|
2001
|
|
|
Bestetik, norbanakoari
|
hizkuntza
bat jakiteak berari buruzko irudi positiboagoa eman diezaioke. Gainera, frogatua dagoela ematen du hizkuntza baten ezagupenak beste hizkuntza batzuenak ere erraztu egiten dituela.
|
|
2003
|
|
|
Atzerriko hiru
|
hizkuntzetako
bat jakiteagatik puntuazio osoaren %5 eskuratuko zen aurrerantzean. Bi jakinez gero, %10 Euskara jakitea, eremu euskaldunean, puntuazio osoaren %5, 5ekin sarituko zen, baina zenbait kasutan bakarrik.
|
|
2004
|
|
|
Irlanda ahotan hartu orduko, dardarka hasten gara. Bera baita, besteak beste,
|
hizkuntza
bat jakitetik erabiltzera dagoen amildegiaren irudia gogoan atxiki digun lekukotasuna. Ez dakit han zenbateraino landu zen ikaskuntzaren baratzea, zenbateraino erein zen bertako hizkuntzaren hazia.
|
|
|
Horra kakoa. Herri batek edo presuna batek
|
hizkuntza
bat jakitea ez da deus, mintzabidetzat ez ba du. Hizkuntza bat hildakoren mintzabide billakatu denean, hizkuntza hilla da.
|
|
2005
|
|
|
Beraz, zehaztu behar da zer den elebitasuna. Funtzionaltasunari, operatibotasunari, pragmatismoari begira, bai, beste
|
hizkuntza
bat jakin behar da, baina espainola. Espainola eta ingelesa?
|
|
2007
|
|
|
Horrenbestez:
|
hizkuntza
bat jakitea ez da jarduera intelektual kontzeptuala, aribide prozedural komunikatiboa baizik.
|
|
|
Behin, Australiako basamortuan pedalei eraginez, gizon bat atera zitzaidan kakts baten atzetik, gaztelera ezin hobean galdetuz' ¿ Saber dónde están las Bolas del Diablo?' Izan ere, bere emaztearekin bidaiatzen zuen kantabriarra zen, eta forma biribila zuten arroken bila zebilen. Bikote hau, Jose Sua eta Marian, orain oso lagun onak dira, mundu osoan zehar bidaiatzen dute beste
|
hizkuntza
bat jakin gabe, eta primeran moldatzen dira. Zer bidaia egin zenuen bi mundu bira proiektu horiei ekin aurretik?
|
|
2008
|
|
|
Informazioaren eta komunikazioaren teknologiak. Ikasleari atzerriko
|
hizkuntza
bat jakitea eskatuko zaio Bestalde, eskakizunei dagokienez, egungo ILZren inguruko berrikuntza esanguratsuenetako bat da Hizkuntzen Europako Erreferentzia Esparru Bateratuko B1 mailaren baliokidea den atzerriko hizkuntza bat, tarteko maila bati dagokiona, menderatzen duela egiaztatzea. Masterrerako ezarritako iraupena urtebetekoa izango da, 60 ECTS, nahiz eta kasu batzuetan ikasleak prestakuntza gehigarriko kreditu kopuru bat gainditu duen (gehienez 60 ECTS), egiaztatu duen prestakuntzaren eta aukeratu duen espezialitatearen arabera.
|
|
|
Horretaz gain," abiapuntu ederra izanen da beste hizkuntzak ikasteko". Jakina baita" pertsona batek zenbat eta hobeto jakin bere hizkuntza, hainbat eta aukera gehiago izango dituela bigarren
|
hizkuntza
bat jakiteko. Eta alderantziz".
|
|
|
2) Ailegatzen direnen hizkuntzak. EAEra eta Nafarroara iritsi diren etorkinen ia %50 Hego Amerikakoak dira; beraz, printzipioz, Hegoaldeko bi
|
hizkuntzetako
bat dakite, gaztelania hain zuzen ere. Beste %50ek ez dakite ez bata ez bestea.
