|
2003
|
|
|
Beharbada, barriren barri entzun geunkez gaur behinola Ibar ek eta Altubek egindako dei zoliak: euskal gogo osoari eusteko, bizitzatik hurbil (hur hurretik) ibilteko,
|
hizkuntza
baten bizi legeak eta baldintzak ondo gogoan hartu eta ez alboratzeko.
|
|
2004
|
|
|
Hori ez da gehiegizko nahikari bat, nahitaezko baldintza eta oinarria baizik hizkuntza guztientzat; ez da normalizatu hizkuntzarik hori gabe bizi denik. Oinarri hori ez daiteke bazter, ez estali edo besterena, serioski
|
hizkuntza
baten bizia bilatzen baldin bada. Berriz diot:
|
|
|
Gizartearen antolamenduan komunikazioaren zeregina gizarte horren berorren oinarrizko zutabea baldin bada, komunikazioa mamitzen deneko hizkuntza funtzioen zer nolakoa, orobat, oinarrizko adierazlea izan ohi da hizkuntza baten diagnostikoa egiterakoan. Eginkizun komunikatiboen esparru zerrenda luzean, aski jakina denez, hizkuntza funtzio guztiak ez dira balio berberekoak
|
hizkuntza
baten bizi indarra gorpuzteko orduan. Izan ere, eginkizun komunikatibo horien gizarte eragina sistema sozialaren barruan kokatua dagoela pentsatzea aski dugu, hizkuntza funtzioen eragin indarra botere harremanen sareko oihartzun modura eratua dagoela uste izateko.
|
|
|
Soziolinguistikazko lege ezagun batek hiztun molde guztiengan berdin berdin eragiten du: gizarte elebitasun diglosikoaren mendeko den
|
hizkuntza
batean bizi diren hiztunak ezin dira izan nahikotasun mailakoak, norberaren elebitasun eredua gizarte elebitasunaren araberakoa izan ohi delako. Hizkuntzaren izaera sozialak hiztun banakoaren hizkuntza gaitasunari halako edo holako muga ezarriko dio; ezinbestez, ezarri ere.
|
|
|
“Bikoizketa politika aldatuko balu, urrats handia emango litzateke”, dio Berlitz eko Espainiako zuzendari nagusiak. Egoera horretan, ez da harritzekoa urtero herrialde honetako 130.000 pertsonak atzerrira joatea beste
|
hizkuntza
batean bizitzeko, eta %90ek ingelesa hitz egiten duten lekuak aukeratzea. “Funtsezkoa da bigarren hizkuntzaren ezagutza sendotzeko eta hobetzeko”, dio Aseproceko lehendakari Juan Manuel Elizaldek.
|
|
2007
|
|
|
Espainiarra edo frantsesa izatea hizkuntza horretan bizitzearekin lotzendugu guk nahigabe ere. ,
|
hizkuntza
batean bizitzea delako, hizkuntza batenbaitan bizitzea, giza bizitzarik ez dagoelako giza hizkuntzatik at.
|
|
2008
|
|
|
Ez dakitelako hizkuntza bat zer den. Ez dakitelako
|
hizkuntza
batean bizitzeari darion identitate soziolinguistikoa zertan den. Ez dakitelako hizkuntza bakoitzak kulturazerumuga bat markatzen diola hiztunari, eta horren barruan garatzen dituela inguruarekiko bere sentimenak eta bizipenak.
|
|
|
Mekanismo horien artean zera antzeman dezakegu erraz asko:
|
hizkuntza
batean bizi baldin bazara, hizkuntza horretan egiten diren gauzak partekatzen dituzulako, hizkuntza horren araberako nortasuna garatzen duzula zure izaera nazionalean. Hizkuntzak, onerako edo txarrerako, egitura nazionalen barruan eratuak daude gaurko munduan.
|
|
|
«Frantziako Kongresuan errepublikako hizkuntza gutxituak besteak beste, euskara ondare gisa onartu izanak ondorio praktikoak izan behar ditu, ondare izateak ezin duelako esan hildako ondarea izan behar duenik,
|
hizkuntza
batek bizia baitu, egunero erabiltzen delako. Neurria ona eta sinbolikoa da, baina etorkizuna bermatzeko ofizialtasuna behar du euskarak.
