|
2001
|
|
|
Baina ordukoek ez bezalako arretaz jasotzen zituen hitz zaharrak, gutxi erabiliak, eta maiteago zituen beti euskarak berezko dituenak. Ohartzen zen, nonbait, bere kideak gehienetan ez bezala, ez duela aski
|
hizkuntza
batek hitzak, beharra sortu ahala, ingurukoetatik hartzea, eta ernal iturria agortu ahala, hizkuntza bera ere agortuz doala.
|
|
2004
|
|
|
Erabilera hiztegi izenekoa da denetan oinarrizkoena,
|
hizkuntza
bateko hitzak eta horren adierak biltzen dituena edo, Millas idazleak emaniko definizioaren arabera, hizkuntza mundua eta errealitatearen arteko erlazioaren ondorio logiko dena.
|
|
|
Nahitaezko denbora murrizten duten inguruabarrak; gaztelaniaz edo Espainiako beste
|
hizkuntzetatik
batez hitz egiten duen; espainiarren kultura eta bizimodura egokitzeko inguruabarretatik edozein, hala nola, ikasketak, ongintza nahiz gizarte jarduerak, eta egokitzat jotzen dituen gainerakoak.
|
|
|
Espainiarren %72 ez da gai atzerriko
|
hizkuntza
batean hitz egiteko; EBko beste %56 da, Eurobarometroaren arabera.
|
|
|
Atzerriko Ikastaroen Sustatzaileen Elkarteak (Aseproce) kalkulatu duenez, 130.000 ikasle inguru joaten dira urtero ingelesez hitz egiten duten herrialdeetara. Kopuru horiek gorabehera, Hizkuntzen Europako Urtea zela eta egindako Europako Eurobarometroaren arabera, 2001ean, espainiarren %72 ez da gai ama hizkuntza ez den beste
|
hizkuntza
batean hitz egiteko; Europar Batasuneko (EB) gainerako biztanleen %56, berriz, gai da. Bost nazionaletik batek bakarrik dio beste hizkuntza bat hitz egiten duela —nagusiki ingelesa—, eta Europako Erkidegoaren batezbestekoa ia bi hizkuntzatik batean dago.
|
|
|
Kopuru horiek gorabehera, Hizkuntzen Europako Urtea zela eta egindako Europako Eurobarometroaren arabera, 2001ean, espainiarren %72 ez da gai ama hizkuntza ez den beste hizkuntza batean hitz egiteko; Europar Batasuneko (EB) gainerako biztanleen %56, berriz, gai da. Bost nazionaletik batek bakarrik dio beste
|
hizkuntza
bat hitz egiten duela —nagusiki ingelesa—, eta Europako Erkidegoaren batezbestekoa ia bi hizkuntzatik batean dago. Alde handia da, eta areagotu egiten da Espainia oso kasu zehatzekin konparatzean, hala nola Luxenburgokoarekin, non biztanleen %95ek ezin hobeto komunikatzen baitu berea ez den beste hizkuntza batean, gutxienez.
|
|
|
Europako Estatistika Bulegoak (Eurostat) Europako Batzordearentzat egindako estatistika txosten baten arabera, Espainiako herritarren %32 bakarrik da gai atzerriko
|
hizkuntza
bat hitz egiteko, eta horrek Europar Batasunaren (EB) ilaran jartzen gaitu, hungariarren eta britainiarren aurretik soilik. Viviane Reding Hezkuntza eta Kulturako komisarioak atzo argitaratu zituen zifrak, eta Christopher Huhne Europako Liberalen eta Demokraten Aliantzako eurodiputatu britainiarrak (Alde) egindako galdera bati erantzuten diote.
|
|
|
Zer erakusten du ordea hizkuntzen azterketak? Hizkuntza bakoitzak bere gisara banatu duela koloreen sailla; eta herri batek bereziki izendatu nahi izan dituen kolore batzuk, beste
|
hizkuntza
batek hitz bakar batez izendatu dituela; edo alderantziz. Zergatik?
|
|
2005
|
|
|
Esango nuke, euskara hautatu dugun askok euskarari beste alderdi batzuk aurkitu ahal izan dizkiogulako hautatu dugula. Ez noski, inolako inperioko hizkuntza eta kultur industriak aberasteko ere eman ditzakeen aukerak... baina bai, agian, barneagotik idazteko aukerak, bai erro
|
hizkuntza
batean hitz egiten, hausnartzen eta amesten ikasi izanak; bai, agian, alor guztietan kanonizatu ez den hizkuntza batek damaigukeen askatasuna.
|
|
|
Hori dela-eta lexiko eta morfologiako elementu batzuk aztertu ostean, ondokoa proposatu zuen: penintsularen hegoaldean euskararekin zer ikusirik zuen
|
hizkuntza
bat hitz egingo zela, baina lurralde honek ele hau galduko zuela iberizazio prozesuaren ondorioz, eta beraz, bata desagertuz zihoan heinean, bestea ezarri zela, berezitasun batekin: bi hizkuntzen arteko kontaktuaren ondorioz, iberierak, euskararen itxuradun mintzaira horren hainbat elementu linguistiko onartuko zituela.
|
|
2006
|
|
|
Aipatutako artikuluan Fishmanek paragrafo gutxi batzuetan zoragarri deskribatzen du hizkuntza eta kultura baten galera prozesuan zehar hizkuntza eta kultura horretako kideen artean gertatzen den" drama", gertatzen den izaeraren krisia eta segurtasun galera. Besteak beste, euskaldun askok bizi izandakoa, bere garaian beste
|
hizkuntza
batean hitz egitera behartuak izan zirenean, edota beste erreferente batzuek gidatzen zuten kultura batean" moldatu" beharra izan zutenean.
