2000
|
|
Produkzioaren zatirik handiena muskuilutik dator, produktu astuna baina balio ekonomiko urrikoa. 1998an Espainiako akuikulturak (itsasokoak eta kontinentalak) 25.000 milioi pezetako fakturazioa izan
|
zuen
, oso kopuru txikia norvegiarrek izokinagatik fakturatutako 160.000 milioi pezetarekin alderatzen badugu
|
|
Honela, 1998ko uztailerako 230 kontenedore zeuden. San Markoseko Mankomunitateak ere esperientzi pilotu bat jarri
|
zuen
martxan duela bi urte eta egun 500 edukiontzi daude Donostialdean. Urola Erdian 78 kontenedore daude martxotik eta Txingudin 210 joan den uztailetik.
|
|
Abenduaren hasiera aldera argitaratu diren datuen arabera, azaroan, Bizkaiko Diputazioak Garbiker enpresaren bidez, 185.306 kilo ontzi bildu ditu 98 udalerritan. Bizkaian iraila izan zen bilketan errekorra jarri
|
zuen
hilabetea, baina azaroko bilketak errekor hori% 4an gainditu zuen. Beraz, batez beste biztanle bakoitzeko 500 gramo jaso dira.
|
|
Abenduaren hasiera aldera argitaratu diren datuen arabera, azaroan, Bizkaiko Diputazioak Garbiker enpresaren bidez, 185.306 kilo ontzi bildu ditu 98 udalerritan. Bizkaian iraila izan zen bilketan errekorra jarri zuen hilabetea, baina azaroko bilketak errekor hori% 4an gainditu
|
zuen
. Beraz, batez beste biztanle bakoitzeko 500 gramo jaso dira.
|
|
YOLANDA Barcina Iruñeko alkateak eta Miguel Sanz Nafarroako presidenteak Auditorio eta Kongresu Jauregia eraikitzeko akordioa sinatu zuten abenduan. Bestalde, Nafarroako Gobernuak eta Barañaingo Udalak Arte Eszenikoen Zentroaren egoitza udalerri honetan ezartzeko hitzarmena sinatzea erabaki
|
zuen
Gobernuak.
|
|
Loiola irratian ere jarri zuten bat: igandero kantatzen genuen binaka eta gero entzuleak ematen
|
zuen
botoa eskutitz bidez, eta lehen txapelketa nik irabazi nuen. 67an Gipuzkoako txapela atera nuen.
|
|
Nire bertso hazia aitak erein
|
zuen
. Gure aita bertsozale ikusgarria zen, bertso zahar asko zekizkien eta ahotsa ere ona zuen.
|
|
Nire bertso hazia aitak erein zuen. Gure aita bertsozale ikusgarria zen, bertso zahar asko zekizkien eta ahotsa ere ona
|
zuen
. Harentzat bertsoa ez beste konturik ez zen.
|
|
Plazatan eta festetan gaia jartze hori ere berria da, gure garaian hasi zen. Eta hori txapelketak ekarri
|
zuen
. 59an kantatu genuen Gipuzkoako txapelketa, gero 60an Euskal Herrikoa, eta hortik kutsatu zen herri osora, eta handik aurrera hasi zen festetara bi bertsolari eraman eta norbait gaia jartzen.
|
|
Gainera beti sortzen dira gauza berriak: garai hartan ez
|
zuen
inork pentsatuko «Aizak hi mutil maiñontzi» doinuan edo «Habanera»n kantatzea, hau berria da oso. Orduan lau neurri erabiltzen ziren:
|
|
Kristautasunak garai batetik hona hotzaldi handia izan du gizartean eta alde horretatik bertsolaritzan ere derrigor behar
|
zuen
hotzaldia, bertsolaritza gizarteari lotuta doalako. Garai batean bertso paperak Jainkoari argitasuna eskatuz hasten ziren eta gaur horri ez zaio kasurik egiten, hoztasun hori etorri delako.
|
|
Gaur ni 65 urteak beteta nago eta esaera horrek balio badu aspaldi goitik behera noa. Baina, nire bertsokerak mailarik gorena 25 urterekin harrapatuko
|
zuen
eta orduko maila beretsuari eutsi dio.
