|
2000
|
|
|
Beren ustez ezkutuko, begietan irakurtzen baitzitzaien beren gau ametsa. Erreka bat dago beherago, eta haren ertzean etzaten dira mozkorrak eta mundu berri bat aurkitu nahi
|
duten
neska mutil gazteak. Elkarrekin asetzen dituzte gorputzaren goseak, eta belar zapalduak ematen zigun garai hartan han etzandako neska mutilen ibileren berri.
|
|
2004
|
|
|
Ez dute ikusi nahi izan ikasi gabe mailaz igotzeak, porrota pairatzeak, ezagutzarik ezaren aurrean itsuarenak egiteak, mahaira eseri baina besterik egin ez
|
duten
neska mutil horiek mundu marjinalera eramango dituztela.
|
|
2005
|
|
|
Bere datuen arabera, Bigarren Hezkuntzako ikasleen %9k baino gehiagok mehatxuak eta %4k baino gehiagok eraso fisiko zuzenak jasaten dituzte, nahiz eta %30ek ikaskideen ahozko erasoak maiz izaten dituztela adierazi. Eskola indarkeriaren aurrean Adingabeen Defendatzaileak egindako proposamenen artean, telefonoaz eta Interneteko orriaz gain, eskola txikiagoak, ikasle gutxiago eta giro pertsonalizatuagoak diseinatzea proposatu zuen Morgadesek, eta, horrez gain, arreta handiagoa jarri zien desberdintasunari eta gizarteratze arazoak eta eskola arrakasta
|
duten
neska mutilei. Alerta seinaleak Honako hauek ere proposatu zituen:
|
|
2008
|
|
|
Garai batean, hezkuntza sistemak ere bakartu eta bereizi egiten zituen ezintasunen bat
|
zuten
neska mutilak, eta oztopo handia jartzen zitzaien beren gaitasunak behar bezala garatzeko eta gizarteratze prozesuan urratsak egiteko.
|
|
|
Hezkuntza premia bereziak
|
dituzten
neska mutilen artean, ikaskuntza arazoak izaten dituzte batzuek; hau da, atzeratuta geratzen dira eskolak oinarrizko jotzen dituen alderdi batzuetan (irakurtzen, idazten eta kalkuluak egiten).
|
|
|
Euskaraz bakarrik egiten da, beraz, bertara joaten diren haur guztiak ereduan matrikulatutakoak izan beharra daukate. Bi asteetan irteera ugari egiten dira, modu horretara inguruak ezagutzeko aukera
|
dute
neska mutilek.
|
|
|
Horrenbestez, hiru maila bereiztu dituzte: gorria, 6 urtetik aurrerakoentzat; berdea, 9 urtetik gorakoentzat; eta horia, 12 urte baino gehiago
|
duten
neska mutilentzat. Parte hartzaileek, emango zaien zerrendatik, gutxienez, 4 liburu irakurri dituzte.
|
|
2009
|
|
|
Plaketa gutxi
|
dituzten
neska mutilei ere oso erraz egiten zaizkie ubelduak, eta beste zenbait gaitzen adierazgarri ere izan daitezke: purpura tronbozitopeniko akutua (adin txikiko haurrei eragiten die, eta infekzio biriko baten ondoren ager daiteke), edo gaitz larriagoak (leuzemia, esaterako).
|
|
2010
|
|
|
zer justifikazio du eskolan egiten den inbertsioak, ondorio material konkreturik ekarriko ez badu? Ondorio konkretuak eskuratzeari dagokionez, berriz, nork esan du aste osoko klase emankizun errutinarioek, bizi taupadatik urrun eta lautatik hirutan pasiboek aste bukaerako berritsuk eta alai, bizi, gatz piperrezkoek baino eragin handiagoa
|
dutenik
neska mutilen hitz etorri lanketan. Nork esan du euskarazko aisialdiaren antolamendua oraingoa baino garestiagoa denik?
|
|
|
" Ez nuen etortzeko asmorik—esan zuenTeresak tonua aldatuz— Gauza jakina da neskek ez dutela mutilen atzetik ibili behar. Baina kontua da zer egin behar
|
duen
neskak mutila ezertaz jabetzen ez denean." Lubis alde egiten hasi zen oraingoan. Besotik heldu eta petrilean eserarazi nuen berriro.
