2001
|
|
– Nolako ikas estiloa da nagusi euskara bigarren
|
hizkuntza
gisa ikasten aridiren helduen artean?
|
|
– Nolako ikas estiloa da nagusi euskara bigarren
|
hizkuntza
gisa ikasten aridiren pertsona helduen artean?
|
|
Beren azterketetan ikusizutenez, orientazio instrumentalari zegokion arrakasta mailarik altuena. Kasu horretan, ingelesa nazioarteko
|
hizkuntza
gisa areago ikasten da hiztunen komunitatearekin zerikusia duen zerbait baino. Horrelakoetan ez da harritzekoa jarrera integratiboak indar gutxiago izatea ikasteko arrazoi instrumentalek baino.
|
|
Nafarroatik Nafarroara begira idatzi du Javier Tajadurak. Euskara Nafarroako berenezko
|
hizkuntza
gisa hartuizana ren ondorio txarrak azpimarratzen ditu. Eta astirik gabe, legea aldatzea eskatzen du, kontraesanak ezabatzeko.
|
|
euskararen eskubideak, edukitzekotan, esparru euskalduneko euskaldunek dauzkate, ez beste eremuetakoek eta ezta ere. Berenezko hizkuntza ama
|
hizkuntza
gisa ulertuz ere ondorio murriztaile berberetara iristen dira beste batzuk. Bada Nafarroan gertatzen ari dena laborategitzat hartzen duenik.
|
|
ama hizkuntzak ematen duen eskubidea du hizkuntza propioak, ez gehiago, ez besterik. Honekin lotuta, beste batzuek gaztelania eta bertako hizkuntza hartzen dituzte maila berean berenezko
|
hizkuntza
gisa.
|
|
Javier Tajadurak Nafarroako euskararen legea kritikatzen du, %8k bakarrik hitz egiten duen hizkuntza bat, euskara, berenezko
|
hizkuntza
gisa hartzen duelako. Alderdi politikoen itun berri bat eskatzen du, legea aldatzeko.
|
2002
|
|
Horrez gain, ikerketa beraren arabera, euskal internauten %17, 6ak liburuak kontsultatu eta irakurtzeko baliatzen du sarea. Halaber, azterketak euskaldunen %95ak irakurri ohi duela jakinarazi du, eta gazteen %54ak baliatzen duela euskara irakurtzeko
|
hizkuntza
gisa.
|
|
Hemen erdararen nahiz eta Mitxelenak esan erdara betikoa dela gurean, eta hori ere oso eztabaidagarria den erroak Erdi Arokoak dira. Nahi hainbat atzera daiteke historian, baina funtsean aipatu estatu ereduek Erdi Aroaren hondarrean ezarri zituzten bi erderen oinarriak nazio
|
hizkuntza
gisa. Bertako hizkuntza, jatorrizko hizkuntza, euskara dugu ordea.
|
|
Zergatik euskara, hori guztia agertzeko
|
hizkuntza
gisa?
|
|
Izan ere, muga handi baten gainditzearen adierazlea dugu hori. Euskararen unibertsitaterako sarrera horrek, nonbait, adin nagusitasuna ematen dio euskarari kultur
|
hizkuntza
gisa.
|
|
Euskara Batuarenibilbide laburrean —35 urte ozta ozta—, gauza asko egin izan dira, egia da, baina askoz gehiago behar dira Euskal Unibertsita tearenoinarriak jartzeko. Unescoren azken adierazpenetan euskara desagertzekoarriskuan dagoen
|
hizkuntza
gisa hartu da. Hori horrela da, euskara desagertzeko arriskuan dago.
|
|
Eskolan gaur ingelesa ikasten dute ikasle guztiek (bigarren
|
hizkuntza
gisa). Eta eskolaldia amaitzean, su ediarguztiak dira ingelesez poliki irakurtzeko, idazteko eta mintzatzeko gai.
|
2003
|
|
haurrak euskaldunak dira, eskolan euskaraz ari dira, baina gero esango nuke jolastokian ere ez dutela beraien artean euskaraz egiten. Batzuetan euskara eskola
|
hizkuntza
gisa hartzen dutelako, eta aisialdietarako erdara nahiago izaten dutelako gertatzen da hori. Baina ez badira esparru guztietan euskararen erabilera bultzatzeko neurriak hartzen eta ez da batere erraza erabilera bultzatzea, adi ibil gintezke!
|
|
Oro har, erabileraren eskasia ikusten dut arazo. Izan ere, jakingo bagenu 30 urte inguru duen jende horrek, bere heziketa euskaraz izan dutenak edozein izanda ere beren ama hizkuntza, beren seme alabei ama
|
hizkuntza
gisa euskara irakatsiko dietela, urrats izugarria izango genuke ziurtaturik. Baina nola jakin hori horrela izango dela?
|
|
Ingelesa ohi darabil jatorri hizkuntza bezala. Urte luzeetan ingeles irakaslea izanik, hizkuntza horrekiko atxikimendu berezia zuen, eta argi zekusen ingelesak
|
hizkuntza
gisa duen kontzeptuak adierazteko zehaztasuna eta hizkuntza horretan garaturiko literaturarik onena euskaraz ematea bide emankorrak zirela euskal hizkuntza eta literaturarentzat. Itzulpengintza ugaria eskaini ez arren, bere laburrean lan zehatza eta eredugarri gertatzen dena, bai behintzat.
|
|
Hori bihur zitekeen bere produkzioaren gune sozial babeslea. ...latina euskaratik ikasteko metodo baterako, Lapurdiko Biltzarrera jo zuen, baina kasu guztietan arrakastarik gabe.35 (Aurreko mendean, Nafarroa Behereko Estatu Orokorretan eta Gipuzkoako Batzar Nagusietan, euskarazko beste liburu batzuk argitaratzeko gisa bereko laguntza ukapenak gertatu ziren) 36 Beñat Oiharzabalen ikerketak erakusten duenez, XVII. mendearen erdialdetik aurrera, frantsesa kultur
|
hizkuntza
gisa gero eta gehiago sartu zen Iparraldeko klase ertainen artean (Hegoaldean gaztelaniaren hegemonia bere hartan mantentzen zelarik) 37 Hortaz, euskal erakunde publikoek, Iparraldekoek zein Hegoaldekoek, eliteen esku egonik, ez zuten euskaraz idatzitako kultur produkzioa sustatzeko interesik agertu, auzi horietarako erdara nahiago baitzuten. Eta, hola, euskarazko historiografia, eta oro har euskara idatzi oro, produkzio gune sozial laiko gabe geratu zen Antzinako Erregimenean.
