|
2000
|
|
|
Gero, erran gabe doa, Pierpolek bazuen guk ez genuen beste filosofia diferente bat musika aldetik. Guk taldean kantuaren militanteak egon nahi genuen, hark berriz, kantuari beste maila
|
bat
eman nahi zion, kreazio artistiko bat. Eta egia erran, nik ez diot hark zuela edo guk genuela arrazoi.
|
|
|
Guk taldea bitxia izan da, eta modu bitxi
|
batez
eman zuen nolabaiteko agurra...
|
|
|
Ume garaian jotzen ikasi ondoren, urte askoan geldi eduki dut, armarioan gordeta. Orain dela 10 urte sagardotegi batean hasi nintzen jotzen, eta bertan entzuten ari zen batek deitu zidan ondoren Oiartzungo Madalensoro pilotalekuan kontzertu
|
bat
emateko. Handik aurrera Donostiako Victoria Eugenia antzokian jo dut, eta baita Irungo Amaia aretoan ere, baina beti taldeen kontzertuetako etenaldietan.
|
|
|
Hainbeste urte pasa ondoren, betirako erretiratzea duintasunez jantzi behar zen, eta eginkizun horretan zeregin handia zuen Lizarrako akordioak, eta batez ere, EAJ PNVren jarrera politikoak. Nahiz eta Estatua belauniko jartzea ez den lortu, Autonomia Estatuzale izandako abertzaletasun politiko eta sindikala bide onera ekartzeko balio izan dua behintzat, eta horrek azken hogei urte hauetako ezker abertzalearen balantze politikoari itxura duin
|
bat
emateko balio dezake.
|
|
|
igaro ditugu, eta ezin esan gauzak zeudenean jarraitzen dutenik. Inongo dudarik gabe, nahiz ete hamalau hilabeteko bake otorgatuaz asko gozatu, esan behar dugu atzera pauso nabarmenak ikusi ditugula, eta batez ere, batzuen bilakaera politiko eta ideologikoan eten handi
|
bat
eman dela, eta larriago dena, inboluzio prozesu batean murgildu direla. Eten eta inboluzio horren adierazle dira su etena apurtzeko erabakia, espainiar hauteskudeen aurrean ETAk eta HBko zenbait sektorek ezarri duten abstentzioaren aldeko zentzurik gabeko jarrera hori, eta hilabete guzti hauetan modu lotsagabe eta etengabean ezagutu dugun kale istiluen presentzia instrumentala.
|
|
|
Sortzen da eredu bat arazo bat konpondu guran, eta beste arazo bat sortzen dugu. Zerbitzatu nahi ditugun horiei ez diegu eredu hobeago
|
bat
ematen.
|
|
|
Gure kultur historiaren berrirakurketa batean arriskuak itzelak dira edozein aldetara gehiegi kargatuz gero, eta egin daiteke... Ikuspegi orokor eta kritiko
|
bat
ematearren ahalegindu naiz esate baterako literaturaren gehiegizko pisuari hanka egiten, gipuzkoanismoari, galderarik ez dakarten kronikei... Gaien aukeraketan bertan uste dut badagoela ideologia bat.
|
|
|
Alde horretatik, berriro diot, beldur naiz. Uste dut badagoela autokonplazentziarako joera oso zabaldu bat, nolabait kanpora begira normaltasun itxura
|
bat
eman nahia, funtzionarizazioak berarekin ezinbestean dakarren ideologia bat. Baina gero gauzak oso bestela dira.
|
|
|
«Badakigu ia existitzen ez den herri bati itxura eman nahian gabiltzala. Hemendik eta handik, zatika eta presaka ari gara gure existentziaren frogak biltzen, jantzi dotore
|
bat
eman gura diogu gure egunerokotasun ahulari. Ez dakit oraindik nola ez diguten bekokira bota Israel artifizial bat sortu nahian gabiltzanarena».
|
|
|
Mixel Lagegerieren «ahots eta gitarraren biluztasunak frankismoaren kontrako panfletorik gogorrenaren zama du», baina Iparraldean frantximant saldu
|
bati
eman ziotela botoa zioten abertzaleek.
|
|
|
Oraingo honetan, Donostiako eta euskal pilotako historiaren pilotaleku garrantzitsuenetariko
|
bati
emango diogu txanda. Atotxako pilotalekuari hain zuzen ere, edo hobeto esanda, Atotxako pilotalekuei, bat baino gehiago izan baitira.