|
|
Baina ordura arteko ohituretan herri batera bertsotara joan eta iluntzean etxera alde egitea pekatu handia zen! Orduan ere plazan kantatzen zen, baina tabernan eta sagardotegian egiten
|
zuen
bertsolariak graziarik gehiena. Plazan esaten ez ziren gauza batzuk esango ziren tabernan akaso, behar bada lasaitasun gehiago izango zen, umerik ere ez zen egongo, emakumerik ere ez eta bertsolaria tabernan nahi izaten zen.
|
|
Eta gaixoetxetik etxera etorri nintzenean, denbora nolabait pasa egin behar izaten zen eta nire bizimodu eta zaletasunen gorabeherak idazten hasi nintzen. Ordurako gainera Uztapidek liburua aterata
|
zuen
, eta zera pentsatu nuen: «
|
|
Eta ea erakutsiko al nizkion nik idatziak. Erakutsi nizkion nire zirriborro horiek eta pixka bat harritu egin zela edo ematen
|
zuen
: «
|
|
hor dago Ertzaintza, gure diruak ere neurri batean guk gobernatzen ditugu eta horrela abantaila asko eta asko ditugu. Garai batean zeinek pentsatuko
|
zuen
Gasteizen lehendakari bat ere izango genuenik!
|
|
Lehen urtea Berrobin bertan egin nuen eta gero Eldu auzoan, hango maistra hobea omen zelako. Ondoren partikularra ematen
|
zuen
beste maistra batekin ibili ginen Ibarran. Soldadutza amaituta, Martuteneko kartzelan sartu nindutenean, bertako funtzionario batek eskola ematen zigun.
|
|
Hemen larrosa asko etorri da, asko. Garai batean zeinek esango
|
zuen
udaletxetik ikurrina zintzilik ikusiko genuenik! 59ko Ordiziko txapelketaren ondorenean Agirre, Azpillaga, Ugarte eta ni Donibane Lohizunera eraman gintuzten bertsotan egitera eta han ikusi genuen lehenbiziko aldiz ikurriña udaletxetik zintzilik.
|
|
Iazko ekainean Mungian jokatu zen Eskolarteko Txapelketako finaleko saio osoa dakar liburuska honek. Beñat Gaztelumendi añorgarrak irabazi
|
zuen
txikien mailan, eta Aitzol Munduate ataundarra izan zen txapeldunorde. Handien artean, Alfredo Paia algortarrak jantzi zuen txapela eta Urruñako Sustrai Kolina izan zen bigarren.
|
|
Beñat Gaztelumendi añorgarrak irabazi zuen txikien mailan, eta Aitzol Munduate ataundarra izan zen txapeldunorde. Handien artean, Alfredo Paia algortarrak jantzi
|
zuen
txapela eta Urruñako Sustrai Kolina izan zen bigarren. Saritutako lau hauez gain, beste 13 bertsolari gaztetxo ere aritu ziren kantuan.
|
|
Jai nagusitan, printzearen jaiotzan, erregearen bisitan, zen protokolozko dantza nagusia. Koldo Lizarraldek aspaldian
|
zuen
buruan ideia hori, eta urteak eman ditu bere lana borobiltzen. Europa, Euskal Herria eta Elgoibarko datuak biltzen ditu.
|
|
Alabaina, Enbata mugimendua agertu zen, Mixel Labeguerie ren lehen kantuak entzun, eta erran bezala, hura nire gurasoen kulturaren balorazio izugarria izan zen niretzat; txundituta utzi ninduen. Aldi batez, etxean, aitak kantu asko zekien, eta usu abesten
|
zuen
. Musikarako gustua familian hartu nuen gainera.
|
|
Pierpol Berzaitzekin batean, Beñat Davantek ere parte hartzen
|
zuen
taldean. Musika mailan berrikuntza handia ekarri ziguten, zernahi tresna mota jotzen baitzekiten:
|
|
Pierpol Berzaitzek bere aroa bete, eta 1979an taldea utzi
|
zuen
. Berzaitzena beste estilo bat izan da, ez duzu uste?
|
|
Pierpolek taldea utzi
|
zuen
Parisera joan baitzen Credit Agricole bankuarentzat lanera. Hori izan zen arrazoi nagusia.
|
|
«Geroa», «Herria zain», «Gerlarik ez», «Arrozten» eta «Bidez Bide» diskoak grabatu ere bai. Musika eta kantua baino zerbait gehiago biltzen dute
|
zuen
lanek. Iparraldeko abertzaletasunaren ikurra izan da Guk taldea.
