|
2017
|
|
|
Eta orduantxe ulertu nuen guztia: berak nahi zuen nik ez nezala berehala bilduma ikusi, horrexegatik asmatu nuen hitzordu
|
bat
bazkaltzeko. Esan nuen plazer handia izango zela niretzat bere bilduma ikustea, baina ezinezkoa zitzaidala hirurak baino lehen egitea, eta hiruretan pozaren pozez agertuko nintzela.
|
|
|
Ulertzen dut esan zuen marmarka, Berlingo handi mandiek sekula ez dute astirik ezertarako. Baina oraingoan denbora duzu, ez baitira hiruzpalau pieza, hogeita zazpi karpeta baino, bakoitza artista diferente
|
batena
eta bat ere ez erdi beteta. Ondo da, hiruretan elkartuko gara, baina izan puntual, bestela ez dugu amaituko eta.
|
|
|
Eta halaxe, ordubete geroago, bazkaria amaitu berritan Azoka Plazako hotelaren jangela txikian, urteetan aurrera zihoan andere
|
bat
sartu zen jangelan, dotore jantzia eta jakingurazko begiradaz. Berarengana hurbildu, nire burua aurkeztu eta prest nintzela berarekin batera bilduma ikusteko esan nion.
|
|
|
Amak bidali nau zu ikustera... gertatutakoa kontatu dit... eta mesede handi
|
bat
eskatu nahi dizuegu... gure aita ikusten joan baino lehen... azaldu nahi dizuegu... Aitak nahiko du, normala den moduan, bere bilduma erakutsi... baina, bilduma... bilduma... ez dago osorik... zenbait pieza falta dira... egia esan, pieza asko falta dira.
|
|
|
Airea hartu zuen berriro, eta arrapalada
|
baten
esan zidan:
|
|
|
Aurretik ere arazoak zituen, askotan kale egiten baitzion, baina gerra pizteaz
|
batera
itsu geratu zen. Bere asmoa zen, nahiz eta hirurogeita hamasei urte izan, Frantziako frontera joatea, baina armadaren jazarraldiak 1870ekoak baino motelagoak izanik, aitak disgustu handia hartu zuen, eta hortxe hasi zen ikusmena galtzen.
|
|
|
Gaur egun, ordea, ezin du ibilaldirik egin, eta bere bildumak baino ez du asebetetzen. Egunero ikuskatzen du... hobeto esanda, ez du ikusten, dagoeneko ez baitu ezer ikusten, baina arratsero ateratzen ditu karpeta guztiak eta laminak ukitzen ditu,
|
bata
bestearen atzean eta beti ordena berean, buruz baitaki aspalditik zelan sailkatuta dauden... Hori besterik ez zaio axola gaur egun, eta nik egunkariek enkanteei buruz esaten dutena irakurri behar izaten diot, eta prezioek zenbat eta gorago egin, bera zoriontsuago da... zeren... hauxe da larriena, aitak ez daki ezer gure garaiko prezioez... ez daki dena galdu dugula eta bere pentsioaz hilean bi egun baino ezin gaitezkeela bizi...
|
|
|
Geneuzkan bitxi apurrak saldu genituen, baina, Alajainkoa!, txakur handirik ere ez zitzaigun geratzen, aitak guztiak enplegatu baitzituen arte laminak erosten. Eta orduan, zer saldu ez genuela... eta zer egin ez genekiela... orduan... amak eta biok pieza
|
bat
saldu genuen. Aitak ez zigun egundo baimenik emango, baina berak ez daki gauzak zein gaizki dauden, ez daki zein zaila den merkatu beltzean jatekorik aurkitzea, eta gerra galdu dugula ere ez daki, Alsazia eta Lorena entregatu behar izan dugula ere ez...
|
|
|
Pieza baliotsua saldu genuen, Rembrandt-en grabatu
|
bat
. Antikuarioak milaka marko eskaini zizkigun, eta pentsatu genuen horiekin zenbait urtez iraungo genuela.
|
|
|
Sobratu zitzaiguna bankuan sartu genuen, baina handik bi hilabetera guztia xahutu genuen. Beste pieza
|
bat
saldu behar izan genuen, eta gero beste bat, baina antikuarioa atzeratu egiten zen dirua bidaltzen, eta heltzen zenerako galdua zuen bere balioa. Saiatu ginen enkanteetara joaten, baina han ere iruzur egin ziguten, nahiz eta prezioak ikaragarriak izan...
