|
2000
|
|
|
Jakina, idatzian ere, ahozkoan bezala, mailak eta mailak daude. Teatro lan baten ahozko
|
hizkuntza
bat egingo da eta lagun artean tabernan zaudenean beste bat. Aldizkari batean ere, kooperatiben gainean zabiltzanean euskalki jasoa erabiliko duzu eta txiste bat kontatzeko horrek ere aldizkarian bere lekua izan behar du eta beste maila bat.
|
|
|
Kuotak: emisio denboraren erdia europar jatorriko ikus entzunezko programekin osatu behar da, betiere informatiboak, kirol erretransmisioak, lehiaketak, publizitatea eta teletestua aintzat hartu gabe; gainera, horietako erdiak jatorrizEspainiar Estatuko
|
hizkuntzaren
batean egindakoak izan behar dira, eta %10ekoizle independenteena eta azken bost urteetan egindakoa; halaber, behartuegiten dira telebistak beren diru sarreren %5 film eta telebistarako pelikulaeuroparren produkzioan inbertitzera.
|
|
2005
|
|
|
Orain arte Euskal Kultura Erakundeak (EKE) hartua zuen bere gain hizkuntzaren alorra. Kulturak eta
|
hizkuntzak
bat egiten zuten eta hemendik aurrera EKE kultur alorrera mugatuko da. EEPk gauza asko baditu ere zehazteko (horien artean aurrekontua), Iparraldean, bere kabuz existitzen ez zen hizkuntza politika eremua jorratuko du.
|
|
|
Izenburuak dioen bezala, guregana iritsitako idatzi hori hainbat testu zatirekin dago osatuta, finean, ezberdinak diren bostekin: egitasmo osoaren iragarpen bat, etimologiari buruzko ohar orokor bat,
|
hizkuntza
baten barruan egin beharreko ikerketa etimologikoaren kontsiderazio bat, hizkuntz jatorriari buruzko gogoeta filosofiko bat eta hizkuntza guztien entziklopedia linguistikoaren plan bat. Idatziaren zatikako izaera honek, hain zuzen, zaildu egiten du bere barne loturaren ikuskera baita beronen euskal gaiarekiko konexioa antzematea ere, eta, jakina, hau guztia aintzakotzat hartu beharrekoa da bai berau itzultzerakoan bai berau irakurtzerakoan.
|
|
2006
|
|
|
son como el órgano y la función; así es que ni el pez respira en el aire ni el cuadrúpedo en el agua" 319 H. d., herri bakoitzak (hemen herriaz mintzo da) bere hizkuntzan arnasartzen du eta ez bestetan. 1887an arrazaren kontzeptuarekin operatzen du, eta Unamuno erabakia da bere tesian, arrazak eta
|
hizkuntzak
bat egiten dutela: " el lenguaje es la raza"," nada diferencia más al espíritu de una raza que su idioma" 320 Euskararen karakteristikak dauzka euskal arrazak eta vice versa (bizitasuna, gogoeta abstrakturako zailtasuna, etab.)." El idioma vasco señala las diferencias de la raza que le habla para con las demás, por sus diferencias con los demás idiomas" 321 Baiespenon oinarritzat arrazoi hau ematen da:
|
|
|
Hemen, Madariaga nahiz Unamuno baitan, posible da arraza bat bere hizkuntza/ izpiritua gabe, edo arraza/ izpiritu soil soil; arrazaren eta hizkuntza/ izpirituaren artean bata bestearekiko lokabetasun posible bat ohartzen da (eta Unamuno-ren kasuan bederen, arraza bat posible da bere izpiriturik ere gabe, edo hizkuntza bat bere arrazarik gabe), Herder edo Humboldt-en nazio eta hizkuntzaren artean ezin egon zen dikotomia, autore alemanok arlo hauetan ez baitute arraza ezertarako inoiz aintzat hartu: hauentzat nazioak (arrazak barik!) eta
|
hizkuntzak
bat egiten zuten, bai agertzeko eta bai desagertzeko unean, biak izpiritu bat baizik ez zirelako. Izpiritua, aldiz, ez zen premisa arrazial baten fakultate edo ahalmen aprioriko ezkuturen bat han urrun, ez dakigu zer misteriotarako kapaz, baizik hortxe begien aurrean errealitate kultural konkretu bat enpirikoa:
|
|
|
1886an Unamuno Euskal Herriari eta euskal gaiei buruzko bere jarrera kritikoa, bere zalantzak, hasi da aldarrikatzen. Bere tesi oinarrizkoa da herritasunak eta
|
hizkuntzak
bat egiten dutela: " el día que el idioma se haya ido [euskara] el pueblo agonizará [euskal herria]".
|
|
2007
|
|
|
Oharraren arabera, bataioak hilean behin egingo dira eta hilabete bakoitzean
|
hizkuntza
batean egingo da, hau da, hilabete batean euskaraz, bestean gazteleraz. Bi parrokietan egun berean, hizkuntza berean eta ordu berean, 13: 30tan, izango dira.
