|
2000
|
|
|
Polita izan behar du zure
|
hizkuntza
ezagutzen ez duen publikoaren aldetik harrera ona izatea...
|
|
|
Eta inori ez zitzaion iruditzen etikoa ombudsman batek bere eskualdean birizik zirauten hizkuntzak ez jakitea. Lehen lehenik, administrazioaren aurrean, hiritarren eskubideak gorde behar zituenarentzat nahitaezkoa iruditzen zitzaigun bertako
|
hizkuntzak
ezagutze hori.
|
|
|
Bigarren eremu publiko honek oztopo handiak aurkitzen ditu beregarapenean. Jadanik aipatua dugun izaera minoritarioari?
|
hizkuntza
ezagutzen ezdutenak ezin baititu integratu?, hiztun guztiak integratzeko zailtasuna gehitzen zaio.Honen arrazoia honetan datza: hizkuntza komunitatea osatzen duten kide guztiakharremanetan eta kontaktuan jartzeko euskarri eta espazioen ahulezia; eta horretanzeresan handia dute gorabehera politikoek, muga juridiko politikoen existentziak, eta ekonomikoek, merkatuaren egituraketak?.
|
|
2001
|
|
|
Ondorioz, komunikazioak garrantzi handia hartzen du ikas prozesuan, hizkuntzak komunikazio tresnak besterik ez direlako, eta ikasleak behar komunikatiboak asetzekobaliagarria dela frogatzen duen neurrian erabiliko duelako. Hizkuntzaren arloformalaren eta komunikazio gaitasunaren artean dagoen harremana oso estua dahelduen euskalduntzean,
|
hizkuntza
ezagutzeko motibazioa komunikatzeko erabiltzen hasten diren neurrian handitzen delako. Komunikaziorako erabilgarritasunakprozesuan aurrera egiteko indarra ematen dio ikasleari, eta aurrera egiteak komunikaziorako gaitasuna handitzea dakarkio.
|
|
|
Berriro errepikatuko dugu:
|
hizkuntza
ezagutzea eta gaitasun komunikatiboa eskuratzea bi gauza desberdin dira eta lehenak ezdakar bigarrena halabeharrez.
|
|
|
IA.
|
Hizkuntza
ezagutu: nola dagoen eratuta, nola funtzionatzen duen...
|
|
2002
|
|
|
Beste toki batzuetan,
|
hizkuntza
ezagutzea erabakigarria ez den arren, auzolandegiaren tokiko hizkuntzaren edo hizkuntzen (normalean bertako hizkuntza eta ingelesa) oinarrizko ezagutza izatea eskatzen da, taldeko kideen arteko komunikazioa bermatzeko.
|
|
|
Sarritan, keinuen bidez hitzari laguntzen zaio, entzundakoari begien aurreko sinesgarritasunaren bermea eskainiz. Inoiz, hitza bera ordezkatzen du keinuak, esate baterako, inguruak erabateko isiltasuna eskatzen duenean, edo
|
hizkuntza
ezagutzen ez denean. Sakon dezagun komunikazio ez berbatuaren paradigma.
|
|
|
Hezitze balio izugarria du beste unibertsitateetan ikasteak, zeren hainbat herri eta kultura ezagutzeko aukera emateaz gain, beste hezkuntza sistemek eskaintzen dituzten eduki eta irakasteko modu desberdinetara irits baitaiteke horrela. Horretarako, baina, beharrezkoa da herri horretako
|
hizkuntza
ezagutzea; gutxienez, nazioartean gehien erabiltzen den hizkuntza ezagutu da. Hori dela eta, geure unibertsitateetan ingelesez edo beste hizkuntza horiez eskolak jasotzeko aukera ezin hobea litzateke, akademi alorrean hizkuntza hori trebetasunez erabiltzeko oso bide egokia baita.
|
|
|
Hezitze balio izugarria du beste unibertsitateetan ikasteak, zeren hainbat herri eta kultura ezagutzeko aukera emateaz gain, beste hezkuntza sistemek eskaintzen dituzten eduki eta irakasteko modu desberdinetara irits baitaiteke horrela. Horretarako, baina, beharrezkoa da herri horretako hizkuntza ezagutzea; gutxienez, nazioartean gehien erabiltzen den
|
hizkuntza
ezagutu da. Hori dela eta, geure unibertsitateetan ingelesez edo beste hizkuntza horiez eskolak jasotzeko aukera ezin hobea litzateke, akademi alorrean hizkuntza hori trebetasunez erabiltzeko oso bide egokia baita.
|
|
|
Matrikulatzen diren ikasleek, letonieraz gain, beste bi
|
hizkuntza
ezagutu behar dituzte. Berrikiago (2002ko Otsaileko komunikazio pertsonala) horren egiaztapena izan dugu.
|
|
2003
|
|
|
Herriaren ohiturak, gustuak eta
|
hizkuntza
ezagutzen zituzten, eta noski, «erriak jarraitu egiten zieten, aien lanak noiz eta nun ikusiko egoten zan», zioen «Basarri»k, zenbait galdera bihurri egitera ekin aurretik: «Gure egunetan agertzen diren lan asko norentzat idatziak (eskribituak) daude?
|
|
|
herri orok daukala Jainkoa bere erara gurtzeko eskubidea, eta Jainkoak ez zuela inongo herririk bereizi. Eta batzuek Itun Zaharreko Kondaira idatzia izan duten arren judutarrak Moisesena dela uste den Tora delakoa, edota musulmanak Mahomarena dela dioten Korana, kasu, euskaldunak bezala
|
hizkuntza
ezagutzen ez zuten beste herriek ere bazutela Jainkoarekin eginiko Ituna, aldian behin egiten zituzten jatorrizko ospakizunen liturgiatik sortutako ahozko literaturan gorde izan dena. Are gehiago, azkarrago konektatu omen zuten herri hauek Ebanjelioaren espirituarekin Ituna idatzia zutenak baino.
|
|
|
Bestalde, gerratearen ondorenak biek jasan zituztenez Irigaraik alde egin behar izan baitzuen Iruiñetik, sentipen hurbila zuten. Ingelesa eta kanpo
|
hizkuntzak
ezagutzeak halako ikuspegi zabalagoa ematen zien kultura aldetik, horretan ere sintonia handia zutelarik.19
|
|
|
Hilabete batzuk pasatu eta, iraila aldean seme alabak eskolan hasi beharrean aurkitzen dira. Ez dute hemengo
|
hizkuntzarik
ezagutzen eta A ereduko ikastetxe bat aukeratzen dute, ez dakigu haiek aukeratuta ala baten batek emandako aholkuengatik. Ikasturtea bukatu, eta umeak gaztelaniaz berba egiteko gai izango dira; euskaraz, ostera, lau berba baino ez dute jakingo.