|
|
|
Sobratu zitzaiguna bankuan sartu genuen, baina handik bi hilabetera guztia xahutu genuen. Beste pieza bat saldu behar izan genuen, eta gero beste
|
bat
, baina antikuarioa atzeratu egiten zen dirua bidaltzen, eta heltzen zenerako galdua zuen bere balioa. Saiatu ginen enkanteetara joaten, baina han ere iruzur egin ziguten, nahiz eta prezioak ikaragarriak izan...
|
|
|
Bat
|
batean
, andere edadetuak eskuak jaso zituen eta begiek distira bustiaz bete zitzaizkion.
|
|
|
Aita, ama, ni, eta ene ahizparen lau umezurtzak, grabatu batzuk baino garrantzitsuagoak dira... Gaur arte ez diogu bere plazera lapurtu; bera zoriontsu da arratsaldero bere karpetak hiru orduz darabiltzanean esku artean, pertsona
|
batekin
arituko balitz bezala hitz egiten dio pieza bakoitzari. Eta gaurkoa... gaurkoa bere bizitzako egunik zoriontsuena izango litzateke, aspaldiko urtez baitago zain bere piezarik kuttunenak aditu bati erakusteko.
|
|
|
Gaur arte ez diogu bere plazera lapurtu; bera zoriontsu da arratsaldero bere karpetak hiru orduz darabiltzanean esku artean, pertsona batekin arituko balitz bezala hitz egiten dio pieza bakoitzari. Eta gaurkoa... gaurkoa bere bizitzako egunik zoriontsuena izango litzateke, aspaldiko urtez baitago zain bere piezarik kuttunenak aditu
|
bati
erakusteko. Mesedez eskatzen dizut... ez ezazu bere zoriona hondatu!
|
|
|
Ene Jauna! Arte saltzaile naizen aldetik pertsona asko ikusi ditut dohakabeki lumatuak, inflazioak era erdeinagarrian astinduak, ogitarteko
|
baten truke
familia ondare ikusgarri eta balio handikoak ostu dizkiotenak; baina oraingo honetan halabeharrak kasu berezi bat jartzen zidan aurrez aurre, barru barrutik inarrosten ninduena. Normala denez, isilik izango nintzela agindu nion nire solaskideari eta nire esku zegoen guztia egingo nuela.
|
|
|
Ene Jauna! Arte saltzaile naizen aldetik pertsona asko ikusi ditut dohakabeki lumatuak, inflazioak era erdeinagarrian astinduak, ogitarteko baten truke familia ondare ikusgarri eta balio handikoak ostu dizkiotenak; baina oraingo honetan halabeharrak kasu berezi
|
bat
jartzen zidan aurrez aurre, barru barrutik inarrosten ninduena. Normala denez, isilik izango nintzela agindu nion nire solaskideari eta nire esku zegoen guztia egingo nuela.
|
|
|
Bidean gindoazela haserre biziz enteratu nintzen erosleek zeinen zikoitz eta iruzurti jokatu zuten emakume dontsu eta ezjakin hauekin, eta horrexek bultzatu ninduen emakumeok azkenera arte laguntzera. Eskailera igo eta atea zabaltzeaz
|
batera
agurearen ahots goxoa entzun genuen:
|
|
|
Alabaren begiradak nire intentzioen berri eman zionean lasaitu egin zen. Mahai gainean zeuden karpetak
|
bata
bestearen gainean, eta itsuak nire eskua sentitzeaz batera besotik heldu eta besaulkian eserarazi ninduen.
|
|
|
Alabaren begiradak nire intentzioen berri eman zionean lasaitu egin zen. Mahai gainean zeuden karpetak bata bestearen gainean, eta itsuak nire eskua sentitzeaz
|
batera
besotik heldu eta besaulkian eserarazi ninduen.
|
|
|
Ondo da, hasi egingo gara; asko dago ikusteko, eta Berlingo jaunek inoiz ez dute denbora nahikorik. Lehenengo karpeta hau Durero maisuarena da eta, ikus dezakezunez, nahiko osotua dago... pieza
|
bat
ederra bada hurrengoa are ederragoa. Zuk zeuk ikusi, esaterako, hemen dago zaldi handia!