|
|
2009
|
|
|
Eta hori guztia, ahaztu ezin delarik
|
hizkuntza
bat jakiteko betebeharra, halaber, Autonomia Estatutu batean ezar daitekeela. Izan ere, horrela gertatzen da, esaterako, Kataluniako Estatutu berria onartzen duen 6/ 2006 Lege Organikoan, bertako 6.2 art.ak zera xedatzen duelako:
|
|
|
Nolanahi ere, kontuan hartu behar dugu, galiziera jakiteko betebehar hori ez zela ezartzen Konstituzioa zuzenean garatzen zuen Estatuko legedi organikoan (egun Katalunian gertatzen den bezalaxe), lege autonomiko batean baizik (Galiziako Estatututik at). Hortaz, Konstituzio Auzitegiaren 84/ 1986 Epaia ezin da aurrekaritzat jo,
|
hizkuntza
bat jakiteko betebeharra, konstituzionaltasun blokea deiturikoa osatzen duen Estatutu arau batean ezartzen denean.
|
|
|
Ikazkin lodiari hitz egin dio orduan ikazkin argalak, euren hizkuntzan. Maila altuko ikazkina behar du argalak, izan ere arraroa da ikazkin batek eurena ez den
|
hizkuntza
bat jakitea. Berriro aldatu du Bleulerrekin hitz egiteko:
|
|
|
Euskaldun izatea ez da euskara jakite kontua, maiz esan izan dugunez, hizkuntza bat modu akademikoan eta formalean (eskola, euskaltegia...) jakiteak besterik gabe ez duelako inor hizkuntza horretan sozializatu denik frogatzen. Hizkuntza bat bigarren hizkuntza gisa jakitea, berriz, izatez, atzerriko
|
hizkuntza
bat jakitearen antzekoa da oso (identitate exoglosikoa), eta hiztun horrek ez dio benetako ekarpenik egiten hizkuntza horren kulturari eta komunitateari: –Gureak ez diren hizkuntza batzuetan mintzatzen garenean, ez gara ezer gurea ematen ari.
|
|
|
Gurasoengandik seme alabengana transmititzen ez den hizkuntza, bertsolariak kantatuko lukeenez, segur da hilotza. Egia da irakaskuntza sistema eta helduaroko ikaskuntza ere giltzarri direla hizkuntzaren transmisio betea gerta dadin, baina gurasoek
|
hizkuntza
bat jakin eta familiako bizitzan seme alabei transmititu ordez ezkutuan gordetzen baldin badute, bistan da hizkuntza horrek eman beharrekoak eman dituela. Zeren ezkutuan gordetzen den hizkuntza inolako baliorik eta abantailarik aitortzen ez zaiolako gordetzen baita.
|
|
|
Baina ez da zalantzarik euskal hiztunentzako erabat itogarria dela jarrera hori. Euskal hiztunak beldurraren beldurrez desagertzera eta euskara bera museorako bidean jartzea beste" onurarik" ez dakar jarrera horrek, garbi baldin badugu bederen euskararen etorkizunaren bermea erabilia izatean dagoela, eta garbi baldin badugu, halaber,
|
hizkuntza
bat jakitera modu batera bakarrik iristen dela: erabiliz.
|
|
|
3 Tokian tokiko hizkuntzarekiko hiztunen atxikimendua,
|
hizkuntza
bat jakitea ez baita nahikoa erabiltzeko, eta ohikoa baita prestigio handiagoko hizkuntzara jauzi egitea tokian tokikoaren apaltasunaren altzoa abandonatuta.
|
|
2010
|
|
|
• erabilera urriaren irakurketa lainoa eta sinplista egiten dute: "
|
hizkuntza
bat jakinda, hitz egiten da"
|
|
|
Ondorio okerra da hori: gauzak gehiegi sinplifikatzen ditu ikusmolde horrek eta sinplifikazio horrek ez du ondorio sendorik ateratzeko aukerarik ematen209
|
Hizkuntza
bat dakiten hiztunen kopurua garrantzitsua da, oso, hizkuntza horren osasun egoera analizatzeko; baina hori bakarrik ez da kontuan hartu behar.
|
|
|
Are gehiago hiztun elkarte horren etorkizuna iragartzeari dagokionean.
|
Hizkuntza
bat jakitetik hizkuntza hori erabiltzera tarte handia egon ohi da, batetik. Fishman-en hitzetan esateko (1985:
|
|
|
156),, the attrition rates between non English mother tongue claiming and use claiming (speaking) are substantial?. Bestetik,
|
hizkuntza
bat dakitenen kopurua bakarrik ez da aski, hiztun elkarte baten bizirik iraun ahal izateko neurpidea zehazteko orduan. Ikus Giles, Bourhis eta Taylor-en 1977ko Ethnolinguistic vitality ren formulazioa (objektiboa zein subjektiboa) batetik, eta Fishman (1985, 1989, 1991, 2001) bestetik.
