|
2001
|
|
|
Eta euskara, ispiluan sortzen den mundua, eta jeinuarena, arrunkeriatik ihes egiten duenarena, maila berberean daude. Baina proposamena eskuin ezker idazteak azken gai dena muturreraino eramatea arriskutsua da, poema honetako azken bertsook ahuntz
|
hizkuntza
baino ez baitira, eta teorizazio ortzi mugan jeinuaren hitza, jerga bihurtzen baita.
|
|
2006
|
|
|
Beste kontu bat kultura izango litzateke. Baina literatura
|
hizkuntzari
baino ez dagokio. Eta euskara ez da espainiera edo frantsesa.
|
|
2007
|
|
|
Horrela, finkatu daiteke zein hizkuntza den gurasoa eta zein ostekoa, zein den aurretikoa eta zein ondorengoa. Aztertzaile hauen iritzian, genealogia da balio funtsezkoena eta, ondorenez, familia berekoak diren
|
hizkuntzak
baino ez dira senide izango.
|
|
|
Harreman horiek jatorri berbera izanak eragin zituen, bai geogra, aren aldetik baita bultzatzaileen aldetik ere, Bizkaia, Gipuzkoa, Araba eta Nafarroako diputazioek bultzatu baitzituzten bai Eusko Ikaskuntza baita Euskaltzaindia ere. Harreman urriak izatea Eusko Ikaskuntzak eta Euskaltzaindiak aztergai desberdinak izateak eragin zuen, Eusko Ikaskuntzak zientziaren arlo guztiak aztertu baitzituen eta Euskaltzaindiak euskal
|
hizkuntza
baino ez. Harrigarria, hala ere, hain erlazio txikia izatea, Euskaltzaindia Eusko Ikaskuntzatik sortu zela kontuan harturik.
|
|
|
Agian arrazoia izango du, bee bee ari gara ardien moduan. Gurea Idahoko artzainen
|
hizkuntza
baino ez da. Arregik tertulietan darabilen hori bera, zuk irakurtzen duzun hau, nik amesten dudan hori berori, baina ez dugu The Wall Street Journal horretan gurearekiko begirunerik topatu.
|
|
2008
|
|
|
Horien artean 2.261
|
hizkuntzek
baino ez dute adierazpen idatzia, eta 300 hizkuntzetan bakarrik kontsultatu daitezke hiztegi elektronikorik. Euskara 300 hizkuntza horien tropelean dabil, eta areago, IKT eta hizkuntza teknologiako produktuak aztertuta ziur euskara sartuko litzakeela lehenengo 100 hizkuntzen artean, agian lehenengo 50 hizkuntzen artean ere bai. batean klik egitea besterik ez dago proposatutako bilaketa horietan aurrera jarraitzeko.
|
|
|
Yourdictionary.com gunean azaltzen den bezala, munduan 6.800 hizkuntza omen dago. Horien artean 2.261
|
hizkuntzek
baino ez dute adierazpen idatzia, eta 300 hizkuntzetan bakarrik kontsultatu daitezke hiztegi elektronikorik. Euskara 300 hizkuntza horien tropelean dabil, eta areago, IKT eta hizkuntza teknologiako produktuak aztertuta ziur euskara sartuko litzakeela lehenengo 100 hizkuntzen artean, agian lehenengo 50 hizkuntzen artean ere bai.
|
|
|
eskualde hizkuntza horiek Hexagonoaren mugetatik at jarraipena eta aldaera estandarrak izatea erabakigarria izan daitekeela haien biziraupenerako eta etorkizunerako. Baina, Frantzian, mugaz haraindiko
|
hizkuntzekin
baino ez da gertatzen hori; hau da, ondoko herrialdeetan Estatuko hizkuntza ofizial direnekin —esaterako, alemana eta nederlandera— eta mugaren bi aldeetan eremu urriko hizkuntza edo hizkuntza minoritario direnekin —esaterako, euskara eta katalana— Azken bi hizkuntza horiek, autonomia estatutuak direlaeta, koofizialak dira gaztelaniarekin batera, mugako alde bateko lurralde ba... Hizkuntza beharra are nabarmenago adieraziko da, baldin eta aldaera estandar eskuragarri eta eraginkorra badago —edo erabiltzeko minimo bat— Hori da eremu urriko hizkuntzaren eta hizkuntza beharraren arteko loturari heltzeko giltzarrietako bat:
|
|
|
Unescoren Kontseilu Betearazleko lehendakari Olabiyi Yaï jaunak azpimarratu zuenez, hizkuntzak “urrezko pisua balute bezala tratatu behar dira”, eta eleaniztasuna hezkuntza sistemetan, administrazio sistemetan eta sistema juridikoetan, kultura adierazpenetan, komunikabideetan eta Interneten aitortzera deitu zuen. Izan ere, ehunka
|
hizkuntza
baino ez dira sartu hezkuntza sistemetan eta eremu publikoan, eta ehun baino gutxiago erabiltzen dira mundu digitalean. Gainera, Unescok dio hizkuntzak funtsezkoak direla Milurtekoko Garapen Helburu batzuk (MGH) lortzeko.
