2002
|
|
Galia osoan bi dira maila eta ohoreren
|
bat
duten pertsona klaseak; izan ere plebea ia esklaboen parean jartzen da, bere kasa ez da ezertan ausartzen eta inongo bilkuretan ez da onartua izaten. Gehienak, zorrek, zergen tamainak edo boteretsuen gehiegikeriak estutzen dituztenean, nobleen zerbitzura sartzen dira.
|
|
Espainiako elizen erdiek baino gehiagok irisgarritasun arazoak dituzte ezintasun fisikoren
|
bat
duten pertsonentzat, Espainiako Elizaren txosten baten arabera. Kanpaina horrek kanpaina bat abiarazi du, «Guztiontzako eliza, oztoporik gabeko eliza» izenekoa.
|
|
Gure herriko kale, plaza eta eraikinetan oztopo arkitektonikoak kentzea agintariek gogor hasitako borroka da. Azken urteotan, Espainiako herrien eta hirien fisonomia minusbaliotasun fisikoren
|
bat
duten pertsonen beharretara egokitu da. Hala ere, Elizaren eraikinek oraindik bide luzea dute egiteko.
|
2003
|
|
Jesus Acínek laburbiltzen duenez, gaixoari eskaini behar zaion denbora da arazoa. “Kasu arinetan, oso lasterbide praktikoa da gai aktiboa, baina antsietate arazo txiki
|
bat
duen pertsona bati, entzuten bazaio eta orientatzen bazaio, ez du laguntza farmakologikorik, seguru asko”. Acínek azpimarratu du Oinarrizko Osasun Laguntzan paziente bakoitzari arreta pertsonalizatuagoa eta dedikazio handiagoa emateak sendagaien kontsumoa nabarmen murrizten lagunduko lukeela.
|
|
beren ordenagailuan interesa dutenak eta orduka nabigatzen dutenak programak aurkitu eta beren ekipoan sartzeko, konexio orduak beste internauta batzuekin harremanak izateko aprobetxatzen dituztenak eta Interneten erabilera patologiko berezia egiten dutenak. “Azken horiek patologiaren
|
bat
duten pertsonak dira, hala nola ludopatia, eta beste bitarteko bat dute sarean lan egiteko”, esan du José María Otín doktoreak, Bartzelonako Doña Lluria ospitaleko koordinatzaileak, eta lanaren egileetako batek. Zehazki, txosten honen arabera, Interneteko mendekotasuna duenaren profila 19 eta 26 urte bitarteko emakumea da, ezkongabea edo ezkondua, ikasketa maila altua duena eta astean 30 ordu baino gehiago ematen dituena, batez ere txateatzeko edo jolasteko.
|
|
Fernándezen arabera, Aproinlak lanerako informazioa eta prestakuntza eskaintzen die ezgaitasun intelektuala duten pertsonei, enplegu arruntera bideratzeko. Adimeneko ezgaitasunen
|
bat
duen pertsonaren bat kontratatzeko interesa duten familiei eta enpresaburuei ere aholkuak ematen dizkie, eta adierazten du zer abantaila dituen enpleguak, zer kontratu mota dauden hobari ekonomikoekin, zer portaera eta gizarte interakziorako jarraibideak. Gainera, kolektibo horrek lan merkatuan duen jarrera aldaketa bultzatzen du, eta autonomia pertsonala eta profesionala sustatzen ditu.
|
|
Birbaumer doktorearen hamaika pazienteek ELA garatu dute urtebetetik bost urtera bitartean. Garuneko hemorragia
|
bat
duten pertsonei ere aplikatzen zaie, eta, garunak funtzionatzen badu ere, sentitzeko eta ulertzeko gai badira ere, ezin dira komunikatu eta beren baitan giltzapetuta daude. “Israelen aztertzen ari garen beste talde bat eraso terroristak jasan eta garunaren funtzionamenduaren zati bat gal dezaketen pertsonak dira, baina prozesu hori zailagoa da”, esan zuen Birbaumerrek.
|
|
Alde horretatik, nabarmendu zuen garrantzitsua dela kategoria kliniko eta ez moral bat erabiltzea nahasmendu hori izendatzeko. “Biziotsuak baztertu egiten dira, eta asaldu
|
bat
duen pertsona bati lagundu egiten zaio”, esan zuen Etxeburuak. 1.200 jokalari baino gehiagorekin izandako esperientziak erakutsi dio ludopatek 6 urte behar dituztela espezialista baten esku jartzeko.
|
|
Horietako asko pigmentu industrialak dira, eta ez dute homologaziorik pasatu erabilera kosmetikorako; beraz, ez dakigu zehatz mehatz zein den haien azken erreakzioa. . Batzordeak berak estatu kide guztiei eskatzen die beharrezko neurriak har ditzatela kontrolak indartzeko, jendea balizko arriskuez sentsibilizatzeko, debekatutako produktuen zerrenda bat sortzeaz gain, eta arrisku jakin
|
bat
duten pertsonengan tatuajeak edo piercingak egiteko arau zehatzak ezar ditzatela, hala nola, haurrengan, haurdun dauden emakumeengan eta bihotzeko edo biriketako gaixotasun kronikoak dituztenengan. Bestalde, txostena egin duten adituek guztiok hartu genituzkeen zenbait neurri nabarmentzen dituzte.
|
|
Erantzuna, adituen arabera, bizi itxaropenean dago. Gaixotasun edo ezgaitasun
|
bat
duten pertsonek aukera gutxiago dute adin berantiarrera iristeko, eta, oro har, ezgaitasunik gabeko pertsona batek baino hezkuntza gutxiago jaso dute. Azterlanak alderdi positibotzat jotzen du jardunbide egokiak trukatzea, EB osoan lanera itzultzeko tasa handia orokortzeko metodo gisa.
|
|
Haurtxoari bularra edo biberoia eman behar zaionean, batez ere, higiene hori areagotu egin behar da. Gainera, komeni da adingabeak infekzio
|
bat
duten pertsonengandik hurbilegi (metro bat baino gutxiagora) ez egotea. Ez da gomendagarria haurren aurrean erretzea, keak kutsatzen laguntzen baitu.
|
|
Lozanok ohartarazi zuen badirela fobia batzuk, deskribatutako 250en artean, eragina areagotzen ari direnak, hala nola, zenbait patologiari dagozkionak, hala nola, hiesa, minbizia edo bihotzeko konplikazioak, eta, horren ondorioz, “sidafobia, kartzinofobia edo kardiofobia, hurrenez hurren”. Beldurra, beldurra eta beldurra dira fobiaren
|
bat
duen pertsona baten sintoma psikologikoak, dardarak, takikardiak, izerditzea eta zorabioak lagun dituela, eta, muturreko kasuetan, bihotzekoak jota hiltzera ere iristen dira. Fobien kausei dagokienez, Lozanok esan zuen badirela zenbait teoria faktore biologikoei buruz hitz egiten dutenak, hala nola adrenalina soberakinari buruz edo karbono defizitari buruz; beste batzuk, berriz, jatorri psikodinamikoko kausei buruz ari dira, eta, beraz, fobia norbanakoa defendatzearen ondorioz sortuko litzateke, haurtzaroan sortutako objektu edo egoera bat errefusatzearen aurrean.