|
|
Guk abesten genuen bizi genuen herria, bizi ginen moldean sentitu eta abesten genuen. Herri honetan biziz gero, bakoitzak herrian bertan bere borroka eraman behar
|
zuen
. Gero, bat edo beste preso izatea, taldeko izan edo ez, gauza horiek normaltzat hartzen genituen.
|
|
Bide urratzaileak izan zarete. «Bidez bide» azken diskoaren ondotik,
|
zuen
azkenetan zinetela ageri zen, naski. Epiko izatetik lirikoago izatera iragan zineten nolabait.
|
|
Guk taldearen funtsa ahotsak izan dira. Disko horretan melodiak leku gehiago hartu
|
zuen
, eta denon gustukoa izan zen. Gure entzuleek zera erran ziguten ordea:
|
|
Batzuek galdatu zioten Eneko Labeguerie ri ea bere diskoa Guk ena izanen zen edo ez; Nazio Berria izeneko diskoa, alegia. Berak arrapostu eman
|
zuen
ezetz, eta halaxe da. Guk taldeko kideek ez genuen parte hartu disko horretan.
|
|
Guk taldea bitxia izan da, eta modu bitxi batez eman
|
zuen
nolabaiteko agurra...
|
|
Orduan, Zarauzko udala, Foru Aldundia, eta zenbait enpresa pribaturen ekimenez, ZTB abiarazi zuten. Alabaina, Estatu Batuetan ez bezala, jendea ez zegoenez ohituta telebista ikusteagatik ordaintzera, Cabledisek irabazirik jaso ez eta negozioa geldiarazi
|
zuen
. Ikuskizun dago epe erdira kable bidezko telebistak zein joera hartuko ote duen.
|
|
Bere jaiotzatik urte batera, ZTBk aldaketa handia egin
|
zuen
, bere programazioa hiru ordu ezberdinetan ematen hasi zen-eta, kirolari garrantzi berezia emanez. Herrikoen artean ikusmin handia pizten baitu kirolarien artean senide, lagun eta ezagunak lehia bizian ikusteak.
|
|
Ume zelarik Zurriolako eskolan maistra kastilanoa suertatu eta Salegi euskaraz mintzatzen zen eta gazteleraz oso gaizki hitz egiten zuela hasi omen zitzaien maistra hura esanez basatiak zirela ez zekitelako Cervantesen hizkuntzan hitz egiten... eta Salegi umeak orduan pupitreko tintontzia hartu eta bota egin zion. Maistrak Aldamar kaleko lotu egin
|
zuen
eta Jesukristo bezala gurutzatuta utzi zigor gisan.
|
|
18 urte zituelarik gerra zibila hasi eta Euzko Indarra bataloian egin
|
zuen
borroka: aurrena Donostialdean eta Bizkaia, Asturias eta Araba aldean ondoren, Urkiolako inguru haietan zauritu zuten arte.
|
|
«Morir en Irun» (Elkar argitaletxea) liburua dauka idatzita gerra zibila zer izan zen kontatuz. Frankismoaren menpe erori eta kalbarioak ez
|
zuen
amaierarik izan: zigor bataloietan eta urte batzu geroago Francoren aurkako erresistentzian Bigarren Gerrate Mundialak erdi erdian harrapatu zuelarik.
|
|
Ikasi!» titulupean, baserri giroko pertsonaiak aurkezten zitzaizkien irakurleei, baita hainbat irakaspen ere. Katoliko zintzoak nolako jarrera izan behar
|
zuen
, emazteak senarrarekiko jokabidea nola zuzendu behar zuen (ikus ezkerreko irudia)... arrazakeria puntturen bat ere topa daiteke bateren batean.
|
|
Ikasi!» titulupean, baserri giroko pertsonaiak aurkezten zitzaizkien irakurleei, baita hainbat irakaspen ere. Katoliko zintzoak nolako jarrera izan behar zuen, emazteak senarrarekiko jokabidea nola zuzendu behar
|
zuen
(ikus ezkerreko irudia)... arrazakeria puntturen bat ere topa daiteke bateren batean.