|
|
Erakunde horrek, Historia nacional bascongada bat idazteko asmoa izan zuen, baina azkenean gauzatu gabe.46 Gainera RSBAP a, aparteko aukera izan zitekeen arren, ez zen goi mailako euskarazko narratibentzako produkzio gune sozial bihurtu: sentiberatasun euskaltzaledun kideak izan arren, kultur
|
hizkuntza
gisa gaztelania hobesten zutenak nagusitu ziren47.
|
|
Bizenta Antonia Mogel (Azkoitia, 1782 Abando, 1854), euskarazko lehen emakume idazlea. Bete betean bizi izan zuen garai gatazka  tsu hori, eta gogotik hartu zuen parte euskara literatur Â
|
hizkuntza
gisa goratzeko kontzientziatze lanean eta foruen aldeko aldarrikapen politikoetan. Esan dugun moduan, Mogeldarrak mediku ilustratuen (Bizentaren aita sendagilea zen, eta Zalduntxoen zirkuluko partaidea) eta apaiz euskaltzaleen familia ziren.
|
2004
|
|
Senik gabeko hizkuntza, hau da, euskal pentsamendurik gabe oratutako mintzaira elkorra, hizkuntza nagusiarekiko higadura latzaren erakusgarri: horrelakoetan, gauza bat baita hizkuntzen arteko elkarreragin osagarria, batetik besterako jariotasun oparoan; eta besterik da, tamalez, hizkuntzaren berezko gaitasun sorburuak ezabaturik, bigarren
|
hizkuntza
gisa darabilgunaren itxuraldatze bortitza.
|
|
Mendebaldeko Estatu batzuk munduan barrena abiatu ziren orduan heriosuhar, ezpataren eta erlijioaren aginduetara, besteak beste, munduko ezin konta ahala herri nortasun eraistera. Haren ondorengo zuzen zuzena dugu inondik ere oraingo globalizazioaren edo inperialismoaren olatu oroberdintzaile hau, bide batez, ingelesa munduko
|
hizkuntza
gisa ezartzeko xedez.686
|
|
Lurraldea ez baita, nik dakidala behinik behin, osagai fisiko eta material hutsa. Lurraldea,
|
hizkuntza
gisa, nazio kohesioaren baitako lokailu ordezkaezina dela esango nuke nik: nolabait esan, sentimendu eta atxikimendu bizi bizien elikagai joria.
|
|
Juan Garziaren esanei bagagozkie, ez. Ez dago egokierarik, egungo baldintza soziolinguistikoetan, bigarren mailako
|
hizkuntza
gisa azkengabeki ibiltzeko: –Baina kultur hizkuntza bihurtu behar da, eta esparru guztietarako lantzea eta fintzea ezinbestekoa dugu.
|
|
–Baina kultur hizkuntza bihurtu behar da, eta esparru guztietarako lantzea eta fintzea ezinbestekoa dugu. Zeren eta euskarak du beti iraun bigarren mailako
|
hizkuntza
gisa?. 350
|
|
–Horrela, uler dezakegu euskaldunen jarrera orokorra ezezagunen aurrean. Bestea, ezezaguna, ez badute euskaldun bezala identifikatzen, euskaldunek gaztelania erabiliko dute interakzio
|
hizkuntza
gisa. Identifikazio honetan elementu ez linguistikoak kontuan hartzen dira; azken hauen artean itxurak garrantzia du bere eraginagatik:
|
|
Euskal mezuaren garapenean lanabes izandako hizkuntzaren funtzioak atxiki ditzakeen ezaugarrietan ikusten du aterabidea Lizarduikoak, adieraziaren eta adierazlearen arteko lotura semantikoa eta ideologikoa gorpuztuz. Bigarren
|
hizkuntza
gisa, atzerriko edozeinen pare, ez luke legokiokeen egitekorik mamituko. Aitzitik, komunikazioaren baitako esanahiaren muina eta hizkuntza elkarrekiko harreman mota egokian aritzeak euskararen aldeko jarrera eta praxia ernatuko lituzke ikaslearen hizkuntza portaeran.
|
|
Zer esanik ez dago, berriz, identifikazio maila hori sendo samarra izango bada, ikasketa akademikoaz haratago dauden baldintzak aldekoak izan behar dituztela bihar etziko belaunaldiek. Horrenbestez, eskolan bigarren
|
hizkuntza
gisa ikasten den mintzairak ez du berez identitate izaririk garatzeko aukera sendorik eskaintzen ikaslearen kultura nortasunean. Zer esanik ez, hizkuntza hori egoera diglosikoan egonda.
|
2005
|
|
Euskal Eskola Publikoaren Legearen 18 atalean, adibidez, hau dator: «Euskara eta gaztelania nahitaez sartuko dira euskal eskola publikoan gara daitezen programetan, bi hizkuntzen ahozko zein idatzizko ulermena eta adierazpena benetakoa izan eta gutxienez ohiko harremanetarako eta erabilerarako
|
hizkuntza
gisa erabili ahal izan daitezen». Nolabait ere, bi hizkuntzek derrigorrezko hezkuntza bukatzen denean garapen berdina izan dezatela.
|
|
Euskara aurrehistoriako
|
hizkuntza
gisa
|
|
«Ikastetxeak lehen
|
hizkuntza
gisa gaztelania erabiliko du eta euskarapixkanaka bultzatzen joango da».
|
|
Horregatik, iragartzen diren eskaintza ugarietako bat kontratatzerakoan arreta handia jartzea gomendatzen dute kontsumitzaileen erakundeek. Ikasteko kanpora ateratzen diren gazte gehienak adingabeak dira, eta ingelesa bigarren
|
hizkuntza
gisa ikasteko egiten dute(% 90 inguru). Enpresa horien inguruan gaur egun dagoen erregulazio hutsunea ikusita, Extremadura UCEko Kontsumitzaileen Batasunak jakinarazi duenez, Ministerioko Hezkuntza, Kultura eta Kirol Batzordeak kontratu tipo bat ezartzeko ekimena onartu zuen, Espainian sektore horretan diharduten 200 enpresa baino gehiagok eskaintzen dituzten zerbitzuen kalitatea eta baldintzak bermatzeko.
|
|
Ondotik Brasil datorkio, gaztelania hizkuntza ofizial eta jatorrizko gisa ez duen herrialde handi bakarra. Kolonbian, Perun, Venezuelan edo Txilen, ingelesaren nagusitasuna izugarria da (%92, 91), nahiz eta gaztelania bigarren
|
hizkuntza
gisa mantendu. Asiak eta Ozeaniak, berriz, espainiar gutxiago eskatzen dute.
