|
2000
|
|
|
Kirolari buruz hitz egiten denean, futbolaren ondoren nik uste dut pilota izango dela hizpide. Hori duela hamabost
|
bat
urte galdu zen eta orain berreskuratu egin da.
|
|
|
», esaten du Mixel Etxebest gotaindarrak (Zuberoako enpresaria eta Herrikoako lehendakaria). Horregatik, duela hamabost
|
bat
urte enpresaburua bilakatu den laborari seme honek, hainbat lantegi du bere kargu, bakarka edo asoziatuekin, eta 150 langile, denak zuberotar gazteak. «
|
|
|
Duela 40
|
bat
urte, gutxienez, Uztapidek Olabarrira joateko deitu zidan. Horrelaxe, Bixente lagunak bazuen «Hilario» esaten zion motor bat, ez dakit Vespa edo zer zen hura, eta ni harekin joan nintzen Beasaingo geltokira motorrean, eta handik gora Bixentek jaso gintuen Uztapide eta biok, banaka banaka.
|
|
|
Ezagutu nuenean pare
|
bat
urte zerama tzan hegoaldean, iparraldeko exilioa amaitu ondotik. Politikagintzak bete tzen zuen bazter guztietako haize freskoaren guraria; eta amesten genuen iraultzaren aldeko baitan kokatu ninduen, sinismenak eta naturaltasunak ematen duten indarraren poderioz.
|
|
|
" Botila hustu ondorengo ajeak" zuen izenburutzat. Bertan, duela pare
|
bat
urte Ibon Sarasola Iñaki Segurola eta Antton Luku Itxaro Borda bikoteen artean gertaturiko eztabaida garratza ekartzen zigun gogora, eta baita eztabaida honen ondorioz bai Lukuk eta bai Sarasolak, elkarren arteko auzia konpondu arte, argitaratzeari egindako txandapasa ere.
|
|
|
Euskararen alde burututako lanen artean: duela 35
|
bat
urte idatzitako euskarazko artikuluak eta 80ko hamarkadaren erdialdean EITB Nafarroara irits zedin eginiko ahaleginak. Izan ere, kanpaina baten ondoren bildu zen diruarekin erosi zen errepikagailua bai Euskal Telebista eta baita Euskadi Irratia ere Nafarroara heltzeko.
|
|
|
Bai, egia esanda, hamalau
|
bat
urte egin genituen han. Hasiera hartan obrak elkarlanean prestatzen ziren, denen artean egiten zen dena.
|
|
|
Horretan ez dut areriorik eduki. Duela hamar
|
bat
urte berriz, harria eta giza probak egiteari utzi eta aizkora munduan buru belarri sartu nintzen.
|
|
|
Tartean urte batzuk hutsik egin nituen; saiatu egiten nintzen, baina ez agian behar zen bezala. Bigarren mailan urte batetik bestera txapeldun ateratzea niretzako oso inportantea izan zen eta beharbada inportantzia eman beharrean, itxaropentsuegi azaldu nintzen eta tartean lau bost
|
bat
urte galdu nituen, buruz buruko txapelketa irabazteko behintzat. Gainera, gero, 22 urte neuzkala, lesio oso larria izan nuen belaunean.
|
|
|
Orain dela 20
|
bat
urte ikusi genuen Kristo aurreko milurtea, Burdin Aroa hain zuzen, gutxi ezagutzen genuela. Esate baterako hemen Gipuzkoan batzuk ezagutzen genituen Oiartzun eta Adarra Mandoegiko mendi horietan, baina ez genituen ezagutzen bizilekuak, kastroak edo herriskak.
|
|
|
Fran tses konstituzioaren eta Europaren ideian adostu ondoren asko hurbildu gara zentristak eta eskuindarrak. Duela hogeita hamar
|
bat
urte ezberdintasunak genituen eta Jakes Abeberrik garai hartan gaudela uste du. Iraganeko eskemetan ainguraturik dago eta Miarritzeko Herriko Etxean duela hamar urte bizi izan genituen gertaeren eskemekin eta klabeekin jarraitu nahi du Abeberrik.
|
|
|
Hamar
|
bat
urtetik aurrerako neskato mutikoei zuzendua dago Amaia Elosegik idatzi eta Iñaki Martiarena" Mattin" ek marraztu duten liburu atsegin hau. Idazleak eta bere adiskide batek, Ester Mugerzak, Asiara egin zuten bidaia kontatzen da bertan.