|
|
|
Urte t' erdiko su etena ez da alferrikakoa izan, herriarengan ilusio eta esperantza sortu dira, gatazka gainditu dezakegu, mahai baten ondoan negoziatzeko eseritzea nahi ez duten horiek, eseri araziko ditugu, guk, gure egia esplikatzeko ahaleginak biderkatu behar ditugu, gure hitza eta ahotsa isiltzen saiatuko dira, gure bidea luzea da, ezin dugu amore eman, eta are gutxiago herriari bizkarra eman. Martxoaren 12an beste urrats
|
bat
eman behar dugu, abertzaleok, Madrilen gure eskubideen aldeko lan itzela dugu aurrean, eta egun hori eta gero, gauza bera, etengabe Euskal Herriaren askatasunaren bila
|
|
|
Herriko monumentu zaharrenetakoa izaki, eraikuntzak berak bazuen interesa publikoari zabaltzeko. Parrokiak, ordea, beste erabilera
|
bat
eman nahi zion dorreari «Hogar del transeunte» delakoa ipini asmo zuten behean eta lehen solairua Caritas en egoitza izan zedin nahi zuten. Hortaz, publikoari dorreko bigarren solairua eta kanpandorrea soilik zabaltzea pentsatu zuen Udalak hasiera batean.
|
|
|
Auzo gehienetan bezala pilotalekua ere bada Azkizun. Auzotik ikus genezakeena oso zabala da eta inguruetan bueltatxo
|
bat
emateak gehiago ikustea baimenduko digu. Itsasoa, beti da ikuskizun paregabea, baita hemendik ere.
|
|
|
Ikusi dut jendea mobilizatzen dela, gure eskualdeari hats berri
|
baten
emaiteko, borrokatzeko prest dela. Elkarlanean aritzeko prest dira berdin hautetsiak eta lantegietako nagusiak, nola sindikatetako edota elkarteetako partaideak
|
|
|
Hori errealitate bat da, eta su etenaren garaian, presoen aldeko atxikipenak eta aldarrikapenak izugarri indartu ziren bezala, egoera honetan jendea berriz hoztu da. Erailketak eta presoen eskubideekiko aldarrikapenak gizartean
|
batera
emango direla pentsatzea ez da errealista. Lizarra, ordea, lanean dabil.
|
|
|
EAJko burukide batzuek esana dute sozialistekin zerbait lortu litzatekeela, bai gobernu mailan, bai gatazkari irtenbide
|
bat
emateko. Nola doa ahalegin hori?
|
|
|
Ostegunetan emakumeek dituzten erronken inguruan arizen dira. Egun berean, Uxue Beloki soziologoak" Boulevard" magazinean dihardu erakunde publikoek gizarte bazterketari konponbide
|
bat
eman diezaieten. Pedro Garcia Larraganen asteguneko" En profundidad" solasaldian, pobrezia, legez kanpoko emigrazioa eta halakoak dituzte mintzagai.
|
|
|
1998ko inauterietan, taberna batean nengoela, lagun
|
batek
eman zidan beka honen berri. Eta proiektua aurkeztu nuen, irabaziko nukeenik inondik inora pentsatu gabe.
|
|
|
Nahiko gaizki pasa du gizarajoak, baina Kubara bueltatzen bada, ez pentsa kubatar arrunt baten bizimodua izango duenik, ez horixe, Fidelek Batista diktadorearen garaiko etxe puska
|
bat
emango lioke-eta, igerileku eta guzti. Ez naiz politika kontuetan sartuko, baina egia da kubatarrek zailtasun ugari dutela.
|
|
|
Egoera horrela izanik, azaroaren 1etik aurrera presoek urrats berri
|
bat
ematea deliberatzen dute: gose greba mugagabe bati hasiera ematea, bi gobernuekiko presio maila areagotzeko helburuarekin.
|
|
|
Bidean leloa izango du 2000 epean erabiliko den ziurtagiriak, euskararen aldeko bidean barneratu izana baita ziurtagiri honek erakusten duena. Gutxieneko konpromisoak hartuko dituzten gizarte eragileei ekainaren 13an Donostian egingo den ekitaldi
|
batean
emango zaie Bai Euskarari ziurtagiria.
|
|
|
Komunitate batean, eta beraz, proiektu batean txertatzen zuen norbere bizitza. Norbere bizitzari ezezik, giza-taldeari proeiktu eta proiekzio
|
bat
eman zezaiokeen. Posmodernismoa asko tematu da munduaren ikuskera absolutizatuak faszismo eta sektetara iristeko ematen zuen bideaz, baina gure bizitzak antolatzen laguntzen digun" komunitatea" errazegi ahaztu du.
|
|
|
NIRE helburua ez da erakaspen
|
bat
emaitea nire lagun Arnaldo, Joseba eta Rafari. Herri hunentzat eramaiten duten lanak gainditzen du mediatikoki erakutsia dena.
