|
2000
|
|
|
Herri osoak parte hartu duen txapelketa bat izan da. 24 talde osatu eta ibili gara eta herri osoan giro
|
bat
sortzeko balio izan du.
|
|
|
«Horrekin guztiarekin pisuzko historia
|
bat
sortu dugu, aldi berean oso ikuspegi irreal eta erreala eman diezagukeena»
|
|
|
Debagoieneko zazpi euskara elkartek (AED, Jardun, Pagedar, Laixan, Axtroki, Loramendi eta Idolaz) Goiena izeneko kooperatiba sortu dute, helburu garbi batez: euskara hutseko telebista, astekaria eta zerbitzu telematikoetarako sare
|
bat
sortzea, horretarako Euskaltelek laster jarriko duen zuntz optikoa baliatuz. Herri bakoitzak bere kabuz burutzea baino, nahiago izan dute egitasmoa eskualde mailara hedatzea.
|
|
|
Ikuskizun dago epe erdira kable bidezko telebistak zein joera hartuko ote duen. Bien bitartean, Zarauzko udalak, azpiegitura
|
bat
sortua zegoela iritzi eta 1994an diru laguntza luzatu zien ZTB airez emititzeari ekin ziezaioten. Eta hala egin zuten.
|
|
|
Iazko irailean ETA erakundeak su etena aldarrikatzeko argitara eman zuen agirian bazeuden niregan harrera berezi
|
bat
sortu zuten bi puntu. Bi puntu hoiek osatzen zuten, nire ustez, erabaki garrantzitsu haren justifikazio ideologiko eta politikoa.
|
|
|
Sortzen da eredu bat arazo bat konpondu guran, eta beste arazo
|
bat
sortzen dugu. Zerbitzatu nahi ditugun horiei ez diegu eredu hobeago bat ematen.
|
|
|
Euskaltzaindian, Jagon sailaren egitasmoen artean, badago horretarako lantalde
|
bat
sortzeko asmoa. Hori idatzita dago, onartua eta hurrengo hilabeteetan hasiko gara bilerak egiten Euskaltzaindian gai hau nola eraman daitekeen aztertzeko.
|
|
|
Hemendik eta handik, zatika eta presaka ari gara gure existentziaren frogak biltzen, jantzi dotore bat eman gura diogu gure egunerokotasun ahulari. Ez dakit oraindik nola ez diguten bekokira bota Israel artifizial
|
bat
sortu nahian gabiltzanarena». Gure existentziaren frogak biltzen aritu zara zu ere.
|
|
|
Geratu zaitezke gauean goizeko 4ak arte idazten, edo, maizago egiten dudana, goizeko 6etan jeiki eta lanean jarri. Ikasten duzu ere lan batek kale egiten dizunean beste
|
bat
sortzen dela. Tarteka igoal pentsatzen duzu:
|
|
|
Enpresen arteko harremanak onak dira, ez dago inolako arazorik. Garbi ikusten da gainera enpresen arteko elkarte
|
bat
sortuko dela eta ziur aski federazioa parte izango dela.
|
|
|
Gaur egun egoera orekatua dagoela uste dut. Txikiago bat ere bada, Besagain, eta beste
|
bat
sortzeko asmoa ere bai. Enpresak potenteak badira, diru iturriak bilatzen badituzte, ona da.
|
|
|
Horregatik ditugu hainbeste jokamolde. Ez dugu pentsatu behar denak
|
batera
sortu zirenik. Aldaketa sakonak egon dira gainera kirol honen barruan.
|
|
|
Entrenamendu bakoitzean bi pilota puskatzen dira. Beraz, eskola
|
bat
sortzeko diru asko behar da eta kirol bat zabaltzeko, merkea ez bada ezin duzu ezer egin. Plastikozko pilotarena aldaketa bat da eta, ez dakit noiz, baina onartu behar dugun aldaketa da.
|
|
|
Eta izan zitekeen: 1918an, Eusko Ikaskuntzaren sorrera biltzarrean, Tomas Etxeberriak euskal biblioteka berezi
|
bat
sortzeko asmoa plazaratu zuen; logikoa da bi kasuon artean paralelismo garbia ikustea, hots, gurea ere biblioteka nazionala bilakatzeko bokazioz etortzea. Baina orduan ez zen etorri, eta hurrengo laurogei urtetan ere ez.
|
|
|
gaur egungo legeria nahikoa da Euskal Biblioteka Nazionala sortzeko, borondaterik badago. Nahikoa da, halaber, EAE eta Nafarroako Foru Erkidegoaren artean partzuergo
|
bat
sortzeko biblioteka berri hori goberna dezan. Ez dugu ikusi, bada, Kataluniako Biblioteka Nazionala lau erakunde desberdinen artean sortutako Consorci delako batek gobernatzen duela?
|
|
|
Testuinguru horretan sortu zen 1872 urtean lehen parke nazionala Estatu Batuetan (Yellowstone); «Natura preserbatzeko eta oraingo nahiz etorkizuneko belaunaldien gozamenerako». Ingurune babestuaren kontzeptu edo definizio berri
|
bat
sortu zen: lur edo ur azalera bat, bertako baliabide naturalak babestu eta kontserbatzeko helburuarekin sortua eta legeen bidez kudeatua.
|
|
|
Trebezia eskatzen du horrek, abesti bati ukitu magikoa eman diezaioketelako edo, alderantziz, betiko zapuztu. Baina, zer gertatzen da ekoizle lanetan dabilena talde
|
bat
sortu eta bere disko propioak plazaratzen hasten denean, eta are gehiago, eszenatoki batera igotzen denean zuzeneko emanaldiak emateko. Horixe da Alan Parsons artistaren kasua, martxoaren 7an Iruñeko Gaiarre Antzokian izan zena, bere azken diskoa, (r) The Time Machine» izenburukoa, aurkezten).