|
|
|
Hamar
|
bat
urtetik aurrerakoentzat egokia da Mari Jose Kerejetak euskaratu eta Pep Montserratek marraztu duten liburu hau," Deabru jaun maitea" alegia. Infernuan alferkerian bizi diren demonioentzat ere nagikeria ez dela lagunik onena estimatzen du Deabru andreak, eta lurrera" lan" bila igotzea erabakitzen du halako batean.
|
|
|
Ez dakit zein jai ziren San Inazioak edo baina Azpeitian gertatu zen. Ez oso aspaldi ere, orain 40
|
bat
urte inguru. Bertsolariak berez sortzen ziren garaiak ziren.
|
|
|
pertsonaiak berak bere jaiotze data eta urte kopurua ezagutarazten dizkigu eleberriaren hasieran: narratzaileak 1502 urtean ekiten dio kontakizunari, 60
|
bat
urte dituela. Beraz, urte jakin batzuetan kokatzen ditu gertaerak:
|
|
|
Inguru berean, ez da intelektualik falta izan Treviño Arabara itzultzearen alde oihukatzeko. Adibidez, F. de la Fuente Marquínez de Beltrán treviñoar jakitun eta irakasle zenak Universitas argitaratu zuen duela berrogeiren
|
bat
urte, bertako atal luze bat Treviñori eskainiz. Erudizioz betea, ez zaio umorerik falta, baina mindurarik ere ez.
|
|
|
Hori 1967an gertatu zen. Hamar
|
bat
urte geroago, ikusiko genuen berriz ere, JoseLuis ezkerreko abertzaleen artean, beharrik!?, zeinetatik hainbatek eta hainbatek argieta garbi aldarrikatzen baitzuten berenak egiten zituztela Marx-en ideiak eta bideak.
|
|
|
George Hills ek orain hogei
|
bat
urte aurresan zuen irratiaren talde audientzia, eta gaur egun oso jende gutxik jartzen du zalantzan.
|
|
|
Makina
|
bat
urte pasatu dira, irratia gainerako hedabideekin elkarrekiko lehian hasi zenetik gaur egun arte. Irratia, pertsona bakartien lagun eta berrikitan gertatu denaz jabetu nahi dutenen erreferentzia aparatua, irudien alorretik lekora dago, soinuen munduari erabat lotuta egon delarik.
|
|
|
Azken glaziazioa amaitzean (duela 8.000 urte), klima epeldu eta lehortu zenean, Euskal Herriraino iritsi eta lurraldean erraz hedatu ziren artadiak. Beranduago, berriz, klima hotzagoa eta euritsuagoa bihurtzean (duela 4.000
|
bat
urte), harizti eta pagadiak lehiakide gogor bihurtu ziren. Baso hostozabalek geroz eta eremu zabalagoa irabazten zuten heinean, artadiek txoko baztertu eta zailenetara mugatu beharra izan zuten; horregatik, gaur egun artadi kantauriarrak lehiakiderik ez duten lekuetan aurkitzen ditugu, eta toki askotan agertu arren, azalera txikiak estaltzen dituzte.
|
|
|
Técnicas de psicología jurídica. Izango ziren hamar
|
bat
urte lizentziatu zenetik, eta gutxiago bulego txiki batean lanean hasi zenetik, eta horra non atera zion lehenbiziko aldiz etekina irakasgai horri. Gutxienez Maitek hasitako liskarrean burua hotz mantentzeko balio izan zion.
|
|
|
Gure jauregian lau urte eta zertxobait gehiago egin zituen, hiru lehenak Mattin eta biok ikasle gintuela —nahiz eta Mattinek eskola haietarat ere anitzetan huts egiten zuen—, eta azkena ni bakarrik, zeren eta, hamabortz hamasei
|
bat
urte zituela, Mattinek Villagrandeko dukearen etxerat egin baitzuen, dukeak berak gonbidaturik, Madrilgo dantza eta eskrima eskolak eta gorterako joan jinak ikasbide egokiagoak izan zitezkeelakoan, Urbiainen irakasten zitzaizkionak baino.