|
|
Azkenik, bitxia gertatzen da EAJren kasua: EAEko Estatutu Berrirako proposamena ren egilea izaki, testu horretanez da jasotzen gaztelania berezko
|
hizkuntza
gisa, bai ordeaNa fa rroan egin duten proposamenean. Inon ez da ageri gaztelania Nafarroan berezko izatearen aldeko arrazoirik.
|
2006
|
|
Konstituzioaren defentsa erritualaren inguruan zer ari gara azken hilabeteetan entzuten! Bada, erritoari omen duen garrantzia emanez, gogora dezagun Osakidetzaren egitekoa edo misioa izango dela euskara bigarren menpeko
|
hizkuntza
gisa mantentzea eta euskaldunen hizkuntza komunitatearen existentzia ezkutatzea. Ez al da ordua Konstituzioaren 2/ 3 artikulu hori betirako erretiratzeko?
|
|
Unamuno-k ez du noski dedukzio logiko baten maneran argudiatzen, eta bere argumentazioaren martxan, gero, zergatik ezin den euskararekin unibertsala izan, nabaritzen da, mahai gainean inoiz garbi aitortzen ez diren edo suposizioekin operatzen dela euskararen ezgaitasun frogan, inoiz iristen ez direnak arrazoi berezi eta beregainak izatera, baina arrazoiketaren lagungarri gisa dabiltzanak, hala nola, (1) logika politiko edo politiko linguistikoaren ildoan: ...en du, Euskal Herriak beretzat Espainiako hizkuntza hartu beharra dauka, eta hori gaztelania da (ez katalana edo, eta gutxiago ingelesa) 293 Objektatzen bada uniformizazio linguistikoak kultura eta gizarte historikoen txirotzea dakarrela, Unamuno-k ez daki zer erantzun (objekzioa zeharo bere filosofia berrienaren logikan baitago) 294, baina bera sinetsita dagoela ziurtatzen du, euskarak eskualdeko
|
hizkuntza
gisa ere ez daukala bizitzeko gaitasunik. Zergatik ez?
|
|
278 Pio Baroja-k, adibidez, euskarak hizkuntza literario eta zientifiko gisa ez duela balio uste zuen, ik. TORREALDAI, J. M., aip. lib., 47; baina ez zuen pentsatzen hil egin behar zuenik (ez zuen nahi hil zedin). Errusia edo Austria Hungariako Inperioei begiratzea aski zen, printzipioz posibilitatea ikusteko –orduan! –, hizkuntza bat ahozko
|
hizkuntza
gisa ederki bizi zedin, eta ez izan literarioa. Menéndez Pidal ek, Areilza k, etab., espainolista seguruak, irtenbide holakotsu bat iradoki izan dute.
|
2007
|
|
Agerikoa denez, estatu quo aren ideologiak bizitzaren ikuspeginormala gailentzea eragiten digu, nagusi den hizkuntza normari jarraiki normalizatua eta arautua den jokabidearen aurrean amore emateko. Baldintza horietan, euskara bigarren (edo hirugarren)
|
hizkuntza
gisa ikasi duenarentzat, euskara ezinizan liteke bizitza hizkuntza, hizkuntza normala, egunen batean zerbaitetarakobehar duen hizkuntza erdi folklorikoa baizik. Hizkuntzak, beste herri balio batzukbezala, folklorizatu egiten dira, horretarako besterik balio ez dutenean.
|
|
Kultura ingelesaren erakarpen indarra ez ote dago bada, besteak beste, ingelesaren sendotasun ikaragarrian? Ingelesa,
|
hizkuntza
gisa, besterik gabe ere, ez ote da bada botere indarneurrigabea gaurko mundu globalizatuan. Hizkuntza boterea da, indarra, erakarpena, munduaren eta gizartearen eta kulturaren eraketa ahalbidetzen duen neurrian.Hizkuntza berez da gizarte ekintza, gizarte egitatea, gizarte baldintza.
|
|
Aipatu Barère, Grégoire, Domergue eta enparatuen alderantziz, Humboldt-en aburuz, hizkuntza bakoitza eta edozein, mundu ikuskera osoa da berbaitan, eta osoa baino osoagorik ezin da egon bat bestea baino; beraz, ezta bat bestea baino hoberik ere, hizkuntza bezainbatean. Hizkuntza bat izan liteke tresna egokiagoa ala ez Estatuarentzat, hautu politikoen kontua izango da hori (prestigioa, etab.). Baina hizkuntzaren beraren balioarekin
|
hizkuntza
gisa horrek ez du zerikusirik, eta, Barère eta Grégoire k egiten duten moduan, filosofia haien xede politikoetarako lan eginaraztea, ez da filosofiaren perbertsioa baizik, eta politikaren perbertsioa orobat, fanatismoa toga jantzirik.
|
|
Agur legendazko moteltasun bati Java ere hizkuntza ospetsua da hainbat arrazoirengatik web orriak egiteko. Lehenik eta behin, edozein sistema eragiletan funtzionatzeko zuen gaitasunari esker, oso ezaguna egin zen Interneteko lehen garaietan, edozein plataformatatik erabil daitekeen
|
hizkuntza
gisa. Bestetik, legendazko exekuzioen moteltasuna.
|
|
hizkuntza ikastaroen eskaintza zabala formatu horretan, hizkuntzak, ikastaro moten arabera. Asko daude hizkuntza ikastaroen podcast ak, hiztunentzat pentsatuak baina baita ere gaztelania ama
|
hizkuntza
gisa dutenentzat edo ikasi nahi dute. Azkenik, hizkuntza ikastaroen osagarri on bat aurki daiteke Wikipediaren satelite proiektua Wikibook ak. Hizkuntza asko daude ikasteko jatorria gaztelania, ingelesa edo beste hizkuntza batzuetatik.
|
|
Gaur egun, baina, euskararen erronka nagusia ez da Nafarroako erdal herrietan bigarren
|
hizkuntza
gisa zabaltzea, lehen hizkuntza gisa hitz egiten den herrietan irautea baizik. Herri horietan bizi diren etorkin berriak eta are gehiago haien seme alabak guretu ditugu, baina ezin diegu etorkinei eskatu gure buruei baino gehiago.
