. tesian hizkuntzaren ikas prozesuan parte hartzen duten hiru elementuak ezagutza, motibazioa eta erabilera direla azaltzen da. " Txepetx" ek azaltzen dituen hiru faktoreak gurera ekarrita, motibazioa izango litzateke
|
hizkuntza
bat ikastera edo hizkuntza batean irautera bultzatzen duten arrazoiak, desioak, emozioak edo interesak; ezagutza, hizkuntzaren funtzionamenduaz jabetzeko prozesua zein ahalmena; eta erabilera, hiztun komunitatearen esparru guztietan eta hizkuntza funtzio guztietan jardutea.
|
|
Alde batetik hizkuntza ikas irakasteko ahaleginari fruitua bilatzeko asmoa zegoen, baina, aldi berean, ikuspegi pedagogiko hutsetik ere ikasitakoa erabiltzeko edo, hobeto esanda, praktikatzeko beharra nabaritzen zen, hau da, hizkuntza ondo ikasteko erabili egin behar delako ideia. Ideia hau ez zen (eta ez da gaur egun ere) berria inondik ere, Babelgoaz geroztik seguruenik gure espezieak beste
|
hizkuntza
bat ikasteko hau egin behar delako konbentzimendua dauka, eta lehenengo euskaldun berri asko praktika horren bila hasi ziren, dela nekazal mundura, dela literaturara, dela euskaldunen berriketei belarria ipintzera, dela mezatara...
|
|
Alderdi soziokulturalaren aipamena ere hor dago, euskararen dimentsio kulturala, Hizkuntza ikastea ez da hizkuntza honen zeinuez jabetzera mugatzen; horiek bere barnean daramatzaten eduki kulturalak ere bereganatzea eskatzen baitu. Kultura ere ikasten da
|
hizkuntza
bat ikastean.
|
2008
|
|
Baina uste dut, premia handia dagoela gazteen artean euskara hori hobetzeko, batez ere, ahozko hizkuntza hobetzeko. Ikasteko balio dien
|
hizkuntza
bat ikasten dute, baina euskara ez da horretarako bakarrik, beharrezkoa da haserretzeko, jolasteko, afektibitatea agertzeko... Gazteen euskarak horretan huts egiten du eta batez ere, inguru erdaldunetan.Tituluen homologazioak aldaketarik eragiten al du metodologian. Homologazioa lortu aurretik metodologia aldatu egin genuen.
|
|
Bestalde, gogoan izan behar da lehen hizkuntza"... haurtzaroan 3 urtera arte ikasten dena dela..." 6 Kontzeptu hau, orain arte, inplizituki lotzen zitzaion familian ikasitako hizkuntzari. Gaur egun, ordea, haurrak gero eta lehenago eskolatzen direnez umeak, 3 urte bete aurretik, etxekoa ez den beste
|
hizkuntza
bat ikasteko aukera du eta, definizio horren arabera, hori ere lehen hizkuntzatzat hartu da. Oro har horrek ez du esan nahi ikasitako hizkuntza berriak" familiako" hizkuntza ordezten duenik, bi lehen hizkuntza dituzten haurrak gero eta gehiago direla baizik.
|
|
Zuzenean nomenklaturatik hasten da.
|
Hizkuntza
bat ikasi nahi duenari hiztegi bat aurrean jartzea bezala da, buruz ikas dezan. Gainera, beste leku batzuetan ezberdina izango da, baina, hemen, Euskal Herrian, askoz indartsuagoak izan dira makina erreminta eta horrelako industriak.
|
|
Beñardok, baina, berea beste jolas bat zelako edo, ez zuen solas haietan parte hartzen, edo ez entzunarena egiten zuen, lekuko arruntik arruntenak ere ez luke besterik baieztatuko, munduan iragana atzemateko moduko betaurrekoen jabea balitz, hain zen markatua Beñardoren jarrera, pasiboa bezain erabatekoa?, beste anaiak zeudèn tokian egon arren, sukaldean, etxeko atarian, nonahi??, ez balego bezala. Baina Beñardo, menturaz, alor hartan ere alfer hutsa zen, eta alferkeria zuen bere desinteres interesatuaren arrazoi; edo, beharbada, ez zuen beste
|
hizkuntza
bat ikasteko beharrik sumatzen. Beñardo, izan ere, euskaraz bizi zen eta euskarak bizi zuen?
