|
2001
|
|
|
Pisoiekin, txandaka jotzen aritzen zirela, erritmo batzuk sortu zituzten. Sagar jotze eta estutze lana amaitua zela adierazteko edo, baserriko larrainean, atarian biltzeko ohitura
|
zuten
garai bateko sagardogileek. Patsola bat jartzen omen zuten eta bertan pisoiekin erritmo ezberdinak jotzen omen zituzten, irrintzi luzeak botaz.
|
|
2002
|
|
|
Baina, egiazki, saminak hartutako bihotza. Non
|
dun
garai bateko freskotasuna? –burua mugitu zuen, batera eta bestera– Eredua errepikatu egiten duk.
|
|
2003
|
|
|
Bistan da gaur egungo esku hartze publikoko ekimen guztiak globalizazio etaliberalizazio joerak nagusi
|
dituen
garai batean kokatzen zaizkigula. Zentzu honetanprodukzio mailan eta, oro har, arlo ekonomikoan gertatzen ari den berregituraketakespazioaren definizio eta antolaketa mota desberdin bat du beharrezko; azpiegiturapolitika osagai garrantzitsua bilakatu da krisiaren ostean eta kapitalaren beharrenarabera itxuratzen ari den espazio berri hori lortzeko bidean.
|
|
|
Bista altxatu behar da eta urrutirago begiratu. Nago, pesimistegi izan gabe ere, euskarak berak, euskal produktu askok ez
|
dutela
garai bateko (edo nahiago bada, oraintsu arteko) tirarik jendearen aldetik. Sektorez sektore joaten bagara, gehienetan edo beti ageri da joera hau, atzerakada ez bada gerakuntza.
|
|
|
2003ko urtarrila otsaila • 134 zenbakia zuetan eta ederki kostata lor daitekeen jomuga dela. Euskaltzale amorratu askok, eguneroko jardunean erdara erabiltzera ezinbestez behartuta, amore eman (behar izan?)
|
dute
garai bateko asmotan; ilusioz beteta euskara ikasteari ekin zioten erdaldun batzuk, urteak joan eta urteak etorri gutxieneko erabilera maila lortzeko paradarik ezean, ikasitako guztia galtzen ari direla (edo, jada, galdu dutela) ohartu dira; hori guztia, haurrak euskalduntzeko ahaleginetan jarritako ilusio asegabea ahaztu gabe. Eta disonantzia kognitiboaren mekanismoa aintzat hartuta, garai bateko asmo utopiko eta egungo eskarmentu etsigarrien arteko amildegiak eragiten duen autokulpabilizazioa ekiditeko, norberak garai bateko hizkuntz ilusioak murriztu eta apaltzeko tentazioa senti dezake.
|
|
2004
|
|
|
Bidean erdi eroria dagoen baserri bat igaroko dugu. Atariko labea ere eroria dagoen arren, nabarmena
|
du
garai batean labeak ematen zion balioa.
|
|
|
Topaketok anitz funtzio
|
zituzten
garai batean, komunikaziorako gainerako tresnak urri eta irisgaitzak zirenean.
|
|
2005
|
|
|
Batek nire jatetxea nola zihoan jakin nahi zuen eta nire erantzunek ez zioten balio, nik ere telebistara pasatzeko asmoa ote nuen jakin nahi izan zuen gero, eta auskalo zer azkenik. Besteak, ea noiz egin behar
|
genuen
garai bateko eskola kideek afari bat. Batek emaztearengandik ihes egin nahi zuen, besteak lagunengandik.
|
|
|
Harritzar borobilak nonahi. Hargin mordoa omen
|
zituen
garai batean Galiziako herri honek. Hil harri asko apurtuta daude.
|
|
2006
|
|
|
Bistakoa da Teoria Kritikoak ez
|
duela
garai batean izan zuen penetrazioa. Baina, Habermas en teoriak eta beste hainbatenak. Claus Offe, esaterako?
|
|
2007
|
|
|
ALAIN: (OFF) Dubairen kasuak erakusten duenez, edozein estilotan eraikitzeko dirua eta teknologia
|
dituen
garai batean bizi gara. // Film batetik ateratakoa dirudi.
|
|
|
Orain, kontzientzia nazional garatuagoa omen dugu oro har, eta hori halaxeizango da beharbada, baina ezin dugu ukatu gertatu zaigun hondamendia. Orainherritarrak izango gara guztiok, batekoak eta bestekoak, ez dut beste hitzik aditzenaspaldi honetan hedabide abertzaleetan ere, baina, nolanahi ere, gaurko herritarizaerak ez
|
du
garai batekoak sortzen zuen euskal herrikidetasun sentimendurikernatzen mugak ebakitako lurraldeetan.
|
|
2008
|
|
|
Eta nork aditu du behin ere Sofia Kovalevskayaren izena? Emakumeek ikastea galarazita
|
zuten
garai batean, mila trikimailu asmatu behar izan zituen debekatutako apunteak eskuratzeko, maite ez zuen gizonarekin ezkontzea barne.
|
|
|
Gorpua ekartzekotan, ea non ekarri behar ote zuten bururatu zitzaionerako, bueltatua zen baso guarda txabolara. Eskumako eskuan zekarrena ezaguna egin zitzaion; inguruko indiarrek ere antzekoak erabili ohi
|
zituzten
garai batean, zaldien atzetik erantsi eta zaharrak edo gaixoak garraiatzeko. Baina baso guardak zekarrena garai batean hagaz eta larruz egindakoak baino arinago eta gogorragoa zen, aluminioz eta zuntz sintetikoz egindako lera baitzekarren.
