|
2000
|
|
|
Baina horiekin batera, badira, halaber, beste mota batzuetako lege eta arauak, ikus entzunezko sektorea bere osotasunean araupetu edota jarduera honi muga berezituak ezarri nahi dizkiotenak. ...hizkuntz kuota zehatzak ezarri zaizkion (programazio europarrarinahitaez eskaini beharreko emisio denboraren laurdena, jatorriz katalanez egindakoprogramekin osatua izatea; bikoiztuta edo azpi-idatzita ematen diren programak, gutxienez, katalanez ere emanak izatea; telebista lokalen kasuan, emakidetan, katalanarenerabilera eta Kataluniako kulturari egindako ekarpenaren balorazioa,...) 55 Halaber,
|
Hizkuntz
Politikaren Legeak zenbait hizkuntz eskakizun ezartzen ditu, telebistaz gainirratian ere agintzen dutenak, hala nola Kataluniako erakunde publikoek zuzeneangestionatutako irrati eta telebistek normalean katalanez jardun beharra, edo, orokorrean, Kataluniako eremuko telebistek beren produkzio propioaren erdia katalanez egitea,... Beste maila batean, Ikus entzunezkoen Kataluniako Batzordea (CAC) er...
|
|
|
Euskara bost lege eremutan zatiturik egoteak, horietako bitan ofizialtasunik ez izateak, EuskalHerri osorako
|
hizkuntz
politikarako legerik edo legeak egiteko eskumenik ez izateak ederki askoadierazten dute zein den gure egoera.
|
|
2001
|
|
|
Euskal Soziolinguistika Institutua Sortzen erakundeak plazaratzen duen aldizkari honen 36 zenbakian, besteak beste, honako lan hauek aurki ditzakezue: Xabier Isasiren" Hizkuntza gutxitua, bizi iraupena eta normalkuntza", David Anaut en" Nafarroako administrazio publikoetan euskararen erabilera arautzeko dekretua", Olatz Altunaren" Euskal Herri mailako erabileraren laugarren kale neurketa abian", Pablo Suberbiolaren" Itzultzaile baten ametsa... egunero", Jordi Bañeres en"
|
Hizkuntza
politikako legearen eragina araua oraindik hedatu gabeko eremuetan", Iñigo Urrutia Libaronaren" Kronika: Hizkuntz Zuzenbideari buruzko Nazioarteko Kongresua" eta" Enpresetako normalkuntza plangintzak gaur egun" gaia hizpide zutela, Elhuyar, EMUN, Artez eta LKS ko ordezkarien artean eginiko.
|
|
2005
|
|
|
Era berean, 36 konpainiak (%46) ez dute beren merkataritza ordutegia ikusten; sei aseguru etxek (%8), berriz, ez dute betetzen kontratuen letra txikiaren tamainari buruzko araudia. Beste arau hauste arrunt batzuk
|
Hizkuntza
Politikaren Legeari dagozkionak dira. Hala, 41 aseguru etxek (%56) ez dute zerbitzu eskaintzako dokumenturik katalanez, 36k ez dute kontratuen alerik hizkuntza horretan (%49), 30ek ez dute errotulazio finkorik katalanez (%41) eta hiruk ez dute kontratu bereizirik katalanez eta gaztelaniaz (%4).
|
|
2007
|
|
|
Alabaina, merezi du gaian pausatzea, ohartxo batekin hasiz: hori dena maiz gure artean Iraultzaren
|
hizkuntz
politika legez aipatzen da. Zehatz mintzatzera, ikuspegi linguistiko hori ez da Iraultzarena besterik gabe877, doi doi Terrorearena baizik878 Eta Terrorean ere, politikoki, joera batena baino ez agian (onirizten ote zuen le citoyen Garat ek?); alderantziz, pentsamolde gisa, biziki iraultzaileak ez ziren sektoreetan ere, Frantzian aski zabaldua zen antza.
|
|
2008
|
|
|
Egia da, halaber, prozesu hori ulertzeko eta prozesu horretan jarduteko mailarik baxuena hitz egiten duen pertsonaren maila dela. Gobernuen
|
hizkuntza
politikak legeetan islatzen dira, eta hizkuntza erabileraren ereduak sortu behar dituzte, eraginkorrak izango badira Azkenean, baina, ekintza horiek guztiek, edozein eremutatik abian jarrita ere, norbanakoen iragazkitik igaro behar dute halabeharrez; izan ere, norbanakoek aukeratuko dute hizkuntza bat edo bestea testuinguru jakin batean. Ikuspegi psikologikotik, hizkuntza aukeraketa esaten zaiona ikasitako jokabidea da; izan ere, giza jokabidea gidatzen duten ikaskuntza legeek arautzen dute Testuinguru jakin batean hizkuntza bat aukeratzeko ekintza aurretiaz jasotako estimulu batzuen mende dago, eskuragarri dagoen aukeretako bakoitzaren kostua onura harremana zehazten baitute; halaber, aukeraketaren ondorioen mende dago.