|
|
–ingelesa ikasteak ez gaitu ingeles egiten?. Jadanik hor nonbait adieraziak berriro adieraziz, diogun,
|
hizkuntza
bat ikasteak ez gaituela dena delako hizkuntzaren erabilerari darion kultur eta nazio nortasunaz janzten. Honaino, gauzak argi samar daudela dirudi.
|
|
Honaino, gauzak argi samar daudela dirudi. Alegia,
|
hizkuntza
bat ikasteak, edo hizkuntza hori besterik gabe erabiltzeak, ez gaituela hizkuntza horren nazio nortasunaren baitako kide bilakarazten.
|
|
Hori da Azkueren kasua, nahiz hizkuntzaren ulerkeran edo bilketan akatsak izan. Beste bidea, Frantzian oso modan, ez denborarik galtzea azpikulturako
|
hizkuntza
baten ikasten eta interpretea erabili. Horrek dakar mentalitateen ez ulertzea, itzultzai learen mirailak itxuraldatzea, hitzen pisua ez ezagutzea.
|
|
Izan ere, hizkuntza baten lexikoan edo fonologian egiten diren aurrerapenek eragin garbia dute beste hizkuntzen eremuan.
|
Hizkuntza
batean ikasitako komunikazio trebetasun askok beste hizkuntzetarako balio dute.
|
|
Helburua da errefuxiatuekiko jarrera positiboa sustatzea gazteen artean, ahalik eta gehien egin behar baitute beren bizitza atzerriko herrialde batean berreraikitzeko: eskola berri batera joatea, beste
|
hizkuntza
bat ikastea eta lagun berriak aurkitzea. Unicefek, berriz, zenbait joko aukera ditu.' Batetik, “Ozonalia” kontsumo arduratsua eta bidezko merkataritza sustatzearen alde dago; bestetik, “Ungefanyaje? ” (Zer egingo zenuke zuk?) GIBak gehien kutsatzen dituen herrialdeetako nerabeei laguntzen saiatzen da.
|
|
gaztelaniaz, nederlanderaz eta ingelesez, familia eta eskola testuinguruan. Errazagoa da haurtzaroan bi
|
hizkuntza
batera ikastea beste hizkuntza bat ikasi ondoren bigarren hizkuntza bat ikastea baino Hiru familia horiek seme alabak haztea erabaki dute, elebidunak edo eleanitzak izan daitezen. Oso erabaki garrantzitsua da hori, eta gainerako bizitzei eragingo die.
|
|
gaztelaniaz, nederlanderaz eta ingelesez, familia eta eskola testuinguruan. Errazagoa da haurtzaroan bi hizkuntza batera ikastea beste
|
hizkuntza
bat ikasi ondoren bigarren hizkuntza bat ikastea baino Hiru familia horiek seme alabak haztea erabaki dute, elebidunak edo eleanitzak izan daitezen. Oso erabaki garrantzitsua da hori, eta gainerako bizitzei eragingo die.
|
|
gaztelaniaz, nederlanderaz eta ingelesez, familia eta eskola testuinguruan. Errazagoa da haurtzaroan bi hizkuntza batera ikastea beste hizkuntza bat ikasi ondoren bigarren
|
hizkuntza
bat ikastea baino Hiru familia horiek seme alabak haztea erabaki dute, elebidunak edo eleanitzak izan daitezen. Oso erabaki garrantzitsua da hori, eta gainerako bizitzei eragingo die.
|
|
Izan ere, txiki txikitatik bi hizkuntza edo gehiago aldi berean ikasteak abantaila eta desabantaila asko ditu. Zaila dirudien arren, askoz errazagoa da haurtzaroan bi
|
hizkuntza
batera ikastea beste hizkuntza bat ikasi ondoren bigarren hizkuntza bat ikastea baino. Izan ere, azterketa zientifiko gehienek adierazten dutenez, haurtzaroko lehen urteetan hizkuntza ikaskuntzan funtsezkoak diren garuneko eremu jakin batzuk garatzen dira, eta etapa hori unerik egokiena da hizkuntzak jaso eta gordetzeko.
|
|
Izan ere, txiki txikitatik bi hizkuntza edo gehiago aldi berean ikasteak abantaila eta desabantaila asko ditu. Zaila dirudien arren, askoz errazagoa da haurtzaroan bi hizkuntza batera ikastea beste
|
hizkuntza
bat ikasi ondoren bigarren hizkuntza bat ikastea baino. Izan ere, azterketa zientifiko gehienek adierazten dutenez, haurtzaroko lehen urteetan hizkuntza ikaskuntzan funtsezkoak diren garuneko eremu jakin batzuk garatzen dira, eta etapa hori unerik egokiena da hizkuntzak jaso eta gordetzeko.