|
|
2007
|
|
|
Bestalde, haurren kale erabilera nahikoa handia zen (%34). Orduko gizarte arauaren arabera euskara hauJakina da dakitenen artean baino ezin dutela
|
hizkuntza
batean hitz egin. Beraz, euskararen erabilerak gora egiten jarraituko badu, euskarak euskaldun gehiago behar ditu eta, batez ere, euskara ondo dakiten euskaldunak behar ditu, euskara gaztelania baino erraztasun handiagorekin erabiliko duten euskaldunak, hain zuzen.
|
|
|
Jakina da dakitenen artean baino ezin dutela
|
hizkuntza
batean hitz egin. Beraz, euskararen erabilerak gora egiten jarraituko badu, euskarak euskaldun gehiago behar ditu eta, batez ere, euskara ondo dakiten euskaldunak behar ditu, euskara gaztelania baino erraztasun handiagorekin erabiliko duten euskaldunak, hain zuzen.
|
|
|
Eta bol. I, 347 (II, 22 kap., § 6 eta 7). «Honek argi jartzen digu zergatik dauden hizkuntza guztietan hitz partikular asko, beste
|
hizkuntza
bateko hitz bakarraz ezin itzul daitezkeenak. Izan ere, nazio bateko moda, ohitura eta usadioen eraginez nazio horretan hurbilekoak eta beharrezkoak direlako, beste batean, erabiltzeko aukerarik izan ez dutelako edo ideia horiez ohartu ere egin ez direlako?
|
|
|
Hizkuntzaren arau gramatikalen eta pentsamenduaren arau kategorialen bilaketaren antza Kant-ek iradokia zegoen (Proleg., § 39), ik. Prolegomenoak, Klasikoak, Bilbo 1995, 119: «Ezagutza komunetik zerako kontzeptuak ateratzea, alegia oinarritzat inolako esperientzia berezirik ez daukatenak, eta hala ere esperientziazko ezagutza guztietan aurkitzen direnak, zeintzuk nolabait ere ezagutza horren konexioaren forma soila osatzen baitute, horrek ez du suposatzen gogoeta edo burutxorroxtasun handiagorik
|
hizkuntza
batetik hitz orokorrak benetan erabiltzen diren bezala erabiltzeko erregelak ateratzeak baino, horrela gramatika bat osatzeko elementuak bilduz (egia esan, bi azterketa moduok oso ahaide hurbilak dira elkarren artean)...».
|
|
|
Joseba Achoteguik, Bartzelonako Laguntza Psikopatologiko eta Psikosozialeko Zerbitzuko psikiatrak (SAPPIR), sindromearen definizioan zehazten du ez dela berez depresioa, osasunaren eta gaixotasunaren arteko mugako nahastea baizik. Ez da erraza urrutiko herrialde batean bizitzea beste
|
hizkuntza
bat hitz eginez, beste erritu batzuk praktikatuz eta bertako biztanleen ezaugarri fisiko desberdinak erakutsiz. Soziologia nitxo marjinalenetan lan egiteak, lanpostu gutxietsienetatik lan merkatura sartzeak eta soldata irrigarriekin edo oporrik gabe lan egiteak ez du laguntzen, espezialistak azpimarratzen duenez, osasuntsu egoten.
|
|
|
Euskal Herriko muturrei begira zera dio gure autoreak: " Bizkaitar ondradu eta indartsu baina zakarrak eta zuberotar finak, zeinarengan badirudien Proventzako trobadoreen espiritua berriz esnatu dela,
|
hizkuntza
Bat hitz egiten dute", eta, euren arteko ulermena beti erraza ez bada ere," nazio baten eta beraren anai bezala aintzatesten dira" 204 Zentzu honetan argigarria da ikustea nola eta zergatik Humboldtek euskaldunak" Vasken" bezala ezaugarritzen dituen, alegia," v" rekin eta ez" b" rekin idatzita205 Berak harriduraz egiaztatzen du" euskaldun guztiak ... frantsesek" Biscayens" hegoaldekoentzat eta" Basques" iparraldekoentzat; eta espainolek bakarrik hegoaldekoei buruzko" Provincias Vascongadas" eta" Navarra".
|
|
2008
|
|
|
Etorri nintzenean banekien hemen beste
|
hizkuntza
bat hitz egiten zutela, baina nik ez nuen hizkuntza ezagutzen, eta ikasten hasi nintzenean ulertzeko oso zaila iruditu zitzaidan. Seigarren mailan nengoenean aparteko eskolak eman zizkidaten euskara ikasteko, eta gauza batzuk gaztelaniaz egin nitzakeen.
|
|
|
• Chat moduko aplikazioetan ondo ezagutzen ez dugun
|
hizkuntza
batean hitz egin ohi den lagun bati mezuak bidaltzeko edo bere mezuak jasotzerakoan gurera itzultzeko.
|
|
|
Hori dela-eta, gero eta estatu gehiago ari dira bultzatzen ingelesaren irakaskuntza bigarren hizkuntza moduan lehen hezkuntzatik unibertsitatera bitartean (Crystal, 2004). Dena den, Quebeceko ingeles hiztunen kasuak argi adierazten duen moduan, nahiz eta hizkuntza komunitate batek prestigio asko duen eta nazioan eta nazioartean oso zabalduta dagoen
|
hizkuntza
bat hitz egin, eskualdean bizindarra gal dezake demografikoki, instituzionalki eta estatus legalari dagokionez (Bourhis, 2001b; Bourhis eta Lepicq, 2004).