|
|
|
Condillac ezin ahaztu, gomutatzeko bakarrik badarik ere, berak halaber, 1) hizkuntzaren jeinuarekin nazioaren jeinua behatzen duela, nazioak eta
|
hizkuntzak
bat egiten dutelarik; eta 2) jeinu hori historikoa dela harentzat ere. Historikotasunetik hasita:
|
|
|
Aldiz Wittgenstein-ek, Kant-en eran, jarrera transzendentala hartzen du (hausnarketazkoa): filosofiaren egitekoa munduaren eta
|
hizkuntzaren
bat egiteko baldintza logikoak argitzea da, alegia, erakustea nola hizkuntzaren egituran munduaren egitura argitzen den; ez, bion arteko lotura horren bilakatzearen nondik norakoa esplikatzea1446.
|
|
|
errepresetazioak
|
hizkuntzan
bat egiten baitituzte, «subjektibotasunetik objektibotasunera iragaitzazko puntu handia hizkuntza da»254 Hizkuntza bakoitza munduaren ikuskera (partzial) bat denez gero, «ezagutu ahalgarriaren suma, giza izpirituak landu ahal duenaren alorra bezala, hizkuntza guztien artean, eta haiengandik menpegabe, erdian dago; gizon emakumeak ezin du esparru objektibo huts honetara bestela hurrandu, bere e... Non eta doi doi hantxe, ikerketak puntu goren eta sakonenak ukitzen dituenean, bere gaitasunaren akabuan aurkitzen da adimenaren erabilera mekaniko eta logiko, berekitasun partikular orotatik errazkien bereztekoa, eta barneko hautemapen eta sorkuntzaren egikera bat agitzen da, horretatik ageri gelditzen den guztia baita, egia objektiboa indibidualitate subjektiboaren indar guztitik hozitua dela.
|
|
|
Condillac ezin ahaztu, gomutatzeko bakarrik bada ere, berak halaber, 1) hizkuntzaren jeinuarekin nazioaren jeinua behatzen duela, nazioak eta
|
hizkuntzak
bat egiten dutelarik; eta 2) jeinu hori historikoa dela harentzat ere. Historikotasunetik hasita:
|
|
2008
|
|
|
Hura ikasi arte beste hizkuntzak toleratzen ziren, beti ere maisuen zeregina gaztelania irakastea zela argi utziz. Halaber, behin gaztelania ikasitakoan, maisuak umeei beste
|
hizkuntza
bat eginez gero irakaslea falta egiten egongo zen eta zigorra ezarri zitzaion («serán exigibles [las responsabilidades] en el caso de que el Maestro emplee idioma distinto al oficial, dirigiéndose á alumnos que sepan castellano») 249.
|
|
|
Miguel Siguánek ‘Bigarren hizkuntzaren eskuratze goiztiarra’ liburuan dioenez, “bigarren hizkuntza bat lehenengoarekin batera ikasteak gaitasun bikoitza sortzen du, bizitzako beste garai batzuetan lortzea oso zaila dena”. Bestalde, aldi berean bi hizkuntza ikastea ez da hizkuntza bakar baten ikaskuntzaren oso desberdina, “bi hizkuntzatan hitz egiten ikasten duten haurrei buruzko azterketa guztiek adierazten dute ikaskuntza haur elebakarren modu berean eta etapa berdinetan egiten dela”, dio autoreak, “desberdintasun bakarra da haur elebidun batean
|
hizkuntza
batean egindako edozein aurrerapenek eragina izan dezakeela beste hizkuntzan egindako aurrerapen batek”. Hasieran, hizkuntzak nahasteko joera izan dezakete, baina denborak aurrera egin ahala, arazo hori desagertu egiten da.
|
|
|
Irakasleei eskatzen zaien hizkuntza maila ez da nahikoa irakaskuntzarako Programa elebidun horietako askorentzat, eskolako hizkuntzen beste proiektu batzuetan bezala, administrazioek kanpoko baliabideak erabili dituzte, hala nola elkarrizketaedo irakaskuntza horiek atzerriko hizkuntzan espezialitateko irakasle tituludunei eskatu dizkiete. Baina elebitasuna Espainiako ikasgeletan finkatzeko esparru egokiena irakasle gehienak beren irakaskuntza lana beste
|
hizkuntza
batean egiteko gai direnean baino ez da posible izango. Hasierako prestakuntzaren arloan, helburu hori lortzeko neurriak ezarri dira.
|
|
2009
|
|
|
Politika abstraktua salatzen ari zenean, esaterako, egungo politika abertzalearen abstrakzio joera larrutzeko gogoa ematen digu: alegia, identitaterik gabeko politika abstraktua egiteko joera baitu abertzaletasunak oro har, politikagintza nazio
|
hizkuntza
baten barruan egingo ez balitz bezala. Espainieraz egindako politika, politika espainola ez balitz bezala —jakina!
|
|
|
Bulegoetarako aplikazioak dira (37), besteak beste Openoffice eta Microsoft Office; oinarrizko aplikazioak (31), doako zein ordaintzeko sistema eragile nagusiak hartzen dituztenak, Interneten nabigatzeko programak (70), dokumentaziorako (57), hizkuntzak erabiltzeko (hiztegiak, zuzentzaileak, eta abar, 50), irakaskuntzan erabiltzeko (78), entretenimendurako (33) eta bestelakoak (13). Herena produktu bertakotuak dira, hots, beste
|
hizkuntza
batean egindako aplikazioen euskaratzeak. Gainerakoak euskaraz sorturiko aplikazioak dira.