|
|
|
Ez dakit zoin esaldi asmatu behar den aste huni biper pixka
|
baten
emaiteko euskal politika munduan, prentsak mamia ukan dezan hain maite dutelakotz, eta nire buruaz mintzarazteko.
|
|
|
Iduriz gustukoa litzateke eta ongi bilatuz zerbait atzeman nezake. Zeiharketa bat Otegirekin, demokrazia hitza (oso garrantzitsua demokrazia hitza, bederen hiru aldiz esan behar dena, iduri eta erakaspen
|
bat
eman behar dakotala), ezin adigaitzgarriko aipamena akordio hipotesi ez errespetatu batentzat eta horra polemika bat irrati guzietan aipatua izanen dena.
|
|
|
Proiektuan pertsonaia guztiek gaizki buka zezaten zen asmoa, amaiera beltza izatea. Lotura
|
bat
eman nahi nion lanari eta amaiera beltz hori zen lotura. Orain ez dut zertan proiektua gauzaturik.
|
|
|
Ipuin bat idaztean tonu jakin
|
bat
ematea bilatzen dut eta liburuari kohesio bat ematearren umore beltz tonu hori zutenak aukeratu genituen. Argitaletxeari beste ipuin bat ere proposatu nion libururako.
|
|
|
Ipuin bat idaztean tonu jakin bat ematea bilatzen dut eta liburuari kohesio
|
bat
ematearren umore beltz tonu hori zutenak aukeratu genituen. Argitaletxeari beste ipuin bat ere proposatu nion libururako.
|
|
|
Ikerketa lan sakonaren ondorioa da Alberto Barandiaranek idatzitako hirugarren liburua. " Gaizkileen Faktoria (Ernest Hemingway euskaldunen artean)" lanak Hemingwayren bizitzaren ikuspegi berri
|
bat
ematen du. Kuban bizi izan zen garaiarekin hasi du idazleak kontakizuna; bertan euskaldun talde bat baliatuz nazien aurkako kontraespioitza taldea osatu zuen Hemingwayek.
|
|
|
Baina ez dut esan nahi konpainia bakan batzuek aurrekontu guztia xurgatu luketeenik; hori ere ez litzateke batere aproposa, konpainia txiki asko saretik kanpo geratuko liratekeelako. Hasteko, profesionalekin lan egin, gehiago programatu eta antzerki ikasketak arautzeak egonkortasun
|
bat
emango lioke antzerkiari. Adibidez, aktore izateko zegoen eskaria ikusita, TAE Arte Eszenikoen gunea delakoa sortu genuen Donostian; bada, klaseak emateko egoitzarik gabe gaude oraindik.
|
|
|
Diagnosi horietatik ondorio nabarmena ateratzen da, marko honek ez duela ematen Euskal Herriak aurrera egin dezan. Horrez gain, asko gara euskaldun kontzientzia daukagunak eta horri erantzun praktiko
|
bat
eman behar zaio; zergatik behartu behar gaituzte geure burua espainiar edo frantziar gisa agertzen ez bata ez bestea ez garenean. Udalbiltzak erantzun diezaioke horri.
|
|
|
Iruditzen zait beti ari garela berbetan, zelan elkartzen diren narratibaren barruan dauden generoak eta zelan sortzen diren hibrido horiek. Baina euskal literaturan oraindik, beste pausu garrantzitsu
|
bat
eman barik dago, poesia txertatzearena. Zentzu batean hori ematen da eta poesia liburuek izan dezakete tonu narratiboa.
|
|
|
Harkaitzek esan duen bezala, ni ere garai batean obsesionatu egin nintzen profesionaltasunarekin. Gero, buruari buelta pare
|
bat
eman eta hori ahaztu egiten duzu.
|
|
|
Hamasei kolpe egur zati
|
bati
ematea hain proba motza izanda, jende asko animatzen da; ez dute ordea, hemengo prestaketa edukitzen, ezta laurdena ere.
|
|
|
Nuarbekoa den federazioko bati bultzada
|
bat
eman nion. Enbor batzuen kontura eztabaidan ari ginen; halako batean berotu, berak hitz itsusi bat bota eta nik bultzada bat eman nion.
|
|
|
Nuarbekoa den federazioko bati bultzada bat eman nion. Enbor batzuen kontura eztabaidan ari ginen; halako batean berotu, berak hitz itsusi bat bota eta nik bultzada
|
bat
eman nion. Barkamena eskatu nion arren, abokatuak, ministroak eta denekin hitz egin zuen ni zigortzeko.
|
|
|
Baina orain arte beti saiatu gara besteetatik bereizten disko guztietan geure geureak diren kantuak sortuz. Azken honetan aurrerapauso
|
bat
eman dugu, lan guztiak originalak baitira.