|
|
|
Dena den, joera ideologikoak, hizkuntza eskubideak, hizkuntza politikak eta babes politikoa baino gauza gehiago har ditzake barne legitimitate ideologikoak. Bourdieuk (1982, 2001) adierazi zuen hizkuntzak" merkatu linguistiko" batean lehiatzen direla, eta gutxiengoaren
|
hizkuntza
bat hitz egiten duten kideek beren hizkuntzak legitimitate gehiago edo gutxiago duela nabaritzen dutela, merkatu horretan duen balio sinbolikoaren arabera. Gutxiengoaren hizkuntza hitz egiten dutenek, ez badute uste beren hizkuntzak balio handirik duela merkatu horretan, gutxietsi egiten dute beren hizkuntza eta gizartean" legitimitate" gehiago duen hizkuntza edo duten hizkuntzak ikasten eta erabiltzen saiatzen dira (Bourhis, 1994b).
|
|
|
Berariazko aipamena merezi dute beste aldagai batzuek,
|
hizkuntza
batean hitz egiteko aukerari nabarmen eragiten diotenak: gizarte balioak, hain zuzen.
|
|
|
Oso gutxik ulertzen dutena da, Akademiak bere buruagatik" hizkuntzarena" dela deklaratuagatik, hizkuntza ez dela Akademiarena eta hitzak ez direla ez Akademiaren eta ez beste inoren definizioetan kabitzen, errenditzen edo bukatzen. Bizirik dagoen
|
hizkuntza
bateko hitzak, esan nahi nuke.
|
|
|
Onartu behar al dira jasanezinak izan diren tratuak? Gainera,
|
hizkuntza
bati buruz hitz egiten ari gara eta, noski, hizkuntzak berak, euskarak alegia, ez du hainbeste sufritu, sufritu duena euskaldun jendea da, pertsonak dira. Pertsona horiek bizi dutena, onartezina dena, orain onartu behar al da?
|
|
2009
|
|
|
Ahotsak: [Atzerriko
|
hizkuntza
batean hitz egiten dute]
|
|
|
Gu saiatzen gara haiekin errusieraz hitz egiten eta haiek ingeles erantzuten digute, hizkuntza maila hobetu nahian. Azkenean, ruslish dei daitekeen
|
hizkuntza
batean hitz egiten dugu elkarrekin. Cyrille Fournier eta Oliver Knickel isolamendu ganberan sartu aurretik hasi ziren euren egunerokoekin, misioa hasi aurretik, entrenamenduetan jada elkarrekin baitzegoen eskifaia, tartean biziraupen entrenamendu batean Errusiako basoetan, zero azpiko 27 graduko tenperaturetan!.
|
|
|
Hala, Toni Strubellek [50] adierazi duen bezala, inoiz ez da existitu Joan Maragallek bertsotan emandako Katalunia hura, ama aberriari gaztelaniaz bestelako
|
hizkuntza
batean hitz egiten entzuteko eskatzen ziona, edota, batzuetan, Espainiarekin seme alabatasun loturak sortzen zituena, Espriuk, gerraondoko poeta gailenak, egin zuen bezala?. Baina hori da, nonbait, nazio nortasun katalanari buruzko ikusmolde zabalduena.
|
|
2010
|
|
|
Estatua dute, estatusa. Aitzitik, ez dute errespetatzen espainiera jakinda ere beste
|
hizkuntza
batez hitz egiten duen estatukidea. Ezin dute onartu katalan, euskaldun edo galego batek edonon egitea euren hizkuntzaz.
|
|
|
Aurrekariak hizkuntzaren filosofiatik etorriak ziren: lehenik, Wittgenstein-ek (2002 [1958]) ondorioztatu zuen
|
hizkuntza
bat hitz egitea praktika eta ekintza sistema oso batean murgiltzea dela, hau da, hizkuntza jokoak egitea, eta, beraz, hitzekin gauzak> egitea.> Beste filosofo bat, John L. Austin (1911), izango zen hitzak erabiltzeagatik zein gauza mota egiten ote dugun sistematikoki ikertu zuena. Zer gauza egiten dira hitzekin?
|
|
|
Horrenbestez, bada, hiru" ekintza linguistiko" ezberdintzen ditu, hala nola," lokutiboa"(" zerbait esatearen ekintza")," ilokutiboa"(" esaterakoan zerbait egitea") eta" perlokutiboa"(" esatearekin ondorio bat eragitea") 56 Horretan guztian sakonduz, Searlek, bestela," hizketa ekintzak" 57 ditu hizpide: kontua da autore horrek ezinbestekoa ikusten duela hizkuntz estudioa, egiaz, orokorragoa den ekintzaren teoria baten baitan kokatzea, hain zuzen,
|
hizkuntza
bat hitz egitea hainbat arauen bidez kontrolaturiko hizketa ekintza bat gauzatzea delako. Horregatik dio:
|
|
2011
|
|
|
Baina badakigu erraztasun handiago dutela egiten ari diren gauza bat uzteko eta beste batekin hasteko, beste gauza batean berehala kontzentratzen hasteko.Badira diotenak haur elebidunek bi hizkuntzak nahasten dituztela eta hori ez dela ona.Ez da haurra gutxietsi behar.
|
Hizkuntza
batean hitz bat ez badaki irtenbide bat bilatzen du, eta beste hizkuntzaren hitza sartzen du; horri irtenbideak aurkitzea esaten zaio, errekurtsoak edukitzea. Izan ere, haurrak badaki aurrean duenak beste hizkuntza hori ere ezagutzen duela.