|
|
|
Han parte hartu genuen idazleok literaturaz mintzo baikinen, ez hizkuntzaz. Eta eztabaidarik izanez gero, eta arrazoituz gero, berehala argitzen zen
|
hizkuntza
batean eginiko literatura zela literatura bat, eta beste hizkuntza batean eginikoa, berriz, beste bat. Kito.
|
|
|
Han parte hartu genuen idazleok literaturaz mintzo baikinen, ez hizkuntzaz. Eta eztabaidarik izanez gero, eta arrazoituz gero, berehala argitzen zen hizkuntza batean eginiko literatura zela literatura bat, eta beste
|
hizkuntza
batean eginikoa, berriz, beste bat. Kito.
|
|
2010
|
|
|
2008ko uztailaren 1etik aurrera egindako film laburrak onartuko dira eta ez dago mugarik hizkuntzari dagokionez. Hala ere, film laburra euskara edo gaztelania ez den
|
hizkuntzaren
batean egina badago, bi hizkuntza horietakoren batean azpidatziak izan ditu. Parte hartzaile bakoitzak bi lan aurkeztu ahal izango ditu gehienez.
|
|
|
Zine munduko lankideen artean Pedro Almodovar zuzendaria izan da. Zinea beste
|
hizkuntza
batean egin izan balu, gaur mundu osoa bere hilkutxaren aurrean makurtuko litzateke, esan du Almodovarrek; Berlangaren heriotzak umezurtz utzi duela gaineratuta.
|
|
|
Era berean, eta hizkuntzen erabilera sozialari loturik, hizkuntza hegemonikoek ez dute euren abiada moteltzen; aitzitik, bizkortu eta bizkortu ari dira, eta gurearen tamainako hizkuntzek egunerokoa dute bizirik irauteko ahalegina egin beharra. Horiek hala, eta jakinik harremanak beti
|
hizkuntzaren
batean egiten direla, bizkor ondoriozta daiteke ez dela euskararen egoera normalduko gizarte bizitza euskaldundu gabe. Euskarak funtzio guztiak berreskuratu behar ditu, euskarak ez baitu etorkizunik izango erabiltzen ez bada.
|
|
|
6.000 biztanleko herri batean, 1.000 pertsona ikustera joan ziren, bada zerbait!... Batzuen ustez, halako ahalegina egiteak ez zuen merezi hain jende gutxirentzat; azkenean, esaten zena zen, ez zuela merezi halako ahalegina euskara bezalako
|
hizkuntza
batean egiteak. Nahiz eta badakigun euskara jakin ez arren emanaldiarekin asko disfrutatu zuten pertsonak egon zirela.
|
|
|
" deutsch" hitzak —berori zentzu zabalean herriaren izena bihurtu aurretik— ama hizkuntza komuna eta, horrekin, hizkuntza komunitatea adierazten zituen. Karlomagnorekin ezarritako theodisca lingua delako kontsiderazioa, finean, alemaniarrek euren burua hizkuntza komunitate bezala atzematearen ondorioa da, ze beroriek egiaz ama
|
hizkuntzan
bat egiten dutelako eta duten heinean ezagutzen dira herri bezala. Ez da harritzekoa, beraz, pentsamendu horrek aurrerantzean ere lehen mailakoa izaten jarraitu badu, eta ezta ere alemaniarrek gaurdaino funtsean hizkuntza komunitate beraren kide direla sentitu badute.
|
|
|
Hizkuntza bera edukitzea ezin garrantzizkoagoa gertatu zen identitate formaziorako. Atzerriko lurralde batean beste
|
hizkuntza
bat egiten duen jendeaz inguratuta, badago joera bat berezkoa kasik aterpea bilatzeko ulertu ulertzen dituzun eta ulertzen dizutenen artean, alegia, gerizatzeko ezagun suertatzen zaizun giroan," ininteligiblearen amildegia" saihestuz. Jakina, hortik abiatuko da identitate formazioa:
|
|
2011
|
|
|
–Nazio identitatearen arazoa konpondu nahi izan zuen Frantziako Iraultza Garaiko Convention ek, Abbe Gregoire aipatuaren txostenak eta beste egin ziren eta arras argi zen Frantsesaren identitatea
|
hizkuntza
batek egiten zuela, frantsesak, beste guztiak nonbait, kontra iraultzalariak, deklaratuak zirela(, le fanatisme parle basque??
|
|
|
Proiekturen batean bat egitean sortzen da, eta Bartzelonako Unibertsitateak (UB) Zaharberritze kolektiboaren diseinua irakasgaia emateko agintzen digunean finkatzen da. Jordi Montañés goi mailako arkitektoa, harekin lan egiten duena, zaharberrikuntza kolektiboan eta komertzialean aditua da, eta bere arkitektura
|
hizkuntzarekin
bat egiten du zaharberritzeari dagokiona, eta, hala, modu arinean lagundu eta uler dezakegu. Zein da dietista nutrizionistaren balio erantsia zaharberritze proiektuetan?
|
|
|
Oso harrera gozoa, jende atsegina topatu dut bi tokitan. Italian gertatu zen Cerdeñan egon nintzela, eta bertakoek beste
|
hizkuntza
bat egiten zutenez, ez nien tutik ulertzen! Hemen, berriz, Urtzirekin eta ez dut inongo arazorik eduki komunikatzeko, noski, eta oso abegikor jokatu dute nirekin.Mexikotik azken aldian datozkigun ia berri bakarrak, narkotrafikoarekin eta hilketekin dute zerikusia… A.E.:
|
|
|
Ez dugu, egiten ez badugu.