|
|
2009
|
|
|
Beraz, ezin imajina genezake, Paleolitoko ehiztari edo Neolitoko artzainen Jainkoaren ideia gaurko teologo baten ideia berbera izan litekeela (oraintxe berton teologo batena eta haur gaixo baten amarena, edo Boliviako altiplanoko indio batena berdinak ezin izan daitezkeen bezalaxe, egiaz beren Jainkoaren ideiak badira, ez dotrinatik memorizatuak bakarrik). De fakto, bakoitza esperientzia mundu jakin batean bizi gara (ni ez naiz Korintoko esklabo bat, halako osasuna edo gaixotasuna dut), tradizio mundu batean halaber (ez naiz Indian sortua),
|
hizkuntza
batean bizi garen bezala (eta lur batean, etab.), hots, ezin dugu mundua edo geure burua historia batean baino atzeman, tradizio batean. Hain zuzen, Gandiagaren mundua atzemateko moduan, berehala ohartzen dugu tradizio frantziskotarrak, biblikoak, zer inportantzia izan duten oso positiboa.
|
|
|
Izan ere, estatus juridiko formal egokirik gabe ezinezkoa baldin bada hizkuntza bat indarberritzea, eta hala da?, gutxienez neurri bereko egia da
|
hizkuntza
baten bizi indarra elikatzen eta mugatzen duena ez dela horrenbeste estatus juridikoa, baizik eta, batez ere, hizkuntzak arlo sozio-ekonomikoan, lan munduan bezala aisialdian eta merkataritza harremanetan, familiako eta lagunarteko harremanetan, hedabideetan, unibertsitatean eta kulturgintzan duen presentzia edo erabilera. Horrek elikatzen du hizkuntzaren bizi indarra, estatus juridikorik aurreratuenak berak baino askozaz neurri handiago eta erabakigarriagoan.
|
|
|
Ez da bidezkoa, ez da, beraz, onargarria? hizkuntza askatasunaren izenean aldarrikatzea" hizkuntza politikarik onena hizkuntza politikarik eza dela", hizkuntzen artean desoreka baitago eta, hain justu ere hizkuntza askatasunaz baliatuz,
|
hizkuntzetako
batean bizi nahi duenak hartarako zailtasun nabarmenak baititu.
|
|
|
David Crystal ek berealdiko garrantzia aitortzen dio Interneten tokia izateari
|
hizkuntza
bat bizirik eta osasuntsu mantentzeko. Hobeto esanda, gazteen bizkar gainean jartzen du hizkuntzaren etorkizunaren zama, eta, gazteen bizileku nagusietariko bat Internet denez gero, horregatik irizten dio hil edo bizikoa sarean tokia izateari.
|
|
|
Bestalde, jakina da familia bidezko transmisio hutsaz ezin dela
|
hizkuntza
baten bizi indarra gizartean areagotu, baina neurri berean da jakina, halaber, familian transmititzen ez den hizkuntza ezinbestez galtzera kondenaturiko hizkuntza dela. Ez alferrik familia bidez transmitituriko hizkuntza izan ohi da lehen hizkuntza afektiboa, hizkuntza barnekoia, sentimenduak eta emozioak bizi eta adierazteko erabiltzen dena, ohikotasunez eta naturaltasunez eguneroko bizitzan baliatzen duguna eta, horrexegatik beragatik, erraztasun handienaz hitzetik hortzera erabilia.
|
|
|
Esandakoaren argitan halako ondorioak ateratzen dituena oker dabil. Izan ere,
|
hizkuntza
baten bizi indarra, euskara ez da salbuespen bat, ahalik eta zuzenen ezagutzeko, ez baita nahikoa orain arte ikusi ditugun faktoreei erreparatzea; badira gehiago ere, guztiz erabakigarriak direnak, gainera.