|
|
|
Zer nolako biztanleria izango du Euskal Herriak etorkizunean?. Bere lurraren
|
hizkuntza
ezagutzen ez duena?.
|
|
|
Bukatzeko, neure eskerrik beroenak hainbat ikastetxe euskaldunetako irakasle guztiei, ume horiei kalitatezko irakaskuntza emateaz gain bertoko
|
hizkuntza
ezagutzea bermatzen dietelako. Ia egun batean ume etorkin horiei gure artean bizitzeko eta lan egiteko balio zaien, eta aurrerantzean esperientzia horiek hainbat eskola euskaldunetan berriz ematen diren, jakina, gure hezkuntza sistemak eta mandatari prestuek permititzen badute.
|
|
|
Bi mila aldiz idatzi ditut buruan gure arteko dialogoak. Garbi dago bizitzak ez duela gidoien
|
hizkuntza
ezagutzen. Inprobisazioa.
|
|
|
Aterkiaren gainetiko ureztatzeaz. Ofizialtasuna eta hizkuntza eskubideak (bermea, garapena, proiekzioa...); eskolak euskaldundu beharra eta bertako
|
hizkuntza
ezagutzeko eskubidea, ekintza zuzena eta honen mezua (seinaleerdaldun elebakarren ezabaketa, seinale elebidunen ezabaketa edo ordezkapena); hizkuntza politika bakarra eta egoera soziolinguistikora egokitutako neurri mailakatuak. Biak hala biak, denak egin beharrekoak eta ez aldi berean eta toki berean.
|
|
2004
|
|
|
Era berean,
|
hizkuntza
ezagutzea eskatzen du. Eta pertsona hizkuntzan bizi da.
|
|
|
1 Euskarak, Euskal Herriaren berezko hizkuntza denez, hizkuntza ofizialen maila izango du Euskal Herrian gaztelaniarekin batera eta guztiek dute bi
|
hizkuntzok
ezagutzeko eta erabiltzeko eskubidea.
|
|
|
Suediako Kristina erreginak deitu zuen berarentzat filosofo gisara lan egin zezan. Emakumea jakingura zen oso, sei bat
|
hizkuntza
ezagutzen zituena, egunero orduak ikasten ematen zituena eta urteetan Descartesekin postatrukean ibilia. Baina iparreko lur hotz eta heze haietara bidaiak ez zion batere onik egin Descartesi, gutxiago oraindik erreginak ezarri zion ordutegiak.
|
|
2005
|
|
|
Eta bestetik dudarik gabe, AEK k, gaur egun, oraindik, tristea da hau hola esan beharra baina, Korrikatik jasotzen du biziraupenerako behar duen diru minimoa. Gaur egun hori bermatua egon behar litzateke administrazioetatik, norbere
|
hizkuntza
ezagutzea oinarrizko eskubide bat baita, baina ez dago. Eta AEK k, horri erantzuteko, Korrikaren beharra eta denaren beharra dauka.
|
|
|
Zelan bidali zuten bera lagun horren bila? Hiria eta
|
hizkuntza
ezagutzen ez dituen bakarra, hain zuzen ere. Tokio moderno horretan ez dituzte sakelako ñimiño horiek holakoetarako erabiltzen ala?
|
|
|
• Legebiltzarkideen artean euskara eta Europako beste hizkuntza baten ezagutzaren ehunekoak antzekoak dira. Legebiltzarkideen %78k gutxienez bi
|
hizkuntza
ezagutzen baditu ere, erdiak soilik ezagutzen du euskara (Europako beste hizkuntza% 52, euskara% 56).
|
|
|
Behatokiak esan zuen ezinbestekoa dela Botere Judiziala ren Lege Organikoa ren aldaketa eta hizkuntzaren ezagutzaren derrigortasuna ahalbidetzea, epaile, fiskal zein idazkari judizialek
|
hizkuntza
ezagutzeko beharra izateko.
|
|
|
" Dragoi Bolak pila bat galtzen zuen gaztelaniaz, baitaDo ra emonek ere". Produktu bat lehenengoz zein
|
hizkuntzatan
ezagutzen den, eragin handia duela onartzendute ikasleek. Lehenengo hizkuntzan ezagutzen den produktua, oroimen onarekin gorde ohi dute;" galera" —hautematekotan— produktu bera bigarren hizkuntzan entzunondo ren gertatzen da, eta bigarren hizkuntzari lotuta egon ohi da (kontuan hartu gabe zein hizkuntza den kaltetua; bigarrena izate hutsagatik baizik):
|
|
|
Produktu bat lehenengoz zein hizkuntzatan ezagutzen den, eragin handia duela onartzendute ikasleek. Lehenengo
|
hizkuntzan
ezagutzen den produktua, oroimen onarekin gorde ohi dute;" galera" —hautematekotan— produktu bera bigarren hizkuntzan entzunondo ren gertatzen da, eta bigarren hizkuntzari lotuta egon ohi da (kontuan hartu gabe zein hizkuntza den kaltetua; bigarrena izate hutsagatik baizik):
|
|
|
a. Erreparto murritza dago, batetik, eta oso tipologia mugatukoa, bestetik. b. Erreferentzialtasuna: lehenengo
|
hizkuntzan
ezagututako ahotsak; horiek utzitako oroimen ona geratzen da, horien" benetakotasuna".
|
|
|
Baserri ba tera zihoala gogoratzen naiz, hori bai. Euskara ikasten ari zela esan zidan eta ene buruari galdetu nion nola arraio ote zitekeen izan, euskara hain ondo eta bizi hitz egiteaz gain, dozena bat
|
hizkuntza
ezagutzen zituen gizona, baserri su kaldeetan sartuta ibiltzea. Atsotitzen lan eskergak ekarrizuen erantzuna, urte dezente beranduago.
|
|
|
Gizon honek munduko hizkuntza guztiak ezagutzen dituela dirudi. Jatorrizko
|
hizkuntzetan
ezagutzen ditu Literatu ra Unibertsaleko lanik behinenak. Filosofo eta pentsalariak ere, iturrietatik ezagutzen ditu baldin eta bere bulegoan dauzkan de nak irakurri baditu.