|
|
|
Interesgarriagoa deritzot aldaketaren arrastoari jarraitzeari; bestela esan, orain 80 eta 50 urte inguru dauzkaten pertsonen hizkerari begiratu, eta noiz, nola, zeinen aurrean eta zertarako darabilten aldaera bata edo bestea aztertzea. Horrela, hizkuntza baten egoerarik naturalenaren barreneko berezko aldaketa aztertzera irits gintezke, baina herri batean, Zaldibian, euskara batuaren oldarrak zerikustekorik ez
|
duen
garai bateko aldaketa gainera. Honelako iraultza baten aurretik izandako hizkuntzaren berezko jokaera da aztertu nahi dudana.
|
|
|
Gaur Arantxa alabak lagundu dio. Oraindik ibiltzeko gauza bada ere, ez
|
du
garai bateko sasoia eta kalera gurpildun aulkian irteten da. Etxean ordea, ez du aulkiaren beharrik izaten eta bere kasa ibiltzen da.
|
|
|
Aitak hitz egin zidan Danteren Purgatorioaz lehendabiziko aldiz. Aitak idazle izan nahi
|
zuen
garai batean. Liburu bat ere argitaratu zuen, han, 82an.
|
|
2009
|
|
|
Uste
|
dut
garai batean euskaradun idazlea ez zela atrebitzen gai horietaz hitz egitera. Borroka armatua aipatzen baldin bazen, eta ez bereziki gauza glorios bat bezala, orduan anti euskaldun izatea ere leporatzen ahal zitzaion oraindik ere bai, baina presioa pixka bat apaldu dela argi da.
|
|
|
Depende goizean zein umorez altxatzen naizen. Uste
|
dut
garai batean ia egunero esnatzen nintzela abertzale, baina gaur egun ez zait horren maiz gertatzen: nire identitatean beste tasun batzuek hartzen dute nagusigoa abertzaletasunaren gainean.
|
|
|
Nire kritika ez da multikulturalismoaren kontra oro har. Esan nahi
|
dut
garai batean bazegoela, eta oraindik ere badago, halako kultur aniztasun militantea, diferentzia kulturala politizatu eta unibertsalizatzen saiatzen dena. Zentzu honetan, beste liburu batean [Kultura eta identitate erbesteratuak.
|
|
|
Emakume ona. Bere ingurutik bahitutako emakumea, soltera izatera kondenatua, soltera izateak hutsik egotea esan nahi
|
zuen
garai batean. Orain soltera izatea benetako aukera da, bidaiatzeko, adibidez.
|
|
|
Artisautzateknikak darabiltzan enpresa honetan produktu iberikoak eraldatu eta saltzen dihardute. Masan Zaratamon dago eta 1986 urtean sortu zen, txarkuteria tradizionalakaldaketa asko behar
|
zituen
garai batean. Betiko hestebetegileak, betidanik ezagutzen genituenak, desagertzen hasiak ziren, eta hestebetegile berriek bestelako zerbitzuak behar zituzten.
|
|
|
Espainian 1978ko Konstituzioa onetsi osteko garaian zuen pisu erlatiboagaldu egin du lan harremanen arloak, informazio ekonomikoan2 Birmoldaketaprozesuek eta lan gatazkek pisu handia
|
zuten
garai batean eta presentzia handiakomunikabideetako ekonomiaren tartean. Frankismoaren ezaugarrietako bat izanzen langileriaren babes erlatibo handia (lan kontratu finkoak eta kaleratze kostuhandiak), lan merkatu zurruna.
|
|
|
Lost in Bilbao da bata (http://eu.lostinbilbao.tv/) eta Proyección TV bestea (http://www.proyeccion.tv/blog/ category/ video conferencias/). Azken horrek, egia esan, gaur egun baino euskarazko eduki gehiago sartu ohi
|
zituen
garai batean (egun kasik ez baitute ezer hizkuntza horretan).
|
|
|
Baina haren birsorkuntza monastikoa ez dugu frankismoan kokatu behar, 1885ean baizik, Estatuak eskolapioei erabiltzeko lagapena egin zienean. Eskolapioek bere gain hartu zuten monasterioa, eta 1985ean azken kongregazio horrek monasterioa utzi zuenean, monumentu zoragarri hau Nafarroako Gobernuaren ondarera pasatu zen21 Suposatzen dugu klero erregularra
|
duten
garai batean desamortizatutako bestelako monasterio eta komentuen komunitateak desagertzen direnean, Iratxerekin gertatu den bezala, ondasun hoiek Nafarroako Gobernura pasatuko direla. Lagapen hutsak izan ziren hoiek denborarekin ezin dira jabetza bihurtu, hots, ezin da desamortizazioaren «amortizazio» bat gauzatu.
|
|
|
Greziako Peloponeso eskualdeko tziganoen eremuak More izena zuen. Makil dantzak ere
|
bazituzten
garai batez Ball de gitanes horietan. Otsagabiako dantzei eite zuena.
|
|
|
Baina berriro ere kale egin du. Batetik, bere elkarrizketa edo bakarrizketa ustez intelektualek ez
|
dutelako
garai batean izan zuten distira apurrik, errepikakorrak eta pedanteak gertatzen dira. Eta okerrena da horien atzean ez dagoela deus, ematen du esketx jakin batzuen arabera eraikitzen dituela bere filmak, narrazioa eta pertsonaien garapena bazter utzita.
