|
2002
|
|
|
Politikan aukera guztiak errespetagarriakizanik ere, begien bistan dago aukera bakoitzak aldean bere esangura berezia dakarrela, bera aukeratzen duenareninteres eta sentimenduak argi salatzen dituelako. Alde horretatik, galdetzekoa da, noski, ea munduan zeinek nahi
|
duen
bere herria rentzat autogobernu urriago eta inorenmenpeko izan nahi, hots, dependente izan. Izan ere, (vasco) espainol horien kezka argia da:
|
|
2004
|
|
|
Hainbat familia, zehatz esanda, baina niri gazteak interesatzen zaizkit orain. Zorigaitzeko alardea ren kariaz, jende askok ezin
|
du
bere herrian lasai ibili. Bertakoak dira denak.
|
|
2005
|
|
|
Ingalaterran, emazte batekin bizi zelako, apezgoa utzi zuen beste bat duela zenbait urte. Nihaurek badakit zazpigarren bat, Erromara bildua
|
baitute
bere herrian poligama zelakotz. Azken kasuak baizik ez aipatzeko.
|
|
2008
|
|
|
Gogoa aski da.Rosak galtza berriak erosi ditu. Luzeegiak
|
dituenez
bere herriko denboraren bankura eraman ditu, norbaitek konponduko dizkiolakoan. Consuelo jostunak egingo du lan hori eta honek erabilitako denbora Rosak beste zerbitzu batekin" ordaindu" du.
|
|
|
Guk gezurraren berri dakigu gezur horrekin tratu luzea izan dugulako, iragarkiei begira urte mordoa daramagulako, baina errealitatearen begiratoki dira beren izatez, nahiz eta ni naizen gizamotz honek Marokoko puntaraino joan behar izan zuen horretaz jabetzera: han esan zidan behin batean gure paradisura etorri arteko onik ez zuen batek ez
|
zutela
bere herrian jendea gehiago engainatzen eta, hemengo telebistak harrapatzen zituztenetik, bazekitela hemen zer zegoen... iragarkietan ikusten zutelako!!! Alferrik zen hari ezer esatea.
|
|
2009
|
|
|
Berak ttikitandik izan omen zuen toki berriak, hiriak ezagutzeko zaletasuna; bidaiak eta abenturak korritzeko gogoa. Hemeretzi urte
|
zituela
bere herria itogarri omen zitzaion eta Pari sa joatea erabaki zuen. Gurasoek, afalondo batean Marieren asmoak jakin zituztenean, ezezko borobila eman zioten, beren alabarik ez omen zen inora joanen, ez omen zuen bekatuaren biderik hartuko aparteko toki galduetan.
|
|
|
Haurtzaro gogorra izan zuela esaten du Rafael Correak, eta bizitzan izan duen garapena eta aldaketa nahi
|
dituela
bere herriarentzat. Alegia, pobre izanda ere ikasteko aukera izan zuen, eta horri esker bizitza duina egiteko aukera.
|
|
2010
|
|
|
Urdaibaik San Miguel Liga eta Caja Madril Koroa lotu nahi
|
ditu
bere herriko zaleen aurrean. TKE mailan mantendu edo bertara igotzeko kanporaketako lehen jardunaldia ere jokatuko da, eta lau ontzi ariko dira lehian, bi txartel lortu asmoz:
|
|
|
Eta, era berean, behin baino gehiagotan esaten zigun: Euskal Herria maite
|
zuela
bere herria zelako eta euskaldunen mundua gero eta sakonago ezagutu, gero eta maiteago izaten zuela. Gizon on, argi, landu eta jakintsu baten guraria izan zen On Jose Migelena eta etengabeko lanaren bidez aurrera eramaten jakin zuena.