|
|
|
Zeregin honetan nahita egingo dut banaketa bat, alegia, konparaketa arrazoitu honen —hizkuntza ezagunen sailkapen bat egitera bultzatuko nauen konparaketa honen— eta hizkuntzaren beraren berezitasunen deskribapenaren artean. Ze, azken batean, garrantzitsua da konparaketak inolako eraginik ez edukitzea deskribapenean eta, gainera, irakurle bakoitzari aukera eman behar zaio —honek bestelako
|
hizkuntzak
ezagutzen dituen heinean— konparaketa hura zuzentzeko eta zabaltzeko.
|
|
|
Aste bat zuela mendi lehorren erdian kokatu herri batera iritsi ziren. Herriaren atarian geratu zen troparen gehiengoa,
|
hizkuntza
ezagutzen zuten haietariko bi, lekuko arduradunekin solastatzera igorri ondoan. Karriken artetik haur irriak eta ama aspertuen deiak biderkatzen ziren, oilo koloka karakaka zenbait eta txakur txanpak ere bai.
|
|
|
Begira, ni sei urtetan, jadanik ezkor aire batekin eskolaratu nintzen: tatxa bat neukan mihi puntan, ez nuelako ikasgelan erabiltzen zen
|
hizkuntza
ezagutzen. Salbaietarik nintzen.
|
|
2006
|
|
|
Berezko
|
hizkuntza
ezagutzea nazioartean onartutako giza eskubidea dela.
|
|
2007
|
|
|
•" Euskara, Euskal Herriko berezko hizkuntza baita, Euskadiko hizkuntza ofiziala izango da, gaztelaniarekin batera, eta hiritar guztiek dute bi
|
hizkuntzak
ezagutu eta erabiltzeko eskubidea.
|
|
|
Gure ikerketatik ondoriozta daitekeenez, hizkuntzaren zailtasuna, denbora, dirua, hizkuntza erabiltzeko aukerarik eza eta
|
hizkuntza
ezagutzeko beharrik eza, kontra dauzkagun elementu garrantzitsuak dira. Horren ondorioa da herritar asko ez direla motibaturik edo euskara ikastera bultzaturik sentitzen eta, kontuak kontu, euskaraz aritzeko gaitasuna dugunok% 33 baino ez gara.
|
|
|
Gure ikerketatik ondoriozta daitekeenez, hizkuntzaren zailtasuna, denbora, dirua, hizkuntza erabiltzeko aukerarik eza eta
|
hizkuntza
ezagutzeko beharrik eza, kontra dauzkagun elementu garrantzitsuak dira. Horren ondorioa da herritar asko ez direla motibaturik edo euskara ikastera bultzaturik sentitzen eta, kontuak kontu, euskaraz aritzeko gaitasuna dugunok% 33 baino ez. egitea dute helburu.
|
|
|
Sarri askotan nahikotzat jo izan da
|
hizkuntza
ezagutzea komunikazio egoeretan erabili ahal izateko. Horretarako, ariketa kontrolatuak arauen azalpenekin tartekatu dira.
|
|
|
" 6.art. Euskarak, Euskal Herriaren berezko hizkuntza denez, hizkuntza ofizialen maila izango du Euskal Herrian gaztelaniarekin batera eta guztiek dute bi
|
hizkuntzok
ezagutzeko eta erabiltzeko eskubidea".
|
|
|
Euskal jende xumeak naziogintzan eta gizartegintza modernoan baztertzeinstituzional, kultural, sinboliko eta ekonomikoa pairatu du. Landa jendearengan, euskal baserritarrarengan, beste inorengan baino askoz eraginkorrena izan dena: botere instituzioen aurrean, zentro ekonomiko eta kulturalen aurrean euskara ezinbaliaturik eta erdal
|
hizkuntza
ezagutu ez, beti bitartekari baten beharrean.
|
|
|
Hitz egiten du, bai, baina gizakiaren hizkuntz gaitasuna galbideratzen duen modu jakin batean bakarrik.
|
Hizkuntza
ezagutzen du, bai, baina dominazioaren bitarteko bezala bakarrik, hain zuzen aldekoen aurrean aginduaren eta instrukzioaren forman eta kanpokoen aurrean —eta horiek bereganatu nahian— propagandaren forman. Eta orduan sortzen da —inposizioaren problematikagatik beragatik— propagandaren teknika guztia, zeina egiaz oraindik modu puntualean bakarrik izan den aztertua.
|
|
2008
|
|
|
Etorri nintzenean banekien hemen beste hizkuntza bat hitz egiten zutela, baina nik ez nuen
|
hizkuntza
ezagutzen, eta ikasten hasi nintzenean ulertzeko oso zaila iruditu zitzaidan. Seigarren mailan nengoenean aparteko eskolak eman zizkidaten euskara ikasteko, eta gauza batzuk gaztelaniaz egin nitzakeen.
|
|
|
euskara= 5,2; espainiera= 6,2; (ingelesa= 4,2; frantsesa= 2,1). Etxean erabiltzen den hizkuntzaren arabera, 1/ 7 puntuko eskalako batez bestekoa erabiliz: euskara= 3,6; espainiera= 6,2; (ingelesa= 1,7; frantsesa= 1,2).
|
Hizkuntzak
ezagutzeko nahiaren arabera, 1/ 7 puntuko eskalako batez bestekoa erabiliz: euskara= 6,4; espainiera= 6,1; (ingelesa= 6,4; frantsesa= 5,5).
|
|
|
Askotan, begiruneedo adeitasun jarreratzat hartzen da (batez ere jarrera hori praktikara eramaten dutenen aldetik). Eta, noski, ezin da halakotzat hartu, beti zentzu berean gertatzen baita (euskal hiztunak aldatzen du hizkuntza, eta gaztelaniara jo), eta ez bestean, baita bi solaskideek bi
|
hizkuntzak
ezagutzen dituzten kasu askotan ere. Soziolinguistek gaztelaniaren elkargune araua esaten diote horri, eta esan beharra dago" mendetasun" terminoa ez dutela erabiltzen jokabide horren judizio etikoa edo estetikoa egiteko.