|
|
|
Hori esaten zion irakasleak Eder Monteroren (Bilbo, 1975) amari. Haren semeak ez zuela inoiz hirugarren
|
hizkuntza
bat hitz egin ahal izango. Saiatzea ere alferrik izango zela.
|
|
|
zein da beste hizkuntzekiko loturaren oinarrizko kontzeptua? hizkuntza bat ez da galtzen hiztunek bat batean hitz egiteari uzten diotelako edo mututu egiten direlako, baizik eta hiztunek beste
|
hizkuntza
bat hitz egitea erabakitzen dutelako, hau da, hizkuntza ordezten dutelako. hizkuntza bat hiltzen denean, giza komunikazioa ez da bertan behera gelditzen; hizkuntza kodea ordezten da.
|
|
|
Dirua izan bazuten, baina ez zuten hain erraz askatzen. Eta beste
|
hizkuntza
bat hitz egiten bazuten ere, ederki zekiten nahi zuten hura ulertarazten. Gaztelaniaz ere ongi ulertzen zuten komeni zitzaienean.
|
|
|
–Hizkuntza berriek euskarari lekua berreskuratzen lagun deizaiokete?, Berria, Zentzu bertsuan mintzo zaigu Marianne Mithun ere: . Hiztunek nabarmendu ohi dutenez, beste
|
hizkuntza
batean hitz egiten dutenean, beste gauza batzuk esaten dituzte eta bestelako gogoetak izaten dituzte?. HHK tailerra, 2.500 hizkuntza galtzear.
|
|
|
–
|
Hizkuntza
bat hitz egiten dutenei, beren kultura estimatuko badute, behar beharrezko zaie hizkuntza hori eta herriaren literatura, ahozkoa nahiz idatzia, ikastea?. File, Clifford N.,. Hizkuntza, identitate kulturalaren euskarria?, Unescoren Albistaria, 3 alea, 1985, 6 or.
|
|
|
beren hizkuntza ezin da ez lurretik, ez ohituretatik, ez sinismenetatik eta ez familia harremanetatik bereizi. Hain da handia Australiako zenbait hizkuntza indigenak lurrarekin duen lotura, lurraldeko beste lekuren batera joandakoan beste
|
hizkuntza
batean hitz egin behar baita (Sutton). (?) Australiako hizkuntza indigenak galdu izanaren arrazoi nagusietako bat talde indigena gehienek halabeharrez beren habitat tradizionaletik alde egin behar izatea izan da?
|
|
|
Hizkuntza bat mehatxu egoeran sartzen da belaunaldien arteko transmisioa eteten hasten denean. Alegia, belaunaldiz belaunaldi,
|
hizkuntza
bat hitz egiten, idazten, irakurtzen, ulertzen duten lagunak gero eta gutxiago izatetik dator hizkuntzarentzat mehatxua. Horrelako prozesuak gertatzen diren komunitateetan, ondorioz, «jatorrizko» hizkuntza alde batera utzi eta haren ordez beste hizkuntza batera pasatzen dira, hizkuntza handiago batera.
|
|
|
2011ko Hizkuntza Barometroak azaltzen duenez, hizkuntzak ikasteko zailtasun nagusiak denbora falta(% 27) eta motibazio falta(% 16) dira. Gainera, espainiarren %14k dio “lotsa sentitzea atzerriko
|
hizkuntza
bat hitz egitean”, eta %12k deitoratzen du “natiboekin hitz egiteko ezintasuna”. Ikerketaren arabera, inkestatutakoen %82k “hizkuntzak jakitea lanbide garapenerako potentzia da”, eta %77k uste du hizkuntzek “egoera ekonomikoa hobetu dezaketela”.
|
|
|
Hala ere, hizkuntza bat menderatzeko behar den denbora etsipen faktore arrunta da. Atzerriko
|
hizkuntza
batean hitz egitea eta ulertzea ez da erraza, baina alternatibak daude. Horien artean, ikasi nahi den hizkuntzaren jatorrizko herrialdean “murgiltzea” nabarmentzen da, baina Espainian ikasteko aukerak ere badaude.
|
|
2012
|
|
|
Ekuadorrekin eta izan dugu harremana azkenaldian eta esaten ziguten: baina beste bailaran diferente janzten dira eta beste
|
hizkuntza
bat hitz egiten dute. Leitzatik Andoainera egon daitekeen saltoa berdina da.
|
|
|
Horrek esan nahi du elkarrizketa talde bera hizkuntza berean behin baino gehiagotan behatuz gero, elkarrizketa bakartzat jaso eta erregistratuko dela. Talde baten elkarrizketa behatu eta erregistratu ostean, talde bera beste
|
hizkuntza
batean hitz egitera pasatzen bada, beste elkarrizketa bat jasoko da behaketa fitxetan. Berdin egingo da, lehengo taldetik kideren bat joan bada edo lehengo taldeari kide berriren bat gehitu bazaio:
|
|
|
Gaztelerara gero eta gehiago jotzen zuen eta horretan ere edandako konbinatuen eragina nabari zitzaiola pentsatu nuen. Ahalegin bat eskatzen du zurea ez den
|
hizkuntza
batean hitz egiteak.
|
|
|
Hori da mintzamen taldeen helburua, aisialdian hizkuntzak praktikatzeko aukera. Hainbat pertsona elkartzen dira, sarritan taberna batean, atzerriko
|
hizkuntza
batean hitz egiteko. Ingelesa da hizkuntza nagusia, bai bertako pertsonak joaten direlako topaketa horietara, gainerako parte hartzaileei hizkuntza horretan arintasuna hobetzen laguntzeko, bai bilera horiek herrialde desberdinetako jendea erakartzen dutelako, ingelesean interes komuna eta jendea ezagutzeko modua aurkitzen dutelako.