|
|
Bupropiona duela pare bat urte Erresuma Batuan 35 pertsonaren heriotzarekin lotu zen. Espainian ez zen kasu bakar bat ere atzeman, baina sendagileek behin eta berriz diote kontraindikatuta dagoela historia konbultsiboa duten gaixoekin eta elikadura nahasteren
|
bat
duten pertsonekin.
|
2004
|
|
Beti soinean daramaten botoi bat sakatu beste lanik gabe, aiton amonek edo ezintasunen
|
bat
duten pertsonek etxean jasotzen dute laguntza.
|
|
Orain, ikerketa berri batek zuzenean egiaztatu du poluzioaren eta alergien arteko erlazioa, eta bide bat aurkitu du alergikoen organismoa kutsatzaileetatik hobeto defendatzeko. Diesel motorren errekuntzak sortzen dituen aire partikulek profil genetiko jakin
|
bat
duten pertsonen alergia sintomak okertzen dituzte, Keck School eta Kaliforniako Unibertsitateko (AEB) zientzialarien arabera. ).
|
|
Espainian, batez ere etxebizitzetarako diren hamar eraikinetatik bi baino ez dira iristen ezintasun fisikoren
|
bat
duten pertsonentzat, Estatistikako Institutu Nazionalak (INE) argitaratutako 2001eko biztanleria eta etxebizitza erroldaren arabera. Erakunde horrek uste du eraikin bat irisgarria dela gurpil aulkian dabilen herritar bat kaletik etxe bakoitzaren barruraino irits daitekeenean, beste pertsona baten laguntzarik gabe.
|
|
Metodo hori oso garrantzitsua da elikagaietako metabisulfitoen hondakinen ikerketan. Hala ere, emaitzak baieztatuz gero, alarma iturri izango litzateke; izan ere, baimendutako metabisulfito maila baino handiagoa izanez gero, alergia mota jakin
|
bat
duten pertsonen kontrako erreakzioak soilik eragin ditzake. Oro har, hondakinarekiko esposizioa nabarmen murrizten da, krustazeo mota horien buruak eta azalak baztertuz, AESAk ziurtatzen duenez.
|
|
Baina, jakina denez, bada populazio arriskugarri bat, oso kontuz ibili behar dena: adinekoak, haur txikiak eta immunosupresio mailaren
|
bat
duten pertsonak. Intoxikazio kopuru handia da beste hiri batzuekin alderatuta?
|
2005
|
|
Legearen 61 artikuluko espedientea instruitzeko, zordunak eskabidea egin behar dio finka zein barrutitan izan eta bertako lehen auzialdiko epaitegiari; eskabidean finkak behar dituen obrak, horien gutxi gorabeherako kostua eta finkaren egungo balioa adierazi behar dira, eta ondasun higizinaren gain eskubideren
|
bat
duten pertsonei zitazioa egiteko eskatu behar da, pertsona horiek euren adostasuna adieraz dezaten edo euren eskubideari komeni zaiona alega dezaten. Eskabidearekin batera, perituek zenbatespenari buruz eginiko ziurtagiria eta Jabetza Erregistroak emandakoa aurkeztu behar dira, bai eta, hala denean, zitazioa jaso behar duten pertsonen izenak nahiz eskubideak ondorioztatzeko agiriak ere.
|
|
Lote honek 8.200 ale ditu eta gehienak dagoeneko erretiratu dira farmazietatik, bertan saltzen baita produktu hau. AESAk alerta sarea aktibatu du loteko izakinak lokalizatu eta immobilizatzeko, eta “Nieda Plus” eko ontziren
|
bat
duten pertsonei gomendatzen die erasandako den egiaztatzeko, eta, hala bada, ohiko farmaziara itzultzea gomendatzen du, lote seguru bateko beste batekin ordezkatu ahal izateko. AESAko iturriek ziurtatu diote CONSUMER eroski ri “alerta sistemak ondo funtzionatu duela eta lotea identifikatu eta saltokietatik kendu dela”.
|
|
bisitatzen den herrialdearen osasun egoeraren, eritasun endemikoen, bidaiaren ezaugarrien (ez da gauza bera landa eremu batera egindako abentura bidaia edo hiri eremu batera antolatutako bidaia), iraupenaren, urte sasoiaren, bidaiariaren beraren osasun egoera orokorraren eta abiatu aurreko denboraren araberakoa. Eritasunen
|
bat
duten pertsonek familia medikuarengana ere joan behar dute, beren egoerari buruzko txosten eguneratua eman diezaien eta bidaiak irauten duen egunetarako behar diren botikak eman diezazkien. Nahitaezko txertoak Bidaiariaren beherakoaren aurka babesteko modurik onena elikagai eta edariekin kontuz ibiltzea da, eta horri buruzko gomendioei jarraitzea.
|
|
Lente koloreztatuak dira, graduatuak ere izan daitezkeenak, eta egunean hamar bat orduz eraman daitezke. Erabilgarriak dira konplexuren bat eragiten duen begi desitxurazioren
|
bat
duten pertsonentzat. Prezioa:
|
2006
|
|
Lege batek milioi bat eurorainoko isunekin zehatuko du ezgaitasunen
|
bat
duten pertsonen diskriminazioa
|
|
Hona hemen jarduera horietako batzuk: ezgaitasunen
|
bat
duen pertsona bati zinemara laguntzea, familia desegituratuetako haurrekin tarte bat igarotzea, bakarrik bizi den adineko bati erosketa egiten laguntzea edo arratsalde batean laguntzea edo etorkinei harrera gizarteko hizkuntza erakustea. Erakundearen balantzea oso positiboa da.
|
|
AYCOPek, Eurokultsio Taldearen filialak, orain dela gutxi egindako azterlan baten arabera, ezgaitasunen
|
bat
duten pertsonek osatua, psikikoa zein mugimenduzkoa, Espainiako eraikinek ez dute irisgarritasunik egiten ezgaitasuna duten pertsonentzat. Pertsona horiek gutxienez hamabost oztopo zehatz aurkitzen dituzte iturri beraren arabera Espainian eraikin bat sartzeko eta erabiltzeko.