|
|
|
Euskara eta erromantzeen artean izandako harremanak denboraldi luzeena iraun duten eta edozein
|
hizkuntzen artean
ezagutzen dugun harreman iraunkorrenak izan direla esan daiteke: gaztelania Hego Ameriketan bost mende bakarrik darama eta gauza bera gertatzen zaio ingelesari Ipar Ameriketan edo frantsesari Kanadan edo suedierari Finlandian eta abar.
|
|
|
Era berean, adierazten du, datuen erabilera justifikatzen duten helburuak erabiltzaile jakin bat identifikatu gabe lortzen direnean, anonimoak egin direla, gordetzen den informazioa erabiltzaile jakin batzuei lotu ezin izateko. IP helbideak datu pertsonal gisa tratatzeak ondorio handiak izan ditzake bilatzaileen funtzionamenduan eta informazio horri ematen dioten tratamenduan Googlek dio IP helbideak gordetzen dituela erabiltzaileei zerbitzu hobea emateko, horrela, erabili duten
|
hizkuntza
ezagutzeko gai baita. Era berean, adierazi du horrela informazio fidagarria eman diezaiekeela iragarleei fakturatzeko.
|
|
|
Hala ere, atzerriko ikastetxeek oso eskaera handia izaten dute, eta, horren ondorioz, beren ikasgeletara aurkezten diren izangaiek hautaketa prozesu sakona egin behar izaten dute. Prozesu horretan, funtsezko baldintzetako bat ikastetxeko jatorrizko
|
hizkuntza
ezagutzea da; horregatik, ikastetxe horietako askotan hizkuntzak prestatzeko ikastaroak eskaintzen dituzte beren ikasketetan sartu nahi duten ikasleentzat. Ikastetxeak Britainiarrak, alemaniarrak, italiarrak, norvegiarrak, suediarrak eta baita japoniarrak ere… 11 herrialdek gutxienez ikastetxe bat dute Espainian, beren hezkuntza sistemako irakaskuntzak ematen dizkiena ikasleei.
|
|
|
Niri bi proposamen haiek ez zidaten ezer berezirik eragiten, ez bero eta ez hotz, baina Kolonbiak hizkun  tzaren arazoa konpontzen zuen. Horrelako bidaia luze bat egin behar baduzu âhausnartzen nuenâ, atzerrian denboraldi luze batez egon behar baduzu, aukeran hobe da bertako
|
hizkuntza
ezagutzea. Berriro ere, nire beldur txatxu eta logikarik gabea...
|
|
|
gaztelania. Detaile modura, epe laburrean Ikuspegik eta Unesco Etxeak garatu duten ikerketa baten berri emango dugu, EAEn egun 110 ama
|
hizkuntza
ezagutzen direla aditzera emango duena.
|
|
|
Ikuspegik eta Unesco Etxeak ikerketa baten berri eman dute oraintsu; beronen emaitzek diote EAEn egun 110 ama
|
hizkuntza
ezagutzen direla. Zer eragin dauka horrek gure hezkuntza sisteman?
|
|
2009
|
|
|
Hizkuntza kontzientzia aipatzen dute: " nik beti izan dut motibazio handia euskara ikasteko; izan ere, nire herriko
|
hizkuntza
ezagutzea eta menderatzea da, nire ustez, motibaziorik handiena".
|
|
|
Millvina Deanek, Jesus Ferreiro Titanic Fundazioaren nazioarteko presidentearekin telefonoz izandako elkarrizketan, salbamendu txalupetan sartzea lortzeko borrokei buruz inoiz ez duela ezer entzun adierazi du. Txalupak erdi utzik abiatu ziren, ingelesak ez ziren bidaiari gehienak
|
hizkuntza
ezagutzen ez zutelako eta tripulatzaileen aholkuak ez zituztelako ulertzen, gainera barkuko adierazpen guztiak ingeleraz bakarrik idatzita zeuden.
|
|
|
Edurne Brouard Korrikako arduradunaren hitzetan, gero eta gehiago dira
|
hizkuntza
ezagutzen dutenek, baina ez da berdina gertatzen euskara erabiltzen dutenekin. Euskaltzaindiko egoitzan egin den aurkezpen ekitaldiak babes handia izan du gaur.
|
|
|
Hiztegi hau Bordelen, 1981ean, Txomin Peillenek irakurri zuen semantika tesiaren ondokoa da. Egilearen esanetan, lan hau
|
hizkuntza
ezagutzeko eta aberasteko bide bat da.
|
|
|
Txomin Peillenen ustez, bere liburua
|
hizkuntza
ezagutzeko eta aberasteko bide bat da. Hiztegi guztiek bezala, noski.
|
|
|
Hiztegi hau Bordelen, 1981ean, Txomin Peillenek irakurri zuen semantika tesiaren ondokoa da. Egilearen esanetan, lan hau
|
hizkuntza
ezagutzeko eta aberasteko bide bat da.
|
|
|
Talde biek, ordea, ez dutehizkuntza bera erabiltzen. Zientzialarien aurkikuntzak eta ondorengo berrikuntzateknologikoak hizkuntza arruntean azaltzen ditu kazetariak, nahiz bere lanarenoinarria zientzialariek zientzialarien hizkuntzan aurkeztutako informazioa izan.Natura zientzien alor bakoitzak hizkuntza jakin (berezitu) bat erabiltzen du, etaherritar arruntek, oro har, ez dituzte
|
hizkuntzok
ezagutzen, arrotzak egiten zaizkie.
|
|
|
Kultura, hezkuntza, politika eta ekonomia arrazoiengatik, Europako Kontseiluak ikasle guztientzako helburu gisa atzerriko bi
|
hizkuntza
ezagutzea planteatu du. Premisa horretatik abiatuta, Hezkuntza, Gizarte Politika eta Kirol Ministerioak 28.000 laguntzetarako deia egin du hirugarren urtez jarraian, beka baten bidez laguntzen duten ikasleak eta maisu maistren edo irakasle ikasleen hizkuntza nozioak hobetzeko.
|
|
|
gurasoak, irakasleak eta ikasleak. – Baliabide berriak iragartzen dituzte, horiek ezagutzen eta erabiltzen laguntzen dute, tresnak eta
|
hizkuntzak
ezagutzen dituzte. Segurtasuna, funtsezko gaia Gehien ugaritu diren 2.0 orrialdeak ikastetxeen arteko topaketak dira, bizikidetza birtualak eraikitzeko edo proiektuak partekatzeko.