|
|
Gaur egun, baina, euskararen erronka nagusia ez da Nafarroako erdal herrietan bigarren hizkuntza gisa zabaltzea, lehen
|
hizkuntza
gisa hitz egiten den herrietan irautea baizik. Herri horietan bizi diren etorkin berriak eta are gehiago haien seme alabak guretu ditugu, baina ezin diegu etorkinei eskatu gure buruei baino gehiago.
|
2008
|
|
Mathias Stigsgaardek hainbat hizkuntza menderatzen ditu: daniera eta ingelesa ama
|
hizkuntza
gisa. Suedieraz eta norvegieraz ere moldatzen da, bai ulertu eta baita hitz egiteko ere, baina ez aurrekoak bezain ondo.
|
|
Horrenbestez, turkoa derrigorrezko hizkuntza zen eskola eta unibertsitateetan. Orduz gero, belaunaldi berriek ama
|
hizkuntza
gisa hartu dute turkoa, eta judu gaztelaniari adinekoek eta adituek baino ez diote eutsi.
|
|
(ama eskoletan %35 baino gehiago). Baina eredu eraginkorrena, ikastoletako murgiltze eredua, da gutxiago garatzen dena, garatzen bada ere. an gara daitezen programetan, bi hizkuntzen ahozko zein idatzizko ulermena eta adierazpena benetakoa izan eta gutxienez ohiko harremanetarako eta erabilerarako
|
hizkuntza
gisa erabili izan ahal daitezen". Frantzian holako legerik ez dugu.
|
|
Azkenik, biek euskaraz ondo hitz egiten dutenean, baina bietako inork ez duenean euskara lehen hizkuntza esan dezakegu euskarazko hizkuntza gaitasun egoki batek ez duela besterik gabe hizkuntza transmisioa bermatzen. Alegia, bi gurasoak euskaldun berriak direnean (B), ehunekoak askoz txikiagoak dira, lehen
|
hizkuntza
gisa euskara jasotzen duten seme alaben ehuneko osoak (bakarrik nahiz gaztelaniarekin batera) ez baitu %50 gainditzen (%32, 2k euskara eta %18, 9k euskara eta gaztelania).
|
|
Bikote mistoetatik datozen seme alaben %27 dira. Euskara lehen
|
hizkuntza
gisa transmititzen zaien semealaben portzentajea nahiko handia da: %74, 4 euskaraz ondo hitz egiten duena aita bada eta %81, 6 ondo hitz egiten duena ama bada.
|
|
Bikote mistoetatik datozen seme alaben %27 dira9 (30.788). Euskara lehen
|
hizkuntza
gisa transmititzen zaien seme alaben portzentajea nahiko handia da: %74, 4 euskaraz ondo hitz egiten duena aita bada eta %81, 6 ondo hitz egiten duena ama bada.
|
|
Bigarren taldean, kide batek euskaraz ondo hitz egiten du eta besteak ez du batere hitz egiten. 31.654 lagunek osatzen dute, aztertzen ari garen seme alaben %27, 7 Euskarak lehen
|
hizkuntza
gisa duen transmisioa asko gutxitzen da, eta gainera talde honetan dago alderik handiena transmisioaren ehunekoetan, euskara hitz egiten duena aita ala ama den kontuan hartuta. Alde hori 10 puntukoa baino handiagoa da (11,6 puntu).
|
|
Guraso biak elebidunak direnean, euskararen transmisioa bermatuta dago: seme alaben %95ek gutxi gorabehera euskara jasotzen du lehen
|
hizkuntza
gisa, horietako gehienek euskara besterik ez.
|
|
• Guraso biak elebidunak direnean, euskararen transmisioa bermatuta dago: seme alaben %95ek gutxi gorabehera euskara jasotzen du lehen
|
hizkuntza
gisa, horietako gehienek euskara besterik ez.
|
|
Bi bikotekideak elebidunak direnean semealaben %95ek gutxienez euskara jasotzen du lehen
|
hizkuntza
gisa (%88k euskara bakarrik eta %7k gaztelaniarekin batera).
|
|
Bi bikotekideak elebidunak direnean seme alaben %95ek gutxienez euskara jasotzen du lehen
|
hizkuntza
gisa (%88k euskara bakarrik eta %7k gaztelaniarekin batera). Transmisioaren portzentajeak nabarmen aldatzen dira gurasoetako bat bakarrik denean elebidun; orduan lehen hizkuntza euskara duten seme alabak %65era jaisten dira (%35ek euskara bakarrik eta %30ek gaztelaniarekin batera).
|
|
Gurasoek euskaraz ondo hitz egiten ez dutenean7, seme alaben %95ek gaztelania bakarrik jasotzen du lehen
|
hizkuntza
gisa, %3, 5ek gaztelania euskararekin batera eta %2 baino gutxiago dira euskara bakarrik jasotzen dutenak. Hala ere, esan beharra dago ehuneko hori horren txikia izan arren, euskara ez dakiten gurasoen seme alaben multzoa hain handia izanik (seme alaba guztien ia %70 hain zuzen), lehen hizkuntza gutxienez euskara dutenen kopurua handi samarra dela, 17.133 lagunekoa, alegia.
|
|
Horrela, bada, lehen hizkuntza euskara bakarrik duten pertsonek hizkuntza gaitasun erlatiboa dezentez handiagoa izan ohi dute lehen hizkuntza gaztelania dutenek baino. Bi multzoen erdian daude, baina hurbilago lehenengotik bigarrenetik baino, hizkuntza biak lehen
|
hizkuntza
gisa jaso dituzten pertsonak.
|
|
Bi gurasoak euskaldun berriak direnean, ehunekoak askoz txikiagoak dira, lehen
|
hizkuntza
gisa euskara jasotzen duten semealaben ehuneko osoak (bakarrik nahiz gaztelaniarekin batera) ez baitu %50 gainditzen.
|
|
Frantses hiztunek ziurtatuta zuten, hala, frantsesez lan egin ahal izango zutela, eta ez zirela kaleratuak izango frantses elebakarrak izateagatik soilik. " Frantsesduntze" programak ezarri ziren, 50 langile baino gehiagoko negozio enpresa eta — industriek frantsesa har zezaten laneko
|
hizkuntza
gisa, eta" frantsesduntze" ziurtagiriak lor zitzaten. 101 legeak ingelesez eskolatuak izateko eskubidea ziurtatu zien bai 1977an Quebecen zeuden eta aurrerago egongo ziren ikasle anglofono guztiei, bai eta ordurako ikastetxe ingelesetan ikasten ari ziren immigranteen seme alabei ere; baina, bestalde, legeak zehaztu zuen aurrerantzean Quebecera joango ziren immigrante guztiek ikastetxe frantsesetara eraman zituztela seme alabak nahitaez, nahiz eta bigarren hezkuntzaren ondorengo ikasketetarako hizkuntzaaskatasunari eutsi zion.