|
|
|
Historikoa da Ma el Ainin pertsonaia, eleberriko hainbat hiri, hilobi, mendi, oasik... kokapen geografikoak dituzten bezala, baina buruzagitzat bezain profeta eta maisutzat
|
du
bere herriak, sinboloz eta legendez betetzat dituen bezala basamortuko bazter eta unean uneko tradiziozko egonlekuak. Iheslariak ez dira abiatu, exodo biblikoan legez, ez Egiptoko esklabotzatik, ez aginduriko lurralde batera, ez argi hodei batek gidaturik:
|
|
|
Nafarroako ikasleek ikasketak euskaraz egiteko eskubidea dutela gogorarazi du Salaberriak, beste behin, eta gobernuak onartutako dekretuan egun Nafarroan euskarak duen zonifikazioa gaitzetsi ez izana tamalgarria deritzo Sortzen Ikasbatuaz eko koordinatzaileak. Ikasle orok behar
|
luke
bere herri edo hirian euskaraz ikasteko eskubidea. Eskubide hori aintzat hartu ez dutelako atzematen dio dekretuari zantzu ideologikoa, besteak beste.
|
|
2011
|
|
|
Zumarragako mutiko hark ez
|
zuen
bere herriko trikiti famatuaren berri, baina aitonaren Zarauzko jaiotetxera edo amonaren Bidanikora familia bidaia egiten zuen bakoitzeko, Laja eta Landakandaren kasetak entzuten zituen Ford Fiesta gorri zaharreko aparatuan. Mutiko hark ez zekien 80ko hamarkadaren lehen erdialde horretan Azkoitian rock eta pop mugimendua loraturik zegoela, baina bazekien, gurasoek hala esanda, herri horretakoak zirela Laja eta Landakanda.
|
|
|
Lanbroak ezkutatzen dizkionean maite
|
ditu
bere herriko bazterrak hirugarren ziegako presonerrak, gardentasun handiegiak bazterron zoko usaina sentiarazten baitio nahi baino gehiago. Pausoak ziega ondoan dira dagoeneko:
|
|
|
Txomin Peillen euskaltzain zuberotarra emeritua izendatua zen eta berak izan behar zuen bere tokian sartzekoa. Eta ez hori bakarrik, 2011ko ekainaren 25ean sartze hitzaldia defendatu behar
|
zuen
bere herrian, Maulen alegia. Amultsuki, bai ni eta bai Iratiko lehen ikastaldi hartan ezagututako hainbat lagun gonbidaturik ginela zigun erran.
|
|
|
Izan ere, hizkuntzak ardazten du herria, eta urte luzeetan Estatuek aplikatu dituzten politikek herri honetako berezko hizkuntzaren berreskurapenari galga besterik ez diote jarri. Euskaldunak duintasunez bizi behar
|
du
bere herrian, norberaren herrian berezko hizkuntzan bizitzea oinarrizko eskubidea delako. Gainera, jorratu nahi den ibilbide politikoan Euskal Herriko gizarte osoak zer esan eta zer egin baduelakoan gaude.
|
|
2012
|
|
|
Ziur nengoen, hara iristea lortuz gero, ihesbideren bat aurkituko genuela, errazago kontinentean egonda eta talde handian, hantxe uhartean, itsasbazterretik berrogei miliatara, bakarrik eta laguntzarik gabe baino. Beraz, handik egun batzuetara berriro ekin nion elkarrizketa bidez Ostiralekin esku artean nuenari, eta esan nion txalupa bat
|
nuela
bere herrira itzul zedin; eta, hala, uhartearen beste aldean nuen txaluparaino eraman nuen, barruan zuen ura hustu, urpean gordetzen bainuen beti, uretatik atera eta erakutsi nion, eta biok barruan sartu ginen.