|
|
|
Izan ere, badirudi ezen orain dela bi mende eta erdi —Urbiain fundatu zenetik ehun
|
bat
urte geroago edo, beraz— lehorte izugarria izan zela Urbiainen, ekainean eta uztailean ur xortarik ere egiten ez zuela. Eta ekainaren azken aldean herritarrak kezkatzen hasi, eta uztail osoan prozesioan atera zuten herriko patroina, zeina baitzen denbora hartan san Mamerto, bere ezin konta ahala mirakuluengatik ezaguna izan zen Vienako artzapezpikua, baina alferrik.
|
|
|
Bai, ahal duanean joan hadi, eta itzultzean kontatuko didak". Eta, horrela, egun batean, Domenicoren atelierrean bortz
|
bat
urtez aitzinatu nuen dirutxoarekin, Erromarat abiatu ninduan, obra ustez harrigarri haren ezagutzerat. Ez zidaan, ez, Lucak gezurrik erran!
|
|
|
Eta don Venancioren diruari esker nintzen libre, eta Piarres Oihartzabal kapitainak zuèn diruari esker abiatu nintzen, halako batean, Cartegena de Indiastik zetozèn zazpi galeoi haietarik batean, Mundu Berritik Mundu Zaharrerat, nola hamasei
|
bat
urte lehenago egin bainuen Mundu Zaharretik Mundu Berrirat, Antonio eta Joxe lagun nituela, zeren akabatu baitzen ene Indietako aldia, oren gaitz bati eta bertze ehuni itzuri ondoren.
|
|
|
Eta, kontu haiek aspaldikoak baziren ere, zeren eta iragana baitzen geroztik dozena
|
bat
urte, arratseko itzala baino soka luzeagoa zekarkidaten, eta halatan nengoen soka hartan atrapaturik.
|
|
|
Nola ez oroitu festa hura, aitak donejoane batzuetan eskaini ziguna, nik bederatzi
|
bat
urte nituela, komunionea egin berria...!
|
|
|
Eta iduri zuelarik ezen santa Barbara ere amaren erranetarat jartzen zela, abuztuko egun eguzkitsu batean hartu genuen Villagrandeko duke ohoragarria, Espainiako Handia, done Jakueren gurutzea eta ez dakit bertze zenbat kondekorazione zituen gizona, nik hamaika
|
bat
urte nituela, eta Mattinek, anaiak, hamalau.
|
|
|
Eta egun batean Utopiaz mintzo ziren liburu haiek haren eskuetarat heldu —Tomas Mororena bereziki eta beregainki—, haiek buru bihotzetan sartu, eta zin egin zion bere buruari ezen lur haren bila abiatuko zela, ahal zezanean. Eta orduan ahal zezakeen, zeren zazpi
|
bat
urte lehenago aita hil baitzitzaion, eta zeren, nik ezagutu nuenean, hil berria baitzuen ama... eta zeren haren asmoa gibelaezina baitzen guztiz.
|
|
|
Eta kontatu zidan haren jarraikian nola, berak hogeita bortz
|
bat
urte zituela eta bere anaiak hogei, upela handi baten garbitzeko manua eman zion aitak; ordea, nola Alain Coup d’Œil amorosturik baitzegoen neskatxa batez, eskatu zion bere anaiari ezen egin ziezaiola fabore hura eta garbi zezala berak upela, zeren eta orduan berean ikusi behar baitzuen.
|
|
|
Gogara eta xuxen, ustez. Baina egun batean, hamabi
|
bat
urte nituela, sententzia edo aforismo hura errotu zitzaidan buruaren erdian: Egia, bat eta bakarra da, ez dakit oraino nola.
|
|
|
Aitzinago irakurtzen ikasi nian, baita numero batzuk ere, ezin hobeki etorri zitzaizkidanak itsasorratzaren trebakuntzan aritzeko. Gero, hamasei
|
bat
urterekin, itsaso zabalerat egin nian, bakailaotarat, non borzpasei urte joan baitzitzaizkidan, harik eta ekaitz batean untziak naufragatzerat egin zuen arte, kostatik hurbil, uroski. Hogei lagun gintuan, eta ez gintuan bertze marinel bat eta biok baizik salbatu, kostaraino igeri eginik.