|
|
|
Hastapenean, nire musika produkzioan oinarritua zegoen batik bat, eta lan horiek eszenatoki batera eramateko beharrezkoa zen teknologia ez zen esistitzen. Zuzeneko abantaila momentu
|
batean
sor daitekeen magia hori da. Errepikaezina da.
|
|
|
Eskari bereziei dagokienez, bulego tekniko
|
bat
sortu eta hor landuko dira plan desberdinak. Autoikaskuntza ere landu asmo dute AEK ko didaktikariek, horretarako lantalde berezia sortuz.
|
|
|
Bi maila desberdinetan oinarritutako egitura enpresariala erdiestea du orain helburu erakundeak. Lehen mailako kooperatiba
|
bat
sortuko da Hegoaldeko herrialde bakoitzeko, urte osoan jarduten duten ikasle oro bazkide izango delarik. Kooperatiba horiek matrikulak, kontratu ikastaroak eta dirulaguntza publikoak kudeatuko lituzkete.
|
|
|
Europako hauteskundeak baino lehen, alderdi sozialistak bere borondatea agertu zuen lau lurraldeetan lau alderdi politikoren artean gobernu
|
bat
sortzeko. Hegoaldeko lau lurralde eta lau alderdi:
|
|
|
Zein izan da historian zehar poesiaren/ literaturaren papera? Poesia sumiso
|
bat
sortu nahi dugu. Gure aurrekoek atzamarrez bidea ireki zuten eta gaur gu hemen Jaurlaritzako sariketen" idazle" bilakatu gara.
|
|
|
Euskal herritarrak gara Euskal Herrian bizilekua daukadun guztiok, hemen erroldatuta gaudenok oro. Beraz, Nigeriako tribu
|
batean
sortutako bat Bilbaoko San Frantzisko karrikan erroldatuta badago, euskal herritarra da, eta euskalduna eskuara ikasi badu, baina nehola ere ez baskoa. Garbi al daude orain gauzak?
|
|
|
Bestalde, begi bistakoak dira lan horren emaitzak: bertsolaritza erabat arrotza izatetik, honen inguruko giro
|
bat
sortzera pasa da; saio ugari egiten da urtean zehar, bertsolariak pixkanaka sortzen dira, bertsozaleak ugarituz doaz, Prudentzio Deunako txapelketa hor dago...
|
|
|
Interneten negozioak egiteko Uno e Espainiako Estatuko aurreneko ziberbankua eta Kristina izeneko kontsultategia ere apustu honen erakusgarri dira. Banco Guipuzcoanok iragarri berri duenez, bankuaren jatorriko etxetik bereiziriko on line banku
|
bat
sortzeko erabakia hartu du halaber.
|
|
|
Francisco Gonzalez buru duen Argentaria banku espainiarra mota honetako banku baten sorrera bultzatzen hasia zen. Gauzak horrela, BBVAko arduradunek bere egin zituzten banku espainiarrean zentzu honetan eginiko urratsak, eta ziberbanku berri honekin negozio arlo berri
|
bat
sortzeko erabakia hartu zuten. Honenbestez sortu da bategindako banku berriaren hamargarren negozio arloa.
|
|
|
Bukatzeko, azken asteotan Banco Guipuzcoanok egin duen iragarpen ofizialaren arabera, banku honek Interneten beste banku
|
bat
sortzeko erabakia hartu du. Banku berri honetan gestio independentea bideratuko da (www.bancogui.es) BSCH eta BBVA Uno e ziberbankuarekin egiten ari diren ildo beretik.
|
|
|
Kristina sozietateak Espainiako Estatuko sarean dagoen merkatuaren parte handi bat okupatu nahi du oraindik behar bezala garatuta ez dagoen arlo batean. Kontsultategi enpresa sortzaile antzeko
|
bat
sortu nahi dute Interneten negozioa egin nahi duten konpainia handiei soluzio integralak eskaintzeko xedez. Horretarako Proxicom enpresa estatubatuarrarekin elkartu dira.
|
|
|
Argazki bakoitzaren azpian azalpen txiki bat egiten zuen eta nik itzuli nizkion euskarara. Pentsatu genuen hurrengo aukera
|
bat
sortuz gero, bere argazkien inguruan ipuinak sortuko nituela. Baina beste erakusketarik ez zen izan eta beka iritsi zen.
|
|
|
Eta engainuarena liburuaren gai nagusietako bat da. Engainuaren katalogo oso
|
bat
sortu da nobelan. Hasieran bakardadea eta memoriaren inguruan idaztea zen asmoa.
|
|
|
Guk berrikusitako edukiak transmititzen ditugu, zuzenduak direnak. Bestetik, proiekzio emozional
|
bat
sortzen dugu, identifikazio sistema bat. Imajinatu zer efektu lortzen den neska batek mutilak batzuetan pijama bustita duela esnatzen direla azaltzen duenean eiakulatze bat izan dutelako, edota mutil bat neskek hilekoa edukitzen dutela esplikatzen hasten denean.
|
|
|
Euskara eta euskal kulturarekin zerikusia duten enpresa, erakunde eta elkarteak biltzea du xede Kultur Parkeak eta" Euskaldunon Egunkaria", Graficas Lizarra eta Zabaltzen Euskal Kulturgintza dira sustatzaileak. Hiruok enpresa promotore
|
bat
sortu dute eta berau arduratuko da parkea kudeatzeaz.