|
|
|
EAJ eta PSE EEren artean nolabaiteko hurbiltze
|
bat
eman da azkenaldion. Gasteizko Legelbiltzarreko azken osoko bilkurari buruzko baloraziorik egingo al zeniguke?
|
|
|
Horrek lana izugarri eragozten digu. Inoiz edo behin, bilkura bat izan eta ordu
|
bat
eman behar dut gure jarrera zein den argitzen. Bertako legebiltzarkideek Europako estatuetako prentsak gure arazoaz egiten duen irakurketa jasotzen dute.
|
|
|
Eszenaratzeari kalejira
|
batekin
emango zaio hasiera, non arraina, belatzak, marinelak eta itsasoko bestelako biztanleek ikuskizuna iragarriko duten. Pequod eta Achab kapitainaren abenturak etorriko dira gero.
|
|
|
Egidazuko dartsenaren kaia egokitu eta bete bitarteko lanetan, 1999ko udan, horien aurkako gizartearen kexua nabarmendu zen, eta aurkeztutako alegazioen ondorioz, oraindik ebatzi gabe daudelarik, obrak geraraziak izan ziren epaitegietako aginduz. Aldatutako Plan Bereziaren garapenak bizi duen etenaldi hau egoki gertatu da arrantzaren sektorea jasaten ari den krisialdiari irtenbide
|
bat
emateko, etorkizunerako estrategiak aztertzeko eta eztabaidatzeko, egoera horri aurre egiteko liratekeen inbertsioak aztertuz.
|
|
|
Bidean bizi naiz berdin. Bankuetxe batean lan egiteak formatzaile gisa libertate
|
bat
emaiten dit. Artistikoki ez dut ene burua profesional gisa ikusten.
|
|
|
Fikzioan adibidez, mugitzen dena jasotzen duzu eta animazioan aitzitik, guztiz kontrakoa, objektiboaren aurrean mugiarazi egiten dituzu mugitzen ez diren gauzak. Irudiari kutsu berezi
|
bat
ematen diozu. Animazioa egiten dut ekoizpena askoz ere sinpleagoa delako, nire eguneroko bizitza, lau seme alabekin, nahiko zaila baita.
|
|
|
Horiek ez dute ezer egingo, korronteari segika doaz. Beste indar bat behar du horiei bultzada pixka
|
bat
emateko. Beste kirol guztietan zerbait modernizatzen da, guk ez dugu ezer egiten.
|
|
|
Eskualdeen deszentralizazioaren arazoari nahiz hizkuntz arazoari irtenbide
|
bat
eman ahal izateko, erreferendum posible oro errefusatua izan da demokraziaren seaska deitua den Frantzian. Korsikako arazoak, ordea, eragina izan du deszentralizazioan:
|
|
|
Duela bi urte Euskal Herria aro berri batean sar tzeko urrats garrantzitsu
|
bat
ematen ari zela esaten genuen. Lizarran jaio zen akordioarekin eta bere atzean zegoen argazkiarekin, abertzaleak eta beste sektore anitz bildurik, itxaropena eta ilusioa piztu ziren fase berri baterako oinarriak jarriz.
|
|
|
Zutik ez da aldatuko. Batzarrak gure eguneroko lanari bultzada
|
bat
emango dio. Duguna baturik mantentzea eta nazionalismoaren inguruan eztabaidatzen segitzea ditugu helburu; euskal sozietateko arloz arloko problematikari eutsiz betiere.
|
|
|
Su eten berri
|
bat
emango balitz, orduko egoerara itzultzeko aukerak berrituko al lirateke?
|
|
|
Su eten berri
|
bat
emango balitz ez litzateke aurrekoa bezala izango. Berriz ere, sektore guztiak biltzeko espektatibak zabalduko balira, Nafarroan Batzarrerekin eman zen esperientziatik pasa litzateke.
|
|
|
Hau da, Nafarroako kasuan, inor gutxi geratu zen batasun hartatik kanpo. HBren eta Batzarreren arteko hurbilketaz gain, beste jendeekiko hurbiltze moduko
|
bat
eman zen, erakargarritasun bat piztu zen. Hori izan liteke HBren inguruan gauza daitekeen batasun handiena, esparru tradizionaletik harantzago doana.
|
|
|
Zaila da gertakizunak aurreratzea. Hamarkada honetan euskal espainol komunitate politikoen arteko orekatze eta indartze
|
bat
eman da ez komunitate sozialen artean, kasu. Euskal espainol edo espainol ikurra daramatzaten komunitate politikoen indartze hau ez da gelditu oraindik ere.