|
|
|
Erabilera da
|
hizkuntza
baten bizi indarraren berri ematen diguna. Euskara ez da salbuespen bat.
|
|
2010
|
|
|
elebidun guztiak ez dira neurri berean elebidun. elebitasunaren hazkundea fenomeno urbanoa da, batez ere. garai bateko elebidun gehienak herri txikietan bizi ziren (baita orduan oraindik bazeuden euskal elebakarrak ere), euskal hiztunak nagusi ziren guneetan, eta adin guztietako elebidun gehienek euskara zuten lehen hizkuntza. errotik aldatu da hori urte gutxian. egungo elebidun gehienak hamar mila biztanletik gorako hiriguneetan eta hiriburuetan bizi dira, euskara erabiltzeko aukera gutxiago dituzten herrietan, eta, arestian esan bezala, hogeita hamabost urtez behetiko elebidun gehienek gaztelania dute lehen hizkuntza. horrek guztiorrek zuzenean eta modu erabakigarrian eragiten du euskararen erabileran. beste hitzetan esanda: ...iltzea. zirkunstantzia hauetan —ez dago besterik— urtea joan eta urtea etorri, hazi eta hazi, deskantsurik gabe hazten jardun, eta, gainera, primeran eta inolako urradurarik eta ahuleziarik gabe haztea, aukera irreala da, ezinezkoa erabat. aurrerago jorratuko dugun euskararen erabileraren gakoetariko bat da hau, ez txikiena. bestalde, jakina da familia bidezko transmisio hutsaz ezin dela
|
hizkuntza
baten bizi indarra gizartean areagotu, baina neurri berean da jakina, halaber, familian transmititzen ez den hizkuntza galbidean jarritako hizkuntza dela. Munduan barrena, ordea, prestigio sozialik ez duen hizkuntzari gibela eman ohi zaio familian, belaunez belaun gertatu beharreko transmisioa hautsiz. hori ere gertatu izan da euskararen historian. galerak izan ditu euskarak familian, etengabe gainera, hiru lurraldeetan. euskal autonomia erkidegoan bertan ere halaxe gertatu da duela hamar urte arte. alabaina, gaur egun, bi gurasoak elebidun direnean, erabat bermatua dago euskararen oinarrizko transmisioa eaen, baita nafarroan ere, baina oraindik galerek diraute iparraldean. euskaraz bikotekideetako batek baino ez dakienean, ordea, ez da gauza bera gertatzen:
|
|
|
3 eraBileraren Korapiloa nolanahi ere, erabilerak ematen digu
|
hizkuntza
baten bizi indarraren berri zuzena. euskara ez da salbuespen bat. osasuntsu ibiliko bada, hiztunak behar ditu hizkuntzak, ez salbatzaileak. hizkuntza bat erabilia izango bada, ezinbestekoa da neurri batean bederen" ezagutzea", baina ez da nahikoa; gainera, ezagutzen den hizkuntza erabiltzeko aukerak behar dira, baina hori ere ez da nahikoa; erabiltzeko aukerak edukita ere," erabili... batetik, hamarkada hauetan euskararen ezagutza ez ezik erabilera ere handitu egin da; bestetik, gaur egun elebidun direnek ez dute duela hamabost urte elebidun zirenek baino gehiago erabiltzen euskara; hirugarrenik, erabileraren gehikuntza ez da neurri berekoa izan adin multzo eta eremu guztietan; eta, laugarrenik, ingurune soziolinguistikoak eta etxeko lehen hizkuntzak zuzenean eragiten dute elebidunen hizkuntza hautuan, hots, euskararen erabileran. garbi esanda, beraz, erabilera ere hazi egin da, baina erabileraren hazkundea ezagutzaren gehikuntzari zor zaio, ez elebidunek lehen baino gehiago erabiltzeari; elebidunek, izan ere, kasu batzuetan gehiago eta beste batzuetan gutxiago erabiltzen dute, nahiz eta oro har erabilera aukera gehiago izan eskura. erabileran eragiten duten faktoreen artean, hauek nabarmendu ohi dituzte adituek:
|
|
2011
|
|
|
Baiezko ustea dugunok gaude, bestalde, tartean. gure esanean,
|
hizkuntza
batek bizirik irauteko eta belaunez belaun transmititzeko ez da ezinbestekoa hiztun elkarte hori jardun gune, harreman sare eta interakzio gune guzti guztietan bere hizkuntza horretaz baliatzea. diglosia (behar adinako diglosia) aski izan liteke, alegia, hiztun elkarteak belaunez belauneko iraupena izateko. ez noski (exo) diglosiarik gabeko hiztun elkarte beregainek duten osotasun betean irauteko...