|
|
Espainiako eraikinetan minusbaliatuek dituzten arazo nagusiak hauek dira, besteak beste: barandarik ez izatea, aldapa handiegiak dituzten arrapalak, ate estuegiak, gurpil aulki estuegiak edo ispilu eta etengailu altuegiak biratzeko erradioak… AYCOPek beste zailtasun batzuk aipatu zituen ezintasun fisikoren
|
bat
duten pertsonentzat, hala nola sarreretan eskailerarik gabeko sarrerarik ez egotea edo, halakorik ezean, legeria betetzen ez duen malda duten arrapalak egotea, “askotan ez daude material irristagaitzekin eraikita”. Minusbaliatuek, halaber, arrapaletan barandarik edo gurpil aulkiak pasatzeko “behar adinako zabalerarik” ez izatea ere pairatzen dute.
|
|
Ziurtagiri hori lortu nahi duten ETEetan eta hondartzetan irisgarritasun baldintzak sustatzeko hainbat jarduera jarri ditu abian Batzordeak, Platak adierazi duenez, jarduera horien bidez diru-laguntza eman nahi da ekipamendu espezifikoak jartzeko, hala nola, sarbide arrapalak, garabi jasotzaileak, anfibio aulkiak, dutxa eta aldagela egokituak, aparkaleku eremuak, edateko uraren instalazioa edo aisialdiko edo zaharberritzeko beste zerbitzu batzuk. “Ez dira ezgaitasunen
|
bat
duten pertsonentzako bakarrik martxan jarritako azpiegiturak, baizik eta hondartzak herritar guztiek berdintasun baldintzetan erabil ditzaten”, esan zuen sailburuak. Hala, eremu irisgarriak dituzten hondartzak “Hondartza Errazen Gida” batean sartuko dira.
|
|
Ostalaritza sektoreak eta MHI Turismo aholkularitzak mugikortasun murriztua edo ezgaitasunen
|
bat
duten pertsonentzako plana aurkeztu dute
|
|
Kataluniako Nazioarteko Turismo Aretoa (SITC) egingo dela aprobetxatuz (hilaren 4an hasiko da Bartzelonan), Espainiako Hotel eta Ostatu Turistikoen Konfederazioak (CEHAT) eta MHI Turismo aholkularitzak “Irisgarritasun Turistikoko Plana” (PAT) aurkeztuko dute. Ekimen honen bidez, mugikortasun murriztua duten edo ezgaitasunen
|
bat
duten pertsonen zentro turistiko nagusietarako sarbidea erraztu nahi da. Ekintza hori CEHATekin eta beste erakunde batzuekin, besteak beste, Espainiako Ostalaritza Federazioarekin (FEHR) edo Bide Librearekin (Fundosa Accesibilidad (ONCE) lanean bi urte baino gehiago eman ondoren egin da), eta metodologia berri bat sortzeko sortu da.
|
|
Gurutze Gorriak emandako datuen arabera, urritasunen
|
bat
duten pertsonentzako egokitutako bainurako laguntza zerbitzua duten Espainiako hondartzak 140 inguru dira. Erakunde humanitarioak duela zazpi urte abian jarri zen ekimen hori kudeatzen du.
|
|
Gainera, erabiltzaileak eskatzen badu, bainuan ere har dezakete laguntza. Erabiltzailearen profila ezgaitasun fisikoren
|
bat
duten pertsonei dagokie, Gurutze Gorriko Osasun eta Sorospen Departamentuko kide Paco Riescok azaldu zuenez. Hala ere, beste erakunde espezializatu batzuen laguntzari esker, beste ezgaitasun mota batzuk dituzten pertsonak ere artatzen dira.
|
|
Hiru milioi eta erdi pertsona baino gehiago dira, eta beren familiak, gizarte talde ahularen egoeraz jabetuta, kide diren erakundeen bidez elkartzea erabakitzen dute, beren eskubideak aitortzen aurrera egiteko eta gainerako eskubide eta aukera berdintasunean gizarte osoa lortzeko. Batzorde horrek egindako azterketa soziologiko baten arabera, minusbaliotasunen
|
bat
duten pertsonen %64 diskriminatuta edo modu desberdinean tratatuta sentitu da bizitzan. Ezgaitasunen bat duten pertsonen %64 diskriminatuta edo modu desberdinean tratatuta sentitu da beren bizitzan.
|
|
Batzorde horrek egindako azterketa soziologiko baten arabera, minusbaliotasunen bat duten pertsonen %64 diskriminatuta edo modu desberdinean tratatuta sentitu da bizitzan. Ezgaitasunen
|
bat
duten pertsonen %64 diskriminatuta edo modu desberdinean tratatuta sentitu da beren bizitzan. Egoera horri aurre egiteko, CERMIk pertsona ezinduei aholkatzen die jasaten dituzten bereizkeria egoerak edo tratu berdintasunik eza salatzeko, legeak debekatutako praktika horiei aurre egiteko.
|
|
Hala, gaur egun, domotikak atazak automatizatzeko aukera ematen du, familiako kide bakoitzak bere nahierara programatu ahal izan ditzan funtzioak. Era berean, laguntza handiko aukera da minusbaliotasunen bat edo motrizitate arazoren
|
bat
duten pertsonentzat. Azken finean, domotikak aretoko aparatuen kontrola bizkor ezartzeko aukera ematen du, esfortzurik eta buruko hausturarik gabe eta inolako arriskurik gabe.
|
|
Alergia motaren
|
bat
duten pertsonen kopurua nabarmen handitu da azken hamarkadetan. Arazo hori bereziki hauteman daiteke haurren artean, Europako hiru haurretik batek alergia motaren bat baitu.
|
|
Aditu sarea Nazioarteko sarearen arabera, 2015erako Europako haurren erdiak elikadura alergiaren bat izango du. Alergiaren
|
bat
duten pertsonen kopurua nabarmen handitu da azken hamarkadetan, batez ere haurren artean. Munduko Osasun Erakundearen arabera (OME), Europako hiru haurretik batek eta bi helduetatik batek alergia izan dezakete hurrengo hamar urteetan.
|
2007
|
|
Kanpo substantzien kontrako defentsak fabrikatzeko ardura gure sistema immunologikoarena da: horrek antigorputzak (hots, inbaditzen gaituzten alergenoak neutralizatu behar dituztenak) ekoizten ditu baina berariazko jarrera jakin
|
bat
duten pertsonen baitan sekulako erreakzioak gertatzen dira eta, errinitis alergikoa nozitzen dutenen kasuan, adibidez, airean suspentsioan dauden alergenoekin kontaktu egitean, sudur mukosetan jazotzen dira, batik bat.