|
|
Gerraren etenaren ondoren, 50eko hamarkadako etapa berrian ez zen ahalegin berezirik egin komikiei tarte egiteko eta sarritan gerra aurreko berberak izan ziren argitaratuak. Hurrengo hamarkadan ekingo zitzaion berriro lanari eta «Lerro» moduan sinatzen
|
zuen
marrazkilariak alero botatzen zuen berea. Baserri giroak, bertso munduak... oraindik pisua bazuten ere, gai berriak etorri ziren bultzaka (twist a, kasu, beheko irudian ikusten denez).
|
|
Gerraren etenaren ondoren, 50eko hamarkadako etapa berrian ez zen ahalegin berezirik egin komikiei tarte egiteko eta sarritan gerra aurreko berberak izan ziren argitaratuak. Hurrengo hamarkadan ekingo zitzaion berriro lanari eta «Lerro» moduan sinatzen zuen marrazkilariak alero botatzen
|
zuen
berea. Baserri giroak, bertso munduak... oraindik pisua bazuten ere, gai berriak etorri ziren bultzaka (twist a, kasu, beheko irudian ikusten denez).
|
|
Corto Maltese edota Tintin klasikoez gain, bertakoek ere bazuten lekurik TXT n. Lopetegi hasi zen azala betetzen eta 88tik aurrera Mattinek beteko
|
zuen
haren tokia. Xamarrek ere ekin zion urte berean eta hurrengoan Asisko Urmeneta gehitu zitzaien.
|
|
Orain dela 40 urte trikitixa gutxiago entzuten zen, eta orain noiznahi eta edozein lekutan aurki dezakegu. Horrek agian izango
|
zuen
eraginik, ez dakit. Ez dut ulertzen oraingo gazteek zergatik ez duten armonika jotzen, niretzat behintzat oso relajantea da, eta asko inspiratzen nauena.
|
|
Iazko irailean ETA erakundeak su etena aldarrikatzeko argitara eman
|
zuen
agirian bazeuden niregan harrera berezi bat sortu zuten bi puntu. Bi puntu hoiek osatzen zuten, nire ustez, erabaki garrantzitsu haren justifikazio ideologiko eta politikoa.
|
|
Beste modu batera esanda, astakeria handi eta sufrimendu latzaren poderioz ETAko arduradun nagusiak ere ohartu ziren borroka armatuak, borroka politikoko tresna bezala, eman zuela eman beharreko guzia eta aurrerantzean euskal politikagintzan eszenatoki berriak sorrarazteko ez zela indar eragile positiboa. Hainbeste urte pasa ondoren, betirako erretiratzea duintasunez jantzi behar zen, eta eginkizun horretan zeregin handia
|
zuen
Lizarrako akordioak, eta batez ere, EAJ PNVren jarrera politikoak. Nahiz eta Estatua belauniko jartzea ez den lortu, Autonomia Estatuzale izandako abertzaletasun politiko eta sindikala bide onera ekartzeko balio izan dua behintzat, eta horrek azken hogei urte hauetako ezker abertzalearen balantze politikoari itxura duin bat emateko balio dezake.
|
|
Hasiera hasieratik pentsatu izan dut ETAk egin
|
zuen
gogoeta borroka armatua betirako uztearena izan zela, eta erabakia ere, ziurrenik, neurri handi batean oso bideratua zegoela ildo bere horretan. Beste gauza bat da erabaki hori formalki hartzearena eta publikoki adieraztea.
|
|
Beste gauza bat da erabaki hori formalki hartzearena eta publikoki adieraztea. Hori beste kontu bat da, zeren garai batean Txiki Benegasek esan ohi
|
zuen
bezala «si algun dia toman la decision de dejarlo, habra que ver como se viste el muñeco». Kasu honetan, badirudi erabakiaren eszenifikazioa ETAk prozesu politikoaren garapenari lotu diola, eta, beraz, eskema hori aldatzen ez den neurrian, erakunde armatuaren desagerpena inkognita baten munduan mantenduko da.
|
|
Calvados izenaren jatorria nahiko bitxia da, guk ezagutzen dugun bezala. Esaten dutenez," Armada Invencible" deitu zitzaioneko eta" Salvador" izena
|
zuen
itsasontzi batek, Normandiako itsasertzean hondoa jo zuen. " Salvador" izen hori, urteen poderioz," Calvados" bilakatu zen eta orduz gero, izen horrekin ezagutzen dugu sagarrarekin egiten den pattar hau.