|
|
|
Langile batzuk beren lan destinoan geratzen dira, baina gehienek kanpoan urte batzuk bakarrik egon nahi dute Langileak adituen aholkularitza izan arren, beti dago enpresarekin zuzenean harremanetan jarri eta bere hautagaitza baliarazi behar duen unea. Lehen elkarrizketak telefonoz egin ohi dira, eta benetako su proba dira, hautagaiaren
|
hizkuntzak
ezagutzeko. Horri dagokionez, kontuan hartu behar da Espainian ingeles maila altua First Certificat EBko beste herrialde batzuetan bakarrik baloratzen dela bitarteko gisa.
|
|
|
Hala ere, orain arte iritsi ez den esparru bat bideo interpretazioa da, pertsona gorrak telefonoz (bideo telefono finkoa edo mugikorra 3G teknologiarekin) edo webcam a duen ordenagailu baten bidez kontaktatzeko erabiltzen den bideokonferentzia mota bat. Lotura bideo interpretea da, zeinuen
|
hizkuntza
ezagutzen du eta solaskidearen mezua entzumen ezgaitasuna duen pertsonari transmititzen dio. Esperientzia probaldian dago, baina erakunde publiko eta pribatuen babesa du.
|
|
|
Europako Batzordeak (EB) finantzatutako programa honen helburua da Europako boluntariotza eta mugikortasuna sustatzea, hizkuntza prestakuntzaz gain. Programan 30 urtetik beherako gazteak sartzen dira,
|
hizkuntza
ezagutu beharrik gabe, eta hiruzpalau hilabete arteko egonaldia egin ahal izango dute Europako GKE batean. Abenturaren sustatzaileek azaltzen dutenez, “motibazio ona izatea da” eskatzen den baldintza bakarra.
|
|
|
Atariak
|
hizkuntza
ezagutzeko teknologia erabiliko du horretarako
|
|
|
YouTubek azpitituluak dituzten bideoak itzultzeko asmatu duen sistemak, batez ere pertsona gorrentzat, hobekuntza batzuk izango ditu, Googlek iragarri zuenez. Azpititulu horiek automatikoki sortuko dira hemendik aurrera,
|
hizkuntza
ezagutzeko teknologia bati esker (ASR, ingelesez). Bideoen atari ezagunak azpitituluak sortzeko aukera ematen zuen, baina ez automatikoki, eta hori eragozpen bat zen plataformarentzat.
|
|
|
“Hala ere, oraindik iristeke daude haren onespenaren ondorioak”. Beren zeinu
|
hizkuntzak
ezagutu dituzten Europako beste herrialde batzuk Finlandia, Danimarka, Suedia, Ipar Irlanda, Portugal eta Alemania dira. Europako Kontseiluak berak erabaki hori hartzeko eskatu zuen 2003ko apirilean.
|
|
|
Hainbat ikerketaren arabera, egun Euskal Herriko hiru ikasletik bi ez dira euskalduntzen. Gure herriko
|
hizkuntza
ezagutzeko dugun eskubidea sistematikoki hausten da, zioen manifestazioan parte hartu zuen emakume batek.
|
|
|
Zer lortuko dugu horrekin? Euren herriko berezko
|
hizkuntza
ezagutzeko duten eskubidea urratzea! Kar, kar... ideia ederra!
|
|
|
Hegoaldean ofiziala da, baina hemen inork ez du ofizialtasunik aipatzen. Erraten dute
|
hizkuntza
ezagutua dela. Baina zertarako, ez bada ofiziala?
|
|
|
–Immigrazioa kriminalizatzeko beste modu bat da, etorkinek mendekotasun handiagoko jokabide kulturalak ekarriko balituzte bezala. Etorkin askok ez dute salaketarik jartzen, ez dutelako
|
hizkuntza
ezagutzen, ez dutelako hemengo legeen berri... Aldiz, emakume etorkinak kultura atzeratu batetik datozela eta ergelagoak direla zabaltzen da?.
|
|
|
Horregatik egiten dugu hizkuntz integrazioaren alde, gizartea bera ere integratuagoa izango delako. Horregatik ez dugu gogoko bi hizkuntza komunitatez osaturiko euskal gizartea, bi
|
hizkuntzak
ezagutzen dituen, erabili ditzakeen eta erabiltzen dituen gizartea baizik.
|
|
|
Ulertu behar da, bi hizkuntzak" erabiltzeko adina ikasteko" obligazioa tarteko, hizkuntza aukeratzeko eskubideak ez duela esan nahi gurasoek euren seme alabentzat irakaskuntza elebakarra, eskubidea balitz bezala, defendatzeko aukerarik dutenik. Eskolaren bidez bi
|
hizkuntzak
ezagutzeko obligazioa ezin da inolako eskubideren izenean ezabatu, obligazio hori baita gaur ikasle gazte eta bihar etzi herritar heldu izango direnei hizkuntza kontuan aukera berdintasuna bermatzen dien tresna, eta aldi berean elebiduna den eta elebiduna izatea aukeratu duen gizarte honen kohesiorako bermea.
|
|
|
Gure iritzian, aurrerantzean ere, hezkuntza sistemaren oinarrizko zutabe izan dira gurasoen borondatea, bi
|
hizkuntzak
ezagutzeko obligazioa eta ikastetxeen autonomia. Ikastetxe bakoitzak bere proiektua garatzeko aukera edukitzea eta bere hezkuntza elkartearen gogoaren eta errealitatearen araberako hizkuntza proiektua finkatu eta garatzeko modua edukitzea oso positiboa gerta daiteke aurrerabidea eraginkortasunez egiteko.
|
|
|
aukeraturiko hizkuntzaren erabilera, ezinbestekoa, beraz, herritarrek, maila apalean bada ere, bi
|
hizkuntzak
ezagutzea, inork ez dezan bere burua hizkuntzaz aldatzera behartuta ikusi. Kontua horixe baita:
|
|
|
Beharrezkoa nuen, bada, gaztelania. Gainera, ama hizkuntzaz eta akademikoaz landa ez nuen latina beste
|
hizkuntzarik
ezagutzen. Trebatu samartuta nengoen Julio Zesarren edo Zizeronen testuetan, iritsi nintzen Katuloren poemak irakurtzeko gai izatera ere, baina irakurketa haiek gramatikaren eta itzulpenaren mende zeuden (latinaren tripak irakatsi zizkiguten, baina ez bihotza), eta hainbat eskola latinez hartzen bagenituen ere eta hainbat azterketa ere latinez egiten, ezin esan hain kultu aire goratsua ematen duen formazio klasiko baten jabe naizenik:
|
|
2010
|
|
|
Ikasi nahi eta behar horretan erabilitako teknikak azaldu eta gero ondokoa dio: " Mundu bakoitzak bere sekretua du eta sekretu horretara sartzeko,
|
hizkuntza
ezagutu behar da".