|
|
|
—Guztiok ditiagu ilunaldiak, Joanes, eta nik ere izan nian ilunaldi izugarri bat, hamabortz
|
bat
urte nituela, noiz eta, hik bezalaxe, bekatutzat izaiten bainuen zernahi, baita neskatxei so egitea ere. Harik eta egun batean inkontru egin nuen arte munduko itsaso guztiak iragan zituen Bordeleko marinel zahar jakintsu batekin, zeinak erran baitzidan:
|
|
|
Bortz axola neuri orduan diruak eta diru poltsak galtzak berreskuratzekotan, kontu nahasi hartan urrezko hamar dukat eta bertze diru guztiak galdu banituen ere, marinel
|
baten
urte erdiko ordain-saria...!
|
|
|
Gizon ttar baten agerpenak ekarri zion etena Potzoloren jardunari. Hiruretan hogei
|
bat
urte, giro udatiarragatik ere jertse lodi bat janzten zuen, ez noski haizegailuen enbatei buru ematearren, aparatuaren eragin bakarra asots metaliko enerbagarri bat baitzen, hamar hamabortz segundotik behin errepikatzen zena: kla kla kla.
|
|
|
Atzealdean, idazkun berdina, letra tipo berean baina aise ere tamaina handiagokoan, eta haren gainean hogeita
|
bat
urte lehenagoko nire kaligrafia zaintsua: " Eduardo Saragueta.
|
|
|
Orduan, aitzineko hilabete guztietan hainbertze desiratutako istant horretantxe, bere baitara bildu ninduen oroitzapen alu batek. Lau
|
bat
urte lehenago. Mertxe zuen izena.
|
|
|
Botikariari ari zitzaion. Zerbitzaria baino hamar
|
bat
urte gazteagoko gizonttoa, pattar gorriz beteriko kopa baten aitzinean zegoen mahaira jarria.
|
|
|
Dirudienez, ni nintzen inguru hauetan ezagutzen ez zuen bakarra. Aparkalekua egin berritan agertu zen, duela pare
|
bat
urte. Negua zen eta atsegina iduritu noski, tokia, hirugarren solairuko zoko zokoan paratu baitzuen kanpalekua.
|
|
|
Elkar ezagutzen zuten nonbait, eta guk, itsas-ertzera alde egiteko ahaleginetan genbiltzanez beti, aitzakiaren bat asmatu genuen. Migelek bazituen orduan hamabiren
|
bat
urte, egoeraren sexu usaina sudurreratzeko adina bai.
|
|
|
Orain dela hiru
|
bat
urte, egun batez Dabidi etxeko atea zabaldu, eta fardel batekin zetorrela ohartu nintzen. " Hara, eskultura bat ekarri dizut", esan zidan.
|
|
|
Duela hiru
|
bat
urte, gorputz osoa pikor gorriz bete zidan astanafarreriak harrapatu ninduenean, Dabiden amak ikustaldi bat egin, eta esan zidanean: " Gutxienez ez eman lan eta ardura handirik nire semeari".
|
|
|
Eta ni, ezin ukatuko dut, deseroso sentitu naiz gizon horren alboan; etengabe egiten zituen korrokada ttikiek eta, bainatu arren, zabaltzen zuen izerdi eta kolonia usain sarkorrek izango zuten horretan eraginik. Bestalde, haren keinuek ere zerbait ekartzen didate gogora (beharbada aitaren zerbait, zeren Tomek berrogeita hamar
|
bat
urte izango baititu), oraindik zer den zehazki ez dakidana.
|
|
|
Egun berezietan lore sortak jasotzen diren bezala, Dabidekin bizitzen hiru
|
bat
urte neramatzala, astelehen buruzuri eta guztiz arrunt batean lore sorta bat ez, baina kilo bat gerezi jaso nituen bulegoan. Guztiarekin, loreek ekarri ohi duten ohartxoa zekarren opari bitxi hark ere, eta, gutxi gorabehera, honela zioen:
|
|
|
Urte askotako utzikeria eta atzerapenaz bat batean ohartu izan balira bezala, agintariek eraikin handi enblematikoen lasterraldiari heldu diote. Ondare arkitektonikoan inbertitzeko aldia da, hogei
|
bat
urtetan, gastua unean uneko ekitaldien antolaketan eta kaxet handiko artisten kontratazioan egin ondoren. Beste gisa batez ere esan daiteke:
|
|
|
Honi buruz, utziko didazue kontatzen, diodanaren argiarri, pasadizo bat, duela hogei
|
bat
urte, Kaukasoan lehen aldiz izan nintzenean, Tbilisiko Unibertsitateko katedradun batek, Leo Gabunia paleontologoak, azaldu zidana. Urte batzuk lehenago, bere arloko kongresu baterako, aipatu irakasle hori Madrileko unibertsitate batera etorri zen.