|
|
2009
|
|
|
Oro har, diferentzia batzuk gorabehera, Kataluniako
|
Hizkuntza
Politikaren Legean [49] arlo sozio-ekonomikorako finkatutakoaren bide beretik doa Euskadiko kontsumitzaileen hizkuntza eskubideei buruzko lege araudia. Esparru pribaturako araubide hau, euskararen erabilerari dagokionez guztiz berritzailea dena, esaldi bakar batean laburbiltzera jarrita, honela esango genuke:
|
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoa da, hiru lurraldeen artean, pisu demografikorik handiena duena, bertan bizi baitira Euskal Herriko biztanleen ia %75; eta euskararen bizi indarrari dagokionez ere, Euskal Autonomia Erkidegoa da pisu handiena duena, bertan kokatzen dira-eta euskal hiztunen %80tik gora. Horrexegatik, euskararen urteotako gizarte bilakaeraz edo
|
hizkuntza
politikaren lege oinarriez dihardugunean, Euskal Autonomia Erkidegoko errealitatea izango dugu abiapuntu nagusi.
|
|
2011
|
|
|
Agindu horiek, baina, ofizialtasunetik baizik ez dira eratorri, eta horrek ere elebiz aritzeko inposatzea dakar. Arau teknika hori" Kataluniako
|
Hizkuntza
Politikaren Legean arlo sozioekonomikorako finkatutakoaren bide beretik" doala baieztatu du sailburuordeak (334 or.). Hala ere, Kataluniako Parlamentuaren urtarrilaren 7ko 1/ 1998 Legeak norbanako eskubideen aitortza baino ez du eratorri ofizialtasun kontzeptutik; hizkuntza erabilera generikoei buruzko preskripzioei dagokienez, aldiz, berezkotasunari heldu dio.... Horri esker, xedapen horietan" katalanez, bederen" erabiltzeko baizik ez du agintzen Kataluniako legediak.
|
|
2012
|
|
|
Kataluniako hezkuntza sistemak katalana eta gaztelania ulertzeko eta erabiltzeko gaitasunaz hornitu behar ditu ikasleak. Hala zehazten du 1998ko
|
Hizkuntza
Politika Legeak, eta besteak beste, ikasleak jatorrizko hizkuntzaren arabera talde edo gune desberdinetan banatzea debekatzen du. Hala, gazte katalanek, salbuespenak salbuespen, bi hizkuntza ofizialak menperatzen dituzte unibertsitatera heltzen direnerako.
|
|
2022
|
|
|
Atzo kaleratutako ebazpenak dioenez, proposamenak planteatzen du «gazteleraren erabilera handiago bat hezkuntza sisteman», konparatuta Kataluniako Hezkuntza Legeak eta
|
Hizkuntza
Politikarako Legeak aurreikusten dutenarekin, izan ere, haren erabilera kurrikularra «esplizituki» jasotzen du. «Beraz, hizkuntza baten erabilera kurrikularra aurreikusteak ematen du aukera hori hezkuntza sistema osatzen duten elementuetara zabal dadin», nabarmendu dute 32 orrialdeko idatzian.
|
|
|
Hain zuzen, Estatutu Bermeen Kontseiluak azpimarratu du lege proposamenak planteatzen duela «gazteleraren erabilera handiago bat hezkuntza sisteman», Kataluniako Hezkuntza Legeak eta
|
Hizkuntza
Politikarako Legeak aurreikusitakoarekin alderatuta, «esplizituki» jasotzen baitu haren erabilera kurrikularra.
|
|
2023
|
|
|
Tokiko erakunde publiko zein Generalitatearen baitako irrati, telebista zein idatzizko komunikabideen ohiko hizkuntzak katalana izan behar du (Kataluniako
|
Hizkuntza
Politikaren Legea, 1998: 25.1 eta 27.1 art).
|
|
|
25.1 eta 27.1 art). Hizkuntzaren erabileraz gain, katalan kulturaren adierazpenak sustatu behar dituzte aurreko hedabideek(
|
Hizkuntza
Politikaren Legea, 1998: 25.2 art).
|
|
|
• Katalanez emititzen duten beste lurraldeetako telebista kanalak ondo iristea bermatu behar du Generalitateak(
|
Hizkuntza
Politikaren Legea, 1998: 25.4 art).
|
|
|
• Irrati eta telebistak beraien emisioko denboraren% 50 katalanez izatera derrigortuta daude(
|
Hizkuntza
Politikaren Legea, 1998: 26.1.art., 26.2.art. eta 26.3 art.)
|
|
|
• Irrati eta telebistetan musikaren programazioan% 25 katalanez izan behar du(
|
Hizkuntza
Politikaren Legea, 1998: 26.5 art.).
|
|
|
• Tokiko entitate zein Generalitateak gehienean katalanez aritzen diren hedabideak sustatu eta diruz lagundu ditzake(
|
Hizkuntza
Politikaren Legea, 1998: 27.2 art.).
|
|
|
• Generalitateak lagundu eta sustatu egingo du beharrezkoak diren baliabideekin sareetako katalanaren erabilera(
|
Hizkuntza
Politikaren Legea, 1998: 29 art).
|
|
|
Iturria: Euskararen Erabilera Normalizatzeko Legea, Euskararen Foru Legea, Balear Uharteetako Normalizazio Linguistikoaren Legea, Valentzieraren Erabilera eta Irakaskuntzaren Legea, Kataluniako
|
Hizkuntza
Politikaren Legea, Galiziako Normalizazio Linguistikoaren Legea. Norberak egina.
|