|
|
|
|
Hizkuntza
batek bizirik irauteko eta belaunez belaun transmititzeko ez da ezinbestekoa hiztun elkarte hori jardun gune, harreman sare eta interakziogune guzti guztietan bere hizkuntza horretaz baliatzea.
|
|
|
4 Arriskuan dagoen
|
hizkuntza
bat bizirik atera nahi bada,.../... (hizkuntzaren bat arriskuan balego...) [Si quieres salvar una lengua en peligro.../...] galdetuko balitz," uNeSCoren arabera euskara arrisku egoeran dagoela,...?
|
|
|
Kalkuluak eginda, mundu honetan hamabost egunean behin hizkuntza bat hiltzen da, azken hiztuna hil egiten da, alegia?. . Zer egin behar da
|
hizkuntza
bat bizirik eta osasuntsu mantentzeko??, HABE, 2009ko otsaila, 397 zenb. 9 or. Hurbil hurbiletik ezagutzen du auzi hau Carme Junyentek ere: –Bai, txostenak (Munduko hizkuntzak, Unescoren txostena, 2000) agerian uzten du hizkuntzen heriotza mundu osoan gertatzen den fenomenoa dela, fenomeno orokorra.
|
|
|
Jatorrizko etxe sinbolikoa, kulturala, jatorrizko hizkuntzaren eraikuntza dugu.
|
Hizkuntza
baten baitan bizitzea, etxe batean bizitzea bezalatsu delako: etxeak euskarri eta baldintza fisikoak eta materialak eskaintzen dizkigu bizitzeko, eta hizkuntzak, berriz, baliabide sinbolikoak eta kulturalak.
|
|
|
nola jokamoldearen aldetik, hala nortasun patologien aldetik. Izan ere, egiazko balio sozialik aitortzen ez zaion
|
hizkuntza
batean bizitzea gogorra baita, gogorra denez. Gogortasun horrek eragiten duen saminaren zauria egoera horretan bizi denak baizik ez daki.
|
|
2012
|
|
|
Biak ala biak bultzatzen ditugu AEKn, jakina, eta horretxegatik egiten dugu bat manifestazio deialdiarekin.
|
Hizkuntza
batean bizi ahal izateko, hizkuntza horren ezagutza ezinbesteko aldagaia da. Euskararen kasuan, ezagutza indizea igo egin da azken urteotan, baina ez eragite nabarmenetarako beste:
|
|
|
|
Hizkuntza
batean bizi ahal izateko, hizkuntza horren ezagutza ezinbesteko aldagaia da. Euskararen kasuan, ezagutza indizea igo egin da azken urteotan, baina ez eragite nabarmenetarako beste:
|
|
|
Eta 3) Dirua. Dirurik gabe alferrik izango dira ahalegin guztiak
|
hizkuntza
bat bizirik mantentzeko. Hirugarren atal horri arreta berezia eskaini zion David Crystalek eta berak egindako zenbait kalkulu zehatz eta praktiko jakinarazi zizkigun.