|
|
|
Italiako Giroko sailkapen nagusian bosgarren izan zen, ia bi urte dopinagatik zigortuta pasatu ondoren. Ez
|
zuen
garai bateko txirrindulariaren klasea erakutsi, baina polito ibili zen. Sekula ez da Vueltan aritu, baina aurtengoa serio prestatu du, eta garaiera handian entrenatu da italiarra.
|
|
|
Ospitaleko ohetik bere gorputzeko atal horrekin duen harremanaz hitz egiten digu, sexuaz dituen teoria eta esperientziekin batera. Helenek 18 urte ditu ez dena oso sinesgarria, kontatzen duena ikusita eta lehengo balioek ez kristautasunak baina ezta higieneak ere zentzurik ez
|
duten
garai batean bizi da, edo hori eman nahi digu aditzera. Horrela, uzkiko jarioez hitz egiten du, hilekoarekin duen esperientziaz, komun publikoetan pixa egiteaz, zauriez eta bainuontzian egiten duenaz... egileak gaiak muturrera eramanez, irakurlearen harritzeko edota morala transgreditzeko gaitasuna etenik gabe gaindituz.
|
|
|
puskatzeko daude tabuak. Baina inpresioa
|
dut
garai batean Mesiasen etorrera nola, halaxe itxaroten duela hainbatek askatasunaren etorrera. Mesiasek salbazioaren esperantza hauspotzen du, baina salba gaitzakeen bezala kondena gaitzake.
|
|
2010
|
|
|
Cannesen irabazi zuen filma mamu istorio berezi bat da. Zuzendariak horren gogoko
|
dituen
garai bateko zientzia fikzioko filmen eta Thailandiako herri sinesmenen arteko uztarketatik sortu da osaba Boonmeeren istorioa. Protagonista oso gaixorik dago, hilzorian, eta familiaren ondoan hil nahi duela erabakiko du, landan.
|
|
|
Ez, hori ez da arazoa. Baizik eta hitz horiek dagoeneko eskuinak eta ultraeskuinak ere bere hiztegian sartu dituela, alegia, hitz horiek jada ez
|
dutela
garai batean zuten esanahia.
|
|
|
Emaitzak, egia da,
|
badu
garai bateko banden eitea, baina pieza batzuk lasai asko izan zitekeen Goran Bregovic batek sinatzeko modukoak ere. Gaur egungo diskoa da Eta tira eta tunba, edo, zailago esateko, atzokoaz gaur egindako disko atenporala.
|
|
|
berarekin eraman baititu gizarteak eredutzat zituèn giza balioak, gizakiaren inkontzientean gordeta zeudenak? indibidualismorik basatiena errotzeko, aldi berean; baieztatu ere, baieztatuko nuke gure gizarte laikoan. Elizek ez
|
dute
garai bateko indarra, zorionez: Eliza katolikoak hemen Europan ez bederen??, gero eta protagonismo handiagoa hartuko duela sinesteko beste era batek, biluziago eta zinezkoagoa izango denak?, ekialdeko eta mendebaldeko hainbat eta hainbat mistikok jorratutako bidetik, via negationis?, Jainkoari buruzko ikusmolde berri bat ardatz?
|
|
|
"... et spero resurrectionem mortuorum et vitam venturi saeculi" —, ez delako badena eta badelako ez dena; Nietzschek Jainkoaren heriotza dekretatu zuen, eta Jainko post mortem Dei batengan sinesteko aukera ireki zaigu;" Hau baino aro hoberik jaiotzeko, zeinean guztia galdu den...!" esaten zuen Simone Weilek, eta halaxe sentitzen dut nik ere; garai batean objektu bakoitza, izaki bakoiza eta pertsonaren arnasaldi bakoitza Jainkoagan sinesteko argudioak eta heldulekuak ziren; gaur, ordea, ez dago heldulekurik, Nietzschek haizatu zuèn Jainkoaren hilotza ez bada; zuk zientzia aldarrikatzen zenuen, eta hara zertara eraman gaituen zientziak, Damaso: ...e gizarte modernoaren ezaugarria eta zerbait daukagun neurrian baikara nor, bestela jai; hemen ere moduak —zientzia gizarte kapitalistan txertatzeko moduak— berarekin eraman baititu gizarteak eredutzat zituèn giza balioak, gizakiaren inkontzientean gordeta zeudenak... indibidualismorik basatiena errotzeko, aldi berean; baieztatu ere, baieztatuko nuke gure gizarte laikoan —Elizek ez
|
dute
garai bateko indarra, zorionez: Eliza katolikoak hemen Europan ez bederen... —, gero eta protagonismo handiagoa hartuko duela sinesteko beste era batek —biluziago eta zinezkoagoa izango denak—, ekialdeko eta mendebaldeko hainbat eta hainbat mistikok jorratutako bidetik —via negationis—, Jainkoari buruzko ikusmolde berri bat ardatz... berria bezain zaharra ere badena, bestalde, Donibane Gurutzekoarena ere izan zelako —" Ez hau, ez hau eta ez hau; ezer ez, ezer ez, ezer ez; oro biluz eta oro gau" —, askapen teologiaren ekarpenak ahaztu gabe, zeinak profetismoari eta salaketa sozialei haize berriak ekarri dizkien, marxistekiko elkarrizketa bultzatzeaz gain, munduko galtzaileen aldeko jarreran; Simonek argi eta garbi esan zuen zeri lotu behar zaion:
|
|
|
Helburu horiek lortuta, gainera, Europar Batasuneko gainerako herrialdeen maila berean jartzen ginen, kontuan izanik ordurako begien bistakoa zela, alegia Europar Bankua eratu eta euroa sortzearekin batera, urte gutxitan politika monetarioa Batasunaren esku egongo zela, eta politika fiskala baino ez herrialdeen eskuetan. Estatuek bere berea
|
zuten
garai bateko subiranotasun monetario eta finantzariotik, subiranotasun fiskalak bakarrik iraungo zuen.