|
Hizkuntza
bat egin egiten da. Hitzak denenak dira, hau da, inorenak ere ez.
|
|
2012
|
|
|
Adibidez Madrilgo Senatuan Estatuko hizkuntza koofizialak onartu zituztenean, lagun espainiar askok, aurrerakoiak izanagatik, ez zuten ulertzen: " Ez da beharrezkoa, denek dakigu gaztelaniaz, zuk gaztelaniaz baldin badakizu zertarako behar duzu beste
|
hizkuntza
batean egin?", esaten zidaten. Sentimenduekin lotuta dago eta jendeak ez du ulertzen zer esan nahi duen aukeratu ahal izateak.
|
|
|
Garrantzitsua da hedabide horiek norbere hizkuntzan izatea? ..., Gu aren ideia komunitate horren baitan sendotzeko. eta komunitaterik gabe, ez dago hizkuntzarik. eta komunitatea ahula bada, edo elkarren arteko harremanak eskasak edo soilik norabide bakarrekoak baldin badira, edo bakarrik maila batekoak, orduan hizkuntzak galtzen ditu berez dagozkion esparruak. eta harremanak indartsuak izanda ere, hizkuntz ordezkapena gertatu bada, hau da, harreman hori beste
|
hizkuntza
batean egiten bada, komunitatea jada ez da lehen zena: beste komunitate batez hitz egiten ari gara. hedabideek lagundu dezakete hizkuntz ordezkapen hori gerta ez dadin, hariak luzatzen dituztelako hiztunen artean, eta hari horiek ugariagoak eta sendoagoak bihurtzen dituztelako. hedabideak, halaber, funtsezkoak dira hizkuntza arautzeko, trinkotzeko eta sendotzeko.
|
|
|
Bera ez bezalako jendearekin bizi behar izaten du handik aurrera: askotan, beste
|
hizkuntza
batean egiten duen (eta hartan egitera behartzen duen) jendearekin. Eten eta urratu egiten dira, hainbatetan, ordura arteko bere ohiturak:
|
|
|
Gerrako presoen galdeketa presoek beraiek ulertzen duten
|
hizkuntza
batean egingo da.
|
|
|
Eta hitzak bere ahotik atera ahala, ohartu da nafarren hizkuntza erabili duela diosalean, euskara, eta ez arabiera, beste hizkuntza hartan egiteko esan baitzioten. Eta deitoratu du bere buru txarra, zeren, anitzetan, urdirutasunagatik, gertatu ohi baitzaio
|
hizkuntza
batean egitea beste bat behar lukeelarik, bi horietaz gainera gehiago ere baitakizki: latina, oil hizkuntza eta Nafarroako erromantzea.
|
|
2013
|
|
|
Eremu horren gainean eraiki ziren XIX. mendeko sistema demokratikoak, eta gaur egun ere ugaria da komunikabideek demokraziarako —eta nazioaren eraikuntzarako, biak loturik baitaude— eremu hori eraikitzerakoan duten zeregin garrantzitsua aztertzen duen bibliografia. Baina eremu hori, komunikazio espazio bat den neurrian,
|
hizkuntza
batean egiten da (Cormack 1998). Eta hizkuntza horretan egiteak hizkuntza hori sendotzea dakar, beste hizkuntza posibleen kaltetan.
|
|
|
Hizkuntzaren alde normalitzatzaile eta kuantitatiboa aipatzea zegoen orduan indarrean euskalgintzan, eta apur bat gidoitik kanpo zegoen hizkuntzaren sormen balioaz, gozamen balioaz eta aspektu kualitatiboez kezka agertzea. Jendeari apur bat gogorra egiten zitzaion bertsolari euskaltzale bati entzutea —probokatu gabe ez dakigu egoten eta— hizkuntza sortzeko, gozatzeko eta bizitzako funtzioak taxuz betetzeko zela, eta horretara iristen ez zenak hobe zuela hori beste
|
hizkuntza
batean egitea, edo nahiago nuela nire semea gazteleradun taxuzkoa izatea, euskaradun eta gazteleradun erdipurdikoa baino.
|
|
2014
|
|
|
Irakaslearekin euskaraz eta ikaskideen artean euskara ez den beste hizkuntza batean aritzen dira. Badira irakasleari euskara ez den beste
|
hizkuntza
batean egiten dietela aitortzen dutenak ere.
|
|
2015
|
|
|
|
Hizkuntza
batean egindako dokumentuen izaera
|
|
|
|
Hizkuntza
batean egindako dokumentuen izaera
|
|
|
Eta EKTn zure ponentzia jaso dugun asteburu berean, entzun diogu behin eta berriz Kike Amonarrizi euskarara jendea arrimatzean, atxikimenduak lortzean dagoela gakoa. Eta geroz eta konbentzituago nago, hori erdal
|
hizkuntzaren
batean egin behar bada, ez dela horregatik ezer pasatzen. Bestelakorik pasatzen da ordea, beste batzuen burutik.
|
|
2016
|
|
|
Bai, abiapuntua beti da euskal kultura. Gure obrak beste
|
hizkuntza
batean egingo balira, %60 galduko lukete. Ez lirateke ulertuko, eta beste joko batzuk asmatu ziren.