|
|
2013
|
|
|
|
Hizkuntza
baten bizirik irauteko ahalmena, belaunez belauneko transmisiobermea eta jarraipena batetik, eta hiztun elkarte horren (bertako hiztun talde jakinen) erabilera bestetik, gauza bera dira funtsean. hizkuntza horren bizirik irauteko ahalmena, belaunez belauneko transmisio bermea eta jarraipena, hartzen dugu erreferentziatzat erabileraren azterketa egiteko. Honako oinarri hau hartzen dugu abiaburu, maila operatiboan:
|
|
|
Honako oinarri hau hartzen dugu abiaburu, maila operatiboan:
|
hizkuntza
baten bizirik irauteko ahalmena, belaunez belauneko transmisio bermea eta jarraipena batetik, eta hiztun elkarte horren (bertako hiztun talde jakinen) erabilera bestetik, gauza bera dira funtsean. Ikuspegi teoriko honen nondik norakoak duela hamabost bat urte garatu eta argitaratu ziren, Hizkuntza biziaren euskarriak izeneko eredu teoriko baten proposamenaz (Mart� nez de Luna 2001).
|
|
|
Hala, ikastaro horiek egiteko baldintzak nabarmentzen dira, «arreta pertsonalizatuagoa» eskainiz, «ingeleseko ahozko gaitasunak hobetzeko», entzumen eta ahozko ulermena sustatzea. Zer da murgiltze ikastaroa Hizkuntz murgilketak atzerriko hizkuntza batean, irakasleekin eta beste ikasle batzuekin elkarbizitzaz gain, ikastaro trinkoa barne hartzen du Atzerriko
|
hizkuntza
batean bizitzea, mugak gainditu gabe. Horixe da hizkuntzan murgiltzeko ikastaroen funtsa.
|
|
|
Murgiltze ikastaro baten abantailak Hizkuntzan murgiltzeko ikastaro baten kontratazioa baloratzerakoan, hainbat alderdi hartu behar dira kontuan: Hizkuntzan murgiltzeko ikastaroek atzerriko
|
hizkuntza
batean bizitzeko aukera ematen dute 24 orduz, eta hizkuntza hori egonaldi osoan bakarrik hitz egingo dela bermatzen dute. Askotan, irakasleak bertakoak dira edo maila altua dute hizkuntzan, eta parte hartzaileen beharretara egokitzen dira, hizkuntza profesionala zein akademikoa menderatu behar badute.
|
|
|
Ezin da entonazio berdina erabili gastelera, euskara edo ingelesez, adibidez, hitz egiteko.
|
Hizkuntz
bat bizi eta sentitu egin behar da.Garrantzitsua da, baita ere, hitz gaiztoen erabilpena.Normalean, euskaraz hitz egiterakoan, gastelera joaten gara esaera batzuen bila:" Oporretan' de puta madre' pasa dugu."" Jan dugu' de cojones'."" Horrelako txorrakeriak eginez jarraitzen baduzu' me vas a comer todo el cagao'." Euskaraz daukagu hitz g... Lusurbeilandakoa eta www.pirulotxou.net)
|
|
|
Hizkuntza batek ez badu hegemonia gunerik edo dentsitate gunerik, ez du ekoizten hiztun osorik eta belaunaldietan biziberritzeko aukerarik.
|
Hizkuntza
bat bizi bada, nonbaiten (katakunbetan bada ere) dentsitate guneak izan dituen seinale da.
|
|
2014
|
|
|
Hizkuntza bat ez da zerbait estatikoa.
|
Hizkuntza
bat bizia da, aldakorra, etengabe mugimenduan dagoena. Hizkuntza aldatzeaz gain, hura erabiltzen duen jendartea ere aldatuz doa gelditu gabe, bere baitako arau eta harremanak negoziatuz ari dira une ezberdinetan.
|
|
|
Hona iritsi eta ikusi zenuenean jendea beste
|
hizkuntza
batean bizi zela, oztopo edo erronka izan zen zuretzat hori?
|
|
2015
|
|
|
Baina eskala horiek sortzea ez da erraza, izan ere, Sallabank ek (2014: 2) dioen moduan, zer neurtu behar dugu eta nola? UNESCO k ere (2003: 7), bere eskala argitaratu zuen dokumentuan, argi utzi zuen aldagai bakar batekin ez zela nahikoa
|
hizkuntza
baten bizi indarra neurtzeko. Izan ere, hiztun komunitateak konplexuak eta anitzak dira, eta berez erraza ematen duen aldagai bat, esaterako, hiztun kopurua, neurtzeko zaila izan daiteke, beherago ikusiko dugun moduan.