|
|
Izan ere, txiki txikitatik bi hizkuntza edo gehiago aldi berean ikasteak abantaila eta desabantaila asko ditu. Zaila dirudien arren, askoz errazagoa da haurtzaroan bi hizkuntza batera ikastea beste hizkuntza bat ikasi ondoren bigarren
|
hizkuntza
bat ikastea baino. Izan ere, azterketa zientifiko gehienek adierazten dutenez, haurtzaroko lehen urteetan hizkuntza ikaskuntzan funtsezkoak diren garuneko eremu jakin batzuk garatzen dira, eta etapa hori unerik egokiena da hizkuntzak jaso eta gordetzeko.
|
|
Unibertsitateko langileak eta ikasleak edo hizkuntza ikasteko interesa duen edonor sar daiteke. Ikastetxe horietako irakaskuntzetara unibertsitateko langileak eta ikasleak nahiz
|
hizkuntza
bat ikasteko interesa duen edozein pertsona sar daitezke, betiere 18 urtetik gorakoa bada. Ikastaroak ikasturte batekoak edo lauhilabetekoak izaten dira, eta guztira hiru ordu ematen dira astean.
|
|
Beste aukera bat SharedTalk da, gaztelaniara itzulitako webgune bat, eta, horri esker, 113 hizkuntza praktikatu ahal izango dira Internet bidezko txat edo ahots elkarrizketetan.
|
Hizkuntza
bat ikasteko benetako interesik ez duten pertsona guztiak iragazten saiatzen da inskripzio prozesuan.
|
|
Gainera, zortea izan dut hizkuntzak hitz egiten diren tokietara joateko.
|
Hizkuntza
bat ikasteko, behin oinarri bat lortuz gero, bertara joatea da onena».
|
|
Beñardok, baina, berea beste jolas bat zelako edo, ez zuen solas haietan parte hartzen, edo ez entzunarena egiten zuen –lekuko arruntik arruntenak ere ez luke besterik baieztatuko, munduan iragana atzemateko moduko betaurrekoen jabea balitz, hain zen markatua Beñardoren jarrera, pasiboa bezain erabatekoa–, beste anaiak zeudèn tokian egon arren –sukaldean, etxeko atarian, nonahi... –, ez balego bezala. Baina Beñardo, menturaz, alor hartan ere alfer hutsa zen, eta alferkeria zuen bere desinteres interesatuaren arrazoi; edo, beharbada, ez zuen beste
|
hizkuntza
bat ikasteko beharrik sumatzen. Beñardo, izan ere, euskaraz bizi zen eta euskarak bizi zuen... atera ere, ur garbi fresko bat bezala ateratzen zitzaion ahotik ume umetatik edoskitako hizkuntza, goitik beherako bidean erraz bezain oparo hedatzen zena eta, bere ibilian, ibai ur handi edo errekasto jostalari bihur zitekeena, ur jauzi edo ur zurrunbilo:
|
|
Baina orduan, zergatik arduratu behar da" beraietako" bat euskararen egoeraz," gure" arazo bat bada? Inork ez du
|
hizkuntza
bat ikasten besteari gustua emateko. " Beraiek" izatetik" gu" izatera pasatzen ez diren bitartean ez zaizkie gure gauzak interesatuko guri interesatzen zaizkigun moduan
|
2009
|
|
25 Nafarroako agintarien esanetan" lanbide heziketan ez dago hizkuntza eredurik, helburu nagusia ez baita
|
hizkuntza
bat ikastea edo perfekzionatzea, lanbide kualifikazio ezin hobe bat lortzea baizik" 172 orrialdea. Europako Hizkuntza Gutxituen Kartak Espainian duen aplikazioari buruzko bigarren txostenean
|
|
Bigarren
|
hizkuntza
bat ikasten ari diren ikasleentzat oso egokiak dira blog ak, batez ere motibazioari begira. Berriak, bitxikeriak, iritzi artikuluak, argazki oinak, liburu edo filmen iruzkinak, zuzendariari bidalitako eskutitzak, lagun bati igorritako gutunak, kronikak (herriko jaiak, txangoak, bidaiak, gertakizunak), kirolak, kultura ekitaldiak eta abar luze bat lantzeko aukera eskaintzen dute blogek.