|
|
|
Hizkuntza bat hizkuntza komunitate bat da, hiztunen komunitatea. Gizabanakoen
|
hizkuntzak
baino ez dira existitzen eta gure kasuan, gu gara, euskaldunak, euskaldun komunitatea. Hizkuntza da komunitatea sortzen duena, eta gure herriaren izenean argi dago herria eta hizkuntzaren arteko sinbiosi hori:
|
|
|
Euskara bakarrik erabiltzen duenik ez dago momentu honetan, ez behintzat hamasei urte baino gehiagokoen artean, beti ere inkestaren arabera. Datu horiek Euskararen Kale Neurketan behatutako datuekin bat datoz neurri handi batean; izan ere, kale neurketetan kalean erabiltzen den
|
hizkuntza
baino ez da jasotzen, eta horregatik IV. Inkestaren datuak baino datu altuagoak jasotzea espero zitekeen eta hala izan zen: 2006ko kale neurketaren arabera Euskal Herriko erabilera indizea 14,2 izan baitzen.
|
|
2011
|
|
|
Lagina alboratuta dago amen eta aiten ikasketa mailari begiratuz gero, zeren unibertsitate mailako ikasketak dituzten gurasoen ehunekoa askoz handiagoa baita laginean gizartean baino, non populazio helduaren% 21, 5ek2 baino ez baititu unibertsitate mailako ikasketak (EUSTAT, 2001). Bada beste alborakuntza bat euskararen ezagutza eta erabileraren inguruan Euskal Herri osoan euskara% 21,3ren lehen hizkuntza eta bikoteen% 11ren ohiko
|
hizkuntza
baino ez baita Euskadiko Autonomia Erkidegoan (Eusko Jaurlaritza, 2008). KGNZ tresna euskaraz izatea eta gurasoak euren seme alaben euskara ezagutzaren informatzaileak izanik, beraz, berezko hautaketa gertatu da populazio osoan euskara ezagutzen eta erabiltzen duten herritarren alde.
|
|
|
Hala, gizateriaren bideak zentzu hori komunikazio sinbolikoan finkatu du, batik bat hizkuntzaren bidez; beste era batera esanda, konbentzio bat erabaki du: uler daitekeenaren edo
|
hizkuntzaren gainean
baino ez daiteke eraiki erreala dena. Zer egin, orduan, ulertze ekintzaren disonantziekin, zurrunbiloekin, paradoxekin, hautemate akatsekin, isiluneekin, etenekin?
|
|
2013
|
|
|
8 Hizkuntza eredua aldatzen du? Gaztelania eta atzerriko lehen
|
hizkuntza
baino ez dira enborrekoak izanen. Hizkuntza koofizialak nahitaez ikasi beharreko espezialitateko irakasgaiak izanen dira.
|
|
2014
|
|
|
Transmisio ezaren ondorio bezala kokatuko nituzke honakoak. Izan ere, euskara eskolako
|
hizkuntza
baino ez bada batzuentzako eta kalean nahiz belaunaldi ezberdinen artean hizkera informalaren inguruko transmisiorik ematen ez bada, beste hizkuntza batzuetako esamoldeak itzultzea litzateke ondorioa.
|
|
2017
|
|
|
Gure herria konkistatu aurretik zortzi hizkuntza propio genituen, baina pipil
|
hizkuntzak
baino ez dio eutsi. Hori zen zeudenen artean nagusi, eta horregatik lortu zuen aurrera egitea.