|
|
|
Europa bat batean egitasmoaren baitan, Euskal Herrian izan dira Kurdistango, Sardiniako eta Kataluniako inprobisatzaileak, bertsolariekin batera abesten. Itzultzaileen laguntzari esker, lau tradiziok, lau
|
hizkuntzak
bat egin dute oholtzan.
|
|
|
210 Bere hizkuntza egiten den herritik zeharo beste bat egiten den herrialde batera joaten bada jendea (bere gogoz, edo hartara beharturik), edota berea ez den
|
hizkuntza
bat egiten duen jendea etortzen bazaio herrira, samaldan, bere hizkuntza galtzeko arriskua begien bistakoa da.
|
|
|
«Ikusten dugu Euskal Herria industrializatu aurretik zegoen mentalitate bat, herri txiki baten izpiritu handia».Izenburuak badu arrazoi bat. Izan ere, Valdesen ustez, Xalbadorren garaian herriak eta
|
hizkuntzak
bat egiten zuten, «eta orain, askotan, ez dakigu zein den hizkuntza. Hori da euskaldunok askotan dugun korapiloa».
|
|
|
Gainera, erreklamatzea zaila izan daiteke beste
|
hizkuntza
batean egin behar baduzu.
|
|
|
Hots: liburuak hizkuntza batean idatzirik egon ohi dira; gurea, euskaraz; horrez gain, baina, liburuan kontatzen diren gertakariak ere hizkuntzaren batean gertatu izan dira, edo, hobeto esanda, liburuko pertsonaien egiazko mintzaldiak
|
hizkuntzaren
batean eginak izan ohi dira; eskuarki, liburua idatzi izan den hizkuntza berean, baina ez derrigorrez eta ez beti: Txina inperialean gertaturiko ipuin bat idatz genezake orain, non Txinako enperadorearen eta bere ministroen solasaldiak agertuko liratekeen, euskaraz, jakinda ere, noski, Txina inperialeko enperadorea eta bere ministroak txineraz mintzatuko zirela, izatekotan; era berean, Pierre Loti idazle frantsesak frantsesez asmatu zituen Ramuntxo pilotari kontrabandistaren abenturak eta frantsesez idatzi haren amodio solasak Pantxika bere maiteñoarekin, istorioaren arabera bai Pantxika bai Ramuntxo euskaldun hutsak izan arren.
|
|
|
|
Hizkuntza
batean egindako dokumentuen izaera eta kalitatea.
|
|
|
|
Hizkuntza
batean egindako dokumentuen izaera eta kalitatea.
|
|
2017
|
|
|
" gastronomia bebai" (H5)" Tradizioak, euskal dantzak, euskal musika" (H3) gainera, iztuetak zabaldu duen galderatik abiatuta" Euskal kultura euskaraz baino ez da posible, ala espainolez edo frantsesez ere bai?" ikasleei galEuskararen ezagutza eta erabilera binomioa: Mondragon Unibertsitateko humanitate eta hezkuntza zientzien fakultateko 1.mailako ikasleak ulertzeko gakoak – Leticia Garcia Fernandez, Nekane Arratibel Insausti eta Asier Irizar Mezo detu zaie ea euskal kultura euskara ez den beste
|
hizkuntza
batean egin daitekeen. ikasleek argi daukate euskaraz dagoena euskal kultura badela, baina euskaraz ez badago, batzuetan euskal kulturaren parte izan daiteke eta bestetan ez. taldeko sei ikaslek euskal kultura euskaraz ez den beste hizkuntza batean egin daitekeela erantzun dute eta ikasle batek soilik lehenetsi du euskara euskal kulturaren baldintzatzat. hala ere, ikasle horrek aurretik ere aipat...
|
|
|
" gastronomia bebai" (H5)" Tradizioak, euskal dantzak, euskal musika" (H3) gainera, iztuetak zabaldu duen galderatik abiatuta" Euskal kultura euskaraz baino ez da posible, ala espainolez edo frantsesez ere bai?" ikasleei galEuskararen ezagutza eta erabilera binomioa: ...ko ikasleak ulertzeko gakoak – Leticia Garcia Fernandez, Nekane Arratibel Insausti eta Asier Irizar Mezo detu zaie ea euskal kultura euskara ez den beste hizkuntza batean egin daitekeen. ikasleek argi daukate euskaraz dagoena euskal kultura badela, baina euskaraz ez badago, batzuetan euskal kulturaren parte izan daiteke eta bestetan ez. taldeko sei ikaslek euskal kultura euskaraz ez den beste
|
hizkuntza
batean egin daitekeela erantzun dute eta ikasle batek soilik lehenetsi du euskara euskal kulturaren baldintzatzat. hala ere, ikasle horrek aurretik ere aipatu du euskaldun sentitzeko sentimendua dela ezaugarri nagusi, eta ez hizkuntza.
|
|
|
Lan honek, aurrerapauso bat eman nahi du euskal izenaren, homologazio? kontu honetan, edo bestela esanda, euskal izenaren funtzio kategoriak ondo zedarriztatzeko ahalegin bat egin nahi du, munduko beste
|
hizkuntzekin
bat eginez.