|
|
|
1979ko Euskal Autonomia Erkidegoko Estatutu Legeak dio hitzez hitz: " Euskarak, Euskal Herriaren berezko hizkuntza denez, hizkuntza ofizialen maila izango du Euskal Herrian gaztelaniarekin batera eta guztiek dute bi
|
hizkuntzok
ezagutzeko eta erabiltzeko eskubidea".
|
|
|
2010ko apirilaren 22an bastiako auzitegi administratiboak (korsika) galeriako herriko (korsika garaia) deliberazio bat deuseztatu du. 2009an herriko kontseiluak bi bileratik bat korsikeraz eginen zela deliberatu zuen, baina bileren txosten idatziak frantsesez itzuliz. nahiz eta 2008az geroz eskualdetako
|
hizkuntzak
ezagutuak diren, frantsesaren erabilera ez zuela murriztu behar akta administratiboetan argudiatu du auzitegi administratiboak.
|
|
|
•
|
Hizkuntza
ezagutzeko derrigortasuna: herritar guztiei edo funtzio publikoan lan zehatza dutenei hizkuntza bat ezagutzeko derrigortasuna ezartzen zaie.
|
|
|
jatorrizkoa izanda ere, bizirauteko zailtasunak dituen hizkuntzarekin? gurea bezalako gizarte eleanitzean —jatorrizkoena den hizkuntzak erabilera ahulena izanik—, gizartekideon jarrera etikoa ezin besteko baldintza da. hizkuntza anitzen elkarbizitza eta hizkuntza gutxiengotuaren etorkizuna ere, ziurtatuko badira, zera eskatzen du; hiztun ezberdinen askatasuna errespetatzea. hau gertatuko bada berriz, besteen
|
hizkuntza
ezagutu eta bere garapena onartu beharra dago. elkarbizitzarako jarrera etiko hau mantentzen ez denean kritika egin ahal izateko eta joera ez egokiak ikusgarri egin eta zuzendu ahal daitezen ahalegintzeko, garrantzitsua litzateke, euskararen, eta hizkuntza ezberdinen, inguruko eztabaida publikoaren azterketak sistematikoki egite jarraitzea. lan honetan egiten den proposamen metodologikoa eredu ba... IV Mapa Soziolingüistikoa. kultura Saila. hpS. eusko Jaurlaritzaren argitalpen zerbitzu nagusia.Vitoriagasteiz. larraÑaga, n. (1996).
|
|
|
...tasuna du aurrez aurre, eta nazioarteko beste hizkuntza indartsuekin batera bizi beharra dauka teknologia berrien aro globalizatu berrian. errealitate honek zaildu egiten du bere biziraupena. euskaraz bizi nahi dugunok, ez badugu nahi bereizita edo isolatuta, beste hizkuntza bat erabiltzen duten hiztunekin elkarbizitza bat eraiki beharra dugu. euskaraz bizi nahi dugunok, bai gaztelania nahiz beste
|
hizkuntzak
ezagutuz bizi behar dugu. beste hizkuntzekin partekatuz, gure hizkuntzaren izaera. gure euskaldun izateko nahiak, ez du inor behartu behar; bakoitzak erabaki dezala zein hizkuntzatan bizi nahi duen. baina, jarrera berdina eskatzen diegu, hizkuntza nagusiko hiztunei, geurearekiko. Jarrera hau, guztiok mantendu ezkero, izaera ezberdinak errespetatzen dira eta ez da inor ukatzen. hizkuntza ezberdinen elkarbizitzak, batzuei eta besteei konpromesu, ardura edo betebehar batzuek sortzen dizkigu. euskal hiztun batek ere badu konpromesua erdararekiko, konpromesu berdina eskatzen zaio erdal hiztun bati euskararekiko ere. nere eskubideak bestearentzat betebeharra sortzen du eta alderantziz. batak bestearen hizkuntza ezagutu beharra sortzen digu honek, kasu horretan lortuko baita, bakoitzak bere borondatez erabakitako izan nahia errespetatzea. elebitasunaren ordez, elebakartasunaren aukera egiten duena da bere hizkuntza berdina hitz egiten duten hiztunez osatutako barrutia edo ingurunea sortu edo mantendu nahi duena. baina gure helburua elebitasuna da, hemengo bi hizkuntza ezberdinak partekatu nahi ditugu, bi hizkuntzak gu guztion hizkuntza izatea nahi dugu. eta azkenik, gaur egungo gizarte modernoan bizi nahi dugu euskaraz; ez dugu nahi antzinatasunean edo bizimodu tradizionalean egin gure bizitza. gure hizkuntzak gaurko gizarte modernoan bizi nahi badu, beste hizkuntzekin batera egingo du, beraien artean integratuz. horretarako garrantzitsua ikusten dugu, gure hizkuntza, euskara, informazio eta komunikazioetarako teknologia berrien eremuan ere hedatzea. baita ere, gure herrian presentzia duten bi hizkuntzez gain nazioarteko beste hizkuntza bat edo beste ere, ezagutu beharra dugu. elebitasuna ez ezik, eleaniztasuna lortu nahi dugu beraz, munduko kultura ezberdinekiko elkarrizketa eta elkar ulermenean lagungarri izanez.