|
|
|
Diputazioa (Nafarroako Gobernua gero) arduratu ohi da langileak kontratatu eta prestatzeaz, eta Udalen ekarpena, berriz, lokalak utzi eta haien mantentzeaz arduratzea da. Bestalde, oraindik sendotze bidean dauden zerbitzu zentralen ernamuina, duela hamar
|
bat
urte baizik ez zen sortu. Orduz gero, Liburutegi Publikoetan sartzen diren materialen erdia, gutxi gorabehera, era zentralizatuan erosi eta prozesatzen da (Kultura Zuzendaritza Nagusiaren aurrekontuaren bidez).
|
|
|
Iraultza barruan, adin nagusitasuna hogeita
|
bat
urte horietan jarri zen. Ez dugu hori aldatu, aldatzeko arrazoi batzuk tartean izan arren.
|
|
|
Duela gutxi jakin dut arreba hil zaiola. Garai hartan, Carabanchelen ginenean, hamazazpiren
|
bat
urte izango zituen Soteroren arreba horrek. Gaztetxo izanik ere, azkar ikasi zuen zer zen presoak bisitatzen ibiltzea eta laguntza ematea.
|
|
|
Donostiako neska koskor bat ere bazen bidaia osoan gure inguruan, Tinita zeritzana... eguerdian ahoratzen zuen haragi zatia hausnartzen aritzen zen gauean oheratutakoan ere. Haur talde hartako nagusiena neu izango nintzen beharbada; sei
|
bat
urte izan behar nituen.
|
|
|
Batzuk burusoildu egin gara, beste batzuei zimurrak ageri zaizkie aurpegian, edo ileak eta bizarrak urdindu zaizkie... Denoi utziko zigun arrastoren
|
bat
urte hauen joanak.
|
|
|
Donostiara eraman zuten ospitalera, Nafarroako etorbidera, gasolindegiaren ondora, Okendo jaio zen baserriaren aldamenean zegoen ospitalera. Han hil zen, gerra amaitu eta lau
|
bat
urtera. Urtebete edo bi egingo zituen etxean, gure arreba txikia Nieves jaiotzeko lain.
|
|
|
Aitaordeak konbentzitu zuen gure ama ni lantokiz aldatzeko, eta CAFeko forja batera joanarazi ninduten. Hamabosten
|
bat
urte izango nituen. Oso lan gogorra zen forjakoa:
|
|
|
Nik banekien ondo nolako gaixotasuna zen tuberkulosia; banekien sendagairik ez zegoela; eta etsita nengoen, hilko nintzela. Hogeita
|
bat
urte nituen orduan, eta hogeita bost arte bizitzea asko izango zela iritzita nengoen.
|
|
|
Izoztearekin ere hantxe aritzen ziren nekazariak erremolatxa biltzen, eskuak zartatuta zituztela. Nork esan behar zidan niri orduko herrixka hartan erremolatxa faktoria bat ipiniko zutenik!... eta hango erremolatxatik jan behar nuela orain eta hemen, herrixka hura ezagutu eta berrogeita
|
bat
urtera!
|
|
2001
|
|
|
Nafarroan duela hogei
|
bat
urte argitaratu zuten bertako orkideei buruzko liburu bat, eta oraingo honekin pixkanaka osatzen ari gara Euskal Herriko landarediaren mosaikoa.
|
|
|
Duela hogei
|
bat
urte Danimarkara egindako bidaia batean, bertan esne eraldaketarako zenbat enpresa ote zeuden galdetu nuen: " Gehiegi!" Erantzun zidaten.
|
|
|
Azpeitiko lagun baten saltsa izan zen guztia. Orain 10
|
bat
urte, ASPACEren alde jende ezagunarekin zezenketa bat egin nahi zutela esan zidan: " Biku, rellenito de Bergara, datorren hilean antolatu dugu txekorketa bat"...
|
|
|
Bai. Orain 80
|
bat
urte, entzierroa gremioek korritzen zuten: harakinak mantala jantzita, dendariak orduko blusa grisekin... gaur gehiegi masifikatu da, harrisku handia dago.