|
|
Calvados izenaren jatorria nahiko bitxia da, guk ezagutzen dugun bezala. Esaten dutenez," Armada Invencible" deitu zitzaioneko eta" Salvador" izena zuen itsasontzi batek, Normandiako itsasertzean hondoa jo
|
zuen
. " Salvador" izen hori, urteen poderioz," Calvados" bilakatu zen eta orduz gero, izen horrekin ezagutzen dugu sagarrarekin egiten den pattar hau.
|
|
Su etenarekin, ETAk indar abertzaleen ekimenean jarri
|
zuen
bere jardunaren baldintza. Eraikuntza nazionalean aurrera egiteko jarrera eta ekimen zehatzak ikusiz gero, borroka armatua izozteko edo desagertarazteko asmoa iragarri du ETAk azkenotan.
|
|
Lesio batek eten
|
zuen
bere futbolari karrera, baina artean zaletasuna odolean zeraman. Ikastolan irakasle zela hasi zen Ondarroako Aurrera taldea entrenatzen.
|
|
Ikastolan irakasle zela hasi zen Ondarroako Aurrera taldea entrenatzen. Entrenatzaile titulua ere atera
|
zuen
, eta bere promozioko lehena izan zen. Inor ohartzerako iritsi zen lehen mailako Espanyol taldera.
|
|
Karrera ere amaitu
|
zuen
, eta kirol medikuntzan espezializatu zen. Alta, Bartzelonako klinikako lan seguruak baino gehiago tentatu izan du beti entrenatzaileen bizi-molde behin behinekoak, teknikoen aulkiak ipurdi bera denbora luzez jasateko pazientziarik ez izanagatik.
|
|
Besteak beste, Beatles taldearen inguruan idatzi
|
zuen
Arantxa Gurmendik 1965ean, Zeruko ARGIAko «Gazte naiz» sailean. Artikulu horretako pasarte batzuk ekarri ditugu hona, baita Beatles en abesti ezagun baten itzulpena ere:
|
|
idazten bada, mendeetan egin den bezala, ezer gertatzen denik. Alfonso Irigoien zenak prestatu
|
zuen
aditzerako eredu batua hezkuntza sailak eskatuta. Lexikoan bakoitzak berea du, hor egon daitezke azpieuskalkietan dauden hitz bereziak, baina horiek erakustea besterik ez da, eta arazo bakarra da forma hori justu nola idazten den.
|
|
Euskararen legea 82koa da, Euskaltzaindiak Arantzazuko kongresua 68an egin
|
zuen
. 68tik 79rako tarte horretan borroka nagusi izan zen eta 1978an Bergaran egindako kongresuan, ortografia, deklinabidea, aditz laguntzaileaz emandako arauak, testuetan betetzen ziren aztertzea zen gai nagusia.
|
|
Eibartar honek joan den abenduaren 21ean espetxetik kalera libre atera zeneko bere lehen urtebetetzea ospatu
|
zuen
. Santo Tomas eguna izan zen.
|
|
Baldintzapeko askatasun murriztu hau sendagileek emaniko grazia medio erdietsi
|
zuen
. 1997an Almerian zegoela hemorragia zerebral bat izan zuen.
|
|
Baldintzapeko askatasun murriztu hau sendagileek emaniko grazia medio erdietsi zuen. 1997an Almerian zegoela hemorragia zerebral bat izan
|
zuen
. Afaria eramatera joan zitzaizkionean konorte barik aurkitu zuten funtzionarioek bere zeldan.
|
|
Egoera delikatuan zegoenez Basaurira ekarri zuten. Basaurira ekarri, eta urte bat eta erdira, epilepsia atake bat jasan
|
zuen
. Sendagileak muturreko osasun egoera larrian zela ohartu ziren azkenik eta epaileek baldintzapeko askatasuna eman zioten.
|
|
Hori ez du behehalakoan ahaztuko alajaina. Oraingo askatasun gradua bere osasun egoerarengatik eman zioten arren, legez 1993tik aske behar
|
zuen
; zigorraren bi herenak beteak baitzituen ordurako. Zigorra ez zaio 2005 urtera arte bukatzen baina.