|
|
|
Jatorrizko hizkuntza izanik, bere lurraldean bizirik irauteko aukerak auzitan dituen hizkuntza da gure euskara. nahiz eta errekonozimendu ofiziala eta babes politikoa ezagutzen duen —eaeko lurraldean— ez du ziurtaturik bere jarraipena; eskoletan hizkuntza hau ikasteko aukera ugariak eskaini dira azken urteetan, hala ere, gaur egun gazte diren guztiek ez dute bere egin hizkuntza hau. eguneroko gizarte bizitzan, euskarak, espainiako hizkuntza nazionalaren nagusitasuna du aurrez aurre, eta nazioarteko beste hizkuntza indartsuekin batera bizi beharra dauka teknologia berrien aro globalizatu berrian. errealitate honek zaildu egiten du bere biziraupena. euskaraz bizi nahi dugunok, ez badugu nahi bereizita edo isolatuta, beste hizkuntza bat erabiltzen duten hiztunekin elkarbizitza bat eraiki beharra dugu. euskaraz bizi nahi dugunok, bai gaztelania nahiz beste hizkuntzak ezagutuz bizi behar dugu. beste hizkuntzekin partekatuz, gure hizkuntzaren izaera. gure euskaldun izateko nahiak, ez du inor behartu behar; bakoitzak erabaki dezala zein hizkuntzatan bizi nahi duen. baina, jarrera berdina eskatzen diegu, hizkuntza nagusiko hiztunei, geurearekiko. ...ntendu ezkero, izaera ezberdinak errespetatzen dira eta ez da inor ukatzen. hizkuntza ezberdinen elkarbizitzak, batzuei eta besteei konpromesu, ardura edo betebehar batzuek sortzen dizkigu. euskal hiztun batek ere badu konpromesua erdararekiko, konpromesu berdina eskatzen zaio erdal hiztun bati euskararekiko ere. nere eskubideak bestearentzat betebeharra sortzen du eta alderantziz. batak bestearen
|
hizkuntza
ezagutu beharra sortzen digu honek, kasu horretan lortuko baita, bakoitzak bere borondatez erabakitako izan nahia errespetatzea. elebitasunaren ordez, elebakartasunaren aukera egiten duena da bere hizkuntza berdina hitz egiten duten hiztunez osatutako barrutia edo ingurunea sortu edo mantendu nahi duena. baina gure helburua elebitasuna da, hemengo bi hizkuntza ezberdinak partekatu nahi ditugu, bi...
|
|
|
2 euSKaldunon euSKalerrian, gizarTe eleaniTza eraiKiTzearen erronKa nola bizi elkarrekin ditugun ezberdintasunekin? ...er ikusia honek. ezberdinak izanik elkarrekin bizi behar badugu, elkarrizketa posible egin beharra daukagu, eta horretarako, elkar ulertzeko gai izan behar gara. herri hau osatzen dugun hiritar guztiok, elkarren kulturak gehiago ezagutu behar ditugu; beste kulturak ulertu eta beren garapena onartzea eskatzen du honek. beraz, gizarte honen elkarbizitzarako baldintza behar luke izan, batak bestearen
|
hizkuntza
ezagutzea, ulermen mailan besterik ez bada ere.
|
|
|
— eta azkenik, laugarren egoera elebidun bat ere eman daiteke: ...nolingüe" bi dituen gizartea izango litzateke. aukera ezberdin hauek ikusita, gure gizartearen egoerak hirugarren aukeraren antza du. hau da, jende guztiak daki gaztelaniaz, batzuek ulertzen dute euskara, eta beste batzuk gai dira euskara ere erabiltzeko. beraz, lege honen helburua, hirugarren aukera horretatik lehenengora pasatzea izango litzateke; eta honek esan nahi du, hiritar guztiak bi
|
hizkuntzak
ezagutzera iristea. hau da gaztelania guztiok ezagutzen dugunez, euskararen ezagutza da ziurtatu beharrekoa gizarteko jende guztiarengan. eta hizkuntza honen ezagutza pasiboa ez ezik, hizkuntza hau edozein arlo eta mailatan erabili ahal izateko gaitasuna lortzea da asmoa. gizarte barruti berdinean identitate ezberdinek elkarbizitzako aukera ezberdinak izan ditzakete:
|
|
|
— hizkuntzen lurralde banaketa. bakoitza bere hizkuntzan aritzen den bi hizkuntza barruti elebakar sortzea, hau da, elebitasun faltsua. batak bestearen
|
hizkuntza
ezagutzeko ahaleginik ez egitea.
|
|
|
...tasuna adieraziz. euskara gehiegi dago baldintzatua eztabaida politiko ideologikoekin, eta euskara auzi honetatik atera nahi bada, adostasun politikoa berreraiki beharra dago. lehendabizikoa da edozein hizkuntza marka politikoen gainetik kokatzea, eta aberastasun bezala ulertzea. edozein hizkuntzak komunikatzeko balio digu, baita kultur sormenerako ere, eta gure identitatea osatzen laguntzen digu.
|
hizkuntzak
ezagutzea aberastasuna da, gure gizarte identitate askotarikoa izan bai daiteke. hizkuntzek ez dute izan behar helburu politikoetarako; ez ezer eraikitzeko, mundu globalizatuan egokiago integratzeko baizik, mundu mailako komunikazioan parte hartzeko. horretarako berriz, etorkizunean lekua irabazi beharra dugu, interneten lekua egin, etorkinak euskarara integratu e.a.
|
|
|
...ntasunean eta aniztasunetik komunikazioa posible izango bada munduan." hizkuntza ezberdinen elkarbizitzak, batzuei eta besteei konpromiso, ardura edo betebehar batzuek sortzen dizkigu. euskal hiztun batek ere badu konpromisoa erdararekiko. konpromiso berdina eskatzen zaio erdal hiztun bati euskararekiko ere. nire eskubideak bestearentzat betebeharra sortzen du eta alderantziz. batak bestearen
|
hizkuntza
ezagutu beharra sortzen digu honek, kasu horretan lortuko baita, bakoitzak bere borondatez erabakitako izan nahia errespetatzea. guk dugun euskaldun izateko nahiarekin, ez dugu inor behartu nahi; bakoitzak erabaki dezala zein hizkuntzatan bizi nahi duen. baina jarrera berdina eskatzen diegu hizkuntza nagusiko hiztunei. Jarrera hau guztiok geure egin ezkero, izaera ezberdinak errespetatzen dira eta ez da inor ukatzen. elebitasunaren ordez, elebakartasunaren aukera egiten duena da bere hizkuntza berdina hitz egiten duten hiztunez osatutako ingurunea mantendu nahi duena. baina gure helburua elebitasuna da, hemengo bi
|
|
|
eliz erakundean oinarrizko datu zehatza dago tarteko: oro har, euskal herriko diozesietako gotzainak ez ziren euskaldunak, kanpotarrak ziren, herritar euskaldunen
|
hizkuntza
ezagutzen ez zutenak, eta produkzio erlijioso literario handiago baten gidaritza eta kontrola eramateko gaitasun eskasekoak. eta ikusi dugu kontrolaren horrek zenbateko zeresana zuen garaiko argitalpen erlijiosoen historian. ez gotzainek eta ez inkisizioak euskararik ez baldin bazekiten behar zen tamainan, zaila ikusten da nola izan zitekeen hierarkia sorkuntza intelektual teologiko baten sustatz...