|
|
|
|
Hizkuntza
bat bizirik mantentzen da gure bizitzako esparru guztietan erabiltzen badugu. Azken hamarkadetan lan handia egin da euskara esparru guztietara zabaltzeko.
|
|
2016
|
|
|
Julia Sallabank adituak dio (komunikazio pertsonala, k.p.), orain hizkuntza izateko, armada, itsas armada eta web orrialdeetako domeinu propioa izan behar direla. Adibide honek argi eta garbi uzten du
|
hizkuntza
baten bizi indarra hizkuntza komunitatearen egoera politiko, militar eta ekonomikoarekin modu estuan lotuta dagoela, eta horretaz gain, hizkuntzaren erabilera eremu berriei emandako erantzunak ere zeresan handia duela hizkuntzaren osasunean.
|
|
|
Eta hemendik beste galdera bat sortzen zaigu: Nolakoak behar dute hiztunek
|
hizkuntza
bati bizi indarra emateko. Zer hiztun mota behar du hizkuntza batek gero eta indartsuagoa izateko?
|
|
|
|
Hizkuntza
batek bizirik irauteko hiztunak ezinbesteko dituen modu berean, kultura batek ere, bizirik iraungo badu, bozgorailuak behar ditu. Kontatzen ez dena ez delako existitzen.
|
|
2017
|
|
|
Ezezaguna da, eta haren mundua eta gurea erabat paraleloak izango dira segur aski. Beste
|
hizkuntza
batean biziko da akaso, beste egunkari bat irakurriko du, beste albistegi batzuk ikusiko ditu, beste kultura batetik edango du, eta urteak pasatu daitezke bi munduek inon bat egin gabe, igogailuan ez bada. Munduari begiratzen diogu eskura ditugun leihoetatik, baina ate aurrekoa ikusteko betaurrekoak falta zaizkigu oraindik.
|
|
|
Nazio funtzioak betetzen ez dituen
|
hizkuntza
batean bizi garenez, gure artean partekatzen dugun euskalduntasuna guztiz hauskorra da38 Hizkuntza etnikoak, hots, gizarte nazionalaren bizitza ehuntzen ez duen mintzairak, ez dauka ahalmen sozialik gizarte nazional hegemonikoaren leialtasun atxikimenduak sortzeko eta zurkaizteko. –Bi gizaki nazio berekoak izango dira baldin eta, betiere, nazio horretako kide direla onartzen badute.
|
|
|
printzipio etiko moduan ez bide da gidari aldrebesa. Espainiar eta frantsesentzat biziera duina izango ote litzateke gizarte moderno nazionalaren kulturan osoki bizitzeko funtzioak mamitzen ez dituen
|
hizkuntza
batean bizitzea. Haientzat ez, eta guretzat ere ez.
|
|
2018
|
|
|
Ez bestetarako. Izan ere, euskaraz bizitzea ezin da izan bigarren mailako
|
hizkuntza
batean bizi eta erdara menderatzaileak euskara menderatuak bete behar lituzkeen funtzioak betez euskaldunon duintasuna osatzea. Bigarren edo hirugarren hizkuntza osagarria eta aberasgarria izango zaigu axioma soziolinguistiko hau betetzen den neurrian:
|
|
|
Eta hemendik beste galdera bat sortzen zaigu: Hiztunek nolakoak izan behar dute
|
hizkuntza
bati bizi indarra emateko. Zer hiztun mota behar du hizkuntza batek gero eta indartsuagoa izateko?