|
|
|
Ordea, nolaz obra zehazki eta serioski argitaratua ez zaion idazle bat kanoniza ote daiteke? Gogora dezagun Madrilgo argitaletxe handi batean agertu zen Arestiren" Harri eta Herri" eta" Maldan behera" ren edizio zarpailena 20
|
bat
urtez gure liburutegi bikainenetan problemarik gabe, saltzaile, irakasle eta bertze adituen bendizioarekin saldu izan dela orain arte.
|
|
|
EHUko ur baliabideen ikertzaile honek Espainiako Estatuko Plan Hidrologikoa, duela sei
|
bat
urte eztabaidatu eta onartu zituzten arro bakoitzaren planen ondorio edo" euritako" gisa definitu digu.
|
|
|
Alderdi errepublikanoko elbarriek pentsioa kobratzen hasteko tramiteak egiteari ekin ziotenean edo idatzia zen. Ahaztuta neukan, duela pare
|
bat
urte arte. Paperak atera eta berridatzi nuenean, nola bertan badagoen lurpetik ateratze bat gizon horren gorputzaren zati batena baldin bada ere, pentsatu nuen idatzi behar nuen liburuaren haria hor zegoela.
|
|
|
Orduan Rossettik, minaren gorenean eta baita kontzientzia txarrez ere, bere emazteari tratu txarra ematen omen ziolako, bada bere poemak haren zerraldoan utzi zituen. Baina, handik pare
|
bat
urtera, lurpetik zerraldoa atera eta berreskuratu zituen... Hor ikusten da idazleen miseria, testu idatziarekiko obsesioa!
|
|
|
Instalazioa finantzatu ahal izateko Madrilgo Gobernutik eta Energiaren Euskal Erakundetik (EEE) laguntzak jaso zituzten. Hamar
|
bat
urtetan amortizatuko dute 48 kW-ko potentziako instalazioa ipintzeko eginiko inbertsioa, baina gasoilaren prezioak gora egin duenez, badirudi lehenago emango diotela buelta. Kiroldegian ur bero ugari behar zen (igerileku klimatizatua, dutxetako ura) eta eguzki energia termikoaren alde egin zuten.
|
|
|
Elkartearen sorreraren nondik norakoak ezagutzeko denboran atzeruntz jo behar dugu. Duela hamar
|
bat
urte, Deba bailarako euskaltzaleak beren euskalkia indartzeko helburuarekin eta idazketarako ortografia arau komunak, zehazteko bildu ziren. Lehen txostenak Juan Martin Elexpuru idazlearenak dira, eta ondoren etorri dira, batetik, aipatu elkartearentzat giltzarri izan den Koldo Zuazoren" Deba Ibarreko Euskeria" liburua, eta bestetik, herri komunikabideei buruzko Fernando Muniozgurenen idazlanak.
|
|
|
Miren Azkaratek eta Patxi Altunak eginiko" Euskal morfologiaren historia" gure hizkuntzaren azterketan egileek sumatutako hutsunea betetzera dator. Izan ere, duela 20
|
bat
urte, diakroniaren ikuspegitik euskal flexio morfologia lantzeko orduan, arazo latz bati egin behar zioten aurre Miren Azkarate eta Patxi Altuna bezalako irakasleek: euskaraz eskainiriko material bateratu baten faltari.
|
|
|
Bere biografian kontatzen duenez, euskaldun britainiar hau Hondarribian bizi da gaur egun. Duela hamabi
|
bat
urte Stanley argitaletxea sortu eta ingelesezko testu liburuak idazten hasi zen. Horrek, ordea, ez zuen bere idazteko grina asetzen eta historia nobela batzuk idatzi zituen.
|
|
|
Zortzi
|
bat
urte izango dira nobela hau idazten hasi nintzenetik. Filologia ikasten ari nintzen orduan, eta azterketa baterako ariketa gisa idatzi nuen bere laburpena izan zitekeena.
|
|
|
Duela hamar
|
bat
urte hasi zen bere ibilbidea jorratzen Lodosako" Muskaria" ikastola, nola alderatzen duzu garai hura eta egungoa?
|
|
|
Gerra ondoren, pare
|
bat
urtetan kaleratua zen «Zeruko Argia».
|
|
|
Ordura arte, askoren baitan, argi bazegoen ere, duela 10
|
bat
urte eta Euskal Pilota Federakuntza Kiko Caballero eta bere taldearen esku gelditu zenean, lehen zentzua, kulturarena alegia, indartzen edo hedatzen hasi zen, inolaz ere beste zentzua, joko, lehia edota apustuarena murriztu gabe.