|
|
|
Espainiako Poliziaren datuak biltzen ditu Aguirreren agiriak. Horren arabera, 60.000 pakistandar inguru bizi dira Katalunian, gehienak gizonezkoak, ezkongabeak eta agirik gabe, halaber, Afrikako iparraldeko etorkin asko daude.Espainiako gizartetik kanpo bizi dira, ez dute
|
hizkuntza
ezagutzen, askotan ez dute lanik, eta euren erlijio duintasunez praktikatzeko leku gutxi dituzte, azaltzen du. Baldintza horiek terroristak errekrutatzeko egoera ezin hobea eskaintzen dute, gaineratu zuen.
|
|
|
Arazo linguistikoei dagokienez, epigrafistak idatzi zuen ikertutako testu guztietan antzeman zituztela akatsak. . Anomaliak eta inkoherentzia sorta aurkitu dugu latinezko kasu eta funtzioekin lotuta, eta baita izen arrunt eta berezien transmisioarekin ere, eta horrek erakusten du grabatzaileak ez zuela
|
hizkuntza
ezagutzen?. Alegia, Gorrotxategik eta Núñezek ere, besteak beste, nabarmendutako ezohikotasunak:
|
|
|
–Enigmatikotzat hartu behar ditugu, eta benetakotasuna zalantzan jarri beharra dago?. B multzoko idazkunei dagokienez, berriz, hau da, Egiptoko izenen latinezko transkribapenari dagokionez, José Manuel Galánek uste zuen ez zituela Egiptoko
|
hizkuntza
ezagutzen zuen norbaitek idatzi, egiptoarren izenak transkribatzeko greziarren teknika ezagutzen zuen norbaitek baizik. Nolanahi ere, Nefertiti eta Nefertari izenek, erromatarren garaian, III. mendean,, oso aukera gutxi?
|
|
|
Herrian aritu gara galdezka, Juan gure gidaren laguntzari esker. Juan mestizoa da, eta indioen pare bat
|
hizkuntza
ezagutzen ditu. Ez dugu hitz onik jaso, herritar gehienek gaizki begiratu digute, baina azkenean ume txiker batek hondakinetara eramango gaituela agindu digu.
|
|
|
Frantsesa kontuan hartu gabe, gaztelania eta ingelesa dira beste
|
hizkuntza
ezagutuenak. Gaztelaniadun gehiago bada herritarretan (%52 versus %45) eta ingelesdun gehiago etorkinetan (herrikoen %36, etorkinen %52).
|
|
|
Laguntza emateko baldintza nagusietako bat zeinu
|
hizkuntza
ezagutzea da
|
|
|
Hautaprobetara aurkezteko aukera ere ematen dute, eta gainditzen badira, berriz zenbakitutako lan profesionaletan parte hartzeko aukera. Zer itzultzen den Gehienetan, itzulpenak Internet bidez egiten dira, eta, beraz, munduko edozein lekutako erakundeekin lan egin daiteke, betiere
|
hizkuntza
ezagutzen bada. Ashokak boluntario elebidunak ditu itzulpen birtualetarako, artikuluak, newsletterrak, txostenak, liburuxkak, azterlanak edo proposamenak. erakunde horrek 60 herrialdetan baino gehiagotan sustatzen du gizarte aldaketa, enpresaburu sozialaren bidez eta neurri iraunkor eta errepikagarrien bidez. Fundazioen, GKEen eta irabazi asmorik gabeko beste erakunde batzuen web orriak itzultzen ditu Mondo Services ek, eta muga bat du hedapenean.
|
|
|
|
Hizkuntza
ezagutzea eta modu idatzi edo ahozkoaren bidez zuzen erabiltzea ez da hitzen fonetika egokia erabiltzera edo araudi ortografikoa betetzera mugatzen. Alderdi horiez gain, beharrezkoa da hizkuntza sistemaren funtzionamendua ezagutzea, hitzen funtzioak ezagutzea eta beren artean nola erlazionatzen diren jakitea, komunikatu nahi den edukia adierazten duten zentzuzko perpausak eraiki ahal izateko.
|
|
|
Hala, adierazi zuen ekainerako mapa bat egingo dutela hurrengo bost urteetan zer politika egin behar diren jakiteko. Hezkuntzako titularrak ere
|
hizkuntzak
ezagutzearen “garrantzia” azpimarratu zuen, baina, batez ere, funtsezkotzat jo zuen “norberak egiten duena ondo egitea, duintasun osoz, eta lanbidea gaitasunez eta bikaintasunez egitea”. Lanbide Heziketako zuzendari nagusiak, Miguel Soler ek, atari berria aurkezteko ekitaldian bertan gogorarazi zuen Europako Batasunean (EB) “ikasleen ia% 50ek LHren aukera hartzen duela”.
|
|
|
Denek txalotu zuten aukera hau, Aita Nicolás apostolutzan esperientzia handiko gizona dela, eta Asiako kultura eta arazoak ongi ezagutzen dituela kontuan harturik. Gizon aurrerakoia, zenbait
|
hizkuntza
ezagutzen dituena, nortasun handikoa eta elkarrizketarako ere erraztasun handikoa dela aipatu zuten denek, eta ez jesuitek bakarrik. Otsailaren 21ean, Benedikto Hamaseigarrenak audientzia luze eta maitekor bat eman zien Erroman bildurik zeuden jesuitei.
|
|
|
liturgia, kristau dotrina, Vatikanoaren historia, munduko gertaerak, ospakizunean parte hartzen zutenen izenak. Horiez aparte,
|
hizkuntzak
ezagutu beharra ere badago.
|
|
|
Integrazioaren egiturazko aldeaz ari gara, orduan; hots, gizarte egituran txertatuta egoteari dagozkionak. Horrez gain, integrazioak badu, noski, bai dimentsio kulturala (harrera gizarteko hizkuntza edo
|
hizkuntzak
ezagutzea, adibidez) edota politikoa ere (etorkinak gizartearen bizitza politikoan parte hartzea, esaterako). Edozelan ere, azpimarratzekoa da egiturazko integrazioa ezinbestekoa dela etorkinaren bizimodu berria normaltasunez gara dadin.
|