|
|
Hain zuzen ere, artikulu horretan ezarri da, legeak eginkizun publikora heltzea arautuko duela, meritu eta gaitasun printzipioen arabera. Hala ere, berdintasun printzipioa aztertzean ikusi dugun moduan, 9.2 eta 14 artikuluak elkarrekin interpretatzean, legegileari ahalmena eman ahal zaio ekintza positiboko neurriak hartzeko tradizioz baztertuta egon diren kolektiboak funtzio publikora heldu daitezen, esaterako, emakumezkoak edo desgaitasunen
|
bat
duten pertsonak (urriaren 3ko 269/ 1994 KAE).
|
|
Herri Defendatzaileak administrazio publikoen eta bertako eragileen egintza eta ebazpenak argitzen laguntzen duen ikerketa oro ofizioz edo alderdi batek eskatuta abiatu eta aurrera eraman dezake, ministroen, administrazio agintarien, funtzionarioen eta administrazio publikoen zerbitzura lan egiten duen edozein pertsonaren jarduera barnean hartuta. Herri Defendatzailearengana jo dezake interes legitimoa argudiatzen duen pertsona natural edo juridiko orok, naziotasuna, bizilekua, sexua, etab. gorabehera, adingabeak, pertsona ezgaituak, espetxeratuak edo administrazio publikoarekiko lotura edo mendekotasun bereziren
|
bat
duten pertsonak barnean hartuta. Herri Defendatzailearen eskumenak mota guztietako administrazioetara hedatzen dira (Estatukoak, autonomia erkidegoetakoak eta toki erakundeetakoak), administrazio militarra barnean hartuta.
|
|
Hona hemen tratu desberdin bat onargarria izateko abiapuntu moduan erabil daitekeen egitezko kasuen bereizkuntzaren adibidea: desgaitasunen
|
bat
duten pertsonen egoera desgaitasunik ez duten pertsonen egoerarekin alderatzea.
|
|
Aurrean ere esan dudanez, Konstituzioa indarrean egon zen bitartean, hauteskunde sistemak oso desberdinak izan ziren: ...stasunaren araberako eta gaitasunaren araberako sufragioa, 1878ko abenduaren 28ko Legearen bidez ezarria (aberastasunaren araberakoa, hogeita bost urtetik gorakoek soilik zutelako botoa emateko eskubidea, betiere, Altxorrari lurralde kontribuzio moduan 25 pezetako gutxieneko kuota edo industria sorospen moduan 50 pezetako kuota ordaintzen bazioten; eta gaitasunaren araberakoa, heziketa maila jakin
|
bat
zuten pertsonek ere botoa emateko eskubidea zutelako; kategoria horretara askotariko jendea biltzen zen: mutur batean lehen eta bigarren hezkuntzako irakasleak zeuden, eta bestean, Errege Akademietako kideak); eta sufragio orokorra, gizonezkoena?, 1890eko ekainaren 26ko Legearen bidez ezarritakoa (hogeita bost urtetik gorakoek botoa emateko eskubidea zuten, eskubide zibilen erabilera osoa baldin bazuten).
|
|
Baina beso eta eskuetako minusbaliotasunen
|
bat
duten pertsonek arazoak izan ditzakete PDA arrunten ohiko ukimen pantailak eta botoiak maneiatzeko. Eta, horretarako, Xmadina enpresak garatu eta merkaturaturiko Etsedi, PCrako aplikazioa, moldatzea da proiektu honen asmoa.
|
|
hirigintza (bide publikoetan eta erabilera publikoko espazio libreetan), eraikinen barruan, garraioan eta komunikazio sentsorialetan. OCUk ezgaitasunen
|
bat
duten pertsonen elkarte nagusiei 2006an egindako inkesta baten arabera, autoa duten ezgaituen %75 baino gehiago kexatzen dira beren plazak maiz okupatuta dituztela. Autoaz gain, autobusa erabiltzen dute gehien.
|
|
Ezgaitasunen
|
bat
duten pertsonak Estatuko Administrazio Orokorreko herritarrentzako arreta bulegoetara iristea bermatzeko, Ministroen Kontseiluak onartutako errege dekretu baten arabera, besteak beste, gela horiek beheko solairuan egongo dira edo, ezinezkoa bada, arrapalen eta igogailuen bidez sartzea erraztuko da. Arau berriak aurreikusten du, halaber, Administrazioaren bulegoek kanpotik behar bezala seinalatuta egon behar dutela, adimeneko ezgaitasuna duten pertsonentzat ulergarria izan dadin.
|
|
Horretarako, adina, generoa eta jarduera fisikoaren mailak bezalako informazioa erabiltzen dute adituek, bost elikagai taldeak kontsumitzeko modurik eraginkorrenari buruzko «dieta pertsonalizatua» finkatzeko. Hala, hezkuntza aitzakien pean, piramideak modu erraz eta berezian transmititu nahi dizkie kontsumitzaile guztiei, baina bereziki nerabeei eta haurrei, elikadura jarraibide onenak, beharren arabera, baina ez ditu kontuan hartzen gaixotasun kronikoren
|
bat
duten pertsonen kasuak. Elikagai gehiago Piramide berriaren jarraibideek nutrizio zientziari buruzko berrikuntza nagusiak txertatu nahi dituzte Piramideak ogian, zerealetan, pastan eta arrozean banatzen diren elikagaien kategorizazioa ezartzen du; frutak eta barazkiak hurrengo mailan, eta horien atzetik, zerrenda estuagoak daude esnekiak eta proteina ugariko elikagaiak (haragia, arrautzak eta arraina) irudikatzeko, eta, goiko aldean, koipeak, olioak eta gozokiak.
|
|
Imagen: Susan Adineko pertsona eta Alzheimer gaitza duen gaixoa askatzea programaren helburua da Alzheimerra duten pertsona adinduak eta gaixoak edo beste arrazoiren
|
bat
duten pertsonak edozein motatako lokarririk gabe eta edozein leku edo unetan bizitzea. Adinekoen Erakundeen Espainiako Konfederazioak (CEOMA) sustatu du programa hau.
|
|
Horretarako, turismoaren sektoreak oztopo arkitektonikoak kentzeko neurrien dekalogoa ezarri du. “Ezgaitasunen
|
bat
duten pertsonen kolektiboaren gozamen turistikoa bermatzea da, zalantzarik gabe, Gobernuaren lehentasunetako bat; izan ere, Espainiako populazioaren %9 eta %10 artean dago, eta lau milioi pertsona inguru dira”, adierazi zuen Pedro Mejiak, Turismoko eta Merkataritzako estatu idazkariak. Europako Batasunean (EB) 60 milioi minusbaliatuak dira, eta gero eta maizago hartzen dute parte jarduera turistikoetan.
|
|
Aurkikuntzak gaixotasun neurologiko eta sendaezin horren aurkako tratamendu berrietarako atea ireki lezake, mundu osoko 28 milioi pertsonari eragiten baitie. Hamarkada bat baino gehiago da gene mota jakin
|
bat
duten pertsonek gaixotasuna izateko joera handiagoa zutela, oroimena galdu eta dementzia eta heriotzarekin amaitzen dena. Gene (E4) hori populazioaren %15 inguru da, eta haren jarduerak lipoproteina baten ekoizpena eragiten du, apolipoproteina (ApoE4) izenekoa.