|
|
|
Idazten ari naizen liburua bukatzean halako puntu bat jarriko dut; eta ez da izango puntu eta aparte bat, atal aldaketa baizik. Tolosan eman nuen lehenengo hitzaldia 19
|
bat
urterekin, oraindik ekonomia ikasten ari nintzela. Pentsa zenbat denbora pasa den.
|
|
|
Zergapeko
|
batek
urtean 3 milioi pezeta irabazten ditu eta bere pentsio planean urtean 120.000 pezeta sartzen ditu (10.000 pezeta hilean).
|
|
|
Nola ulertzen da autore
|
batek
urtetako ikerketa eta lanaren ondorioz eskuratutako sormena eta jakinduria konpartitu nahi izatea?
|
|
|
Gaztetasunaganako kultua txeke eta ebakuntzetan adierazia Estatu espainiarrera orain dela hogei
|
bat
urte arte iritsi ez bazen ere, egun Italiakoek bezainbeste ebakuntza nozitzen dituzte espainiarrek, bi horien aurretik Estatu Batuak eta Brasil baino ez doazelarik.
|
|
|
Gehikuntzan, esan gabe doa, gizonezkoak izan du eragin behinena: duela pare
|
bat
urte baino bi aldiz gizaseme gehiago sartzen da gaur ebakuntza gelan.
|
|
|
70
|
bat
urte, gizon apaina eta itxura honekoa.
|
|
|
Duela bost
|
bat
urte, hau da, 1994ko ikasturtearen hasieran, urteetan izangenuen azterketen inguruko kezka pedagogiko bat plazaratu genuen.
|
|
|
Hamahiru
|
bat
urte nituen nik Erdi Aroa euskaldun baten begiez ikusi nuenerako: Yon Etxaide-ren Alostorreari zor diot hori.
|
|
|
Hamabost
|
bat
urte pasatu behar izan zuten, harik eta amonari entzuten nionipuin huraxe Azkueren Euskalerriaren Yakintza n aurkitu nuen arte. Errege zorriazuen izenburua eta ez zegoen alde handirik Azkuek Baztango Elbeteako gizonbaten ahotik jasotako ipuinaren eta nik txikitan entzundakoaren artean.
|
|
|
Horri esker ezagutu nituen, duela hamarren
|
bat
urte, Estatu Batuetan edoBretainia Haundian bide berria erakutsi zidaten idazleak: Joan Smith, AmandaCross, Ruth Rendell.
|
|
|
Duela hiru
|
bat
urte inguru, nire ipuin bat argitaratu zuten Egunkarian. Ipuinhura Xabier Mendiguren Elizegik irakurri zuen, gustatu egin zitzaion, eta telefonozdeitu zidan.
|
|
|
Amerikako Estatu Batuetan ehunen bat izan daitezke, baina Frantzian eta Europan askoz gehiago. Bitxikeriaren bat aipatzeagatik, esan ahal dugu ezen pertsonako perfume gehien gastatzen den herrian, Saudi Arabian alegia, litro
|
bat
urtekoa dela neurria; Japonian ostera, askoz gutxiago gastatzen da.
|
|
|
Espainiarrek Inca inperioa konkistatu zutenean, lurralde osoan hazitako eta kontsumitutako aita santua aurkitu zuten. Hala ere, Espainiako konkistatzaileek ez zuten aita santua jan berrehun
|
bat
urtez. Arrazoietako bat izan zen aita ez zela agertzen Biblian, eta, beraz, ezin zela Jainkoaren elikagai izan.
|
|
|
Bi andrek lurrean erdi eserita eusten zioten gizon mehar, arlote itxurako bati. Hirurogei
|
bat
urte izango zituela iruditu zait, nahiz eta onenean gazteagoa izan. Oso zaharkitua zegoen gizajoa izan ere.
|
|
|
Aitarekin gindoazen orain, futbola ikustera, trenean. Hamabi
|
bat
urte. Usaina:
|
|
|
Bosten
|
bat
urte zeuzkala sukar txar batek hartu zuen. Minez zuen gorputza eta ezin higi.
|
|
|
Milioi
|
bat
urtean garbi eta garden ziren ibaiek kutsaduraren markak dituzte.