|
|
|
Zein da ingelesezko jazz hitzaren euskarazko ordaina? Eta existitu arren,
|
hizkuntza
batean hitz batek daukan indarra ez da hitz horren itzulpenak daukanaren laurdena. Gaztelaniazko angustia hitzaren larritasunaren erdia soilik zergatik adierazten du euskarazko estutasun hitzak?
|
|
2013
|
|
|
Hiztunon tresnak direnez gero, konbentzioak ere, zertan esanik ez, aldakor eta dinamiko dira, eta aldakortasun hori garrantzizkoa da hitzak esaldietan antolatzeko manera langaitzat erabiltzean, urtea joan urtea etorri, hiztunak, kulturak eta gizarteak aldatzen direlako eta, haiekin batera, eta ezinbestean?, hizkuntzazko konbentzioak. Beraz,
|
hizkuntza
baten barruko hitzen ordena aldatuz doala onartu beharra izan dugu, bai hizkuntza une jakin batean aztertzeko orduan, bai, mintzagai dugun liburuak legez, estrategiak proposatzean; arrakasta izango badugu, aldi baterako baino ez direla onartu besterik ez dugu izango eta.
|
|
|
Horrela agintzen du zentzu komun hutsak(, la force des choses?), beste justifikazio beharrik gabe. Hitz batean, frantses batek frantsesa ez den
|
hizkuntza
batean hitz egitea irrazionala da. Eta horri deitzen dio, hizkuntza nazionala?.
|
|
|
Murgiltze ikastaroak Espainian egiten dira, gehienak Espainiako ikasleekin. Hala, atzerriko
|
hizkuntza
bat hitz egitea nahitaezkoa den arren, gaztelaniaz komunikatzeko aukera dago beti. Atzerriko ikastaroek ziurtatzen dute eskolak irakasle natiboek emango dituztela eta ikasleak hainbat herrialdetakoak direla.
|
|
|
Espero da hautatuek ikastea «arazoak konpontzen eta ingurune aldakorrera nola egokitu». Lehentasuna emango zaie «bikaintasuneko ikasleei», espediente akademiko on bat eta beste merezimendu batzuk dituzten ikasleei, adibidez, nazioarteko beka edo esperientzia bat lortu izana edo atzerriko
|
hizkuntza
bat hitz egitea. Ekimena izatea eta beren ideiak ematea ere espero da, askotan enpresa berritzaile horietan proiektutik kanpoko pertsonen ekarpenak oso baliotsuak izan daitezkeelako.
|
|
|
Apple Zerbitzua Google itzultzailea bilatzen den hitzaren ebakeraren hurbilpen digitala ere eskaintzen du. Nahiz eta ingelesez esateko kalitate ezin hobea ematen duen,
|
hizkuntza
batean hitz egitean ahozko ulermena hobetzeko erabilgarria eta abantaila bat du: hizkuntza askotan dago.
|
|
|
Baina euskara ikasten hasi banaiz gramatika ikasteko eta euskaraz hitz egitera ausartzeko segurtasuna hartzeko da. Landu gabe
|
hizkuntza
bat hitz egitea aholkatzen duten arren, nik ez nuen besterik gabe hasi nahi esaten ari nintzena kontrolatu gabe, eta orain pixkanaka hasi naiz: erosketak egiterakoan, tabernetan, lagun artean ere hasi naiz… hanka sartu arren nahikoa konfiantza badago eta.
|
|
|
Adibideak interesgarriak dira. Esaterako, mexikar
|
hizkuntza
batean hitz bakarra dute (gure) berdea eta (gure) urdina izendatzeko. Orduan hizkuntza horretako hiztun bat jartzen baldin badugu zenbait tonu urdin eta berderen aurrean, gerta daiteke harentzat berde mota bat urdin mota baten antzekoagoa izatea beste berde mota batena baino.
|
|
|
Liburuaren arabera, plangintza epe luzekoa da (gutxienez 80 urte), eta bere oinarriek sinpleak dirudite:
|
hizkuntza
baten hitz kopurua ahalik eta gehien murrizten bada eta hitzak batzen badira, gizakiak pentsatzeko eskuragarri dituen kontzeptuak gutxitzen dira, hizkuntzaren fineziak baztertuz. Modu horretan, biztanleak ez dira pentsatzeko gai, eta sentimenduak eta sentsazioak bihurtzen dira ekintzen oinarri.
|
|
2014
|
|
|
Umeak euskaldunak dira, Zumaia oso herri euskalduna da, eta beraiek hurbiltzeko eta komunikatzeko euskaraz dakien mediku bat behar dute. Bestela ere medikuarengana joateko nahikoa beldur izaten dute, edo ahalegina egin behar dute, eta horri beraiena ez den
|
hizkuntza
batean hitz egitea gehituta... Hizkuntza komunikazio tresna bat da, eta ez badaki medikuak euskaraz, behar duten hurbiltasun hori galdu egiten da.
|
|
|
Umeak euskaldunak dira, Zumaia oso herri euskalduna da, eta beraiek hurbiltzeko eta komunikatzeko euskaraz dakien mediku bat behar dute. Bestela ere medikuarengana joateko nahikoa beldur izaten dute, edo ahalegina egin behar dute, eta horri beraiena ez den
|
hizkuntza
batean hitz egitea gehituta... Hizkuntza komunikazio tresna bat da, eta ez badaki medikuak euskaraz, behar duten hurbiltasun hori galdu egiten da.