|
|
2019
|
|
|
Izan ere, dena bere hobena izatetik, kulpabilizazio hori kentzearekin eta lotsa gainditzearekin, bere buruarekiko bakearen bidean da, erasotua izan dela eta anormaldutako
|
hizkuntza
batean bizi dela jakin baitu. alegia, testuinguruaren laguntza funtsezkoa da norberaren sufrimenduei gaina hartzeko, zentzurik ez zuten traumatismoak berridazteko. horretarako, bere haur denborako eskolako kaierak atzeman izanak, adibidez, hainbesteko garrantzia du: " retrouver les indices de son passé, c’est recoller les morceaux du moi brisé" (Cyrulnik, 2010:
|
|
|
|
Hizkuntza
baten bizi ardatz ia gorena argota da.
|
|
|
" Berrogei urte nituela," mundu librera" egin nuen lehen bidaian, atzerriko lagunek eta senideek behin eta berriz esaten zidaten uzteko behingoz leku madarikatu hau. Baina ni ez naiz leku batean bizi eta, ni
|
hizkuntza
batean bizi naiz!, esaten nien. [...] Barraskiloaren oskola ez da inondik ere sarrezina, ez da batere hermetikoa.
|
|
|
Hori omen da
|
hizkuntza
bat bizitzeko maila gorena: hartan negar egiten jakitea.
|
|
2021
|
|
|
Nork eman dio honelako garrantzia eskolari? Eskola batek ezin du
|
hizkuntza
baten bizi iraupen osoa bere gain hartu. Eta gehituko nuke, euskarako irakasleek ezin dutela hizkuntz sistema, kultura, soziolinguistika, hizkuntzaren historia edota herriaren historia beren gain hartu.
|
|
|
Hala ere uste dut euskarako irakasleek dugun ezinezko eginkizun horretan zerbait ahazten dugula:
|
hizkuntza
batek bizitzeko mugitu behar du, bere hiztunetatik ikasi behar du. Arlo anitzetan egonkortasunak bere onurak erakutsi baldin baditu, hizkuntzalaritzan horren aldeko zientifiko gutxi agertuko dira.
|
|
2022
|
|
|
Euskara haientzat «bizitzeko modu bat» dela nabarmendu dute hiru pailazoek, eta «bihotzetik eta maitasunetik» horretan eragiten saiatzen dira une oro. Hala ere, uste dute «ahalegin handiagoa» egin behar dela
|
hizkuntza
batek bizirik irauteko. «Aldarri eta esloganetatik kanpo, egiazko lehentasuna eman behar zaio euskarari; saretzea ahalbidetu behar da, eta, herrigintzaz aparte, apustu sendo bat egitea falta da:
|
|
|
″Horretarako, ez da nahikoa eskolan eta etxean euskaraz aritzea edo ikastea.
|
Hizkuntza
batean bizitzeko, ez da nahikoa etxeko eta eskolako lana. Hizkuntza batean bizitzeko hizkuntza horretan gozatu egin behar da″, adierazi dute.
|
|
|
Hizkuntza batean bizitzeko, ez da nahikoa etxeko eta eskolako lana.
|
Hizkuntza
batean bizitzeko hizkuntza horretan gozatu egin behar da″, adierazi dute. Eta ″gozatze″ horretarako ″aisialdia euskalduntzea premiazkoa″ jo dute, haien iritziz, ″momentu honetan Altsasun euskaraz bizitzea oso zaila baita ume, gazte zein helduondako″.
|
|
2023
|
|
|
segitzen dute.
|
Hizkuntza
bat bizirik atxikitzeko Unescok gutieneko hiztun kopurua %30ean finkatzen du. Ipar Euskal Herrian euskaradunen kopurua %20, 1ekoa zen 2021ean, %24, 7 zelarik 2001ean.
|
|
|
«Arnasguneetan, euskara hegemonikoa da, eta
|
hizkuntza
bat biziko bada, gizartean hegemoniko izatea behar du», esan du Aramendik. Eta hortxe dago gakoa:
|
|
|
Bai baina. Seguruenik dakitenek sarriago erabiliz gero eta ez dakitenek ikasiz gero, kontuak hobera egingo luke, eta beraz,
|
hizkuntza
batek bizirik eta gainera kardio osasuntsu jarraitzeko biak dira, batzuek ikastea eta batzuek zein besteek erabiltzea. Baina denok dakigu hori ere ez dela nahikoa:
|