|
|
«Ikerketak erakusten duenez, iraupen luzeko kontrako ondorio mentalen larritasuna ez dago tortura edo tratu txarra fisikoa edo psikologikoa izatearen mende, ezta tekniken zorroztasunaren neurri objektiboaren mende ere». Tortura Torturaren aurkako Konbentzioaren definizioaren arabera, tortura «oinaze edo sufrimendu larria, fisikoa nahiz mentala» da, gaitasun ofiziala duen norbaitek helburu jakin
|
bat
duen pertsona bati buruzkoa. AEBko Gobernua zenbait ekintzek sortutako buruko mina eta sufrimendua baztertzeko definizioa mugatzen saiatu da.
|
|
Oztopoek aurrera jarraitzen dute Hazten ari da turismo irisgarria edo minusbaliatuentzako turismoa, eta gero eta handiagoa da turismo operadoreek mugitzeko arazoak edo bestelako ezintasunak dituzten bidaiarientzat eskaintzen dituzten pakete globalen eskaintza. Hala ere, ezgaitasunen
|
bat
duen pertsonak aukera bakarra du: batez besteko turista batek halako bi gastatzea.
|
|
Adibidez, pertsona baten muga fisikoak besaulkien artean leku gehiago behar izatea eragiten badu, tarifa ekonomikoak ez dio eskainiko. Arazo horiek saihesteko, Aenak zenbait jarraibide prestatu ditu, ezgaitasunen
|
bat
duten pertsona guztiek baldintza onenetan bidaiatzeko eskubidea erabil dezaten: Bidaiatzeko zer behar dauden jakinaraztea, erreserba egitean kontuan har dezaten.
|
|
Espainian deklaratutako 14 parke nazionalek natura interpretatzeko zentroak dituzte, eta, Atlantiko Uharteetako Parke Nazionalaren (Galizia) zentroa izan ezik, ezinduek bisita ditzaten egokituta daude. Hala ere, parke nazionalen %50 ez da irisgarria, azaleraren zati batean behintzat, ezgaitasunen
|
bat
duten pertsonentzat. Andaluzia da parke natural gehien dituen erkidegoa (24), eta, ondoren, Valentzia (2006an izendatu ziren parke natural gehienak).
|
|
Eskaintza deigarrienetako bat duela urtebetetik Sanitas garatzen ari dena da, ‘Sanitas Accesible’ produktuarekin. Ezgaitasunen
|
bat
duten pertsonen beharrak asetzeko berariaz prestatutako lehen aseguru medikoa da. Ekimen honen bidez, osasun laguntzarako lehen asegurua sortu nahi da, ezgaitasun fisiko, psikiko eta sentsoriala duten pertsonentzat bereziki.
|
|
Lan munduko bereizkeriari buruzko azken txostenaren ondorioek adierazten dute ezgaitasuna handitu ahala lana aurkitzeko aukerak gutxitu egiten direla. Europan, zehazki, 16 eta 64 urte bitarteko pertsonen %66k lana aurkitzeko aukera dute, baina ezgaitasunen
|
bat
duten pertsonen kasuan, proportzioa %47ra jaisten da, eta ezgaitasun larria dutenen artean %25era. Antolamendu juridikoa Ezgaitasuna duten Pertsonen Aukera Berdintasunerako, Bereizkeriarik Ezerako eta Irisgarritasun Unibertsalerako Legea 2003an onartu zen.
|
|
Defentsa neurrien artean, sor daitezkeen gatazkak ebazteko arbitrajea erabiltzea bultzatzen da. Bestalde, legearen xedapen batek jabekideen komunitateak behartzen ditu ezintasunen
|
bat
duten pertsonen alde elementu komunetan irisgarritasun lanak egitera, gehienez ere hiru hilabeteko soldata gainditu gabe, bizilagunen gehiengoak onartu ezean. Alde horretatik, CERMIk Kongresuko eta Senatuko parlamentu taldeei eskatu die lehenbailehen onar dezatela Pertsona Ezinduen Eskubideei buruzko Nazio Batuen Konbentzioa, horrela Espainiako ordenamendu juridikoan sartuko bailitzateke.
|
|
anorexiaren eta pro bulimiaren aldeko web orriak eta taldeak ugaritu egin dira. Elikadura arazo horietako
|
bat
duten pertsonek sortu dituzte, eta pertsona horiei zuzenduta daude. Ez da ahaztu behar talde horiek gaixotasun psikologiko horien iraupena eta hedapena sustatzen dutela, batez ere emakumeei eragiten dietenak.
|
|
Gomendio horrek ere dei bat egin zuen hedabideetan jarritako iragarkiez ez fidatzeko eta kontratuaren baldintzei arreta jartzeko. “Gero eta ohikoagoa da komunikabideetan ezkontza edo adiskidetasun agentzien publizitatea aurkitzea”, non “erakargarri” gisa erabiltzen baita profil “fikziozko” jakin
|
bat
duten pertsonen iragarkia, bezero izan daitezkeenen arreta erakartzeko, UCEk prentsa ohar baten bidez salatu zuenez. Kaltetuen “kexak” jaso dira eta, kontratu batzuk aztertu ondoren, egiaztatu da horietan “abusuzko klausulak” daudela, UCE Asturiasek adierazi duenez.
|
|
Anna Tankeh Ezgaitasuna duten pertsonen aukera berdintasunari, diskriminaziorik ezari eta irisgarritasun unibertsalari buruzko abenduaren 2ko 51/ 2003 Legearen arabera, normalizazio printzipioa da pertsona ezinduei bizimodu normala egiteko eta “beste edozein pertsonaren eskura dauden leku, eremu, ondasun eta zerbitzu beretara” iristeko bidea ematen dien printzipioa. Jakina, printzipio hori lantokiei ere dagokie, non ezgaitasun fisikoren bat edo ikusmen urritasunen
|
bat
duten pertsonek ez luketen arazorik izan behar laneratzeko. Pertsona gehienentzat zailak ez diren lanak, hala nola zutik egotea edo objektu bat hurbiletik begiratzea, benetako erronka bihurtzen dira beste batzuentzat.
|
|
Bestalde, lantokiaren inguruan aparkatzeko tokiak badaude, horiek neurri egokiak izan behar dituzte mugikortasun murriztua duten pertsonak doazen ibilgailuetarako eta sarbideetatik hurbil kokatu. Lantokiaren sarreran, pasaguneak behar bezala seinalatuta egon behar dira, ikusmen urritasunen
|
bat
duten pertsonek bereizteko. Gainera arrapala edo malda badago, gurpil aulki baten igarotze egonkortasuna bermatu behar da.