|
|
2011
|
|
|
Hainbat urtetan euskara eta familia eskutik helduta ibili badira ere, denbora luzea elkarrekin emandako bikoteen arrisku bera dute, gaur egun: harremana gastatu zaie eta familiak ez
|
du
garai batean zuen euskararekiko lilurarik.
|
|
|
J A C Q U E L I N E U R LA. gogoratu nahi
|
nuke
garai batean egiten zen beste dibulgazio modu bat. duela hogei bat urte oso interesgarria zen euskara elkarteek esparru honetan egiten zuten lana. kultura talde horiek herri bakoitzean antolatzen zituzten hitzaldiak eta jendea erakartzen zuten. Nolabait komunitatetik bertatik sortutako deialdiak ziren eta hori eraginkorragoa da goitik behera antolatzea baino. horregatik, dibulgazioa zabaltzeko bide horretatik joango nintzateke, komunitateko elkarteak bultzatzeari garrantzia emanez.
|
|
|
Poco miedo! Xabier ere ez
|
duk
garai batekoa, ez pentsa: hirugarren katalina ez ziok, ba, jarri bizikletari, udan Alpeetara joatekoa dela eta!
|
|
|
Gainerako amek ez bezalako gona motza darama jantzita. Jada ez
|
ditun
garai batean erabiltzen hituen soineko luze erori haiek erabiltzen: Marokotik ekarritako kohl potea bezain ahaztuak ditun honezkero, etxeko armairuren batean.
|
|
|
Bai, bogan dago laburra, eta film luzeekin betidanik izan duen lehia antzutik gaindi, nortasun sendotua
|
du
garai batetik hona. Zazpi minutuko lanetan, barrez eta negarrez utzi duten planteamendu liluragarriak ikusi izan dituela adierazi du Almandozek, luze batean urtetan ikusi gabekoak.
|
|
|
Onartu beharra zeukan hartutako kiloak ez zirela guztiz haren kaltetan: erabat galdua
|
zuen
garai bateko itxura androginoa. Gorputza bularren mailan zegoen orain.
|
|
2012
|
|
|
Horrekin batera, San Martin baseliza, eta hari lotuta zegoen fraile etxearen horma ekarri ditut gogora. Izan ere, ikaragarri atsegin
|
dut
garai batean nola izan zen gogoratzea.
|
|
|
Indartek uste
|
du
garai batean" lotuagoa" bizi zirela belaunaldiak, eta eredu horretara itzultzeko lanean dihardu erakundeak. Horren erakusgarria izango da biharko festa, baina aurretik ere egin dituzte belaunaldiak lotzeko proiektuak herrian.
|
|
|
Barne bake hori lortzeko, zoriontasunaren ikuspegia aldatu behar al luke gizakiak? Nik uste
|
dut
garai baten amaieran gaudela. Garai horretan, bizi kalitatea kantitatearekin nahastu dugu.
|
|
|
Zerk egin nau orain naizen hau? Ze lotura ikusezin bezain sendo
|
dut
garai batekin, izen batzuekin, jende batekin, herri batekin, ze lotura dut. Idaztea ote da lotura hori?
|
|
|
Zer egingo zaio: umore berezia duen arren, David da literaturari buruz ganoraz hitz egiteko gai den hiriko tabernari bakarra, Baudelaireren edo Txekhoven obren xehetasun txikienez orduetan eztabaidatzeraino; Davidek berak bi poema liburu argitaratu zituen duela urte asko, egun gogora ekarri nahi ez
|
duen
garai batean. Ez dut uste gezurretan ari naizenik bere bezerorik onena naizela esatean.
|
|
|
Interakzioaren araberakoa den enuntziatu parentetiko horrek, bada, badakar garai hartako euskalzale eta euskalarien artean mintzagai eta eztabaidagai zen gai baten oihartzuna ere: garbizalekeriarena207 Beraz, hain hurbil eta hain urruti
|
dugun
garai bateko giroaren zipriztin batzuk dakarzkigu enuntziatu parentetikoak: hizkuntzaren inguruko kezkak eta sinesmenak.
|
|
|
Urruti. Eta auzokideak... auzokideak auzokide
|
genituen
garai batean. Gaur egun, nire etxe pareko bizilagunak milaka kilometroko distantziara daudela iruditzen zait.
|
|
|
Juxtu liburu horren kaleratzearekin batera beste egile bati, Martin Ugalde idazleari, garrantzizko saria eman diote egun hauetan," Euskaldun Unibertsala" izendatuz. Bi izen horiek batera ekarri ditut hona, hain juxtu, gogoan
|
dudalako
garai batean batak besteari egin zion liburu bikain hura. Martin Ugaldek idatzi baitzuen Hablando con Chillida, escultor vasco deituriko liburua, elkarrizketa luze eta ezin interesgarriagoa osatuz.