|
|
|
Hemen batzuek eta besteek esaten dute EAJk aukeraketa bat egin behar duela, abertzaleen erregistroetan edo espainolen erregistroetan sar gaitezen behingoz. HBk dioenez, EAJk azalpen
|
bat
eman behar du PSOErekin zertan ari garen argitzeko, eta ez dugula Vatikanora joan behar mirarien bila. Miraria, baina, ez dago Vatikanon HBren esku baizik.
|
|
|
Lehendakariak duela bi urte jarri zituen berberak, PSE EEk onartu ez zuen bakegintza eta normalizazio eredua. EAJk, gaztazkari irtenbide
|
bat
emango bazaio, ezker abertzalearekin kontatzea ezinbestekoa dela dio, bestela ez dago soluziorik. EAJk garbi dauka autonomia eta autogobernua osatu dituen tresneria ez duela edonoren eskuetan utziko.
|
|
|
ETAri ematea dagokion distentsio garai hori abertzaleen arteko akordio baten eskutik etorriko da. Horren aurrean, ikusi behar da unionisten ordezkariak diren PPk eta PSOEk zer heldutasun politikoa erakusten duten benetan jauzi kualitatibo
|
bat
eman eta negoziaziorako eskema urratzeko.
|
|
|
Beti saiatzen zara besteengandik bereizten, baina beti aurrekoak egin duena kontuan hartuta. Txirikordari beste bueltatxo
|
bat
ematea da. Behar bada orain (eta beti egon bada ere, ez da berria) gehiago jotzen da liburu hibridoak egitera:
|
|
|
Bestetik, egia esan, nik ez nuen horretan pentsatu hautatu nuenean, baina sari horiekin beti gauza bera gertatzen da: orain txinatar
|
bati
eman diote. Sekula ez diote txinatar bati eman, bada noizbait eman diote.
|
|
|
orain txinatar bati eman diote. Sekula ez diote txinatar
|
bati
eman, bada noizbait eman diote. Eta txino bati eman behar ezkero, nori emango diote?
|
|
|
Sekula ez diote txinatar bati eman, bada noizbait eman diote. Eta txino
|
bati
eman behar ezkero, nori emango diote. Joño, hau txinatarra da baina exiliatua, beraz ez da oso komunista, oso" txarra" eta gorria, orduan irabazteko arrisku handia du...
|
|
|
Portugalek badu sekulako literatura, eta sekula saririk jaso gabea. Mundu guztiak esaten zuen egunen batean portugaldar
|
bati
emango ziotela, eta haien artean gaur egun nor da obrarik luzeenetakoa eta prestigiorik handienetakoa duena. Saramago.
|
|
|
" K" bat gaizki jarriz gero Villasante etorriko da eta zigortu egingo zaitu. Hizkuntzari saltsa pixka
|
bat
ematea, eta batez ere gustura egitea. Ez dugu egin jendeak hor jarritako tontakeriak esango dituela pentsatuz.
|
|
|
Demokrazia lehen baino urriagoa da, hiltzeko arriskuan bizi garen pertsonak lehen baino gehiago baikara. Demokrazia falta honen aurrean aldaketa koantitatibo handirik emango ez den arren, aldaketa koalitatibo
|
bat
eman dela uste dut, eta aldaketa koalitatibo honek beste alderdi osaketak ekar ditzakeela.
|
|
|
Bitartean, ETAren su eten
|
bat
emango balitz?
|
|
|
Dena den, egitura aldetik nahiko atipikoa da. Orain beste gorputz
|
bat
ematen saiatzen ari gara.
|
|
|
Komunikabideei zera azaldu dizuegu: guk diru
|
bat
emango dugu produktu bat kaleratzeko, baina ezin dugu diru hori berau publizitatzeko erabili, ezin dugu publizitate klasikorik egin, horrek gure produktua bi edo hiru aldiz garestituko lukeelako. Eta komunikabideei produktuaren inguruko informazioa zabal dezazuen eskatzen dizuegu.
|
|
|
Lan metodoa, taktika eta helburu ertainei buruz departamendua edo autonomiari buruz joan ala ez. Herriko taldeetan indar nagusia eman edo indar metatze bat talde
|
baten inguruan
ematea dira aipa daitezkeen jarrera horietako batzuk. Jarrera hauek, azken gertakarien eta azken kanpainen antzutasunek bertze bide batzuen jorratzeko borontateak ondu dituzkete.
|
|
|
" Ego Amerika, une larrian" gaiari eskaintzen zion bere lehenengo orrialdea, hango herrialdeetako gobernu gehientsuenen eskuineko joera garbia azpimarratuz eta egunetik egunera ugaltzen ari zen bertako populazioaren gehiengo nagusiak jasaten zuen mixeria gorria nabarmenduz. Bide batez, Nazio Batuen Erakundeari errepasotxo
|
bat
ematen zion.