|
|
Imagen: Zelda Laguntza txakurra ezgaitasunen
|
bat
duten pertsonei laguntzen diena da. Laguntza psikologiko garrantzitsua da horientzat, baina, gainera, hamar bat trebetasun ere egin ditzake:
|
|
Imagen: André Larsson Ezgaitasun fisiko, bisual edo intelektualen
|
bat
duten pertsonentzat, liburu bat irakurtzea oso zeregin zaila izan daiteke. Berariazko esku hartzeak behar dituzten zailtasun partikularrei egin behar diete aurre.
|
|
Gainera, minusbaliatuak kontratatzen dituzten pertsonen %60k diote lana ondo egiten dutela, besteek bezala betetzen dutela (%34), arazorik ez dutela (%7) edo arduratsuak direla (%4). Ezintasunen
|
bat
duten pertsonak kontratatzen ez dituztenek nekez aurkitzen dituzte baliozko pertsonak(% 76), proposatzen ez dituztenak(% 34), neurri alternatiboak betetzen dituztenak(% 18) edo langile gehiago behar ez dutenak(% 8), eta burokrazia “konplexua” dela(% 5). Txostenak ohartarazten duenez, legea ez betetzeagatiko zehapenak urriak dira, lau enpresatik bat bakarrik ikuskatu du Lan Sailak, arauak ez ditu bereizten ezgaitasun motak eta graduak, lanpostuen egokitzapen gutxi dago eta legearen aplikazioan eskualdeen arteko ezberdintasun “oso nabarmenak” nabarmentzen ditu.
|
|
Honako jarduerak hartzen ditu: ...tza, osasun eta laguntza zerbitzua eskaintzen du; Egunezko Egonaldi Zentroak, gizarte zentzuak dira," hogar del jubilado" delakoak; Eguneko Zentroak, zerbitzu sozio-sanitarioa eta familia laguntzekoa, prebentzioa, errehabilitazioa eta familia laguntzera bideratutako zentroak dira eta, bukatzeko, Zahar Etxeak, gai diren edo laguntza behar duten adinekoendako, bakarrik bizi edo ezintasunen
|
bat
duten pertsonendako alternatiba bat dira.
|
2008
|
|
Ezintasunen
|
bat
duten pertsonak laneratzen laguntzen du.
|
|
Gizakiok bakarrik dugu mintzatzeko gaitasuna. Gene jakin batean (FOXP2 genean) mutazio
|
bat
duten pertsonek, berriz, zailtasunak dituzte hitz egiteko. Hortaz, gene hori mintzamenaren genea ote da?
|
|
452 Datu faltaz harpidedunen ikerketa sistematiko bat egitea ezinezkoa bada ere, Azkueri harpidetza kontuekin heldu zitzaizkion gutunak irakurriz, argi ikusten da ez zirela nekazariek idatziak, baizik gutxieneko maila sozio-kultural
|
bat
zuten pertsonek. Horrek ez du esan nahi maila apalagoko harpidedunik egongo ez zenik, baina ziurrenik gutxiago ziren.
|
|
Azterketa horren helburua zen erakustea kategoria kontzeptualeko berariazko gabeziak daudela gaixoen oroimenean, kategoria semantiko desberdinetako hitzen esanahia gogoratzeko duten gaitasunaren arabera. Emaitzek erakutsi dutenez, oraindik informazio semantikoaren galera txiki
|
bat
zuten pertsona osasuntsuek eta gaixoek gauza bizigabeei eta izaki bizidunei erreferentzia egiten zieten hitzen esanahia, oro har, berdin gogoraraz zezaketen. Gaixoen kasuan, ordea, galera hori objektuei buruzko kontzeptuetan gertatu zen, eta izaki bizidunen erreferenteen oroitzapena gaixotasunik ez zuten edo hain aurreratuta ez zeuden parte hartzaileen maila berean mantendu zen.
|
|
“Artea bere bizitzaren parte dela ulertzen hasi behar da”, zehaztu du Lakuak. “Pertsonaren ahalmenak baloratzen hasi behar dute, ez zatidura intelektuala” Igualarte Fundazioak hezkuntza premia bereziak edo ezgaitasunen
|
bat
duten pertsonekin egiten du lan. Ikasleek “2 eta 50 urte bitartekoak” dituzte.
|
|
Guztira, prestakuntzak hainbat urte irauten du, eta, beraz, helburua da Fundazioa arte eskola gisa onartzea, bertara joaten direnek titulu bat lortu edo konpainia profesional bat osatu ahal izateko. Azken batean, kontua da arteak hunkitu eta inor axolagabe ez uztea, “baina arteagatik beragatik, ez ezgaitasunen
|
bat
duten pertsonek egiten dutelako”, azpimarratu du Cristina Lagok. “Pertsona batzuek ezin dute eskuarekin ukitu, baina kokotsarekin edo oin batekin jotzen dute eta musika berdina egiten dute”, gehitu du.
|
|
Boluntarioen Legeak berak langileen prestakuntza aldezten du, esleitzen zaizkion eginkizunak behar bezala betetzeko, eta gero eta ohikoagoak dira boluntario eskolak, profesionalizazioa helburu dutenak. Erakundeak profil jakin
|
bat
duten pertsonak eskatzen hasten dira. GKEaren beharrak eta hautagaien ezaugarriak funtsezko bi kontu dira.
|
|
Alergologoek deskribatu eta identifikatutako alergia maiztasuna ez da komunikatutako klinikarekin ezkontzen, eta horrek pentsarazten du koloratzaileei edo gehigarriei alergiak gertatzen zaizkiela, oharkabean… Gozoki edo gozoki askori kolorea emateko erabiltzen den gorriak erreakzio alergikoak eragin ditzake, proteina batek eragiten ez dituenak. Alergia motaren
|
bat
duten pertsonen artean, zer jan dezaketen eta zer ez jakiteko kultura ona dagoela uste duzu. Batzuetan kontrakoa gertatzen da.
|
|
Ituna onartu eta urtebetera, 106 herrialdek sinatu dute. Testuaren helburua da ezgaitasunen
|
bat
duten pertsonen giza eskubide eta oinarrizko askatasun guztiak berdintasun baldintzetan betetzea sustatzea, babestea eta bermatzea. 650 milioi guztira.
|
|
Lokal askok tamaina txikia dute; beraz, ez dira familia ugarientzat egokiak, baina binaka edo" single" gisa erabil daitezke, gero eta talde handiagoa. Normalean, baxu batean daudenez, minusbaliotasunen
|
bat
duten pertsonei edo adinekoei irisgarritasuna asko errazten die. Plano gainean saltzen badira edo erreforma egin aurretik erosten badira, gainera, eroslearen gustura birmoldatu daitezke.