|
|
Emaztearen heriotzaren berri modu lazgarrian ezagutu
|
zuen
. Emazteak telegrama bat bidali zion Castellongo espetxera ebakuntza bat egin behar ziotela esanez.
|
|
Emazteak telegrama bat bidali zion Castellongo espetxera ebakuntza bat egin behar ziotela esanez. Telegrama hura ez
|
zuen
eskuratu, ordea. Emaztearen heriotza Jone Goirizelaia bere abokatuak eman zion telefonoz.
|
|
Emaztearen heriotza Jone Goirizelaia bere abokatuak eman zion telefonoz. Beranduago, Basauriko espetxean zegoela eskuratu
|
zuen
emazteak igorritako telegrama. Urte batzuk lehenago telegrama baten medio ezagutu zuen amaren heriotza, beste inolako abisurik gabe.
|
|
Beranduago, Basauriko espetxean zegoela eskuratu zuen emazteak igorritako telegrama. Urte batzuk lehenago telegrama baten medio ezagutu
|
zuen
amaren heriotza, beste inolako abisurik gabe.
|
|
Askatasuna familiako egoeragatik iritsi zitzaion bestela kartzelan legoke egun bere iritziz. Aspaldi behar
|
zuen
aske izan edonola ere, orain sei urte bete baitzuen legeak agintzen duena. Artean, Basaurira ekarri zuten eta bertako espetxetik Mungiaraino korrika egin zuen askatu zuten egunean.
|
|
Aspaldi behar zuen aske izan edonola ere, orain sei urte bete baitzuen legeak agintzen duena. Artean, Basaurira ekarri zuten eta bertako espetxetik Mungiaraino korrika egin
|
zuen
askatu zuten egunean. «
|
|
» hitzeman zion emazteari behin batez. Basaurin hasi, Soria, Alcala, Puerto, Herrera, Sevilla, Aljeciras, Castellon eta Basaurin bukatu
|
zuen
bere presoaldiaren harat honata.
|
|
A autobideak, Bilbo Behobia bezala ere ezagutzen denak kilometro baino zertxobait gehiago izanik, 1998ko ustiapenean 17.206 milioi pezetako dirusarrera izan
|
zuen
, aurreko urteko 15.065 milioi pezetak nabarmen gaindituz. Kopuru horretako 16.542 milioi pezeta bidesariekin lortu ziren, eta gainerakoa dirusarrera erantsien bidez. Bere etekinak 11.000 milioi pezetakoak izan ziren.
|
|
Bilbo Zaragoza autobideak, A kilometro inguru izanik, 1997an 14.666 milioi pezetako dirusarrera izan
|
zuen
eta 1998ko ustiapenean 16.521 milioi pezeta bildu zituen, 16.348 milioi pezeta bidesariekin lortuz. Zerga ondorengo bere etekinak 1.325 milioi pezetakoak izan ziren 1998an.
|
|
Abesbatza osatu dute. Ez dute ederki kantatzen baina hauek, honela, txoroarena egiten ikusteagatik ere merezi
|
zuen
, lastima ez dut tomaterik ekarri amaitzean botatzeko!
|
|
1968 urtetik ospatzen da urtero «Omenaldi Eguna»z ezaguna den Bertsolari Eguna. Donostiako Udalaren Kultur eta Turismo Ekintzetxeak antolatu
|
zuen
jaia lehen aldiz, San Sebastian jai egitarauaren barruan bertso ekitaldi bat antolatu nahian. Lehen saio hartan, Manuel Uztapide izan zen omendua.
|
|
eta liburu irudigilea ezagutzen; gizon ttipi hura, euskaldunen eszenak begiztatu eta marraztu zituena. Orain, 30 urte zendu zela bete direlarik, merezi
|
zuen
ospea aitortzen zaio liburu batean.
|
|
Begi berezia
|
zuen
Tillac ek jendearen ezaugarriak jasotzeko. Beti elebiziz eta keinu malguz.
|
|
Bere bizian nola bere obran kontrasanez oratua zegoen Tillac. 1880an Angoulemen jaioa, 17 urterekin beka bat erdietsi
|
zuen
Pariseko Arte Eder Eskolan trebatzeko. Bertan zegoela, maiz egin zituen Urrutia eta Txikito pilotarien marrazkiak.