|
|
|
Eta halaxe atera zuen karpetatik, zerbait hauskorra manipulatzen den arreta berberaz. Hatz puntez ukitu zuen kontu handiz, passe partout
|
bat
zen, barruan lamina huts bat zuen, hori kolorekoa, eta eskuetan eusten zion baliorik gabeko paperari bozkario handiz. Zenbait minutuz egon zitzaion begira, ikusten ez bazuen ere; lamina hutsa begi parean jarri eta adi adi begiratzen zion, eta bere aurpegiak ikusteko gauza den pertsonaren keinua adierazten zuen magikoki.
|
|
|
Eta halaxe atera zuen karpetatik, zerbait hauskorra manipulatzen den arreta berberaz. Hatz puntez ukitu zuen kontu handiz, passe partout bat zen, barruan lamina huts
|
bat
zuen, hori kolorekoa, eta eskuetan eusten zion baliorik gabeko paperari bozkario handiz. Zenbait minutuz egon zitzaion begira, ikusten ez bazuen ere; lamina hutsa begi parean jarri eta adi adi begiratzen zion, eta bere aurpegiak ikusteko gauza den pertsonaren keinua adierazten zuen magikoki.
|
|
|
Zenbait minutuz egon zitzaion begira, ikusten ez bazuen ere; lamina hutsa begi parean jarri eta adi adi begiratzen zion, eta bere aurpegiak ikusteko gauza den pertsonaren keinua adierazten zuen magikoki. Eta bere begietan, bere begi nini hiletan, bat
|
batean
, argi distira islatu zen, argi orojakilea paperaren erreflexua zen edo barrutik zetorkion sua?
|
|
|
Hotzikara
|
batek
astindu zidan bizkarra agureak orrialde zuria horren sutsuki deskribatzen zidala entzutean. Ikaragarria zen ikustea azazkalarekin nola markatzen zituen, zehaztasun milimetrikoarekin, bere fantasian baino existitzen ez ziren bildumagileen zigilu ikusezinak.
|
|
|
Eta hori esateaz
|
batera
bere eskuek maitekiro laztandu zuten, bizirik baleude lez, aspalditik hutsik zeuden karpetak. Ikaragarria zen eta, aldi berean, hunkigarria, izan ere, gerrako urte guzti hauetan, ez nuen inoiz espresio hain absoluturik, hain aratzik, hain dohatsurik hauteman alemaniar baten begitartean.
|
|
|
Eta hori esateaz batera bere eskuek maitekiro laztandu zuten, bizirik baleude lez, aspalditik hutsik zeuden karpetak. Ikaragarria zen eta, aldi berean, hunkigarria, izan ere, gerrako urte guzti hauetan, ez nuen inoiz espresio hain absoluturik, hain aratzik, hain dohatsurik hauteman alemaniar
|
baten
begitartean. Zaharraren alboan emaztea eta alaba zeuden, maisu alemaniarren estanparen irudi femeninoak ziruditela.
|
|
|
Ez dut inoiz espektakulu hunkigarriagorik ikusi. Zaharra ez zen nire laudorio hitzez aspertzen, karpeta
|
bat
hartu, gero beste bat eta, beti ere, gogotsu entzuten nire berbak. Atsedena hartu nuen, azkenean, karpeta iruzurtiak alboratu zituztenean eta zaharrak lekutxoa egin zuenean mahaian kafe hartzeko.
|
|
|
Ez dut inoiz espektakulu hunkigarriagorik ikusi. Zaharra ez zen nire laudorio hitzez aspertzen, karpeta bat hartu, gero beste
|
bat
eta, beti ere, gogotsu entzuten nire berbak. Atsedena hartu nuen, azkenean, karpeta iruzurtiak alboratu zituztenean eta zaharrak lekutxoa egin zuenean mahaian kafe hartzeko.
|
|
|
Milaka anekdota kontatu zituen bere erosketa eta salmentez. Jaiki egin zen, laguntzari muzin eginez, eta beste lamina bat erakutsi zidan, eta gero beste
|
bat
: animatuta eta hordituta zegoen, ardoa edan balu bezala.
|
|
|
animatuta eta hordituta zegoen, ardoa edan balu bezala. Azkenean, alde egin behar nuela esan nuenean, ikaratu egin zen, mainak egin zituen ume
|
baten
moduan eta, haserre bizi, kolpe bat eman zuen hankarekin zoruan, bildumaren erdia ere ez nuela ikusi esanez. Ama alabek eginahalak egin behar izan zituzten alde egiten utzi nezan, bestela, trena galduko bainuen.
