|
2002
|
|
|
Ulertzen dut medikuntza irakasteko irakasle bat behar baldin bada eta berdintsu zait eskolara eramango duen autobusaren gidariaren kasua ere, irakasle euskaldun berri baten edo auto gidari euskaldun berri baten kontratatzea ez dela lan erraza, horrek kostua sortzen baitio administrazioari. Baina ez, ordea, eman dezagun, irakasle guztiei bidaltzen zaien idazki ofizial
|
bat
bi hizkuntzetan jartzea. Ez pentsa, hain erraza den hori ez zen posible izaten betetzea batzuetan, nahiz ez naizen gauza izan, hori egin behar duena hizkuntza gaixotasunen batek joa ez bada behintzat, ezintasun horren gertatzeko arrazoia zein izan daitekeen jakiteko.
|
|
2004
|
|
|
Elebitasun indibiduala beti izan da eta beti izango da mundua mundu den artean, baina elebitasun mota honek ez du zerikusirik gizarte elebitasunarekin: alegia, herri edo komunitate
|
batean
bi hizkuntzak aldi eta alde berean komunikazio jardunaren esparru gehienetan hedatuak egotearekin. Hau beste kontu bat da.
|
|
2006
|
|
|
Hau da, gizarte
|
batean
bi hizkuntza ezin dira erabili biek funtzio guztiak betez. Noski, horrek ez du esan nahi gizarte" elebidun" bat eraiki ezin denik, ez eta bi hizkutzen arteko bizikidetza osasuntsua utopia hutsa denik; baina bai banaketa bat ematen dela hizkuntzen artean, eta banaketa hori, gainera, hiztun talde horien arteko indar korrelazioarekin oso lotua egoten dela.
|
|
2008
|
|
|
Ez nintzen izan urriaren biarekin Patxi Lopezek Donostian egin zuen ekitaldian, ofizioak Kataluniara, non presidente sozialista
|
bat
bi hizkuntza ofizialetan nahikotasunez mintzatzen den, eraman ninduen eta. Egun horretarako prestatu zen manifestua interesez eta prestutasunez leitu dut, ordea.
|
|
2009
|
|
|
Eta bide hau hartu dudanez gero aritaldi honetan, ozenki esan nahi nuke hemen zentzugabekeria dela, ezjakintasun hutsa ez bada, kalitatea eta euskara kontrajartzea, aurrez aurre paratzea, batzuek maizkara egiten duten gisan. Zerbitzu
|
bat
bi hizkuntzetan eskaintzeak hori esan nahi du, hori bakarrik: bi hizkuntzetan eskaintzen dela, ez besterik.
|
|
2011
|
|
|
hiztunek hizkuntza ezberdinetan komunikatzeko duten gaitasuna. gaitasun bezala konplexua eta osagarri asko dituena bezala ageri da, eta beti ere hizkuntzaren funtzionalitateari begira, alegia, tokian tokian komunikatzeko behar diren bitartekoei eta beharrei begira definitzen da. hiztunak hizkuntza ezberdinetan dituen gaitasunak elkarren osagarri eta aberasgarri diren ustea dago, bestalde, definizio honen oinarrian. Beste era batera esanda, hiztun
|
bat
bi hizkuntza edo gehiago erabiltzeko, alegia, haietan komunikatzeko gai denean hiztun eleanitza dela esango da. esan beharrik ez dago, gizakia gai dela bi, hiru eta hizkuntza gehiago komunikatzeko moduan ikasteko, txiki txikitatik ere bai, eta bi, hiru edo gehiago jakiteak ez duela esan nahi bakarra dakienak baino okerrago hitz egingo duenik. elebakarrak, ondo eta gaizki hitz egiten dutenak daude...
|
|
|
Hizkuntza komunitate
|
batean
bi hizkuntza edo bi hizkuntza barietate desberdinen erabiltzea da. Hizkuntza edo barietate horiek esparru eta funtzio desberdinetarako erabiltzen dira:
|
|
|
Zenbait talde elebidunek (16 eta 24 pertsona bitartekoak) zenbait proba egin zituzten erantzun denbora eta garuneko jarduera elektrikoa neurtzeko. Emaitzen arabera, pertsona elebidun
|
batek
bi hizkuntzak batera aktibatzen ditu, baita bakar bat behar duen egoeretan ere. Aktibazio hori, batzuetan, abantaila da, eta beste batzuetan, zailtasuna.
|
|
|
Pertsona elebidun
|
batek
bi hizkuntzak batera aktibatzen ditu, baita bakar bat behar duen egoeretan ere.
|
|
2013
|
|
|
Areago, helburuak xehetzean, telebista publikoak kulturen arteko elkarrekintza aipatzen du, besteak beste (Yle 2012b). Are zehatzagoa da Mary Gestrin Yle Femeko Director of Media kargua duenak, suedierazko telebistaren helburu nagusietako
|
bat
bi hizkuntzen —finlandieraren eta suedieraren— arteko zubi lana egitea dela dioenean (Gestrin 2009).
|
|
2014
|
|
|
Hauen, guztien aita amak euskaldunak dira. Etxe
|
batean
bi hizkuntzetan hitz egiten da, beste guztietan, ordea, euskaraz. Lagunartean ere berdin, batek bi hizkuntzetan hitz egiten du eta besteek euskaraz.
|
|
|
Etxe batean bi hizkuntzetan hitz egiten da, beste guztietan, ordea, euskaraz. Lagunartean ere berdin,
|
batek
bi hizkuntzetan hitz egiten du eta besteek euskaraz. Lanean gauzak pixka bat aldatu egiten dira eta hau oso adierazgarria da.