|
|
Europara itzulita, Bartzelona, Madril, Toledo eta Bilboko garaia jin zen, zeinean bere blok txikia baliatuz eskale eta langileen hazpegiak handitasun materialarekin parekatzen zituen. Han zebilela hartu
|
zuen
Pablo izena, Jean Paulen ordez.
|
|
Lehen Mundu Gerrarako soldadu hartu bazuten ere, pleuresia gaitzak salbatu
|
zuen
. Gerratea amaitzean hurbildu zen lehenaldikotz Kanbora, biriketako gaitza zuen anaiari bisita egitera, Lapurdiko herriska ospetsua zen-eta bere urberotegi eta osategiei esker.
|
|
Lehen Mundu Gerrarako soldadu hartu bazuten ere, pleuresia gaitzak salbatu zuen. Gerratea amaitzean hurbildu zen lehenaldikotz Kanbora, biriketako gaitza
|
zuen
anaiari bisita egitera, Lapurdiko herriska ospetsua zen-eta bere urberotegi eta osategiei esker. Ahal zuen aldi oroz, bidaian joaten bazen ere, Kanbon betiko errotu zen, Ipar Euskal Herriko bizi giroa eta Euskal etniaren berezitasunak inspirazio iturri bilakaturik.
|
|
Gerratea amaitzean hurbildu zen lehenaldikotz Kanbora, biriketako gaitza zuen anaiari bisita egitera, Lapurdiko herriska ospetsua zen-eta bere urberotegi eta osategiei esker. Ahal
|
zuen
aldi oroz, bidaian joaten bazen ere, Kanbon betiko errotu zen, Ipar Euskal Herriko bizi giroa eta Euskal etniaren berezitasunak inspirazio iturri bilakaturik. Hain zuzen, arrantzale eta laborariak margotu ez ezik, idatzi eta hitzaldi franko ere eman zituen, besteak beste Euskaldunak Iberoen ondorengoak zirela argudiatuz.
|
|
zioen Tillac ek. Horren frogatzeko, bi mila euskal tipo artoski jaso zituen bere margoetan, nahiz eta aitortzen
|
zuen
egiazko euskal tipoa Ipar Euskal Herrian zegoela, Hegoaldean arraza nahasketak sakonkiago kutsatu bide zuelakoan.
|
|
. Izan ere, naziek Kanbo hartua zutela, marrazki sail hunkigarria mamitu
|
zuen
, eguneroko beldurra, urritasunak eta debekuak zizelkatuz. Germaniarren aberekeriaren berri ematerakoan, nazien ikuskera sarkastikoa eta iseka erabili zituen.
|
|
Gure eliza, frontoi eta kaietan egindako lanak bere maisulanak diren arren, liburu irudiztatzaile gisa lan anitz eginez atera
|
zuen
bizimodua, hala nola, Edgar Allan Poeren ipuinak, «Lazarillo de Tormes» edota Arturo Kanpionen eleberriak. Bere bizitzaren azken urtetan, dandikeriak jota edo, gizon pikaro eta xelebrearen arrastoa utzi zuen.
|
|
Gure eliza, frontoi eta kaietan egindako lanak bere maisulanak diren arren, liburu irudiztatzaile gisa lan anitz eginez atera zuen bizimodua, hala nola, Edgar Allan Poeren ipuinak, «Lazarillo de Tormes» edota Arturo Kanpionen eleberriak. Bere bizitzaren azken urtetan, dandikeriak jota edo, gizon pikaro eta xelebrearen arrastoa utzi
|
zuen
. Donostian esaterako, bada Tillac en ibilerak gogoan dituenik:
|
|
Arras originala baitzen enkuadreak lantzerakoan. Bere lanetan, gizakia bere bizigiroan edo kultur gertakari baten aurrean nabarmentzeko, «ikuspegiaren sakongunea» erabiltzen
|
zuen
; hau da, pertsonak angelu batetik lehenbiziko mailan, erdigunean edo urrutira ageri zirela. Zubiaurre anaien antzera nolabait»
|
|
Errealitateari atxikitzen zitzaion, bere marrazki azkar bezain adierazgarrien bidez. Nekazal munduaren erreportaria ere bazen, apunteak ere hartzen zituelako. Garaiko beste artistek ez bezala, Arteta edo Arrue kasu, ez
|
zuen
euskal giro ergel bukolikoa idealizatzen»
|
|
. Zoritxarrez, formato handiagoak eta oleoa sobera gutxi lantzeak bere obra goretsia izatea galarazi
|
zuen
.