|
|
|
Poz handia eman didazu zure bisitarekin esan zuen egundo ahaztuko ez dudan barren barreneko emozioaz. Pozaren pozez izan naiz, azkenean, aditu
|
batekin
begiratu ditudalako nire lamina maiteak. Baina itsu honi egin diozun bisitaldia ez zaizu alperrekoa izango.
|
|
|
Emazteari eta alabari begiratu nien, zutik zeuden eta elkarren ondoan. Bazirudien dardara
|
bat
pasatzen zela noizbehinka batetik bestearengana, gorputz bakarra balira bezala eta emozioak ere partekatuko balituzte bezala. Ni ere handitasun sentsazio batez bete nintzen inozo maitagarriak bere bilduma ikusezin eta aspaldi sakabanatuaren administrazioa enkargatu zidanean, altxorraren zaindari bihurtu banindu bezala.
|
|
|
Emazteari eta alabari begiratu nien, zutik zeuden eta elkarren ondoan. Bazirudien dardara bat pasatzen zela noizbehinka
|
batetik
bestearengana, gorputz bakarra balira bezala eta emozioak ere partekatuko balituzte bezala. Ni ere handitasun sentsazio batez bete nintzen inozo maitagarriak bere bilduma ikusezin eta aspaldi sakabanatuaren administrazioa enkargatu zidanean, altxorraren zaindari bihurtu banindu bezala.
|
|
|
Bazirudien dardara bat pasatzen zela noizbehinka batetik bestearengana, gorputz bakarra balira bezala eta emozioak ere partekatuko balituzte bezala. Ni ere handitasun sentsazio
|
batez
bete nintzen inozo maitagarriak bere bilduma ikusezin eta aspaldi sakabanatuaren administrazioa enkargatu zidanean, altxorraren zaindari bihurtu banindu bezala. Hunkiturik, inoiz bete ez nezakeena beteko nuela agindu nion.
|
|
|
Barren barrenean lotsatuta nengoen: ipuineko aingerua bezala, jende urrikaldu
|
baten
etxean sartu nintzen, itsu batek ordu batez ikus zezala lortu nuen, engainatzaile errukior eta gezurti lotsagabearen papera eginez, eta hau guztia neuk egin nuen, artelan baliotsu batzuk azpikeriaz eskuratu nahian etorri zen merkatari zikoitz honek. Hala ere, hori baino gehiago neraman:
|
|
|
Barren barrenean lotsatuta nengoen: ipuineko aingerua bezala, jende urrikaldu baten etxean sartu nintzen, itsu
|
batek
ordu batez ikus zezala lortu nuen, engainatzaile errukior eta gezurti lotsagabearen papera eginez, eta hau guztia neuk egin nuen, artelan baliotsu batzuk azpikeriaz eskuratu nahian etorri zen merkatari zikoitz honek. Hala ere, hori baino gehiago neraman:
|
|
|
Barren barrenean lotsatuta nengoen: ipuineko aingerua bezala, jende urrikaldu baten etxean sartu nintzen, itsu batek ordu
|
batez
ikus zezala lortu nuen, engainatzaile errukior eta gezurti lotsagabearen papera eginez, eta hau guztia neuk egin nuen, artelan baliotsu batzuk azpikeriaz eskuratu nahian etorri zen merkatari zikoitz honek. Hala ere, hori baino gehiago neraman:
|
|
|
Hala ere, hori baino gehiago neraman: garai latz eta triste hauetan bizipoza sentitu nuen berriro ere, izpirituak transferitu eta gure garaiko gizon emakumeek aspaldi ahaztu bide duten artelanetan ardaztutako estasi moduko
|
bat
. Eta debozioa sentitu nuen (ezin dut beste era batean adierazi), nahiz eta aldi berean lotsatu egiten nintzen, zergatik ez banekien ere.
|
|
|
garai latz eta triste hauetan bizipoza sentitu nuen berriro ere, izpirituak transferitu eta gure garaiko gizon emakumeek aspaldi ahaztu bide duten artelanetan ardaztutako estasi moduko bat. Eta debozioa sentitu nuen (ezin dut beste era
|
batean
adierazi), nahiz eta aldi berean lotsatu egiten nintzen, zergatik ez banekien ere.