|
|
|
Izan ere, aldagai baten edo bestearen arabera, hizkuntza bat edo beste bat lehenetsi daiteke. Printzipioz, ekoizpen zientifikoen zabalkundea ahalik eta gehienengana iritsi daitekeen
|
hizkuntza
batean egiteari oso bidezko deritzogu. Baina nola onar daiteke kalitate goreneko ekoizpenak bakarrik hizkuntza jakin batean eta ranking batzuetan dauden aldizkarien bitartez, bakarrik, egin daitezkeela?
|
|
|
Hizkuntza bera edukitzea ezin garrantzizkoagoa gertatu zen identitateformaziorako. Atzerriko lurralde batean beste
|
hizkuntza
bat egiten duen jendeaz inguratuta gaudelarik, badago joera bat berezkoa kasik: aterpe bila gabiltza ulertu ulertzen ditugun eta entelegatzen gaituztenen artean, alegia, ezagun suertatzen zaigun giroan gerizatzen gara" ininteligiblearen amildegia" saihesteko.
|
|
2018
|
|
|
Nik, segurik holako egunetan sendi dut euskararen balio erantsia. Beste
|
hizkuntza
batean egin ezin litaiken gure kultura bizian. Hizkuntzaren eramaile da kultura, eta aldi berean, kulturaren eramaile hizkuntza.
|
|
|
Euskaraz gutxien egiten duen adin taldea, hortaz, 64 urtetik gorakoek osatzen dute. Hauen kasuan, gehiago dira beste
|
hizkuntza
batean egindako elkarrizketak (%7) euskaraz egindakoak baino (%3). Gaztelania, berriro ere, nagusi dugu (%90).
|
|
|
2 bitarteko hiztunen kasuan, %22 izan dira euskaraz entzundakoak, eta %67 gaztelaniaz. Gainontzekoa (%11) beste
|
hizkuntza
batean egin da. Beraz, euskararen erabilera %10 jaitsi da asteburutan.
|
|
|
Hizkuntza alorrari ekarrita honako hau aipa dezaket: bertako
|
hizkuntza
batean egin daitekeen oro ez dadila bestelako hizkuntzan egin, ez dezala hizkuntza" globalago" batek egin.
|
|
|
Gozamena askotan eta tarteka une gogor batzuk ere (motibazioa batzuetan jaisten zelako), baina sinetsita egin genuen euskalduna ez zela jaio egiten, egin egiten zela baizik. Bidea intentsua izan zen eta horrek eman zigun aukera bizipen horiek barruraino sartzeko eta
|
hizkuntzarekin
bat egiteko. Gehienetan guztiz esperientziazkoa eta emozionala izan zen.
|
|
|
Generoaren eskurapenaren kontakizun honek gertakarien hurrenkera kronologiko jakin bat eskatzen du, eta kontalariak nolabait «jakitea» zer den legearen aurrekoa eta zer ostekoa. Eta, hala ere, narrazioa
|
hizkuntza
baten bitartez egiten da, zeina, zorrotz mintzaturik, legearen ostekoa den, legearen ondorioa den eta, hortaz, atzera begirako eta geroko ikuspegia duen. Legeak egituratzen badu hizkuntza, eta legea hizkuntzan zehazten bada, edo areago, hizkuntzan jartzen bada indarrean, orduan deskribapenak edo kontakizunak ezin du jakin zer dagoen bere baitatik kanpo, hau da, zer den legearen aurrekoa?, baina ez hori bakarrik:
|
|
2019
|
|
|
Argi eta garbi adierazi berri duzu heldu den ikasturtean Iruñeko haur eskoletan euskarazko eskaintza ttipituko duzula, eskaintza gehiegizkoa delako. Azken batean, Europako lurralde bakarra da gurea berea den
|
hizkuntza
baten kontra egiten duena, eta, doike, Navarra Sumaren bereizgarri propio hori mantentzea gauza ederra da.
|
|
|
Baina euskararekin identifikatzen dela ere esan du, eta arraro sentituko zela euskara ez den beste hizkuntza batean kantatuko balu. Alegia, gazteleraz kantatuta ez zuela euskararekiko duen atxikimendua sentituko, eta abestiren bat beste
|
hizkuntza
batean eginda ere, gehienbat euskaraz sortuko zuela. etxezarretak bestelako bidea egin du, eta kontzienteki egin zuen aldaketa hizkuntza hautuan, inguru erdalduna aldatu ez bazitzaion ere. eta hor zeresan handia izan zuen euskararekiko daukan atxikimenduak. horrek guztiak agerian uzten du, beraz, eremu soziolinguistikoak eduki dezakeen eragina handia baldin bada ere, azken erabakia norberak bere ... Musikariak hizkuntzarekiko izan dezakeen identifikazioak bideratuko duela batez ere hautu hori, testuinguruak eragina izango badu ere. elkarrizketatutako musikarien barne eragile horiek zein izan diren jakitea izango da, beraz, ikerketaren abiapuntuan jarritako helburua. euskaraz kantatzerakoan hizkuntzarekiko identifikazioan kokatu dira Arakistain eta etxezarreta, eta ondorioz, jarrera integratzaile bat daukatela ondorioztatuko da.
|
|
|
Jesus Lorenzo Jimenez (Historian doktorea):. Testu ugaritan barreiaturik dauden Euskal Herriari buruzko notizia guztiak bolumen bakar batean eskaini nahi izan ditugueta, era berean, Europako
|
hizkuntza
batera egindako itzulpen eguneratu bat ikertzaileen eskuetan jarri?.