|
|
Ikuspegi pedagogikoari helduz gero, jakin badakigu
|
hizkuntza
bat ikasteko ez dela nahikoa harekin harremanetan jartzea. Ellisen (1985) eta Wong Fillmoren (1991) arabera, elkarrekintza funtsezkoa da bigarren hizkuntza bat ikasteko inputak eta outputak nola elkarreragiten duten ulertzeko.
|
|
Ikuspegi pedagogikoari helduz gero, jakin badakigu hizkuntza bat ikasteko ez dela nahikoa harekin harremanetan jartzea. Ellisen (1985) eta Wong Fillmoren (1991) arabera, elkarrekintza funtsezkoa da bigarren
|
hizkuntza
bat ikasteko inputak eta outputak nola elkarreragiten duten ulertzeko. Snow, C.E. (1992) hizkuntza outputari buruzko ekarpen interesgarria egiten du.
|
|
" A" ereduko ikasleek idatzitako kontakizunetan sarritan aipatzen da porrotaren bizipena euskara ikasteko prozesuan. Kasu horretan," oso elementu motibagarri gutxi ageri dira; izan ere, nahi ala ez, euskara gainditzeko irakasgai bat da, eta azterketek eragiten duten presioa
|
hizkuntza
bat ikasteko motibazioa baino handiagoa izaten da". " Oso motibazio gutxi izan dut, eta amorrua sentitu dut gainera euskara derrigorrez ikasi behar izateagatik".
|
|
Gaur egun, EAEko unibertsitate ikasle gehienak elebidun hezkuntzaren erreferentziazko hizkuntza ereduetakoren batean(" A"," B" edo" D") eskolatuak izan dira. Gehienek euskara edo gaztelania dute bigarren hizkuntza —batez ere Elebitasunari buruzko 1983ko Dekretua onartu zenetik aurrera—, eta atzerriko
|
hizkuntza
bat ikasten dute (ingelesa, frantsesa...) eremu akademikoan.
|
|
Elkarrekintzari garrantzi handia eman zaion arren —ikasi beharreko hizkuntza integratuz, Hamers (1992), Genesee (1992) —, badira euskararen erabilera mugatzen duten beste faktore batzuk ere.
|
Hizkuntza
bat ikasteko, behar beharrezkoak dira hizkuntza horrekiko afektu loturak garatzea, lotura pragmatikoez eta instrumentalez gain; izan ere, hizkuntza norberaren bizitzan eta kulturan integratzen denean, inklusio sentimenduak sortzen dira. Horretarako, ordea, ahalegin handiagoak egin behar dira, baita eskola eremutik kanpo ere.
|
|
Euskara gainditzeko irakasgai bat da, eta azterketek eragiten duten presioa
|
hizkuntza
bat ikasteko motibazioa baino handiagoa izaten da". mentzeko eskatuzitzaien: norberaren hizkuntza testuinguruak, eskolan izandako ikaskuntza esperientziak, ikasteko moduak, hizkuntzen balioak eta abar.
|
|
Internet bidez edo beste bitarteko batzuen bidez (akademietako iragarki taulak, eskoletakoak...),
|
hizkuntza
bat ikasi nahi duten pertsonak harremanetan jartzen dira beste hizkuntza bat ikasi nahi dutenekin, eta elkarri erakusten diote nork berea.
|
|
Internet bidez edo beste bitarteko batzuen bidez (akademietako iragarki taulak, eskoletakoak...), hizkuntza bat ikasi nahi duten pertsonak harremanetan jartzen dira beste
|
hizkuntza
bat ikasi nahi dutenekin, eta elkarri erakusten diote nork berea.
|
|
Erretzeari uztea, adibidez, edo argaltzea, ariketa egitea, gidabaimena ateratzea,
|
hizkuntza
bat ikastea...?
|
|
Litekeena da, beraz, urte berriarekin,
|
hizkuntza
bat ikasteko edo hobetzeko gogoa edo premia sortzea.
|
|
Beste
|
hizkuntza
bat ikasteak denbora eskatzen du, borondatea, jakin mina eta diru dezente.
|
|
Haren oparotasun kutsagarriak aferaz pentsarazi digu.
|
Hizkuntza
bat ikasi edo erabili baino gehiago, bizi egin behar duzu, mahaian gosalorduan, bainugelan, gauerdian, ohean egon nahiago zenukeen orduan?, maite egin behar duzu. Konfiantza horrek eta ez beste ezerk emango dizu hitz bakoitzaren pisua sentitzeko aukera eta beraiekin jolasaraziko.