|
|
2013
|
|
|
Garai ilun hauetan, ordea, zinemagile italiarrak aski du nolabaiteko estreinaldi txukuna izatearekin. Italian filmatuta dago Io e te, eta aurrekontu txikiko filma da, batere zerikusirik ez
|
duena
garai batean egiten zituen ekoizpen erraldoiekin. Lorenzo 14 urteko nerabea da.
|
|
|
Juan Martinez de Irujo eta Abel Barriola oraindik ere bikote handiegia dira gazteentzat. Leitzarrak ez
|
du
garai bateko kolperik, ezta aurrelariak ere, berak dioenez behintzat, debutatu zueneko freskotasunik. Binakako txapelketan batera aritu ziren, eta oso lan grisa egin zuten; hala, askok kolokan jarri zuten haien elkarlana.
|
|
|
Etsita zegoen, lur jota, ez zuen ia hitzik egiten eta askotan besterik gabe negarrez hasten zen. Zeharo deprimituta, ez
|
zuen
garai batean egiten zuen modura, irribarrerik egiten, ez zen zerbitzarien aurrean alai azaltzen, berdin zitzaion dena.
|
|
|
Bi plater prestatzen ditut, baina arinagoak. Uste
|
dut
garai bateko ohiturak zirela; aberatsak ez, baina jatekorik ez zedila falta izaten zen kontua. Baina, aldi berean, familia guztia elkartzeko tartea ere bazen.
|
|
|
Hasieran, zuzenbide zibilak leku nabarmena zuen kodetzaileen buruan, baina mendeak aurrera egin ahla, zalantzan jarri zen horren garrantzia. Zuzenbide zibil erromatarra ez zen ikusten kasuan kasuko garaiari lotu gabeko Ius commune edo zuzenbide natural moduan, ezpada antzinako gizarte baten zuzenbide bezala, alegia, Argien Mendearekin zerikusi handirik ez
|
zuen
garai bateko zuzenbide bezala.
|
|
|
Angiozarren oraindik ere egiten
|
dituzten
garai bateko hileta errituak bertatik bertara ezagutzeko aukera izango da egunotan. Helburu horrekin antolatu dituzte Herioa Anderea izenburupean askotariko ekitaldiak.
|
|
2014
|
|
|
Telesforo Monzonek idatzitako Hazparneko Anderea ari dira lantzen, urrian estreinatuko dute. " Iparraldean antzerki amateurrak indar handia
|
zuen
garai batean, orain ez hainbestekoa nire ustez, baina asko egiten da hala ere" azaldu digu Lipusek. Pierres Lartzabal, Telesforo Monzon eta Daniel Landart antzerkigileen lanak taularatu izan dituzte taldeok.
|
|
|
Jauregiren esanetan, taldea kasualitatez heldu da Arantzazura, «maisuek», hainbeste miresten zituztenetako batzuek, beren obra enblematikoenetako batzuk jarri zituzten espaziora. «Ikusi dugu, gainera, Arantzazu Gaur fundazioak
|
baduela
garai bateko filosofiari heltzeko intentzioa; arteak ere baduela komunikatzeko gaitasuna, alegia». Olazabalek pentsatzen du hiru elementu lotzen dituela Arantzazuk:
|
|
|
leun, distirant eta gastatua. Begiek, berriz, galdua
|
dute
garai bateko dirdira, eta nekea irakur liteke haren keinu eta begirada bakoitzean, bizitzeaz nekatu baina mundua uzteko aski indar bildu ez eta ingurukoak molestatzeaz lotsatzen denaren neke herabea, oharkabean joan ezin bada oharkabean pasa nahi lukeenaren jarrera.
|
|
|
esangurak historikoak izaki, testuinguru jakinen erregimen linguistikoen araberaikertu behar dira. Pantailetako narrazioetan ez
|
dugu
garai batean gertatu zenarenisla aurkituko, zinema ez baita garai baten irudi gardena erakutsiko digunispilua. Nolabaiteko erakusleiho izaera onar diezaiokegun arren, gizarte eragilekontsideratzen dugu batik bat.
|
|
|
Martin Ugaldek bizi izan zuen egoera hark irrifar txikia sorrarazten digu. Tramankulu berri eta modernoa zen telefonoak gaztelania bezalako hizkuntza ustez elegantegoa merezi
|
zuen
garai bateko andoaindarrentzat.
|
|
2015
|
|
|
Goizean, baserriko lanak eginda etorri naiz hona egunero, eta, arratsaldean, klaseak amaituta, berriz ere etxeko lanak egitera joan naiz Zegamara».Antton Iturriaga (Areatza, 1994) abeltzain familia batean jaio zen, Areatzan (Bizkaia). Behiak
|
zituzten
garai batean, baina haiek kendu egin zituzten gurasoek. Jaunartzea egindakoan oparitu zizkioten lehen ardiak Iturriagari, eta ahuntzak erosi zituen urte batzuk geroago.
|
|
|
Gaur egun baldartua dut eskua marrazkirako, baldartua eta uzkurtua, galduak
|
ditut
garai batean marrazteko orduan neuzkan erraztasuna, lotsagabekeria, gogoa. Dena dela, horiek denak galdu ez banitu ere, nire dohainak aztertuta ez dut uste pinturaren historiara pasatzeko moduko artista izango nintzenik, inondik ere:
|
|
|
Izan ere, ordura arte oso aktiboak izan ziren biak eta harro zeuden gaitasun hartaz. . Ezin da ezkutatu?, esan ohi
|
zuten
garai batean entzun nahi zuenaren aurrean. –Ondo jotzen duenak ezagun du aurpegian?.