|
|
|
Errazti familiak ikastola
|
bat
sortu zuen Laudioko Galmaka auzoan 1960an. Ikastola ez ezik, eliza, lantegi bat eta etxebizitzak ere eraiki zituen.Garai hartan euskara galerazia zegoen, hori dela eta, ikastolaelizaren ondoan zegoenez, bertan katekesia irakasten zela esaten zuten.
|
|
|
IBS euskal hizkuntza eta kulturaren inguruko ikerketa bultzatu eta ikerketa material eta argitalpenak zabaltzeko sortu zen, beti ere hezkuntzara bideratuta. Espazio edo gune
|
bat
sortu nahi izan dute, bai birtuala, bai erreala, euskal ikasketentzat. Euskal ikasketak dituzte aztergai, baina gogoetarako gune hori Londresen dute.
|
|
|
IBSkoek egoitza iraunkorra izatea dute helburu, orain Guildhall Universityn bulegotxo bat dute, baina ez da erabat ofiziala. 1999rako finkatutako eginkizuna erdietsi dute, webgune
|
bat
sortu baitute (http:// ibs.lgu. ac.uk). Orain, kongresua da esku artean duten ekimena, eta etorkizunerako, truke kulturala eta akademikoa bideratu nahi dute.
|
|
|
Itzulpenaren funtzio bat da hori, gero eta neurri handiagoan gainera. Hizkuntza literario
|
bat
sortzen ari bagara, jatorriz ingelesez, frantsesez edo gaztelaniaz idatzitako lan on batek euskaraz zein tratamendu jaso duen eta nola geratzen den ikusteak pistak ematen ditu. Eta itzulpenetatik nolabaiteko tendentziak sortzen direla esango nuke.
|
|
|
Oreka bat bilatu behar da. Ezin duzu ezta ere erabat garbia den hizkuntza erabili, hutsetik jerga
|
bat
sortu. Oso irreala litzateke.
|
|
|
Niri gauza
|
batek
sortzen dit kezka, irakurle perfil batek, zure liburua behartuta irakurri behar duen horrek. Kontzientziako karga sortzen dit.
|
|
|
The Burren izeneko eskualdea aurkituko dugu lehendabizi, formazio geologiko bitxi bati esker ezagun bihurtu dena. Kare-harrizko lurzorua erosionatuz joan da euriaren eraginez, eta ondorioz haitzuloz osatutako sare zabal
|
bat
sortu da lurpean, bisitariaren gozamenerako.
|
|
|
Ez duzue uste zuen inguruan horrelako presio
|
bat
sor litekeela, hots, entzuleak bertsolari osoak izatea eskatzen ahal dizuela?
|
|
|
Han etxean bezala hartu ninduten; oso talde giro ona zegoen. Ondoren, Hendaiako eskola berrosatu zen eta hor ere talde
|
bat
sortu zen; beraz, gehiena Hendaian eta pasarte txiki bat Oiartzunen egin ditut.
|
|
|
Baita ikusten ere hain elementu ona eduki eta pena zela alferrik galtzea. Horregatik, gero jende berria sartu ginen, kasualitatez maila pixka bat hartu genuen, talde giro
|
bat
sortu zen, eta azken finean gaur egun talde oso bat badago Hendaian ere, hamairu ikasle dituena.
|
|
|
Bake planak, ordea, ez dira Legebiltzarreko ez legezko proposamenen ondorioz inola ere aurrera aterako, baizik eta batzuen eta besteen arteko hizketaldien ondorioz. Alderdien arteko elkarrizketek giro eta abagune apropos
|
bat
sortu behar dute mahaia eraikitzeko, baina ez Legebiltzarrean eginiko printzipio deklarazio baten bitartez. PSEren proposamenari EAJk baietza eman bazion eta guk ezetza eman bagenion, ez zen PSEk aurkeztutako guztia baztergarria zelako.
|
|
|
Ez bakarrik eskuararen aldetik, hiriko gauza ere bazen, baserriko izaitea izugarria zen. Hartara, errebeldia amini
|
bat
sortu zen eskualdunon baitan. Zenbaitek errebeldia hori baliatu zuten eskuararen kontra joaiteko.
|
|
|
Bizi moderno bat dago, jendea joan jinean bizi da. Pastorala ez da antzinako sozietatearen miraila, egungo arte
|
baten
sortzea da, herriko gauza naturala da.
|
|
|
Emanaldi gehiago egiteko zirkuitu profesionalean aritu behar dugu, eta nik bertze manera batez funtzionatzen dut. Bost bat hilabetetan espiritu berezi
|
bat
sortzen dugu, bizitzeko molde bat funtsean. Ikuskizun eguna inportantea da, baina bizi izan dugun bost hilabeteko aldia inportanteagoa.
|
|
|
Betiere, Zamudioko hizkerari arreta berezia ipiniz, noski. Izan ere, Gabriel Etxebarria elkarteko kidearen esanetan," Zamudion %60 euskaldunak gara, baina euskara gutxi erabiltzen da, eta horregatik gehienbat ikusi genuen beharra halako elkarte
|
bat
sortzeko, eta horretan gabiltza, ea euskarak Zamudion normalkuntza lortzen duen. Zeren potentzialki kapazitatea egon badago.
|
|
|
Baina prozesu baten ondorioz, litekeena da Goiena herri aldizkari horien guztien kudeatzaile ere bilakatzea". Horri lotua, eskualde osorako aldizkari
|
bat
sortzearen ideia buruan darabilkite, urritik aurrera herri aldizkariekin batera osagarri gisa banatzeko. Gehigarria ordea, zubia baino ez da izango, egosten ari den" Goienkaria" k argia ikus dezan.