|
|
Telebista hauekiko inolako harreman seriorik ez eta lankidetzarik ez da jorratu, nahiz printzipioz guztiek helburu bera izan (tokiko euskarazko telebistak ez baitira etekin bila doazen kanalak, euskararen aldeko mugimendu sozialen adierazpenak baizik). d) Sozialki oso garrantzi handikoak diren funtzioak (partehartze politikoa eta integrazio soziala, biak informazioaren bitartez) gazteleraz burutzen dira, euskararen aurkako egoera diglosikoa birsortuz: euskara, tradizioaren eta umeen
|
hizkuntza
gisa agertzen da; gaztelera berriz, gaurkotasunezko politikagintza eta kanpoko fikzioarena. e) Gero eta konplexuagoa den errealitate soziolinguistiko bati (ia euskaldunen hazkundea, euskararen unibertsoan integratu gabeko euskaldunen kopuru hazkorra, etxe mistoen fenomenoa eta abar), ETBko kanal biek eskema xinple batekin erantzun diote: kanal bat osorik hizkuntza batean, eta beste bat bestean, inolako elkartruke eta osagarritasunik gabe (azpitituluak, ETB2n hizkuntza biak txertatzen joateko teknikak xumeak, e.a.). Horren ondorioz, bi mutur linguistiko horien artean geratzen den eremu gero eta anitzagoa (ia euskaldunena eta etxe mistoena) gaztelerazko kanalarentzat geratu da, gaztelera baita batzuek zein besteek partekatzen duten hizkuntza.
|
|
Eskolaren eraginez, euskarak irabazi dituen mintzakide berri ugari familia erdaldunetatik datoz. Horren ondorioz, gaur egungo euskaldunen herena, %33, (alde batera utzita ia euskaldunak) ez dira jatorrizko euskaldunak edo euskaldun zaharrak; euskara eskola
|
hizkuntza
gisa dute.
|
|
Lehenik laburtu egiten dira azken 25 urteotan EAEko hezkuntza sisteman egin diren aldaketak: euskarak irakaskuntza
|
hizkuntza
gisa ezagutu duen hazkunde nabarmena, eta horrek izan dituen ondorioak irakasleen prestakuntzan eta euskarazko irakas materialen garapenean. Ondoren, EAEn euskara bidezko irakaskuntzak gaur egun eta etorkizunean (izango) dituen erronkak azaltzen dira:
|
|
Alabaina, garai hartako eskola egitura haren egitekoetarik bat, garbiki aitortua frankotan, Vinson bezalako euskalarien artean ere bai? Errepublikaren barneko kultura eta hizkuntza aniztasunaren desageraraztea baitzen, euskara bezalako hizkuntza museo
|
hizkuntza
gisa baizik ez errespetatuz, edo gehienez ere kanpoko hizkuntza gisa, Espainiako mintzaira gisa, hots. Horri dagokionaz (gainerakoetan ez bezala, bestela hezkuntza publikoaren balioei guziz leial egona baita Haritschelhar) lerrotik doi bat bazter atera da azkenean Baigorriko aldaska hura, horretarako ahalik izan duenean, erran nahi baitu unibertsitateko euskal estudioen sailean sartu ondoan, Haritschelhar, kasik mende laurden batez(), euskararen alde jokatzera lehiatu izan baita, Euskaltzaindian egin lanek osatzen zituztela katedra alkian eginikakoak, Koldo Mitxelena zuela bereziki, mugaz beste partean, bidaide eta gogaide, eta P. Lafitte Iparraldean, euskal gaietan lehen erakasle eta bide erakusle, eta laster euskalaritzako lanetan aholkulari eta lankide.
|
|
Alabaina, garai hartako eskola egitura haren egitekoetarik bat, garbiki aitortua frankotan, Vinson bezalako euskalarien artean ere bai? Errepublikaren barneko kultura eta hizkuntza aniztasunaren desageraraztea baitzen, euskara bezalako hizkuntza museo hizkuntza gisa baizik ez errespetatuz, edo gehienez ere kanpoko
|
hizkuntza
gisa, Espainiako mintzaira gisa, hots. Horri dagokionaz (gainerakoetan ez bezala, bestela hezkuntza publikoaren balioei guziz leial egona baita Haritschelhar) lerrotik doi bat bazter atera da azkenean Baigorriko aldaska hura, horretarako ahalik izan duenean, erran nahi baitu unibertsitateko euskal estudioen sailean sartu ondoan, Haritschelhar, kasik mende laurden batez(), euskararen alde jokatzera lehiatu izan baita, Euskaltzaindian egin lanek osatzen zituztela katedra alkian eginikakoak, Koldo Mitxelena zuela bereziki, mugaz beste partean, bidaide eta gogaide, eta P. Lafitte Iparraldean, euskal gaietan lehen erakasle eta bide erakusle, eta laster euskalaritzako lanetan aholkulari eta lankide.
|
|
Arcocha Scarciak (2005) azpimarratu bezala, testuan berean aurkitzen dugun erreferentzia bakarrak lehenbizikoen ikuspegia bermatzen du, ezen Echeparek Kontrapas> kopletan euskara beste hizkuntzen lehian bezala aurkezten duelarik, frantsesa bereziki aipatzen du, erakustera emanez horrela hizkuntza hura dela harentzat letra
|
hizkuntza
gisa gehienik kontuan hartzeko dena:
|
|
Ondoren, pentsa liteke, hezkuntza elebiduna onartzen zuela (euskara gaztelania), ezin jakin konbikzioz ala pragmatismoz. Edozein kasutan, hezkuntzak euskaldunen lehen letra
|
hizkuntza
gisa euskara bermatu behar zuen lehenik, eta ondoren gaztelaniarekin osa zitekeen hezkuntza hori (baina beti ere euskarari eutsiz). Ohartu euskarazko irakaskuntza Azkuerentzat ez zela soilik jarduera garrantzitsu edo interesgarri bat, baizik euskararen biziraupena bera bermatzeko tresna nagusia («La labor más eficaz para la euzkerización de nuestro pueblo»).