|
|
Erabaki hori hartzeko arrazoiak hauek dira: ikastetxe horien kalitatea bermatzea, Espainian atzerriko
|
hizkuntza
bat ikasteko aukera ekonomikoenetako bat baita, eta urteko prezioa 65 eta 140 euro bitartekoa, autonomia erkidegoaren arabera. Era berean, ikasketa horiek egiten dituzten ikasleek, amaitzean, aurreko ikasturtetik Hizkuntzen Europako Esparru Bateratuko erreferentzia mailetara egokitutako hizkuntza baten ezagutzaren ziurtagiri ofiziala lor dezakete.
|
|
Unibertsitate batzuek beste hizkuntza batean emandako ikasketa plan bateko irakasgai kopuru jakin batera mugatzen dute beren eskaintza; beste batzuek, berriz, titulazio elebidunak ezartzen dituzte, non tituluko kredituen erdia (120) atzerriko hizkuntzan ikasten baita. Bestalde, unibertsitateko karrera osoa beste
|
hizkuntza
batean ikasteko aukera eskaintzen zaie ikasleei. Oro har, programa elebidunak eskaintzen dituzten titulazioak dira gehien eskatzen direnak, eta hizkuntzen ezagutza lan garapenerako garrantzitsuagoa dutenak, hala nola Enpresen Administrazioa eta Zuzendaritza, Zuzenbidea, Kazetaritza eta zenbait Ingeniaritza.
|
|
Kasu askotan, eskola batzuetan plazak izateak aukera ematen du Europar Batasunetik kanpoko beste ikasle batzuk onartzeko, baina kasu horretan matrikula ordaindu behar dute ikasketak egiteko. Ama hizkuntza ez den beste
|
hizkuntza
batean ikastea da ikasle horien oztopo nagusia. Horregatik, Europako Eskolek EBko hizkuntza ofizialetan ematen dituzte ikasketak.
|
|
Maila badute, baina ohitura hedatu behar da», dio Urtzi Lakuntzak.
|
Hizkuntza
bat ikasteko motibazioa ere ezinbertzekoa da, eta Zugarramurdin familia barnetegietan aritu direnei ez zaie falta izan. Irakaslearen hitzetan, «animoz eta gogotsu ibili dira».Zugarramurdiko euskara:
|
|
edo ia barik agian, beste
|
hizkuntza
bat ikastea bezala da, eta beste
|
|
Lan bikoitza izaten dute. Alde batetik ia ia (edo ia barik agian) beste
|
hizkuntza
bat ikastea bezala da, eta beste aldetik, uko egin behar izaten diote afektibotasun linguistiko handi bati.
|
|
Esperientziak argi eta garbi erakusten digu hasiera batean denbora motz baterako etorritako pertsona asko, azkenean, betiko geratzen garela harrera herrietan bizitzen. Hala ere, aldeko eta kontrako faktoreak baloratuz gero, segur aski hobe da hilabete batzuk eman
|
hizkuntza
bat ikasten, nahiz eta gero ikasitakoa erabiltzeko aukerarik sekula ez izan. Gainera, gure kezka azalduko bagenu egunerokotasunean batere baliagarriak ez diren eta gure bizitzan inoiz erabiliko ez ditugun eskolan ikasitako edukiengatik, egungo curriculumari berrirakurketa kritiko eta sakona egin genioke.
|
|
Hori dela eta, Anitzak en aldetik, animatu nahi zaituztegu zuen seme alabak ereduan matrikulatzeko, hori baita, ezbairik gabe, besteen baldintza berberetan haien etorkizuna bermatzeko modurik onena. Bigarren hizkuntzen jabetze prozesua erlatiboki erraza izaten da adin horietan eta, egungo teoria psikolinguistikoek onartzen duten moduan, baliabide eta tresna egokiekin, gure seme alabek hiruzpalau
|
hizkuntza
batera ikas ditzakete.
|
|
Bakoitzak pixka bat ematen baldin badugu, lortuko dugu. Orokorki,
|
hizkuntza
bat ikasten duzularik, ez da batere erraza baliatzera ausartzea, baina Iparraldean zailago da. Hemen, euskararen aldeko legerik ez izanki, anitzek barneratu dute euskara etxeko hizkuntza bat bezala.