|
|
|
erabileraren inguruan egiten diren ikerketa nagusiek ez diote zehazki galdera horri erantzuten: edo aztergai mugatuago bat dute, edo bestelako irizpide batzuk erabiltzen dituzte. esaterako, hizkuntzen kaleerabileraren neurketak kalean zenbat euskara entzuten den neurtzen du, baina ez du argitzen jende horrek euskara zenbat erabiltzen duen, entzuna izan den unean zerabilen
|
hizkuntza
baino ez. era berean, inkesta Soziolinguistikoak bai jasotzen du euskaraz zenbat egiten duen jendeak, baina eremu eta solaskidearen arabera. hala, non eta norekin zenbat euskara egiten den neurtzen du, baina eremu edo solaskide bakoitzarekin igarotako denbora zenbatekoa den jakin gabe, eta, beraz, jende horrek euskaraz zenbat denboraz jarduten duen argitu gabe. hori guztia dela-eta, uste dut oso ...
|
|
|
Doraemon jartzen du, eta badakizu Nobita dioen tokian eseri duzula; agian, asko ezagutuko ez duzun norbaiten ondoan. Baliteke Euskal Herriko beste puntatik heldutako inoren alboan izatea, euskaraz egunero bizi dena, zuretzat eskolako
|
hizkuntza
baino ez den hori bizimodu daukana.
|
|
|
Sintoma positiboak hizkuntza batean edo bestean ezberdin agertzen zirela deskribatu zuten. Lehen kasuan, deliriozko sintomatologia bigarren
|
hizkuntzan
baino ez zen agertzen. Beste hiruretan, ordea, deliriozko sintomak lehen hizkuntzan larriagoak zirela edota entzutezko haluzinazioak lehen hizkuntzan baino ez zirela agertzen hauteman zuten.
|
|
|
Lehen kasuan, deliriozko sintomatologia bigarren hizkuntzan baino ez zen agertzen. Beste hiruretan, ordea, deliriozko sintomak lehen hizkuntzan larriagoak zirela edota entzutezko haluzinazioak lehen
|
hizkuntzan
baino ez zirela agertzen hauteman zuten.
|
|
2018
|
|
|
Bien artean, zein da lehentasunezkoa? Biak dira beharrezkoak, baina estatus plangintzarik ezean, estandarizatutako hizkuntza laborategi
|
hizkuntza
baino ez da izango. Estatus plangintzak du lehentasuna, erabateko lehentasuna izan ere.
|
|
|
* Zuen seme alabak etxean espainol hazi datezen, etxeko hizkuntza, zuen (eta bere) hizkuntza espainola izanik, eta euskara, zuetako askorentzat bezela, bigarren
|
hizkuntza
baino ez?
|
|
|
Transmisio modu horrek (ezaugarri horiekin) noiz arte iraun dezake? Egungo belaunaldi gazteentzat, batik bat inguru erdaldunduetan, euskara gelako
|
hizkuntza
baino ez da, eta eskolan bertan ere, gehienek ez dute erabiltzen irakasleei zuzentzeko ez bada.
|
|
2019
|
|
|
aramera (arc), antzinako eliza eslaviera (chu), koptoa (cop), manxera (glv), antzinako hebreera (hbo), txinera klasikoa (lzh), sanskritoa (san), and asiriera (syc). h1 hazi alternatibo gisa beste hauek aukeratu dira: antzinako ingelesa (ang), avestera (ave), kornubiera (cor), ge’ez (gez), latina (lat), mandaic (myz), paliera (pli), armeniera klasikoa (xcl), eta anglo normandiera (xno). aurreko kasuetan bezala, zalantzarik gabeko
|
hizkuntzak
baino ez ziren sartu multzo horietan. arrakala digitalaren beheko muturrerako (S kategoria) zerrenda guztietatik kanpo dauden hizkuntzak hautatu dira. eta honako ezaugarriak dituzte: ez dute wikipediarik (ezta inkubagailu moduan ere), ez daude udhr zerrendan, ez dute Bibliarik ez zuzentzaile ortografikorik, ezta apple ko zein microsoft eko euskarririk ere; ez dute aipamenik omniglot en ez eta daturik ere ez Crúbadán proiektuan. aipatu behar da, nolanahi ere, horrek ez duela esan nahi ez dutela aktibitate digitalik, baizik eta egin diren saiakeretan ez dela haien arrastorik agertu.