|
|
|
Behin laburra ikusita, zalantza
|
bat
sortzen da: animazio teknikak bikain menperatzen dituzula erakusteko ala gai sakonago batetaz jarduteko baliabide bezala erabili duzu" Haragia"?
|
|
|
Ezindu psikikoentzako txikitatik irakurtzen eta idazten ikasteko metodo
|
bat
sortu nahi dut. Ideiak baditut, animazio zintak filmatu nahi ditut, sinpleak eta didaktikoak era berean.
|
|
|
XIX. mendearen bukaeran eraikia izan zen Getxo eta Portugalete lotzen dituen Bizkaiko Zubia. Datorren urtean, zubiaren historiaren inguruko makinak, argazkiak eta gertakizunak bilduko dituen museo
|
bat
sortuko dute Portugaleten. Bizkaiko Zubia munduan eraiki zen klase honetako lehenengoa da.
|
|
|
Zer espero duzue Batasuna prozesuaz? Alderdi berri
|
bat
sortuko al da?
|
|
|
Baina ETAk, alde politikoei dagokienez ez naiz sar tzen HBrekin edo EHrekin mantentzen dituen harremanetan EAJrekin eta EArekin urtean behin bilduta eta lau bost orduko bileran herri honen etorkizunaz erabaki daitekeela uste badu, oso eskema bihurriekin dabil. Herri eta gizarte
|
batean
sortu izan den esperantza ezin da moztu eskema horren arabera.
|
|
|
ABren sortzeak antolaketa berri bat ekarri digu, politikan aritzeko tresna gehiago, jende gehiago, prentsan agertze gehiago, baina ororen buru emaitza berdinak eta tokian tokiko jendearekiko harremanetan aldaketarik ez. Eremu hori dugu lantzekoa bizitza abertzale
|
bat
sortu behar baita herrietan, euskararen desagertzearekin euskal nortasuna urtzen ari baitzaigu eta hau ez da biltzar nagusietan boz batzuen bitartez trenkatzen, eguneroko lanarekin baizik.
|
|
|
...arako hainbat dira erabiliko diren baliabideak, hala nola," zuhaitz kontakizuna" (istorioan zehar aukeratzeko bide ezberdinak eskaintzea)," kontakizun multifokala" (istorio bera pertsonaia ezberdinen ikuspuntutik bizi ahal izatea)," kontakizun topografikoa" (jadanik hasia den istorioan aurrekariak ezagutzeko aukera izatea) edota" puzzle kontakizuna" (istorio
|
bat
sortzeko zatiak eskaintzea.
|
|
|
Nonbait Meteosat sateliteak bidaltzen dituen argazkiek iragarpenak prestatzeko garrantzi handia dute. Meteosat satelitea Konsortzio
|
batek
sortua da eta hainbat estatuk parte hartu zuten egitasmo horretan: Frantziak eta beste batzuk.
|
|
|
Eta elkartearen sorrera klabea da. Halako intuizio
|
bat
sortzen da: garai berri hauetan eta gauzak zihoazen moduan, edo autoantolatzen gara mugimendu kultural moduan bertsoaren transmisioa eta hedapena ziurtatzeko, edo bestela ez diogu etorkizunari aurre egingo.
|
|
|
Besteen esanak esan, gu konturatu gara guri balio digula eta gainera sortzaile bezala esperientzia aberasgarri bat ari garela sortzen, baita proiektu soziokultural bezala ere, baduela bere lekua. Elkartearen inguruan proiektu autoeratu
|
bat
sortzen ari gara euskal lurralde guztietan, bertsolaritzako agente guztien partaidetzaz, eta gizarte esperientzia bezala ere ezaugarri interesante batzuekin.
|
|
|
Enfrentatu ginen, baina gure proiektuaren arabera. Une honetan uste dut errespetu
|
bat
sortzen duela Elkartearen traiektoriak.
|
|
|
Herri honetan ikerketa institutu pila bat daude, eta mundu mailan gure aportazio txikiak direnei buruz apenas dagoen ezer, apenas dagoen ikerketa politika kontzienterik herri honetan gai batzuren inguruan. Geure arloan lehen zertzeladetan hasita gaude, baina oraindik ez gara serio abiatu, ikerketa institutu
|
bat
sortuz, adibidez.
|
|
|
Txotxongilo gune
|
bat
sortzeko asmoa ere aspaldidanik duzue Tolosan. Zertan da hori?
|
|
|
Sarrionandiak inoiz idaztea sinesgarri litzatekeen testuak dira berez, tankeraz, aipatzen dituen autoreengatik, erabiltzen dituen gaien taxuarengatik, baina ez dira idatziak dituen liburu horretakoen aipamen zuzentzat jo behar. Zehaztasunak, izenburu eta data zertzeladak emanez, sinesgarria den entorno literario
|
bat
sortu nahi du. Dena joko bat da, ordea, azken narrazio horretaraino iristeko.
|
|
|
Eleberriak irakurtzeko orduan ohituta gauden patroiarekin hautsi egiten du beste
|
bat
sortuz, baina berri honetan galtzeko arrisku handia dago. Irakurlea gogoz hasten da jostorratza eta haria jarraituz, baina hainbeste bira eta jira eman ondoren bidea galdu, interesa erori eta istorioa bera eleberriaren pisu guztia sustengatzeko arazoekin aurkitzen da.