|
|
|
Kontua da, hala ere, zenbait kasutan irakaslea tokian tokiko hizkuntza eta espainola, biak hitz egiteko gai dela eta, orduan, liburuan espainolez datorrena hartu eta tzotzilera edo tzeltalera itzulirik ematen dizkiola argibideak ikasleari. Askotan, gobernuak, guztizko intentzioan, bertakoa ez bestelako
|
hizkuntzaren
bat hitz egiten duten irakasleak bidaltzen ditu komunitate hauetara, espainolez hitz egitera behartzeko denak. Diskurtso ofizialak esango dizu Mexikoko hezkuntzak gazteleratzea ardatz zuen hezkuntzatik hamarkadako sistematik, alegia, hezkuntza elebidunera egin duela jauzi; elebiduna, eta kulturbiduna.
|
|
|
Erabilerarekin jarraituz, gurasoekin ikasleek duten komunikazioa anitza da eta% desberdinak ikusten dira emaitzetan. Ikasleen %66, 6k euskara ez den beste
|
hizkuntza
batez hitz egiten du gurasoekin; %28, 57k, gurasoetako batekin behintzat badu euskaraz egiteko aukera; eta %4, 76k, euskara hutsean.
|
|
|
Arlo formaletan, (euskara, gizarte eta natura) ikasleek irakasle eta ikaskideei euskaraz egiten diete. Arlo ez formala denean, ordea, ikasleek irakasleari euskaraz egiten diote, baina beraien artean euskara ez den beste
|
hizkuntza
bat hitz egiten dute. Euskaraz bizi atalean ikusiko dena aurreratuz, badirudi ikasleen% batek euskara eta euskararen erabilera ikastetxeko hizkuntzarekin identifikatzen duela.
|
|
|
Arlo formalak diren kasuetan, ikasleek euskaraz hitz egiten dute bai irakasle eta ikaskideekin, baina arlo ezformaletan euskara ez den beste hizkuntza batean aritzen dira. Ez formaletan, ikasleek esan dutenaren arabera, irakasleari ere euskara ez den beste
|
hizkuntza
baten hitz egiten dioten kasuak ere badira.
|
|
|
— Diskurtsoarenak, berriz, bi modutan ezberdintzen ditu: bata elebidun osatuek (bi hizkuntzetan ezagutza maila altua dutenak) egiten dituztenak, beste
|
hizkuntza
batetako hitza txertatzen dute baliokiderik ez dagoelako; eta bestea, ezagutza faltagatik gertatzen dena, hiztunak beste hizkuntzan hitza txertatzen du bere baliokidea ezagutzen ez duelako.
|
|
|
Jendearen kezka nagusia da oso gaizki pasatzen duela, adibidez, jendaurrean euskaraz hitz egin behar duenean. Pertsona horrek askotan gaztelaniatik euskararako bat bateko itzulpena egin behar du, eta asko kostatzen zaion
|
hizkuntza
batean hitz egin behar du. Berez, jendaurrean hitz egitea ariketa zaila denez, are zailago gertatzen da hizkuntzarekin zailtasunak ditugunean.
|
|
|
Beste
|
hizkuntza
bat hitzak, esamoldeak edo testuak itzultzeko eta horien esanahia ezagutzeko smartphoneetarako programak
|
|
|
Zergatik ez zuten eztabaidatu? Mundu guztiak zekielako ni berria nintzela eta ez nekien
|
hizkuntza
batean hitz egiten nuela. Hori katalan batek egin bazuen, akaso botako zioten zerbait.
|
|
|
Bide nagusia hemendik igarotzen zen aspaldian, gutxi aldatu da, oraingoa estua da. Hemen ere gerrak izango ziren, izan dira, izaten ahal dira, izaten dira, izango dira, eta filme baten hasierako galdera," zergatik daude gure bizitzak beldurra, itoaldia eta gerrak menperatuak?". 28 Beste
|
hizkuntza
baten hitzen eta fonemen laguntzaren beharra, heimlich, etxekoa, intimoa dena, adiskidetasuna, bizilagunekin bizikidetza, haren kontrakoa, unheimlich, arrotza, siniestroa. Geheimniss, sekretua, sekretua hausten denean hasten da heimlich zena unheimlich izaten.
|
|
2015
|
|
|
Derrigorrezkoa zen irakaskuntzan, administrazioan eta eguneroko bizitzan. Periferiako eskualdeetan zigor ekonomikoak ezartzen zizkieten beste
|
hizkuntzaren
batean hitz egiten zutenei.
|
|
|
6 Hizkuntza batek beste
|
hizkuntza
bateko hitza edo esamoldea itzuliz osatzen duen mailegua.
|
|
|
Web guneek eduki lokal garrantzitsua eskain dezaten uztea. Funtzio hori erabilgarria da, betiere ingelesa ez den beste
|
hizkuntza
bat hitz egiten bada. 3 Kokapen doikuntzak Irudia:
|
|
|
Eta haurtxoek, gurasoek ingelesez bakarrik hitz egiten zuten arren, ez zuten modu berean erreakzionatzen. Gurasoak ez bezalako
|
hizkuntza
batean hitz egiten zien norbaitek, eta urte bateko haurrek begiak baino arreta handiagoz begiratzen zioten ahoa. Hau da, soinuak familiartzat ez ezagutzean, beste datu batzuen bila joaten dira, deszifratzen saiatzeko.
|
|
2016
|
|
|
Badaude beste aspektu adierazgarri batzuk. Urte horietan zehar jaiotakoen artean, %10ek baieztatzen dute gaztelaniaz eta beste
|
hizkuntza
batez hitz egiten dutela, eta hori mailarik altuena da adin talde guztientzat. Industrializazio garaian Asturiasera etorri ziren etorkinez ari gara, eta haien artean, ziurrenik, galiziarrek eta portugaldarrek garrantzi estatistiko handiagoa izan zuten.