|
|
Liburuaren sarreran aipatzen duzu, lanari aurre egiterakoan, lau oreka zenituela zaindu beharrekoak: urteekiko oreka, kulturaren adierazpen diferenteen arteko oreka, zazpi lurraldeen arteko oreka, estiloarekin lotura
|
zuen
oreka. Zer moduz moldatu zara guztiak orekatzen?
|
|
Alfonso XIII.ak euskara landu eta ondorengo belaunaldiei erakusteko deia egin
|
zuen
Eusko Ikaskuntzaren lehen kongresuan.
|
|
1935eko «Bertso Gudua»: Txirrita eta Aitzolek bertsoa era desberdinean ulertzen zuten; honek ez
|
zuen
haren taberna zuloko bertsokera maite, jantzia, dotorea behar zuen. Gaur arte iraun duen eztabaida da.
|
|
1935eko «Bertso Gudua»: Txirrita eta Aitzolek bertsoa era desberdinean ulertzen zuten; honek ez zuen haren taberna zuloko bertsokera maite, jantzia, dotorea behar
|
zuen
. Gaur arte iraun duen eztabaida da.
|
|
Beste lurraldeen aurrean askotan harroegi agertzen den gipuzkoar abertzaletasunari egin beharreko apunte bat zen. Gerra aurrean momentu batean bazegoen Aitzolen Pizkundean eta Falangean, bietan kolaboratu izan
|
zuen
artistarik. Marra ez zegoen hain markatua.
|
|
Noiz sortu
|
zuen
Ibaizabalek «Ingelesez irakurtzen dut» ipuinen bilduma eta nolako lana egin da orain arte?
|
|
Gerrak eragina izan
|
zuen
, baina joera ez zen aldatu. Muga aldatu zen, baina Veneziako enbaxadoreak jaso zuenez, nafarrek argi zuten ez zirela espainolak, beharbada XIX. mendea arte.
|
|
XVI. mendean ere bai, baina handiki batzuen artean bakarrik. Gaztelak dirutza gastatu
|
zuen
eta erlijio banaketak dena zaildu, irudi txarra ekarri baitzuen.
|
|
Eta gainera egoera ondorengo belaunaldietan ere islatzen zen. Fiskaltzak, honetan ere, gogor jo
|
zuen
bizirik atera zirenen aurka, haien zoritxarra areagotuz. Ni soziologian erabilitzen diren hainbat teknika estatistikez baliatu naiz eta orain arte zeuden zenbait datu hutsune konpondu ditut.
|
|
1348 baino lehen 250.000 nafar inguru bizi zen, hiru urte ondoren 125.000 eta XVI. mendean zehar berriro igo zen, dena berreskuratu gabe. 1348koa aurretik Nafarroak mila herri baino gehiago
|
zuen
. Herri basamortu pila sortu zen.
|
|
Nahikoa gaia baztertua zen. Orduko jendearengan izan
|
zuen
indarra ikaragarria da. Gaixotasuna atzemanez gero, etxeak ixten zituzten jendea barruan utziz.
|
|
Izua. Aitak alde egiten
|
zuen
semearengandik eta alderantziz. Apaizek ez zuten aitortza hartu nahi, kutsatuko ziren beldurrez.
|
|
XV. mendearen amaiera arte konpontzen hasi ez zen egoera horretan zergek pisu handia zuten. 1348an Karlos II.ak koroa eskuratu
|
zuen
. Kanpotarra, bere nazioarteko politika pertsonala nafarrek ordaindu behar izanen zuten.
|
|
Kanpotarra, bere nazioarteko politika pertsonala nafarrek ordaindu behar izanen zuten. Justu une horietan, zerga berrien inposaketa ezarri zelarik, izurriteak nafar populazioaren erdia hiru urteetan hilobiratu
|
zuen
. Hots, bizirik gelditu zen erdiak zerga horiek guziei aitzin egin behar izan zien.
|
|
Hots, bizirik gelditu zen erdiak zerga horiek guziei aitzin egin behar izan zien. Erregeak estatu modernoa sorrarazi
|
zuen
, eta hori norbaitek ordaindu behar zuen: Kortea, jauntxoak, soldatapeko armada...
|