|
|
|
Hona hemen arestian aipaturiko giro hori aukeratzeko arrazoiak: " Hegoaldea modelo sinboliko gisa hartu dut, hori ez da berria, Faulknerren kasua hor dago.(...) geografia intimo
|
bat
sortu dut; benetako errealitate geografikoa antzeman daiteke, baina ez dago asmo dokumentalik." (Argia 1561) Gainera, geografia intimo honi Izurkiz izena eman dio. Hots, sinbolismoz beteriko izena:
|
|
|
Denborari bagagozkio, eleberriaren hasieratik amaierara arte garapen kronologikoa nagusi den arren, bigarren atal honetan kartzeleratzearen berri ematean, kanpo prolepsi
|
baten bidez
sortzea lortzen du. Haatik, garapen kronologiko honetan zenbaitetan denbora bera errepikatu egiten da, gertaerak beste ikuspuntu batetik emanez.
|
|
|
hau da, multimedia taldeeneraketa, tokian tokiko zein nazioarteko partaidetza dutenak.? 19 Zeta, Correo, Midi Libreedo Sud Ouest, besteak beste, multimedia talde garrantzitsu bilakatu dira. Azkenhonek ikus entzunezko ekoizpen elkarte
|
bat
sortu du (Atlantel Image) eta TF1, M6, LCIentzat lan egiten du, eskualdeko korrespondentziak ziurtatuz edota La Cinquieme, Arte, Voyages... bezalakoentzat magazinak eginez. Bere hedapen eremuan daudenestatu mailako irrati sareetan ere aurki dezakegu (Europe 2 eta Skyrock, AtlantelRadioren bitartez).
|
|
|
Radio France Pays Basque Pau Bearn departamentuko bi buruko estaziotikdikotomia
|
bat
sortzera heldu da (erabat desberdinak diren bi estazio), tokian tokikoerrealitate kulturala ematen duena, Euskal Herria eta Biarno elkartzen dituen hitzordubakarra gelditzen baita: 18:00etako departamenduko albistegia.
|
|
|
Esan bezala, Frantziako irrati/ telebista sistemaren desarautzea 1982an abiatu zen, komunikazio askatasunari buruzko legean oinarrituta. Prozesua bideratzeko, eta horren neutraltasun politikoabermatzeko edo, EEBBetako Komunikazioetarako Batzorde Federala (FCC) izenekoaren antzekoerakunde arauemaile
|
bat
sortu zen, Ikus entzunezko Komunikazioaren Aginte Gorena (HACA) hainzuzen, nahiz eta FCC baino askoz eskuduntza gutxiagorekin. Halako erakunde arauemaileak ohikoak izandira, bereziki administrazio liberal eta tradizio anglosaxoniarreko lurraldeetan, interes orokorreko gisadefinitzen diren jarduera arloak antolatzeko, interes orokor hori hornitzea esku pribatuen esku uztenzenean.
|
|
|
Irratietan: egile edota artista frantziarrek egindako edota frantsesez edoFrantzian erabiltzen den beste hizkuntza erregional
|
batean
sortu edotainterpretatutako musika lanak, musikaren emisio denboraren %40raheldu behar dira gutxienez; horietatik erdia, gainera, egile edo interprete (talentu) berriena eta, halaber, produkzio berria izan behar dira, eta entzute handiko orduetan eman behar dira, musika modernoa osagai dutenprogramei dagokionean behintzat. Kuota bereziak daude, ordea, honakokasu hauetarako:
|
|
|
Artezarau honek satelite bidezko telebistan eragin zuzena etaberehalakoa izango zuen, eta hori zela eta gertatu zen, hain zuzen ere, aipatutakoborroka. Lehenik eta behin, 1/ 1997 Errege Dekretuaren bidez, artezarauaren egokitzapen ia zuzena egin zuen gobernu espainiarrak, Erregistro berezi
|
bat
sortuz eratukoziren OSACak zerrendan jasotzeko, eta horrekin bidea irekiz, hortaz, satelite bidezkotelebista digital berriari, zeinerako PRISA Sogecable taldea bakarrik zegoen prestatuta (Canal Plusen esperientziarekin abonatuen gestioan eta Canal Sateliterenarekinemisio modu horren gestioan). PPren gobernuak, orduan, 17/ 1997 Legearen bitartez, baldintzapeko sarbide sistema zehatz baten aldeko apostua egin zuen. Multicryptdelakoaren aldekoa, alegia?
|
|
|
Nazioarteko jarduera ekonomikoentzako araudi egitura
|
bat
sortu izan dute estatu nazioek, eta banakako eragile nagusienetarikoak izaten jarraitu dute. Egitura politikohoriek, ekonomia globalari eusteko eta haren sekuritate sarea ziurtatzeko sortu dituzte estatu nazioek.
|
|
|
Udaberritik horko zuzendaria zen Piarres, kolegio zaharrarenenborretik bi kimu berriren pizteaz kargatua bere ideien arabera: lizeo tekniko bat etalaborantzako
|
bat
sortu behar zituen misionesten etxe inguruan, haien ondasunean, Gouyon apezpikuaren manuz. Pierre Narbaitz bikario jeneral euskaltzalea zuenbultzatzailea, hobeki erranik babeslea, bultzatzaile beharrik ez baitu lokomotorrak.
|
|
|
Eta hona berriro ere, lehengoak lehengo, zehaztapen jakingarrienargitan: . Ez da aski, halere, Euskal Herrian esate baterako < Euzkadi> izenekoerresuma
|
bat
sortzea. Beharrezkoa izanagatik ere, ez da aski.
|
|
|
nozitu behar izan zuelako? urtehartan, Txillardegik idatzi bezala,, euskal munduaren belaun berri
|
bat
sortzen da, etahazkunde isilean abiatzen? (Txillardegi 1984, 23).