|
|
|
6 Hizkuntza batek beste
|
hizkuntza
bateko hitza edo esamoldea itzuliz osatzen duen mailegua.
|
|
2017
|
|
|
Landa eremukoak baitziren! Kontua da Ingalaterran gerla sasoi hartan inor ez zela fida ingelesa ez beste
|
hizkuntza
batean hitz egiten zuen hartaz, bateko espioiak eta besteko salatariak, inor ez zen inortaz fida, eta, ondorioz, haur haiek ez ziren guerneseyeraz mintzatu.
|
|
|
Horrekin lotuta, bi kasutan, haurrak eta batzuetan gurasoekin, hizkuntza hori erabiltzen hasi dira, nahiz eta gerora jatorrizko hizkuntza berreskuratu duten. zentzu horretan, muda gutxi batzuk atzeman ditugu euren ingurunean nagusi zena ez beste
|
hizkuntza
bat hitz egiten zuten umeen artean. kasu horietan, pertsonek azkar hartzen dute hizkuntza nagusiaren erabilera soziala eskolako lagunen artean: gaztelania hiztunek katalana hartzen dute, eta alderantziz. horrekin lotuta, bi kasutan, haurrak eta batzuetan gurasoekin, hizkuntza hori erabiltzen hasi dira, nahiz eta gerora jatorrizko hizkuntza berreskuratu duten. beste hizkuntzaren hiztun ezohiko horiek sarri ikusezinak izaten dira kideentzat, testigantza hauek erakusten duten moduan:
|
|
|
–Plurala? Errespeturik handiena bestearen ezagutza da, eta zuok, bertoko
|
hizkuntza
batean hitz bakarra ere ez duzuela ulertuko erabaki duzuenok, errespetu falta galanta burutzen ari zarete. Zuok, hizkuntza kontuetan plurala bat dela eta singularra bat baino gehiago sinetsarazi nahi diguzue.
|
|
|
|
Hizkuntza
bateko hitz arruntak laburtuta emateko modua dira. Hizkuntza batetik bestera aldatzen dira
|
|
|
Izan ere, hizkuntza bat da pertsona bat
|
hizkuntza
bat hitz egiten. Edo gertuago:
|
|
|
Graxi Idiart begira zegokion, ulertzen ez zuen
|
hizkuntza
batean hitz egin balio bezala.
|
|
|
Horiek
|
hizkuntza
Bat hitz egiten dute. [...] Gauza berberak ezberdinak diren izenekin izendatzen dituzte zeinak, ordea, hizkuntza berekoak direneta ia ondokoak diren herrixkek zailtasunez ulertzen dute elkar.
|
|
|
Bi
|
hizkuntzetan
bat hitz arruntak sardinieraz esanahia euskaraz alzu altza (Alnus glutinosa) altz (a) aurri atza bega bitta cabarra cabudanni
|
|
|
Bi
|
hizkuntzetan
bat hitz arruntak 112
|
|
2018
|
|
|
Hori inkonstituzionala da, ordea! Inkonstituzionala da, Konstituzioaren 3 artikuluak esaten duelako gaztelania ez beste
|
hizkuntza
bat hitz egiten den erkidegoetan, bertako hizkuntzen ofizialtasuna autonomia estatutuaren arabera arautuko dela. Konstituzioak berak dio!
|
|
|
Animalien artean, baina, zerriak askoz hurbilago daude basurdeetatik zorrietatik baino. Azken finean,
|
hizkuntza
bateko hitzen eta haien esanahien arteko lotura arbitrarioa da, eta zerri, zorri eta basurde kontzeptuen arteko erlazioak gure buruan baino ez dira bizi.
|
|
|
2 irudian erakutsi bezala, demagun taula erraldoi bat eraikitzen dugula
|
hizkuntza
bateko hitz guztiekin. Hitz bakoitzarentzat errenkada eta zutabe bana izango dugu, eta, hala, gelaxka bakoitza hitz bikote bati egokituko zaio.
|
|
|
Eta bidaia egiten badugu, garrantzitsua da aldez aurretik informazioa biltzea glutenik gabeko gastronomia eskaintzen duten hotel eta jatetxeei buruz. Bisitatzen dugun herrialdean beste
|
hizkuntza
bat hitz egiten bada, komeni da idatzita eramatea, tokian tokiko hizkuntzan, zeliakia zertan datzan, zer jan dezakegun eta zer ez, FACEren web orriko atal honetan agertzen den bezala.
|
|
|
Arratsaldeetan herriko Txingoka euskara elkarteak antolatutako eskolaz kanpoko ekintzetara doaz haurrak eta asteburu honetan Gutxisolo euskara elkarteak antolatutako txango eta jaia dugu larunbatean. Gauza guzti hauek egiteko adopziozko gurasoek ez diote laguntzarik eskaintzen Trebiñuri, haiek ulertzen ez duten eta ustez ez dagokien
|
hizkuntza
batean hitz egiten baitu.
|
|
2019
|
|
|
Mailak ikusten dituzte, haiek hemen behean daude [besoa jaitsi du], eta hara hitz egitera doana, ni, hemen goian nago [besoa gora darama]. Beste
|
hizkuntza
bat hitz egiten dugu, eta gainera, gobernuaren ordezkari gara. Haiek baino garrantzitsuagoak garela uste dute.