|
|
2011
|
|
|
Bortxaketa gehienak gizonezkoek egiten dituzten arren, emakume batzuek ere egiten dituzte.. Amak bortxatzaileen laguntzaileak izaten dira alabak bortxatzen direnean?. Batzuetan, amek ere senar erasotzaileen zapalkuntza, indarkeria eta mehatxua jasaten dituzte, eta, horregatik, isilean gordetzen dituzte egoera horiek.. Intzestua edo sexu gehiegikeria jokabide okerrak edo egokitu gabekoak
|
dituzten
neska mutilei bakarrik gertatzen zaizkie?. Kasu gehienetan, jokabide horiek gehiegikeriaren ondorio izan ohi dira, eta ez arrazoia.. Haurrek, sarritan, seduzitu egiten dituzte helduak?.
|
|
2012
|
|
|
Tartean," Behin betiko" klasikoa edota" Maite Zaitut" pailazoen kantu ezaguna.Villa Mirentxuko aurkezpena amaitzean, Sagardotegi plazara joan ziren Bonberenea Txarangak egindako kalejira bizi batean, eta Jalgi kanpoan hamaiketako ederra egin zuten prentsaurrekoan egon ziren lagun guztiek. Yanelle eta Motxila 21Gogoan izan zituzten era berean prentsaurrekora etortzerik izan ez zuten laguntxoak, Yanelle Sidokpohu eta Motxila 21 hain zuzen.Lehenak ahoko infekzio bat dela kausa, ezin izan zuen prentsaurrekora bertaratu, baina animo eta muxu pila bidali zizkioten herriko pailazoek Donostiako ospitalera.Motxila 21 down sindromea
|
duten
neska mutilez osatutako taldeak ere ezin izan zuen prentsaurrekoan parte hartu, diskoaren grabazioarekin buru belarri dabiltzalako. Hauek ere gogoan izan nahi zituzten eta euren bideotxo bat jarri zuten aurkezpenean.
|
|
|
Nafarroan ere, Guembera joaten ziren ezkondu nahi
|
zuten
neska mutilak, adreilua zapaldu eta urtearen barruan ezkonduko zirela esaten zen.
|
|
2013
|
|
|
Bestalde, ekainaren 15ean (osteguna) 17:00etatik 19:30era eskubaloiko entrenamendu saioak egongo dira iturripeko kiroldegian. Bertara 9 urte
|
dituzten
neska mutilak etortzea eskatzen da; hau da, 2001 eta 2004 urteen artean jaiotakoak. Larunbatean ere, ekainaren 17an, entrenamendu saioak egongo dira goizean, 10:00etatik 13:00etara.
|
|
|
...rkako jarrerak eta jokaerak adieraz ditzaten; hau da, eurek sortutako kanten bidez errespetuan, berdintasunean eta erantzunkidetasunean oinarritutako mezuak transmiti ditzaten.Sailak neska mutilak motibatu nahi ditu, euren artean oso zabalduta dagoen sormen musikala erabiliz sentsibilizazioari begira; eta genero indarkeriaren aurkako jarrera aktiboan inplikatzeko.Lehiaketa honetan parte hartu nahi
|
duten
neska mutilek banaka zein taldeka aurkez daitezke, elkarte, kolektibo edo horrelako zerbaiten gisa. Taldeka aurkeztuz gero, taldekide batek gutxienez neska izan behar du.
|
|
2014
|
|
|
Hala ere, ondoren egindako hainbat ikerketak (Genevako eskolaren barruan eta kanpoan) erakutsi dute Piagetek eta haren laguntzaileek uste baino ahalmen gehiago
|
dituztela
neska mutilek. Piageten teoriari egindako kritikak kontuan hartuz, honako hauek azpimarratuko ditugu (Carriedo, Gutiérrez eta García Madruga, 2002):
|
|
2015
|
|
|
Plentzia Kirola Elkarteak datorren denboraldirako izen emate kanpaina abiatu du, futbolean jokatu gura
|
duten
neska mutilek izena eman dezaten. Ekimena haur eta gazteei zuzenduta dago, 1997 eta 2010 urteren bitartean jaiotakoak, biak barne.
|
|
2017
|
|
|
Orduan taldea osatzen zuten ia denek joan nahi zuten Burgira. Urteko proiektua ospatu nahi
|
zuten
neska mutilekin, eta, gainera, taldea uztekotan zeuden hainbat begirale. Adinagatik, alde batetik; proiektu berriak, bestetik.
|
|
|
Kolore urdinaren erabilerak eboluzionatu egin du. Izan ere, nesketan urdina gero eta gehiagotan ageri da eta gainera, liburu saridunetan kolore honek presentzia handiago
|
du
nesketan mutiletan baino. Horrexegatik, kolore urdinaren erabilerari dagokionez, ezin dugu esan sexismoa dagoenik.