|
|
|
Eta ez nuen ulertzen zergatik zen, eta ez nuen ulertu ere egingo, hura egokia zela uste bainuen, harik eta, neure otoitz era Jainkoaren zerbitzari bati agertuz, konturarazi ninduen arte. Gero argi ikusi nuen zein oker nindoan, eta sekula ere ez zait damuaren harra kendu bihotzetik hain galera handiaz nekez lor daitekeela irabazirik ulertu ezin
|
nueneko
garai bat izan zelako; eta ahal dudanean, ez dut nahi inolako onik, on guztiak etorri zaizkigunaren bidez lortua izan ezik. Izan bedi beti betiko goretsia, amen.
|
|
|
Zorionez gaur egun kimikaz euskaraz idazteak ez
|
du
garai batean zuen zailtasuna. Liburu honen hasieran argi ikus daitekeenez, nomenklatura eta formulazioa ondo finkatuta daude, arloko irakasle eta ikertzaile euskaldunen lanari eta, bereziki, argitaratutako liburuei esker.
|
|
2016
|
|
|
Ahalik eta pertsona gehienek izena ematea da antolatzaileen helburua. Zenbait hipikarekin harremanetan jarriko direla adierazi du, ibilbidera pottokak edo zaldiak eramateko.Albaolako komunikazio arduradunak uste
|
du
garai bateko lanbideak ezagutarazteko ez ezik paraje berriak erakusteko modua ere badela Gurdi Bidea.
|
|
|
Hegazkineko emakumeak ez du lortu loak erabat hartzea eta ahoan ke gustu mingots bat duela konturatzen da, begiak ireki dituenean. Ez dio bere buruari galdetu beharrik non dagoen, ez du une batez ere kontzientzia galdu, badaki jumbo batean doala, ozeanoaren gainean, ez azpian ez alboetan lurrik ez duela, bi munduren artean bezala bi garairen arteko oroitzapen gurutzaketan nahastu samarra, hegazkin hau ere berezko toki baino gehiago errealitate diferenteen arteko parentesi hutsa balitz bezala; bidaiak berak
|
bazuen
garai batean izate bat, pisu bat, bidaldi horrek bere astia eta denbora eskatzen zituenean egin ahal izateko; orain, berriz, bidaztiak bere txangoa gero eta bizkorrago egiten duenean, bidea bera ez da ezer, lehenbailehen igaro nahi den alde aldi izaterik gabeko bat, laino, lanbro eta lauso artean galdurik ikusten duguna, gure helburura iristeko presa zoroak hartuta, han berriz ere oinak beste lur... Gogoeta orokor hauek baztertu egin gaitzakete ordea gure kontagai nagusitik, hegazkinean doan emakumea ez da turista bat, erantzun baten bila dabilen norbait baino, galdera zehatza zein den berak ere ez badaki ere, baina bai galdera bai erantzuna mundu zaharrean aurkituko dituela espero du, Europari zaharra esaten diotelako eta bere zalantzen giltzarria iraganean ezkutaturik datzala sumatzen duelako; horrenbestez, geografian mugitzen baino areago denboran zehar bidaiatzen ari dela iruditzen zaio emakumeari; honi erantsi behar zaio, lekuaren sentipenari gutxi gorabehera eutsi badio ere, denborarena galdu samarra duela:
|
|
|
10 Musak lagun ez
|
baditu
garai batez, eta komunikabide batean baino gehiagotan idazten badu, esaterako, Deian eta Garan, edo Berrian eta El Correon, edo Argian eta udal edo eskualde mailako aldizkariren batean?, zutabegileak ez du zertan arduratu: aste batzuk pasatzen utzita, egunkarietako batean argitaratutako zutabe berbera koloka dezake, beldur handirik gabe, bestean; Euskal Herriko egunkariak konpartimentu estankoak izan ohi direnez, inor gutxi konturatuko da errepikapenaz, are gutxiago kontuan hartuta zutabea euskaraz dela?.
|
|
|
1938an Ciryl Connollyk idatziriko Enemies of Promise lana helburu zehatz batekin idatzi zuen kritikariak, hau da, liburuarekiko interesak hamar urtez bederen iraun zezala. Connollyk argi zuen liburu garaikideek jada ez
|
zutela
garai batekoek bezainbeste irauten, eta horretarako ematen zuen arrazoietako bat zen, bere hitzetan, liburuon arrakasta bermatzen zuen kalitate intrintsekoa izatea lehendabizi desagertzen zen ezaugarria, kalitatearen nozioak eta kontzeptuak egunetik gauera aldatzen omen zirelako. Hori dela eta aldarrikatzen du Connollyk, denborarekin hobetzen joango den kalitatearen aldeko hautua?.
|
|
|
Gaur egun, metodologia hori aspaldi desagertua da ikasgeletatik; Sebero Altuberen Erderismos ek, berriz, ez
|
du
garai bateko osperik. Zenbait hizkuntzalariren iritzian, haren ekarpena, ahozko diskurtsoaren arauak idatzizkoan txertatzea, hain zuzen?