|
|
|
Kalean nengoen etxearen goialdean leiho
|
bat
ireki zenean zalaparta handiz. Nire izenez deitzen zuten, eta bai, bera zen, zaharra, bere begi itsuekin nire norabidea jarraitzen zuena.
|
|
|
Bidaia on, adiskide! esan zuen mutiko
|
baten
ahots alaiaz.
|
|
|
Ez dut inoiz irudi hau ahaztuko: Ile urdindun zaharraren aurpegi zoriontsua han goian, leihoan, kaleko gizaki haserretu, grinatu eta lanpetuen gainetik hegaldatzen; delirio onbera
|
baten
laino zuriak gure mundu erreal eta nardagarritik gozo gozo aldentzen zuela. Eta aspaldiko esaldi zaharra eta zehatza etorri zitzaidan burura (uste dut Goetherena dela):
|
|
|
Templecombe. Bagoian neskato txiki
|
bat
, beste bat gazteagoa eta mutiko bat zeuden.
|
|
|
Templecombe. Bagoian neskato txiki bat, beste
|
bat
gazteagoa eta mutiko bat zeuden.
|
|
|
Templecombe. Bagoian neskato txiki bat, beste bat gazteagoa eta mutiko
|
bat
zeuden.
|
|
|
Izeba, alde
|
batean
jarrita zegoen eta bestaldean berriz, taldekoa ez zen mutilzahar bat. Hala ere, bagoia okupatu, neskatoek eta mutikoak okupatzen zuten.
|
|
|
Izeba, alde batean jarrita zegoen eta bestaldean berriz, taldekoa ez zen mutilzahar
|
bat
. Hala ere, bagoia okupatu, neskatoek eta mutikoak okupatzen zuten.
|
|
|
" Etorri nire ondora, ipuin
|
bat
kontatuko dizuet" esan zuen izebak mutilzaharrak zenbait begitu jaurti zituenean, bi izebari eta beste bat berriz, zerbitzua deitzeko sokari. Umeak izebaren aginduari jarraituz, izeba jarrita zegoen bagoiaren tokirantz abiatu ziren, ideia oso gogoko ez bazuten ere.
|
|
|
" Etorri nire ondora, ipuin bat kontatuko dizuet" esan zuen izebak mutilzaharrak zenbait begitu jaurti zituenean, bi izebari eta beste
|
bat
berriz, zerbitzua deitzeko sokari. Umeak izebaren aginduari jarraituz, izeba jarrita zegoen bagoiaren tokirantz abiatu ziren, ideia oso gogoko ez bazuten ere.
|
|
|
Ahopeka hitz egiten zuen, ia isilean, eta entzuleek hamaika aldiz mozten zioten narrazioaren ildoa, galdera zalapartatsu eta lotsagabeak eginez. Hala ere, interesik eta gatzik gabeko neskato on
|
baten gaineko
ipuinarekin jarraitu zuen.
|
|
|
Hain zen ona gure neskatoa, ezen mundu guztia zuen lagun, eta honela, azkenean, bere izaeraren goresle ziren hainbat zerbitzarik zezen basati
|
baten
atzaparretatik askatzea erdietsi zuten.
|
|
|
" Ez duzu arrakasta handirik kontalari gisa" esan zion bat
|
batean
mutilzaharrak bere zokotik.
|
|
|
" Behar bada zuk zeuk kontatu nahi diezu ipuin
|
bat
" erantzun zion izebak.
|
|
|
" Hori, kontatu ipuin
|
bat
" eskatu zion neskato zaharrenak.
|
|
|
Azken esaldi honek, istorioarekiko arreta berpiztu zuen umeengan: nazkagarri hitzak ontasunari itsatsirik, halako erakargarritasun misteriotsu
|
bat
sortzen zuen. Izebaren ipuinetan agertzen ez zen sinesgarritasuna ematen zion.
|
|
|
Bata, agindutako guztia betetzen zuelako; bestea, beti garaiz heltzen zelako eta hirugarrena, portaera ona zuelako. Metalezko medaila handiak ziren eta oinez zihoala,
|
batak
bestea jotzean, dilin hotsa egiten zuten. Herrian ez zegoen hainbeste medaila zituen umerik, beraz, guztiek zekiten ikaragarri ona zela."