|
|
|
Haserre bizian jarri ondoren, nola ausartzen ginen houyhnhnmen gainean ibiltzen galdetu zuen ugazabak, ziur baitzegoen bere etxeko morroirik ahulena ere gai zela yahoorik indartsuena gainetik botatzeko edo lurrean etzan eta garagarrak irabaziz animalia hori hil arte zanpatzeko. ...tarako erabiltzen zela; gazte ziren bitartean, gogor jotzen zituztela, edozein bihurrikeriagatik; arrak, gainean jendea erabiltzeko edo garraioetarako zirenak, jaio eta bi urtera edo, irendu egiten zituztela gehienetan, haizekeriak kendu eta otzan eta eztiago bihurtzeko; bazekitela zer ziren sariak eta zigorrak ere; baina mesedez, har zezala gogoan jaun ohoragarri hark, gure herriko houyhnhnmek ez
|
zutela
bere herriko yahooek baino adimen izpi bat gehiago.
|
|
|
Jantokian aurkitu genituen ikasleak, irten aurretik gosaltzen. Cami, Txomin, Pantxoa, Helena eta Eric topatu genituen egun hartan (Patxi falta zen, eginkizun bat
|
zuelako
bere herrian, eta izena emandako beste batzuk artean iristeko zeuden). Arantza sukaldaria, berriz, han zebilen bere txokoan, eguerdirako bazkaria atontzen. Eta Carmen, goizeko irakaslea, turismo gidari lanak egiteko prestatzen.
|
|
|
Askatze bera lagunen aurrean, interpretazio progresista etsaien aurrean, nahikoa denentzat susmagarri izateko. " Damutua" edo, kartzelan 13 urtez egon zenak ez zuen ohiko harrera eta omenaldirik
|
ukan
bere herrian; baina ez zien men egin ETA eta lagunak kondenatzeko presioei ere, eta" arrazoirik gabe askatua izan zen terrorista" bezala jazarri zuten. Azkenean, eskuinaren presioaz juezak huts egin zuela erabakita, handik 40 bat egunetara, 2002ko azaroan, berriz kartzelatzeko mehatxu pean gertatu zen eta bere buruaz beste egin zuen.
|
|
2014
|
|
|
Bestelako jarrerarik burutik pasatu ere ez zaiela egiten dio Jimenezek. «Andre batek atera nahi
|
badu
bere herriko jaietan, zergatik ez da aterako?».
|
|
|
Kontzesioa eta erabilera arautzeko ordenantza onartu duZenbait udal partzela herritarren eskura paratu nahi
|
ditu
Berako Herriko Etxeak aisialdirako baratze modura erabil ditzaten. Baratzeetan norberak kontsumitzeko produktuak bakarrik landatu daitezke eta etxeko erabilerarako utziko dira; horrenbertzez, debekatua dago bertatik ateratako produktuak saltzea.
|
|
|
Zenbait udal partzela herritarren eskura paratu nahi
|
ditu
Berako Herriko Etxeak aisialdirako baratze modura erabil ditzaten. Baratzeetan norberak kontsumitzeko produktuak bakarrik landatu daitezke eta etxeko erabilerarako utziko dira; horrenbertzez, debekatua dago bertatik ateratako produktuak saltzea.
|
|
|
Eta oso pozik gaude. Norbaitek interesa
|
badu
bere herrian, fiaredebagoiena@gmail.com helbidera lasai idatzi dezake eta gu jarriko gara harremanetan.
|
|
2015
|
|
|
Gasteiz ere modu ezberdinean ikusten zuten, batzuentzako aukeren eta askatasunaren hiria baitzen, eta beste batzuentzat, aldiz, hiri iluna. Edonola ere, denek
|
zuten
bere herriaren nostalgia apur bat.
|
|
|
Arrazoia: ikertaldeak, Euskal Herrikoa izanda, sakonago jakin nahi
|
zuen
bere herriko profesional esperientziadunen aburu orokorra. Beste bost estatuetan 54 inkestatuen iritziak baliagarriak izan dira joera eta aburu orokorrak jakiteko, estatuz estatuko azterketa zehatzetan gehiegi sakontzeko aukera ematen ez bazuten ere.