|
|
|
Notizia edo berri-emate horietan aipatzen diren toponimo guztien azterketarekin ixten da liburua (guztira, 52 leku izen). . Testu ugaritan barreiaturik dauden Vasconiari buruzko notizia guztiak bolumen bakar batean eskaini nahi izan ditugu eta, era berean, Europako
|
hizkuntza
batera egindako itzulpen eguneratu bat ikertzaileen eskuetan jarri?, azaldu du gaur egileak.
|
|
|
Gure lanerako garrantzizkoa izan daitekeen beste ekarpen bat muda linguistikoaren ingurukoikerketarena da (Pujolar et al., 2017). Muda linguistikoa kontzeptuak adierazten duena da ea hiztunakzenbateraino eta zergatik pasa diren
|
hizkuntza
bat egitetik bestea egitera euren eguneroko ohikoelkarrekintzetan. Abian den ikerketa batean, Amorrortu eta bestek (2018) ikusi dute Bilbo ingurukogazteen artean hainbat profil daudela muda linguistikoei dagokienez:
|
|
|
Horren garrantzitsua den tresna hori, ez du ez bizikidetza taldeak edota zuzendaritzak erabaki, baizik eta guraso, irakasle eta ikasleak, eskolako komunitatea osatzen dugun guztiok”. Martinezek gaineratu duenez, “arautegi bat martxan jartzea eta eskolako eragileak soilik ez erabakitzea, Ikas Komunitatea izatearen garrantzia azpimarratzen du, guztion iritziak eta proposamenak entzun eta gero guztion artean sortutakoa delako”.Hizkuntzak eta zentzuakHainbat
|
hizkuntzek
bat egiten dute eskolan eta hizkuntza anitzen batzordea eratua dute. Hezkuntza Departamentuak hala eskatuta aipatu batzordea hizkuntzen diagnosia eta Zentzuetatik hizkuntzetara deituriko sentsibilizazio proiektua egin zuen.
|
|
|
Nirea ez den
|
hizkuntza
bat egiterakoan, hasieran zezelka aritzen naiz, asmatu ezinik, harik eta mingaina askatzen hasi eta gero ni ere askeago sentitzen naizen arte. Zerk eman dit oso denbora laburrean libreago sentitzeko aukera hori, zerk egiten du tiraka erdi ahaztuta neuzkan hitz eta joskera gramatikaletatik?
|
|
|
Hori oso ederra da.
|
Hizkuntza
bat egiten aritzearen plazera. Ilusioa azpimarratuko nuke:
|
|
2020
|
|
|
Ikasle guztientzat, galerarik txikiena etxekoek euskaraz bakarrik egiten dutenengan agertzen da, eta handienak gaztelaniaz bakarrik eta beste
|
hizkuntza
batez egiten dutenengan.
|
|
|
Hura infernua izan zen Iñaki gurearentzat. Han, etxetik urrun, pailazo anker batzuei obeditu beharrean, ulertzen ez zuen
|
hizkuntza
batez egiteko behartuta, eta baserrian utzitakoen oroitzapenek bihotza kiskaltzen ziotela, kartzela batean bezala sentitzen zuen bere burua.
|
|
|
Hori du gaia, hain zuzen ere, Ernesto Contreras mexikarraren Beste
|
hizkuntza
batean egiten dut amets filmak. Hizkuntzalaria da Martin eta hilurran den hizkuntza bat jasotzera heldu da Veracruzeko herrixka batera.
|
|
|
Alfonso Sastrek ‘Itzultzaileek ere pentsatzen dute’ (2011) izeneko artikuluan esan zuenez, itzultzaile onak sortzaileak dira, halabeharrez. Batik bat, filosofiaren arloan aurrekari gutxi duen euskara bezalako
|
hizkuntza
batean egin behar da hausnarketa lehenik, ondoren zein irizpide hartu erabakitzeko. Itzulpenak saihestezinak direnez gero, itzulpen horiek, behintzat, baliozkoak eta zuzenak izan daitezen.
|
|
|
Alfonso Sastrek ‘Itzultzaileek ere pentsatzen dute’ (2011) izeneko artikuluan esan zuenez, itzultzaile onak sortzaileak dira, halabeharrez. Batik bat, filosofiaren arloan aurrekari gutxi duen euskara bezalako
|
hizkuntza
batean egin behar da hausnarketa lehenik, ondoren zein irizpide hartu erabakitzeko. Itzulpenak saihestezinak direnez gero, itzulpen horiek, behintzat, baliozkoak eta zuzenak izan daitezen.
|
|
2021
|
|
|
74 1694tik, ordea, Louis XIV.a erregeak antolakuntzari ‘Lore Jokoen Akademia’ maila eman zionetik, proventzerazko bertsogintza frantses hizkuntzan egindakoak ordezkatu zuen joko horietan. Estatu
|
hizkuntza
batean egiten zen jarduera euskara bezala erabat ertzekoa zen hizkuntza baten sustapenerako erabil zitekeela bururatzeak, beraz, bazuen bere zailtasuna.
|
|
|
Zeren Klimako sainduak dioen bezala, balentia handia da egunean eguneko deskarguaren egitea (Axular). Hori are garbiago ikusten da aipamena beste
|
hizkuntza
batean egina denean: Zabiltza erne, zeren" No es oro todo lo que reluce"; Hori ez da harritzekoa, zeren" Quid prodest homini".