|
|
|
" Ez zegoen ardirik" hasi zen mutilzaharra," zeren Printzearen amak amestu zuen bezala, bere semea ardi
|
batek
erasota edo hormako erloju bat gainera jausita hilko baitzen. Ondorioz, etxean ez zuen ez ardirik ezta erlojurik ere."
|
|
|
" Ez zegoen ardirik" hasi zen mutilzaharra," zeren Printzearen amak amestu zuen bezala, bere semea ardi batek erasota edo hormako erloju
|
bat
gainera jausita hilko baitzen. Ondorioz, etxean ez zuen ez ardirik ezta erlojurik ere."
|
|
|
" Eta azkenean, ardiren
|
batek
edo gainean eroritako erlojuak hil ote zuten printzea?" galdetu zuen Cyril ek.
|
|
|
" Oraindik bizirik dago, hortaz, ez dago jakiterik ametsa egia bilakatuko denentz" esan zuen axolarik gabe. " Hala ere, ardirik ez bazegoen ere,
|
batetik
bestera korrika zebiltzan txerri ugari zegoen"
|
|
|
Kontalariak eten
|
bat
egin zuen umeen irudimena jardinaren barneko bitxikerietan murgil zedin. Ondoren, ipuinarekin jarraitu zuen:
|
|
|
" Jardinean, bazeuden bestelako gauza atseginak ere: urdin, berde eta urre koloreko arrainez beteriko umaelak, bat
|
batean
esaldi zorrotzak botatzen zituzten papagaiak eta egun osoan kantu kantari aritzen ziren kolibriak. Bertha hara eta hona zebilen atsegin handiz eta zera pentsatu zuen;" Hain ona ez banintz, ez nuke aukerarik izango jardin honetara sartzeko eta hemen dagoen guztiaz gozatzeko", eta aurrera jarraitzean, medailen dilin hotsak zenbateraino ona zen gogorarazten zion.
|
|
|
Orduantxe, otso
|
bat
agertu zen txerritxoren bat afaltzeko asmoz."
|
|
|
Orduantxe, otso bat agertu zen txerritxoren
|
bat
afaltzeko asmoz."
|
|
|
" Zein koloretakoa zen?" galdetu zuten umeek, bat
|
batean
piztutako interesak bultzatuta.
|
|
|
Korrika hasi zen, ahalik eta arinen, eta atzetik otsoa, salto eta oinkada ikaragarriak eginez. Azkenean, mirto sasi zarratu
|
bat
ikusi eta haren atzean ezkutatu zen. Otsoa sasitzaren inguruan usaintzen hasi zen, mihi beltz handi hura ahotik eskegita eta begi gris zurbilek amorru bizia erakusten zutelarik.
|
|
|
Nolanahi ere, mirtoaren usain gogorrak ez zion aukerarik ematen otsoari Bertharen gordelekua deskubritzeko, eta gainera, sasitza hain zen zarratua, ezen denbora luzez inguruan bueltaka ibilita ere, ez bailuke inondik inora neskatoaren arrastorik ikusiko. Hortaz, neskatoa alde
|
batera
utzi eta txerritxo bat harrapatzea hobe zuela pentsatu zuen.
|
|
|
Nolanahi ere, mirtoaren usain gogorrak ez zion aukerarik ematen otsoari Bertharen gordelekua deskubritzeko, eta gainera, sasitza hain zen zarratua, ezen denbora luzez inguruan bueltaka ibilita ere, ez bailuke inondik inora neskatoaren arrastorik ikusiko. Hortaz, neskatoa alde batera utzi eta txerritxo
|
bat
harrapatzea hobe zuela pentsatu zuen.
|
|
|
Otsoa hain hurbil ikustean, Bertha dardara
|
batean
hasi zen eta, honela, paparrean zeramatzan medailak ere dardarka hasi ziren. Portaera ona izateagatiko medailak obedientziaren eta puntualtasunaren medailen kontra jo zuen.
|
|
|
" Zer moduz Printze? Ba al duzu enkarguren
|
bat
Egiptorako?"
|
|
|
" Enaratxo, enaratxo, geratu zaitez nirekin, gaurko gaua baino ez da izango. Han, Barrenkalean, gazte ameslari
|
bat
ikusten dut bere etxeko ganbaran, mahai gainean abailduta eta paperez inguratuta. Antzerki lan bat dauka amaitzeko, baina hotz gehiegi egiten du idazten jarraitzeko.