|
|
Azpiegitura eskuragarririk ez izateak, sakabanatzeak eta baliabideak mugatzeak talde honen ikusezintasuna bultzatzen dute, bere bizi kalitatea murrizten baitu. Jarduketa ildo nagusiak oztopo horiek gainditzea eta ezintasunen
|
bat
duten pertsonen eskura jartzea integraziorako aukera errealak bertatik bertara ezagutzeko behar den informazio guztia.
|
|
Hala, beharrezkotzat jotzen du joan etorrietan arreta jartzea, etxea garbitzea eta erosketak egitea, eta osasun laguntza eta laneratzea hobetzea. " Ezgaitasunen
|
bat
duten pertsonen %83, 1 lanerako adinean dagoen arren, %63k ez du lanik egin ezgaitasuna lortu ondoren, eta %13 bakarrik ari dira lanean gaur egun", adierazi du. Zehazki, txostenean %75eko edo gehiagoko elbarritasuna duten pertsonak aipatzen dira, gurpil aulkia erabili eta etxebizitzan egokitzapenak egin behar dituztenak.
|
2009
|
|
Gaixotasun larri eta atzeraezin
|
bat
duen pertsona orok idatzita utz dezake uko egiten diola tratamendu mediku jakin bat hartzeari
|
|
Hori dela eta, merkatuan hainbat produktu daude ezintasunen
|
bat
duten pertsonei gauzak errazteko.
|
|
Horretaz gain, adineko pertsonaren edo minusbaliotasunen
|
bat
duen pertsonaren eguneroko agenda kudeatuko du, estimulazio kognitiboa bultzatuz, botikak hartu behar dituela gogoraraziz eta osasun egoeraren inguruko datuen aztertuz.
|
|
astebeteko egonaldia Palma de Mallorcan, martxoan, Madrildik hegazkinez, lekualdatze egokitua eta hiru izarreko hotela, berdin prestatua, eta mantenu osoarekin, 500 eurotik gorako prezioa du; eta astebete Tenerife Hegon, Madrildik hegaldia eta egokitutako lekualdaketa eta hotela barne, 650 eurotik gora lor daitezke. Web gune irisgarriak Turismo sektoreak aurkezten duen beste berrikuntzetako bat da bidaia agentziak behartuta daudela urte berriko urtarrilaren 1etik aurrera minusbaliotasunen
|
bat
duten pertsonei (fisikoa nahiz kognitiboa) eta adineko pertsonei beren webguneetan nabigatzen egokitzera. Egun horretan, Informazioaren Gizartea Sustatzeko Neurriei buruzko 56/ 2007 Legean ezarritako epea amaitu zen, jendeari zerbitzua ematen dioten enpresen web orriek Sarearen inguruan oro har onartutako edukirako irisgarritasun irizpideen batez besteko maila bete dezaten.
|
|
Batzuek jokabide iheskor larria izan dezakete (etxetik ez ateratzea, jendaurrean kamuflatzea edo ispiluari ez begiratzea). LDAren
|
bat
duten pertsonen %30ek elikadura nahasteak ere izaten dituzte, hala nola anorexia, norberaren irudiaren pertzepzio distortsionatuari lotua. Gizonezkoetan eta emakumezkoetan maiztasun berarekin gertatzen den arren, askotan, lehenengoek muskulu dismorfofobia izeneko gaixotasunaren bertsio berezia izaten dute.
|
|
Ikertzaileek diotenez, bi urterekin, beste garapen puntu batean daude, eta argiaren eta soinuaren bateratzea mugimendu biologikotik ateratzen den gizarte informazioa baino askoz deigarriagoa den mundu batetik ikasten dute. Garaiz antzematearen garrantzia Aurkikuntza hori funtsezkoa da EANen
|
bat
duten pertsonen inguruko mundua hobeto ulertzeko. Ikertzaileek diotenez, garaiz antzemateko funtsezko aztarnak ematen ditu, eta etorkizun handia du haurren ikusmen arreta lehen sintometatik bideratzen duten terapia berriak garatzeko.
|
|
Ezgaitasunaren aurreko erreserbak Kontulariak, ekonomialariak, abokatuak, kudeatzaileak, psikologoak, kazetariak, programatzaileak, zerbitzariak, garbitzaileak, lorezainak… Izan ere, ezgaitasunen
|
bat
duen pertsona batek ezin du lanik egin, eta gainerako biztanleen eraginkortasun bera du. Horretaz gain, enpresek abantaila fiskalak eta lanekoak lor ditzakete langile ezinduak erabiltzen badituzte.
|
|
Sozietateen gaineko zergan, kuota osoan, 6.000 euroko kenkaria egitea, kontratu mota horrekin aurreko ekitaldian ezgaitasuna izan zuten langileen batez besteko plantillarekin alderatuta, langile ezgaitu mugagabeen batez besteko igoera izan duen pertsona/ urte bakoitzeko. Ekin lanari Ezgaitasunen
|
bat
duten pertsonei lan aukerak emateko beharrari buruz gezurretan hasten diren enpresei gehitu behar zaie elbarritasuna izan arren lana aurkitu nahi dutenek gero eta jarrera aktiboagoa dutela. Discapnet ek argitaratutako" Urritasuna duten pertsonentzako lana bilatzea" gidak adierazten duenez, lana aktiboki bilatzea ez da unean unean edo noizbehinka egitea; halaber, ez du ezertarako balio" gizartea bidegabea eta ez solidarioa dela" esateak badakigu hori noizbehinka gertatzen da edo" Estatuak, erakundeek, erakunde publikoek… izan behar dutela" esateak beti mota horretako pertsonei lana bilatzen edo ematen dietela.
|
|
Garrantzi bereziko beste kontu bat ezgaitasuna duten pertsonen aldeko pentsio planei egindako ekarpenen fiskalitatea da. Kasu honetan, 1999ko urtarrilaren 1etik aurrera, %65etik gorako elbarritasuna duten pertsonen aldeko ekarpenak egin daitezke, edo (2000ko urtarrilaren 1etik aurrera) ezgaitasuna judizialki aitortzen zaien ezgaitasunen
|
bat
duten pertsonen aldeko ekarpenak, nahiz eta maila horretara iritsi ez. Plan horietarako ekarpenak ezgaituak berak egiten ditu, bai eta harekin zuzeneko edo zeharkako ahaidetasuna duten pertsonek ere, hirugarren gradura arte, hori barne.