|
|
|
Enpresen Administrazio eta Zuzendaritzan edo Ekonomia Zientzietan lizentziatura behar da. Ezinbestekoa da bigarren
|
hizkuntza
bat jakitea eta kanpo merkataritzako master bat egitea baloratzen da. Konkurtsoko abokatua.
|
|
|
Gutxienez gaztelania ez den beste
|
hizkuntza
bat dakitenek GKEekin lankidetzan jardun dezakete testuak itzultzen edo interpretazio lanetan.
|
|
2011
|
|
|
Euskaldunen heren batek(% 32) ingelesez hitz egiten eta idazten dakiela dio; Espainia osoa baino bederatzi puntu gorago daude. % 11ek frantsesez,% 2k alemanez eta% 3k beste
|
hizkuntza
batean dakite gauza bera egiten. Gainera, gehiengoak hiru hizkuntza erakusteko Eusko Jaurlaritzaren proiektua ezagutu eta onesten du.
|
|
|
Afrikako herri mintzairen hizkuntz identitatearen gainean gogoeta txit jakingarria egiten du Justo Bolekiak: . Afrikar
|
hizkuntza
bat jakiteak ez du nahitaez hizkuntz identitate baten jabe garenik adierazi nahi. Hizkuntz identitatearen zerizana askoz zabalagoa da:
|
|
|
Baina bada hirugarren kasu nagusi bat ere: litekeena da etorri berriek harrera lurraldeko
|
hizkuntzetako
bat jakitea, baina ez bestea, edo besteak. Azken hori oso ohikoa da, esate baterako, Hego Amerikatik Hego Euskal Herrira datozenen kasuan.
|
|
2012
|
|
|
– Gidariak beste
|
hizkuntza
bat zekien. Turkia magikoa, kategoria estra, maiatza, 1T 800, ko kalte ordaina.
|
|
2013
|
|
|
Hizkuntzaren gaitasuna badakigu zer den, nahiko zehazki definituta dago:
|
hizkuntza
bat jakin badakigu edo ez dakigu, gure ama hizkuntza edo lehen hizkuntza da edo ez. Modu berdinean, hizkuntzaren erabilera nahiko kontzeptu argia da ere:
|
|
2014
|
|
|
Horrez gain, ikasleek gurasoekin dituzten hizkuntza erabilerek beste ikastetxeetan gertatzen ez den errealitate bat erakutsi dute oraingoan. Ikasleen %14, 28k euskara hutsa erabiltzen du gurasoekin; %47, 6k, euskara ez den beste hizkuntza bat; %23, 8k, gurasoetako batek behintzat euskaraz badaki; eta %14, 28k, gurasoek euskara eta euskara ez den beste
|
hizkuntza
bat dakite.
|
|
2015
|
|
|
Baina horrek ez gaitu, berez, frantses egiten. Hirugarren
|
hizkuntza
bat jakiteak beste kultura eta herri batzuetara irekitzen gaitu: espainolari esker, adibidez, Espainiako eta Hego Ameriketako herrialdeetako kultura daukagu eskura.
|
|
2016
|
|
|
Hori horrela izanik ere, hiztun hitzaren OEHko adiera hurbilago dago egitetik jakitetik baino. Bistan da, bestalde, hizkuntza soziologiaren alorrean funtsezko aldea dagoela
|
hizkuntza
bat jakitetik hizkuntza horretan egitera5 Garrantzitsua da, beraz, hiztun diogunean zer esan nahi dugun argi azaltzea. Honako definizio operatiboa, eta horri dagokion terminologia, darabilgu txosten honetan:
|
|
2017
|
|
|
Atzerriko
|
hizkuntza
bat jakitea baloratuko da.
|
|
|
Atzerriko
|
hizkuntza
bat jakitea baloratuko da.
|
|
|
Atzerriko
|
hizkuntza
bat jakitea baloratuko da.
|
|
|
Atzerriko
|
hizkuntza
bat jakitea baloratuko da.
|
|
|
Eta begitakoa erabiltzea edo beste
|
hizkuntza
bat jakitea?