|
|
|
Bestalde, euskara gaiak eredu horietan duen tokiari interesatuko gara, euskalduntze eta euskaraduntze prozesuei bereziki. Baina ohartuko gara hezkuntza eta
|
hizkuntzak
bat egiten dutela, egoera diglosiko honek eskaintzen digun egunerokoan hezkuntza behar dela hizkuntzaren biziarazteko eta hizkuntza behar dela euskaldunen hezkuntza biziarazteko. • Hitz gakoak:
|
|
|
Lehenengo motako testigantzetan, azpimarragarria da hiztunak euskararekin duen lotura sendoa. Honako hauetan hiztunak eta
|
hizkuntzak
bat egiten dute. Estua izateaz gain, mamitsua ere bada harremana.
|
|
|
Funtsean, egiten jakin baino lehen egiten hasten garen beste gauza horiek guztiak bezalakoa da: beste
|
hizkuntza
batean egin, autoa gidatu, ama izan. Bizi.
|
|
2022
|
|
|
Lanean jarraituko dugu zure gomuta gogoan eta euskara ezpainetan ditugula. Zuberoa eta Euskal Herria bat datoz zure bitartez eta badakigu bati muzin egin gabe, bestean ere jarduteko ahala badugula, herria, kultura eta
|
hizkuntza
bat eginez.
|
|
|
Gure lanerako garrantzizkoa izan daitekeen beste ekarpen bat muda linguistikoaren inguruko ikerketarena da (Pujolar eta beste, 2017). Muda linguistikoa kontzeptuak adierazten duena da ea hiztunak zenbateraino eta zergatik pasa diren
|
hizkuntza
bat egitetik bestea egitera euren eguneroko ohiko elkarrekintzetan. Amorrortu eta bestek (2018) ikusi dute Bilbo inguruko gazteen artean hainbat profil daudela muda linguistikoei dagokienez:
|
|
|
Azken finean, nahi dute guk gazteleraz edo frantsesez egitea; orduan, bada erresistentzia moduko bat. Nik nuke euskara ez den
|
hizkuntza
batean egin.
|
|
|
Horrek galdera asko uzten ditu airean: ikusita ETBri zer pelikula interesatzen zaizkion, akaso gazteleraz edo beste
|
hizkuntzaren
batean egitea da bidea. Zeren, euskaraz, film garaikideak egitea ia ia ezinezkoa da.
|
|
2023
|
|
|
Datuen argitan esan daiteke, gainera, eskolako eta kaleko haurren arteko giro euskaldunak euskaraz hitz egiteko eragin handia dutela etxean euskaraz egiten ez duten haurrengan, baina, aldiz, eragin txikiagoa etxean euskaraz eta gaztelaniaz berdin egiten dutenengan. Etxean beste
|
hizkuntza
batean egiten dutenen kasuan kalean lagunekin euskararen erabilera maila altuagoak adieraztea azpimarragarria da.
|
|
|
[2] 1694tik, ordea, Louis XIV.a erregeak antolakuntzari ‘Lore Jokoen Akademia’ maila eman zionetik, probentzerazko bertsogintza frantses hizkuntzan egindakoak ordezkatu zuen joko horietan. Estatu
|
hizkuntza
batean egiten zen jarduera euskara bezala erabat ertzekoa zen hizkuntza baten sustapenerako erabil zitekeela bururatzeak, beraz, bazuen bere zailtasuna.
|
|
|
etxeko hizkuntza den heinean onartzen da, baina beste esparruetara zabaltzen denean hasten dira arazoak. Euskara ez bada hizkuntza nazionala, euskal herritarrek beste
|
hizkuntza
batean egin behar dituzte gizarteko zeregin guztiak. Beraz, frantsesa edo espainola dira afera nazionalekin lotzeko hizkuntzak; euskara azpihizkuntza bat da, eta euskal lurraldeko hizkuntza erreferentea eta nazionala frantsesa edo espainola da.
|
|
|
Askotarikoak dira ikasle batzuek gradua euskaraz ez egiteko izan ditzaketen motiboak. Gero eta gehiagok aukeratzen dute, adibidez, ikasketak ingelesez edo beste
|
hizkuntza
batean egitea, aukera hori ere eskaintzen baita. Kontuan izan behar dugu EAEtik kanpoko eta atzerriko ikasle asko ditugula, eta zaila dela horiek euskarara jotzea.
|
|
|
Baina kontu bat dira erronka eta amets pertsonalak, eta beste bat administrazioek nola kudeatzen duten hori guztia; nola eragin dezaketen lorpen horietan. Hau da,
|
hizkuntza
batean egiten den sorkuntzari administrazioak ez badio baliorik ematen, nola egingo da bisiblea hartzailearentzat. Joxean Muñoz idazleak Eusko Jaurlaritzako Kultura sailburuordea izan zenean esan zuen euskal kulturak agerikotasuna behar duela.
|
|
|
– Begi bistakoa da, erlijio eta kontzientzia kontuetan, euskaldun bat aunitzez hobeki moldatzen eta komunikatzen dela bere ama hizkuntzan egiten dion apez batekin, bertze
|
hizkuntza
batean egiten dionarekin baino.
|