|
|
Ikusten denez, Azkue euskara unibertsitatean sartzearen alde zegoen, ez soilik ikergai gisa baizik baita irakas
|
hizkuntza
gisa ere. Alta, helburu hori bat batean ezin gauzatu zitekeela uste zuen, epekako alternatiba bat proposatuz.
|
|
Alta, helburu hori bat batean ezin gauzatu zitekeela uste zuen, epekako alternatiba bat proposatuz. Arazo nagusia, Azkueren aburuz, euskara kultur
|
hizkuntza
gisa aski landu gabe egotea zen («empieza ahora a salir de la incultura»). Euskarak, unibertsitate hizkuntza bihurtzeko, hitz teknikoak falta zituen, eta arazo hori konpontzeko irtenbidea izan zitekeena, hau da, eredu greko latinoko maileguak jasotzea, garaiko giro puristak oztopatzen zuen.
|
|
Beñat Oihartzabalek frogatu duenez, euskara, letra
|
hizkuntza
gisa, Antzinako Erregimenaren azken urteetan talde sozial gero eta apalagoei zuzendutako testuetan erabiltzen zen: dotrinetan, debozio liburuetan, etab. Erdi eta goi mailako euskaldunak erdaraz egiten zituzten ikasketak eta ondorioz frantsesez (Iparraldean) ala gaztelaniaz (Hegoaldean) irakurtzera ohitzen ziren433.
|
|
Hola eskoletan ama hizkuntzan ikasiko zuten umeek: euskaraz herri euskaldunetan (erdara bigarren
|
hizkuntza
gisa ikasiz), erdaraz erdaldunetan (euskara bigarren hizkuntza gisa ikasiz). Euskal hezkuntza sistema, gainera, Alemaniako eredu prestigiotsuan inspiratuko zen.
|
|
Hola eskoletan ama hizkuntzan ikasiko zuten umeek: euskaraz herri euskaldunetan (erdara bigarren hizkuntza gisa ikasiz), erdaraz erdaldunetan (euskara bigarren
|
hizkuntza
gisa ikasiz). Euskal hezkuntza sistema, gainera, Alemaniako eredu prestigiotsuan inspiratuko zen.
|
|
Ildo beretik, De la Conchak iragarri zuen, Red.es enpresa publikoarekin batera, “.esp” domeinua sortzeko eskatu dutela, hizkuntzak “hegan egiten duelako” eta “Real Academíatik ez ditugulako inoiz agortuko gaztelaniaren aukerak”. “Gaztelania, bigarren
|
hizkuntza
gisa, gero eta gehiago egongo da Interneten ikasgeletan baino”, gehitu zuen. Halaber, RAEko zuzendariak jakinarazi zuen 2008 urtearen amaieran edo 2009 urtearen hasieran Gaztelaniaren Gramatika berri bat egongo dela, Hizkuntzaren 22 Akademiek ia hamar urtez prestatua, eta DVD bat izango duela, munduan gaztelaniak dituen azentuak erakusteko.
|
|
Oinarrizko gaitasun horiek Lehen Hezkuntzako eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako gutxieneko irakaskuntzetan oinarritutako curriculum ikuspegia duten modulu orokor hauetatik abiatuta garatzen dira. Oinarrizko ikasketa instrumentalak, gizarte eta lan orientazioa, informazioaren teknologiak edo gaztelania bigarren
|
hizkuntza
gisa dira prestakuntza honetan sartzen diren moduluetako batzuk. Bestalde, programak borondatezko moduluak sartzen ditu, Bigarren Hezkuntzako graduatu titulua programa horien bidez lortu nahi duten ikasleentzat.
|
|
Euskararen berreskurapen prozesua hezkuntzan hasi zen, belaunaldi berrien euskalduntzea lortzeak, euskararen etorkizuna bermatuko zuen ustean eta neurri batean hala da. Hala ere, politika integral eta nazionala behar da euskara berreskuratzeko, herritarrak, eragileak eta instituzioak batuko dituena eta bizitzako arlo guztiak ukituko dituena, euskararen ofizialtasuna bermatu eta lehentasunezko
|
hizkuntza
gisa hartuz.
|
|
Alta, hizkuntza gutxituak Frantziako ondare direla erraten zuen xumeki emendakinak. Ez zituen
|
hizkuntza
gisa aipatzen, eta oraingoan ere ez.
|
|
Haiek arduratzen dira testu berriak lokalizatu eta sisteman integratzeaz, eta guztia musu truk. Linux euskaraz jartzeko egin beharreko bakarra zera da, erabiltzeko
|
hizkuntza
gisa euskara jartzea. Hori egin ondoren, sistemak berak deskargatu eta ezarriko ditu dagozkion paketeak.
|
|
Hizkuntza aurreindoeuroparra da suomiera. Eta Finlandiak independentzia lortu aurretik, laborarien
|
hizkuntza
gisa aintzat hartzen zuten finlandiarrek. «Suediera zen hizkuntza ofiziala, eta suomiera gutxietsita zegoen», azaldu du Tytti Thusberg Suomitar Euskalherria Finlandia elkarteko kideak.
|
|
45 Esate baterako, eskola publikoetan eta ikastoletan, bigarren edo hirugarren
|
hizkuntza
gisa, beren komunitatekoa erantsita, eta ez bakarrik gaztelania eta frantsesa (galiziera, wolof hizkuntza, tamazight hizkuntza...). Erlijio arrazoiengatik elikadura ohiturak errespetatuta, bereziki immigrante musulmanena.
|
|
Ekintzarako premisei dagokienez, berezko filosofiaren interpretazio esparrutzat eta oinarrizko osagaitzat jo lirateke horiek. Honakoak zehazten ditu Planak: 17 kultur aniztasunaren aintzatespena; giza eskubideak, eta pertsonaren duintasunarekiko begirunea; politika publikoen unibertsaltasuna eta eskubide indibidualekiko begirunea; gizarte katalanaren egonkortasuna eta kohesioa ziurtatzea; katalan hizkuntzaren defentsa, hiritarren
|
hizkuntza
gisa; koordinazioa, lankidetza eta erantzukizun partekatua; europar oinarriko integrazio politika.
|
2009
|
|
Hizkuntzen alderdi afektiboa oso garrantzitsua da. Gerta liteke Bizkaian eta Zuberoan euskara batuaren bidez euskara
|
hizkuntza
gisa hasieran salbatzea, baina epe luzera zeharo galtzea, karga afektiborik ez ukaiteagatik. Azkenean gerta liteke jendeak gurasoen hizkuntza gaitzestea euskara batua ez delako, eta euskara batua ere bai eskolako hizkuntza hotza delako.