|
|
|
Emakumezkoetan 7 lehiatu ziren. Caf Transport Engineering taldeko Maialen Aramendiak ez
|
zuen
bere herrian huts egin eta erraz gailendu zen (15:10), bera bezala Burunda klubean trebatutako Bakarne Gonzalezi 1:35 aterata. Hirugarrena Irantzu Belokiri izan zen (16:54).
|
|
|
Urtebetetze kari, urtean zehar, kantaldi batzuk antolatzen ditu bai Hendaian bainan ere beste herrietan eta beraz Baigorrin. Taldeak, zuzendari Iñaki Dieguez duela, kantuen bitartez, agerrarazi nahi
|
du
bere herriari daukan atxikimendua baita ere bere nortasuna. Keinu goxo bat bidali nahi du ere, 70 urte horietan pasatu diren guzieri.
|
|
|
Arratsalde loriagarria Joanden igandean ainitzek xantza izan dugu Gamarteko elizan sartzeko, zeren lekuak mugatuak baitziren. Herriko Etxeak hor muntatua
|
zuen
bere herriko seme baten omenaldi paregabea, ohoratzen zutelarik Parabileko Erramun Negueloua. Duela 45 urte kantuz hasirik, badauzka zonbait bazter alaiturik geroztik bere botz ederrarekin eta orai elgarretaratu dira hasiz geroztik izan dituen kantari lagunekin.
|
|
2016
|
|
|
Mugikortasun zailtasunak dituzten pertsonek sarri askotan izaten duten arazoetako bat ikusarazi du Maria Luisa Goikoetxeak (Urduña, 1960). Ezin
|
du
bere herritik Bilbora trenean bidaiatu, ezinezkoa baitzaio mugitzeko erabiltzen duen eskuterrarekin trenera igotzea. Aurreko astean ultrarin batean hegan egin zuen, trenean denontzako iristeko erraztasuna egon dadin aldarrikatzeko.
|
|
2017
|
|
|
Zer esango dizu hondarribiar batek, bazter eder askoak
|
dituela
bere herriak. Kontu ezaguna da, bestalde, bazterrok zapaldu dituenarentzat:
|
|
|
“Arazo hori udalak jakin behar du kudeatzen. Nork nahi
|
du
bere herria hilda egotea. Inork ez.
|
|
|
Irujo negarrez hasi zen, arras hunkitua. Pentsa ezazu, 1937an utzia
|
zuen
bere herria eta hau 1954an zen!
|
|
|
228. Hiru bizitzako etxea
|
genuen
beraz Herriko Benat. Eta Benaiborda bera Aitasemegiko etxalderik hoberenetakoa, hoberena ez bada.
|
|
2018
|
|
|
Inkontziente batek marraztu baitezake bere herriaren mapa zazpi (edo sei, edo hiru) zatitan. Errealitatea gauza bat da, jakitea bi estaturen menpe gaudela, baina askatasunaren espirituak osotasunean ikusi behar
|
du
bere herria, bat eginik erabat, zalantza arrastorik gabe, mezu hori helaraziz etengabe herritarrei, hortik abiatuz estatu okupatzaileen kanporatzea eta gure lege propioen ezarpena".
|
|
2020
|
|
|
Laksumek sei urte izanagatik, aski ezagunak
|
zituen
bere herriko txoko bakoitzean zein sherpa adarretakoak bizi ziren, gehienbat banaketa orokor bati jarraiki antolatuz bere sailkapena: familiakoak eta gainontzekoak.
|
|
|
Horrela, jendeak publiko edo audientzia baten modura jokatzera mugatuta daude. Jendeek ez
|
dute
bere esku herria irudikatzerik, ez dute herri izaterik.