|
|
|
Han, Barrenkalean, gazte ameslari bat ikusten dut bere etxeko ganbaran, mahai gainean abailduta eta paperez inguratuta. Antzerki lan
|
bat
dauka amaitzeko, baina hotz gehiegi egiten du idazten jarraitzeko. Tximinian surik ez dago, eta sabela hutsik dauka."
|
|
|
" Gaurkoagatik geratuko naiz. Ekatzu beste errubi
|
bat
"
|
|
|
Begiko zafiroak baino ez zaizkit geratzen, Indiatik ekarri zituzten duela mila urte baino gehiago. Kendu egidazu zafiro
|
bat
eta emaiozu gazteari."
|
|
|
Orduan, enarak, Printzeari begi
|
bat
kendu eta gaztearen ganbarako mahai gainean utzi zuen. Gaztea esnatu zenean, han ikusi zuen harribitxia.
|
|
|
" Azkenean norbaitek estimatu du nire lana. Miresleren
|
bat
izango da" esan zuen gazteak inoiz baino animosoago.
|
|
|
" Enaratxo, enaratxo, geratu zaitez nirekin, gaurko gaua baino ez da izango. Han, Zeharkalean, neskato
|
bat
ikusten dut pospoloak saltzen. Pospolo guztiak jausi zaizkio, eta etxera dirurik eroaten ez badu, aitak jo egingo du.
|
|
|
Biharamunean, Printzearen sorbalda gainean pausatu eta urrutiko parajeetan ikusitakoa aritu zitzaion kontatzen, esaterako, mundua bezain zaharra den esfinge jakintsuarena; gameluen martxa geldoan doazen merkatariena; ebanoa bezain beltza den Mendietako Erregearena; palmera
|
baten gainean
lo datzan sugetzar berdearen kontuak, eta beste hainbat holako.
|
|
|
Ume gosetiak ikusi zituen herriko kale gorrienetan hotza pasatzen. Ume bi ikusi zituen
|
bata
bestearen ondoan elkarri beroa ematen.
|
|
|
" Alde hemendik", ostera, ingurua zaintzen zuen guardia
|
batek
.
|
|
|
" Gainera" esan zuen nagusiak," txori
|
bat
dago hilda estatuaren oinetan. Bando bat atera dugu txoriak hona hiltzera etorri ez daitezen debekatuz".
|
|
|
" Gainera" esan zuen nagusiak," txori bat dago hilda estatuaren oinetan. Bando
|
bat
atera dugu txoriak hona hiltzera etorri ez daitezen debekatuz".
|
|
|
Kasualki, inguruan zebilen Udaletxeko idazkariak, papertxo
|
baten
apuntatu zuen Herriko Nagusien kontseilu-buruak esandakoa.
|
|
|
Eta hauxe okurritu zitzaion: " beste estatua
|
bat
egin dezakezu, esate baterako, nirea". " Edo nirea" esaten zuten aldi berean gainerako kontseilu kideek.
|
|
|
" Ekarridazuz hiriko bi gauza ederrenak" eskatu zion Jainkoak aingeruetako
|
bati
.
|
|
|
Merkatal egitekoek Dukerri Handiko lurraldez haratago eraman zuten behin baino gehiagotan. Italiako iparraldeko hiri
|
batean
zegoela albiste bat heldu zitzaion etxetik: urruneko ahaide baten herentzia tokatu zitzaion.
|
|
|
Merkatal egitekoek Dukerri Handiko lurraldez haratago eraman zuten behin baino gehiagotan. Italiako iparraldeko hiri batean zegoela albiste
|
bat
heldu zitzaion etxetik: urruneko ahaide baten herentzia tokatu zitzaion.
|
|
|
Italiako iparraldeko hiri batean zegoela albiste bat heldu zitzaion etxetik: urruneko ahaide
|
baten
herentzia tokatu zitzaion.
|
|
|
Ez zen aparteko dirutza, ezta Henri Deplis moduko pertsona xume
|
batentzat
ere, edozein modutan, itxura baten kalterik gabea zirudien oparotasunean murgildu zen. Honela, bertako artea sustatzen hasi zen, alegia, Andrea Pincini signorearen tatuaje lanak.