|
|
2016
|
|
|
Antzerki profesionalean lanketa egiten da espainolez, eta gero pentsatzen da euskaraz, horretan izan da aldaketa. Garai batean, euskarazko bertsioa ikusten zen itzulpen hutsa zela, naturaltasun gutxiko, aktorea euskaldun berriak zirela eta ez zuten behar zen bezala erraten beren testua, eta alde horretatik emanaldia kalitate gutxikoa izaten ahal zen, hori guztiz aldatu da, talde
|
batek
bi hizkuntzetan prestatzen duelarik emanaldia, euskarazkoak maila oso ona du, talde batzuek euskaraz bakarrik ematen dutenak eta oso gai euskalduna hartu eta oso euskaldunak bere burua identifikaturik ikusiko duten obra baten egiteko badira. Adibide bat izan zen, «ama begira zazu» esketxez osatua eta arrakasta gaitza izan zuen, orai «Kutsidazu bidea Ixabel» antzezlanarekin pasatzen da, jendea oso identifikaturik sentitzen da, bai euskaldun zaharrak eta bai euskaldun berriak ere, ongi egina eta arrakastatsua, gutxitan izaten da.555
|
|
2017
|
|
|
...tziak bultzada handia ematen du eremu horietan hizkuntza hori erabiltzeko; aitzitik, eremu pribatuan katalanaren erabilera areagotzeko prozesua oso moderatua da, betiere, alde batera uzten bada haurrei katalanez hitz egiteko dagoen joera hedatua, sarritan, haurrak elebidun goiztiarrak izan daitezen bermatzeko. beste alde batetik, intentsitatea gorabehera, aipatu behar da gizartearen gehiengo handi
|
batek
bi hizkuntzak erabiltzen dituela normalean, nahiz eta badauden bi sektore garrantzitsu bi hizkuntzetako baten zaleago direnak, eta bestea salbuespen gisa erabiltzen dutenak. bi taldeak sozialki oso desberdinduta daude; katalana mantentzen duten hiztunak batez ere kalitatezko sektore profesionaletan egoten dira, eta gaztelania mantentzen duten gaztelania hiztunak geografikoki zein arlo profesional...
|
|
|
Hizkuntza sozializazioa ingurune eleaniztunetan erkidego
|
batean
bi hizkuntza edo gehiago izateak haurren hizkuntza gaitasunean eta garapen sozio-kulturalean eragina dauka, berdin dio egoera horren jatorrian dagoen prozesua (ochs & Schieffelin, 2008: 10). zenbait hizkuntza, dialekto, erregistro, edo estilo bertzeen ordez lehenesteak ondorioak ditu hizkuntza mantentzeari eta ordezkatzeari dagokionez (ibid., 11). ideologia eta hizkuntza zein kultura praktika askotarikoak ezaugarri dituzten erkidegoetan, haur eta helduen bizitza linguistiko eta kulturalak gizarte eta hiztun taldeen arteko" harreman guneetan" gertatzen dira, egonkorrak bezain mugikorrak izaten ahal direnak eta hizkuntza aldaketa edo mintzaira ez atxikitzea ekartzen ahal dutenak (ibid., 15). hizkuntza ordezkapen testuinguru batean, hizkuntza gutxiagotu baten jarraipena gizarte eraldaketa prozesu gisa ulertzen ahal da (ibid., 11).
|
|
|
Horretarako, baina, «elebitasun sozial orekatuaren paradigma» alboratu egin behar dela dio: «Ezinezkoa da hiztun komunitate jakin
|
bat
bi hizkuntzatan iraunkorki bizitzea». Euskara «oinarri eta kohesio bide» duen paradigma nahi dute, beste hizkuntzak «errespetatuz».Orain artekoa oinarriAzken hamarkadetan aurrerapausoak eman direla aitortu du taldeak.
|
|
2018
|
|
|
Eremu soziolinguistiko
|
batean
bi hizkuntza edo gehiago harremanetan egoteaz gain, hizkuntza ofizial bat baino gehiago dagoenean eta gainera hizkuntza horietakoren bat estandarizatzeeta biziberritze prozesuan dagoenean, eremu horretako herritarrek, askotan, erakutsi behar izaten dute eremu urriko hizkuntzan jarduteko komunikazio konpetentzia dutela, bai esparru publikoan bai pribatuan lana eskuratu edo lanean irauteko.... Komunikazio konpetentzia egiaztatzearen oinarrian ideia nagusi bat dago:
|
|
2020
|
|
|
Euskaldun sentitzen garenon borondate indibidualari eragitea aski da ala 1982ko eta 1986ko legeen aldaketarik gabe, borondate indibidualak gauza gutxi ahal dezake? Politikariek ez dute hizkuntza eskakizunik egiaztatu beharrik?, EAEn eta Nafarroako zati
|
batean
bi hizkuntza ofizial daudela diogunean, zertaz ari gara, orduan?
|
|
2023
|
|
|
Gizarte
|
batean
bi hizkuntza edo gehiago ukipenean daudenean, diglosia kontzeptua erabiltzen da hizkuntza bakoitzak erabilera esparru jakin batzuk hartzen dituela adierazteko (Fishman 1991, 73). Fishmanek proposatutako definizioaren arabera egoera hori iraunkorra izan daiteke esparruak bereiziak diren bitartean, baina bestela elkar ordezkatzeko lehian ibiliko dira (Fishman 1991, 85).
|
|
|
Nik argi utzi nahi nuke: bi hizkuntza ofizial dauden herri batean, herri langile
|
batek
bi hizkuntza ofizialak jakin behar ditu. Hor nahasteak gerta daitezke:
|
|
|
Hori da klabea: herritarrek era izatea modu eroso
|
batean
bi hizkuntzatan aritzeko. Beste gauza bat da progresibotasuna; zelan egin behar dugun hori.
|