|
|
Hori dela eta, erakundeetako arriskuen analistak arduratzen dira" kaudimendun" titulua merezi dugun ala ez ebaluatzeaz. Kontratuen kalitateak ere puntuak ematen ditu Banketxeak zuhur eta zuhur bihurtu dira, eta Arriskuen Departamentuaren azterketa gainditu ondoren nota ona atera ez baina marjina pixka
|
bat
duten pertsonei bakarrik ematen diete kapitala. Epaia prestatzeko, erakundeek ehuneko bat dute helburu:
|
|
Zergatik? Izan ere, estatistika horien arabera, gazteen %51k uste du diskriminazioa sexu orientazioak eragiten duela, %62k uste du jatorri etnikoan edo arraza jatorrian oinarritzen dela, %45ek dio gauza bera gertatzen zaiela ezintasunen
|
bat
duten pertsonei, eta %42k azpimarratzen du adinaren ondoriozko diskriminazioa maiz gertatzen dela, erlijio edo sinesmen desberdina dutenen kasuan bezala. “Guztiok dugu berdintasunezko tratua jasotzeko eskubidea”.
|
|
José Luis López Sendón doktoreak, Madrilgo La Paz ospitaleko Kardiologia Zerbitzuko buruak, esan zuenez, “gaixotasun kardiobaskularrak dira munduko heriotza eragile nagusia, baita herrialde azpigaratuetan ere”. Hain zuzen, “istripu koronario
|
bat
duten pertsonen %38 hurrengo urtean hiltzen da, eta 50 urtetik gorako munduko populazioaren %2 eta %4 artean angina kronikoa du”, esan zuen. Kardiinpultsioa proiektuaren bidez, arreta berezia jarri nahi da gaixo kronikoekiko eguneroko jardunaren azterketan eta bihotz maiztasunak kardiopatia iskemikoaren arriskuaren adierazle gisa duen garrantzian.
|
|
Ezgaitasunen
|
bat
duten pertsonen eskubide urratuenak
|
|
Ezgaitasunen
|
bat
duten pertsonen eskubideak egunero urratzen dira, gehienak ezjakintasunagatik. Espainiako Konstituzioan (EE) eta Ezgaitasuna duten Pertsonen Eskubideen Nazioarteko Hitzarmenean jasota egon arren, kontsulta eta salaketa ugari jaso dira.
|
|
Hala ere, legegintzarako egokitzapena ez da behar bezain azkar egiten, nahiz eta “aurtengo martxoan, Diputatuen Kongresuak aho batez onartu zuen lege proposamen bat aintzat hartzea, Espainiako legedia NBEren Hitzarmenera egokitzeko zeharkako araudi bat bultzatzeko eskatzen baitzion Gobernuari”. Garcíak azpimarratu duenez, “urritasunen
|
bat
duten pertsonek beren eskubideen urraketak desagerrarazi behar dituzte, eta urraketa horiek ahalik eta azkarren berrezarri, Konbentzioak urte eta erdi baino gehiago baitarama indarrean gure herrialdean”. Horregatik, beharrezko lege erreformak sartzeko eskatzen du, baina baita zaharkituta geratzen diren legeak indargabetzeko ere; izan ere, “gaur egun ezin da onartu elementu diskriminatzailerik egotea Estatuko Segurtasun Indar eta Kidegoetara iristeko arau jakin batzuetan, ezta notario egintza jakin batzuetan lekuko gisa jarduteko orduan eta prozesu judizial batean epaimahaiko kide gisa parte hartzeko orduan ere”.
|
|
CONSUMER eroski k bere webgunea ahalik eta pertsona gehienen topaleku bihurtzeko konpromisoari eusten dio, ia inor baztertu gabe. Horrek esan nahi du beren web orriak bereziki prestatuta daudela ezintasunen
|
bat
duten pertsonei (mugigarria, ikusizkoa edo entzumenekoa) haietan nabigatzea errazagoa izan dadin. Horregatik, orrialde guztiek WAI (Web Accessibility Initiative) ekimenaren jarraibideak betetzen dituzte.
|
|
Era berean, gizonezko eta emakumezkoen arteko soldaten banaketa hobetzeko saiakera egingo duela gaineratu du. Mendekotasunen
|
bat
duten pertsonen zaintzaren alorrean heziketa programa berezi bat martxan jartzeko asmoa ere iragarri du lehendakarigai sozialistak.
|
|
Geroztik ohartu da herri guztietan funtzionatzeko manera bera dagoela. Parte guztietan zaila zaie tziganoak eder eta kultura aberats
|
bat
duten pertsona gisa irudikatzea.
|
|
Momenturen batean gastroenteritis edo horrelako gaixotasunen
|
bat
duten pertsonek hobe dute sendatu arte janaririk ez ibiltzea esku artean, hori ere kutsadura bide izan daitekeelako.
|
|
Eta gizarteko ahulenen artean ezintasunen
|
bat
duten pertsonak ditugu. Haien lanei uko egiteko arriskua hor dago, bizi bizirik.
|
|
Adimen urritasunen
|
bat
duen pertsona bat zaintzeak bizimodua baldintzatzen die Hego Euskal Herriko 17.000 familiari baino gehiagori. Baina ahalegin pertsonala ez ezik, ahalegin ekonomikoa ere badakar adimen urritasuna dutenak zaintzeak.
|
|
2007ko apirilean onartu zituen Txinako Gobernuak adoptatzeko baldintza berriak. Hala, ordutik, bikote homosexualek, ezkongabeek, gaixotasunen
|
bat
duten pertsonek, batxilergoa gainditu ez dutenek eta urtean familiako kide bakoitzeko 7.325 euro irabazten dituztenek ezin dute haur txinatarrik adoptatu. Horrek eragin handia izan du, Txinatik haur asko adoptatzen baitziren, nabarmendu du Villarrek.
|
|
Delituen egintzari dagokion alorrera ekarriz gero auzia, iduri luke bestelako ohiturak, beste kultura bat eta beste balio eskala
|
bat
dituzten pertsonek egindakoak direla gizartean alarma sortzen eta segurtasunik eza areagotzen duten delituak. Eta biztanlerik gehienen edo bertakoen ohitura berberak, kultura berbera eta balio berberak dituzten pertsonek egindako delituek, aldiz, ez dute halakorik eragiten.
|
|
Bestalde, jatetxera politikari garrantzitsu asko etortzen dira; gauzak aldatzeko boterea duen jendea, alegia, azaldu du Edouard de Broglik, jatetxeko arduradunak. Azken finean, honekin guztiarekin erakutsi nahi dute ez dela lan berezirik sortu behar ezintasunen
|
bat
duten pertsonentzat. Are gehiago, ekimen horren bidez, kasu honetan itsuen gaitasunak aprobetxatzen dira, euren mugak nabarmendu ordez.
|
2010
|
|
Argibide eskuliburuan ez du jakinarazten gailu hauek ezin dituztela erabili ez haurrek, ez ezintasunen
|
bat
duten pertsonek, eta ez du esaten bermeak zenbat irauten duen.
|