|
|
|
Gertakarien errealitatean gauzak beste era batera azaltzen dira. Bankuek moneta kopuru
|
bat
sortzen dutenean, beren herrialdeko produkzioaren zati baliokide bat, monetizatzen, dute:
|
|
|
Ekonomialariak ondasunen baliagarritasun balioaren neurri zehatza bilatzenahalegindu dira; porrot egin dute. Ezaguera ekonomikoak ondasunen balioaren bestedefinizio erabat berri
|
bat
sortuz jo du aurrera. Zientzia ekonomiko modernoarenarabera, balio ekonomikoa hertsiki ez baliokoak diren terminoen arteko erlazioa da.
|
|
|
Erreforma hori indarrean jarri baino lehen, beti egonen da desorekarako arriskuren bat, zeren banku batek berak eskuratu ez dituengordailuak mailegatzea gerta baitaiteke: kasu horretan, bankuak monetizatu gabekoproduktu berri
|
bat
sortzen du, inflaziora eramaten duena. Baina oraintxe adierazikodugun bezala, arrisku hori oso txikia da.
|
|
|
Kojeve k metafora eder hau asmatu zuen bere ikuskera argitzeko: egia azaltzenduen mintzoa, ortzadar garaikidea da,
|
baten gainean
sortzen dena, eta urjauziadenborazko errealitatea da, iraganaren ezerezean suntsituz doana.
|
|
|
Hortaz, espirituak goitik behera du jausi, urratu, nozitu, bere buruaaurkitzera iritsiko bada, eta, halatan, egia ezagutzera helduko bada. Espiritua mintzoakaditzera emaniko errealitatea baita; eta gizakiak naturatik aldentzeaz
|
batera
sortu dumintzoa, edo mintzoak gizakia, nahi bezala. Borrokan gizakiak ukatu egiten du beraden animalia naturala; eta, lanaren bitartez, egina jaso duen mundu naturala duezeztatzen.
|
|
|
Gainera, zenbait estaziotan andrazkoei zuzenduriko irratsaioei bultzada handia eman zaie. 1984ko otsailean, kasu, Bartzelonan etxekoandreei bakarrik zuzenduriko irrati estazio
|
bat
sortu zen; beraren izena: Radio Corazón.
|
|
|
eta, bestetik gutxiengoen nazionalismoa, askapen politikoa eta kulturalaren alde borrokatzen direnak? (askapen nazionala nahi duten horiek lirateke benetako mugimendu nazionalistak; baina horietako batzuek ez dute Estatu berri
|
bat
sortu nahi, eta, beraz, sailkapena motz geratuko litzateke).
|
|
|
Lehenengoa harturik, nazioa era honetan ulertu litzateke: borondate edota nahiak baturik elkarte libre
|
bat
sortzen da, kontratu sozialaren printzipioekiko atxikimeduan oinarritzen dena?. Hau da, nazioa eraikitzen den zerbait da, eta ez berez den zerbait, eta nazioaren parte izan ala ez izatearen jokoan, norberaren aukera libreak soilik hartzen du parte.
|
|
|
Nire ezpain txikienek musu ematen zioten sabelpe horretaraino ailegatu den bere esku jostariari; eta musu ematen zioten, hain zuzen ere, esku horrek abileziaz aurkitu duelako bilatzen ari zen garau txikerra. Ez dakit noiz, ez dakit nola, nire mingainak ez du gehiago Rocíoren aurpegia ukitu, bat batean hantxe behean baitzegoen, musu ematen eta lehenago inoiz sentitu ez dudan lurrikara
|
bat
sortzen nire erraietan barrena.
|
|
|
Beno, bai, guretzat kolpe izugarria, ezta?, baina azkenean datu bat baino ez da izango istripu hau, puntu beltz batean hildako beste gidari bat. Horrela gertatu zen, eta bihar beste familia bati gertatuko zaio, eta ezin da pentsatu istripu horiek egoera psikologiko jakin
|
batek
sortu dituenik.
|
|
|
Baina zer zegoen, zer dago zuriaren eta beltzaren aitzinetik? Zeren
|
batetik
sortzen baita bia eta, beraz, anai arrebak dira zuria eta beltza, sorburuan bat dira. Eta, nola sorburuan bat diren, ez dago kontradikzionerik.
|
|
|
Eta bertze egun batean, ustekabean, lauta hartu, eta bere kanta hura kantatzen hasi zen, Oihenarten poema
|
baten gainean
sortu zuena, zeinak baitzioen bere lehen estrofan:
|
|
|
Eta, urtean bizpahiru aldiz, aitak inguruko jauntxoak bildu eta guztien arteko solasetan berdin gertatzen zitzaidan, eztabaida filosofiko teologikoren
|
bat
sortzen zenean... nahiz eta hori bakanetan gertatzen zen, zeren eta aita baitzen buru haien artean buru, eztabaiden nondik norakoak fintkatzen eta bideratzen zituena, eta hark laketago izaiten zituen ehizarekin loturikako gaiak... eta bertze jaun gehienek ere bai, egia erran. Baina, nehoiz eztabaida filosofikoren bat sortzen bazen, ikusgarria zen nola ibili behar izaiten zuen osaba Joanikotek soka baten gainean bezala, zuhur eta ausart aldi berean, eta nola izaiten zuen aita jesuita zelatari, sokatik noiz eroriko...
|
|
|
Eta, urtean bizpahiru aldiz, aitak inguruko jauntxoak bildu eta guztien arteko solasetan berdin gertatzen zitzaidan, eztabaida filosofiko teologikoren bat sortzen zenean... nahiz eta hori bakanetan gertatzen zen, zeren eta aita baitzen buru haien artean buru, eztabaiden nondik norakoak fintkatzen eta bideratzen zituena, eta hark laketago izaiten zituen ehizarekin loturikako gaiak... eta bertze jaun gehienek ere bai, egia erran. Baina, nehoiz eztabaida filosofikoren
|
bat
sortzen bazen, ikusgarria zen nola ibili behar izaiten zuen osaba Joanikotek soka baten gainean bezala, zuhur eta ausart aldi berean, eta nola izaiten zuen aita jesuita zelatari, sokatik noiz eroriko...