|
|
Hori da. Etxekoa ez den
|
hizkuntza
bat ikasteko estrategia da murgiltzea. Murgiltzea herrialde askotan erabiltzen da; ez da beste hizkuntzak ordezkatzeko era, beste hizkuntzak ikastekoa baizik.
|
|
[70] Hizkuntzen ikaskuntza aktiboa da
|
hizkuntza
bat ikasteko modurik eraginkorrena. Euskara 21:
|
|
Asimetria hori ez dugu, beraz, larrimin iturri bihurtu behar. Gure iritzian, kasu horretan, elebitasun pasiboa lortzea izan behar du helburuak, alegia, euskaraz tutik ere ez dakiten herritar horiek, oraindik ere beste
|
hizkuntza
bat ikasi dezaketen milaka horiek, gutxienez euskaraz ulertzera iristea.
|
|
Kontu horiek guztiek, nolanahi ere, ezer gutxirako balio dute. Izan ere, oso pertsona gutxi dira, munduko edozein bazterretan,
|
hizkuntza
bat ikastera eta erabiltzera jauzi egiten dutenak hizkuntza hori zaharra (zaharrena) delako, bitxikeria delako, alegia. Alde horretatik begiratuta, ez dago garbi hizkuntza zaharra izatea abantaila ote den ere, inork hizkuntza batekiko atxikimendua eman dezan.
|
2010
|
|
Irakasleak ikasleak animatzen ditu erabilitako hiztegiaz eta egitura diskurtsiboez hausnar dezaten. Laplantek (2005) adierazten duen moduan, bigarren
|
hizkuntza
bat ikasterako orduan, ikasketa prozesua modu proaktiboan oinarritzea lagungarria izan daiteke ikasleek aukera gehiago izan dezaten beraien kabuz hizkuntzari dagozkion alderdiak identifikatzeko.
|
|
Dirudienez, bi hizkuntza erabiltzen dituzten hiztunek gaitasun kognitibo jakin batzuk garatzen dituzte hizkuntza bakarraz baliatzen diren hiztunekin alderatuz. Eta, horren ondorioz, prestatuago daude hirugarren
|
hizkuntza
bat ikasteko orduan (Cenoz, 1991, Lasagabaster, 1998b; Thomas, 1988). Baina hori ez da beti gertatzen elebidunak hizkuntza batean alfabetizazio maila eskasa duenean.
|
|
PAMen esparruko hizkuntza nagusiak dira katalana, gaztelania eta ingelesa. Ikasleek, unibertsitatera sartzean, ingelesean B2 maila dutela egiaztatzen bada, beren ingeles maila hobetzera bultzatzen ditugu, edo gure Hizkuntza Zentroan irakasten den atzerriko beste
|
hizkuntza
bat ikastera: ingelesa, alemana, frantsesa, italiera, japoniera, txinera, arabiera, katalana eta gaztelania.
|
|
Honako egitasmo hau ezarri da: ingeleseko azterketa orokorra egingo diegu ikasleei goi mailako ikasketak hastean, horien maila egiaztatuko dugu 2 maila amaitzean, curriculumean 16 ECTS kreditu lortu dituzte Edukien eta Hizkuntzen Ikasketa Integratuaren (CLIL) alorrean, mugikortasun programak eta nazioarteko praktikak sustatuko ditugu, eta atzerriko bigarren
|
hizkuntza
bat ikasteko gomendioa egingo diegu ingelesean B2 maila duten ikasleei.
|
|
Zenbat eta lehenago hasi
|
hizkuntza
bat ikasten ahalik eta modu informalenean, orduan eta emaitza hobeak lortuko dira, hau da, gaitasun maila handiagoa lortuko da. Hipotesi horri jarraiki, nahiko hedatuta dago euskal kasuan haurrek ingelesa ikasten hastea 4 urterekin, oso intentsitate txikiarekin bada ere.
|
|
Datuak hezkuntzaren testuinguru formaletan biltzen dira, testuinguru formalak eta informalak —edo naturalak— bereiziz, gehienbat euskal eskolak kontuan hartuta. Hipotesi horren arabera, zenbat eta lehenago hasi
|
hizkuntza
bat ikasten ahalik eta modu informalenean, orduan eta emaitza hobeak lortuko dira, hau da, gaitasun maila handiagoa lortuko da. Hipotesi horri jarraiki, nahiko hedatuta dago euskal kasuan haurrek ingelesa ikasten hastea 4 urterekin, oso intentsitate txikiarekin bada ere.
|