|
|
|
Munduko arazoak, ONU tik pasa gabe, bi hauen artean erabakitzen dira. Are gehiago, gauzak horrela jarraituko dute Txinari leku
|
bat
ematen etzaion neurrian. Txinari ateak itxiaz nola pentsa diteke Vietnamgo arazoa zuzentzea?".
|
|
|
Ohartu al zarete, Frantziako Telebista jarraitzen duzuenak, bertako teleberrietan Espainiakoetan baino iragarpen hobeak egiten dituztela eguraldiaz? Lagun
|
batek
eman zidan horren arrazoia. Nonbait Meteosat sateliteak bidaltzen dituen argazkiek iragarpenak prestatzeko garrantzi handia dute.
|
|
|
Ikusten nuen hamarreko handia oso ongi zetorkidala, eta zortziko handia ere bai; zortziko txikian parafrasi handiak egitea ez da erraza. Betelanari ere beste zentzu
|
bat
eman behar zaio, betelanean askotan lehendabiziko puntu horiek ez ziren ezer.
|
|
|
Telebistaz lehengo bertsogintza emango balitz, publiko berria ez litzateke etorriko eskaintza horretara. Publiko berria etorri zen bazegoelako belaunaldi oso bat ordura arte bertsolaritzara hurbildu gabeko jendearen mezuak era txukun
|
batean
eman zitzakeena. Arrakasta horregatik izan zen.
|
|
|
Nik uste badagokigula kulturgintzan mahaian kolpe
|
bat
ematea, ze azken urteotan entzun eta entzun egon gara. Nik ez dakit hemendik 20 urtera munduko kulturaren abangoardiaren puntatzat hartuko gaituzten, edo tradizio zaharkitu baten azken reduktotzat.
|
|
|
92 urtearen inguruan mozorro bolada izan zen. Momentu jakin batean mozorro
|
batek
eman dezake bertsotarako gaia, gero eman duelako jartzen duzu telebistan eta bolada batean denak mozorrotu nahian ibiltzen dira, eta ariketekin berdin. Epe luzerako bista falta da askotan.
|
|
|
da materiala, baina ez da oso gaitza. Afizioa sortzea eta informazio pixka
|
bat
ematea eskatzen zaio, ez besterik. Problema ez da metodoa, irakaslea baizik.
|
|
|
Sekula lurraldetasun politikorik izango ez bagenu ere, euskarak batzen duen lurraldetasun animiko hori. Egia da, teorikoki behintzat, lurraldetasun politikoak beste sostengu
|
bat
emango liokeela lurraldetasun espiritualari. Baina zer egiten du lurraldetasun geografiko batek, espiritualak betidanik erakutsi dion erreferentzia eta baloreen sarerik gabe?
|
|
|
Arrakasta handia du, mundu guztiak onartzen dio egiten ari den lana, baina bera ez dago bere buruarekin gustura. Orduan aldaketa izugarri
|
bat
ematen du, iritzi orokorraren kontra. Marrazkilari hori ni ere banaiz.
|
|
|
Zure krisian beste pauso
|
bat
eman nahi zenuen. Norantz?
|
|
|
Posmoderniaren ajeei ere egurra ematen diezu. " Jainkozurtz" gauden honetan diskurtso galera larri xamarra dago; datu eta informazio gehiegi dago, baina gero oso zaila da horiei zentzu
|
bat
ematea edo diskurtso baliagarri bat eraikitzea: " Informazioaren trailerrak zapalduriko katuak dirudite gaur egungo hainbat eta hainbat artikulu eta hitzaldik."
|
|
|
ENA edo euskal agiriari ezin zitzaiola balorerik eman esan zuen, baina Maria Jose Galindoren epaiak ez zuen hori esaten, baizik eta ENAk identifikatzeko tresna bezala balio dezakeela, futbol taldeko edo herri liburutegiko beste agiri batek balio dezakeen bezala. Jakina, agiri hauek ez dute balio ofizialik, ez baitira botere ahalmena duen instituzio
|
batek
emanak.
|
|
|
ETAk burutzen duen terrorismotik kanpo lantzen bada, etorkizuna ikusten diot ekimen honi. Desobedientzia zibila oso interesgarria da baldin arlo militarretik at lantzen bada, gizarte zibilak gizarte arazoei nahiz politikoei erantzun zibil
|
bat
emateko gaitasuna erakusten badu berez. Zoritxarrez, hemen ohituta gaude indarkeriaren bidez erantzuten.