|
|
|
Jarduera fisikoak ere badu lotura hezurraren zurruntasunarekin beraz sedentarismoak ereerlazioa izango du hezur dentsitatean. Jesarrita gero eta denbora gehiago egon, orduan etaStiffness indize baxuagoa
|
dute
neska mutil gazteek. Jarduera fisiko arina eta Stiffness indizearenarteko loturak duen izaera negatiboa da.
|
|
|
–Futbolak, tradizioz, maskulinitatea, indarra, kanon estetiko jakin bat eta lehiakortasuna aldarrikatu izan ditu. Gizona bazara, normala izateko kiroletan erregea gustatu behar zaizu; horixe abiapuntu, gizonkeria hori azpimarratzen duen guztiak balio du, irain matxistak, emakumeak gutxiestea eta objektu sexualak balira bezala tratatzea barne?. Horregatik guztiagatik, askotan, futbolean aritu nahi
|
duten
neskek mutilek baino zailtasun dezente gehiagori aurre egin behar izaten diete. Hain zuzen, Patricia Beristain (Portugalete, 1988) Portugalete taldeko jokalari ohiak egin behar izan zuen moduan:
|
|
|
IrriSarri Landek, bere programaren bidez, gaztearen garapen pertsonala ahalbidetu nahi du denbora librearen arloan, horixe da helburu nagusia, eta horretarako, baliabideak jarriko ditu gaztearen eskura, jarduerak ikuspegi sortzaile eta positibo batetik aukeratu eta antolatu ditzan, betiere jarrera toleranteak, solidarioak eta lankidetzazkoak sustatuz, elkarrizketarako irekiak, parte hartze aktiboa eta kritikoa bultzatuz, talde lanean eta auzolanean ekinez, kultura eta naturako kirolak ardatz hartuta. Horretarako, begirale talde egonkorra dago osatua, eta guztiek ere behar bezalako prestakuntza eta eskarmentua
|
dituzte
neska mutilei arreta emateko.
|
|
2018
|
|
|
Autonomia erkidegoek badituzte programak eskola jantokietako menuak berrikusteko, eta horien bidez aztertzen dute zer nolako osaera duten eta zenbateko elikagai aukera eskaintzen duten, betiere autonomia erkidegoan bertan edo Estatu mailan landu dituzten gidetan ageri diren gomendioak oinarri hartuta, non zehaztu egiten den, gainera, menuak zer nolako nutrizio baldintzak bete behar
|
dituen
neska mutilen beharrizanak asetzeko.
|
|
|
Nekazari gizarteetan, aldiz, emakumeak umeekin gelditzen dira etxean edo etxe aurrean, eta baratzean egiten dute lan; gizonak, berriz, askatasun handiagoarekin mugitzen dira, bazkatzera eramaten baitituzte abereak. Nekazari gizarte horietan, genero rol ezberdinetan sozializatu ohi
|
dituzte
neska mutilak.
|
|
2019
|
|
|
2 haurrak etxean hasten dira/ ziren euskaraz egiten: euskara da/ zen beren ama hizkuntza. eskola erdal iturri izanik ere, auzokale lagunarteak indartu egiten du/
|
zuen
neska mutilek etxetik ekarritako mintzamen gaitasuna: gazteak euskal elebakar edo euskal elebidun dira/ ziren.
|
|
2020
|
|
|
2007ko azaroan, Irungo ikastolatik eta Lezoko institututik elkarrekin joandako ikasle tropel bat aterpetu zen jauregian. Hamabost hamasei urtetako gazteak ziren gehienak, bizi biziak, horrelako istoriotan sinisten ez zuten gaztetxoak, parrandak buruan eta telefono mugikorra sakelan, besterik ez
|
zuten
neska mutil moderno horietakoak. Jon, Juanjo, Edu, Imanol eta Joseba irakasleek jauregiko gertakizunez ohartu bazituzten ere, ez zieten inolako jaramonik egin, eta zaharren sineskeriak eta zozokeriak zirelakoan, garrantzirik eman gabe jarraitu zuten euren josketekin.
|
|
2021
|
|
|
Espezialistak urteetan eskoletan ezarri diren eta bere ustez aldatu behar diren metodologia batzuei egiten die erreferentzia. “Adibidez, gehiegizko pisua eta kirolerako gaitasun gutxi duen haurra bizitza aktibotik edo kirola egitea gustatzen zaionetik aldendu daiteke betiko, baldin eta baldintza gutxiagotan lehiatzen jartzen bazara aurrejoera genetiko hobea
|
duten
neska mutilekin edo Cooper-en test bat egiten hasten bazara, 12 minutuan distantzia handiena eginez. Kontua ez da kirola irakastea —zoragarria da, baina nik eskolaz kanpoko jardueretarako utziko nuke—, jarduera fisikoa egitea baizik, eta, beraz, osasuna”, azaldu du Europako Unibertsitateko irakasleak.