|
|
|
Hamasei edo hamazazpiren
|
bat
urterekin ezkontzen dira neskak. Berehala dator haurra, bestela gizarteak susmo txarra hartuko lioke emakumeari.
|
|
|
Bien arteko harremana nik uste nuena baino askozaz txikiagoa izan da. Duela hogeita zazpiren
|
bat
urte, hamalau urterekin, urritik ekainera bederatzi hilabete egin zituzten eskola berean.
|
|
|
Zaharren bati edo lagunen bati entzuna zion, gero, Esmirna hark hamarren
|
bat
urte zeramala han Kaioarrin, marinelek apropos enkailatu zutela ur haitzetan, karga eta guzti, ontziaren armadore grekoak burdinazko tramankulu zahar hura mantendu baino nahiago zuelako seguruak ematen zituen diruak kobratu. Armadoreak segurua kobratuko zuen eta enbarkazioa desegite eta burdinurtze lanetarako urgaineratu eta ekarri zuten atoian Kaioarriko nasa txikiraino, eta han zegoen oraindik, herdoilduta, elefante beilegiaren modukoa, inork ez jakin noiz arte, betidanik bertan egonda bezala, nasa hartan harrien eta olatu nekagaitzen artean lotuta.
|
|
|
Mahaiaren gainean Arianeren erretratu bat zegoen, hamalauren
|
bat
urterekin. Arianeren irribarrea xamurra zen, Arianeren hitzek ukitu egiten zioten larrua Goiori.
|
|
|
Trenean maleta parrillan jarri eta bata bestearen alboan eseri gara Gorria eta biok. Aurrez aurre, emakume beltz lodi batek hartu du birentzako aulkia, bosten
|
bat
urte izango dituen neskatxoa altzoan jasota. Buda Amandrea ematen du galipotezko ama edo amama dirdiratsu horrek, koloretako painelua buruan eta zirrindola doratuak belarrietatik dilindan.
|
|
|
Bakarrik, aittitte eta amamaren logelara sartu eta han horman osabaren erretratuari begira geratu zen, etxean zegoenaren kopia, osabak hemeretziren
|
bat
urte zituenean ateratakoa. Erretratu hartako hura aitatzat hartzen zuen Goiok umetatik edo, hobeto esanda, osabaren irudia ematen zion bere aita ezezagunari.
|
|
|
Horrela jarraitu zuen beste pare
|
bat
urtez. Azkenean, aspertuta, josteko erreminta guztiak pikutara bidali, eta josteari utzi zion.
|
|
|
Gure ama zanak zazpi
|
bat
urte izango zituan orduan. Ez ei zan lurrean ikusi bere egiten, baina hark gogoan hartu maixuaren berbak!
|
|
|
Hitzak utzirik, berdin ez dira axala besterik, goazen larriagoetara. Hirurogeiren
|
bat
urte daramatzagu batasunera bidean eta badirudi, fruituei bagagozkie, batasun hori uxatzen aritu garela eginahalean, bai Gipuzkoan, bai Bizkaian, bai orain Lapurdin, Baxenabarren eta Zuberoan. Euskalkiak nahasi, bai, egin ditugu, Pasaiako ardogileek kolore bateko eta besteko isurkariak nahasten omen dituzten eran, baina nahastea ez da batzea eta ez da behin ere izango.
|
|
|
Mogel, J.J. hau ere, hartuko dut abiatzekoan, bera bakarrik baita (iritzira) XVIII. mendean jaioa, eta hogeiren
|
bat
urte bizia. Bi argitaraldi izan zituen Eskoliak bera hil baino lehen eta bigarrena, 1845ekoa, izan da hemen oinarri3 Ez naiz gauza izan zenbat gehiago agertu ziren gero jakiteko eta badirudi bestek ere horrelako duda mudak izan dituela.
|
|
|
Lege berrien markoan bide berri bila abiatu garenean, duela ehunen
|
bat
urtez geroz, ez dugu gehiegi atera. Halabeharrez, asmoz eta jakitez jokatu ez genuelako, ez dakit.
|
|
|
1 Euskaldunak (Zarautz, 1950) Orixeren poema nagusiaren ibilbide gorabeheratsuaz ari da; izan ere, gerra aurretik bukatua bazuen ere, gerra sortu zenean atxilotu egin zuten Orixe, eta gero, atzerrira ihesi joan beharrean gertatu zelarik, hamar
|
bat
urtez galdutzat jo baitzen eskuizkribua.
|