|
|
|
Naturarekiko harremanak, emozioen heziketak, enpatiaren garapenak, besteekin harreman osasuntsuak izateak, autoestimua sendotzeak, frustrazioarekiko tolerantziak eta beste alderdi askok ere pertsonen adimena bultzatzen dute. Hori ez da zaindu behar, batez ere, hiriko bizitza gero eta gehiago gidatzen ari den eta naturarekin eta besteekin kontaktu gutxi
|
duen
garai batean. Gainera, teknologia gehiegi erabiltzeko beste arrisku bat da ordenagailuek, telefono mugikorrek eta tabletek sortzen duten «arreta zatikatua».
|
|
|
Indoeuropar ideologiaren arabera tajututako gizarteetan bizi ote gara oraindik? Frantzian 1789an erregeari lepoa moztu zioten, indoeuropar hizkuntzeko estatuak laikoak dira, gerraren esparrua eta militar den guztiak ez
|
du
garai bateko lillura lurralde horietako biztanleen artean,... beraz, ez. Nazioarteko politika menderakuntza militarrean oinarritzen da, demokrazia edukin hutsal samarreko kontzeptua bihurtu zaigu, botere politiko eta ekonomikoak hiritarrari gero eta urrunago, gero eta helgaitzago iruditzen zaizkio, ekonomia gerraren legeen arabera antolaturik dago,... beraz, bai.
|
|
|
Galdetu nuen nola menderatu zituen diplomazia eta espioitza emakume batek ezer menderatzea inork nahi ez
|
zuen
garai batean.
|
|
2017
|
|
|
Etorkinen harreran laguntza eskaintzeko gobernuz kanpoko 63 erakundeek osatzen duten sarea da Harresiak Apurtuz. Aurten hogeigarren urteurrena ospatzen ari dira," inoiz baino lan gehiago"
|
duten
garai batean, gainera. Aitor Oribe (Bilbo, 1982) sareko zuzendaritzako kidea da, eta salatu du koordinakundea sortu zen garaitik atzera egin dela etorkinen eskubideetan.
|
|
|
Erran nezake ere gasna ekoizpena ziurtatzeak ere onura publikorako balio duela. Gaur egun, bortua ez
|
dute
garai batean bezala soilik laborariek eta artzainek erabiltzen, beste hainbat jendek ere (ibiltari eta beste) baliatzen dute, eta aktibitate humanoa eta produktiboa izateak du ziurtatzen biodibertsitate maila aski ona.
|
|
|
" Azken urteetan ikusi dugu herritar gehiago animatu dela mozorrotzera eta konpartsetan ateratzera". Alde horretatik hobekuntza ikusi badute ere, gogoan
|
dute
garai batean intentsitate handiagoz bizi zirela Inauteriak. " Egun gehiagotan mozorrotzen zen jendea" eta mota askotako" tramankulu eta inbentoekin" ateratzen ziren herritarrak kalera.
|
|
|
Eta hortaz, zenbait etxetan armairuren batean izango badira ere, gero eta gutxiago
|
ditugu
garai bateko mantak, tapakiak.
|
|
|
«Orduan ez zion ezerk enbarazurik egiten, e. Ikusiko duzu aitatxo etxeratzen denean. Nahiago
|
nuke
garai bateko sasoia banu, ederki asko taxutuko zintuzket. Gogoa ematen dit sotoan itxi eta gauean funtziora joan gabe uztekoa, hara zer esaten dizudan».
|
|
|
Brijidaren aipamenak irribarre eginarazi dio Begoñari. Bere burua txiki ikusi du, ahaztua uste
|
zuen
garai batean, aspaldi, oso aspaldi. Eta Brijidaren ahotsa entzun du, neska koxkorrak etxera gonbidatzen eta egunen batean Ama Birjinaren sekretuak kontatuko dizkiela hitz ematen.
|
|
2018
|
|
|
Matxinbentako auzoaren argazkiak antzekotasun gutxi
|
du
garai bateko irudiarekin alderatuz gero. Izan ere, gaur egun, herrigunean etxe hutsak gehiago dira, beteak baino.
|
|
|
jakina baietz! Ez hori bakarrik, astebetez gertu gertu bizi izan ginen, Alice Espanet izena ez
|
zuen
garai batean. Horixe etorri zitzaidan gogora, argitasun harrigarri batez, minaren zirimolaren barruan.
|
|
|
Eta badakizu han daudela arrantzale izandakoak eta haien familietakoak?. Izan ere, ekonomian galdua
|
dute
garai bateko indarra, baina hor, espazio sinboliko horietan, lehengoak dira: –Ziren modukoak dira oraindik ere?.
|
|
|
zenbatu litzateke, lehenengo aldiz aipatu zutenetik, zenbat aldiz, zein egunetan, zenbat minutuz eman duen ETBk Guggenheim museoari buruzko albisteren bat. Errezeloa
|
dut
garai batean eraikuntza lanak agertzen zirela maiz, eta bere tasun guztiak laudatzeko ahalegin eskerga egin zuela telebista publikoak, egileak aipatzen duen moduan, Bilbon gertaturiko hiri aldakuntza goraipatzeko.
|
|
|
Haur txiki bati ferrari bat ematea bezalakoa da. Akatsa
|
duen
garai batean daude, talde batean probatzea, onartzen edo baztertzen duten ikustea eta, hipersexualizatzean, haren balioa irudian egongo bada, askatu egin dugu. Ikusarazi behar zaie ez dutela makillatu behar, ez egin behar dutelako, ez behartzen dutelako, ez besteei nola gustatuko zaien ikusita.