|
|
|
Horien guztien hizkuntza praktiketan eragin nahi du Euskaltzaleen Topaguneak, Haurren aurrean helduok heldu ariketa sozialaren bidez: euskararen erabilera indartu nahi
|
dute
neska mutilentzako ispilu diren horien artean.
|
|
|
Zer da SKE Kluba. SKE (Sakana Kirol Eskualdea) Kluba Sakanako DBHko 1 eta 2 mailako ikasleei, hau da, 12 eta 13 urte
|
dituzten
neska mutilei bideratutako taldea da. Klub honetan lehiarik gabeko kirola eta ariketa fisikoa egiteko aukera eman nahi zaie nerabeei, gaztetxoak lehiakortasunaz haragoko helburuak dituen talde baten barruan sentitu daitezen.
|
|
|
Irudietan, berriz, Rikardo Arruek, 1889an Bilbon jaioa eta, beraz, Julian baino hamar urte zaharragoa, kolonia barruan erretratu
|
zituen
neska mutilak, maitasunez. Bere zorionerako, urrunagora erbesteratu zen.
|
|
2022
|
|
|
EuskarAbenturak jatorri linguistikoa, soziala, ekonomikoa eta kulturala oso desberdina
|
duten
neska mutilak nahastea eta lotzea du helburu. Hilabete batez, Euskal Herriko lurraldea ezagutuz, esperientzia ahaztezina euskaraz bizi dezaten, zentzu zabalean eta beti lagunartean.
|
|
|
Guraso berak
|
dituzten
neska mutilak, generorik gabe izendatzeko, euskaraz bi izen nagusi dira: senideak eta haurrideak.
|
|
|
ta inguruan
|
ditugun
neska mutil pila
|
|
|
Hala ere, berreskuratu nahi den ekintza bat dela aipatu du Haszteneko koordinatzaileak: “Ariketa horiek partida baino gehiago gustuko
|
duten
neska mutilak daude. Izan ere, batzuk ez dute zelaiko espazioa kontrolatzen edo ez dira ondo moldatzen partida batean.
|
|
2023
|
|
|
“Baina asko sufritzen badu, hobe da espezialista batengana joatea, zer gerta dakiokeen, trebetasun sozialik edo segurtasunik eza baloratzen duena”, gehitu du. Biluzik egoteko beldurra Pubertaroan gertatzen diren aldaketek, fisikoek zein psikologikoek, beldurra eragin diezaiokete nerabeari biluzteari (gimnofobia), eta hori oso nabarmena izan daiteke hondartzan elastikoa kendu nahi ez duten edo igerilekuan aldagela publikoak ez erabiltzeko joera
|
duten
neska mutilengan, adibidez. Zer egin.
|
|
|
“Nerabezaroan, maiz eratzen dira talde mimetiko samarrak; identifikatzeko modu bat da hori, eta, ondorioz, zailagoa da desberdintasuna etapa honetan onartzea. Agian 10 urte zituztenean galdetzean, eskua altxatzean, ezagutzen dituzten gauzak esatean arazorik izan ez
|
duten
neska mutilek, agian, garai honetan isiltzen dira, oharkabean pasatzen dira”, esan du Rodríguezek. Horrek, Carmen Sanzek dioenez, adingabeko horiek isolatzera jotzen dute, ez datozela bat ikusita, bakarti bihurtzen baitira.
|
|
|
Instituzioek gero eta gehiago hartzen dute kontuan gizartea plurala dela eta denok parte hartzen dugula. Horrela, adibidez, badaude zaratarik gabeko egunak nahasmenduak
|
dituzten
neska mutilentzat... Aspacek Donostiako Udaleko aniztasun mahaian parte hartzen du, eta, bertan, gure kolektiboaren beharrak azaltzen saiatzen gara.
|
|
|
Inork ez du jokabide suizidarik izan nahi. Jendeak, jokabide suizidak
|
dituzten
neska mutilek, dakiten modurik onenean jarduten dute; gertatzen dena da ez dakitela hobeto egiten, eta horregatik da gure lana hobeto egiten laguntzea, eta hori oso itxaropentsua da. Izan ere, nahiz eta beti saiatu behar garen testuinguru edo baldintza mingarri horiek aldatzen, batzuetan ezin da.
|