|
|
|
Obra berri hoik denak azken berrietan 700 miliun euro inguru gostaiak beharrak dira 70 miliun biztanle dituen Turkia berrian, hauen artean haatik 3 miliun segurik langabe kondatzen ahal direla zifrak sobera bortxatu gabe! Ikusten da Erdogan presidente berriak ez daukala ezerentzat bere burua eta berdin duen baino aise larderia eta ospe gehiago erakutsi nahi
|
duela
bere herrian eta munduaren aitzinean, jakinez Amerikar Estatu Batuen eta ere adibidez Israelen lagun mina dela petrolio eta bertze ekai andana baten kudeatzaile. Bestalde ekialde eta Europaren arteko zubi ezin ukatua da gainera Turkia handia, Europan sartu nahiz ere errabiatua.
|
|
2021
|
|
|
Zergen Europako Behatokiak aldiz, pentsatzen du Europak
|
lituzkeela
bere herrietako enpresen zergak emendatu behar, nazioartekoenak baino. Behatokiak egin ikerketan, agertzen da:
|
|
|
Ondorenean Gorkak arte-lanen iruzurraz azkeneko berriak eman zizkion. Bere lagun Michellek zioenez Txomin Barbarinek
|
bazuen
bere herrian etxe bat, familia etxea izandakoa, baina orduan berak eskuratua eta erdizka berreraikia, batzuetan margotzeko erabiltzen zuen tokia. Beraiek erabiltzen zuten tailerra, Iruñeko alde zaharrekoa, haren pisutik hurbil zegoen.
|
|
|
25 urtero mundura belaunaldi berri bat datorrela oroitarazi du koalizio abertzaleak. Eta azken belaunaldiak ez
|
duela
bere herriko" jaiak bakean eta berdintasunean bizitzeko aukerarik" izan. Arazoa Udalak" legeari iskin eginez" sortu zuela salatu du Xabier Bengoetxea zinegotziak, eta beraz, Udalak aterabide bat ematea zor diola herriari.
|
|
|
Hara. Ez dakit nork esan
|
zuen
bere herriko hizkera hautatzen duenak euskara batua arriskuan jartzen duela edo haren kontra dagoela. Hori esan zuena mozkortuta egongo zen, beharbada, ze ez da egia.
|
|
|
Aita ere falta zen. Aitak ere behar
|
zuen
bere herrian. " Herriko hormak, nonbait, ez dira denonak" entzun zion behin amari.
|
|
|
izen oneko familia bateko kidea zen; azkarra eta langilea zen; kontaktuak zituen. Baina liskar txoro batek haren ibilbide profesionala hasi baino lehen katramilatu eta, ezin jakin, Errepublikaren aurkako altxamendua gertatu eta berehala Falangen izena eman eta frontera joan nahi zuela kemenez eta gogotsu adierazi zuenean, beharbada garatua
|
zuen
bere herriko sozialista, anarkista, ezkertiar guztien kontrako herra berezia, beharbada herria garbi eta eskuindar eta elizkoi ikusi nahi zuen. Beharbada uste zuen aste batzuetako kontua izango zela gerra, berehala amaituko zela dena eta udalean lan egiteko aukera emango ziotela arduradun berriek.
|
|
|
ETAk Espainiako hedabide horren aurka jardun du, uste baitu euskal herriak eskubide osoa
|
duela
bere herri kulturako organoetatik bertatik informazio osoa izateko. Horretarako, Euskadin gizarte adierazpenerako eta hezkuntzarako bitartekoak, berehala, euskal herriaren zerbitzura eta kontrolpean eratzeko beharra aldarrikatzen dugu+.
|
|
2022
|
|
|
Hezkuntzak doakoa eta kalitatezkoa izan behar du ikasle guztiontzat. Gutako bakoitzak aukera izan behar
|
du
bere herrian ikasi ahal izateko, inolako baldintzarik gabe. Hezkidetzan oinarritutako hezkuntza sistemaren alde aldaketak egiten hasi, feminismoak hezkuntza sistemaren oinarri izan behar du, eta ez zeharka lantzen den zerbait.