|
|
|
Gizona irmo dago ezezkoan. Kontatzeko bederen zein lan mota egiten zuen, non bizi zen, edo nola aldatu diren gauzak ordutik hona..., atsegin
|
duela
garai batekoak entzutea. Tematsu jarrita, Loreak ez du kiderik.
|
|
|
Andrea, aitzitik, guztiz zen bestelakoa: inoiz itxura ederreko aktorea izan bazen ere, aspaldi galdua
|
zuen
garai bateko gorputz pertxenta; urrez eta kolore eta tamaina guztietako harribitxi distiratsuz zamatuta zihoan, eta arrano begiez so egiten zion Sophieri, ez lotsarik, ez disimulurik. Iragazki luze baten muturrean, zigarro bat zeukan jarria, espeziaz lurrindua, eta, aldian behin, xurgada luzeak kentzen zizkion, hari musuka arituko balitz bezala.
|
|
|
Barre egin nuen neure kautan: bizitza osoa musde dexestarren aurka lehiatu eta gero, hain soto ilunera baztertua
|
nuen
garai bateko errabia guztia.
|
|
|
Gaur egun, mugek ez
|
dute
garai batez zeukaten gaitasuna lurraldeak bereizteko, Zabalo eta Massiasen ustez, 50 tokian tokiko kolektibitateek eskumen gehiago daukatelako eta Europako Batasunak" mugaz gaindiko lankidetza" bultzatzen duelako.
|
|
|
Urrunean, emakume baten ahots urratu bezain indartsua entzuten da kantuan; eta ezaguna egiten zaio haur ipuinak hasteko erabiltzen den formularen itxuran: inork gogoratzen ez
|
duen
garai batean, urrutiko lurralde batean.
|
|
|
Ez dute hitz bat ere gurutzatu azken bost minutuetan. Zer kontaturik ez dute, jada nahikoa esan diote elkarri, eta hitzek ez
|
dute
garai batean zuten balioa. Nahikoa da begirada bat edo keinu bat esan nahi dutena adierazteko.
|
|
|
Irribarrea ez zaio guztiz higatu, nahiz ahotsak kezkatzen duen. Jada ez
|
baitu
garai batekoa. Igarotako hersturek edo gorputzari emandako trote gehiegiak ote daukan errua, ez dago ziur jakiterik.
|
|
|
Norbait ez dago ados Strzeminskik gure eskola iraultzen duela, beste irakasle batzuk auzitan jartzen dituela eta formalismo purua sustatzen duela noiz eta arteak gizartea akziora motibatu behar
|
duen
garai batean?
|
|
2019
|
|
|
Gaztaina Elkartearen bultzatzaile nagusietakoa den Beñat Itoiz gaztainarekin esperimentatzen aritu da azken urteetan, eta uste
|
du
garai batean gurean izan zuen garrantzia eta ekonomia berreskuratu litekeela: " 1958an gaztainaren merkatu ugari izaten ziren astero Bearnon eta Ipar Euskal Herrian.
|
|
|
Buck errugabea izan zen. Ahaztuta
|
zituen
garai bateko bigunkeriak. Eta prestatu zen azkeneko erasoaldirako.
|
|
|
Hamar urte berantago, hau da, 1857an, euskalari frantsesak" Le Pays Basque, sa population, sa langue, ses moeurs, sa littérature eta sa musique" izenburuko ikerlan mardula bezain aberatsa plazaratu zuen. Liburu hau iturri agortezina
|
dugu
garai bateko euskara, euskal literatura eta kultura aztertzeko orduan. Prosper Mérimée k idatzi zuen FrancisqueMichel ek liburu honetan euskaldunei buruz irakurria zuena azaltzen zuela.
|
|
|
Itsasoaren bihotzean, gaua da: emakumea
|
dugu
garai bateko itsasgizonak hainbeste beldurtzen zituen Mare tenebrarum hura; gaua da lurraren barrunbeetan. Gau horrek, zeinak gizona irensteko mehatxua egiten baitu eta emankortasunaren ifrentzua baita, izutu egiten du.
|
|
|
Hain zuzen ere, horien kronika da, irakurle, eskuartean duzun argitalpenaren barne muina. Bertan izan bazina legez, hortxe
|
dituzu
garai bateko eta oraingo kontuak eta jazoerak, modu erakargarri batez bilbatuak.
|
|
|
Euskararen, euskaldunon eta Euskal Herriaren gainean aski informazio urria
|
dugun
garai batez dihardu Jesús Lorenzoren(*) La vasconia peninsular en las fuentes árabes (711) liburuak: hots, musulmanak Hispaniara lehenengoz iritsi zirenetik Abd Al Rahman III.a Kordobako kalifa izendatu zen urtera arteko berrehun urteak, nonbait.
|
|
|
...ehen, garrantzi handia zuten halako erlojuek, herritarrek ordua jakitek o modu bakarrabaitzen; gaur egungo jendeak, aldiz, ez du ezagutzen erloju mekanikoen historia eta garrantzia.Hori dela eta, Iruñeko udaletxeko erloju zaharra berritzearen helburua ez zen bakarrik erlojuamartxan jartzea baizik eta baita guregana heldu zaigun ondare teknologikoa balioan jartzea ere.Izan ere, aintzat hartu behar
|
dugu
garai bateko erlojugileek egindako lana, eta ezagutzera emaneta zabaldu egin behar dugu orduz geroztik ailegatu zaigun informazioa.
|