|
|
|
Adin Txikikoen Legea oraindik egin ez den lege bat da. Aurreko legearen bidez Adin Txikikoen arazo larriari erantzun eta tratu sakon
|
bat
eman nahi zitzaion. Berean, bozkatzeko gai ez direnak zergatik ez ditugun penalki helduak bezala tratatu behar adierazten zen.
|
|
|
Arnaut Oihenartek Atsotitz edo errefrauak bilduman jasoriko Han izanik hona naiz esaera ilunaren azalpena euskal idazle hark azaltzen zuen modura, bi txoriren arteko elkarrizketa egoeran kokaturik ulertu behar da: " Txori batek, bere habia epelean dagoela, heldu berria den beste txori
|
bati
emandako erantzuna da, heldu berriak Orhi aldean eguzkiak bero jotzen duela eta hara joateko gonbitea luzatzen dio; kabi epelean dagoen txoriak, aldiz, iruzurra sumatzen du eta ezetz erantzuten dio" han izanik hona naiz" esanez. Alegia, Orhi aldean izana dela eta han berorik ez zuela ikusirik, bere habiara itzulia dela.
|
|
|
Beraz, agerian geratzen da bizitzari buruzko ikuspegi historikoa emateko asmoa. Dakusagunez, pertsonaiak bizitzaren ikuskera
|
bat
emateko aitzakiak direnez, ez du hauen ezaugarrietan sakontzeko ahalegin handiegirik egingo, pertsonaia lauak eraikiz: bizitzari aurre egiteko aholkuak baitira ipuin honetako zutabe nagusiak.
|
|
|
Ikuspuntuari dagokionez, narratzaile orojakile
|
batek
ematen digu gogoeta hauen guztien berri. Are gehiago, narratzaile hau Teresa modura irudika dezakegun narratarioari mintzatzen zaio.
|
|
|
Baina, narratzaile hau batzuetan autodiegetikoa da, eta besteetan homodiegetikoa, beste pertsonaia batzuen gertaerak azaltzeari ekiten baitio. Gainera, kasu guztietan ipuineko pertsonaia
|
batek
ematen digu istorioaren berri. Batzuetan, pertsonaien arteko erreferentziak lotuz ipuin batetik bestera narratzailea aldatzen ez delako sentsazioa dugu.
|
|
|
Aholkuren
|
bat
ematekotan, hauxe esango nioke nik: aniztasunerako ahalmena izanik ere, agian indar gehiago eduki dezakeela obra batek estilo edo motibo aldetik batasun puntu batetik abiatuz gero.
|
|
|
Bestalde, bilduma honetako hiru ipuinetan tradiziozko ipuinak oinarritzat hartu eta hankaz gora jarri ditu: " txikitako ipuinak hartu, astindu
|
bat
eman eta ipuinok hankaz gora jartzeko." Joera hau Mailuix Legorbururen ipuin batzuetan ere ikusiko dugu. Honela, joko ederra sortzeaz gain, ohikoa denari beste ikuspegi batetik begiratzeko beharra azpimarratzen du.
|
|
|
Beraz, ikuspuntu ezberdinak darabiltza bi plano hauek bereizteko: 1930eko gertaeren berri narratzaile estradiegetiko
|
batek
emango digu; 1960koez, ostera, narratzaile autodiegetiko batek. Gainera, fokalizazio aldakorra eta ahots aniztasuna batik bat bigarren plano honetan aurki ditzakegu.
|
|
|
Honen guztiaren berri emateko lantxo hau lau ataletan banatu dugu: lehenik, bilduriko kritikaren zerrenda jaso dugu urtez urte; bigarrenik, hamarkada honetako eleberri eta ipuin bilduma batzuen iruzkinak eskaini ditugu; hirugarrenik, hamarkadaren ikuspegi orokor
|
bat
emateko asmoz, azken ohar orokor batzuk bildu ditugu; eta azkenik, eranskin labur bi atondu ditugu: batean idazleen gaineko datuak batu ditugu, eta bestean, literatur kritikaren inguruko hainbat terminoren azalpen labur batzuk eskaintzen dira, iruzkinetan erabilitako terminologia ezezaguna zaionari laguntzeko xedearekin.
|
|
|
Denborari bagagozkio, eleberriaren hasieratik amaierara arte garapen kronologikoa nagusi den arren, bigarren atal honetan kartzeleratzearen berri ematean, kanpo prolepsi baten bidez sortzea lortzen du. Haatik, garapen kronologiko honetan zenbaitetan denbora bera errepikatu egiten da, gertaerak beste ikuspuntu
|
batetik
emanez. Ondorioz, lehen pertsonako narratzaile autodiegetikoa, hirugarren pertsona erabiltzen du fokoa beste pertsonaia batzuengana gerturatuz.