|
|
|
Jende asko dugu blokeatuta, euskaraz egitera ausartzen ez dela. Denok dakigu zenbat kostatzen den ondo menderatzen ez dugun
|
hizkuntza
batean hitz egitea. Baina gurean, gainera, denok ezagutzen dugun beste hizkuntza bat dugu eskura!
|
|
|
Gauza da etxe langilea izanda ez duzula bertako jendearekin harreman askorik, ordu asko egiten nituen lan eta libre ematen zidaten denbora apurra ikasketetarako erabiltzen nuen. Hor konturatu nintzen, praktiketan nengoela, hemen jendeak beste
|
hizkuntza
bat hitz egiten duela. Komentatu zidaten zailtasunak izango nituela euskara gabe haur hezkuntzan lan egiteko, hemen euskara gabe ezin baita haur eskola batean lan egin.
|
|
|
Hitza, entzun, entzun dut, baina ez dut erreakzionatu. Hitzaren esanahia gurekin zerikusirik ez balu bezala hartu dut, edo beste
|
hizkuntza
bateko hitza balitz bezala. Hil.
|
|
|
Uste dut hautatuak Kevinen antzekoak garela horretan. Atzerriko
|
hizkuntza
bat hitz egiten dugula ematen du.
|
|
|
Obligaziozko hitzengatik da. Soinu partikularra eransten diote aitaren ahotsari, atzerriko
|
hizkuntza
bat hitz egiten denean bezala. Aurpegia ere mudatzen zaio, baina tamainan.
|
|
|
Mingainaren kasuan, esaterako, ematen du herrikoia izatean baino gehiago tabuak ukitzen duen gorputz zatia izatean dagoela aldakortasun horren arrazoia. Dena den,
|
hizkuntza
baten barruan hitzek modu ezberdinean jokatzen dutela sumatzen denean, hau da, batzuek erregela finkoei hurbiletik jarraitzen dietela eta beste batzuek aurrekoek markatutako erregulartasunetik ihes egiten dutela, orduan pentsa daiteke hizkuntza horretan gizarteak nolabait baldintzaturiko bi kanal edo lekto egon direla. Agian halako egoera bat genuke onartu, baldin eta lat. voluntate tik eusk. borondate ra daraman bilakabidea eta Lakarraren ustez lat. lacrima tik eusk. negar era daramana uztartu nahiko bagenitu.
|
|
2020
|
|
|
Galde diezaiokezu: " Gaztelaniaz gain beste
|
hizkuntzaren
bat hitz egiten al duzu?".
|
|
|
Orain asko kostatzen da garai hura gogoratzea, baina irakasleek ez zekiten desberdintzen amazigera eta arabiera. Marokoarrek arabieraz aparteko
|
hizkuntzaren
bat hitz egin zezaketenaren arrastorik ez zuten eskoletan.
|
|
|
Tiroketaren ostean etorri zen guztia antzezpenaren definizioaren barruan bizi izan zuen Norahk. Polizia Katherine O' Dell atxilotzera etorri zenean, aktorea «asmaturiko
|
hizkuntza
batean hitz egiten aritu zen bi orduz, tarteka errepublikano kutsuko esaldiak eta leloak botaz». Bere burua iparraldeko kartzeletan preso zeuden IRAko kideen pare ikusi zuen Katherine O' Dellek une hartan, eta irlanderaz bakarrik mintzatuko zela esan zion bere abokatuari, nahiz eta ingelesez bakarrik hitz egiten zekien.
|
|
|
Kanpo ariguneari dagokionez, bezeroei ere euskaraz egingo diegu, beti egin izan dugun bezala. Hori bai, euskaldunak ez direnekin beste
|
hizkuntza
batean hitz egin dugu.
|
|
|
Arrazoi asko daude atzean. Batzuetan
|
hizkuntza
batean hitz jakin bat topatzeko ezintasunetik dator, baina beste askotan arrazoia enfasia eman nahi izatea, zerbait zehatzago adierazi nahi izatea, edo, beste barik, komunitate bateko parte izatearen seinale moduan erabili nahi izatea da.
|
|
|
Esan ohi zen buhameek, herriaren aldirietan bizi baitziren? beste
|
hizkuntza
bat hitz egiten zutela, baina nik uste nuen hura ez zela benetako hizkuntza bat, asmatutako hizkuntza bat baizik, beren artean erabiltzeko soilik, nire neba Yanok eta biok hitz egiten genuenaren tankerakoa, neba txikiak, Tilak, gure arteko jarduna uler ez zezan.
|
|
|
Nahiz eta kanpoan ulertzen ez duten mundu bat egon, jasan ezin duten hezetasun bat, zeru gris bat, borroka armatu bat. Nahiz eta haien ondorengoek ulertzen ez duten
|
hizkuntza
batean hitz egin. Nongoak dira haiek, nora egiten die hegan irudimenak unibertsitateko lanak boz goran euskaraz egiten entzuten nautenean?
|
|
2021
|
|
|
Izan ere, perpausa, osagai jakin batzuk eta egitura sintaktiko jakin bat duen unitatea izateaz gain, bada informazio unitate ere. Eta hau da aztertzen duguna
|
hizkuntza
batean hitz ordenaz ari garenean: diskurtsoaren informazio egitura, alegia.
|
|
|
Nelson Mandelaren esaldi gogoangarriak zerikusia dauka honekin: pertsona bati bere hizkuntzan hitz egiten badiozu hori bere bihotzera joango da eta dakien
|
hizkuntza
batean hitz egiten badiozu hori bere burura joango da. Nahiz eta bihotza buruan dagoen, garunean, ez da gauza bera, ez zaitu berdin hunkitzen.
|