|
|
|
Zeren, aitzin-solasean erran dizudan bezala, aurki orok baitu bere ifrentzua, eta zeren, ondorez, bizitza ez baita anitzetan lehen behakoan iduritzen zaiguna, baina bertze zerbait, hagitzez ere nahasiagoa eta konplexuagoa. ...naiz mundua, eta munduaren baitan nago—, objektuaren izena subjektuaren izanarekin loturik dagoen hotsezko ezaugarri ezin doiagoa eta ezin zehatzagoa balitz bezala, eta etxea etxe da, eta amorioa amorio, eta lehen behakoan edo objektuak eragiten digun lehen ukitu guztizkoan agortzen zaigu hitzen erranahia; aitzinago, aldiz, adinean gorat goazela, subjektuaren eta objektuaren artean distantzia
|
bat
sortu —mundua hor dago, baina ni bertze mundu bat naiz, eta mundutik apart nago—, perspektiba aldatu, eta ohartzen gara, bertze behako baten bidez, ezen objektu bakoitzak bere itzala duela, zeina bihurtzen baita objektuaren osagarri ere, eta ohartzen gara, halaber, ezen, handik aitzina, ez dugula aski, objektuaren izendatzeko eta mugatzeko, etorkiko hitza —haurtzaroko eta gaztaroko... Eta orduan ikasten dugu ezen etxea desterru ere bihur litekeela, amorioa desamorio.
|
|
|
zaldiak, astoak, mandoak eta indiar horiak... hauetarik hainbat eta hainbat biharamunean salgai jarriko zituztenak, zeren esklaboak baitziren eta esklabo gisa saltzen baitzituzten, beltzak eta bertze jende miserable batzuk bezala; eta bortz gizon haiek herriko bertze ostaturantz zihoazen, zeina baitzen Octavio Hernando zeritzan gaztelau batena. ...isa trabailatzen baitziren, bazter haietako jauntxo boteretsu batzuen lurretan; eta jakin genuen, halaber, ezen aldian behin etortzen zirela, bai jendearekin eta bai balizko erosleekin hainbat tratu egiteko, zeinetarik gehienak beren etxaldeetako ganaduarekin loturik baitzeuden, bai jan edanen eta bertze hornizoin batzuen erosteko eta beren nagusien etxalekuetarat garraiatzeko... baita kalapitaren
|
bat
sortzeko ere hainbatetan, zeren guztiak ere baitziren, ostatatzen gintuen gizonaren erranetan, gizon gaitzak eta ondikozkoak, gerlatiak eta maliziatiak, okasinotsuak eta inkontru gaixtokoak. Eta, nahiz eta bigarrentsuak ziren, goraki mintzatzen ziren beren buruez, klar eta ozen, eta lau haizeetarat kanpatzen eta famatzen zituzten beren bertuteak eta bertutezko obrak, zeren zaldun zalduntzat eta kontu kontuzkotzat baitzituzten beren buruak, halako moldez, non bi hitz haiek enplegatzen baitzituzten noiznahi den, bertzeen aitzinean:
|
|
|
...honen biloa haren masailekin, harik eta ohartu nintzen arte, lehenik, ezen ezin nezakeela erretratu hura nehola ere osa, zeren Nenbo beltza baitzen eta bertze laurak zuriak, eta hautu hartan orin bat baino gehiagorako nahi bainuen nik Nenbo, eta zeren Laura haur bat baitzen eta Rosa de Osorio adinetara heldua, eta nekez lot zitezkeen haien gorputz zatiak, munstro bat eta nahaste borraste guztizko
|
bat
sortzeko ez bazen bederen, nola erraiten baitzuen Kopernikok; eta ohartu nintzen, hondarrean, ezen Zeuxisena ez zela ene desira eta ez ene gutiziamendua, zeren bakoitza zen bezala maite nahi bainuen, bere bertuteekin eta bere akatsekin, eta zeren ene besarkada bertute eta akats ororen gainetik baitzegoen eta haiek baino urrunago zihoan, amorioaren gaineko amorioan, ene baitarik Jainkoaren baitara...
|
|
|
—Bai, fidatzekoak dituk orain ere sainduen erlikiak...! Lehengo batean ere, konparazione, hor ikusi nian Florentziako karriketan ijito iduriko gizon bat, Avilako santaren ile baten erlikia zuena, ez dakit zenbat mirakulu eragin zituena... haietarik bat karsoil bati, zeinak gauetik egunera ilez eta biloz beterik ikusi ahal izan baitzuen bere burua, halako moldez non baitzirudien ezen mendi gorri bat zegoèn lekuan baso ezin abartsuago
|
bat
sortu zela... Baina hik badakik, Joanikot, ezen santaren mirakulurik handiena, halarik ere, haren erlikien ingurukoa dela, zeren, munduan dabiltzan menbroak, ileak, hortzak eta hezur guztiak juntatuko bagenitu, Avilak ehun santa Teresa izanen bailituzke egun, bakarra izan beharrean...