|
|
|
Baina edozein kasutan aldapa gorako borroka egin dute. adiera klasikoaren arabera, bizirik dauden 7.000 hizkuntzen artean, agian 2.500ek iraungo dute bizirik beste mende bat. Baina 250
|
hizkuntza
baino ez dute digitalki iraungo, eta besteak, ezinbestean, ondare egoerara (Nynorsk) edo desagerpen digitalera (mandinka) mugituko dira. horren ondorioz babeste lanak (http://www.endangeredlanguages.com) oso garrantzitsuak dira. zoritxarrez, ikuspuntu praktikotik, ondareari begirako proiektuak (inkubagailu moduko wikipediak barne) planifikaziorik gabekoak izan ohi dira, ez baitute dokumentazio pr... Baliabideak maiz alferrik xahutzen dira, aurretik gertatutako galera funtzionalak eta hizkuntza aniztasunaren aurka doazen pizgarri ekonomikoak kontuan hartuta (ginsburgh V, weber S (2011).
|
|
|
3 Euskal Herriko klase agintariek, burgesiak eta apaizeriak beregana dezaten, euskara laborarien eta arrantzaleen
|
hizkuntza
baino ez den artean gaur egun dena izango baita, patois bat, desagertzera kondenatua horrenbestez, patois guztiak bezala, hizkuntza literarioekin edo hizkuntza nobleekin lehiatu ezinik.
|
|
2020
|
|
|
Historia ez zaizu interesatzen baina matematikak eta gaztelania eta zientziak ere ez
|
Hizkuntza
baino ez zaizu gustatzen baina ezin duzu hori soilik ikasi.
|
|
2021
|
|
|
Hasteko, gorputzaren irakurketa ezinbestean soziokulturala dela esateak ez du esan nahi gorputza diskurtso hutsa denik. Butlerrek argitzen duenez, sostengatu daiteke gorputza ez dela ezagutzen edo ez dela identifikatzen gorputzaren mugak ezartzen dituzten koordenatu linguistikoetatik kanpo, horregatik gorputza berori ezagutzeko baliatzen dugun
|
hizkuntza
baino ez dela baieztatu gabe. (Butler 2016:
|
|
|
Isiltzen denean idatziko dut gu denok elur jausi baten moduan herrestan eraman gaituen istorioa. Jakin arren hitzak ez direla nahiko, eta hala ere
|
hizkuntza
baino ez dudala mordoilo hau askatzeko. Mina esaten dugunean elkar ulertzen dugun ilusioak biziko gaitu, nahiz eta besteak arrastorik ez izan zertaz ari garen.
|
|
2022
|
|
|
Bestalde, erresumaren izaeran, euskara, euskaldunen mintzaira, herritar gehienen
|
hizkuntza
baino ez zen, kultura erabat latindarra izaki. Gutxiengoek:
|
|
|
Renfen edo Correosen euskaraz aritzea alferrik izaten da, «gehiengoaren»
|
hizkuntzan
baino ez baitute egiten, txiripak txiripa.
|
|
2023
|
|
|
8. Horrez gain, ikasleak aktibatu behar ditugu beraiengan kontzientzia soziolinguistikoa piztuta. Askotan antzeman diegu ikasleei, beraien euskararekiko pertzep zioa euskara irakasleen
|
hizkuntzarena
baino ez dela, ikastetxean egiten denaren pertzepzio hutsa. Bultzatu egin behar dira hizkuntzaren balioaren pertzepzioa eta hizkuntzarekiko identifikazioa.
|
|
|
7 Euskara, eskolako
|
hizkuntza
baino ez da ikasle gehienentzat, eskolarekin identifikatzen den mintzaira, edo eskolarekin baino, eskolako ikasgaiekin, hobeki esan. Iruñerrian euskaraz ikasteak gero eta antza handiagoa du frantses kolegio batean ikastearekin, esaterako.
|
|
|
Honi lotu behar litzaioke nolakoa den ikasleei, gaztetxoei eskaintzen ari gatzaizkien eskola eredua, zenbateraino erantzuten dien haien benetako beharrei, interesei, jakin minei. Izan ere, euskara eskola
|
hizkuntza
baino ez baldin bada, eta gainera eskola eredu horren nolakotasuna gazteendako modukoa ez baldin bada, haien bizitzatik urrun baldin badago edota arrotza baldin bazaie, pentsa, hainbat okerrago. Hemen, heziketa modu askeago baten aldeko eta pertsonen beharrak hobeki zaintzen dituen eskola eredu baten aldeko nire aldarria egingo dut, horrek
|