|
|
|
Ez zen aparteko dirutza, ezta Henri Deplis moduko pertsona xume batentzat ere, edozein modutan, itxura
|
baten
kalterik gabea zirudien oparotasunean murgildu zen. Honela, bertako artea sustatzen hasi zen, alegia, Andrea Pincini signorearen tatuaje lanak.
|
|
|
Pincini jauna Italiak egundo izan duen tatuaje maisu handiena zen, baina bizitzaren gorabeherek horrenbeste xaxatu zuten ezen, 600 liberaren truke, Henri Deplis bere bezeroaren bizkarra tatuatzen hasi baitzen, sorburutik gerriraino, Ikaroren erorialdia maisuki marraztuz. Grabatua amaitu ostean, etsitu samar agertu zen Deplis jauna, zeharo konbentzituta baitzegoen, Ikaro, Wallenstein jeneralak Hogeita Hamar Urteko Gerlan irabazitako gotorleku
|
bat
zela. Hala ere, gustura geratu zen lanarekin.
|
|
|
Inoizko krisirik handienean murgildu zen Deplis jauna. Herentzia txikituz zihoakion apurka apurka; kantitate ziztrin
|
bat
baino ez zitzaion geratzen eta, ardo faktura bat eta beste zor txiki batzuk ordaindu eta gero, 430 libera baino ez zitzaizkion geratzen alargunari ordaintzeko.
|
|
|
Inoizko krisirik handienean murgildu zen Deplis jauna. Herentzia txikituz zihoakion apurka apurka; kantitate ziztrin bat baino ez zitzaion geratzen eta, ardo faktura
|
bat
eta beste zor txiki batzuk ordaindu eta gero, 430 libera baino ez zitzaizkion geratzen alargunari ordaintzeko.
|
|
|
Astebeteko epean, Deplis jaunak 405 liberara jaitsi zuen bere eskaintza, eta are haserreago agertu zen alarguna. Sasoi hartan, txutxu mutxu
|
bat
heldu zen Deplis jaunaren belarrietara:
|
|
|
Baina bizkarrean zeraman itsatsia hildakoaren talentua. Halako
|
baten
, bainu turkiar bateko korridore lurrundu baten zegoela, jabeak, Italiako iparraldekoa bera, arropak jantzi zitzala eskatu zion, erabat kontra baitzegoen Ikaroren erorialdi ospetsua publikoki erakusteaz Bergamoko Udalaren baimenik gabe.
|
|
|
Baina bizkarrean zeraman itsatsia hildakoaren talentua. Halako baten, bainu turkiar
|
bateko
korridore lurrundu baten zegoela, jabeak, Italiako iparraldekoa bera, arropak jantzi zitzala eskatu zion, erabat kontra baitzegoen Ikaroren erorialdi ospetsua publikoki erakusteaz Bergamoko Udalaren baimenik gabe.
|
|
|
Baina bizkarrean zeraman itsatsia hildakoaren talentua. Halako baten, bainu turkiar bateko korridore lurrundu
|
baten
zegoela, jabeak, Italiako iparraldekoa bera, arropak jantzi zitzala eskatu zion, erabat kontra baitzegoen Ikaroren erorialdi ospetsua publikoki erakusteaz Bergamoko Udalaren baimenik gabe.
|
|
|
samarainoko bainu-jantzia eraman behar izaten zuen. Hortik gutxira, Bergamoko agintariek pentsatu zuten itsasoko ur gazia kaltegarria izan zitekeela artelanerako, eta agindu
|
bat
atera zuten Deplis jaunari itsasoan bainatzea erabat debekatuz. Zorionez, Deplisen merkataritza etxeak beste herrialde batera bidali zuen lanera:
|
|
|
Hortik gutxira, Bergamoko agintariek pentsatu zuten itsasoko ur gazia kaltegarria izan zitekeela artelanerako, eta agindu bat atera zuten Deplis jaunari itsasoan bainatzea erabat debekatuz. Zorionez, Deplisen merkataritza etxeak beste herrialde
|
batera
bidali zuen lanera: Bordele ingurura.
|
|
|
Pozak, hala ere, Italia eta Frantziaren arteko mugaraino baino ez zion iraun. Agindu ofizial
|
baten arabera
, ukatu egin zitzaion Italiatik ateratzea, eta jakinarazi zioten erabat debekatuta zegoela artelan italiarren esportazioa.
|