|
|
1 Euskarari garrantzi gehiago eskaintzea, eta horri hedapena ematea. Euskara lan eta zerbitzu
|
hizkuntza
gisa baloratzea da helburua, eta organo judizialetan euskara egunerokotasunez erabiltzea lortzea. Horretarako, behar diren baliabideak esleitzeaz gain, berebiziko garrantzia ematen dio Planak gainerako instituzioekin adostasun handiagoa lortzeari.
|
|
Horrela, laburbilduz esan daiteke hizkuntz ofizialtasun bikoitzak herritarrek hizkuntza aukeratzeko duten eskubidea babesten duela, eta berezko hizkuntzaren printzipioak aldiz, Administrazioko barne harremanetan lehentasunez erabiltzea bidezko egiten duela, baita —hala egin nahi eta ahal bada— laneko
|
hizkuntza
gisa soilik hizkuntza hori erabiltzea ere. Horixe gertatzen da Estatuko Administrazio periferikoan gaztelaniarekin, Administrazio Publikoen Erregimen Juridikoari buruzko Legeko 36.1 artikuluan xedatutakoaren arabera (4/ 1999 Legea), eta gauza bera gerta daiteke, baina alderantziz, Autonomia Erkidegoko Administrazioetan berezko hizkuntzarekin.
|
|
Nafarroako Parlamentuak eskaturik, Nafarroako Unibertsitate Publikoa 1987an sortu zen. 1995ean, lehenbiziko estatutuak onetsi ziren13, eta 2003an14, estatutuak aldatzea onartu zen15 Bi estatutuetan euskara eta gaztelania Unibertsitateko
|
hizkuntza
gisa aitortuak daude eta, era berean, aitortua dago unibertsitate erkidegoko kide orok duela euskara administrazioan nahiz irakaskuntzan erabiltzeko eskubidea. Dena dela, desberdintasunak ere badaude bi estatutuen artean euskararekiko tratuari dagokionez; horrela, estatutu berriek legezko estaldura murriztu diote euskarari NUP barnean.
|
|
Baina hor zaude agerian jarri zarelako, gerta baitzitekeen gu hor egotea eta inork ez ikustea. Identifikazio kanpainak egin ez bagenitu,
|
hizkuntza
gisa identifikatzen gaituen algoritmoa sortu ez balitz, 2,4 milioi pertsona nabigatzen ariko ginen eta jendeak ez zuen jakingo existitzen garenik. Existitzen zarela dakitenean eta beren eskemetan sartzen zaituztenean, egoera aldatzen hasten da.
|
|
Identifikazio kanpainak egin ez bagenitu,
|
hizkuntza
gisa identifikatzen gaituen algoritmoa sortu ez balitz, 2,4 milioi pertsona nabigatzen ariko ginen eta jendeak ez zuen jakingo existitzen garenik. Existitzen zarela dakitenean eta beren eskemetan sartzen zaituztenean, egoera aldatzen hasten da.
|
|
Hizkuntzaren integrazioa eskolaeta gizarte testuinguruetan faktore erabakigarria da euskara bigarren
|
hizkuntza
gisa ikasten dutenak motibatzeko. Alde horretatik, elkarrekintzarako aukera gehiago dituzten gizarte testuinguruetan, ikasleek abantaila gehiago dituzte hizkuntzagaitasuna lortzeko; hala, esan genezake ikasleek hizkuntza eskola testuinguruetan eta bertatik kanpo erabiltzeko aukera dutenean indartu egiten dela haien hizkuntza trebetasuna Hamers, J. (1992); Siguan eta Mackey (1986); Arzamendi & Genesee (1997); Lasagabaster, D.& Cenoz, J. (1998); Etxeberria F. (2002); Etxeberria, Fx. (2006); Pikabea, I. (2007).
|
|
Hizkuntzak ikastearekiko jarrera positiboa agertzen dute, baina euskara ikasteko derrigortuta sentitzen dira. tzaren artean dauden desberdintasunak. Haien hizkuntza kontzientzia euskarara mugatzen da, lehen
|
hizkuntza
gisa. Ikaskuntzari dagokionez, alderdi gramatikalak eta ortografia azpimarratzen dituzte garatu beharreko gaitasun gisa.
|
|
E. A.:
|
Hizkuntza
gisa, euskarak badu berezko tipologia bat, baina konputazio aldetik ez da bereziki zailagoa beste hizkuntzekin konparatzen badugu. Morfologia tratatzea zailagoa bada ere, beste alor batzuetan, fonetikan esate baterako, oso erraza da.
|
|
–Ni en Cataluña ni en el país vasco se ha opuesto nunca nadie a que se hable y se escriba el idioma regional?. Euskara, katalana edo galegoa kulturako
|
hizkuntza
gisa lantzearen aurkako bere erabakia errealismoan oinarritzen du Barojak, txikia maite omen duenak: –Y al desear yo que el castellano se nacionalice y se internacionalice, no es porque es más general; ha invadido ya toda España y, además, tiene el porvenir de que casi toda la inmensidad de la América del Sur y gran parte de la del Norte lo acepten?
|
|
Noiz arte? Harik eta 1920ko abenduan erakundearen komunikazio
|
hizkuntza
gisa gipuzkera hartu zen arte. Ez da luze, baina bai esanguratsu.
|
|
Cervantesen hizkuntza bigarren edo hirugarren
|
hizkuntza
gisa ikastea Europako, Asiako eta Amerikako herrialdeetako curriculum proiektuetan sartzen da.
|
|
Munduan gehien hitz egiten den hirugarren hizkuntzak gero eta presentzia handiagoa du esparru akademikoan eta negozioetan. Cervantesen hizkuntza bigarren edo hirugarren
|
hizkuntza
gisa ikastea Europako, Asiako eta Amerikako herrialdeetako curriculum proiektuetan sartuta dago, eta Bolonia Proiektua Europako Estatuetan aplikatzeak —baita Errusia eta Ukrainan ere— suposatzen du gaztelania jakiteak eskaria handituko duela.
|
|
Espainiar klaseak emateko trebatzea Gaztelaniako irakasle izateko titulu beteranoenetako eta entzutetsuenetako bat Atzerriko
|
Hizkuntza
gisa Gaztelania Irakasteko Master Ofiziala da, Cervantes Institutuak eta Menéndez Pelayo Nazioarteko Unibertsitateak antolatu eta egiaztatua. Master hau urtebetean egiten da Alcalá de Henareseko (Madril) Cervantes Institutuaren egoitzan, eta, hirugarren mailako hezkuntza denez, matrikulatzeko beharrezkoa da lizentziatura, ingeniaritza edo arkitektura izatea.