|
|
2018
|
|
|
Joxe Manuel Odriozolaren hitzetan (Odriozola, 2016)," hizkuntza baten ezagutza erabileraren mendeko kontua da, ez da prozesu autonomo bat, ez da praxirik gabeko jakite teoriko formal bat.
|
Hizkuntza
baten jakite maila erabilera osoak, alegia, orotariko sozializazioak, ez eskolakoak bakarrik, determinatzen du. Hizkuntza baten gaitasun komunikatiboa ez da gaitasun kognitiboa, akademikoa eta formala soilik, sozializazio eta erabilera orokorrari esker lortzen den gaitasun integrala da".
|
|
|
alegia, hizkuntza baten ezagutza erabileraren mendeko kontua dela, ez dela prozesu autonomo bat, ez dela praxirik gabeko jakite teoriko formal bat.
|
Hizkuntza
baten jakite maila erabilera osoak, alegia, orotariko sozializazioak, ez eskolakoak bakarrik, determinatzen duela. Hizkuntza baten gaitasun komunikatiboa ez da gaitasun kognitiboa, akademikoa eta formala soilik, sozializazio eta erabilera orokorrari esker lortzen den gaitasun integrala dela.
|
|
|
Horregatik, nahiz eta zaila egiten zaidan batuak etorkizunean izan lituzkeen erronkak zehaztea, uste dut
|
hizkuntza
batek jakin behar duela bizi dituen garaietara egokitzen. Hizkuntza bizi bat, garaikidea izango dena, eta inondik ere ez atzerakoia, baztertzailea.
|
|
2019
|
|
|
Ingelesaren hedapena ere asko indartu da euskal gizartean, eta, esate baterako, herritarren%52ak atzerriko
|
hizkuntzaren
bat daki (Eusko Jaurlaritza, 2017). Aldiz, oraindik ez dagodaturik etxeko testuinguruan gurasoek ingelesaren ikaskuntza zergatik eta nola sustatzen dutenerakusten duena.
|
|
|
Mikel Laboak hainbatetan kontatzen zuenez, zaletasun izugarria zuen irrati bidez atzerriko hizkuntzak aditzeko (frantsesa, ingelesa, portugesa?).
|
Hizkuntza
bat jakin ez arren, hizkuntza horretan kantatzeko erreparorik ez zuen izaten eta, bestela, haren itxura hartzen zuten hitzak asmatzen zituen. Albisuk (2015:
|
|
2020
|
|
|
Zenbait bezero izan ditzakezu, eta dirua irabaz dezakezu gutxieneko inbertsio batekin. 4 Dirua irabaztea gaztelania eskolak emanez Atzerritarrei gaztelaniaz mintzatzeko eskolak emateko, garrantzitsua da beste
|
hizkuntza
bat jakitea, baina ez da ezinbestekoa zure ikaslearen hizkuntza jakitea. Lan hau, hain zuzen ere, zure hizkuntzan hitz egitean datza, eta azterketa ofizial batera aurkeztu edo lanerako gure hizkuntza menderatu behar duen atzerriko ikasleari irakastean eta zuzentzean.
|
|
|
Hori kanpoan zaudeneko Stockholm sindromearen antzekoa da. Adibidez, Erasmusa egiten ari zara Holandan eta zeure
|
hizkuntzetako
bat dakiten bakarrak espainiar batzuk dira. Berez, zeure eguneroko bizitzan ez zenuke ezertarako haiekin harremanik edukiko, ez espainiarrak direlako bakarrik, baizik eta zurekin zerikusirik ez duten espainiarrak direlako.
|
|
2022
|
|
|
Euskararen erabileraren datuek erakusten dutenetik desberdin, euskararen garapenak aurrerapen handiak izan dituela atxiki behar da, ezagutzari erreparatzen badiogu. Jakina da
|
hizkuntza
bat jakiteak ez dakarrela nahitaez haren erabilera, baina horrek ez du esan nahi euskararen ezagutzari dagokionez urteotan bilakaera oso positiboa izan ez denik. Euskararen ezagutza espero zena baino gehiago hazi da, eta erabileraren alorrean irabazi kualitatiboa handia izan da, espazio sozialetan, gai espezializatuetan, eta estandarizazio kulturalean asko irabazi baita.
|