|
|
|
Eta, nola beldurrak kontzientzian ahalkea eragiten baitigu, zeren bertzeen aitzinean gizon agertu nahi baikenuke, eta beldurrak, ordea, gixon egiten gaitu, hala, ez ote ditugu inurriak dauden lekuan hartzak eta otsoak asmatzen, edo deabruak eta spiritu gaizkileak txakurrak dauden lekuan, ahalkearen estaltzeko? Zeren, beldurraren eta ahalkearen aitzinean eta bertze jendeen aitzinean, etsai handiak justifika baikaitzake; eta hala eta halatan, benetako etsaia baino etsaiagoa den bertze etsai
|
bat
sortzen eta asmatzen dugula —gezurrezkoa, beti ere—, ez ote gaitu fikzioak meneratzen, finean. Ezagun ditugu munduan ipuinak eta historiak asmatzen dituzten skribatzaile sonatuak, nola Boccaccio edo Cervantes, baina ez al zaizu iduritzen, jaun André, ezen nekez ediren daitekeela Berceokoaren don Bildur hura baino asmatzaile joriagorik eta emankorragorik?
|
|
|
Eta, Pedro Huiziren koadroa besapean harturik jauregirat nindoala, bat batean handitsu
|
bat
sortu eta hazi balitzait bezala, korapilo baten herstura sentitu nuen erraietan. Eta, harat heldu, morroietarik batek bisitagelan sarrarazi, eta berehala etorri zitzaidan ama.
|
|
|
Berez, ajerezean ez da denborarik irabazten hau da, ez dago atzerapen kontzienteetan edo azpijokoetan ibiltzerik, bizi atal bat galdu baizik. Debekatuta dago hau, bai, esplizitoki, aldi berean, espiraletan jardutea edo espiralki jokatzea; ajerezaren arauen arabera, espirala, puntu
|
batean
sortzen dena, biziaren iturri baita, itzuliak eginez infinituraino luza daitekeena. Hori horrela izanik, espiralak konotazio zuzenak ditu ekologiarekin, naturarekin eta sorkuntzarekin, eta ajerezak, kontzeptu horiek deuseztu ez, baina ez ditu onartzen, garaietan aurrera egin ahala eta bere praktika asko zabaldu eta herrikoitu delarik, ikuspegia zertxobait malgutu den arren.
|
|
|
Luzaz gelditu zen eskuetako azazkalei begira, sorgorturik, ikusten zuenari arrazoiren bat aurkitu nahian, eskuei jira eta buelta eraginez, hatzak gora eta behera mugituz, orain astiro, bizkor geroxea  go, esku desitxuratu haiek begien onespena jaso zezaten zain. Behaketa luzearen ondoren, irribarre sineskaitz
|
bat
sortu zen Brown jaunaren ezpainetan, eta afaria prestatzearekin batera erabaki zuen aurkikuntzaren berri inori ez ematea, batik bat uste osoa zuelako loaldi goxo batekin dena bere onera etorriko zela. Ohera sartzerakoan, behatzen aldaketaren berri izan zuen:
|
|
|
" Esku hauek berea zena eskatzera besterik ez dituk etorri, eta nik zieat noski eskubide hori ukatu". Burubidea, umoretsua izanik ere, arrazoizkoa zen eta zuzena, baina, bueltan, galdera
|
bat
sortzen zuen, ezinbestean, eta Brown jaunari ere ez zitzaion itzuri: " Esku horiek etorri dituk, bai, berena zenaren bila; baina, eta nire eskubideak?; eta nire eskuak?; non daude nire eskuak?".
|
|
|
Gainerako sentzumenak noiz aldatzen joan zitzaizkion, alegia aste hartako zein egun jakinetan, ez genuke zuhurtasun osoz esaten jakingo, baina gutxi gorabeherako hurbilketa batek ere guztiz eusten dio kontakizunaren espirituari eta hariari eta erakargarritasunari, eta berdin izango da eta berdin ez bada, berdintsu adierazten badugu asteartean aldatu zitzaiola usaimena beti ere, hori bai, ustekabean; asteazkenean, ikusmenar; ostegunean, entzumena; eta ostiralean, ukimena; beste era batera ere izan zitekeen noski, hori ez dago ukatzerik, eta akaso lehenago aldatuko zitzaion en  tzumena ikusmena baino, eta ukimena, beharbada, ez zitzaion ostiralez mudatuko, neurri handi batean ukimena esku berrien jabetzarekin aldatuta zeukalako, aldez edo moldez, ordurako. Nolanahi ere eta ordenaren gorabehera bigarren mailako zer bat dela garbi geldi dadila nahi genuke, bost egunen buruan halako aldaketa bortitz eta guztizko batek gizaki
|
batengan
sor dezaken desosegua, noraeza eta nekea izugarria dela kontuan izanik, bada esan behar dugu Brown jaunak oso ongi bereganatzen jakin zuela horrek berekin zekarren guztia bizitzeko eta gauzak ikusteko eta ikasteko modu berri bat, lehen egunetan batik bat. Orain gutxiago entzuten zuen, gehiago usaintzen, ez zitzaion camember gazta gusta  tzen eta asko, berriz, Margarita pizza; laztu egiten zitzaion ilea ile beltz motz kixkur antzekoa, ez jada horaila foam zati bat uki  tzean, eta bistak arintzera egin ziola iruditzen zitzaion, hobeto ikusi ez baina begiak lehen baino azkarrago mugitzen zitzaizkiola, artega bezala, urduriago.
|
|
|
Une hunkigarria izan zen hura, egun pare batean ahazten ez den horietakoa. " Negarrez ari naiz", idatzi zuen orduan bere kasa Ana Morenak, harentzat mihia zen arbelean, eta jendearen begiek eztanda egin zuten, emozioari ezin eutsirik, eta uholde gezi bero
|
bat
sortu zuen. Behean geundenoi aterkiak ekarri zizkiguten prestu asko, busti ez gintezen.
|
|
|
Garbi atxiki ote du senarrarenganako fideltasuna? Hil edo biziko zalantzak, egiaz, hainbeste menderen bueltan gudari ahaztuari bat
|
batean
sortzen zaizkionak.
|