|
|
Gaztelania, argentinarra, mexikarra, Espainiako Akademien Elkarteko zerrendan dauden guztiak. Gaztelania atzerriko
|
hizkuntza
gisa ziurtatzeko nazioarteko sistema (SICELE) Espainiera atzerriko hizkuntza gisa ezagutzen dela ziurtatzeko irizpideak bateratu zituen nazioartean. Ez da gaztelania atzerriko hizkuntza gisa menderatzeko azterketa bakarra, eta ez ditu ordeztu nahi gaur egun edo etorkizunean herrialde hispanohablanteetan ezarrita egon daitezkeen ziurtapen ebaluazioko sistemak; aitzitik, sistema horiek indartu eta babesten saiatzen da, ekintza zehatzen bidez, batez ere inplikatutako herrialdeek sisteman integratutako ziurtagirien onarpen formal eta ofizialaren bidez. Gaztelaniazko ebaluazio eta ziurtagiri jardueraren eragin positiboa sustatzeko ahaleginak bateratzeko ekimena da.
|
|
Gaztelania, argentinarra, mexikarra, Espainiako Akademien Elkarteko zerrendan dauden guztiak. Gaztelania atzerriko hizkuntza gisa ziurtatzeko nazioarteko sistema (SICELE) Espainiera atzerriko
|
hizkuntza
gisa ezagutzen dela ziurtatzeko irizpideak bateratu zituen nazioartean. Ez da gaztelania atzerriko hizkuntza gisa menderatzeko azterketa bakarra, eta ez ditu ordeztu nahi gaur egun edo etorkizunean herrialde hispanohablanteetan ezarrita egon daitezkeen ziurtapen ebaluazioko sistemak; aitzitik, sistema horiek indartu eta babesten saiatzen da, ekintza zehatzen bidez, batez ere inplikatutako herrialdeek sisteman integratutako ziurtagirien onarpen formal eta ofizialaren bidez. Gaztelaniazko ebaluazio eta ziurtagiri jardueraren eragin positiboa sustatzeko ahaleginak bateratzeko ekimena da.
|
|
Gaztelania atzerriko hizkuntza gisa ziurtatzeko nazioarteko sistema (SICELE) Espainiera atzerriko hizkuntza gisa ezagutzen dela ziurtatzeko irizpideak bateratu zituen nazioartean. Ez da gaztelania atzerriko
|
hizkuntza
gisa menderatzeko azterketa bakarra, eta ez ditu ordeztu nahi gaur egun edo etorkizunean herrialde hispanohablanteetan ezarrita egon daitezkeen ziurtapen ebaluazioko sistemak; aitzitik, sistema horiek indartu eta babesten saiatzen da, ekintza zehatzen bidez, batez ere inplikatutako herrialdeek sisteman integratutako ziurtagirien onarpen formal eta ofizialaren bidez. Gaztelaniazko ebaluazio eta zi... SICELE Estatu Buruen eta Gobernu Buruen Iberoamerikako Gailurra zela eta Salamancan egin zen errektoreen bileran sortu zen.
|
|
SICELE Estatu Buruen eta Gobernu Buruen Iberoamerikako Gailurra zela eta Salamancan egin zen errektoreen bileran sortu zen. Orduan, gaztelania atzerriko
|
hizkuntza
gisa nazioartean ziurtatzeko sistema bat sortzea erabaki zen, eta batzorde akademiko bat izendatu zen, herrialde bakoitzeko ordezkari batek osatua, hura garatzeko. SICELEKO Batzorde Akademikoa bi aldiz bildu da dagoeneko (2007ko urrian Mexiko B.F.n eta 2008ko ekainean San Juan de Puerto Ricon), eta aurrerapen nabarmenak egin ditu sistemak funtziona dezan ikasketa eta prozedura ildoen garapenean.
|
|
Ikastaro horietan, ikasleek irakaskuntzak osa ditzakete eskolaz kanpoko jarduera honekin. Hala, azken urteotan, unibertsitate asko hasi dira atzerriko hizkuntzak beren titulazioetako ikasketa planen barruan sartzen; hala, nahi duen ikasleak irakaskuntza
|
hizkuntza
gisa, batez ere ingelesez, atzerriko hizkuntza baten zati bat, edo programa akademiko osoa, egin dezake. Ikasleak, aldi berean, aukeratutako espezialitateko teknizismoak eta hiztegia ikasten ditu.
|
|
Gaztelaniaren ziurtagiria Beste hizkuntza batzuetako ikasleek beren ezagutzak titulu edo diploma bidez ziurtatzen dituzte. Era berean, gaztelania ikaste
|
hizkuntza
gisa aukeratzen duten ikasleek beren gaitasuna egiazta dezakete Gaztelania Atzerriko Hizkuntza gisa (DELE) Diplomen bidez. Errege Dekretu bidez sortu ziren 1988an, eta espainiera menderatzea bermatzen duten titulu ofizial bakarrak dira. Frantzian, Alemanian edo Errumanian, DELEak ikasketa plan ofizialetan sartu dira.
|
|
Gaztelaniaren ziurtagiria Beste hizkuntza batzuetako ikasleek beren ezagutzak titulu edo diploma bidez ziurtatzen dituzte. Era berean, gaztelania ikaste hizkuntza gisa aukeratzen duten ikasleek beren gaitasuna egiazta dezakete Gaztelania Atzerriko
|
Hizkuntza
gisa (DELE) Diplomen bidez. Errege Dekretu bidez sortu ziren 1988an, eta espainiera menderatzea bermatzen duten titulu ofizial bakarrak dira. Frantzian, Alemanian edo Errumanian, DELEak ikasketa plan ofizialetan sartu dira.
|
|
Euskaldun izatea ez da euskara jakite kontua, maiz esan izan dugunez, hizkuntza bat modu akademikoan eta formalean (eskola, euskaltegia...) jakiteak besterik gabe ez duelako inor hizkuntza horretan sozializatu denik frogatzen. Hizkuntza bat bigarren
|
hizkuntza
gisa jakitea, berriz, izatez, atzerriko hizkuntza bat jakitearen antzekoa da oso (identitate exoglosikoa), eta hiztun horrek ez dio benetako ekarpenik egiten hizkuntza horren kulturari eta komunitateari: –Gureak ez diren hizkuntza batzuetan mintzatzen garenean, ez gara ezer gurea ematen ari.
|