|
|
|
Izan ere, fokalizazioaren bidez, narratzaileak narrazioaren eremuan murriztapenak egingo ditu. Honela, fokoa leku jakin batera bideratuz, kontakizunari norabide konkretu
|
bat
ematen zaio. Hiru fokalizazio mota ditugu:
|
|
|
anakronia (ik.) mota bati deritzogu prolepsia: hau da, denboran aurreranzko salto
|
bat
emanez kronologia apurtzeari deritzogu prolepsia: oro har, iragartzearekin lotuta egoten da.
|
|
|
Baina argi utzi nahi dut, Languedoc baino lehenago, Neolitos garaian euskara erabiltzen zela, bertako leku izenek adierazten diguten bezala. Gai horretaz hitzaldi
|
bat
eman nuen Andorran: I Congrés D. Història de la família als Pirineus hartan, 1991ko maiatzaren 10ean,. El Pirineo, eje en los orígenes de nuestra lengua?
|
|
|
Horrelakoetan, bizkaierazko joerari jarraituz, ric erabiliko du eta ez instrumentala. Noizbehinka esapidearen bigarren osagaia absolutibo mugagabean jarri beharrean adlatiboan jartzen du; beste urrats txiki
|
bat
emanez, gaur egun haren eskualdean kaletik kalera, menditik mendira... entzuten dira, kalerik kale, mendirik mendi esapideen ordez:
|
|
|
EUSKALDUNON EGUNKARIA eta GARA egunkarien arteko alderaketak horriburuzko argibideren
|
bat
eman diezagukeelakoan gaude. Ikusi dugunez, antzeko joeradute Euskal Herria islatzean, beste egunkari abertzaletik (DEIA) bereiziz.
|
|
|
Goiko taulari begirada azkar
|
bat
emanez ikusten den legez, kanal batean sendoagertzen den generoak ez du leku gehiegirik bestean; eta alderantziz. Hori, behin bainogehiagotan aipatu dugun osagarritasuna prime time aldian areagotu egin izanarenadierazgarria besterik ez da.
|
|
|
Arau hauetan oinarrituta, Estatuak bi lehiaketa zabaldu ditu. Bata hiru multipleeta hirugarren baten bi programen gestioa kudeatzaile bakar
|
bati
emateko (14 programa, hortaz, gutxienez). Programazio horiek baldintzapeko sarbide moduan eskaintzekoakdira, bat izan ezik, zerbitzuaren promozioa egiteko baliatuko dena, hain zuzen ere.Lehiaketaren berezitasun bat, lehendik telebista zerbitzua eskaintzeko lizentzientitularrei horretara aurkezteko ezarritako debekua izan da.
|
|
|
Zehaztasun hauen balioa, ordea, zalantzazkoa da. Gogoratu Egin Irratiarekin EAEen gertatu zena, frekuentzia bakar
|
bat
eman baitzitzaion Gipuzkoako herrialdean (nahiz eta beste probintzietan ere kultursustapen eta hizkuntzaren erabileraren aldetik beste lehiakide askok baino proiektu euskaldunagoa aurkeztu). Edo Nafarroan Euskal Herria irratiarekin gertatutakoa, ez baitzitzaion lizentziarik eman.
|
|
|
Satelite zein kable bidez ematekoak diren ikus entzunezko komunikazio zerbitzuak ez daude, aurrekoak bezala, baliabide urri baten esleitzeko prozeduren menpe. Zerbitzu horien programatzaileek edo editoreek, ordea, hitzarmenbat sinatu behar dute CSArekin (sozietateak Frantziar Estatukoak badira, edoEuropako Batasunetik kanpokoak izanda Frantziar Estatuko satelite edokable sistema
|
baten bidez
emango badira) edo deklarazio bat egin behar duteberaren aurrean (Europako Batasunaren partaide edo Europako HitzarmenEkonomikoaren sinatzaile den beste lurralde batetakoak badira). Hitzarmeneketa, maila apala goan, deklarazioek ere, ikus entzunezko komunikazio zerbitzua betebehar edo eskakizun batzuen menpe jartzea ekarriko dute, besteakbeste, programazioaren aldetik, lurrazaleko sistema analogiko edo digitalakbezalaxe, aurrerago zehaztuko den bezala.
|
|
|
Identifikazio lan horretarako, naziogintzaren sintomatologia desberdinak antzemateko, bide aparta iruditu zaigu eguraldi iragarpenak ilustratzeko medio bakoitzakerabiltzen duen mapari begiratu
|
bat
ematea.
|