|
|
|
Eraso bat, bi, hiru, lau, bost, sei, zazpi... erasoak. Larria da, herri bateko biztanleri erdiak ezin lasai bizitzea hain kuttunak
|
dituen
bere herriko jaiak. Larria da, ezin aske juerga botatzea, ezin lagunekin eta familikoekin disfrutatzea.
|
|
|
Oheratu aurretik beroa berreskuratzeko, behar beharrezkoa du dutxa. Julia Urdaibain hazi da, eta lotura estu estua
|
du
bertako herriak bustitzen dituen itsasoarekin. Beraren bizitza, baita eskualde osokoa ere, uraren erritmoen arabera antolatzen da.
|
|
|
Utzidazu, bizilagun txit preziatu horrek, agure hieroglifo hauen bidez bederen, zure ezagutza egiten, pentsamenduz zure esku jakintsua estutzen eta zu zoriontzen, San Petersburgotik gure lurralde ziztrin honetara etortzeagatik, zeina muzhikez2 eta baserritar jendez baitago populatua, hots, elementu plebeioz. Aspalditik nabil irrikaz zu ezagutzeko aukeraren peskizan, zeren zientzia, nolabait esateko, gure ama kutuna baita, zibilizazioa bera bezainbeste, zeren bihotz bihotzez errespetatzen baititut nik gizon horiek, zeinen izen eta titulu ospetsuek
|
badituzten
beren baitan herri loriaren aureolak, erramu hostoak, zinbalak, kondekorazioak, zintak eta diplomak; izen eta titulu horiek burrunba egiten dute, trumoiak eta tximistak nola, mundu unibertsal ikusgarri eta ikusezinaren bazter orotan, hots, ilargipe guztian. Nik sutsuki maite ditut astronomoak, poetak, metafisikoak, irakasle laguntzaileak, kimikariak eta zientziaren beste hainbat jakintsu, zeinen artean baitzaude zu zeure ekintza burutsuen eta zientziako alorren graziaz, hots, zeure ekoizpen eta fruituen graziaz.
|
|
|
" Zenbat aldiz errepikatu ote zidan hau ez zela bidea...". Bere burua zigortzen ari zen bitartean, Izarrek egindako lan guztia gogoratu zuen, zenbat maite
|
zituen
bere herria eta kultura, hizkuntza. Ikaragarrizko konfiantza izan zuen umetan bakarrik geratu zen haur isil harengan, eta bere ama bilakatu zen.
|
|
|
Teresak arratsaldean esan dit joan beharra duela, zinegotzien bilera
|
duela
bere herrian. Zinegotzien bilera?
|
|
2023
|
|
|
Bizi dugun krisiaren atzean dauden politikak kudeatzen dituen batek zera adierazi zuen, orain ez gehiegi: " Euskal Herrian azpiegitura proiektu guztiek
|
dute
bere herri plataforma". Garaiz kanpoko erritual sozial antzu bezala irudikatu zuen gure ingurua txikitzearen, baliabide publikoak xahutzearen eta instituzioak gutxi batzuen zerbitzura jartzearen kontrako borroka.
|
|
|
Gurasoei buruz ez daukat informaziorik, baina litekeena da haiek ere ez ikasi izana, edo umetan jaso eta gero galdu izana. Bixentek berak gabezia eta galera moduan bizi
|
zuen
bere herriko eta bere herriaren hizkuntzaz komunikatu ezina, eta" arrazoi historiko politikoak" aipatzen zituen galtze hori azaltzeko. Egia da, noski:
|
|
|
Hemen lana badenez, jendea etortzen da, eta etxebizitzak behar dituzte, bai ala bai. Gaur egun auzapez batek errepikatu nahi badu karguan, etxebizitzak egin behar
|
ditu
bere herrian, lantegiren bat erakarri, herriko etxea berritu, eta ezker pareta arramoldatu.
|